Heimskringla - 08.07.1925, Qupperneq 5

WINNIPEG, MAN, 8. JOLt, 1525
HEIMSKRIN G LA
6. BLAÐStÐA

\
\
\
%
%
%
%
%
%
%
%
%
\
%
%
%
%
%
%
\
\
%
\
%
%
\
%
\
\
%
%
\
%
%
%
\
\
\
%
%
%
í BRÚÐKAUPl
Pálínu Cuttormsson og Óskars Eyjólfssonar.
Lundar, 28. júní 1925.
*5£'_
í brúðkaupsgildi, gefið hijóð!
svo gefi’ að heyra nýjan óð,
sem eg skal mæla af munni fram
við minna skálaglam, —
Eg gef ei mjög um guma þá,
er gintu brúðir mér í frá!
Um flestar brúðir ant mér er,
en einkum brúði hér.

í ætt við mína tign hún telst;
og talsverð gæfa í því felst,
að sækja ást, sem aldrei dvín,
í ættir fram til mfn.
í heimi lifa eldfjöll enn,
sem eru konur, jafnvel menn,
og gjósa sinni instu ást,
svo yndislogar sjást.
Og lofsvert er að fyrirfinst,
eins fljótt og þegar varir minst,
í fjarri bygðum ást, sem er
og áður var í mér. —
En væri eg prestur, víst er það,
að viljugt færi eg af stað
að gifta mey, sem ógift er,
en — engum nema mér.
Eg mæli þetta ei um of,
en er ei prestur. Guði ’ sé lof!
í»ví hann, að sælla sálna bón,
gaf saman þessi hjón.
Þau verða aldrei eitt, en tvent,
við áfetarheilagt sakrament,
í eining hún og hennar sveinn
og hennar óskarsteinn..
Þau verða aldrei einn, en tveir,
og eflaust fleiri síðarmeir,
sem meira og betra er en einn,
því einn er varla neinn.
Og hún sé ástar-Hekla glöð
og heitast fjall í sinni röð,
en ástar-Vesúvíus hann,
er valdi hún sem mann!
Guttormur J. Cuttormsson.
\
\
\
\
\
\
\
\
%
\
%
%
%
\
%
\
%
\
\
\
%
\
\
\
%
\
\
\
%
\
\
\
\
%
\
\
\
\
\
inga, sem “óháSur”, og haft öflugt
fylgi, heftii Roosevelt ekki boöig sig
fram meö sömu stefnuskrá, en dró
sig i hlé fyrir honum. Árig 1917
barðist hann hart á móti þátttöku
Bandarikjanna í stríðinu, og hlaut af-
skaplegt hatur og ofsóknir fyrir.
Hann hóf þær eftirgrenslanir, sem
ltiddu til þess að hið mikla oliu-
Iineyksli var dregið fram í dagsljós-
ið. í fyrra safnaði hann um sig
bandum, frjálslyndum Republicans
o* jafnaðarmönnum og bauð sig
fram til forseta. Hann hlaut 4,000,-
000 atkvæða við þjóðkosningar, og
13 útnefningaratkvæði, öll frá Wis-
consin.
Hvað hann var:
Merkt blað, sem annars ekki fvlgdi
homun að málum, lýsir honum svo:
“Hann var bardagamaður. Hanrí var
flekklaus. Hann gekk aldrei að
bæturnar á löggjöf Bandaríkjanna,
stm gerðar hafa verið síðustu 15—
20 árin.
Eftirmaður.
Enginn veit, hver taka muni upp
merki hins fallna foringja og fram-
sóknarmanns, og safna i kringum sig
þcim frjálslyndum mönnum af ýms-
um flokkum, er fylktu sér undir merki
hans, sérstaklega síðustu árin. Ýmsir
hafa verið tilnefndir, Borah, Norris,
Wheeler, Brookhart, Frazier, Nor-
beck. En eftir því sem síðast fréttist,
e1- víst erfitt fyrir hvern þessara
manna, sem er, að sameina alla um
siua persónu, svo helzt er haldið nú,
að elzti sonur LaFollette, sem mik-
inn þátt hefir tekið i kosningabar-
dögum föður síns, muni verða kos-
ir.n til foringja yíir liðið, að minsta
kosti fyrst um sinn, til þess að halda
flokknum saman, unz hann er fylli-
lega búinn að átta sig á fráfalli for-
samninguir við samvizku sína. Haun j lr:Sla sins-
S é? é? éf é? & éf é? é? & & & éf é? I
á boðstólum eru, hefir mannkynið á
þessari stjörnu hrundið frá sér með
fúfyrðum og flónsku, og þess vegna
er því ókunnugt um hið nána sam-
band, sem er á milli bekkjanna, ein-
mitt til að greiða fyrir þessari nauð- raun
synlegu þekkingu.
7.—Eins og guð leikur við hin ei-
lifu “eg” með óendanlegum umskift-
um og breytingum, eins reyna allir
ástvinir í öðrum bekkjum skólans, og
■hágöfugir kennarar alveldisins, sem
sérstaklega er falin umsjón með líf-
inu á þessum hnetti, að syna oss a
allan mögulegan hátt það, sem skrif-
að stendur í námsbókum þeirra, og
koma því til leiðar, að “tjaldið verði
rofið” á milli bekkjanna, minsta kosti
stund og stund.
Nú er það vel, ef menn alment
geta séð, “hvernig stefna skal”, cins
og dr. Helgi virðist ætla. Svo er gjá
lifi og allskonar vitfirring þessa
mannkyns mikil, , að ekki er líklegt,
að það stöðvist við eins eða fárra
manna hugsun.
Það er því hæpið, að svo mikið
samræmi fáist sem þarf, til þess að
hjálp sú frá guðveldinu, sem oss
stendur til boða, geti komið að til-
ætluðum notum eins fljótt og æski-
legt væri. Þó felst eg á það, að til-
þessa átt sé hvergi tiltækilegra
að reyna en á íslandi, ýmsra ástæða
vegna. Meðal margs annars, sem eg
gct ekki minst á nú, mætti þó geta
þess, að þar hefir Einar H. Kvaran
lagt góðan veg þessu máli til stuðn-
ings. Skolast sá vegur síður burtu
þar en annarsstaðar, í syndaflóði ó-
göfugs lífernis, því Islendingar eru,
fremur öðrum mannflokkum, lausir
við útslitna ógöfgi gamalla trúar-
sagna og hindurvitna.
Séu nú einhverjir þeir, sem eru
sannfærðir um það, að þau skilyrði
séu til, sem geta gefið oss kost á að
standa andspænis oss sýnilegum veru-
leika annars heims, oss til ómetan-
legrar blessunar, þá er vel að hafa
hugföst orð Jesú: “Könnum ráðstaf-
ar.ir guðs”. Það er áríðandi fyrir
framtíð vora, og gróði öðrum heim-
um.
J. Frímann....
var einstæður foringi. Hann stefndi
•.eli'I siindrulaust að þeim gagngerðu
umbé* rr er Innn sá að nauðsyu-
legar %oru. Hann h'eypti eldmóði í
marga, f.n æsti fleiri :* reiði. Hann
batt i-ygð sína við hupsjónir, en ekk'
víð stióinmálaflokca. Fáir vor í
Iionun. trúir til æfiloka. Hann kunni
ckki að hræðasr. Hann var trúr
sannfæringu sinni til dauða. Hann
var altof mikill bardagama&ur til
þess að vera mikill hershöfðingi.” —
1,-kt þessu segja flest blöð og tírria-
lit um hann, jafnvel andstæðingar
hans. Og fjölmargir beztu og merk-*
ustu menn í Bandaríkjunum telja
hann mesta mann þeirrar þjóðar síð-
an Abraham Lincoln leið.
Fyrir hverfu liann barðist.
Sem ríkisstjóri í Wisconsin barðist
hcnn fyrir beinni útnefningu (direct
primary), fyrir því að leggja sama
skatt á eignir járnbrautarfélaganna
og aðrar eignir, og fyrir því, að ríkið
hefði hönd 1 bagga méð flutnings-
gicldum járnbrautanna. Hann
öllu þessu framgengt.
INNFLUTNINGAR.
Ríkisráðuneytið hefir sent út
skýrslu yfir þær þjóðir, sem hafa-
fylt þann kvóta, sem þeim er áskilinn
fyrir -1925. Eru þó aðeins þar tald-
ar þær þjóðir, er rétt hafa til þess að
flytja inn 400 manns eða fleiri. En
samkvæmt skýrslunni bætast Banda-
ríkjunum nýir borgarar í ár, sem hér
segir:
Þjóðverjar ......., ........ 51,227
Stórbretar og Norður-írar .... 34,007
Suður-lrar ................. 28.567
Svíar ....................... 9,561
Norðmenn .................... 6,453
Pótverjar.................... 5,982
Frakkar .................. 3,954
fékk 1
Czccho-Slovakar
Danir ..... ....
Rússar ........
Svisslendingar ...
Hcllendingar ....
Austurrikismenn
Yugo-Slavar ....
Rúmenar ........
I Belgir .......
Portúgalsmenn ...
í sambandsmálum Bandaríkjanna < LTngverjar ....
yrði of langt upp að telja allan þann
fjclda af málum, er hann barðist
fvrir. En síðustu 8 árin mætti nefna
þessi:
1916—19-0 barðist hann fyrir:
U Skatti til þess að jafna fram-
leiðslukostnað; 2) endurbótum á
einkaleyfislögunum; 3) heilbrigðis-
umsjón; 4) verndun verkamanna
gegn slysum; 5) rikisframleiðslu
skotfæ^a á friðartímum; 6) ríkis-
rekstur kolanáma ogolíulinda; 7) al-
Finnar
3,073
2,789
2,248
2,81
1,648
785
671
603
512
503
473
471
ÞJER SEIVI NOTIÐ
TIMBUR
K A U P I Ð A F
The Empire Sash and Door
COMPANY LIMITED
BirgSir: Henry Ave. East. Phone A 6356
Skrifstofa: 5. Cólfi, Bank of Hamilton
VERÐ GÆÐI ÁNÆGJA.
Landvarnarlið.
Landvörn (militia) hafa Svisslend-
ir.gar, Norðmenn, Svíar, Hollending-
ar, Danir og Finnar. Æfa þeir
menn sina hlutfallslega í 65 daga, 48
daga, 150 daga, 160 daga, 150 daga
og eitt ár (af hræðslu við Rússann.)
Herskylda.
Herskyldu hafa 14 ríki. Tíu hin
*
stærstu halda úti her á friðartimum,
ser.i hér segir:
Frakkland .................. 657,000
Rússland ................... 800,000
Italía ..................... 308,000
Pólland..................... 276,000
Spánn ..................... 180,000
Frh.
á 8. bls.
V
Frá Blaine, Wash.
Samtals: 155,618
SLYSFARIR.
Töluvert hefir verið af slysförum
síðustu viku, sem að vanda lætur. —
Hroðalegt slys varð í Boston, þar
serc samkomuhús, er notað var til
rceiriháttar næturgleði og nefndist
“Pickwick klúbburinn”, hrundi ger-
samlega í rústir eitt kvöld i fyrri viku,
gerðu hlutleysi, 8' þjóðaratkvæði um þ4 0g g]eðskapur stóð sem
það, hvort til ófriðar skyldi leggja haEgt Breyttist gleðihlátur þar
eða ekki; 9) Kosningarrétti kvenna.
1920—1924: 1) Tafaríausum alls-
/
hcrjar friðarsamningum; 2) friðar-
samband (League of Peace) allra
þjóða, er skuldbinda sig til þess að hafi ]4tiJS líf sitt
3)
BANDARIKIN.
LaFOLLETTE.
Hinn nýlátni öldungaráðsmaður
Robert LaFollette, var fyrir allra
hiuta sakir svo einstæður og merki-
legur maður, að hlýða þykir að gefa
stutt yfirlit yfir æfi- og stjórnmála-
feril hans.
Æfiferill.
Robert M. LaFollette fæddist á
bóndabæ nálægt Madison, Wis.., 14.
júní 1855. Ólst hann upp við fá-
tækt, en náði skólamentun og lög-
fræðisprófi með stökum dugnaði.
urc sama leyti . Kosinn á þing til
ncðri deildar 1884, og var þá yngsti
þingmaðurinn þar. Aðstoðaði Wil-
liam McKinley samþingismann sinn
og síðar forseta, við að semja toll-
lag/afrumvarpið, |sem við McKinley
er kent. Sneri aftur til Wisconsin,
eftir 6 ára þingsetu, og var kosinn
ríkisstjóri þar árið 1901. Hann lenti
strax í höggi við og braut á bak aft-
ur þann gerspilta pólitíska félagsskap
sem til þess dags hafði ráðið lögum
og lofum í Wisconsin, og er að vísu
eru^þá áhrifamikill. Árið 1905 lét
hann af ríkisstjórastöðunni og var
•kosinn í öldungaráðið í Washington.
Fékk nokkur atkvæði við forsetaút-
nefningu 1908. Hefði sennilega
afnenia herþjónustu algerlega;
endurreisn fullkomins málfrelsis; 4)
löpum gegn þvingunarákvæðum í
verkamannadeilum; 5) að nemai úr
gildi Esch-Cummings járnbrautar-
lögin; 6) sparsenii við stjórnarfyrir-
komulagið; 7) djúpum skipaskurði
frá stórvötnunum til hafs.
Barðist á móti inngöngu Banda-
ríkjanna i Þjóðabandalagið og her-
þiónustuskyldu á friðartímum.'
Arið 1924: l)“Hreingerningu” í
dómsmála- og innanríkisráðuneytinu;
2: að taka aftur olíulöndin, og lög-
sækja þá er leigt höfðu fyrir svik;
3) rikiseign vatnsorkulinda, þar á
meðal Muscle Shoals; 4) ríkiseign
járnbrauta; 5) sparsemi, sérstaklega
að spara útgjöld til hers og flota; 6)
yfirtekjuskatti; 7) opinberun skatt-
gia'da; 8)þingvaldi til þess að brjóta
á bak aftur alla neikvæða úr-
skvndilega í neyðaróp, líkt og í Baby
lon forðum> og( var áætlað að nær 100
manns hefði orðið fyrir slysinu. Þar
af er talið að milli 40 og 50 manns
í rústunum, flest
n>eð ógurlegustu harmkvælum.
Alþjóðamál.
Gullbrúðkaup hjónanna Péturs O.
Hansen og Guðlaugar Jónsdóttur ív-
arssonar (hann er ættaður af Skaga-
strönd, hún af Suðurlandi) var minst
á mjög viðeigandi hátt 1. júní s. 1.
F’yrir samsætinu stóðu dóttur-dætur
þeirra, með aðstoð föður síns, H)all-
dórs Johnson og stjúpmóður sinnar
frú Kristínar Johnson — fædd Pét-
ursson og systir konu Sigurðar prests
Ólafssonar að Gimli, Man. Halldór
Johnson er ættaður frá Hiallson, N.
D., og af ýmsum kendur við Sleitu-
staði. Veitingar voru undirbúnar
að heimili þeirra Johnsons, en sam-
sætið fór fram að heimili gömlu
hjónanna, sem þær systur höfðu
fyrirfram undirbúið og prýtt.
Kí. 8 að kvöldi hins 1. júní s. 1.
tók fólk að drifa að, akandi og gang-
andi. Innan skams varð húsið troð-
fult. Séra Halldór Johnson, prestur
ísk lút. safnaðarins í Blaine, stýrði
samkvæminu. Brúðhjónin voru leidd
til sætis. Fyrst var sunginn viðeig-
andl sálmur. Þá hélt presturinn á-
gæta ræðu og afhenti heiðurshjónun-
um rúma $100.00 i gulli — var helm-
ingur þess frá þeim systrum og
venzlafólki þeirra. Hitt frá gestun-
um.
Að því búnu hófst fagnaðurinn 0g
hélzt fram til kl. liðlega 10, því ekki
þótti við eiga að halda gömlu hjón-
unum lengur uppi, þar eð bæði Voru
þieytt og lasin, en þurfa snemma á
fætur, því þau hafa allstórt bú og
annast það ein, þótt Pétur sé nú hátt
á áttræðisaldri og hún lítið yngri.
Að ræðu prestsins Iokinni, kallaði
hann fram menn og konur til ræðu-
halda. Tókst fólki sérlega vel í
þetta sinn. Ræðurnar allar stuttar og
laggóðar. Milli þess var sungið og
veitingar frambornar hinar rausnar-
legustu. Neyttu menn þeirra í sæt-
uri sínum. Fór það alt vel og há-
vaðalaust. Ag endingu þakkaði brúð-
gvminn fyrir sig og konu sína, með
nokkrum vel völdum orðum. Að því
búnu fóru menn heim, glaðir af því
að hafa hjálpað til að gleðja og
g'aðst nieð öðrum.
Systurnar, sem fyrir stóðu samsæti
þessu, eru þrjár. Elzt Jónína Guð-
laug Stevens, til heimilis i Aberdeen,
Wash., næst frú Sigríður Rannveig
Johnsorr, til heimilis í Anacortes,
Wash.„ og ungfrú Petrína Ingibjörg,
heima hjá afa sínum og ömmu.
Þær systur mistu móður sína Ingi-
biörgu Pétursdóttur Hansen (hún
var fyrri kona Halldórs Johnson) fyr-
ir hér um bil 15 árum siðan. Hafa
þær síðan ýmist verið með föður sín-
um og stjúpu, eða afa sínum og
örcmu, en þó meira hjá afa og ömmu.
Þær hafa allar útskrifast af Blaine
haskólanum, og frú Johnson fór á
kc-nnaraskóla í Bellingham, tók þar
próf og kendi í eitt eða tvö ár. Allar
eru þær systur vel gefnar og góðar \
konur. Fórst þeim þessi frammi-
staða vel og skörulega úr hendi. Svo
mun og um fleira verða, er þær leggja
að hendur. Var og þetta maklegt, því
þær standa í djúpri þakklætisskuld
við gömlu hjónin, afa sinn og ömmu.
• M. J. B.
skurði (veto) hæstaréttar; 9) kosn-
ingar sambandsdómara (federal judg-
es); 10) tolllækkun á vefnaðarvöru;
11) lögum gegn brallsýsli með land-
búticðarafurðir; 12) lækkun flutn-
ingsgjalda á landbúnaðarvörum; 13)
aínámi þvingunarákvæða í verka-
.Samkvæmt nákvæmustu skýrslum,
er safnað hefir Sir Frederick Barton
Mr.urice, majór-general í brezka
hernum, er yfirlitið yfir herstyrk
hinna ýmsu þjóða í Evrópu frá 1913
ti' 1925, sem hér segir:
Árið 1913 héldu 17 Evrópuriki uppi
her í einhverri mynd. I 15 rikjum
var herskylda; á Bretlandi sjálfboða-
lið; i Sviss landvarnarfyrirkomulag
(militia). Árið 1925 — sjö árum eft
ir að “striðinu, er afnema skvldi
stiíðin”, var lokið — halda 25 Ev-
rópuþjóðir við her. (Þess ber að
gæta, að ríkin eru þeim mun fleiri nú
en fyrir ófriðinn mikla). Þar af er
herskylda í 15 rikjum; 5 halda út
sjáfboðaliði, en i 6 ríkjum er land-
varnarfyrirkomulag. Sé alt talið, er
engu minni her hafður ^il viðbúnað-
ar í Evrópu, en fyrir ófriðinn mikla.
Sjálfboðaliðið.
Þessi fimm riki halda úti sjálf-
mannadeilum; 14) stjórnarskrárvið- , boðaliði: Stórbretaland, af frjálsum
bót um vinnu barna; 15) beina út-
tjefningu og kosningar til forseta-
embættis; 16) þjóðaratkvæði um,
hvort til ófriðar skuli leggja.
Eitthvert bezta tímaritið í Banda-
ríkjunum segir, að þegar menn lesi
sl-rána yfir þær umbætur, sem La-
Follette barðist fyrir; frá árunum
1908—1924; sérstaklega þó fyrri
helming tímabilsins; þá megi heita
Giftist ungur. Varð héraðslögmaður. gefig kost á sér 1912 til forsetakosn- að maður sé að lesa upp allar endur-
vilja; Þýzkaland; Austurríki; Ung-
verjaland og Búlgaría, erit neydd til
þcss. Bretar hafa rúma hálfa miljón
manns vopnbúna, sem hér segir:
250,000 manns gegna herskyldu, 120,-
000 mynda fyrstu vara-hersveitirnar,
og næsta varalið telur 148,750 manns.
Þýzkaland hefir 100,000 manns Vopn
búna; Austurríki 30,000; Ungverjar
35,000; Búlgaría 20,000, en ekkert af
þcssum löndum má hafa varalið.
NÝ GERÐ
ÚLNLIÐS ÚR.
SPECIAL
$7.75
Þessi vinsæla gerð af úrum með ágætis sterku verki og
í sterkum kassa, búið til sérstaklega fyrir íþróttamenn
— breið Suede leður úlnliðsól.
Þetta úr selzt vanalega nærri helmingi dýrara; aðeins
25 eru til sölu á þessu kjörverði: $7-75.
Vér höfum úrvals-birgðir af skrifföngum á nijög lágu
verði.
DinquiaH's
PORTAGE
og
GARRY
WINNIPEG
1'
i Swedish American Line
*
A*1
♦♦♦ HALIFAX eða NEW YORK
x
♦» E/S DROTTNINGHOLM w„.T,t.^„E/S STOCKHOLM
x
♦>
J
f
t
Cabin og þriðja pláss ISLANDS 2. og 3. pláss
ÞRIÐJA PLÁSS $122.50
SWEDISH AMERICAN LINE
♦> KAUPIÐ FARBREF FRÁ NÆSTA UMBOÐSMANNI EÐA
X
X v
♦♦♦ 470 MAIN STREET.
♦♦♦
*
t
t
±
♦>