Heimskringla - 24.11.1937, Síða 6

6. SÍÐA
HEIMSKRINCLA
WINNIPEG, 24. NÓV. 1937
Blossar leiftranna léku um hvílu hennar.
Þau birtu brigði starði hún á opnum augum.
Henni kom í hug, hvort Burke gerði það sama
á þeirri stundu og þá kom að henni hrollur við
morgundeginum og þar næst spurði hún sjálfa
sig þeirrar spumar í fyrsta sinn, af hverju hún
hefði nokkurntíma samþykt að ganga í það
hjónaband, af hverju hún hefði ekki heldi
gengið undir forlög sín og horfið aftur til föður-
húsanna. Hún hefði fengið eitthvað að gera á
Englandi. Hún hefði víst notið aðstoðar föður
síns, ef henni hefði ekki brostið kjark til að
hverfa aftur, ef hún hefði haft nóga krafta til
að vera lítillát. Nú hugsaði hún til föður síns
með angri og blíðu. Þau áttu svo vel saman.
Skyldi hann nokkurntíma saknar hennar? —
Skyldi hann nokkurntíma óska þess að hún
kæmi heim aftur?
Hún fékk sviða og kökk í hálsinn og tók
höndunum fyrir augun. Æ, ef hún hefði að-
eins horfið aftur til hans! Þau elskuðu hvort
annað og einhvernveginn finna gæzka og elska
leið til sigurs. Sigrar ekki elskan alla tíð?
Hver var sú rún sem rist var djúpt á hið
visna tré ? Þau orð flugu henni í hug og stóðu
fyrir sjónum hennar skírari en blossar elding-
anna — lykill að öllum luktum dyrum — græði-
lyf við hverju sári. — sá eini stigi sem feta
mátti til sigurhæða veraldar. Fide et Amore!
Með trygð og með ást!
Enn bar svo undarlega við að henni gaf
sýn. Hún sá manninn fyrir sér með taum
reiðhestsins um arminn, rista þessi orð og sjálfa
sig bíðandi álengdar. Orðin sjálf glóðu með
logaletri fyrir augum hennar. Og þá kom það
að henni, að hún var skyndilega lostin furðu:
geta það verið, að bæn hennar væri heyrð og
hún ekki orðið boðanna vör, ekki heyrt svarið?
Nú kom þruma og fór svo nærri, að henni
varð hverft, hún hrökk við með æðaslætti og
settist upp. Skruggan fór hjá dvínandi, en að
stúlkunni sótti órói af því annarlega hugboði,
að einhver leyndist úti fyrir og biði einhvers.
Glugginn var svo nærri, að hún þurfti ekki
nema rétta út hendina og lyfta tjaldinu til að
líta út. En fyrst í stað gat hún ekki fengið sig
til þess, brast áræði til þess. Það sótti að
henni að hugsa til Kieffs — fjörsugunnar
Kieffs, sem var dauður.
Henni varð svo bylt við að hún kólnaði öll
upp. Hún þurfti ekki annað en snarast yfir
gólfið og klappa á húsvegginn, þá myndi Mer-
ston koma strax. En hún gat sig ekki hreyft
fyrir ofboðs hræðslu. Þruman fór hjá, svo
varð hljótt litla stund, svo að hún heyrði aðeins
sín eigin óðu hjartaslög, og hún fór að telja sér
í hug að þetta ofboð væri tilefnislaust, þá var
alt í einu klappað hægt á gluggann.
Hún rendi augum yfir herbergið að hús-
veggnum, og reyndi að safna kröftum til að
kalla á hjálp. Þá er kallað á hana lágum rómi:
“Sylvía! Sylvía! Hleyptu mér inn!”
Þessa rödd þekti hún, óttinn rann af henni,
hún kipti upp tjaldinu og leit út. Á glugganum
sá hún andlitið sem hún hafði svo oft hugsað
um. Hún snaraðist fram úr, steypti á sig yfir-
höfn, hleypti frá lokunni og í því hann steig
inn fyrir reið skrugga hjá. Hvorugt þeirra
heyrði það skrugguhljóð, því að hann tók hana
í fangið og hún hélt sér í hann, sárfegin, henni
létti svo mikið af því hann var og ekki annar,
hann kysti hana og vafði að sér fast með ástar
orðum.
En er hún fann þær heitu, áfjáðu varir,
vaknaði hún við. Hún hafði aldrei fundið til
neinnar hræðslu við Guy, en nú tók hann svo
fast á að henni varð ekki um. Hann var svo
áfjáður og óhemjulegur að henni stóð stuggur
af. Hún skaut upp hendinni og segir:
“Guy — Guy, þú meiðir mig!”
Þá slepti hann tökum og leit á hana hnar-
reistur, með sínum gamla æskumanna svip.
“Kærastan mín bézta, hvaða vandræði. Eg gat
ekki að því gert, rétt í þetta sinn. Eg varð frá
mér numinn af að sjá þig og koma við þig. En
það gerir ekkert til. Láttu ekki eins og þú sért
hrædd! Eg vildi ekki meiða eitt hár á bless-
uðum elsku kollinum á þér.” Hún hafði hárið
í einni fléttu, gildri og langri, hann greip flétt-
una og kysti mikið.
Hún tók titrandi hendi á öxl hans.
“Guy, láttu vel. Þetta máttu ekki. Eg mátti
til með að hleypa þér inn. Enn — ekki til þes3
ama.”
Hann hló við lágt, skapléttur og hrósandi
sigri, slepti henni samt. “Vitanlega máttirðu
til að hleypa mér inn! Varstu sofnuð ? Gerði
eg þér bylt?”
“Rétt fyrst. Eg gat ekki sofnað, eg held
af ólátunum úti fyrir.”
“Þau koma sér vel fyrir okkur. Veiztu til
hvers eg kom?”
Hún leit við honum, það var líkt og frá
honum stafaði fjöri og sig’urgleði. Hún varð
forviða og kendi þess að hún væri ekki óhult.
Hún svaraði: “Eg hélt þú værir kominn til að
skýra frá málavöxtum. 0g til að kveðja.”
“Kveðja hvern?” Hann tók á öxlunum á
henni og jafnframt litu dökku augun brosandi
í hennar, hvetjandi og manandi. “Þér er ekki
alvara!”
Hún hörfaði undan honum. “Mér 'er alvara
Guy. Mér er.” Hún fann sjálf að málrómur
hennar var torkennilegur, því henni varð und-
arlega við framferði hans og fas. Hún átti von
á vonar og vilja lausum manni, er kæmi til þess
að krjúpa við fætur hennar sollinn sút og iðrun.
Þessu fjöri og sjálfstrausti átti hún sízt von á.
“Kantu engan skilsmun á réttu og röngu?”
innti hún.
Hann slepti ekki tökunum og svaraði ókær-
inn: “Alls engan. Það eina sem er nokkurs
virði í lífinu — ert þú, þú ein og ekkert annað.
Við elskum hvort annað og þessvegna er okkur
öll veröldin í lófa lagin, ef við viljum. Nei,
hlustaðu á hvað eg segi, ljúfa! Eg fer ekki
með staðlausa stafi. Manstu seinast þegar við
vorum saman? Eg lagði við dýran eið, að eg
skyldi vega sigur — þín vegna. Nú — eg er
búinn að því. Eg hefi unnið sigur. Nú þegar
Kieff djöfullinn er dauður, er engin ástæða til
að eg fari villur vegar. Svo nú er eg kominn
til þín — eftir kórónu minni.”
Hann talaði lágt og hallaðist að henni.
En hún kipti sér frá honum. “Guy,
gleymdu ekki því, að eg er — eg er gift Burke.”
sagði hún fljótmælt í hálfum hljóðum.
Hann lét hana ekki lausa. “Því ætla eg að
gleyma,” svaraði hann frekjulega. “Og þú
líka. Þér þykir ekkert vænt um hann. Þitt
hjónaband er ekki neitt, aðeins tómur fjötur.”
Sylvía tók fram í með sárum trega. “Nei
— nei! Mitt hjónaband er meira en það. Eg er
konan hans og — geymi æru hans. Eg ætla til
hans aftur — á morgun.”
“Það gerir þú alls ekki!” sagði hann æfur
“Á morgun skulum við bæði farin langt á burt.
Heyrðu, Sylvía! Eg hefi meiri tíðindi að segja
þér. Eg er orðinn ríkur. Hepnin slóst í mína
för á endanum. Það er satt, þó þér þyki það
lýgilegt, alveg satt. Það var eg sem vann gim-
steininn. Við höfum leynt því, til að komast hjá
átroðningi og sníkjum. Eg hefi altaf hugsað
uppá þig. Og nú — nú er eg kominn til að
hafa þig á burt með mér. Nú getum við loks-
ins náð saman.” Hreimurinn í rödd hans sagði
enn til, að hann þóttist ráða sigri.
Hann vildi taka hana í fangið en hún vildi
ekki og ýtti honum frá sér. Og í augum hennar
mátti gjá, að hún fordæmdi hann, í fyrsta sinni
á æfinni.
“Er þetta satt?” spurði hún í þykkjutón.
Hann glápti á hana, fjörið fór að rjúka af
honum. “Víst er það satt. Eg gæti ekki fundið
upp á neinu svo stórkostlegu til að skrökva.”
Hún horfði á hann kuldalega, miskunnar-
laust: “Ef það er satt, hvernig náðirðu í pen-
ingana til að leggja í þá áhættu?”
Hann skifti litum. “O það!” sagði hann.
“Eg fékk þá lánaða.”
“Lánaða?” tók hún upp alt annað en þýð-
lega. “Það lán tókstu úr læstri hirzlu Burkes.
Var ekki svo?”
Spurningin var hvöss og með fylgi fram-
sett, það var ómögulegt að víkja sér hjá henni.
Hann svaraði, svo sem óviljandi: “Nú — já! En
eg ætlaði að borga það aftur. Eg borga það
aftur nú strax.”
“Strax?” Hún gaf hljóð af sér, líkt og
byrjun á kuldahlátri. Var það til þessa — að
hún hætti sér og gæfu sinni, öllu sínu — og
tapaði? “Þú getur borgað Kelly það,” sagði
hún þurlega. “Hann greiddi það fyrir þig.”
“Hvað ertu að segja?” Han krepti hnefana
og þykkja fór að safnast undir blygðun hans,
leiftrum brá fyrir í augum hans.
En Sylvía kendi ekki ótta, aðeins sterkrar
fyrirlitningar. “Eg er að segja þér, að við
Donovan fórum á bak við Burke, til þess að
bjarga þér, svo þú kæmist ekki í ólukku, hann
lagði til peningana, eg lagði þá aftur á sama
stað.”
Guy horfði á hana athugasamlega, með
skrítnum svip. “Stóri Júpíter!” sagði hann.
“Donovan heflr aldrei skilding afgangs. Hann
sendir alt sem hann getur við sig losað til móður
sinnar heima.”
“Hann fékk mér þá peninga, eigi að síður.”
Tónninn í Sylvíu var fast að því bitur. “Og —
hann lét sem þeir hefðu komið frá þér — þú
hefðir skilað þeim aftur.”
^‘Mikið kænleg hugulsemi hjá honum,”
sagði Guy. “Jæja, eg skal sjá um hann fái sitt.
Það skal alt jafnast. Eg borga altaf það sem
eg skulda — fyr eða síðar. Svo það er alt í
lagi, er ekki svo? Segðu að svo sé!”
Hann talaði stórmannlega, skaut sjálfs-
trausti við fyrirlitning hennar. Þar næst varð
þögn, er Sylvía háði harða viðureign við sjálfa
sig, þar til hún segir í hálfum hljóðum: “Nei,
það er ekki í réttu lagi. Það verður aldrei rétt,
hvað sem á eftir kann að fara. Kveddu nú,
gerðu svo vel — og farðu.”
Hann greip um úlnliðina á henni, snöggu
taki og hörðu, skaut þeim aftur fyrir hana, með
eld í augum, og tók hana í fangið, áður en hún
gat vörn við komið lagði vanga við vanga og
segir í hálfum hljóðum:
“Heldurðu að eg fari — héðan af ? Held- I
urðu að þú getir fleygt, mér burt eins og göml- •
um glófa, þú, þú sem hefir verið stúlkan mín í
öll þessi ár ? Nei, segðu ekki neitt! Þér er betra j
að segja ekki neitt. Ef þú þorir nú að afneita i
ást þinni til mín, þá er næst mér að drepa þig!
Ef einhver önnur en þú ættir í hlut, þá hefði
eg ekki tafið mig á fortölum. En þú ert — þú.
Og mér þykir svo ósköp vænt um þig!”
Eina örlitla stund — hræðilega ögur
stund — þrýsti hann vörum sínum á hennar
varir, virtist soga alla hennar önd — alt fjör og
líf — úr hennar titrandi líkama. Þar næst
heyrðist hræðilegt hljóð, líkt og brothljóð í
feysknum viði og í sama bili linaði hann átökin.
Hún hrökk frá honum, greip andann á lofti og
varð lausninni fegin eins og sá sem legið hefir
við köfnun. Hún snaraðist til dyra, þó máttlítil
væri í hnjáliðunum, og svifti hurðinni upp á
gátt. Svo leit hún til baka .. .
Hann húkti upp við vegg, studdi höfði í
hendur sér og engdist sundur og saman, líkt og
undan heljartökum einhverrar óvættar. Hann
stundi og veinaði, þó hann berðist við að láta
sem minst til sín heyra, virtist vera að kafna, og
lét sömu látum sem hún hafði séð til hans í
fyrsta sinn sem hún bað Kieff að lina þjáning-
ar hans.
Eftir örlitla stund náði hún kröftum sínum,
bældi niður ógeð sitt og hryllilegan viðbjóð,
sjónir hennar skírðust, skugginn illi hvarf úr
vitund hennar. Hún sá manninn eins og hann
var — auman hjálparþurfa og hrærðist til með-
aumkvunar. Hún lét aftur dymar, hvarf aftur
inn í herbergið, barðist við óhug sinn í hverju
spori þar til hún kom að þeim sjúka, lagði hend-
ur á hann, og þá hvarf frá henni stuggurinn.
“Fáðu þér sæti,” sagði hún: “Fáðu þér
sæti og láttu mig hjálpa þér!”
Hann lét hana ráða, hún leiddi hann að
rúminu og þar lagðist hann. Hún opnaði háls-
málið á skyrtu hans og bar vatn að vörum hans.
Fyrst í stað kom hann engu niður, hann reyndi
aftur og aftur og á endanum tókst honum að
kyngja svolitlu. Þegar lítið leið frá, bað hann
hás og stamandi, svo varla skildist, um meðalið
sem hann hafði altaf til á sér.
Hún leitaði í vösum hans og fann það.
Skrugguraar voru farnar að fjarlægjast, birt-
an af eldingunum dvínuð, skuggsýnt í herberg-
inu. Hún skrúfaði upp í lampanum og bar birt-
una að Guy. Og á þeirri stundu þóttist hún sjá
feigð á svip hans ....
Við það varð henni svo, að henni hvarf
allur vafi og æsing. Hún tók rólega um hand-
legginn á honum, sem hann rétti fram beran,
tók eftir hve magur hann var, án vorkunnar eða
annarar tilfinningar rendi örugg oddi pípunnar í
hið hvíta hörund. Hann sat uppi og lagði hinn
handlegginn utan um hana, eins og skelkað
barn vefur sig að öðrum óhræddum og góð-
viljuðum. “Vertu hjá mér!” sagði hann í hálf-
um hljóðum. “Farðu ekki frá mér!”
Hann hallaði sér upp að henni, allur skjálf-
andi og barðist við andardráttinn, hélt sér að
henni en hún hafði hendina á hans svarta, lút-
andi höfði. Hún beið hjá honum eftir bata
hans, sem var seinn að sýna sig. Meðal Kieffs
hafði ekki eins fljótar verkanir nú eins og áður.
Smátt og smátt varð honum hægara um andar-
drátt, vöðva teygjunum linti. Skrugguhljóðin
heyrðust við og við í fjarska, það fór að líða að
degi. ,
Eftir langa, langa þögn segir Guy: “Mig
vantar — mig vantar —”
Hún beygði sig niður að honum, tók um
herðar hans, henni þótti sem kvalakastið hefði
hreinsað hann af öllum sora. Vesöld hans vein-
aði á hana; alt annað var gleymt. Hann sneri
andlitinu upp til hennar og þó það bæri vott
kvalanna, voru augun skær og alveg laus við
girndar brag.
“Hvað vantar þig?” spurði hún mjúklega.
“Eg hefi verið hræðilega vondur þér,
Sylvía”, sagði hann með hvíldum. “Stundum
fer fjandinn í mig, svo eg veit varla hvað eg
geri. Eg held það sé Kieff. Eg vissi ekki hvað
víti var fyr en eg kyntist honum. Hann kendi
mér sama sem alt sem eg veit þar að lútandi.
Hann var líkastur hryllilegu sjúkdóms meini.
Hann gerði hvern að ræfli, sem hann náði til.
Alt sem hann snerti á, fór aflaga og umhverfð-
ist.” Nú þagði hann nokkra stund, segir svo alt
í einu með ungs manns fjöri: “Svona, nú er það
búið, elskan. Viltu fyrirgefa það alt saman —
og lofa mér að byrja upp á nýtt? Mig hefir
altaf elt sú bölvaðasta óhepni.”
Hann mændi á hana bænaraugum, með
djörfung líka og sjálfstrausti. Hann vissi að
hún gat ekki neitað.
Og eftir stundarkorn laut Sylvía að honum
og drap vörum á enni hans, vegna þess sem
hún sá — að feigðin hefði kallað hann. Hún
vissi líka, að sá fjandi sem hafði ægt henni, var
af honum útgenginn. Þannig leið stundin yfir
þau, að þau héldust í andans sameining, ólíkri
því sem áður hafði milli þeirra farið. Svo
hneig handleggur Guys af henni og hann stundi
þunglega.
Hún sá að augu hans voru aftur, en var-
irnar hreyfðust og umluðu nokkuð, sem varla
heyrðist: “Lof mér að hvílast — ofurlítið. Eg
verð alhraustur eftir á.”
Hún lagði hann hægt á koddann og síðan
fætur hans upp á rúmið, hann umlaði þakkarorð
og leitaði hvíldar eins og uppgefinn krakki. —
Hún sneri ljósinu frá honum og tc> að klæða sig
í húminu. Hún var búin að horfa svo oft upp á
þá dauðs mánns dúra, að hún óttaðist ekki að
hann brigði blundi.
Skömmu seinna gekk hún til dyra og lauk
upp. * '
Það var farið að létta til. Á loftinu var að
líta ljósgula glætu, líkt og glampa Iegði af miklu
báli bak við dökkbláan fjalla kamb í fjarska.
Sléttan víð og hljóð sem dumbshaf. Hún stóð
kyr og undraðist eins og sú sem skotið hefir upp
úr djúpunum og trúir varla að hún hafi bjarg-
ast. En nú var hrellingin frá henni vikin líkt
og vondur draumur. Hún stóð í birtu brigðum
og beið í hljóði eftir því að dagur rynni.
IX. Kapítuli
Vikasveinninn Joe trítlaði og haskaði sér
sem hann kunni, enda rak sú skrækhljóðaða
Mary Ann á eftir honum. Þó varla væri bjart,
var húsbóndinn kominn á fætur og heimtaði
sínar stóru rosabullur. Joe póleraði reiðistígvélin
en sú svarta bústýra tjáði honum, að varla
kæmist hann hjá hýðingu þennan ganginn,
fyrir svik og seinlæti en sú fagra Rósamunda
bar á borð með svo miklum flýti og fumi að hún
rak sig á alla stóla sem hún fór hjá. Þessar
þrjár svörtu manneskjur fumuðu og gömbruðu
og létu látum, eins og húsið væri fult af blökku-
kindum, en Burke lét sem haijn heyrði ekki til
þeirra né sæi, tók sér bita í flýti, sagði nokkur
orð um verka tilhögun og skálmaði til léttivagns
er beið hans tygjaður með tveim folum fyrir,
fór hart úr hlaði með miklum jóreyk, og við
það létti svertingjunum mikið. Þau fetuðu
hægt og seint til sinna hreysa og lögðust til
svefns á ný, rykið settist á alla hluti í logni
morguns ársins og alt varð kyrt.
Hestarnir voru ólúnir og ólmir og ekki hélt
Burke aftur af þeim. Hann hafði vakað þá nótt
og hugsað um ferðalagið og um hvað morgun-
dagurinn mundi færa og vildi óður flýta ferð
sinni. Ekki þótti honum fákarnir fara of geyst.
Nú rofnuðu skýin á bak við hann. og fyrstu
geilsar sólar flæddu um sléttuna, ekki seinkaði
hann ferð sinni fyrir það, heldur vildi hann fara
harðara, hann hafði hugsað sér, að leggja
snemma upp til heimferðar, áður sól væri hátt
á lofti. Það mátti heita, að hestarnir færu í
einum spretti þær tíu mílur sem var á milli
bæjanna.
Hann hýrnaði við að líta bárujárns skýli
Merstons, svo ljótt sem það var og hugsaði með
sér: Hvernig ætli hún Sylvía uni sér í þessu
kothýsi ? Hann stöðvaði gæðingana, fór á hæga-
gangi heim að bænum, skimaði eftir hvort
nokkur væri kominn á flakk. Þá var sól risin,
Merston væri víst kominn eitthvað á burt, kona
hans sjálfsagt að undirbúa morgunverð og
Sylvía----
Eitthvað fór alt í einu um hann, hann hýrn-
aði og hrestist, hjarta hans sló örara. Sylvía
kom í því bili út úr skýli því sem haft var fyrir
gestastofu, hún hafði sólarglóðina í augunum,
svo að hún sá hann ekki, þó hún stæði við á
þröskuldinum örlitla stund. Hún sneri sér við
og sagði við einhvern inni fyrir:
“Bíddu við meðan eg sæki þér eitthvað að
borða! Svo máttu fara þegar þér líkar.”
Hann heyrði glögt til hennar og í róm
hennar var sú blíða sem hann hafði heyrt einu
sinni áður, þegar hún rétti andlitið móti kossi
hans, og nefndi í svefnórunum annars manns
nafn um leið. Hann sat hreyfingarlaus, líkt og
stirðnaður í sætinu, en hún skelti hurðinni á
eftir sér og gekk út í sólskinið og enn sá hún
hann ekki af ljóma morgundýrðarinnar. Hún
fór óðara í hvarf bak við íveruhúsið.
Rétt á eftir skrefaði Burke upp hlaðið, og
þá var svipur hans miklu ógurlegri en á óarga
dýri, hann hratt upp hurðinni að gestaskýlinu
og gekk inn, fór hratt og þó hann læddist ekki,
heyrðist sama sem ekkert til hans. Maðurinn
sem inni var heyrði ekki til hans, hann sat á
rúmstokknum og spenti krækju á skálmahlíf
sinni, svo leit hann upp. Þá skaut Burke lok-
unni fyrir hurðina. “Nú” sagði hann.
“Halló!” sagði Guy og stóð upp.
Báðir þögðu, voru hver öðrum líkir í sjón,
þó margt væri næsta ólíkt með þeim, og undir
þögn þeirra bjó sú mesta grimd, sem í mannleg
brjóst getur runnið. Burke varð fyrri til máls,
varir hans þunnar og fölvar og með annarlegum
svip: “Hefirðu nokkurn skapaðan hlut að segja
þér til málsbóta?”
“Ekki hér,” sagði Guy og leit í kringum
sig, “og ekki á þessari stund. Eg skal ekki forð-
ast þinn fund. Hvar eigum við að hittast?”