Heimskringla - 09.10.1935, Blaðsíða 5
WINNIPEG, 9. OKT. 1935
HEIMSKRINGLA
5. SÍÐA
kvartaði Mr. McPherson undan
því, að Bennebt-stjórnin hefði
hækkað tekjuskattinn óþyrmi-
lega á þeim, sem yfir 4000 dala
árslaun hefðu. Mr. McPherson
er maðurinn, sem ráðlagði
Brackenstjórninni að heimta
vinnulaunaskatt, af drengjum
og stúlkum, sem þræla fyrir
$10 á viku, og vér höfum ékki
heyrt, að Mr. McPherson hafi
orðið neitt flökurt af að inn-
heimta þann skatt.
* * *
í ræðu, sem Mr. King flutti I
Calgary nýlega, hélt hann því
fram, að búnaðarverkfæri hefðu
verið ódýrari á stjórnartíð sinni,
eins og allir liberalar gera, en
nú, og á stjórnartíð conserva-
tíva, hvenær sem þeir hefðu
verið við völd. Þessu svaraði
maður í Alberta, R. O. Allison
að nafni um hæl með því, að
benda á verð þessara búnaðar-
áhalda á stjórnar-tímum Meigh-
ens, Kings og Bennetts, og er
samanburðurinn hér sýndur:
Meighan King Bennett
1920 1930 1935
8 ft. bindari $286 $290 $271
6fit. sláttuvél 101 106 97.50
20 run, single
disc drill 234 232 225
Þetta eru algengustu (stan-
dard) búnaðar áhöld og verð
annara áhalda er hlutfallslega
hið sama. En samkvæmt þessu
hafa búnaðaráhöld þá verið dýr-
ust á tíð Kings. Ef aðrar stað-
hæfingar Kings eru þessu líkar,
er hætt við að kjósendur gefi
lítið fyrir þær. Þetta verð var
hjá einum þektasta verkfæra-
sala í Alberta.
* * *
í ræðunni sem Rt. Hon. R. B.
Bennett hélt í Winnipeg er
hann var hér vestra, mintist
hann á lán sambandsstjórnar
til fylkisins, fylkisbánkan sæla
o. s. frv. “En hvað er um
Bracken”, grípur þá einn á-
heyrendá fram í. “Hann tók á-
nægður við peningunum”, svar
aði Mr. Bennett viðstöðulaust
NÝMÆLI BENNETTS
Frh. frá 1 bls.
mein að. Þetta er alls ekki
neinn galdur. Það er engin á-
stæða til, að lögin ' verði ekki
líka látin ná til þeirra sem eiga
heimili í bæjum. Til þeirra
ættu lögin sömuleiðis að ná og
til þeirra skulu þau ná.
Býli er ekki aðeins heimili
bónda heldur líka verksmiðja
hans, eða framleiðslustöð og
frábrugðin heimili bæjarmanns
að því leyti, en sá mismunur
ætti ekki að bægja áminstum
lögum að ná til beggja. Þér
vitið sjálfsagt að þegar venju-
leg verzlunarfyrirtæki er komið
að þrotum, þá getur það leitað
skjóls undir gjaldþrota gerningi.
en ef að því sama rekur fyrir
húseiganda, þá á hann einskis
kost, svo framarlega sem hann
getur ekki borgað, nema fá
veðhafa hús sitt, ef veðhafi vill
svo vera láta. Þetta kemur
skuldareigendum illg, og eg trúi
að sú stétt, ef hún lítur skyn-
samlega á málavöxtu, muni
taka þeirri laga ráðstöfun vel,
að stkuldunautur færi niður
skuld sína í það takmark að
hann geti staðið í skilum og sé
fjár síns ráðandi. Moratorium
eða greiðslufrestur hentar ekki,
jafnvel til bráðabirgða, við það
stendur skuldin í stað og með
þann klaka á milli sín gefa
hvorir öðrum ilt auga, skuldar-
eigendur og skuldunautur. Við-
leitnin verður að vera sú, að
koma báðum að liði.
Þessu næst vék Mr. Bennett
að þjóðskuldinni, og skuld þjóð-
brauta (C. N. R.), skuldum
borga og sveitafélaga, skuldum
innanlands og við útlönd.
Eg segi yður eins og er, að
þessar gífurlegu þjóðskuldir vor
ar hljóta að færast niður. Vér
erum að vísu komnir inn á
braut velmegunar, vér höfur
náð ótrúlegum viðgangi á næst-
liðnum árum, viðskifti aukast
verzlun miðar vel, atvinnuleysi
minkar, en alt um það finst mér
að ekki sé trygt til lengdar
nema þessi gífurlega þjóðskuld-
ar byrði sé leyst af oss.
Um sveitafélögin er það að
segja, að sum eru gjaldþrota
og sum fylkin hefðu farið sömu
leið ef sambandsstjómin hefði
ekki hjálpað þeim.
Hver eru vor ráð í þessum
vanda? Það er mitt ráð, að
biðja fólkið í þessu landi, sem á
hjá Dominion stjóminni, þjóð-
Greiðið Atkvæði Með
G. S. TH0RVALDS0N
Þingmannsefni Conservatíva
fyrir Selkirk kjördæmi
Verndið Ottawa samningana Styðjið skipulagsbreyting
Endurskoðið stjórnarskrána kapitalismans
Varðveitiðverzlunarlöggjöfina Standið með Canada!
arbrautinni, fylkjum og sveita-
félögum, að sæ’tta sig við lægri
leigu af þessu lánsfé sínu. —
Vextir af þjóðskuldinni hafa
minkað á síðustu fimm árum,
um ‘16 miljónir og 6 hundruð
þúsund árlega og yður mun
þykja vænt um þá frétt að nú
nýlega greiddum vér gamalt lán
'með nýju, til 20 ára með rúm-
lega 3 af hundraði í ársvexti.
Framvegis mun stjórnin ekki
gefa út skattfrí skuldabréf.
Allar áðurtaldar opinberar
skuldir mun stjórnin hjálpa til
að ötofna á ný með vægari kjör-
um og svo, að réttindi hérlends
fólks séu ekki fyrir borð borin,
með lánanefnd að dæmi hinn-
ar brezku stjórnar, sem hefir
gefist afbragðs vel.
Um skuldimar við útlönd er
það að segja, að þar er Canada
í háum sessi meðal heimsins
þjóða, því að um greiðslu á
þeim hefir þjóð vor staðið við
öll sín loforð . . . Og meðan
vér getum borgað skulum vér
halda áfram að borga. En eigi
að síður væri það óviturlegt,
gagnslaust, ættjarðarástinni ó-
salmboðin eyöslusemi, að rogast
framvegis með þá skuldabyrði
sem ge-tur orðið oss ofurefli. Þá
mundu báðir tapa, skuldunautur
og sá sem skuldina heimtir.
Tekjur má auka með beinum
sköttum og það ráð mun tekið,
en slíkar tekjur ná ekki að vega
móti skuldaaukningu nema við-
skifti aukist líka. Vorar stærstu
skuldir utanlands eru við Bret-
land og Bandaríkin; þær skuld-
ir verða greiddar1 einungis með
viðskiftum, og svo er brezka
lánið goldið en við Bandaríkin
hefir það ekki tekist. Eins og
skuldir saf-nast nú fyrir, þá er
viðskifta ágóði þessa lands við
öll önnur lönd, ekki svo mikiil
að hann geti vegið upp á móti
þeim greiðslum, sem oss ber að
standa skil á við Bandaríkin.
Það er því augljóst, að vér verð-
um að gera alt sem vér getum
til að auka viðskiftin við Banda-
ríkin. Og mér virðist jafn aug-
ljóst, að þeim sé hagur að því
að auka þau viðskifti. Banda-
ríkin geta ekki gert hvort-
tveggja, étið sína canadisku
köku og haldið henni óskertri.
Vér getum ekki gert hvort-
tveggja: haldið áfram að kaupa
vörur frá 'Bandaríkjunum og
staðið í góðum skilum við þau
með lángreiðslur og vaxtaborg-
anir, nema Banadríkin kaupi
meiri varning af okkur en þau
nú gera.
Eg trúi því að oss takist
þetta; stjórnir beggja landa
hafa sitaðið í samningum um
þessi efni og það er vonandi að
þeir takist. En hvort sem þeir
samningar takast ellegar ekki.
þá vil eg að þér séuð ekki í
neinum vafa um þetta: Hvernig
sem fer u-m þá samninga, þá
mun stjórn þessa lands standa í
skilum við Bandaríkin. Vér höf-
um haldið öll loforð við aðrar
þjóðir hingað til og munum svo
gera framvegis.
Atvinnuleysi
Eg sagði í ræðu minni í
Moncton undir kosningar 1930,
að eg skyldi binda enda á at-
vinnuleysið, ekki skuluð þið ef-
ast um það. Það heit endur-
nýja eg nú með sömu einlægni
og þá.
í fimm ár höfum vér reynf
bæði röng og rétt glímubrögð
við kreppuna, nú er eg kominn
að niðurstöðu, trauður að vísu,
en alveg fastráðinn, hvernig
ráða skal fram úr þeim vanda
eins og nú horfir við.
Þó að stjórnin hafi ekki tekið
fyrir atvinnuleysið, þá má hún
vera stolt af aðgerðum sínum.
Árið 1933 voru 738 þús. at-
vinnulausra í þessu landi nú
tæpar 500 þús. Þesáum hefði
stjórnin hjálpað með hallæris
styrk og vinnu við opinber fyr-
irtæki. Þeir sem tala um að
bæta úr vinnuleysi með því að
gróðursetja tré, gera vegi og
prýða skemtigarða, hafa enga
hugmynd um hve stórkostlegt
þetta viðfangsefni er.
Jafnvel þó góðærin kæmu
aftur, hin beztu sem yfir hafa
gengið, þá myndi atvinnu skort-
ur haldast, því að síðan hafa
miklar breytingar orðið á vinnu-
brögðum með nýjum vélum og
nýrri tilhögun viðskifta. Því er
það mitt ráð og minna með-
stjórnenda, að stíga hið fyrsta
spor -til að ráða þen-nan vanda
af oss til fulls með því að kippa
af vinnu markaði öllum þeim
verkamönnum, sem eru komnir
á þann aldur, að viturlegt virð-
ist að þeir hvílist.
Það er vitanlega öllum ljóst,
að hinar gömlu vinnustundir og
vinnu aldur ná engri átt nú
orðið, með öllum þeim breyting-
um til vinnuléttis og hagráða
sem hvarvetna sýna sig. Þær
breytingar knýja fram aðrar
breytingar á verka tilhögun og
vinnustundum og þar á meðal
þá, að skorða verkalok við viss-
an aldur.
Þessa grundvallarstefnu hefir
stjórnin hlotið að viðurkenna og
samkvæmt því mun hún leggja
lagafrumvarp fyrir þing, að þeg-
ar verkamenn liafa náð 60 ára
aldri, skuli þeir hætta vinnu og
fá eftirlaun af landsjóði. Þetta
er í samræmi við það sem sum
stórframkvæmda félQg hafa
komið sér niður á, eftir vand-
lega könnun og íhugun. Það
er eina ráðið til að tryggja
ungu -fólki atvinnu og allri þjóð-
inni athvarf og tómstundir.
Þetta er djörf og eg held sig-
ursæl tilraun til að binda enda á
bölvun iðjuleysisins, til að losa
vinnu markaðinn við þungan á-
bagga, til að veita enn fleirum
kaupgetu en áður og holt ráð
og sanngjarnt til að dreifa
auði landsins meðal margra.
Með þessum hætti myndu 120
þúsundir teknir af vinnumark-
aði fyrsta árið og álíka margir
ungir menn komast að verki,—
En ekki myndi atvinnuleysi svift
burt algerlega fyrir það, enda
væru fleiri ráð til, svo sen
húsasmíði, (sem nú væri að
kom-ast á laggimar) skóga
gæzla, jarða byggingar námu-
verk, sem alt yrði að gerast í
samlögum við fylkin.
Tíundi hver verkamaður í
Canada hefir jafnan verið at-
vinnulaus einhvern ársins tíma
Þeim yrði að sjá borgið með
ýmislegri vinnu fyrir það opin-.
Annast um aðgerðir á
Radios, set upp aerials,
einnig sel ný og gömul
R-adio.
TH. VIGFÚSSON
Sími 39 359 559 Furby St.
bera og með vinnutryggingn.
Enn er sú hlið atvinnuleysis-
ins, sem ekki má gleyma, að
vinnulausir foreldrar orka ekki
að venja og uppala böm sín
eins og æskilegt er. Stjórnin
hefir afráðið, að biðja þingið
um fjárupphæð sem nægir til
að veita uppvaxandi piltum og
stúlkum þá mentun sem vera
ber, og þau nú fara á mis við
af ástæðum, sem hvorki þau né
foreldrar þeirra geta gert við
né bera ábyrgð á.
Atkvæðagreiðsla byrjar á
morgun
Á morgun og fram til helgar
gefst þeim kostur á að greiða
atkvæði, sem ekki eiga þess
kost að vera í bænum kosn-
ingadaginn, 14. októóber. í
Mið-Winnipeg nyrðri, er greitt
a-tkvæði að 727 Sherbrooke St.
894 þingmannsefni
Tala þingmannaefnanna, sem
í sambandskosningunum sækja,
hefir verið að hækka fram á
síðasta mánudag. Um 245 þing-
sætin keppa nú 894, eða sem
næst fjórir um hvert eitt þing-
sæti. Menn brestur ekki áhuga,
að vinna að velferð landsins.
105,000 nöfn á kjósendaskrá
Winnipegborgar
Á kjósendaskrá Winnipeg-
borgar, sem nú er nýlokið við
að prenta, eru 105,000 nöfn, eða
rúmlega eitt þúsund fleiri en
s. 1. ár. Bæjar kosningar fara
fram 22. nóvember. Á kjósenda-
skrána geta menn iþó enn kom-
ist. En svo eru nú þegar nógu
margir á skránni til þess að eins
mörg atkvæði verði greidd og
s. 1. ár. Þá greiddu rúmlega
55 þúsund atkvæði í bæjarkosn-
ingunum, eða rúmur helmingur.
Lesið Heimskringlu
Kaupið Heimskringlu
Borgið Heimskringlu
LIBERALAR f SUÐUR WINNIPEG HAFA VALIÐ
SEM SINN FULLTRÚA
LESLIE A. MUTCH
LEYFIÐ OSS AÐ SEGJA YÐUR FRÁ HONUM.
Mr. Mutch var . fæddur á
bóndabýli í nánd við Crystal City
í Manitoba. Hann er af skozk-
um ættum. Eftir að ljúka námi
í miðskólum fylkisins, innritaðist
hann í Manitobaháskóla 1915—
og litlu siðar í 196 herdeildina.
Þegar hann kom til baka úr
hemum, hélt hann áfram há-
skólanámi og útskrifaðist 1921,
sem B. A. Hann hefir unnið sem
trésmiður og málari. Einnig sem
kenanri á miðskóla. I félags-
málum hefir hann tekið mikinn
þátt. Af þessu hefir hann nokk-
uð reynt og þekkir hag bóndans
og verkamannsins mörgum betur.
Arið 1928 hætti hann kenslu,
en tók upp auglýsingastarf. —
GREIÐIÐ LIBERÖLUM ATKVÆÐI—AF STAÐ
Greiðið atkvæði LES. MUTCH
Liberal Þingmannsefni—Suður Winnipeg
Published by authority of C. V. McArthur, K.C.,
'508 Avenue Building, Winnipeg, Official Agent
Þrátt fyrir langan vinnutíma,
hafði hann ávalt áhuga fyrir
stjórnmálum og nam á sama
tíma hagfræði og útskrifaðist í
henni 1929 frá fylkisháskólanum
og tók stigið M. A. Saga toll-
mála Canada, var prófritgerð
hans. Hann hefir verið framar-
lega í liberal flokkinum í þessu
fylki síðan 1921. Auglýsinga-
starfið lagði hann niður nýlega
og bauð sig fram sem þing-
mannsefni í Suður-Winnipeg.
Hann er Legionaire og heyrir
til Augustine TJnited Church, en
er ekki í öðrum félögum. Hann
er því óbundinn af slíku. Hann
er giftur og á eina dóttur
bama.