Heimskringla - 18.04.1918, Page 7

WINNIPEG, 18. APRIL 1918
HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA
Norðan frá vatni.
29. marz 1918.
!Pátt hefir borið til tíðinda norð-
nr hér, síðan eg skrifaði hér sfðast.
3>ó er sú breyting komin á tfðarfar-
ið, að kalla má sumartfð síðustu'
tvær vikurnar, enda er snjór nær'
horfinn en viður farinn að lifna.
Verði iframhald af bessari tíð, getur
vorvinna byrjað snemma, enda mun
]>ess þörf ef ibændur eiga að geta
orðið við kröfum stjórnarinnar, að
framleiða meiri vöru en áður með
mikiu minni vinnukrafti. Mundi
það kölluð ósanngirni, ef bændur
gerðu þvílíkar kröfur til istjórnar-
innar.
Heilbrigði manna er hér f góðu
iagi; engir hafa dáið síðan eg skriíf-
aði seinast. Heyskortur heyrist nú
ekki nefndur sfðan tíðin batnaði,
en talsvert hey hefir verið selt út úr
bygðunum hérlendum mönnum.
Sú breyting verður á liér í bygð-
inni í vor, að einn ihinna elztu land-
námsmanna hættir búskap og flyt-
ur burt. Það er Sigurgeir Péturs-
son frá Reykjahifð. Er ætt hans
mörgum kunn (Reykjahlíðarættin).
Kona hans er María Jónsdóttir frá
Þverá í Laxárdal, systir hins nafn-
kunna fræðimanns, Benedikts Jóns-
sonar frá Auðnum. Þau hjón eru
bæði hnigin að aidri og þreytt á
bú'skapnum, en börn þeirra fullorð-
Jn og farin að heirnan. Flyitja þau
nú til tengdasonar Sigurgeirs,
Björns bónda Jónssonar að Silver
Bay. Er hann kvæntur Kristjönu
dóttur Sigurgeirs af fyrra hjóna-
bandi.
Það verðurstórt skarð fyrir skildi
þegar þessi hjón hvei'fa burtu, því
þau hafa um langt skeið átt eitt liið
höfðinglegasta og bezta heimili í
bygð þessai. Að svo hafi verið al-
ment álitið, mátti sjá af heimsókn
þeirri, er bygðarmenn gerðu þeiim
25. þ.m. Þá er röfckva tók um kvöld-
Jð mættust menn á heimili Davíðs
Gfslasonar, ®em er næsta hús fyrir
sunnan, og héldu þaðan í einu.m
hópi til Sigungeirs Péturssonar.
Mun flokkur sá hafa verið á annað
hundrað mannis. Poringi fanarinn-
ar var J. K. Jónass<an fiá Dog Creek.
Gekik hann með fylktu liði til húsa
og krafðist inngöngu og að fá að
ráða húsum um stund; kvaðst l>ó
mundu fara að öllu friðsaímlega og
engu spilla. Bóndi kvað húsin
heimil geistum mú sem áður, enda
litist sér ekki að veita fjölmienni
)x\ssu mótstöðu á gamalsaldri.
Tóku þá komumenn að sér hús-
stjórn alla. Var þar 'gott að víkja
að, því húisaikynni eru stór og vel
um alit búið. Hestar voru hýstir bg
getfið óspart af heyjum bónda, en
engu var þar rænt öðru.
Sfðan var mönnum skipað í sæti,
og hin öldruðu hjón leidd til stoíu.
I»á héit sam,komustjóri ræðu og gat
þess ihvað mannsöfnuður sá hefði í
hyggju. Að endaðri ræðu sinni af-
lienti hann Sigurgeiri bónda skraut-
ritað ávarp frá Góðtemplarastúk-
unni Djörtfunig, sein Sigurgeir átti
mestan þátt í að stofna í bygð þess-
ari fyrir nokkrum árum. Kvað hann
það ósk stúkubræðra hans, að það
rnætti minna hann á heillaríka sam-
vinnu í því máli er honum hefði æ-
tíð verið áhugainál.
Því næst skoraði forseti á Jón frá
SJeðbrjót að flytja hjónunum
kveðju bygðarmanna. Jón flutti
langt erindi; lýsti 'hann æfistarfi
þeirra hjóna og áhrifum á félagslíf
bygðarinnar. 1 Mintist á æskustöðv-
ar þeirra heima á gamla landinu og
vottaði þeim þökk bygðarmanna.
Var það *iál manna að honum
mæltist vel og , skörulega. í lok
ræðunnar afhenti Ihann þeim gripi
tvo er vera skyldu tíl minningar
um 'bygðarmienn. Var það göngu-
stáfur vandaður gulli búinn og ietr-
að á nafn bónda, en hægindastóll
vandaður var afhentur húsfreyju.
Kvað ræðumaður það óslk bygðar-
rnanna að bóndi mæ.tti styðjast
við 'staf þann, þá er elli gerði honr
um stirðari fót, en að húsfreyja
mætti hvílast í sfólnuin eftir vel
unnið dagsverk.
Þar næst talaði ,1. K. Jónasson
hlýjum orðum til hjónanna og gat
þess um leið, að hann mundi nota
vald það, sem isér væri veitt sem for-
sefa 'samikvæmis þessa, til að kalla
fram alia þá sem l'fklegir væru til að
halda ræður, jafnt konur sem karla.
Var að því gerður góður rórnur.
Eyrst kallaði liann fram Skúla
þingmann Sigfússon, þá Sigurð
Baldvinsison. Þá taiaði Jón frá
Sleðbrjót aftur og mintist á æsku-
stöðvar thjónanna, Laxárdal og Mý-
vatnssveit. Þar næst las Vigfús Guð-
mundsson kvæðið: . “Il'essuð sértu
sveitin miín.”; er það fálítt að heyra
kvæði lésin jafn vel, enda er hann
nýkominn tfná gamla laindinu, en
þar cr lögð mieiri stund á islíka
hlufi en liér. Síðar söng Björn
Methu'saliemsson sama kvæði sóló.
Mun það hafa snortið strengi í
hjörtum tflestra hinna eldri rnanna.
Þá mælti Gfsli Johnson nokkur orð
og flutti hjiónunuim kveðju f Ijóð-
uim; þá Sveinn Skaiftfel' Kramar Ey-
ford, Hilda Joihnson iskólakennari
og Guðm. Jónsson. Jón Jónsson tal-
aði moikkur hlý hluttekningaroi'ó
til vina og nágranna hjónanna.
—bæði hér og Iheima á gamla land-
inu — Metúsalems Guðmundssonar
oig konu ihans sem eíkki gátu verið
viðstödd vegna veikinda. Bað hann
son þeirra, sem þar var, að bera
beim kveðju byigðarmanna.
Siigurgeir bóndi mælti nokkrum
orðum til 'gestanna og þákkaði
lieiður þann er sér og kionu sinni
væri 'Sýndur imeð heimisókn þessari.
Var hann klökkur í huga og,tregt
um mál. Kvaðst hánn ,sjá mjög oft>
ir, að verða að hætta búskap, því
hann væri nú orðinn svo samivax-
inn sveitinni, að sér fyndist hann
BIDDU KAUPMANNINN UM
PURITY FLOUR
( GOVERNMENT STANDARD)
“StrííSs-Tíma” Hveitimöl Canada
Gott Hvítt Hveitimjöl til
Allrar Bökunar.
Q-------

\Zj, ~ — —- w /
r^"MORE BREADano BETTER CREAD” ^
ru*iTV Ttcurr:

Gleymið ekki íslenzku drengj-
unum á vigvellinum
Sendið J>eim Heimskringlu; það bjálpar til að gera lífið léttara
KOSTAR AÐ EINS 75 CENTS I 6 MÁNUÐI
eða $1.50 I 12 MÁNUÐI.
Þeir, sem vildu gleðja vini sína eða vandamenn í skot-
gröfunum á Frakklandi, eða í herbúðunum á Englandi,
með því að senda þeim Heimskringlu í hverri viku, aettu
að nota sér þetta kostaboð, sem að eins stendur um stutt-
an tíma. Með því að slá einum fjórða af vanalegu verði
blaðsins, vill Heimskringla hjálpa til að bera kostnaðinn.
Sendið oss nöfnin og skildingana, og skrifið vandlega
utanáskrift þess, sem blaðið á a# fá.
The Viking Press, Limited.
P.O. Box 3171. 729 Sherbrooke St., Winnipeg
plllHIHIIIIIil||l|li!lllllllllíilllllllll
ekki eiga að skilja við hana lifandi.
Nú kendi hann sig þó ekki rnann
til að hal'da áfram búskap.
Að endingu talaði Jón tfrá Sleð-
brjót nokkur orð fyrir minni ís-
landts. Ivvaðst hann telja ]>að ganga
næst goðgá að minnasit ekki gaimla
landsins við slfkt tækifæri.
Á ettir hverri ræðu voru sumgnir
íslenzkir iþjóðsöngvar, sem tii þass
voru valdir eftir efni ræðanna eftir
því sem kostur var á.
Eftir það sagði iformaður ræðu-
ihöldum iokið, en óskaði eftir að
menn skerntu sér hver sem bezt
gæti það sem eftir væri nætur, því
ógrei'tt var uamferðar í myrkinu og
vegir blautir.
Kvenfólkið iha'fði flutt með sér
veitingar og veitti óspart mat og
drykk og annað sælgæti eims og
hver vildi liafa um nóttina. Skemtu
menn sér við söng og samræður það
sem eftir var nætur.
Skúli þingmaður Sigfússon hafði
samtalsfund með bænduin þeim, er
voru 'Staddir, tii að ræða urn bygð-
arrnál. Hafði hann ætlað að halda
leiðarþing með bændum hér, en
notaði nú tækifærið. er svro íilargir
voru viðstaddir. Gerði hann grein
fyrir gjörðuin þingsims, sérstiakiega
að því leyti isein bygð þessari við
kom. Var einkum rætt um hvernig
verja skyidi vegagjörðafé þvi, er
hingað var veitt og um væntanlega
stofnun sveitarstjórnanhéraðs á
þessurn stöðvum.
Þá er birta tók um inorguninn
bjugguis't mienn til heimiferðar, þv.f
margir áttu lasgt að, en flestir
þurítu að komast heim til að sinna
gripahirðmgu Tel eg víst, að eng-
um hafi ieiðst ]>á nótt, iog allir hafi
farið ánægðir heim.
Degi síðar var bú Sigurgeirs selt
við uppboð. Seldist það vel, þvf
margir viidu styðja að því að 'hann
fengi fuit verð fyiir eignir sínaf. —
Mnnn þau hjón nú flytja burtu
næstu daga.
Þeir hverfa nú óðuin elztu frum-
byggjarnir lir bygð þessiari. Sumir
þeirra eru þegar til molidar gengnir,
aðrir eru fluttir burtu. Með virð-
ingu og aðdáun munu niðjar okkar
minnast mannanna sem komu hér
eignalauisir og mállausir og reistu
sér bjálkakofa iangt frá öðrum
mönrmin, en sem s’kildu eftir reisu-
leg hús og iblómleg bú etftir tæpan
fjórðung aldar. Gjöri uppvaxandi
kynsióðin þeijm mun ibefcur, som
hún stendur betur að vfgi í byrjun,
þá á bygðin okkar glæsiloga tfram-
tíð fyrir hönduin.
Gu'ðm. Jónsson.
tekið sem áður hetfir sagt verið.
Þegar Sigurður Sigurðssion þýðir
kvæði Longfellows, “The Day is
Done,” segir liann:
“Sem 'skúrir úr sumarskýjum
eða skfnandi tár aJf brá.
Þetta ondurtekur “Gestur” næsbum
breytinigalaust og gerir óvíða betur
í þýðingu sinni.
Miikið er um “gesta”gang íg mun
því bezt að skrifa hér undir
Norna Gestur.
Aflstöð við Lagarfoss.
(Eftir “Lögróttu.”)
Saim'.tfélag danskra bænda hefir
farið íi'am á að fá að rannsaka Lag-
arfoss í því iskyni að þar verði reistf;
aflstöð til áburðarvinslu úr loftinu,
en áður en það gerir rannsóknina,
vi'll ]>að tfá forgangsrétt til leigu á
fossinum, ef hann skyldi reynaist
hentugur fyrir afstöðvarrekstur.
Umboðsmaður félagsins er hr. Karl
Sigvalda'.son SyðriWk i Vopnafirði,
er áður hefir á ferðum sínum kynt
sér nokkuð aflstöðvarnar við foss-
ana í Noregi og Svíjóð.
Presbsetrið Kirkjubær í Hróars-
tungu, sem er iandsjóðseign, á iand
að fossinum vestan megih, en Stóra-
Steinsvað, sem er eign Tunguhrepps,
á land að honum austanmegin.
Karl hefir gert samninga við Tungu
hrepp um leigu á þess hiuta af foss-
inum, og er nú kominn hingað til
Reykjavíkur til þess að tala við
landsstjórnina um hennar hluta.
En niálið mun vera óútkijáð enn
þeirra í milli, enda er tfossamálið alt
nú í höndum nefndar, eins og kunn-
ugt er.
Danskir bændur þurfa miklð að
nota til bújarða sinna ]>au áburðar- j
etfni, 'sem íramleidd eru við íikssh-
afistöðvarnar, en hern^ðarástandið
hofir nú gert, ]>eim erfitt að afia j
þeirra, og því ihefir þeim koinið til j
liugar, að eignast sjálfir umráð yfir
aflstöð og reka liana á eigin kostn-
að. Gert er ráð tfyrir, að liérlendir
inenn verði hlutbafai- í fyirtækinu,
ef til þess kemur, og máiið hefir vak-
ið mikinn áhuga á Austurlandi.
Nýlega er sú frétt sögð frá Dan-
mörku, að Danir hafi sent Norð-
mönnum 200 þús. sekki af kornmat.
en í stað þess selja Norðmenn aftur
Dönum 200 þús„ sekki af áburðar
etfnum.
Til þeirra, sem
auglýsa í Heims»
kringlu
Allar samkomuauglý.slng&r kosta 26
cts. fyrlr bvern þumlung d&lkslengdar
—f hvert skiftl. Engin auglýslng tekln
1 blatSit fyrir minna en 25 cent.—Borg-
lst fyrlrfram, nema ötfru vlsl sé um
samltf.
ErfilJótS og œfiminnlngar kosta 15c.
fyrir hvern þuml. délkslengdar. Ef
mynd fylgir kostar aukreitis fyrir ttl-
búning á prent "photo”—eftlr stærtS.—
Borgun vertSair at5 fylgja.
Auglýslngar, sem settar eru i blatSitS
án þess atS tiltaka tfmann sem þær elga
atS blrtast þar, vertSa atS borgast upp ats
þetm tfma sem oss er tilkynt ati taka
þær úr blatSlnU.
Ailar augl. vertia atS vera komnar á
skrlfstofuna fyrir kl. 12 á þritsjudag tll
birtingar í blatiinu þá vlkuna.
The Tlklng Prese, Ltd.
Meiri ánœgja
i5 borgaö þaö fyrirfram.
Þér hafiö meiri ánægju
af blaöinu yöar, ef þér vitiö,
meö sjálfum yöar.aö þér haf-
Hvernigstandiö þér viö Heimskringlu ?
Upplýsingar óskast.
Heimskringla þarf að fá aö vita um núverandi
heimilsfang eftirtaldra manna;
Th. Johnson, síöasta áritan Port. la Prairie, Man.
Erasmus Eliasson, áöur aö 682 Garfield Str., Wpg.
Jón Sigurösson, áöur aö Manchester, Wash.
E. O. Hallgrímsson, áöur aö Juneberry, Minn.
Miss Arnason, áöur aö Wroxton, Sask.
S. Davidson, áöur aö 1147 Dcminion str., Wpg.
Mrs. W. L. Thomas, áöur aö Kimberley, Idaho.
Hjörtur Brandsson, áöur 9318 Clarke St. Edmonton.
Steindór Árnason, áöur aö Wild Oak, Man.
Lárus Bjarnason, áöur Cortland, Nebrasca.
Þeir sem vita kynnu um rétta áritun eins eöa fleiri af
þessu fólki, eru vinsamlega beðnir aö tilkynna það á
skrifstefu Heimskringlu.
THE VIKING PRESS, LTD.
“Þetta er ekki kveð-
skapur, Kolbeinn”
Að vera einkiennilegur, að vera
írumilegur, að yrkja öðruvísi en aðr-
ir, það er keppikefli stónskáldanna.
l»etta viissi ltfka ein hátbsebt kerling
f Skagaíirði; já, ein aí þeim æðstu
þar, hún gjörði vísu þessa:
Blessuð sólin skín á skjá,
skyldi ihún vera bröndótt þá?
Sit-ur úti f hatfinu
með Staðaröxl á bakinu.
Og enn kvað hún:
Búin að kveðja kong og prest
hér á Brúnastöðum
ekkert veit eg uon það meir.
Vfkinigar fara’ ekki’ að lögum.
Ýmisir afturhaldisseggir, sem öltfu
vilja ætfð halda f sama borfinu, létu
sér tfátt uun ifinnast kveðskap kerl-
inigar, en allir “betri” menn vissu,
að 'SÚ gaimla var magnþrungin af
meginkyngi og mannviti frábæru,
tilfinningaheit og trölistíg í ný-
breytni allri.
Hún hafði og cmbætti á hendi og
“þeim ®em guð gefur embætti, gof-
ur hann einnig vit” og hví þá ekki
eins vit til að yrkja eins og til ann-
ars?
‘Well’ Þá miá og geta Eiríks Olsens.
Hann var í kveðskap á undan öld
þeirri, er hanm tfifði á. Var braut-
ryðjandi nýrra bragarhátta. Batt
sig ekki við gamlar kreddur stuðla
né hötfuöstafa og kappkostaði að
láta ijóð 'sfn líkjast sem mest ó-
bundnu máili.—ólfkur Jónasi, sem
lét “hendingarnar heitum koss,
liverja við aðra minnast.” Eiríkur
og skálda-’Vskóii” hanis munu öðlast
ódauðlega tfrægð, þogar Jónas er
steingleymdur — En — þó tæpleiga
fyrr.
Margir munu kannast við vfsu
Eiríks, þá er einu sinni stóð í Isa-
fold: “Moldanhau'gur úr rústarleir”
og þefiisa aðra:
Últfar vsterki lamdi með lurk
iýða heiðið mengi
það ætlaði að verða í götunni slark
undir móabarði.
Bragleysi er alls ekki nýr “Gestur’’
í ísienzkum “skáldjskap.” Jafnvel
bóíkmentasagan getur endurbek-
ið sig, og ýmislegt er endur-
Fullkomin viðgerðar-hjálp til Ford
Eigenda Allstaðar
VINGJARNLEGA aíSstoíS ef þörf gerist, hvar sem þú ferSast, er
hlutur, sem þú munt kunna aS meta, og sem Ford eigandi muntu
fá hana í té látna. Þú ert æfinlega “á meðal vina.”
ÞaS eru fleiri en 700 Ford UmboSsmanna viSgerSastöSvar í Canada.
Er því æfinlega hægt fyrir Ford eiganda aS ná í—gasoline, olíu, hjól-hólka
(tires) viSgerSir, auka parta, ráSleggingar eSa mótor lagfæring.
\
KostnaSur viS Ford -ViSgerSir er eins makalaust rýmilegur og verSiS
á bifreiSinni sjálfri. Nítján smá partar, sem oftast er þörf fyrir, kosta aS
eins $5.40. BeriS þetta saman viS kostnaS á pörtum í aSrar bifreiSar og
sjáiS hagnaSinn viS aS eiga Ford.
ALHEIMS BIFREIÐIN
Runabout $575
Touring $595
Coupe $770
Sedan $970
Chassis $535
One-Ton Truck - $750
F. 0. B. FORD, ONT.
FORD MOTOR COMPANY OF CANADA, Ltd.
FORD, ONTAR/O