Heimskringla - 28.10.1915, Side 4

BLS. 4
HEIMSKRINGLA.
WINNIPEG, 28. OKT. 1915.
HEIMSKRINGLA.
(StofnuS 188«)
Kemur út á hverjum fimtuðegl.
Útgefendur og eigendur:
THE VIKING PRESS, LTD.
VertS blaUsins i Canada og Bandaríkjunum $2.00 um áriS (fyrirfram
borgatS). Sent til íslands $2.00 (fyrirfram borgatS).
Allar borganir sendist rábsmannl blatSsins. Púst etSa banka ávis-
anir stýlist til The Viking Press, Ltd.
M. J. SKAPTASON, Ritstjóri H. B. SKAPTASON, RátSsmatSur.
Skrifstofa:
729 SHERBROOKE STREET, WINNIPEG,
P. O. Box 3171 Talnlml Garry 4110
Verðlaunagjafir
Þau fylgjast að fylkin Manitoba
og Saskatchewan, i þvi efni, að
reyna að koma búskap bænda á það
hæsta stig, sem mögulegt er. Þetta
seinasta ár hefir Manitoba stjórn
verið að senda út útlærða menn og
konur af búnaðarskólanum til þess
að leiðbeina yngri sem eldri út um
sveitirnar, í öllu þvi, sem að búnaði
lýtur.
Hreyfing þessi stafaði af heim-
sókn banka- og verzlunarmanna til
Norður Dakota sumarið 1914, til
þess að kynna sér framfarir í bún-
aði. Og er þeir komu norður aftur,
voru þeir svo hrifnir af öllu því, er
þeir höfðu séð suðurfrá, að þeir
hétu að vinna að þvi af kappi, að
koma búskapnum á það hæsta stig
hér i þessum góðu og frjósömu lönd-
um í Norðvesturlandinu.
Saskatchewan fylki réði það af,
að leggja til grundvallar aðferð þá,
sem höfð var i Norður-Dakota, með
þeim breytingum, sem nauðsynlegar
væru á þessum og þessum stað, og
eru þeir nú að gjöra út hóp af field
agents, eða umferðar-kennurum, til
þess að senda þá út um sveitirnar,
til að upplýsa bændurnar, eldra fólk
og yngra, og vekja hjá þeim áhuga
c v benda þeim á alt, sem þeim megi
að gagni koma. Er stjórnin einhuga
í þvi, að styrkja þetta eins og mögu-
lcgt er; þvi að allir sjá, að þetta
getur haft feykilegan árangur fyrir
bændurna og þar af leiðandi alt
1: lkið.
Þegar bankamennirnir vöktu máls
á þessu við Manitoba stjórn, þá var
hún |>egar farin að gjöra ráðstafanir
til þess og búin að undirbúa og
senda út fimm umferðarkennara
(field agents), til þess að fara um
sveitirnar og leiðbeina bændum á
allan hátt.
En eins og hvað annað,í heimi
þessum, hlýtur þetta að kosta eitt-
hvað, og tii þess að standa straum
af kostnaðinum, þá verður hver
sveit (municipality) að leggja fram
til þess árlega $1200, annars sendir
Saskatchewan stjórnin engan mann
út til þeirra, og er ætlast til, að þetta
verði nálægt 50 prósent af fyrsta árs
kostnaði. En ef að kostnaður verð-
ur meiri, þá er svo að sjá, sem fylk-
isstjórnin ætli að bera hann, — en
lcggja ekki ineira á sveitirnar.
Þetta ár hefir Saskatchewan fylki
scnt tíu menn út um sveitirnar; en
vonar að geta sent 25 menn næsta
ár og 40 árið þar á eftir.
Álitið er, að bezti vegurinn til að
koma þessu vel á stað sé sá, að vekja
áhuga fyrir því hjá öllum hinum
uppvaxandi drengjum og stúlkum,
og þar af leiðir, að umferðarkennar-
ar þessir þurfa að gefa sig mikið við
kiúbbum stúlkna og drengja og fá
hina ungu til að keppa hver við
nnnan um hitt og þetta á sýningum
innsveitis, á fundum og samkomum
op mótum öðr: jn, er sveitarmenn
koma saman á.
Saskatchewan stjórnin hafði séð
fyjkinu fyrir ágætum akuryrkju-
skóla, þar sem lærisveinar gátu
fcngið hina beztu kenslu alveg ó-
kcypis og fæði og húsnæði við litlu
vcrði. Og nú vildu þeir ieita fyrir
sér, hvort peningamennirnir vildu
nú ekki leggja eitthvað af mörkum.
Þeir sendu því “Weed Inspector”
Harry Thompson til Winnipeg, til
þess að vita, hvað stóru mennirnir
vildu leggja fram til “Scholarships”,
til þess að gefa verðlaun drengjum
og stúlkum í sveitum þeim, sem
umferðakennararnir (fiehl agents)
færu um.
Fyrst hitti Mr. Thompson menn-
ina á Grain Exchange, — og þá var
ferðinni lokið, hann þurfti ekki að
fara lengra. Þeir töluðu um þetta
sin á milli og gjörðu fljótlega út um
það, að þeir skyldu lcggja fram 1000
dollara þetta ár, 2,500 dollara næsta
ar og 4,500 dollara þriðja árið, alt
til þessara verðlauna, sem þeir kalla
Scholarships.
Verðlaunum þessum átti svo að
útbýta eftir þessum reglum:
1. Þau skyldu að eins veitt í sveit-
um þeim, sem hefðu Agricultur-
ul Secretaries, sem hefðu veitt
forstöðu mörgum kappraunum
milli drengjanna og stúlknanna.
2. Allar kappraunir skyldu fram
fara og verðlaun gefast við sýn-
inga sveitaskóla. Dómara við
sýningarnar skyldi akuryrkju-
máladeildin í Regina leggja til,
eða búfræðisskólinn i Saskatoon,
kostnaðarlaust fyrir bændur.
3. Samkepnin væri að eins milli
ungmenna frá 13 til 18 ára ald-
urs.
4. Hver keppinautur yrði að keppa
í 5 mismunandi greinum.
f eftirfylgjandi greinum er
stungið upp á að kept sé um:
Aö d:rmu um lifandi gripi.
Að dœma um bezta hálftamið
tryppi (halter broken).
Að diema um gæði korntegunda.
Safn af 50 plöntum og fræi.
Itezta sýnishorn korntegunda
ræktað með vissum skilyrðum.
fíeztu tiu skúfar af hveitikorni,
ræktaðir með vissum skilyrð-
um.
fíeztu þrjú kornbindi og séu tólf
stönglar i hverju.
fíezti “peck” (% bushcl) af kart-
öflum.
Fjórar tegundir af garðmeti úr
skólagarðinum, allar til sam-
ans.
fílómasýning frá skólagarðinum.
Beztir tveir hœnsnaungar að vori
heimaaldir (crate fattened).
fírjú eins punds stykki af mótuðu
smjöri.
Þrír hleifar af brauði.
Kappsaumur slúlkna, citt hnappa
gat.
Þriggja mínútna ávarp um eitt-
hvert akuryrkjumálefni.
fíitgjörð, að lengd 300 orð.
Hæsta mark, sem veitist fyrir
þetta er 100.
5. Hver keppinautur verður að
skrifa ritgjörð, sem ekki sé lengri
en 300 orð, um eitthvert atriði,
sem hann keppir um. Ritgjörð
þessi verður að leggjast fyrir ak-
uryrkjudeildina í Regina, þegar
skólasýningin er um garð gengin,
ásamt öllum þeim mörkum sem
drengirnir og stúlkurnar hafa
fengið í hinum ýmsu greinum,
sem þau hafa um kept. Og á
þessu skal svo úrskurðurinn
byggjast, hver eða hverjir verð-
launin hljóti.
6. Jarðyrkjuskrifari sveitar hverr-
ar getur valið um, hvað af þessu
skuli kept um á sýningunum og
getur bætt við greinum, eftir
samráði við akuryrkjudeildina.
7. Einum mánuði fyrir skólasýn-
inguna, skal jarðyrkjuskrifarinn
leggja fram fyrir akuryrkjudeild-
ina áætlun um “prógram” fyrir
skólasýninguna og tiltaka, hvað
margar verði greinarnar að
keppa um.
8. Verðlaun gefast þeim lærisvein,
sem hæst hefir mörkin.
Eftir að verðlaun hafa verið á-
kveðin í hinum ýmsu sveitum, verð-
ur þeim útbýtt á þenna hátt:
$100.00 verða lagðir inn á banka
í sameiginlegan reikning þess, sem
verðiaunin hlýtur og “deans” jarð-
vrkjuskólans í Saskatoon.
Af þessari upphæð takist $50.00
þegar vinnandi skrifar sig inn á
akuryrkjuskólann í Saskatoon, til
horgunar fyrir kenslu i ‘‘regular as-
sociate or domestic science course”.
Það, sem eftir verður, liggur á
bankanum þangað til vinnandi inn-
skrifast til annars námsárs á skólan-
um í ‘‘associate or domestic science
course”.
Leiðinda framkoma.
“Sýndu mér mann, sem setur upp
auglýsingu á vöru sinni: ‘Made in
Canada’, og þá get eg sýnt þér mann,
sem ætlar sér að græða peninga á
minn eða þinn kostnað með þessari
auglýsingu”. — —
Þetta stendur i apríl-heftinu af
Vniversity Magazin, — riti, sem er
prentað í Montreal, og er mest lesið
og keypt af háskóla stúdentum.
Um alla Canada má nú sjá þús-
undir auglýsinga, hvar sem vörur
eru búnar til eða seldar í heildsölu
eða smásölu, og þetta eru menn og
félög sem hafa getið sér hinn bezta
orðstír hjá allri þjóðinni, og jafnvel
víðar. Það er vitaskuld, að þessi
auglýsing: “Made in Canada” er til
þcss ætluð, að varan seljist, og þá
uáttúrlega að seljandi hafi lögmætan
liagnað, en ekki tap af henni. —
F.n þessi háskólamaður sér ekki ann-
að en svik og pretti í þessu. Það er
eins og hann ætlist til þess, að vör-
ur þær, sem eru tilbúnar í Canada,
eigi að seljast með tapi, eða að
minsta kosti svo, að seljandi hafi
ekkert fyrir ómak sitt. Eða eigum
vér að ætla að vörur þær, sem á stóð
“Made in Germany” eða ‘iMade in
Austria", hafi verið seldar hér svo
lágt, að þeir sem bjuggu þær til
í Evrópu hafi haft helberan skaða á
þeim. Eða eigum vér að trúa því,
að menn, sem selja hér vörur úr öðr-
um löndum, fái ekkert fyrir ómak
sitt og megi kanske borga fyrir að
fá að selja þær?
Það kemur engum heilvita manni
til hugar, að fárast yfir því, þó að
þessir menn, sem selja þessar vörur
með inarkinu: “Made in Canada",
hafi hagnað af því að selja þær. Vér
ættuin einmitt allir að gleðjast yfir
Jiví, ef að þeir geta haft eitthvað
upp úr því. Og vér ættuin einmitt
að setja okkur það, að kaupa frem-
ur vörurnar, sem merktar eru með
þessu inerki, því að með því hjálp-
um vér mönnunum, sem eru i sama
þjóðfélagi og vér. Vér hjálpum þá
félögum vorum og það ætti hver
maður æfinlega glaður að gjöra. —
Þeir kunna þá kanske að gjálda líku
líkt. Og æfinlega J>egar einhver
maður í félagsskap einum verður
styrkari, þá styrkist um leið allur
félagsskapurinn. Það ætti þó að
vera deginum ljósara. — (Lauslega
þýtt úr “Glenboro Gazette”).
Fáein orð til
Mr. Sigurjónssonar.
Sem svar upp á hina löngu grein
hr. Guðmundar Sigurjónssonar vilj-
um vér geta þess, að svo framarlega,
sem vér höfum gjört honum rangt
til í umræddum athugasemdum, Jiá
fellur J)að alt saman niður, og sé
hann eins sannur Breta-vinur og
eins ant um að Bandamenn sigri,
sem hann segir í niðurlagi greinar
sinnar, þá ættum vér að geta unnið
saman sem bræður, Bretum og al-
ríkisheildinni til æru og sóma og
velfarnaðar landi og lýð.
En hvað dylgjur þær snertir, er
hann ber á oss, og yfirhöfuð alla
greinina, þá sjáuin vér enga ástæðu
til að svara J)ví. Það hittir ekki,
sem hann segir, — kemur hvergi
nærri. Enginn maður hefir nokk-
urntima heyrt oss níða leikfimi eða
glímur. Vér fengumst nokkuð mikið
við leikfimi og glíinur á yngri árum,
og væri það undarlegt, ef að vér
færuin að níða þær nú.
Iívað hinn stóra punktinn snert-
ir, sem á að vera rothögg í rósa-
niáli, J)á er það broslegt, um birt-
ingu greinar i Telegram, og þar af
leiðandi vist í Stony Mountain. Vér
vitum allir við hvað er átt. Það var
verið að saka lifandi menn og dauða
um Jietta lengi vel í vetur,, og einn
tekinn fyrir á eftir öðrum. Og það
skringilega við þetta var það, — að
það var engin sök, að fremja brotið,
tn að sjá það og taka eftir því, þar
í lág sökin! Hálf-skringilegt siðferð-
islögmál. En aldrei höfum vér heyrt
nokkurn bera það á Magnús Skapta-
scn fyrri, að hann hefði svo inikið
sem orðið Jiess var.
Hvað hermanninn snerti, sem
gjörði fyrirspurnina, J)á getum vér
ómögulega fundið neitt afbrot hjá
honum, þó að hann spyrði svona.—
Spyr sá, sem ekki veit.
Hjálpið
Arna Eggertssyni.
Herra Árni Eggertsson er nú bú-
inn að opna Committee fíoom á 696
Sargent Ave.
Hann sækir, sem allir vita, um að
verða kosinn einn af “Controllers”
Winnipeg borgar. ■
Vér þekkjuin allir Árna. Hann hef-
ir verið i bæjarstjórn áður fyrri og
komið þar fram sér og öllum íslend-
ingum til sóma. Hann hefir haft við-
skifti við fjölda af löndum, og mun
öllum finnast eitt um hann, sem
nokkuð eru honum kunnugir. Vér
höfum þekt hann um fleiri ár og
fellur því betur við hann sem lengur
liður. Árni er maður skyldúrækinn,
starfsamur, réttsýnn og orðinn vel
kunnugur málum öllum hér. Hann
hefir fengið það bezta orð hjá inn-
lendum mönnum.
Og ef að nokkuð er i því, að vér
viljum hlúa að löndum vorum, þá
er þarna inaður, sem liver einasti
maður getur haft sóma af að styðja.
Vér.megum eiris vel styðja að því,
að setja inn góðan Janda eins og
Galla eða Þjóðverja eða Frakka eða
Gyðing, þegar vér vitum, að maður-
inn er hæfur fyrir stöðu J)á, sem
hann sækir um.
Þeir sem því vildu styðja að J)ví,
að koma Árna að, ættu að koma og
sjá hann og fulltrúa hans á nefnd-
arstofunni á 696 Sargent Ave. Hún
verður opin héðan af, Jiangað til
kosningar fara fram.
Reynzla merkishjóna í
Belgíu.
fíithöfundurinn Arthur Gleason og
kona huns segja frá reynslu
sinni með fíauða krossinn
í fíelgiu.
Þjóðræknin, drengskapurinn og
spillingin.
Þau eru viðurkend sem rithöfund-
ar i Bandaríkjunum hjónin og voru
með Rauða-kross sveitunum að likna
særðum í Belgíu í vetur; en eru nú
heim komin til Bandaríkjanna. Þau
eru Sósíalistar og byltingafólk, eða
voru það áður en þau fóru; en síð-
an þau komu úr stríðinu eru skoðan-
ir þeirra nokkuð breyttar.
Fréttarritari einn hitti J)au á
Washington plássinu í NeW York.
Hann kom til Jæirra, er J)au sátu inn
an um bókahlaða og blaðabunka á
skrifstofu þeirra. Hann var reykj-
andi stutta pipu og blés frá sér
þykkum reykjarmökkum; en hún
sat þar við annað skrifborð, grann-
vaxin kona, snyrtilega búin og glað-
leg að sjá, en þó full alvöru.
Þau höfðu unnið inikið ineðal
verkamanna áður en þau fóru á vig-
vellina og hefir liklega ekki komið
til hugar, að í heiminum væri nokk-
ur önnur synd til, en að komast
ckki áfram. En hann var nú í nokkra
mánuði búinp að bera særða menn
af vígvöllunum, stundum í dynjandi
skothrið og sprengikúlnaregni, og
orðinn vanur að binda til bráða-
birgða um stýfðar hendur og fætur;
og hún að hjúkra þeiin og vaka yfir
þeim. Og bæði höfðu J)au orðið að
éta og sofa við drunur skotanna dag
eftir dag, og búa saman við inennina
sem voru að berjast fyrir lífi sínu,
hætta því á hverri stundu dags og
nætur til varna og velferðar fóstur-
landsins og allra þeirra, sem í því
búa. Og alt þetta kom þeim til að
hugsa um svo margt, sem þau hafði
ekki dreymt um áður, og margt af
því var alveg öfugt við hinar sósíal-
istisku skoðanir og heimspeki þeirra
— sem þau höfðu ætlað að ekkert
gæti rótað.
Eitt af J)ví, sem þau nú sáu, var
það, að Þjóðernisheildin og þjóðar-
ástin, tók svo langt fram alþjóða-
heildinni, eða bræðralagi allra þjóða
Annað var þessi hin gamla hug-
mynd, sem kölluð er drcngskapur,
æfa, œrlegheit (honor), og hið
þriðja var hin meðfædda spilling
mannanna (original sin).
Þegar GJeason kom í júnímánuði
Members of theCommercial Educators’ Association
Stærsti verzlunarskóli i Canada. Býr fólk
undir einkaskrifara stöðu, kennir bókhald, hrað-
ritun, vélritun og að selja vörur
Fékk hæstu verðlaun á heimssýningunni.
Einstaklingskensla. Gestir velkomnir, eink-
um kennarar. öllum nemendum sem það eiga
skilið, hjálpað til að fá atvinnu. Skrifið, komið
eða fónið Main 45 eftir ókeypis verðlista með
myndum.
THE WINNIPEG BUSINESS COLLEGE
222 Portage Ave...Cor. Fort Street.
Enginn kandídat atvinnulaus.
heim aftur af vígvöllunum þarna á
Norður-Frakklandi og í Flandern,
þá hitti hann söguhöfundinn og
skáldið James Oppenheim, og var
liann þá svo algjörlega horfinn frá
hinum fyrri sósialista skoðunum
sínum, sem hann áður hafði prédik-
að, að nú sagði hann, að friðurinn
væri rangur sem stæði og ekki um
liann talandi; en að frá Banda-
manna sjónarmiði yrðu þeir að
halda áfram striðinu, þahgað til
þeir væru algjörlega búnir að sigra;
— það væri hið eina rétta, sem þeir
gætu gjört.
Þau hjónin, Mr. og Mrs. Gleason,
sögðu fréttaritaranum frá svo mörgu
sem fyrir þau hafði borið og hvað
þau hefðu lært af þessu voðalega
striði, sem þeim áður hafði ekki til
hugar komið.
“Þegar eg fyrst kom til Belgíu”,
mælti Gleason, “J)á hafði eg þá hina
almennu skoðun og sannfæringu
Sósialista, að allir menn væru bræð-
ur, Mér hafði aldrei komið til hug-
ar, að ein þjóð hefði á réttu ináli að
standa, en önnur á röngu. Eg trúði
ekki á neina þjóða- eða flokkaskift-
ingu, og eg var algjörður alþjóða-
maður (internationalist eða cosmo-
politan).
En siðan eg sá strið þetta, hefi eg
orðið sannfærður um það, að ein
þjóðin hefir rangt fyrir sér, en önn-
ur eða aðrar rétt. Og um leið hefi eg
séð það, hvað þjóðernisástin og
þjóðernisskyldan er inikilsvirði og
stendur langt fyrir ofan þessar ó-
samrýmanlegu alþjóða hugmyndir.
Eg sá og skildi svo skýrt og ljóst
hinn franska þjóðaranda, hvað hann
var dýrmætur og göfugur og hversu
nauðsynlegt það var, að hann lifði
siungur og blómgaðist meðal hinnar
frönsku þjóðar. Þegar eg fór frá
Ameríku, hafði eg ætið hugsað mér
Frakka, sem léttúðuga, lausláta, fljót-
ráða, alvörulitla og oftlega prett-
visa þjóð. En Jægar eg kom og sá þá,
þá reyndust þeir mér alt öðru vísi.
Þeir börðust einlægt sem hetjur af
fyrirtaks hreysti og þeir voru svo
þolinmóðir og raungóðir, að það
var sem þeir gætu þolað alt: lang-
vinna sjúkdóma, hungur og kvalir
og vonbrigði, dag eftir dag og inán-
oð eftir mánuð”.
Þá tók kona hans, Mrs. Gleason,
fram í:
“Frakkar hafa sannað J)að”, mælti
hún, “hvað hún er varanleg þessi
brennandi, Iogandi ættjarðarást hjá
þeim. Eg var í Parisarborg, þegar
stríðið byrjaði fyrstu vikuna. Eg
sá hinn ljómandi hugrekkis- og her-
inensku-anda, sem þá koin allstaðar
i Ijós. Og eg veit það síðan, að ald-
rei hefir hann linast; hann hefir
verið samur og jafn, hvort sem þeir
unnu sigur eða biðu hina miklu ó-
sigra og hrakninga fyrstu vikur
striðsins. Og á bak við þenna her-
mcnsku-anda allra franskra her-
manna, stendur kvenfólkið — og
jafnvel börnin — alt logandi af á-
liuga að leggja alt í sölurnar, líf og
tignir, tii þess að geta sigrað hina
grimmu, ágjörnu og miskunnar-
lausu Þjóðverja. Þessi logandi eld-
ur i hjörtum þeirra hefir aldrei
sloknað og aldrei niður fallið síðan
stríðið hófst.
Og þó finst mér stríðið ekki vera
liinn rétti vegur til að leysa ráðgát-
ur lifsins. En það má ekki misskilja
mig, er eg segi Jætta. Menn mega
ekki hugsa, að eg vilji frið núna, —
eg vil ekki, að nokkur maður ætli
það um mig”.
“Þér eigið við, að þér viljið nú
ckki algjörðan frið?” mælti frétta- j
ritarinn.
Hún þagði um stund og mælti
svo: “Vissulega ekki nú uppá neina
skilmála, sem boðnir eru”.
Siðan hélt maður hennar áfram
eftir li.tla þögn: “Oll þessi nýmóð-
ins heimspeki vor hefir blindað
augu vor fyrir J)ví, sem vér höfum
vanist að kalla synd eða spillingu.
Það voru fyrst Þjóðverja, sem gáfu
oss fulla hugmynd um syndina og
spillinguna (original sin), — hið
trylta grimdaræði manna. Þegar eg
sá tólf ára gamla stúlku (sem var
ein af þeim ótalmörgu, sem Þýzkir
höfðu fyrir skildi í bardögunum),
deyja af mörgum sárum eftir byssu-
slingi, sem hún hafði verið stung-
in með í bakið; og þegar eg sá ör-
vasa áttræða konu með sár af byssu-
sting i gegnum lærið, — þá skyldi
eg, að þetta var sannarleg synd og
miskunnarlaus, samvizkulaus grimd.
Allar þjóðir eru að nokkru leytf
sekar í þessu stríði; en Þjóðverjar
eru lang-sekastir af öllum, þvi þeir
hyrjuðu það; þeir höfðu búið sig
undir það og liugsað það alt út, og
þeir hafa beitt grimdinni og misk-
unnarleysinu á þess hæsta stigi”.
“Hvað meinið þér, Mr. Gleason,
þegar þér talið um syndina og
spillinguna (original sin)?” mælti
fréttaritarinn.
Hann hafði áður fyrri verið læri-
sveinn Sósíalista foringjans og rit-
höfundarins þýzka Karl Marx, og
ákafur áhangandi hans. En nú
mælti hann: “Við syndina eða
spillinguna meina eg, hina með-
fæddu tilhneigingu til hins illa, sem
sameiginleg er öllum mönnum. Hún
kcmur aðallega út hjá oss, sem
verziunarkepni (commercialism),—
með sinum tveimur greinum: iðn-
aðarkepninni (industrialism) og
keisara veldinu (imperialism). En
sé verzlunarkepninni fylgt fram
eins og Þjóðverjar gjöra, þá leiða
af þvi stórkostleg morð og eyði-
1' gging heilla þjóða.
Sama er að segja um hermanna-
valdið, þegar því eru fengin vopn í
hendur og tækifæri að drepa og
myrða. Alt verður sömu spilling-
nni og grimdaræðinu háð”.
Mr. Gleason þagnaði nú og kveiktí
i pipunni sinni og mælti svo: “Eins
og þér vitið vorum vér allir áður en
striðið hófst, önnum kafnir við að
búa oss til nýjar siðahugmyndir.
Vér vorum búnir að kasta öllum hin-
um gömlu hugmyndum um siðgæði;
en nú er stríðið búið að kollvarpa
öllu þessu starfi voru og setja hinar
gömlu hugmyndir aftur i hið fyrsta
sæti þeirra. Eitt af þessu er þjóðar-
hugmyndin og ættjarðarástin, eða sú
hugmynd, að hver þjóð stjórni sínu
eigin landi eftir sinum hugmyndum
en ekki annara. England hefir full-
an rétt til sinnar J)jóðernishugmynd.-
ar og sama er að segja um Belgíu.
Þessi lönd og önnur hafa fullkominn
rétt til þess, að haga öllum sínum
málum og störfum og leikum eftir
eigin geðþótta sínum.
Vér höfum verið í Belgíu siðan í
september, þegar stríðið var nýbyrj-
að, og vorum þar í borgum, sem ald-
rei höfðu búist við innrás óvina
neinna. Og vér þekkjum alt íif
Belga, hvað þeir eru friðsamir og
vinalegir við alla og listamenn með
liinum beztu”.
“Þeir eru heimsins mestu lista-
menn”, sagði þá frú Gleason.
“Og hinir elskulegustu og við-
kvæmustu”, mælti bóndi hennar.
En þegar þeir komu til Belgíu, Þjóð-
verjarnir, J)á beittu þeir hroðaskap-
c-g frekju mestu við Belga, og fóru
með þá, sem grimmur og stórsnúð-
l ugur húsbóndi fer með börn og und-
irtyllur.
Eg var um tíma nokkurn i bæn-
um Tennonde og stóð þar þá eitt-
hvað nálægt tiunda hvert hús. Hin
húsin öll höfðu verið brend, ekki
allur bærinn i heild sinni, heldur
eitt og eitt hús. Áður en Þjóðverjar
brendu húsin, fóru þeir í gegnum
allan bæinn og skrifuðu sumstaðar
á dyr húsanna: “Gute Leuthe woh-
nen hier” (Hér búa góðir drengir).
1 Þessi hús voru ekki brend, því í
Jæim bjuggu þýzkir spæjarar, eða
Fremst að Hreinleika
Fínast á bragSiÖ
Klnntnkt nti Gæliam.
i merkur e?5a pott hylkjum.
Tll kaups hjá verzlunarmannl
þinum eíia rakleitt frá
E. L. Drewry, Ltd., Winnipeg