Heimskringla - 06.12.1917, Qupperneq 6
6. BLAÐSIÐA
HEIMSKRINGL A
WINNIPEG, 6. DES. 1917
7=
VILTUR \TY?r' k IJ c* :: Skáldsaga eftir :: V EuAR * Rex Beach
-
En Kirk var fastákveðinn. “Eg vildi gjarna
skipa trúnaSarstöðu í æSstu stjórn hér----en þannig
mundi eg þó ekki verSa annaS en hræSileg “mis-
hepnun”. Hrakspár föSur míns myndu rætast.
Hans vegna verS eg aS brjótast upp af sjálfsdáSum,
þó eg verSi aS byrja meS því aS telja farþega og
týna saman farbréf. ÁSur langt líSur skal eg
vinna mig upp á viS. Eg skoSa heldur ekki rett
aS fá afar há laun fyrir þaS starf, sem aSrir gera. —
ViS skóla knattleikina forSum var þess krafist af
öllum, aS leggja fram sína betu krafta og ekki
spurt um hvaSa stétt í mannfélaginu þeir tilheyrSu.
--- ÞaS væri óréttlátt aS víkja góSum hæfileika-
manni hér frá mín vegna. Nei, eg þoli ekki slíkt.—
Eg vil heldur fara frjáls maSur inn um hliSiS og
borga sjálfur fyrir aSgöngumiSann.”
“Ef þú starfar viS þetta---hefirSu hugsaS út í
þaS?—, verSur þér ekki mögulegt aS halda 1:1 á
Tivoli gistihöllinni."
“Um þetta hefi eg reyndar ekki hugsaS. En
svo gerir þetta ekkert til. Eg held til þar sem fe-
lagar mínir eru."
“Engir góSir miSdegisverSir, engar skemtiferS-
ir, engar veizlur standa þér þá til boSa.
“FyTÍr slíkt gef eg ekki grand—þá verS eg far-
inn aS vinna. Vona aS ekki slitni upp úr vinfengi
okkar, þó eg hringi Iestarbjöllum, en þú haldir um
millilanda tauma stjórpanna hér. Þegar störf, þýS-
ingarmikil störf, eru á aSra hliSina, hverfur allur
stétta mismunur.”
Frú Cortlandt hló óánægjulega.
“Þetla er hlægilegt,” sagSi hún, “og get eg
ekki skiliS, aS þér sé alvara.”
“Víst er mér alvara. Og geti eg lært aS stjórna
lestum, vildi eg gjarnan komast hærra. Eg er ung-
ur og þar sem eg kemst ekki til New York aftur, er
nógur tími fyrir mig aS vinna mig hér áfram.
“Tækifærin til þess eru hér öll,” svaraSi hún.
“En eftir aS þú hefir gengiS nokkrar vikur meS
lestastjóra húfu og skrýddur hnöppum, held eg aS
þú læknist af þessari einkennilegu ímyndunarveiki.
VerS eg þó í millitíSinni aS játa þetta tiltæki þitt
töluvert hressandi.” Hún starSi eins og utan viS
sig í áttina til götuljósanna, flaug henni svo eitt-
hvaS nýtt í hug, því hún sneri sér aS honum og
mælti enn fremur: “En heyrSu, Kirk, dvelja ekki
lestarstjórarnir allir í Colon?"
“Eg veit þaS ekki," svaraSi hann og varS dá-
lítiS bylt viS, er hann heyrSi hana í fyrsta sinn á-
varpa hann meS skímarnafni hans.
“Eg skal grenslast eftir þessu á morgun. En
eins og þú veizt, verS eg—herra Cortlandt og eg—í
Panama. og vildum helzt aS þú héldir áfram aS
dvelja hér. ViS getum þá vitaS betur, hvernig þér
gengur starfiS”, og hún hló hægum hlátri.
Er þau hölluSust aftur á bak í hinum mjúku
sætum kerrunnar og hlýddu á óminn af hljóSfæra-
hlættinum í skemtigarSinum og deildu um sitt
fyrsta þrætuefni, datt Kirk í hug aS í tilfinningum
sínum væri frú Cortlandt undursamlega hlý og
mannúSleg' fyrir konu, sem "höggvin væri í ís".
Hann varS fyllilega var viS yfirburSi hennar, en í
huga hans bar lítiS á þessu í samanburSi viS hve
kurteis, félagslynd og skemtileg hún var.
XII. KAPITULI.
I
Þrátt fyrir hans miklu ánægju í samfélagi meS
frú Cortlandt, beiS Kirk meS vaxandi óþreyju eftir
því aS starf hans gæti byrjaS. EirSarleysi gerSi
vart viS sig hjá honum, sem hann skildi ekki til
fulls — en fanst þaS orsakast af því, aS hann vilja
losna viS aS vera einlægt upp á aSra kominn.
Undarlegt var, aS óþreyju tilfinning þessi var í sam-
bandi viS hugsanir hans um frú Cortlandt sjálfa.
Eln hvernig á þessu stæSi, var skilningi hans of-
vaxiS. A8 þau væru orSnir góSir vinir, vissi hann
vel og var þetta samkvæmt óskum hans, en á ein-
hvern óskiljanlegan hátt var hann sáróánægSur
meS sjálfum sér — þegar hann einn sér hugsaSi mál
sitt. Hann vissi ekki, aS kunningsskapur þeirra
gat aldrei orSiS samur og áSur eftir kvöldiS í
skem tigar S inum.
Sérhvert samband, sem mannlegar tilfinningar
eru nokkuS riSnar viS, á sín umskifta og breytingar
tímabil, er ofth verfa þó fram hjá án þess eftir þeim
sé tekiS. Ef til vill eru þeir ánægSastir, sem minst
veita þessu eftirtekt. VeiklaSar sjálfs-ásakanair
voru ekki viS skap Kirks. ASal lífsregla hans, ef
hún annars var nokkur, var sú, aS haga sér eSIiIega
í hverju einu og hingaS til hafSi reynslan réttlætt
hann í trú þessari og heimfært honum þann sann-
leik, aS eSlileg hegSun færSi alt til heppilegra úr-
slita á endanum.
Hann ásetti sér aS eySa eirSarleysi sínu meS
því, aS ferSast fótgangandi um héraSiS umhverfis
næsta dag. Um kvöIdiS var þó þetta áform lostiS
til agna, er skrifarinn á gististöSinni færSi honum
bréf frá frú Cortlandt. ÞaS hljóSaSi þannig:
Kæri Kirk:—Herra Cortlandt hefir undirbúiS
skemtiferS fyrir okkur þrjú, og væntum viS eftir
þér á morgun. Þetta verSur virkileg skemtiferS,
meS öllum þeim ánægjulegu óþægindum, sem slíku
eru ætíS samfara. Ekki færS þú aS vita, hvert ferS-
inni er heitiS fyr en viS komum og sækjum þig kl.
átta meS morgni.
1 allri einlægni, þín,
Edith Cortlandt.
Móttakandi bréfs þessa fleygSi því til hliSar ó-
þolinmóSlega. AS ástæSulausu var hann nú
þrunginn af unggæSislegri gremju yfir því, aS fyrir-
ætlunum hans skyldi þannig vera hnekt. En hvert
þetta orsakaSist af fyrirhugaSri nærveru Cortlandts
viS þetta tækifæri, spurSi hann ekki sjálfan sig aS.
Gremju-tilfinning þessi varS þó ekki langlíf, og er
hann reis árla úr rekkju næsta morgun, var hann
kominn í bezta skap og hugsaSi til skemtiferSar
þessarar meS töluverSri tilhlökkun.
Á mínútunni klukkan átta birtist frúin á fram-
palli gististöSvarinnar. Hún var einsömul.
"Hvar er herra Cortlandt?” spurSi hann.
“Einhverjir menn komu frá Bocas del Toro í
gærkvöldi og símuSu honum aS hann yrSi aS koma
til fundar viS þá í dag og hann komst ekki undan
þessu.”
“Hann kemur þá seinna í dag?”
"Eg held tæplega hann geti þaS. VonbrigSi
mín keyrSu fram úr öllu hófi, og sagSi hann mér
því aS fara án hans. Nú verS eg aS reyna aS bæta
þér upp fjærveru hans, sé mér þaS mögulegt."
“ÞaS er vel mælt,” svaraSi Kirk og hló, “enda
þótt slíkt geri mér óhægt um viSeigandi svar.
Vissulega finst mér leitt, aS hann gat ekki komiS, en
fyllist þó óumræSilegri gleSi, aS þú komst samt
sem áSur. Hvar á þessi gleSiþáttur aS vera leik-
inn?”
“ViS förum til Taboga eyju,” mælti hún meS
bjarmandi augum. “ÞangaS hefir þú aldrei kom!S
og þaS er yndislegur staSur. GerSu svo vel og skip-
aSu ökumanninum aS koma; báturinn bíSur eftir
okkur.”
Kirk hlýddi tafarlaust og óku þaua svo rétt á
eftir niSur steintröSina. Edith hallaSi sér aftur á
bak í sætinu og stundi ánægjulega.
“Eg hlakka til aS losna viS þessa gististöS aS
minsta kosti eina dagstund. Þeir einir vita, sem
reyna, hve þreytandi þessi stöSugu veizluhöld eru.
Eg hefi brosaS, hjalaS og hlegiS mig veika fyrir
löngu. Nú langar mig til aS afskræma andlit mitt,
nísta tönnum og æpa!”
“Veizluhöld þessi snúast aS líkindum öll urn
stjórnmál, er ekki svo?”
“Jú, vissulega; en á þetta megum viS ekki minn-
ast. En þótt þú vitir þaS ekki, Kirk, þá kollvarp.iS-
ir þú pólitískum fyrirætlunum Panama íhaldsflokks-
ins.”
“Eg vissi ekki aS eg hefSi snert þann báf, hvaS
þá ruggaS honum.”
“Tildrögin fyrstu orsökuSust í viSureign þinni
og okkar viS Ramón.” Hún leit skjótlega til öku-
mannsins, eins og hún óttaSist aS hann myndi
heyra til þeirra.
“HafSi þetta virkilega þær afleiSingar?"
“Já, þannig komst alt á hreyfingu. En þetta
varS til þess aS eySa undanfarandi vafningum, og
varS mér aS gleSiefni — aS fá tækifæri aS beita á-
hrifum mínum í rétta átt. En skemtiferS okkar er
heitiS til töfraeyjunnar, Taboga, og þó erum viS
nú tekin aS ræSa stjórnmáll ViS verSum aS sleppa
þessari alvöru. — Skólinn er úti og helgidagarnir
byrjaSir! Nú fýsir mig til einskis frekar en hlaupa,
stökkva, hendast og vaSa í leirugum stöSupollum!”
Kirk komst brátt í svipaS skap og hún og þegar
þau komu ofan aS ströndinni voru þau bæSi eins
og ofsaglaSir unglingar. Þau fóru í gegn um stein-
bogann og út aS lendingarstaSnum. Hinn lygni
sjór á firSinum blasti viS augum þeirra og tindraSi
í sólarljósinu. Óteljandi smábátar voru í þvögu viS
höfnina. Þarna gat einnig aS líta gríSarstór eim-
skipabákn, mótorbáta, stóra og smáa, seglbáta og
Indíána báta. MeS fram fjörunni voru einnig lang-
ar raSir af skonnortum, sem gerSar voru úr afarstór-
um trjábútum og gátu hver um sig flutt margar smá-
lestir af hverju sem væri. Lágu nú skonnortur
þessar þarna í IeirleSjunni, meS hvít seglin reist
til þerris, sem voru engu líkari tilsýndar en út-
þöndum sjófuglavængjum.
MannmergS mikil var viS lendingarstaSinn og
iSjuleysingjar þessir þyrptust fljótt utan um hina
nýju aSkomendur. Réttnefndur sjóræningja brag-
ur var yfir fólki þessu — hér heyrSust hrópaSar ótal
málýzkur og varS Kirk aS taka á öllum sínum hljóS-
um til þess aS láta skipanir sínar heyrast. AS lítilli
stundu liSinni voru þau stigin ofan í smákænu eina,
sem flutti þau út aS stórum mótorbát fyrir framan
lendingarstaSinn. Skipshöfnin á skemtiskipi þessu
saman stóS af ískyggilegum og stigamannelgum
stýrimanni, risavöxnum og í alla staSi tröllslegum
vélastjóra og sjóræningjalegum skipstjóra, sem i
þrammaSi til og frá um þilfariS.
SkipiS lagSi af staS og skreiS fljótlega í kring-
um klettana viS fjarSarmynniS. Þau litu til baka
og sáu borgina breiSast út í fagurlegum húsaröSum,
er þær blikuSu’nú í skínandi ljósadýrS morgunsól-
arinnar. Þessi stóra og þéttbygSa borg varS nú
fögur í fjarlægSinni, umkringd af hinum slitnu
varnarvirkjum, sem þjóSsögurnar segja konur hafa
reist, er eiginmenn þeirar voru í stríSi. Á bak viS
gnæfSu Ancon hæSirnar og viS rætur þeirar hylti
undir hús útlendinganna. Framanvert í borginni stóS
hiS svo nefnda “Stjórnar leikhús” og á bak viS þaS
teygSi Tivoli gistihöllin sig yfir allar nærliggjandi
byggingar.
Kirk veitti því eftirtekt, aS vopnaSir verSir
voru á stöSugu þrammi uppi á vegg einum meS
fram ströndinni og dróg hann athygli frrúarinnar aS
þessu.
“Þetta er Chiriqui fangelsiS, er ekki svo?”
spurSi hann.
“Já; þeir segja sumar af myrkvastofum þess
nærri því undir sjónum. Þetta hlýtur aS vera
hræSilegur staSur.”
“Eg er farinn aS hugsa mikiS og margt um
fangahús," mælti hann. “Hefi haft svo náin kynni
af þeim. En held þó, samt sem áSur, aS eg kæri
mig ekki um aS rannsaka þenna staS—lízt ekki meir
en svo á hann.”
"ÞaS er ekki heilnsemur staSur menn verUa J
þar gigtveikir. En eftir á aS hyggja, tekur þú eftir
þykt þessara veggja. Sagt er aS Spánarkonungur
nokkur hafi staSiS viS hallarglugga sinn einn dag
og horft meS kvíSafullu augnaráSi í vesturátt. Þeg-
ar hann var intur eftir, á hvaS hann væri aS horfa,
svaraSi hann: ‘Eg er aS Ieita aS hinum kostbæru
veggjum í Panama. Þeir ættu aS sjást héSan.’
Veggir þessir kostuSu tíu miljónir dollara, þegar
dollararnir voru meira virSi en nú. En taktu eftir!
Þarna sést Taboga ey.”
Kirk leit viS og sá fjólubláa þústu rísa úr haf-
inu. Þegar nær dróg, sá hann strendur eyjarinnar
teygja sig út í þokukenda fjarlægSina. Á landi uppi
hylti undir lágan fjallaklasa. Fyrir framan þau gat
aS líta blá vötn, sem stráS voru grasivöxnum hólm-
um. Flotar af fiskibátum voru á iSi hér og þar. Vi5
eyna lágu tvö stór farþegaskip viS akkeri, en sævar-
brimiS valt hælgátlega upp aS fjörunni. Himininn
var heiSur og blár og þýS hafgolan andaSi um
kinnar. Þau Kirk og frúin störSu hugfangin fram
undan sér og þögSu.
ÁSur skipiS hafSi lagst viS akkeri, komu ótal
bátar á móti þeim pg var mönnunum í þeim kepni
mikil aS fá aS flytja gestina í land. Nú eygSu þau
lítiS þorp viS rætur fjallanna, meS röSum af forn-
fálegum húsum meS mosavöxnum steinþökum og
upplituSum veggjum; í mátulegri fjarlægS birtist
húsaþyrping þessi í öllum litum regnbogans, og
verSur slíku ekki lýst meS orSum. Þorpskirkjan
stóS næst fjalIshlíSinni og á bak viS hana gat aS
líta svolítinn skemtigarS. FjallshlíSin var grasi-
vaxin og hér og þar þakin berjarunnum og epla-
trjám.
Þegar skipiS loksins lá kyrt, virtist þaS eins og
hvíla á lausu lofti, svo gegnsær var sjórinn, og var
hafsbotninn eins og töfrandi aldingarSur. Þegar
vélar skipsins voru stöSvaSar ríkti hér alger friSur
og þögn, sem ekki var rofin af neinum hávaSa, því
á Taboga ey vinnur enginn og þar eru engir vagnar.
“Þetta er undraverSur staSur,” sagSi Kirk eins
og utan viS sig. “Slíkt er engu líkara en draumsjón
—þaS getur ekki veriS virkielgt. En hvern af bát-
i
Austur í
blámóðu fjalla
bók Attalatelni Krlst-
JAnnaonar, er tll >ölu
A >krlfatofu Helma-
krlnjclu. Kontar $1.75»
>end póatfrftt. FlnnltS
etta akrlflb S. D. B.
STEPHANSSÖN, 729
Sherbrooke St.»
Wlnnlpenr,
.in-rrrTTr'i^TTTi-Tnu i i w
$1.75 bókín
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm^má
HEIMSKRINGLA þart að
fa fieiri góða kaupendur:
Allir sannir íslendingar, sem
ant er um að viðhalda ís-
lenzku þjóðerni og íslenzkri
menning — ættu að kaupa
Heimskringlu.
um þessum eigum viS aS láta flytja okkur í
land?”
“Litla drenginn þann arna,” svaraSi Edith og
kallaSi í strákhnokka einn, sem var aS berjast viS
árar í einum bátnum ---- sem voru tvöfalt lengri en
hann sjálfur. Eldri mennirnir grettu sig þá illúSlega
og héldu heimleiSis, reiSir og möglandi.
“Val okkar hefir móSgaS gömlu sjógarpana,”
mælti Kirk um leiS og hann hjálpaSi henni ofan í
bátinn. "Hve nær eigum viS aS halda til skipsins
aftur?”
“Klukkan fjögur,” svaraSi frú Cortlandt. "Eg
gaf skipstjóra skipun, aS vera þá reiSubúinn aS
leggja af staS. Eg vildi aS viS hefSum nægan tíma
til þess aS skoSa okkur um á eyjunni."
Svo liSu þau hægt í áttina til strandar og barS-
ist ræSarinn ungi — níu vetra aS aldri — um af
öllum kröftum. Þegar framtrjóna bátsins urgaSi
viS botninn, voru þau enn nokkra faSma frá landi.
"Nú virSist ekki um annaS aS gera en vaSa,”
sagSi Kirk og horfSi í kring um sig. Drengurinn
leit þá upp og sagSi eitthvaS, sem Kirk ekki skildi.
“Hann segist ekki komast lengra," sagSi
Edith.
Kirk gerSi sér hægt um hönd, tók af sér skóna
í snarti og braut upp skálmurnar á buxum sínum.
“LeyfSu mér aS hjálpa þér,” mælti hann.
Hún stóS upp og hann tók utan um hana og
lyfti henni í fang sitt. Fann hún nú í fyrsta sinni
hve sterkur hann var, því hann bar hana eins létti-
lega og hún væri ungbarn í reifum. Handleggur
hennar lá nú um háls hans og hárlokkar hennar
snertu vanga hans. Hann fann þýtt ilmefni anga
fyrir vitum sínum og ylurinn af líkama hennar fór
um hann allan eins og rafstraumur. Þegar hann
var kominn upp í fjöruna og setti hana niSur, sá
hann aS andlit hennar var náfölt og aS hún var
skjálfandi.
“Meiddi eg þig?" spurSi hann og vissi ekki
hvaS hann átti aS halda.
“Nei, nei, ’ svaraSi hún og sneri sér undan. ÞaS
Ieyndi sér ekki, aS henni var eitthvaS brugSiS.
Ásjóna hans var eldrauS er hann óS til baka
t;l bátsins til þess aS sækja skó sína og nestis-körfu
þeirra. Honum fanst hann aS eins hafa gert þaS,
sem honum bar aS gera, og þó hafSi þetta haft
þær afleiSingar, aS koma þeim báSum í töluverSa
geSshræringu. Er þau gengu saman upp í þorpiS,
var samtal þeirra þvingaSra en áSur og þau eins og
forSuSust augnaráS hvors annars.
Þröng og krókótt gata, meS fornfáleg smáhýsi
til beggja hliSa, lá fram undan þeim og litbrigSin,
sem þau höfSu séS úr fjarlægSinni, urSu nú enn
skýrari en aSur. Út úr skuggalegum dyrum gægS-
ust dökkleit andlit, nakin börn voru á hlaupum hér
og þar og fyrir framan eitt húsiS sátu nokkrir prest-
ar á ráSstefnu og breiddu eins og viSeigandi alvöru-
blæ yfir nágrenniS. Einhver svæfandi ánægja
virtist ríkja hér yfir öllu, einhver friSsemdar og ró-
legheita blær — jafnvel flugnasuSan virtist hér
hæglát og dillandi!
Þau Kirk og frú Cortlandt gengu um stund um
þorp þetta, og athuguSu alt þar gaumgæfilega —
jafnvel hina öldnu kirkju, sem öll var af göflum
gengin. Um hádegiS voru þau orSin matlystug og
mintust þá nestiskörfu sinnar. Gengu þau upp í
fjallshlíSina og komu loks aS lækjarlind einni;
undir stórvöxnu aldinatré breiddu þau út matar-
föng sín og bjuggu sig til aS snæSa hádegisverS.
“Ó, þetta er elskulegt,” hrópaSi Edith og horfSi
á hiS fagra útsýni fyrir neSan þau. “Þegar viS er-
um mett, skulum viS klifra fjalliS.”
Eg er til í alt,” fuIlvissaSi Kirk hana. “Eigum
viS ekki aS synda líka í vötnunum hér? Þetta virS-
ist aSal-atvinna íbúanna."
Upp tröSina til þeirar komu nú tveir krakkar
bisandi meS eplakörfu, sem stærri var en þau sjálf.
Kirk keypti af þeim öll eplin og hentust þau til baka
,himin lifandi af fögnuSi.
Á eftir máltíSinni gengu þau um skóginn og
skemtu sér hiS bezta, 'og þannig leiS dagurinn fljót-
Iega. Stöku sinnum varS Kirk þess var, aS frúin
leit til hans í laumi meS augnaréSi, sem ekki virtist
laust viS þykkju, en hann setti þetta ekkert í sam-
band viS atburSinn á lendingarstaSnum. En yfir
höfuS aS tala virtist Edith nú hafa náS sér alveg
eftir alburS þenna og talaSi þvingunarlaust og glaS-
lega um þaS, sem fyrir augu þeirra bar, og stuSlaSi
þetta til þess, aS eySa meS öllu hugar óró hans.
Á minútunni klukkan fjögurjgengu þau niSur
aSal-götu þorpsins og í áttina til strandar. En ekk-
ert smáskip var nú sjáanlegt viS hafnarstaSinn.
“Helló! HvaS er orSiS um skip okkar?” mælti
Kirk undrandi.
Skipstjórinn átti aS vera reiSubúinn aS leggja
upp heimleiSis klukkan fjögur. Ef til vill hefir hann
haldiS eitthvaS upp meS eyjnni og kemur bráSlega;
eSa—” hún þagnaSi og vandræSasvipur færSist
yfir andlit hennar.
Þú skipaSir honum aS bíSa?”
Vissulega. ’ Einn af strandar iSjuleysingjunum
kom labbandi til þeirra og inti hún hann eftir ein-
hverju á spánversku. “MaSur þessi segir skemti-
skútu okkar hafa lagt af staS fyrir tveimur klukku-
stundum síSan,” sagSi hún svo.
"Skyldi markmiS þeirra vera aS skilja okkur
hér eftir?”