Heimskringla - 20.02.1924, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 20. FEBR., 1924.
HEIMSKRINGLA
5. BLAÐSÍÐA
Bændam útvegaoir vinnumenn frítt
af nýlendudeild
CANADIAN NATIONAL RAILWAY
Störf þessarar deildar eru ávalt að úbreiðast í Vestur-
Canada. Hún reynir að gera bað sem hægt er fyrir bændur
með því, að útvega þeirn vinnufólk- Frá Bretlandi, Noregi, Sví-
þjóð, Danmörku og Evrópu löndunum mhn hún flytja fólk, bæði
karla og konur, sem á stuttum tíma verða hér ágætir borgarar.
Sá hængur hefir verið á innflutningi til bessa, að vinna hefir
ekki strax fengist fyrir fólkið. Bændur geta mikið hjálpað verki
deildarinnar með bví að vinn^i saman við hana og gefa hinum
nýkomnu vinnu, helzt árið um kring. Deildin tekur ekkert fyr-
ir vinnu sína og peninga barf ekki að senda fyrirfram fyrir far-
gjöld bessa iálks. Allar upplýsingar gefnar deildinni eru að-
eins notaðar i5l að gefa þeim bendingar er atvinnu leita.
HVER NYR INNFLYTJANDI BÆTIR AFKOMU ÞINA
ALLIR C. N- R. AGENTAR HAFA ÖLL NAUÐSYNLEG
EIÐUBLÖÐ, OG TAKA BEIÐNI YKKAR UM VINNU-
FÓLK. EINNIG MÁ SKRIFA:
WUÍJiIPEG
General AKrleiiltural Agent
D. M. JOHNSON
EDMONTON
Genernl Agent
R. C. W, LETT
nafni, og í nafni þess lands sem
,iþeir byggja? Vér vitúm, að vér
svörum fyrir þá flesta. Vér segj-
um nei; og vér tökum það upp
aftur, ýér megum bera bleika kinn
og rjóða fyrir það argafas er rit-
stj. Lögb. og nótar hans hafa
sýnt sig í við Dr. Bjarnason.
0s9 kemur í huga >sem til sam-
anburðar, annar maður er hing-
að kom vestur fyrir nokkrum ár-
um síðan, Dr. Guðm. Finnboga-
son. Hann kom á vegum Kirkju-
félagsins. Var hann ekki látinn
gjalcfa þess í nókkru af nokkrum
hér vestra. Hann var skoðaður
sem góður og kærkominn gestur,
svo jafnt utan sem innan Kirkju-
félagsins. Og svo voru það að
lokum Únítararnir í Boston. sem
sýndú honum mestan sómann,
höfðu þar af meiru að taka en
>K]ifkjufélags-stoðirnar. Sýnir
þetta, hvað sem ritstj. Lögb. vill
segja um Únítara og aðra frjáls-
iynda menn. að þeir koma ólíkt
mannlegra fram, sýna meiri mann-
lund en hann og hans félagar. Dv.
Guðmunclur kom þó undir hinum
erfiðustu kringumstæðum hingað,
svo að vér erum vissir um, að
hann hafði ekki hið minsta hug-
boð um hvað undir bjó. Haust-
ið og veturinn fyrir voru ýmsir
útsendarar Kirkjufélagsins búnir
að ferðast um íslenzku bygðirnar
til þess að betla fyrir Jóns Bjarna-
sonar skóla. Þar á meðal var hr.
Bíldfell sjálfur- sagði hann ýms-
um, sem hann var að narr'a féð
út úr, til þess að veita mönnum
meiri trú á sikólafyrirtækinu, að
búið væri áð vista Dr. Guðm.
Finnbogason að skólanum. Eftir
þessu var komist bráðlega. að
þetta myndi ekki vera allskostar
rétt, því fréttir komu þá með R-
víkur blöðunum að heiman, að
Dr. Guðm. væri ráðin að háskóla
íslands. Var frá þessu sagt í
“Hkr.” Kom þá afsíkaplegt fát
á söfnunarliðið og hrakyrði í
“Lögb.” til þess. sem drap á þetta.
— En eftir var að innheimta lof-
orðin. Til þess nú að það gengi
betur, og til þess að standa við
hálfan sannleikann, að Dr. Gúðm.
kæmi vestur. var hann pantaður
hið fyrsta og kom hann þá um
vorið. Um þetta vissi Dr. Guðm.
ekkert, enginn lagði þykkju á
hann fyrir komuna, og öllum
þótti vænt um að hann kom. Lof-
orðin greiddust þó ekki öll þrátt
fyrir komu hans. er menn vissu
að hann ætlaði ekki að staðnæm-
ast hér. Héfir sumum er þá lof-
uðu síðan, verið hótað stefnu.
Þetta er það, sem* ritstj. kallar
“að standa á engin raerg”!
Annars ætlumi vér ekki að fara
út í fjárplógssögu Kirkjufélags-
ins að þessu sinni. Getur vel skeð
að vér gerum það einhverntíma
seinna. Á hitt vildum vér minn-
ast. er vér gátum um, atriðið í
ferðasögukaflanum, er einhvern
þátt getur hafa átt í illindum rit-
stjórans, en það eru ummæli Dr.
Ágústs um skáldið Stephans G.
Stephansson. Þeim virðist ritstj.
una einna verst. eirtkum þessum
orðum “að kirkjudyrnar hrökkvi
upp fyrir skáldinu, og að hann
beri ljós inn í kúkjuna”. Hræði-
legt, maðurinn sem Kirkjufélagið
hefir mest lagt í einelti og sýnt
mesta illúð allta manna. En á-
reiðanlega er Dr. Ágúst þar sann-
spár. Því hefði ekki einhvern-
tíma verið spáð, að farið yrði
með hendingar og erindi úr ljóð-
um Þorst. Erlingssonar í prédik-
unarstólum rétttrúnaðarins, en
það er nú samt komið á dagmn.
Að vísu er Þorsteinn dáinn, því
miður, en annað eins getur kom-
ið fyrir sem það, að farið verði
einnig með hendingar og erindi
úr ljóðum Steþhans á hinum sömu
slóðum, þó eigi verði fyrr en eft-
ir hans dag. Er það vonandi.
Það hlýtur annars að koma flest-
um fyrir sem einn hlægilegasti
hálfvitaslkapurinn í fari voru Is-
lendinga hér, að heill herskari
skuli stökkva upp með brígsl og
illmæli, ef einhverjum vorra
beztu manna heima verður það á,
að víkja vinsamlegu orði að voru
aldna slkáldi og unna honiun
sannmælis, jafnvel þó skoðanir
hans á strfðmu nýafstaðna hafi
ekki öllum fallið í ljúfa löð.
Mennirnir, sem mest væla yfir
því, að Isl. heima vilji ekki vinna
oss sannmælis, þola það ekki að
getið sé vors mesta skálds og
vitsmunamanns að góðu. 1 öðru
eins er samkvæmi.
Ummæli ritstjórans eru því hálf
ógeðsleg um Ieið og þau eru at
lökum toga spunnin, um hina
stuttu málsgrein í ferðasögu-
broti Dr. Ágúst um skáldið. Þýt-
ur hann upp í æðið sem honurn
var um árið, um< leið og hann seg-
ist ekki “hafa tilhnegingu til að
særa hið aldurhnigna skáld”.
Það vita nú svo sem allir. Segir
hann, að hann hafi hugsað að
deilunum um “Vígslóða” og skáld
ið mtetti vera lokið. Vissulega
hefði þeim miátt vera lokið og það
strax í byrjun, og knúði hann ekk-
ert til að hefja máls á þeim að
nýju, nema “ af því hann hafði
ekki tilhnegingu til að særa hið
alduihnigna skáld”! En svo vill
hann nú samt vekja þær upp aft-
ur. Vér gengum að mestu leyti
fram hjá því máli í athugasemid-
um vorum. til þess að lofa þeim
tilhnegingum að njóta sín, er eigi
vildu “særa hið áldurhnigna
skáld”. En annaðhvort hafa þær
ekki átt djúpar rætur eða þær
hafa visnað sem hið góða sæðið
er ekki hafði nóga jörð, því nú
segir hann að vér þorum ekki að
ræða það mál við sig. Vér þor-
um það vel. þó óvíst sé, að vér
látum hann segja fyrir um hversu
það beri að ræða. En ítarlega
ætlum vér ekki að fara út í það að
þessu sinni. Vér viijum aðeins
benda ritstjanum og samfélögum
hans á Lögbergi á það, að van-
séð er, að þeir verði taldir meiri
þjóðvinir þessa ríkis. en skáldið
Stephan G. Sfephansson, þegar
eftirl verkum beggja verður dæmt
og afskiftum af stríðinu, er fram
líða stundir. Þrátt fyrir alla
þeirra sjálfsréttlætingu smjaðurs-
lega sjálfhœlni um drengilegan
stuðning, samlfðan með þeim sem
liðið hafa, og fórnfæringar skraf
fyrir ríkisheildina. Mætti helzt
ætla efir því sem ritstj. talar, að
hann áliti helzt sig hafa’ unnið
stríðið' og hinn svokallaði friður
sem kominn er á í heiminum sé
sér að þakka.
En þessu er nú ekki þannig
varið. Verður ekki annað séð,
en að Hkt sé komið á með honum
og Sttephani G. í sumum efnum,
þó þá skilji heilir heimar í öðrum.
I fyrsta lagi fór hvorugur þeirra
í herinn. tóku ekki upp vopn.
Hvorugur mælti með stríðinu
fram að haustinu 1917 er 'her-
skyldulögin voru sett á og “Lög-
berg” gerði samningana rið
Calder í Re^ina, og sveik þann
flokk, sem það hafði
fylgja fram til þess tíma. Auk
heldur gat ritstjórinn þess í ræðu
sumarið 1916. að hann þyrði vel
að andmæla þeirri óhæfu að
taka menn nauðuga í herinn. En
eftir saraningana 1917 skiftir um.
1 herinn gengur ritstjórinn ekki,
og sæmilega skýr, er Ies ritið. get-
ur ekki lagt þann skilning í það.
Það er ekki hægt að álíta. að höf.
sé að eggja íslendinga eða nokk-
ra aðra til að bregðast borgara-
legum eiði. Til þess þyrfti blinda
óvild til höf., að fá þann skiln-
ing út úr ritinu. Ritið er hvoiki
meira né rmnna en staðhæfing
þess, að öll stríð og allar blóðsút-
nellingar séu óguðleg verk. séu
það sem fúerman hershöfðingi
sagði; sannarlegt Víti á jörð.
Efni ritsins er hið sama og ritsii>s
“The Vanguard” er Heimsfriðar
félagið í Bandaríkjunum gaf út,
eftir skáldkonuna Katrínu Trask.
En þegar um sannleika ogr sjálfsfórn
* er rœtt,
Samúó og bræóraþel hlýtt,
t*á sóknin ogf vörnin er sundruö og
tættf
JÞví sjá, þá er kent eitthvatS nýtt.
Og siÖfert5is ræöum þeir sinna ei hótf
t»ví sjálfselskan talar svo hátt,
En kannske við megum þó mæla
þeim bót,
t»ví mennirnir skilja svó fáít.
í samkvæmis þjóbvilpum sundit5 er
þreytt,
Hver seilist í annara skál,
t*eir skynja þat5 sízt at5 þeir allir sé
eitt,
Og eigi til GuÓborna sál.
t>ó mennirnir hornauga stari á mitt
% starf,
Og styngi mér olnbogum vit5.
Fyrst þrákelkni tók eg í íslenzkum
arf,
Á stöku stað, í einstökum erindum
Þá,
Eg á hana sjálf mínum alföt5ur hjá
Er alveg eins rétthá og þú.
YNDO
er komist frekt að orði. Hafa
þau orð sært. og hefir höf. \ýA
iþví yfir, að sér þýki fyrir því, og
ætti hverjum sanngjörnum manni
að vera það nóg. Höf. vildi ekki
særa —r_ en hann vildi og vill út
rýma stríði og blóðsútthellingum
úr hjörtum manna. Um það
hann ekki einn í heiminum nu,
sem betur fer, því það er orðið
áhugamálið mesta hjá þjóðanna
beztu sonum.
Um þetta þýðir ekki að tala
meira. En vilji ritstj. ræða þetta
mól frekar fer bezt á því að hann
iátist segji þar til sjálfur, hvor þeirra,
hann eða Stephan G. hafi meira
gert. meira og þarfara verk unn-
ið til heimsfriðar og skoðana-
skifta, á stríðinu og blóðsúthell-
ingum, meðal mannanna.
Að endingu viljum vér benda
ritstj. á. að hann hafi illa varið fé
FJÓRÐI DRYKKUR:
Dillandi dýsa-mert5
Dansa í kringum mig
•Skrattar í skreiöarfertS
Skámyntir glenna sig.
FIMTI DRYKKUR:
Horfit5 er haf og jört5
Himininn eins og sót
Skrímsli með skötubört5
Skrít5a mér beint á mót —
S. J. SCHEVING.
TEMPLAKI LYSIIi AHRIFUM
"IIOMIí IIREW”.
FYRSI DRYKKUR:
Svít5ur í kok og kviti
Kjafturinn allur sár
Andlitit5 umsnúit5
Af augunum hrökkva tár.
ANNAR DRYKKUR:
JörtSin í öldum öll
Upp et5a nit5ur fer
Reisa sig risa fjöll
Rétt undir nefi mér.
í»RIÐJI DRYKKUR:
Ekkert fer eins og fyr
Alt er á snúningi
Himneskar hugmyndir
1 helviskum búningi —
GiGT.
Mcrkllon tielniu-iivkiiing grefin al
innnni er reymll liana sjáiiur.
ÁritS 1893 fékk eg slæma gigt.
Kvaidist eg af henni í 3 ár. Eg
x’eyndi hvert lýfitS á fætur ööru.
En bati sá. sem eg hlaut vitS
þat5, var altaf skammvinnur. Loks
lakat eg a at5fert5, sem læknaöi
mitS meö öllu og sjúkdómur minn
aldrei áreitt mig síöan. Hefi eg nú
rát51agt mörgum, ungum og göml-
um, uoferö nuna og hefir árang-
uinrn ávalt feritS sá sami og eg
sjálfur reyndi, hpatS veikir sem
jukiingarnir hafa veritS.
Eg ráblegg hverjum, sem litSa
:igtar etSa vötSvagigtar kennir, að
reyna “heimalækningar at5ferð”
mína. t»ú þarft ekki að senda eitt
inasta cent fyrir það. Láttu mér
ara í té utanskrift þína og þér
skal sent það frítt til reynslu.
Eftir að þú hefir reynt það og ef
ið það bætir þér, þá sendirðu mér
einn dollar fyrir það. En mis-
skildu það ekki, að nema því að-
. ins að þú sért ánægður með
lækninguna, sem það hefir veitt
þér, fer eg ekki fram á að þú
sendir borgun. Er þetta ekki
'anngjarnt? Dragðu ekki að
krifa. Gerðu það í dag.
Mark H. Jackson, No. 149 K. Durs-
ton Bldg., Syracuse, N. Y.
Mr. Jackson ber ábyrgð á, að hið
‘ofanskráða sé satt.
en aðra hvetur 'hann til þass. Fátt sínu, er hann fór aÓ kaupa séi
virðist hann leggja af mörkum til! upplýsingar um eignarréttinn fyr-
stríðsþarfa, en þiggur ríí f jár- i Jr Sambandskirkju lóðinni, því
framlög af hinu opinbera fyrir þær upplýsingar komu engum inn-
blað sitt og prentsmiðju. Eru an Sambandssafnaðar að óvörum.
þær tölur einhverstaðar á prenti þeir vissu að skuld hvíldi á kirkju-
og nennum vér ekki að tilfæra eigninni og að trygging lánveit-
þær nú. Stephan situr við sinn anda fyrir þeirri skuld er sú. að
keip. fer bvergi og hvetur engan hann hefir eignarréttinn í hendi
til herþjónustu. Flest kvæðin er sjnni þangað til skuldin er að fullu
síðar voru prentuð^ í “Vígslóða” greidd. Það hefir komið fyrii
eru þá komin í Lögb. . Svo áður að söfnuðir hafa orðið að
dregur að stríðslokum. Miög i'I taka sér fé að láni, til þess að
orð og særandi er búið að láta, er koma sér upp kirkju, og er það
?k?ð!egar verkamr Föfðu fyrir fæstum furðuefni að Sambands-
se:nni tímanra Styrkveitingin frá söfnuður skyldi þurfa að gera
stiórninni til “Lögb.” vex, en fátt það. Eigi var sá hluti safnaðar-
eða ekkert leggur það af mörkum jns er kom úr Tjaldbúðarsöfnuði
til stríðsþarfanna. Peningagjafir gerður svo úr garði, að hann
ritstj. til líknarfélaga er störfuðu hefði mikið fé afgangs til að
í sambandi við stríðfð ekkert til- leggja til kirkiúbyggingar. Fer
takanlegar. 1 einu orði sagt. gat Fyrsti Lút. Söfnuður nærri um
enginn sagt þó að væri spurður, La3, er nú situr að eignum hans
hvað ritstj. hefði gert landinu og 0g e-f ðislaunum. Uppgötvun
þjóðinni til stuðnings sem hann þessi kemur því ekki til þeirra
nota sem ætlað var, og miegnar
heldur ekki að festa við okkur
Hannes Pétursson fjárdráttarorð
með kirkju eignir. Sá vitnisburð-
ur verður ekki af þeim tekinn sem
hann eiga. ’
Rögnv. Pétursson.
var partur af”. En einhverntíma
hlaut þó að því að koma, að
hann sýndi það í einhverju. og
að lokum gafst tækifærið. Líkn- <
arfélag íslenzkra kvenna “Jóns
Sigurðssonar félagið” tók sér fyr-
ir hendur að gefa út “Minningar-
ht íslenzkra hermanna”. Átti
ritið, sem það og er. að vera aðal-
lega til minningar um þá. sem
lífið höfðu mist í ófriðnum, og
nrnæður og skyldulið syrgði hét
heima. Þarna var fyrirtæki sem
skilið átti styrk og hjálp allra ís-
lendinga og þeirra ekki sízt. er
fullir voru af samhygð með þeim
sem liðið höfðu fyrir stríðið.
Lögbergsfél. lét heldur ekki á
sér standa. Konurnar áttu í fjár-
þröng. Það býðst til að taka af
þeim ritið til útgáfu, fyrir nær því
$5,000.00 meira en þær að lok-
um gátu gefið það út fyrir!
“Lögb.” átti eitthvað skilið fyrir
alla sína þjóðhollustu, fyrir sjálfs-
lofið og siálfsdýrðnna, fyrir trú-
menskuskraf sitt við ríkið. sem
það var að sjúga. Stríðinu var
lokið, það var hver síðastur að
hafa nokkuð upp úr því. Þegar
þetta er athugað, verður í hæsta
máta ógeðslegt sjálfslofið. veifun
borgaraeiðsins á aumu og af-
skræmdu máli, og að ritstj. hafi
verið á verði fyrir sæmd og heið-
ur lslendinga í Vesturheimi.
“Vígslóði” Stephans kemur ekki
út fyrr en eftir að strfðinu er lok-
ið. Útkoma ritsins gat því ekki
haft áhrif á það, hverjir færu í
strfðið. I því efni verður það að
ósannindum að “hann hafi eggj-
að Islendinga til að bregðast
skyldumi þeipi er borgara-eiður-
inn lagði þeim á herðar”. Til þess
hefði ritið þurft að koma út í
stríðsbyrjun. og til þess* hefði
bað þurft að vera bein áeggjan í
þá átt. En hver réttsýnn maður
Thorgeir SímonaVson
(Vi?5
Blalne.
lát sonar þeirra nýskeT5.)
Iȇ sorgin ber a?5 sorta meti,
sálinni er byrta lét5,
því ljóssins fabir lyftir önd
og leibir oss vit5 sína hönd.
Drottinn gaf og dottinn tók,
um daginn þat5 á sorgir jók.
Seinna fundum saman ber,
þab sönnun, upprisann oss er.
Brodd dauöans nam brjóta hann
er byrti oss allan sannleikann.
EilífÖin er öllum kær,
sem í Krists anda þroskast nær.
FrA vlnum.
Einræni.
Eg þarf enga hjáguöi, kirkju eía
Krist.
At5 kenna mér heilaga trú.
Eg rek allar öfgar í útlæga vist,
í annara skurgoba bú,
En kynni mér bara einn kærleikans
guVf
Sem kennir mér heilbrigba dát5
Og veitir mér óhultann alfögnutS,
Eg ætla þat5 bezta sé nát5.
Um kóng et5a þjótSrækni ei kæri mig
hót,
f kyrþey eg labba minn veg,
í»ó allir í heiminum hlaupi vit5 fót,
I»ess hægra og hægra fer eg.
í»ó öt5rum eg finnist í svifunum sein,
I»á sjálf tek eg ábyrgt5 á því.
En ört5ugt er stundum at5 gjöra sér
grein,.
Fyrir glapsýnl heiminum í.
Já, þar er svo margþektur Pétur og
Páll
Met5 postula grímu at5 leik,
At5 prédika öt5rum hvat5 Ísinn sé háll,
t»ví ekki er trú þeirra veik.
FLEYGDU EKKl BURTU HÁR-
I.M SE.M IvEMBlST AF ÞÉR.
Sendu okkur þat5, og vit5 skul'um
gera kembu úr því fyrir þig fyrlr
$3.00
Vit5 höfum alt sem met5þarf til
þess at5 gera upp og prýt5a hár
kvenna og karla.
Skrilih eftlr vertMista.
PARISIAN HAIRDRESSING A
REAUTY PARLORS
319 Garry St., v Winnipeg, Man.
B
ókið ferð yðar
enemma
SEM ÆTLIÐ Á
Brezku ríkis
sýninguna
og tryggi? y«ur þau þæg-
indi, er þér óskið
Canadian Facific
Agentar veita fúsir allar upplýs-
ingar, útvega vegabréfv og tryggja
yóur eftir-æskt þægindi.
BEIN FERÐ
HVERGI TAFIÐ
SPYRJIÐ AGENTINN EFTIR
ÞESSU í DAG
Canadian Paciíic.

KSÁliiMUJ

Frá íslandi til Cacada.
Kemur við í Kristjaníu eða Kaupmannahöfn.
Gufuskip okkar sigla frá Kaupmannahöfn til Halifax, N- S., 6.
marz, Friðrik YIII ” 20. marz. 3. apríl, 11 maí, 29. maí, 3. júlí; frá
Kristjaníu einum degi seinna. Degar þér eendið borguð farbréf
til skyldfólks yðar og vina á- Islandi, þá verið viss um að þau séu
stíluð með Scandinavian-American Line — Oanadian service. Á-
gæt stór skip; farrými óviðjafnanlega gott- Yfir 40 ára reynsla í
því að mæta öllum kröfurn farþega. Hið ákjósaxilegasta íæði.
matreitt eins og best má vera.
Upplýsingar um kostnað o- s. frv., fást hjá urnboðsmönnum,
eða með því, að skrifa til félagsins
Scandinavian American Line
123 S. 3rd Street,
MINNEAPOLIS, MINN.
OH
I
í
i
í
i
i
Í
KOL
GLEYMIÐ EKKI í
D. D. W00D & S0NS, !
Þegar þér þurfið (
í
í
j
Hús- og Steam-kol frá öllum námum.
Þér fáið það er þér biðjið um, bæði j
GÆÐI 0G AFGREIÐSLU |
Tals. N 7308
Yard og Office: ARLINGT0N og ROSS