Heimskringla - 18.04.1918, Side 6

6. BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 18. APRIL 1918
VILTUR VEGAR ^ Rex Beach ]
- -.
*'’Nú ert þu þrungin af sjálfsfórnarvilja,” mælti
iiann, "en síðar muntu sjá aS eg er réttur. Eg er enn
eigi vonlaus. Margt getur enn skeS til þess aS breyta
öHu. sem nú er. Enginn veit hvaS morgundagurinn
icann aS bera í skauti. ViS skulum því bíSa róleg
og leitast viS aS finna einhvern veg út úr þessu. Full-
viss um ást þína hefi eg kjark aS mæta öllu og fæst
ekki til aS sleppa þér. Eg þoli ekki ósigur. Eg fer
á fund föSur þíns undir eins á morgun og kem svo
faingaS aftur annaS kvöld.”
“Nei, nei,” hrópaSi Gertrudis í angistarrómi.
“Eg má ekki mæta þér þannig aftur.” Stephania
faneigSi sig áfergjulega þessu til samþykkis.
“Þá sé eg þig næsta kvöld þar á eftir-----á laug-
audagskvöldiS. Þú verSur í danssamkvæminu á
TjvoIí og þar hlýt eg aS geta séS þig. Þú mátt ekki
láta bregSast aS vera þar og mátt ekki gefa upp
vonina.”
“Ó, nú er engin von sjáanleg.”
“Vonin deyr aldrei. Eg reyni aS hugsa upp
einhver ráS.”
“Nú verSum viS aS, fara,” mælti þernan og
jgTeip í handlegg húsmóSur sinnar, sem vildi hún
leiSa hana burt hiS bráSasta.
“Já, já — þaS er ekki til neins aS þrjóskast á
móti,” hrópaSi Gertrudis meS sorgþrunginni röddu.
Svo rétti hin Kirk hönd sína, leit til hans og mælti
eins og hikandi: “Eg sé þig—ef til vill aldrei fram-
ar, senor, og hlýt aS biSja um kraft til þess aS geta
bætt aS elska þig---------kystu mig einu sinni, bara
eínu sinni svo eg gleymi þér aldrei.”
“Hann dróg andann þungt og þrýsti henni hægt
aS brjósti sínu; en þernan athugaSi þau ygld á brún
Dg muldandi.
Endurminning þessa augnabliks lifSi í huga hans
upp frá þessu, sem geisli frá sælustu lífsstund hans.
Eln þó undarlegt megi virSast, fann hann kjark sinn
fa-'rerfa meS öllu, er varir hans snertu hennar, hverfa
og verSa aS engu. Hann varS nú alt í einu eins og
máttvana, óttasleginn og gagntekinn af örvæntingu,
eins og ljós lífs hans væri nú aS deyja út. Og er hún
dróg sig úr faSmi hans og hélt frá honum fanst hon-
um gleSisól lífs hans setjast til viSar—lífiS varS
honum súrt, nístandi og eySilegt. Á meSan þær voru
aS hverfa út í myrkriS, stóS hann hreyfingarlaus og
gagnþrunginn af töfrum áhrifa þeirra, sem hann
faafSi orSiS fyrir er hann allra snöggvast hélt henni
í faSmi sínum.
Hann fékk ekki varist þess, aS ganga hægt í átt-
ína á eftir þeim, í þeirri von hann fengi aS sjá Gert-
rudis allra snöggvast aftur. En er hann kom út úr
skugga skemtigarSsins, nam hann skyndilega staSar.
Fyrir handan götuna blasti viS augum hans altariS
litla viS horn hinnar stóru kirkju—sem skýrt hefir
veriS frá áSur — og þarna sá hann Gertrudis krjúp-
andi fyrir framan líkneskiS af Maríu mey. Kerta-
ljósiS, sem lýsti upp hiS helga líkneski ljómaSi nú
einnig um hina hrafnsvörtu lokka unnustu hans og
faennar niSurbeygSa höfuS. En í skugganum fyrir
«tan stóS þernan, þögul, stórvaxin og vofuleg.
JLotningarfullur og niSurbeygSur horfSi Kirk á
nnnustu sína, unz hún stóS á fætur og hvarf út í
mjrrkriS. Þá sneri hann viS og gekk hægt upp
götuna, eins og maSur, »em er í leiSslu, eftir aS hafa
orSiS var viS eitthvaS eins og yfirnáttúrlegt og ó-
skiljanlegt.
Hann varS nú í fyrsta sinni á æfinni var viS ein-
favern óskiljanlegan ótta — var eins og skelfdur viS
eitthvaS, sem hann vissi ekki hvaS var. Heili hans
tók aS starfa meS þeim hraSa, er einkennir mann,
sem er í mestu lífshættu. Einu sinni enn, eins og
um kvöldiS, er hann fyrst heimsótti hana, sneri hann
sér viS á götuhorninu og horfSi í áttina til húss
faennar — og aftur sá hann einhvern vera aS laumast
á eftir sér í myrkrinu. Án augnabliks biSar tók hann
á rás á eftir náunga þessum og hugSist komast fyrir
faver þetta væri, en eftir aS hafa elt hann inn í
skemtigarSinn misti hann af honum. Uppgafst hann
Jtá viS eltingaleikinn, en um þaS þóttist hann nú
fullviss, aS ekki væri þetta Allan. Fanst honum lík-
legra þetta myndi vera eitthvaS í sambandi viS hin-
ar margendurteknu hótanir Ramóns Alfares, og til
|>ess aS vera varari um sig hélt hann heimleiSis eftir
hinum upplýstu götum.
XXIV. KAPITULI.
ViStal frú Cortlandt viS keppinautana tvo um
forsetasíöSu Panama lýSveldisins var ekki nema
partur af áformum hepnar. Næst átti hún langa
samræSu viS Jolson, formann stjórnarráSsins viS
brautina, sem leiddi til þess aS á föstudagsmorgun-
ínn fékk Runnels aS heyra flugufrétt, er gerSi hon-
um mjög órótt í sinni. Frétt þessi var á þá leiS, aS
f staS þess aS verSa æSsti ráSsmaSur brautarinnar
aetti hann aS halda sinni fyrri stöSu—tengdabróSir
Jolsons ætti aS sitja í fyrirrúmi eftir alt laman.
AS svo komnii var þetta aS eins flugufrétt, en engu
aS síSur var Runnels nú eins og þtumulostinn. Ef
frétt þessi var sönn, þá þýddi þaS ekki annaS en
honum yrSi vikiS frá; því stjórnendum brautarinnar
hlaut aS vera skiljanlegt, aS sjálfsvirSingar sinnar
vegna gæti hann ekki sezt í fyrri sess sinn, eftir aS
hafa veriS dreginn þannig á tálar. Hann hafSi feng-
iS loforS um æSri stöSu, skoSaSi sig verSskulda
hana, og eftir aS hafa orSiS fyrir vonbrigSum hvaS
þetta snerti var ekki um annaS aS tala en hann segSi
af sér þaS bráSasta. Enda yrSi hann neyddur til
slíks fyr eSa síSar hvort sem væri, því eftir aS
Blakely væri kominn aS myndi hann óefaS tafar-
laust stofna til allrar mótspyrnu gegn honum, meS
því markmiSi aS hrinda honum frá.
Þar sem þetta snerti Kirk engu síSur, dróg Runn-
els ekki aS leggja mál þetta fyrir hann. Var Kirk
gjarnast í fyrstu aS skoSa þaS eingöngu sem spaug,
en vinur hans fékk fljótt sannfært hann um, aS öSru
máli væri aS gegna.
"Nei," mælti hann. “Blakely hefir orSiS mér
hlutskarpari á endanum . Hann hefir þráS stöSu
þessa lengi og þau Cortlandts hjónin hafa aS líkind-
um ekki mátt sín nægilega mikils í þessu máli —
eSa alt er komiS í bál og brand milli þeirra og Jol-
sons.”
“LofaSi hann þér ekki stöSunni?"
"Vissulega. En hvaS gagna IoforSin tóm? Eg
hefi veriS dreginn á tálar, þaS er alt. VerS aS
hætta.”
“Eg get skiliS þaS. En gaman væri aS vita,
hvaS á aS verSa um mig.”
Runnels brosti beisklega. “Hlutskifti þitt verS-
ur þaS sama og mitt yrSi, ef eg væri kyr. Færi eg
aS gegna minni fyrri stöSu, myndi alt komiS út um
þúfur milli mín og Blakely áSur mánuSur liSi. —
hann myndi sjá um þaS—, svo yrSi mér vikiS frá
og vissulega yrSi þá örSugleikum bundiS fyrir mig
aS komast aS viS aSra járnbraut. En ef til vill er
þó Cortlandts hjónunum annara um þig en mig og
geta því gert þér mögulegt aS vera áfram.”
"Ekki held eg þaS. Vonir okkar virSast í þann
veginn aS hrynja, er ekki svo?”
“Heldur þaS,” svaraSi Runnels gremjulega.
“Eg hefi þó unniS hér eins og þræll, Kirk, og verS-
skulda því fyllilega aS fá þessa stöSu. Hinn maS-
urinn er fábjáni, þaS hefir hann margsannaS. HvaS
reynslu og annaS snertir kemst hann hvergi nærri
mér, þó eg segi sjálfur frá. Allir starfsmenn braut-
arinnar hata hann og fyrirlíta.------Til þess líka aS
kóróna þetta alt, var mér lofuS þessi staSa----------
hvaS mig sjálfan snertir skiftir þetta ekki svo miklu;
en mér er sárara um konu mína og krakka.”
Hann þagnaSi, og var þó sýnilega all-þungt inn-
anbrjósts. Hann var stefnufastur og alvörugefinn
maSur, en skorti þó þá stillingu til aS mæta mótbyr
og kröggum, sem ætíS kom í Ijós hjá Kirk.
“ViS starf þetta lagSi eg fram alla þá krafta,
sem eg átti til,” hélt hann áfram; “fanst þetta vera
þjóSræknisleg skylda mín — þannig höfum viS
flestir skoSaS starf okkar viS skurSinn, eins og þú
veizt. Eg er nú búinn aS vera hér í fjögur ár. Sök-
um veru minnar hér hefi eg tapaS öllu haldi heima
fyrir. Þegar eg kem til Bandaríkjanna á ný, verS
eg því aS byrja alt upp aftur. Stend þá öllu ver aS
vígi en áSur, því ekki hefir ferSin hingaS orSiS mér
til fjár. Stjórnmálaflækjan hér er þar öllum ó-
þekt; en sá orSrómur er viss aS faerast, aS mér hafi
veriS vikiS hér frá — og eSliIega stendur þetta mér
svo fyrir þrifum. En aS líkindum ætti eg ekki aS
kvarta, þetta sama hefir marga fleiri hent hér og þaS
menn, sem lögSu sig fram af ítrustu kröftum og
sköpuSu sér björtustu vonir. En hvaS hefir þú nú
hugsaS þér aS taka til bragSs?”
Kirk varS eins og bylt viS þessa spurningu.
“Eg—veit þaS ekki. Var aS hugsa um þig. StaSa
þessi veldur mér engrar hugsýki, því eg veit mér er
óhætt úr þessu—er búinn aS koma fótunum undir
mig á endanum. StaSan hér liggur mér því í léttu
rúmi og er þeim guSvelkomiS aS reka mig frá ef
þeim sýnist. En þetta er alt annaS hvaS þig snertir.
— Eg hefi enn ekki sóaS miklu af fé því, sem eg
vann viS lotterí-dráttinn, þaS liggur í bankanum —
og helmingur þess er þín eign; ef þú vilt taka viS
þessu f vináttu skyni viS mig. Þú, kona þín og barn,
Allan og eg — og ein manneskja til — ættum svo
tafarlaust aS halda til Bandaríkjanna, og þar mun
okkur eitthvaS leggjast til, vona eg. HvaS segir þú
um þetta?”
þaS var skjálfti í rödd Runnels er hann svaraSi:
“Herra trúr — þú ert sá vinur, sem í raun reynist,
Kirk. Þetta höfSinglega tilboS þitt sannar þaS, og
skal eg hugsa um þetta.” Hann leit undan allra
snöggvast eins og til aS leyna tilfinningum sínum;
svo leit hann upp og mælti enn fremur: “Hver er
þessi ‘eina manneskja til’?” <
“Konan mín.”
"Hamingjan góSa! Þú ert þá giftur?"
“Nei, en þetta er á næstu grösum. I’ú talar um
vandamál þín; nú skal eg segja þér frá mínum. Eg
get komiS þér til aS tárfella á stuttri stundu.” SagSi
hann nú vini sínum í fáum orSum frá áfalli því, er
hann hafSi á svo skyndilegan og óvæntan hátt orS-
iS fyrir.
“Vissulega ertu komimví hann krappan, drengur
minn,” varS Runnels aS _orSi er hann hafSi heyrt
alla söguna. "Garavel er alveg hamslaus eftir for-
setastöSunni og er reiSubúinn aS kaupa hana háu
verSi. Hann er nú búinn aS fá snert af sýki þeirri,
sem algeng er í allri MiS-Ameríku og sem allir fá,
sem hér eru viS stjórnmál riSnir. Flokkarnir hér
eru aS eins tveir, sækjendur og verjendur. Þeir
komast aS á víxl og breyta um nöfn viS hver stjórn-
arskifti - Verjendur gerast þá Sækjendur. Hér
koma engar sérstakar stjórnmálastefnur neitt til
greina.-------Ef ungfrú Garavel væri amerísk, þá
væri ef til vill hægt aS fá hana til aS strjúka á brott
eSa gera uppreist, en spánverskar hugsjónir um
skyldur og hlýSni eru innrættar í eSli hennar og
sem gerir máliS vandasamara og flóknara.”
“Þú gleymir alveg, aS móSir hennar var* frá
Bandaríkjunum,” mælti Kirk.
“ViS hvaS áttu meS því.”
“ÞaS, aS ekki sé úti öll von enn þá. Þegar eg
þreytti kappleik til forna uppgafst eg ekki viS neina
örSugleika. — Hví skyldi eg byrja á því nú?”
Runnels brosti. “Þér er óhætt aS reiSa þig á
aSstoS mína. En hvaS getum viS gert?"
Kirk færSi sig nær' og skýrSi frá áformum sín-
um. Runnels hlustaSi meS athygli og ræddu þeir
þetta svo í hálfum hljóSum, uns þeir aS lokum urSu
á eitt og sama sáttir.
“Eg óttast þó afleiSingarnar, kunningi góSur,”
mælti Runnels aS endingu. “Þekki fólk þetta betur
en þú — en herra trúr, ef þetta gæti nú hepnast eftir
alt saman!” Hann blístraSi lágt, eins og gagntek-
inn af hugsunum sínum. “Jæja, þeir geta hrært í
pólitíkinni hér, unz viS erum reknir úr stöSum okk-
ar—en hver veit nema okkur takist aS gera þeim
einhvern grikk á móti. En aS svo komnu skulum
viS ekki láta fréttina um Blakely fara víSar en okkar
á milli. Eg fer nú tafarlaust á fund Stephens Cort-
landt.”
"Eftir á aS hyggja, á hann ekki aS vera gestur
okkar annaS kvöld? Er ekki all-spaugilegt aS fara
aS halda honum þakklætisveizlu, eins og nú er
komiS?"
"Engan veginn. “Þvert á móti getur þetta
komiS okkur til bjargar; hann er aS líkindum eini
maSurinn, sem nú getur komiS okkur til gagnlegrar
hjálpar."
“Jæja — eg hefi mikiS aS þakka honum, býst eg
viS, fyrir utan þetta og verS því til staSar aS taka
þátt í athöfninni.”
Kirk dróg ekki aS koma áformum sínum í fram-
kvæmd, og fyrsta spor hans var aS leigja stofu á
Tivoli gistihöllinni, og gætti þess vandlega aS láta
hana vera á fyrsta gólfi. Þetta kvöld fluttu þeir
svo, Allan og hann. Athöfn þessi var hvorki marg-
brotin né stórvægileg, en Kirk skoSaSi þetta þó það
þýSingarmesta spor, sem hann nokkurn tíma hefSi
stigiS. Hver útkornan yrSi, var aS miklu leyti und-
ir Runnels komiS og þó enn meira komiS undir
honum sjálfum — Kirk gekk því ekki aS því grufl-
andi, er hann hugsaSi út í þetta meS gætni, hve lítil
vonin væri, aS þetta gæti hepnast. En þó von þessi
vætri ekki stór, hélt hann sér í hana af öllu afli, og
hugSist heldur láta lífiS en sleppa af þessu eina
tækifæri.
Runnels símaSi um kvöldiS, aS hann væri búinn
aS afljúka sínum parti af undirbúningi þeirra, svo
nú væri ekki um annaS aS gera en bíSa átekta.
HvaS eftir annnaS spurSi Kirk sig þeirrar spurn-
ingar, hvort ekki væri barnaskapur og heimska aS
leggja út í annaS eins og þettá, en spurningu þessari
fékk hann ekki svaraS nema á einn veg — hann
mátti til aS reyna þetta, meS sömu voninni og hinn
druknandi maSur, sem þrífur í stráiS. Honum varS
lítiS svefnsamt um nóttina og næsta morgun vakn-
aSi hann þrunginn af þeirri vissu, aS þýSingarmesta
stund lífs hans væri nú á næstu grösum.
ÞaS var töluvert fariS aS skyggja á laugardags-
kvöldiS, er John Weeks, konsúll Bandaríkjanna í
Colon, tók á móti gesti er kom til hans beint frá
skipi, sem nýlagst var viS höfnina. ViS fyrstu sjón
virtist konsúlnum maSur þessi ekki vera neitt sér-
staklega tilkomumikill og lítiS aS honum kveSa í
framgöngu. ÞaS eina eftirtektaverSa viS hann var,
aS þegar hann tók ofan sást stórt hvítt ör á höfSi
hans rétt fyrir aftan hægra eyraS.
MaSur þessi gerSi sig kunnugan undir nafninu
Williams, sem vitanlega vakti engan grun í huga
konsúlsins, og á meSan hann var aS renna niSur
einni púnskollu, er Weeks lét bera honum, gerSi hann
fyrirspurnir um hitt og þetta, landiS, tíSarfariS,
fólkiS og annaS, og virtist ekkert vera aS hraSa íér
aS komast aS aSal-erindi sínu. Weeks veitti hon-
um náiS athygli í laumi og komst brátt aS þeirri niS-
urstöSu, aS maSur þessi væri ekki allur þar sem
hann væri séSur. — Williams lét heldur ekki sitt eftir
liggja aS athuga konsúlinn og er hann hafSi horft á
hann nægju sína, sneri hann sér beint aS honum
og mælti:
“Eg er aS leita aS náunga einum, sem einu sinni
gekk undir nafninu Wellar., Hann kom hingaS til
lands í nóvembermánuSi.”
"Er hann vinur þinn?”
Um—m—ekki er þaS nú.” Williams var
hugsandi og strauk hendinni um öriS á höfSi sínu
eins og af vana.
"Wellar? Mann þann hefi eg aldrei séS.”
“Hann hefir aS líkindum ferSast undir dular-
nafni. Hefir þú heyrt getiS hér um nokkurn mann,
sem Locke heitir?”
Konsúllinn kreisti saman varirnar og kænlegur
glampi kom í hin raySu og þrútnu augu hans.
ÞaS er ekki ómögulegt aS svo sé," mælti hann.
“HvaS viltu meS hann?”
Eg frétti aS hann væri hér og myndi þaS verSa
mér stórt gleSiefni aS geta mætt honum.”
“Hvernig er hann í hátt?”
Mannlýsing sú, sem gesturinn þuldi nú eins og
klausu, sem hann kynni utan bókar, átti svo ná-
kvæmlega viS Kirk Anthony, aS stórt ljós tók aS
renna upp í huga konsúlsins.
"Já, — vissulega þekki eg manninn,” æpti hann
meS hárri raustu. “Hann er góSur vinur minn líka
og var hér til herbergja hjá mér um tíma.” Weeks
misskildi algerlega ákefSarsvip þann, sem kom nú á
andlit gestsins, og stóS upp og 'rétti honum hendina.
“ViS skulum ekki vera meS neinar vífilengjur,
herra Anthony," mælti hann í smjaSrandi rómi.
"Sonur þinn er hér, líSur vel og er aS verSa hér
frægur. Mér er gleSiefni aS hafa ögn veriS honum
til aSstoSar—þó ekki væri hjálp mín stórvægileg—
og enn meira gleSiefni er mér aS vita þig nú loksins
hingaS kominn. Hefi beSiS komu þinnar meS ó-
þreyju og er mér þess vegna óumraaSileg gleSi aS
þú skulir leita fyrst til mín. Eg hefi líka um svo
margt viS þig aS tala.”
KomumaSur var tekinn aS gerast óþolinmóSur.
“Þú tekur mig fyrir alt annan mann en eg er," sagSi
hann. “Eg er leynilögregluþjónn og er aS elta
þenna vin þinn, hvort sem hann heitir Wellar, Locke
eSa Anthony. Hann er sakaSur um þjófnaS, glæp-
samlega árás á saklausan mann og ótal margt annaS,
og kem eg til þess aS taka hann fastan.” Williams
talaSi nú í ákveSnum og hörkulegum málrómi og
augu hans blossuSu af niSurbældri reiSi.
Weeks starSi á hann augum galopnum af undr-
un. “þú ert þá ekki Darwin K. Anthony?” fékk
hann aS lokum stuniS upp.
“Vissulega ekki. Hérna er handsömunarskjal-
iS. Mér þykir leitt, aS náungi þessi er vinur þinn,
en—”
“Vinur minn! Eg hata hann eins og bóluna. —
— Eg talaSi aS eins meS því markmiSi, aS geta selt
þér kókóhnetu búgarS!--------En vissi frá því fyrsta
aS ekki væri alt meS feldu meS þenna Anthony,
eSa hvaS sem hann heitir.------Svo hann er þjófur,
þetta grunaSi mig lengi.”
“Stal átta þúsund dollurum, þaS var alt, og fé
þetta hlýtur hann aS hafa meS höndum.”
“Þar skjátlast þér; hann var meS öllu peninga-
laus er hann steig hér á land. Um þaS ætti eg aS
geta boriS.”
“Ónei — hann kom hingaS meS skipinu Santa
Cruz og ferSaSist þá undir nafninu Jefferson Locke.
Eg hefi talaS viS gjaldkera skipsins. Engin misgijip
koma hér því til greina og ómögulega getur hann
hafa sóaS öllu þessu fé. ÞaS hlýtur aS vera saum-
aS í fóSriS á treyju hans, og erindi mitt hingaS er
aS klófesta þaS.”
Weeks stóS á öndinni af uncjrun. "Hann er
slunginn náungi. “Áttatíu þús— heilagi Júpíter, eg
vildi eg hefSi vitaS þetta! Hann er hér, því er þér
óhætt aS treysta; starfar hér á járnbrautarskrifstof-
unum og á heima í Panama. Hefir honum gengiS
upp á þaS ákjósanlegasta og eignast áhrifamikla
vini.------Hvílík þó frétt!”
“Er þá farinn aS vinna hér — þaS kalla eg kæn-
lega aS fariS. Finst þér ekki?” Williams beygSi
höfuS sitt áfram, svo konsúllinn gæti betur séS öriS
á því. “Þenna áverka gerSi hann mér—meS flösku.
MunaSi minstu, aS hann gengi af mér dauSum.”
KomumaSur hló nú óviSkunnanlega. “En nú heldur
hann heimleiSia í fylgd minni og fær vonandi mak-
leg málagjöld áSur lýkur. Hve nær fer næsta lest
til Panama?”
Weeks leit í hasti á úr sitt.
Þú hefir tapaS af lestinni í dag, en getur komist
þangaS árla aS morgni. Eg slæst í ferS þessa meS
þér, því vissra orsaka vegna verS eg aS vera viS
handsömun þessa riSinn. Eg felli mig ekki viS mann
þenna eSa hina áhrifamiklu vini hans. VerS líka aS
launa honum lambiS gráa.”
HEIMSKRINGLA þart að
fá fleiri góða kaupeiuiur:
Allir sannir íslendingar, sem
arit er um að viðhalda ís-
lenzku þjóðerni og íslenzkri
menning — ættu að kaupa
Heimskringlu.