Heimskringla - 28.09.1921, Side 3
WINNIPEG 23. SEPT. 1921.
HEIMSKRINGLA
3. BUÐSIÐÁ
Ef til vi'll getur það létt eitt- EvrópuþjóSirnar fara aS dæmi falliS er. Efinn um það er ekki' og Sviss . Þjóðirnar vita ekki
kvaS þeirri þoku, sem skyggur á' Frakka. AndróSurinn gegn kon-!nema eSlilegur. ÞaS er vafasamt,' hvernig íþær eiga aS stjóma sér.
framjtíSina fyrir okkur, aS athuga ! ungsstjórninni verSur hér um bil.hvort hægt er aS fuliyrSa þaS ú: j Og óvissan getur auSveldlega orS-
snöggvast sögu síSustu tveggja afstaSar °fan á, nema í Rúsislandi. | frá þeirri reynslu, sem fengin er í iS aS byltínigar-ibrjáilsemi. Heims-
aldanna. Sú kristna Evrópa, sem jafnvel
Austurríki og Prússlandi.
reis upp a rústum hinnar fomu Ahnennur kosningarréttur er boS-
menningar, fann á hinni pólitísku' aSur sem nPPspretta stjórnvalds-
gátu ráSningu, sem var næatym'ins- ‘ *taS gu8s- En svo endutekur
því fullkomin innan takmarka sama saSan siS aftur' ÞeSar fyrst
þeirra trúarhugmynda, sem þá fögnuSurinn er liSinn hjá, hikar
voru ríkjandi. Þá vom allar stjórn 1 almenn( kosningarrétturinn viS
»r gerSar 'heilagaT, konungsstjórn- ^a8 a8 taka aS sér æSstu ráSin.
ir og lýSstjórnir, allar stjómir sem ‘ °S a8 l<»k“m "týr hann sér til
stjórnarreglunnar, til þess aS
aS
Sviss, Frakklandi og Bandaríkjun styrjöldin hefir lagt rnargt í rústir.
um. I
aSeins
Rússlandi stóS lýSve'ldiS
8 mánuSi. I nóvember
En þaS er alt smáræSi hjá því, aS
hún heíir eytt öllum valdshug-
1917 var því hrundiS af alræSi myndum manna. Ef Evrópa hefSi
voru löghelgaSar eSa höfSu unn-
iS sér hefS fyrir aldurs sakir. GuS
hafSi skyldaS allla tfl þess aS
hlýSnast þessum stjórnum, svo
framarlega sem stjómimar skip-
uSu þegnunum ekki neitt, sem var
einhverju
koma ábyrgSinni
leyti af sér.
Og byltingin 1 848 strandar al-
staSar. Fullveldi lýSveldisins var-
ir aS eins um stund. En hin sigr-
d
andstætt guSs lögum, Samkvæmt1 andl stjornegla, guSdómlegi rétt-
þessari skoSun á ríkinu, þurfi þá urinn' var ekki síSur lamaSur af
ekki aS leggja neitt ríka áherzlu1 S18n sinum- en km stjómreglan,
á þaS, þó þessum löglegu stjórn-1 sem undir varS- af ósígri sínum.
um skjátlaSist endur og eins, ef Evr°Pa var komin út í glundroSa
ekki var hætta á almennri spill- °S samræmisleysi. Og í þessu stóS
ingu.því æSsta mark lífsins var Þanga® til Bismark kemur til sög-
siSgæSis- og trúfullkomnun ein-, unnar- Hann virtist geta leyst
etaklingsins, og henni var hægt aS knútinn: aS skapa samræmi midli
ná án fullkominnar stjórnar. j konungsstjórnarreglunnar og lýS-
Þessi skoSun á ríkinu samein
aSi nú mjög vel skyldur höfSingj-
stjórnarreglunnar, meS því aS
| ha.lda 'báSum en gera Iþá fyrri und
, * . •» i i irgefna hinni síSari. ÞingræSiS
ans til þes aS stjoma vel, og rett , * , ”
l * ,1 oreioist ut um alt, aoeins í Russ-
þjoSannnar til þess aö vera vel
* * , , ('landi kemst það ekki a fyr en
stjomaS og nauösyn nokkurs um- ^ 1
burSarlyndis viS bresti stjómanna _ .
t- , . ,, • , , . ..c \ En emnrg í þetta sinn var aS
En þessi rikishugmynd var orjuf-, . , . . . _ . .. _
, , , , „ , , I eins um blekkingu ao ræöa. Virö-
andi tengd truarhugmynd þatim- . ,,
, c’ 1*1 * . , ing konungsstjornareglunnar ox
ans. Og hun for hka að riSa i þess
ari vantrúaröldu, eT fór aS gera
vart viS sig innan stjórnarstétta
álfunnar eftir þrjátíu ára stríSiS.
í þeirri baráttu voru páfa- og mót-
mælendatrúin notaSar sem vopn
í pólitískri stórlbaráttu. Og á 18.
öldinni var svo sett fram sú heim-
aS
vísu meS vaxandi hervaldi,
sem stóS undir stjórn kónga og
keisajra. En engan rendi gmn í
þaS, , aS alt of mikill styrkur get-
ur veriS hættulegri en veikleiki.
Konungsstjórnarkerfi Evrópu stóS
og féll meS Þýzkailandi. Og Þýzka
, . , , •, w I land gat ekki haldiS kerfinu viS,
spekislega og raunspekilega lifs- , _ . ,. _ ,
nerna þao sýndi ao valdio sem
þaS hvíldi á, væri aS mnista kost'
ekki minna en áSur. Fyr eSa
(hlaut sá dagur aS koma,
sameignarflokksins, eSa þeim,
sem stjóma honum. Og þeir hafa
hafiS harSa haráttu gegn lýSræS-
ishugmyndum Vesturlanda. Al-
staSar er óvissan, glundroSinn,
ennig þar sem enn eru konungs-
ríkí, sem reyna aS líkja eftir lýS-
veldum, eins og í Italíu, Rúmeníu
og Serbíu.
Þetta er hættan sem vofir yfir
VestuTlöndum, nema Frakklandi
haft sæmilega valdimli'klar stjórnir,
meS viSurkendu valdi, mundi
enduTreisnarstarfiS verSa auSvelt
og fljótunniS. En eins og nú er
getur EATÓpa vel sokkiS ofan í
langvarandi stjórrileysi og þaS,
sem skeSi á þriSju og fjórSu öld-
inni, getur kannske kent okkur,
hvaS viS eigum í vændum.
(Mbl.) .
skoSun, sem fékk framrás í
frönsku stjórnarlbyltingunni, en
var andstæS í hinum trúarlegu
hugmyndum. Samkvæmt þessum
nýju skoSunum vtar stjórnarreglan
eSa valdS af mannlegum, en ekki
guSlegum uppruna. Uppspretta
þess er hjá þeim, sem hlýSa og
þess vegna hafa þéir leyfi til þess
aS hafa hönd í bagga mieS því. 1
Hinn eiginlegi valdhafi er þess-
vegna iþjóSin sjálf og löggjöfin á,
ef hún er réttlát, aSeins aS lýsa
vilja hennar.
En þegar franska byltingin ætl-
aSi aS fara aS framkvæma þessa
nýju stjórnarreglu, koma erfiS-
leikarnir fljótt í ljós. Því hvaS var
þjóSin — og hvernig átti aS fara
aS komast fyrir raunveruilegan
vilja hennar? Og hvernig átti
þessi vilji aS koma fram og
starfa ? Hér er ekki unt aS rekja
sögu ibyltniganna í einstökum at-
riSum. En þeir, sem eru henni
kunnugir, munu minnast þess,
hvernig hver stjórnarlögin ráku
önnuT. Alt var í óvissu og óráSiS.
I eitt skiftiS var þaS almennur
kosningaréttur, sem átti aS ráSa,
í annaS skiftiS takmarkaSur kosn
ingaTéttur, í þriSja skiftiS Iöghelg
aS hernaSar a'lræSi o. s. frv. En
þetta er alt ofur skiljanlegt. ÞaS
kom í ljós, aS þjóSheildin, sem
átti aS stýra ríkinu, hafSi lítinn
vilja til þess og minni mátt. ÞaS
var hilutfallslega lítill flo'kkur, sem
stjórnaSi í nafni þjóSarinnar, og
eiginlega a'lveg andstætt vilja
heildarinnar.
ÞaS var því ekki nema eSli-
Jegt, aS þetta skipulaig væri reik-
ult. Og eftir margar byltíngar og
etyrjaldir milli gamla og nýja
skipulagsins var svo gerS tilraun
til þess aS samræma þær á Vín-
arfundinum. En þaS strandaSi.
Ðarátta’n 'heldur áfram — milli
stjcrna.rreg'lu lýSveldisins og kon-
ungsstjórnarinnar af guSs náS. Og
þaS síSara sigraSi. Sá sigur var
fullkominn 1 82 1. En óróinn hélt
áfram, unz sprenging var aS nýju
í júlíbyltingunni 1830. — LýS-
stjórnarreglan sigrar aftur, en þor-
ir ekki aS nota sér sigurinn út í
æsar. Þess vagna verSur til hin
borgaralega konungsstjórn Lud-
vigs Filips. En hefndin kemur aft-
ur 1848. Borgaralega konungin-
um er steypt og boSaS fullveldi i
þjóSræSisins, meS lýSvéldi og al.
mennuim ‘Jcosningarrétti. Og hinar
500 íslenzkir menn óskast
ViS The Hemphill Government Chartered System of i rade
Schools. $6.00 til $12.00 á dag fyrh þá sem útskrifast hafa
Vér veitum ySur fulla æfingu í meSferS og aSgerSum bifreiSá,
dráttarvéla, Tru'ks og Stationary Engines. Hin fría atvinnu-
skrifstofa vor hjálpar ySur tiil aS fá vinnu sem bifeiSarstjóri,
Garage Mechanic, Truk Driver, umferSasalar, umsjónar-
menn dráttvéla og rafmagnsfæSingar. Ef þér viljiS verSa
sérfæSingar í einhverri af þessum greinum, þá stundiS nám
viS HemphiM’s Trade Schools, þar sem ySur er fengin verk-
færi upp í hendurnar, undir umsjón allra beztu kennara.
Kensla aS degi og kveldi. Prófskýrteini veitt öllum fuílnum-
um. Vér kennum einnig Oxy Weldnig, Tire Vulcanizing,
símritun og kvikmyndaiSn, rakaraiSn og margt fleira. — Win.
nipegskólnin er stærsti og fullkomnasti iSnskóli í Canada. _
VariS ySur á eftirstælendum. FinniS oss, eSa skrifiS eftir
ókeypis Catalogue til frekari upplýsinga.
HEMPHILLL TRADE SCHOOLS, LTD.
209 Pacific Ave., Winnipeg, Man.
Útíbú í Regina, Saskatoon, Edmonton, Calgay, Vancouver,
• Toronto, Montreal og víSa í Bandaríkjunum.
seinna
aS Þýzkaland yrSi aS sýna heim-
inium íþetta. Og loks hófst styrj-
öldin, iþar sem Þýzkaland og
Austurríki eyddu iRússlandi og
drýgSu rneS því sjálfsmorS. Svo
kom rússneska byltingin og í kjöl-
farhennar þýzka ibyltingin, og af-
leiSing hennar var hrun Hábsborg
ar- og Hohenzollermættanna á eft-
j ir Romonovættinni, eSa meS öSr-
! um orSum upplausri þessarar kon-
i ungsstjórnarreglu, sem ráSiS hafSi
i mesturr^ hluta Evrópu undanfariS.
| Þannig er Evrópa nú, í upp-
hafi 20. aldarinnar, í sama ástand
J inu og rómverska ríkiS í upphafi
3. aldar, hún sveiflast á milli
tveggja jafn máttlausra kerfa, eSa
i er meS öSrurn orSum án nokkurr-
I ar stjórnarreglu. Hinni miklu bar-
áttu milili konungsstjómar og lýS-
| stjórinar, sem hófst 1789, virSist
i hafa lokliS meS falili beggja and-
i stæSinganna. Konungsstjórnin er
l fallin uim koll, þó einstaka hásæti
standi ennlþá eins og klettur upp
úr syndaflóSimu, og geti kanske
orSiS fleiri aftur um stund.
, En svo kemur spurningin um
þaS hvort hin stjómarreglan, hitt
kerfiS, geti ko’miS í staS þess, sem
Gas í mig&Burn er
hættiilegt
Nvjar bækur
Dansinn í Hruna (leikrit) Indr. Einarsson, ób. $3.25
Sælir erU einfaldir (saga) G. Gunnarsson, í b.... 4.25
Snorri Sturluson, Sig. Nordal, ... ób. $4.00 í b. .4.00
íslenzkir listamenn, ób....................... 4.00
ÓSinn, I 7. árg. $2.10, ISunn, 6. árg. $1.80.
Morgunn, 1. árg. $3.00, 2. árg. $3.00, báSir árg. 5.00
ÞjóSvinafélagábækur áriS 1921 ................ 1.50
ÞjóSvinafélags almanak, 1922 .................. .65
MARGT FLEIRA, BÆÐI NÝTT OG GAMALT 1
bókaverzlun Hjálraars Gíslasonar
637 SARGENT AVE., WINNIPEG.
KOL
HKEIKA5TA o« BESTI A t^mmd KOLA
bæSí ta HEttlANOIXUNAR •« fyrir STÓRHYSI
me* BDFREIÐ.
Empirc Coai Co. Limited
Tab. N«387 — «388 603 ELECTRIC RWY BLDG
MnKiiMÍn ætti n7i vera tekin íbm í*s-
Irga tll þeaa að eyiSa éaotaai
•eni ntafn af ömeltri
frt»B og gaai f
maKinum
Gasi og: þerpbu í maganum íylffi**
slæm líban eftir máltí?5ir. þab er
ótvírætt merki þess, ab ma]?inn er of
hlabinn af klór-sýrum sem valda melt
ing:arleysi.
Magi í því ástandi er í hættu því of
niikil klórsýra skemmir yfirbor’ð hans
°S fylgir því oft gasmyndun sem sár
um og kýlum veldur. Fæðan fúlnar þá
og súrnar og veldur gasi sem eyði-
leggur meltinguna, heftir verk annara
innyfla um leið og hefir oft slæm á-
hrif á hjartað. t
I>að er hin mesta fásinna að skifta
sór ekki af þessu. Og œtla sér að lækna
það með venjulegum maga og melt-
ingarlyfjum er oftast til lítils. f stað
þess ætti að fá fáeinar únzur af Binur-
ated Magnesía hjá lyfsala, láta eina
teeskeið af því í pott af vatni og taka
inn eftir máltíð. t*etta útrýmir gas-
inu, vindinum og þembunni, gerir
rqagann etJlilegan og eyðlr og kemur í
veg fyrir að klórsýra myndist aftur.
f»e?su fylgir enginn esársauki etJa
kvöl. Bisurated Magnesia ^uft e?Ja
töflur — ekki lögur eða mjólk’) skemm
ir ekki magann, er ódýr og er betur
samsett en flest önnur magalyf af|
þessu tagi I>úsundir af mönnum hafa
reynt þatJ og hafa þú fyrst notið mál-
tlða sinna oj? ekki þurft að kvíða melt
ingarleysi út því
Timbur, FjalvíSur af ollum
lNyiar vonmirgmr tegunduxn, geirettur og al]*-
konar aðrir strikalir tiglar, hurSir og gluggar.
KomiS og sjáiS vörur. Vér erum ætfS fúsir að sýna.
þc. ekkert sc keypt.
The Empire Sash & Door Co.
---------------- L i m i t e d ——---------------
HENRY AVE. EAST
WINNIPEG
Abyggileg Ljós og
' A f/gjafL
Vér áby/gjisWRst yður vsnmWga og óslitna
W0NUSTU. ,
ét seskj,um vir8ingarfy’*t \u8xkift* jafnt fyrir VERK-
SMIÐJUR »<m HEIMIU. Tala Main 9580 CCNTRACT
DEPT. U;abotS«rmia8ur vor er rwSubJfrnn firma vfiur
i? máli og gsfa yíur koctnísöaráíetlun.
Winnipeg Electric Railway Co.
A. W. .UcLímjuí, Gen'l Manager.
DR. KR. J. AUSTMANN
810 Sterling Bank Bldg.,
Cor. Portage & Smith
Fhone A2737
ViStalst. 2—4 og 7—8 e. k.
Heimili a8 469 Simcoe St.
Phone Sh. 2758
DR. WM. E. ANDERSON
(Phm.B., M.D., C.M., M.C.P.Ic
S., LR.C.&S.)
Eye, Ear, Nose and Throat
Specialist
Office & Residence:
137Sherbrpoke St.Winnipeg.Man.
Talsími Sherb. 3108
íslenzk hjúkrunarkona viSstödd.
i------------------------------
*™i riénsuw e. p. Garland
GARLAMD & ANDF-RS0N
UJf.FH^fMNGAR
I’hoBf: A-2107
HOl Elfrtríe Rallwaj Ckaoihera
MISS MARÍA MAGNÚSSON
píano kennari
940 Ingersoll St., Sími A8020
762
RALPH A. COOPER
Registered Optometrist
and Opticizm
Mulvey Ave., Fort Rouge,
WINNIPEG.
Talsími F.R. 3876
Óvanalega nákvæm augnaskoSun,
og gleraugu fyrri minna verS *n
vanalega gerist.
RES. ’PHONB: V. R. 3786
Dr. GE0. H. CARUSLE
Stundar BlngllDSu Eyma. Awt'
Nef og Kvarka-sjdUdónn,.
ROOM 710 STKRLINO BAt
l'h-.nr i A2M1
NESBITT’S DRUG STORE
Cor. Sargent Ave.&SherbrookeSt.
PHONE A-7057
Sérstök athygli gefm lækna-
áví/simum. Lyfjaefnm hrein og
ekta. Gætnir menn og færir setja
upp lyfin.
Dr. IV?. B. Halltíorson
«1 BOTD BUH.DIWG
'l'nlH. s A3521, Gor. Port. og Edn.
Stundar einvörtJungru berkl&sýki
og aöra lungnaajúkdóma. Er &«
íinna á skrlfstofu sinnl kl. 11 tii 12
f.m. ox kl. 2 til 4 e. m.—H.lmlll tl
46 Allow&y Ave.
0. P. SIGURÐSS0N,
klæðskerí
662 Notra Dame Ava (vil horniti
á Sherbrpoke St.
Fataefni af beztu tegimd
og úr mikhi aH velja.
Komið inn og sko'Sið.
Alt verk vort ábyrgst að
vera vel af hendi leyst.
Saits ma4e to order.
Breytinger og riðgerðir á fötum
með mjög rýmilegu verði
W. J. LÍNDAL & CO.
W. J. Lindal J. H. Lindal
B. Stefánsson
Islenzkir lögfræðingar
1207 Union Trust Building, Wpg.
TaJámi A4963
Þeir hafa einnig skriístofur aS
Lundar, Riverton og Gimli og eru
þar aS hitta á eftirfylgjandi tím-
um:
Lundar á hverjum mi8vikudegi,
Riverton, fyrsta og þriSja hvern
þriSjudag í hverjum mánuSL
Gimli, fyrsta og þriSjahvem miS-
vikudag í hverjum mánuSi.
TaUtmli A888»
Dr. J, G. Snidal
TAANLtEKNIR
•14 SouerMt Bluek
Portate Av», WINNIPEG
Dr. J. Steránssor
401 BOTD BTILDING
Hurat Porteicv Ave. nK Kdmnnton 8t.
Stundar elneöngu au»na, eyrna,
7*/ 3.* kTerll»-*íököðiiia. AB httt*
frá kl. 10 til 12 f.h. og kl. 2 tll 6. i.L.
Phonei ASSai
t>27 McMlllan Ave. winnlpe*
Vér höfum fullar bircölr hreln-
metl lyfeeCta yöar hlnxaS, vdr
u*tu lyfja og meBala. Komil
gerum meöulln nákvœmlega eftlr
ávleunum iknanna. Y4i sinnum
griUnra*leyfÍ!*>ntUnUm °* ,e)JUm
COLCLEUGH <& CO.
^°,r* Dame og Hhorbrooke St&
Phones: N7659 og NTStJO
A. S. BARDAL
selur llkkistur 03 annaet um tlt-
farir Allur ötoiVuaíur eá bestl.
Xiunfremur eelur hann allskonar
mtnnlsvarfia ott legstelna. : :
318 ÖHERBROOKE 8T.
Phone: N««07 WINNIPEG
fH
GitvDoiry Limiíed
Ný stofnun undir nýrri og full-
komnarí umsjón.
Sendiö oss rjóma ySar, og ef
þér hafiS mjólk aS selja aS vetr-
inum, þá kynnist okkur.
Fljót afgreíSsla — skjót borgm,
sanngjamt próf og hæSsta borgun
er okkar mark og miÖ.
ReyniS oss.
I. M. CARRUTHERS,
Managing Director
J. W. HILLHOUSE,
Secretary Treas.
TH. JOHNSON,
Úrinakari og GullsmiSui
Selur glftingaleyfisbréí.
lierstakt athygll veitt pöntunum
og vifigjörfium útau af londl.
«48 Main St. Pk«eei amst
J. J. Swansoi H. G. Henrickson
J. J. SWANS0N & CG.
PASTfiltiNASAI.AR 8G______
penlnga mifilar.
Talsiml AGS4D
8»8 Psrls BuUdiUK Wiunlpea
Y. M. C. A.
Barber Sbop
Vér óskwn eftir viSskiftum ySai'
og ábyrgjumst gott verk og full-
komnasta hreinlætL KomiS einu
sinni og þér roanuS koma aftur.
F. TEMPLE
YJ«.C.A. Bldg., — Vaughan St.
Skuggar og Skia
Eftir Ethel HcbVle.
þýcid af S. IL Lssg.
47G bk&íðar af («mái
Yerð $1.00
THE ViKING PRESS, LTÐ.
Dr SIG. JÚL. JÓHANNESSON
B. A., M. D.
LUNDAR, MAN.
Phone A8677 639 Notre Dame
JENKiíw & Ca
The Famiíy Shoe Slc*-,
D. Macphaii, Mgr.
WÍE£
UNIQUE SHOE REPAIRING
Hiíi óviSjafnenlegasta, bexta og
ódýresta skóviSgerSanrerkataeSi í
borginni.
A. JOHNSON
660 Notre Dame eigandi
K
r
Vér geymum reiíhjól yfir reA
urmn og gerum þau eirts yg rwb \
«f þess er ósita'ð. Allar tcgwð- í
ir af skzntum búnar tjl »wai-
kvœ.Tii pöntun. .AreiS*i-.vSe<'l
verk. P5p«r aJgraiTWa.
EMPatX CYCLE COv
641 Notre D&mt Att
V