Heimskringla - 30.03.1916, Síða 7

WINNIPEG, 30. MARZ 1916.
HEIMSKRINGLA.
BLS. r.
Sósíalism á Þýzkalandi.
ir vesælingar og Englendingar geit-
ragir flagarar.
En orsakir striðsins voru mönn-
Hvað foringjar flokkanna hugsa um j um dui(jar. Sósíalistarnir gátu ekki
stríðið.
trúað því, að það væri Þýzkalandi
að kenna. ög eftir því, sem út leit,
virtist Rússakeisari vera aðalorsök-
in, og þess vegna greiddu Sósíal-
Demókratar atkvæði með stríðs-
áætluninni hinn 5. ágúst. Enginn
Þvi hefir verið haldið fram, að
heima á Þýzkalandi væru margir á
móti stríðinu; en þeir gætu ekki lát-
ið til sín heyra, þvi að yfirvöldin
bönnuðu þeim að tala og rita. Nú: vissi, hvernig í öllu lá. Og öll Sósial-
tökum vér grein úr hlaðinu “Out- ista blöðin steinþögðu, og þvi voru
look”, og er það fregnriti blaðsins, Sósíalistarnir eins og sauðir, sem
sem segir frá samtali sinu við I.ieb-: mist hafa hjarðmenn sína.
knechtog Kautsky, Sósíalista for- En nú eru tveir Sósialista flokkar
íngjana. , | á Þýzkalandi, síðan flokkurinn
Liebknecht horfir heint i au8u: klofnaði. Og upp frá þessu verðið
mer og segir: Þetta er lyganna I þór . Ameríku að gæta þcss> að þýzk-
stríð. Allar þjóðir, sem í striðinu
eru, ljúga. Og náttúrlega ljúga öll j
þýzku blöðin. Þegar stríðið byrjaði,
þá voru Sósíalistarnir fullvissir um,
að peningamennirnir í Austurríki
og Ungarn væru orsök í þvi. Við
héldum hvern fundinn eftir annan
heima i Berlin til þess að mæla á
móti þvi, og Sósíalista blaðið “Vor-
waerts” mælti harðlega á móti því
í ritstjórnargreinum sínum. Og við
héldum opinberar samkomur á móti
því. En þá var ritfrelsi og málfrelsi
bannað. Við máttum ekkert segja og
ekkert gjöra”.
“En hvernig stóð á þvi, herra
læknir?” spurði eg (segir-fréttarit-
arinn). ‘‘Vér Amerikumennirnir
héldum, að þið munduð gjöra ósköp
in öll”.
“Þér skiljið ekki völd stjórnend-
anna”, mælti hann rólega. “Þér Ame-
ríkumenn þekkið ekki hið voðalega
hervald. Á einum degi, á einni
stundu var tekið fyrir kverkar okk-
ar. Hver einasti maður var sem lok-
uð kompa á líkama þjóðarinnar.
Hver og einn varð að sitja með sín-
ar eigin hugsanir, eða hann drukkn-
aði í þessu flóði stríðsins. Undir
eins og ritfrelsið var af tekið, gátu
menn ekki látið hugsanir sínar
j ir Sósíalistar tala nú og rita í blöð-
um yðar með tveimur tungum. Sum-
ir halda með stríðinu, en sumir á
móti. Því að eins getið þér skilið
þetta innbyrðis stríð þeirra, sem í
vændum er, að þér haldið þessu
fast í minni”.
— ‘‘En hvað segið þér um Belg-
íu?”
“Eg var þá í Stnttgart”, mælti
hann, ‘‘þegar von der Goltz var settt-
ur landsstjóri i Belgiu. Eg reyndi að
fá menn saman á fund til þess, að
' mæla á móti því, að Belgía væri
lögð undir Þýzkaland. En hervaldið
þar vildi ekki einu sinni leyfa mér
að festa upp auglýsingu um fundinn.
Stjórnin bannaði mönnum, að halda
nokkurn fund, í hvaða augnamiði
sem var.
‘‘En nú getið þér séð”, hélt hann
áfram, ‘‘að blöðin eru að búa þjóð-
ina undir það, að Belgía verði inn-
limuð í hið þýzka ríki. ‘Vér höfum
keypt þetta land með blóði voru’,
segja blöðin; en minnast þá ekkert
á blóð Belganna, sem runnið hefir i
straumum. Við höfum borgað landið
með blóði bræðra vorra. En Belg-
irnir þar eru hálfgjörð villidýr.
Prestar þeirra drotna alveg yfir
ÍjósLHver húgsand*i inað'ur* á Þýzka- Þfim. Þeir eru fullir vánþekkingar,
landi var sem fangi lokaður inni i Mtruarfullir etmgjar <>g omenni,
klefa sinum ' og elga það ekkl sklllð að halda
“En út'af hverju reis þá stríð !andi Þ.essu' -segía blöðin‘ 0g 011
þetta?” pessi vitleysa þykir nu hin mesta
“Stríðið var liafið til þess að Upeki á Þýzkalandi á þessum dög-
leggja undir Þýzkaland lönd og: 11111
þjóðir. Hver svo sem fyrsta orsökin j
var, þá vitum vér nú, að tilgangur
stjórnarinnar var sá, að leggja undir
sig aðrar þjóðir og taka lönd þeirra.
Það eru auðugir námar á Frakk-
landi og í Belgíu. Þeir verða aldrei
gefnir þjóðunum aftur. Stjórnin
þýzka fer með þá og okkur alveg
eins og henni sjálfri þóknast.
Hún hefir farið mcð þýzku Jijóð-
ina eins og henni þóknaðist. Eg er
einn af þeim sem á sæti á þingi
Þjóðverja. Kanslarinn sendi síðustu
kröfuna til Belga (ultimatum) 2. ág.
1914. En þessa kröfu sá þing þjóð-
arinnar ekki fyrri en 5. ágúst. Fjár-
hagsá-ætlun stríðsins var lögð fyrir
þingið 4. ágúst og samþykt hinn 5.
Áætlun þá samþyktu allir Sósialist-
ar nema 15. Þarna sýndi stjórnin
svo viðbjóðslega tvöfeldni. Og þcss-
ir 15 Sósíalistar, sem grciddu at-
kvæði á móti áætluninni, voru sann-
ir byltingamenn. Þeir vildu ekkert!
láta eftir auðvaldinu og höðfingja-
valdinu, heldur berjast móti því ine
hnefunum tómum.
En þeir gátu ekkert. öll blöðin
fóru ljúgandi um bygðir, hvert sein
bezt gat, og æstu fólkið upp á móti
óvinuin vorum, — rnóti Rússum og
Frökkum og Belgum og Bretum. Þau
voru full af sögum um grimd, sem
sýnd hefði verið þýzkum hermönn-
um. Seinna vissi eg, að sögur þessar
voru ekkert annað en lygar. En ald-
rei var á móti þeim borið. Þjóðinni
var sagt, að Rússar væra hundviltir
barbarar, að Frakkar væru flón og
bjálfar, að Belgir væru hjátrúarfull-
Golumbia Grain
Co., Limited
242 Grain Exchange Bldg.
WINNIPEG
TAKIÐ EFTIR!
Vér kaupum hveiti og aðra
kornvöru, gefum hæðsla verð
og áhyrgjumsl áreiðanleg við-
skifti. Skrifaðu eftir upplýs-
ingum.
TELEPHONE MAIN 1433.
fURNITIM
on Easv Payments
- “En hvað hafið þér Sósíalist-
! arnir þá gjört?" spurði fréttaritar-
inn.
: “Svo sem ekkert”, mælti hann.
j “Blaðinu Vorwaerts hefir verið lok-
að upp nokrum sinnum. Og það
varð að lofa því, að minnast ekkert
á nein flokksmál. En svo get eg
komið með annað dæmi til að sýna,
hvað hér hefir fram farið. Konan
mín er rússnesk, og itndir eins og
striðið byrjaði, var leit gjörð í húsi
tninu. Öll min skjöl voru tokin burtu
og helgi heimilisins var brotin, und-
ir því yfirskyni, að konan mln væri
rússneskur spæjari. Og þó að eg
væri þingmaður á allsherjar þingi
þjóðarinnar, þá komst aldrei eitt
orð um þetta í blöðin i Berlin”.
— “En, herra Liebknecht!” mælti
eg (fréttaritarinn). “Oss Ameríku-
mönnum finst, að þér Sósialistar
hafið slept þarna ágætu tækifæri.
Vér getum ekki skilið afstöðu yðar
j sem stjórnmálaflokkur. Oss finst.
blátt áfram sagt, að þér hafið verið
! huglausir og duglausir”.
“Þér segið að við höfum verið
huglausir!” mælti hann með svo
mikilli alvöru og liorfði fast á mig.
“Já! Það getur vel verið. En gætið
þér nú að: Þýzkir Sósíalistar eiga
eignir upp á meira en 20 miliónir
marka. Þeir eiga prentvélar og sam-
komusali og leikhús, og margt ann-
að. Og þér vitið, að eignirnar gjöra
menn varkára. Það má vel vera, að
eignirnar hafi gjört oss að afturhalds
mönnum. Það má vel vera, að hinir
Þýzku Sósíalistar þori ekki að Ieggja
alt í sölurnar”.---------
— En Sósíalista foringjann Kaut-
sky fann eg á efsta lofti i leiguher-
bergjum í stórhýsi einu. Hann var
þar i smugu einni og var herbergið
troðfult af bókum, fornum mörgum
og lagði lykt af. Andlitið var sem á
steingjörvingi, nábleikt, en hart og
hvast. Og-enga breytingu tók það
meðan við töluðum sarnan. Að eins
augun voru lifandi. Hann var með
miklu, livitu hári og hvítu skeggi,
er virtust vera eins konar umgjörð
uin andlitið.
Mér féll illa við Kautsky; illa við
það, hvað hann var varasamur og
hvað hann var mikill bókabéus, og
hvað hann lét sig litlu skifta um það,
sem var að gjörast i heiminum. En
svo kann það að hafa komið af því,
að Bernstein var hjá honum, Gyð-
ingur, gáfulegur, en svartur eins og
sjálfur höfuðpaurinn, og var sem
vildi hann, að Kautsky segði mér
sem minst. Þar var eitt smá-timarit
frá New York á borðinu (The Mas-
ses), og tók og það sem góðs vita.
En mér var ðekki að þvi.
— “Reynduð þér Sósíalistarnir
ekkert til þess, að koma í veg fyrir
stríðið?” spurði eg.
— “Flokkurinn gjörti ekkert til
þess”, svaraði Kautsky. “Vér sáum
það fyrir löngu, Sósíalistarnir hér á
Þýzkalandi, að vér myndum ekkert
geta að gjört, þegar stríð bæri að
höndum. — Frönsku Sósialistarnir
héldu, að þeir gætu stöðvað stríðið,
og töluðu mikið um verkföll um alt
landið og feikna miklar hreyfingar
til að varna því og halda friðnum.
En vér vissum betur, þýzku Sósial-
istarnir. Það voru miklar skrúð-
göngur Sósíalista i lystigörðunum
(Unter den Linden) og mótmæli á
móti striðinu rjtt áður en Þýzkaland
sagði Rússum stríð á hendur. Vér
mæltum af krafti á inóti þvi í blað-
inu Vorwaerts. Vér reyndum alt,
sem vér gátum, til að varna því; en
vér gátum ekkert, þegar búið var að
lýsa herlögum yfir landinu. Nú get-
um vér ekkert gjört. Vorwaerts ma
ekki koma út. Vér höfum engin blöð
og megum hvergi tala. Af öllu hjarta
erum vér á móti því, að vinna lönd
með striði; en vér getum ekki einu
sinni mælt á móti því, að Bclgia sé
innlimuð í Þýzkaland”.
— “En hvi gjörið þér þá ekkert á
þingi þjóðarinnar?” spurði eg.
— “Hvað ætli vér gætum gjört?”
mælti Bernstein ög talaði hægt og
seint á ensku. “Keisarinn biður ekki
Ríkisdaginn (þingið) uin leyfi til að
fara í stríð. Hann biður að eins um
peningana til þess. Og jiegar tíminn
kemur að semja frið, þá semur hann
friðinn sjálfur, án þess að ráðgast
um það við Rikisdaginn, og friðar--
skilmálarnir verða þeir einir, sem
honum þóknast”.
— “Svo að þér ætlið þá ekki að
gjöra neitt fyrri en friður er á kom-
inn?” spurði eg og snöri mjr nú að
Kautsky.
— “Vér gætum ekkert gjört”, svar-
aði hann. “Vér erum foringjar, sem
enginn fylgir. Það eru tvær millíón-
ir Sósíalista í hernum. En það þýðir,
að helmingur Sósíalistanna er burtu
farinn. Og enginn Sósíalisti á Þýzka-
landi veit, hvað helmingur Sósíal-
istanna hugsar; enginn Sósíalisti
getur haft nokkra vissu um, hvað
þessar tvær milíónir hugsa um stríð-
ið. Vér getum ekki talað við þá, —
gctum ekki einu sinni sent þeim
póstspjöld. Þeir eru kvíaðir af, stíj-
að frá öllum hinum, hver einasti
þeirra. Þeir mega kanske tala sama-
an tveir eða jirir. En hver þeirra
verður að hugsa einn út af fyrir sig.
Og hvað hugsa þeir? Það er hin
inikla spurning, sem hinir þýzku
Sósíalistar þurfa að svara.
Verksmiðjan Álafoss.
Eigi alls fyrir löngu átti eg leið
um Mosfellssveit og kom að Álafossi.
Fanst mér þar meira um að vera en
eg hafði getað gjört inér hugmynd
um að óséðu. Rita eg þessar linur til
að vekja athygli manna betur á
þessu verkstæði.
Eins og kunnugt er, var verk-
smiðjunni komið á stað árið 1896
af Birni Þorlákssyni. Voru þá hvergi
tóvélar á landinu, nema á Halldórs-
stöðum í Laxárdal. Tveim árum sið-
r seldi Björn verksmiðjuna Halldórí
Jónssyni frá Sveinsstöðum i Þingi;
en eitthvað 10 til 12 árum síðar
keypti sýslan (Kjósarsýsla) hana af
Halldóri. En árið eftir seldi sýslan
verksiniðjuna Boga Þórðarsyni, sem
nú á hana og rekur með eigin hendi.
Alt fram að 1913 var verksmiðjan
rekin i mjög smáum stíl; vinnuvél-
ar fáar og fremur ófullkomnar og
vatnsaflið í Varmá — sem haft er til
að hreyfa vélarnar — notað að eins
að litlu leyti.
En eftir að Bogi eignaðist verk-
smiðjuna, hefir þar skriðið til skar-
ar. Og allar umbætur, sem þar hafa
verið gjörðar siðan, hefir eigandinn
gjört á eigin spítur.
Fyrst keypti Bogi kembingarvél-
arnar frá Reykjafossi í ölvesi, og
flutti það, sem nýtilegt var af þcim
að Álafossi. Auk þess hefir hann
bætt við tveimur kembingarvélum
útlenzkum og eru þar nú alls sex;
þá hefir hann og keypt nýja spuna-
vél, sem spinnur í einu 325 þræði.
Tvo nýja vefstóla hefir hann og
keypt og fleiri vélar. Hann hefir og
endurreist og stækkað verksmiðju-
húsið. Það eru þrjár hæðir og eru
tvær af þeim 20x7 metrar, en ein
hæðin 20x12 metrar. Þá hefir Bogi
ett nýjan stýflugarð i Vármá til þess
að fá meiri kraft; er sá garður 90
m. á lengd, — þvert yfir ána; 2 m.
á hæð og að jafnaði 1 m. á þykt. Frá
stýflugarðinum hefir hann svo lagt
fyrir vatnið rör, sem er sumpart úr
tré, en sumpart úr járni, og er 37.5
metra langt og 64 cm. vítt. Þá hefir
Bogi keypt nýtt hverfihjól (Tur-
bine), sem hefir 30 til 40 hesta afl.
Hverfihjólið er í lokuðum járn-
kassa; i sambandi við það hMir
hann keypt “afljafnara” (Regula
tor). Enn fremur hefir Bogi komið
á raflýsingu i verksmiðjunni og öll
um húsum á staðnum, og notar raf-
urmagnið auk þess til matargjörðar
og á fleiri hátt. Notar hann sama
hverfihjólið til að hreyfa vélarnar
og mynda rafurmagnið. Auk þ^ss
hefir Bogi leitt vatn heim til neyili
og þvottar, og lagt síma frá Lága-
felli og að Álafossi fyrir eigin pen-
inga.
F'g er að visu enginn verkfræð-
ingur; en mér virðist, að þarní eé
mjög góður útbúnaður til tóvinnu,
og sérstaklega virðist mér það vera
fullkoinið og eins og á að vera, að
láta vatnsaflið hreyfa vélarnar og
lýsa upp húsin, og vist er það frek-
ar við okkar hæfi, en að nota kol frá
útlöndum til hvorstveggja eins og
verksmiðjan “Iðunn” gjörir hér i
Reykjavik.
Allir eru hér sammála um — voi:a
eg — að nauðsynlegt sé að nota hér
vatnsafli til vinnu, ljóss og hita, og
að með vaxandi notkun þess megi
vænta hér mikilla framfara í iðnaði
og fleiru.
Eg er sannfærður um að hvergi á
landinu eru jafn góð skilyrði fyrir
tóvinnuverksmiðju eins og á Ála-
fossi. Þar rétt við er Varmá, sem
aldrei frýs (i mestu hörkuin er hit-
inn í henni um 20 st. C.). Vinnuafl
hennar má líklega auka, svo að það
verði um 80 hestaöfl — með því að
hækka garðinn i ánni og fallhæð
vatnsins. Byggingarefni — i stein-
steypu — er hið ákjósanlegasta rétt
við húsin. 1 grend við vcrksmiðj-
una er sjóðheitur hver, sem hægðar-
leikur er að Ieiða vatnið úr í rörum
heim í húsin til hitunar, ef ekki er
gjörlegt að nota til þess rafurmagn.
Hver þessi er nefndur Amsterdams-
hver og er á milli Reykja og*Helga-
fells, og hefir Bogi þegar trygt sér
rétt til að nota hverinn til þessa.
Vegalengdin frá honum að Álafossi
er 790 metrar, og hefi eg það eftir
fróðum mönnum um þessa hluti, að
það mundi kosta um 4,000 krónur,
að leiða hverinn heim <að Áiafossi.
f síðasta lagi er það kostur við
þenna stað, að hann er að eins 16
km. frá höfuðstaðnum, og er það
rétt um þriggja klukkustunda ferð
með vagn eða klyfjar.
Sérstaklega af þvi svona hagar til,
að vatnaflið er þarna notað til
ljósa, og að vinnan er þörf og nauð-
synleg, væri óskandi, að verksmiðj-
an næði að eflast og blómgast áfram,
og ullarverksmiðjur, sem gengju
fyrir vatnsafli, færðust í aukana, svo
að landsmenn notuðu meira inn-
lendan fatnað, og auk þess má vinna
ullina í landinu og selja á erlendum
markaði;; mætti þá gjöra sér von
um, að innlendar ullarverksmiðjur
gæfu meira fyrir ullina, heldur en
hún nokkurntíma gæti selst óunnin
út úr landinu. En til að ná þvi tak-
marki, verður fyrsta skilyrðið, ao
vcrksmiðjurnar noti vatnsaflið. Til
dæmis má nærri geta, að það, sem
unnið er í “Iðunni”, hlýtur að verða
niiklu dýrara, þar eð hún verður að
kaupa kol til að hreyfa vélarnar,
gas til ljósa, og auk þess að borga
háan vatnsskatt. Enda kostar nú 6
aurum meira, að kemba eitt kg. ullar
i Iðunni, heldur en á Álaíossi, og
samsvarandi munur mun vera á
annari vinnu i þessum verksmiðj-
um.
Frá minu sjónarmiði ætti að sam-
eina þessar tvær ullarverksmiðjur á
Álafossi og hætta við þann barna-
skap, að reka jafn stóra verksmiðju
eins og Iðunni með kolaafli.
á þann hátt mætti vænta, að þess-
ar verksmiðjur gætu unnið meira
gagn og reksturskostnaður yrði o-
líku ódýrari, ekki eingöngu' vegna
vatnsaflsins, heldur yrði þá ininni
kostnaður við eftirlit og fleira.
Reykjavik, 12. febr. 1916.
Jón II. Þorbergsson.
— Lögrétta.
Fréttabréf.
út í í^lenzku blöðunum, þó maður
hafi nú mikið af þeim fróðleik líka
á hérlendu máli, en mér og mínum
lfkum sem unna best okkar móður-
máli sem fæddir eru. á garnla fróni,
þá finst mér þó sjálfsagt að öll skóla
kensla sé á því máli som tilheyrir
þeirri stjórn sem hver og einn lifir
undir, og meira að seigja þirftu allar
þjóðir lieimsins að koma sér saman
um eitt alheims-tungumál til að út-
ríma öllum misskilningi og sameina
sig á eina bræðraheild; það verður
í framtíðinni eitt af lífsskilyrðum
Jijóðar að koma því í framkvæmd,
margt þarf til að endurskapa heim-
inn því með lögum skal land byggja
enn ekki eyðileggja og virðist nú
sumt benda í betri átt eins og til-
dæmis um kvenréttindi sem er nú
altaf að útbreiðast, og er nú mál
komið fyrir karlmennina að opna
augun fyrir því íllþolandi ranglæti
sem í ómuna tíð hefur verið beitt
við kvennmannin, líkt og hún væri
einhver óæðri vera heldur en karl-
kynið. Nei, það smá lagast þó liægt
fari, svona þvert öfugt á móti göml-
um fornkenningum sem eins vel
mega nú kallast marklaus hindur
vitni og svo næst hvað Backus gamli
er að missa völdin hér og hvar í
heiminum, og er það eins og annað
heiðarlegt og myndarlegt að sjá og
heyra hvTað blessuð íslenzka þjóðin
okkar gengur vel fram í því sem öllu
öðru sem þeir gefa sig að, þeir þurfa
hreint ekki að standa kinnroða fyrir
hérlendum mönnum þó innfæddir
séu, eins og til dæmis með þá af
þjóðflokki okkar sem fæðst hafa á
gamla fróni eins og Hra. B. L. Bald-
winsson, Capt. Sigtrygg Jónasson og
Skúli Sigfússon, ^bóndinn; að kom-
ast í þingsætið, það er einmitt rétta
plássið fyrir góða og higgna bænd-
ur. Já, það eru svo margir fleiri af
okkar heiðruðu íslendingum sem
koinist liafa upp í mannfélagsstig-
ann sér og sínum þjóðflokki til heið-
urs og sóma og öðrum til góðs eftir-
dæmis. Eg vík að því aftur með
þennan skæða óvininn hann Back-
us; enn þá er nú enn skæðari óvin
að útríma úr heiminum, og það
er þessi eiðileggjandi hnefa-réttur
heimsins sem alt líf virðist ætla
sundur að kremja og virðist því verk
efni fyrir vel rithæfa menn og konur
að ræða og rita um afnám og út-
skúfun brjálæði stríðsþjóðanna með
hógværð og lipurð án allrar hræsni,
mannsandinn l>arf að gefa sannleik-
anuin rúm til að vinna sitt háleita
hlutverk í heiminum svo mönnun-
u-m gefist tækifæri til að auðsína
hver öðrum einlæga bróðurelsku í
orðum og gjörðum og þannig unnið
sigur yfir því ílla í lieiminum. En
þetta er hægra sagt en gjört, því öll-
um ægir ósköpin og heimurinn sýn-
ist ráðþrota yfir sínum eigin vand-
ræðum.
Heiðraði ritstjóri, þetta er nú alt
orðfleira en eg ætlaði í fyrstu, og ef
þú gerir svo vel að taka þessar línur
í Heimskringlu þá bið eg þig að
lagfæra á betri veg, eg geri þetta að-
eins meiningalaust að senda þér
þennan miða.
Eg óska þér allrar farsældar í fram
tíðinni.
Vinsanlegast,
G. J. Austfjörð.
South Bend, Wash. 18. Marz, 1916
Háttvirti Ritstjóri Heimskringlu,
Séra M. J. Skaptason:----
Það er svo sjaldan að héðan heyr-
ist nokkuð af okkur íslendingum
enda erum við liér fáir og smáir, enn
nokkrir kunningjar og vandamenn
austur frá sem liafa þó kannske
gaman af að sjá línur héðan. Okk-
ur sem hér lifum líður þetta bæri-
lega ]>að eg til veit. Tíðarfarið hér
í vetur hefur verið óvanalega óþægi-
leg, bæði í nóvember og desember
kalsa rigningar og eins stöku góðir
dagar á milli, og er það nú vana-
legust vetrar tíðin hér, og þá ein-
stöku sinnum einu sinni eða tvisvar
snjóföl fyrir tvo til þrjá daga til
viku og suma vetra að aldrei sést
snjór. Enn seinasta daginn f gamla
árinu byrjaði að kingja niður ó-
vanalega miklum snjó og út allan
janúar af og til dálítið cins og dimm
viðri með töluverðu frosti, utan eitt-
livað tveir stórrigninga rosa-dagar,
cn 9. febrúar skifti um til vanalegrar
vetrar tíðar, nema þá stórrigningar
með köflum, sem hér er eins eðlileg
viðurátta eins og frostatíðin austur
á sléttunum, frost urðu hér þó svo
að varð 16—18 stig fyrir neðan frost-
mark, en þó aldrei ofan í zíró, og er
furðanlegt livað geimast vel í görð-
um ýmsir garðávextir svo sem kál-
höfuð, Carrots og kartöflur, það er
að seigja á hálendi og brekkum,
dalir og lálendi heldur blautt á vet-
rin. öll ræktuð jörð græn á vetrin
en þó léleg til beitar og vex ekki
fyrri enn þá i læssum mánuði þegar
vel viðrar.
Eg er þér mjög þakklátur fyrir
Jólablaðið með alla fögru Canada
íslendinga inyndirnar. Það virðist
ekki þuifa að livetja þá til stórræð-
anna.
Það er annars mjög fróðlegt að
lesa um alla búfræðina sem kemur
Frakkar sigra við
Verdun.
Eftir fjögurra vikna bardaga og á-
hlaup og skothríðar, sem taka langt
fram öllu því, sem áður hefir sézt,
eða nokkur maður hefir heyrt um
getið, halda Frakkar ennþá stöðv-
um sínum við Verdun, — nokkuð
breyttum að vísu, en þó svo, að þeir
hafa ekki tapað einu einasta áríð-
andi vígi þar; en Þýzkir hafa látið
250 þúsundir manna í áhlaupunum.
Má því með sanni eigna Frökkum
sigurinn þarna.
Flugmanna bardagi og horfa þús-
undir á.
AllmikiH flugmanna bardagi var
yfir Mulilhausen í Elsas hinn 20. þ.
m. Sóttu 23 franskir drekar að með
sprengikúlur, en um 30 þýzkir drek-
*r mættu þeim. Varð þar slagur all-
harður, er þeir runnust á í loftinu.
Þjóðverjar-urðu að hætta að skjóta
af jörðu neðan, svo að þeir skytu
ekki niður sína eigin dreka. Átta
drekar byltust niður og sumir log-
andi, 5 þýzkir og 3 franskir.
MARKET HOTEL
140 I*rlnt*eN» Street
á móti markaftinum
Bestu vínföng, vindlar og at5-
hlyning gót5. lslenkur veitinga-
maöur N. Halldórsson, leiöbein-
ir Islendingum.
*. Ö’CONNEL, Eigandi Wlnnlpeg
Sérstök kostaboÖ á innanhúss-
munum. KomiÖ til okkar fyrst, þit5
munit5 ekki þurfa at5 fara lengra.
Starlight New and Second Hand
Furniture Co.
593—595 NOTRE DAME AVHXIE
TalMÍmli Garry 3SS4.
Shaw’s
Stærsta og elsta brúkabra fata-
sölubúö í Vestur Canada.
479 Notre Dame Avenue
GISLI GOODMAN
TINSMIÐUR.
st.
Verkstætii:—Horni Toronto
Notre Dame Ave.
og
Phone
Garry 20SS
llelmllis
Garry 899
FÍNASTA SKÓVIÐGERÐ.
Mjög fin skó vlögerö á meöan þú
bíöur. Karlmanna skór hálf botn-
aöir (saumaö) 15 mínútur, gútta-
bergs hælar (don’t slip) eöa leöur,
2 mínútur. STEWART, 193 Paclfle
Ave. Fyrsta bú?5 fyrir austan abal-
stræti.
J. J. BILDFELL
FASTEIGNASALI.
Unlon llauk 5th. Floor No. 520
Selur hús og lóöir, og annaT5 þar aU
lútándi. Útvegar peningalán o.fl.
Phone Maln 2685.
PAUL BJARNASON
FASTEIGNASALI.
Selur elds, lífs, og slysaábyrgT5 og
útvegar peningalán.
WYNYARD,
SASK.
J. J. Swanson
H. G. Hlnrlksson
J. J. SWANSON & CO.
FASTEIGNASALAR OG
penlnga mltSlar.
Talsími Main 2597
Cor. Portage and Garry, Winnlpeg
Graham, Hannesson & McTavish
L.OGFRÆÐ1NGAR.
215—216—217 CUniUE BUILDING
Phone Main 3142
’EG
Arni Anderson
E. P. Garland
GARLAND& ANDERSON
LÖGFR.llÐINGAR.
Phone Maln 1661
01 Clectric Railway Chambsrs
Talsími: Main 5302.
Dr. J. G. Snidal
TANNLÆKNIR.
614 SOMERSET BLK.
Portage Avenue. WINNIPEG
Dr. G. J. Gislason
I*hyNÍelan und Snrgeon
Athygli veitt Augna, Eyrna og
Kverka Sjúkdómum. Ásamt
innvortis sjúkdómum og upp-
skuröi.
18 Sonth 3r«l St„ Grnnil Fork.n, N.D.
Dr. J. Stefánsson
401 IIOYD RUILDING
Hornl Tortage Ave. og Edmonton St.
Stundar eingöngu augna, eyrna,
nef og kverka-sjúkdöma. Er atS hitta
frá kl. 10 til 12 f.h. og kl. 2 til 5 e.h.
TALSIMI: MAIN 4742
Heimili: 105 Olivia St. Tals. G. 2315
— ítalir taka nú öll skip Þjóð-
verja, sem hafa verið í höfnum á
Itailiu, og Brazilia í Suður-Ameríku
er að þvi komin að gjöra hið sama.
— Aftur er farið að bera á þeirri
getgátu, að Þýzkir muni ráðast inn
á Svissaraland, til að fara þar eins
og þeir fóru gegnum Belgiu og reyna
að koma að baki Frökkum. Enn
sem komið er munu það þó getgátur
einar.
— Bandarikjaliðið komið góðar
100 mílur inn í Mexikó, og svo eru
þeir að búa út flugdrekahóp til að
leita að Villa.
Vér höfum fullar birgölr hrein-
ustu lyfja og meöala. Komit5
met5 lyfset51a yt5ar hlngat5, vér
gerum metSulin nákvæmlega eftir
ávísan læknisins. Vér sinnum
utansveita pöntunum og seljum
giftingaleyfi. : : : :
COLCLEUGH & CO.
Notre Dame & Sherbrooke Stu.
Phone Garry 2690—2691

A. S. BARDAL
selur líkklstur og aanast um út-
farlr. Allur útbúnatiur sá bestl.
Ennfremur selur hann allskonar
minnlsvaröa og legstelna. : :
813 SHERBROOKE ST.
Phone G. 2152 WINNIPEG