Heimskringla - 01.03.1944, Blaðsíða 7
WINNIPEG, 1. MARZ 1944
HEIMSKRINGLA
7. Sli>A
mm-.
----------------------------------------------- --------------------------------... . V -.V...............................................
Brezka herskipið <<Opportune,,. Hér sést hliðin af uO,,-flokks herskipinu
BROT ÚR LANDNÁMS-
ÞÆTTI
Inn í raddir almennings
Enga tóna bresti:
Frjálsir ríði þar til þings
Þeir sem hafa nesti.
Einn af landnemum Foam
Lake-sveitar í Vatnabygðum
Saskatchewan, er nefndur
Hjálmar Helgason. Hann er
Mývetningur, og getur rakið ætt
sína með formanna-ætium Þing-
eyinga. Þó eg kunni ekki svo
frá að segja sem ættfræðingum
er lagið—með ættliða- og nafna-
'lestri.
Eg þykist þó jafnan í huga
'renna grun — hversu vel þeir
menn eru ættaðir, sem eg hefi
að einhverju leyti kynst, svo
skiftir áratugum.
Hjálmar Helgason er einn af
þessum þrautseigu körlum, sem
námu ábúðar-jörð — um og eftir
s. 1. aldamót í frumbygð Vatna-
bygða.
Hjálmar er jafnan talin góður
nágranni, og nýtur bóndi — enda
búnaðist honum fjárhagslega vel
þó að hann hefði við marga auka
örðugleika að etja — sem ekki
verða taldir hér.
Á meðan við bjuggum í næsta
nágrenni, vissi eg lítið meira um
hagi Hjálmars—en það sem þeg-
ar er talið. Síðan eg settist að í
Wynyard, hefir hann komið
stöku-sinni við hjá mér, þegar
hann er staddur í bænum. Þá
ber nú sitthvað á góma eins og
gengur, þegar gamlir sveitungar
og úrmóðins karlar hittast. —
Nú er mér kunnugt um að
Hjálmar ber gott skynbragð á
sitt hvað, sem ekki er talið neitt
bráð-nauðsynlegt, fyrir okkur
sem við bú hökra, hér í vestur-
vegi — sem sé: íslenzkir bændur
hér — þurfa ekki að- vera neitt
tiltakanlega fróðir um forn-
menningu Islendinga — fremur
en að hafa sjálfstæða skoðun á
hinu: hverjir væru þjóðhollustu
leiðtogar samtíðar, og framtíðar-
Þetta sem nú var sagt, kann
Hjálmar flest utan-bókar, og ger-
ir jafnan skynsamlega greiri fyr-
ir sínum málstað. Nú vil eg
nefna það, sem við nágrannar
hans sumir, vorum til skamms
tíma ófróðir um — nefnilega að
H. hefir allgott vit á skáldskap.
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
í CANADA
Antler, Sask........................-K. J. Abrahamson
Árnes, Man.......................Sumarliði J. Kárdal
Árborg, Man...........................G. O. Einarsson
Baldur, Man...........................Sigtr. Sigvaldason
Beckville, Man......................Björn Þórðarson
Belmont, Man........................... G. J. Oleson
Brown, Man....................... Thorst. J. Gíslason
Cypress River, Man..................Guðm. Sveinsson
Dafoe, Sask-..........................S. S. Anderson
Ebor, Man...........................K. J. Abrahamson
Elfros, Sask...................Mrs. J. H. Goodmundson
Eriksdale, Man._......................Ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask.............................—Rósm. Árnason
Foam Lake, Sask.................................Rósm. Árnason
Gimli, Man............................ K. Kjernested
Geysir, Mau....................... Tim. Böðvarsson
Glenboro, Man.............................G. J. Oleson
Hayland, Man..........................Sig. B. Heigason
Hecla, Man._........................Jóhann K. Johnson
Hnausa, Man.............:........-....Gestur S. Vídal
Innisfail, Alta.........:...........Ófeigur Sigurðsson
Kandahar, Sask.........................S. S. Anderson
Keewatin, Ont.......................Bjarni Sveinsson
Langruth, Man....................... Böðvar Jónsson
Leslie, Sask........................Th. Guðmundsson
Lundar, Man..............................D. J. Líndal
Markervillje, Alta.................Ófeigur Sigurðsson
Mozart, Sask..........................S. S. Anderson
Narrows, Man-......................................S. Sigfússon
Oak Point, Man......................Mrs. L. S. Taylor
Oakview, Man............................S. Sigfússon
Otto, Man......................... Hjörtur Josephson
Piney, Mán._........................-.....-S. V. Eyford
Red Deer, Alta.................. .Ófeigur Sigurðsson
Riverton, Man...............-.......Einar A. Johnson
Reykjavik, Man..........i...............Ingim. Ólafsson
Selkirk, Man..........................S. E. Davidson
Silver Bay, Man........................Hallur Hallson
Sinolair, Man.......................K. J. Abrahamson
Steep Rock, Man..................................Fred Snædal
Stony Hill, Man.................................Björn Hördal
Tantallon, Sask.......................Árni S. Árnason
Thornhill, Man.....................Thorst. J. Gíslason
Víðir, Man............................Aug. Einarsson
Vancouver, B. C.....................Mrs. Anna Harvey
Wapah, Man............................Ingim. Ólafsson
Winnipegosis, Man...........................S. Oliver
Wynyard, Sask.........................-S. S. Anderson
í BANDARIKJUNUM
Bantry, N. Pak......................—E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash.................Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash.....:...............Magnús Thordarson
Grafton, N. Dak.....................Mrs. E. Eastman
Ivanihoe, Minn......................Miss C. V. Dalmann
Milton, N. Dak......r.....................S. Goodman
Minneota, Minn......................Miss C. V. Dalmann
Mountain, N. Dak....f...............Th. Thorfinnsson
National City, Calif....John S. Laxdal, 736 E. 24th St.
Point Roberts, Wash....................Asta Norman
Seattle, Wash.......J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Upham, N. Dak...........—.............E. J. Breiðf jörð
The Viking Press Ltd.
Winnipeg Manitoba
Það hafa líka býsna margar
stökur hrokkið upp úr honum —
svo úr garði gerðar, að margir
munu telja hann sæmilega skáld-
mæltan, fyrir bragðið; og ekki sem
mun karl vera lengur að setja
saman vísu nú en í fyrri daga —
þó hann eigi átta áratugi að baki.
Ekki eru teljandi ellimörk á
Hjálmari, önnur en upplitað hár
og skegg. Hann er meðal mað
ur á hæð, fríður sýnum, léttvax
in og snar í hreyfingum —
hraustmenni og glíminn að því
skapi.
Nú hefði átt vel við, að setja
sýnishorn af beztu vísum
Hjálmars, en þar sem eg næ ekki
t*l hans að þessu sinni, læt eg
3ær duga, sem eg hefi lært af
hendingu — og mér var sagt að
H. hefði kveðið við tækifæri,
sem hér verða tilgreind, ásamt
vísunum:
Áður og nú
Áður hafði eg þann sið
ýmsu frá að segja —
nú er eg orðin vanur við
að vera einn og þegja.
Hjálmar kveður
um reiðhest sinn
Eg hugsa hlýtt til hreyfinganna
þinna,
og hljóttu þakkir klökku hjarta
, frá:
Þær geymast meðal minning-
anna minna,
og munu jafnan á þær geislum
strá.
Eftirmæli eftir Pétur —
svo hét hundur Hjálmars
Eg kveð þig nú Pétur með kær-
leik og yl,
og kannast skal við það, að nú
finn eg til:
Því skilnaður við þig, hann varð
mér svo sár
eg var ekki fær um að dylja mín
tár!
Fleiri vísur kann eg ekki eftir
Hjálmar, svo*eg sé viss um að
fara rétt með. — Læt eg því hér
staðar numið, án þess að biðja
almenning afsökunar — þó illa
sé skrifað. — Mér sjálfum hefir
lengi þótt meiri hressing í að
lesa fáar línur, um þessa háöldr-
uðu landnáms-víkinga — á með-
an þeir halda lífi — en heilar
blaðsíður af eftirmælum, þegar
þeir eru horfnir — upp eða nið-
ur. J. J. N.
nú er Þingvallabygðin; voru þau
með allra fyrstu innflytjendum
þar. Einar hafði komið upp all-
góðu húsi áður en fjölskyldan
kom; settust þau að á heimili
sínu fyrsta maí. Lét Einar rista j
upp blett fyrir jarðepli, “voru |
það fyrstu strengirnir, sem ristir.
voru með plógi í Þingvalla.” — j
Bjuggu þau á landi sínu í sjö ár, j.
og áttu góðan þátt í félagslegum
framförum bygðarinnar, og
gestkvæmt á heimili þeirra. 1893
fluttust þau til Manitoba; námu
þar land og bjuggu þar til árið j
1904 að þau hættu búskap, og
fluttu til dóttur sinnar Moniku, I
sem var gift Magnúsi S. Thor-i
lakssyni í Churchbridge, Sask.
Einar lézt 1923.
Börn þeirra hjóna er Monika,
áður er nefnd; Kristín,
ekkja Halls G. Egilssonar, látinn
fyrir stuttu og Sigríður, Mrs.
Hannesson, í Redville, Sask.
Tengdadætur frá fyrra hjóna-
bandi Einars eru þær Elísabet
Einars við Bredenbury, Sask.,
og Ólöf, fyrír löngu látin; átti
hún dreng, þorstein að nafni, |
sem ólst upp hjá Einari og Guð-
björgu.
Guðbjörg lézt hjá Kristínu
dóttur sinni í Calder, Sask-, og
var þá 99 ára, 10 mánaða og 22
daga. Hvílir í grafreit Lög-
bergssafnaðar, sem hún til-
heyrði.
Ekki treysti eg mér til að lýsa
til fullnustu þessari merkilegu
konu og hennar löngu og göfugu
æfi; hefi þó fulla löngun til að
minnast nokkurra sérkenna
hennar.
Þrek hafði Guðbjörg um fram'
flesta aðra, og starfsvilja og at- j
orku þar eftir; skirðist hún ekkij
við að leggja ljúfa hönd á störf j
utanhúss og innan; .var nær-j
gætin og umhyggjusöm um!
skepnur, og hafði ánægju af að
umgangast þær.
Hún var námfús og ástund-j
unarsöm í því að afla sér fróð-.
leiks af góðum bókum og af ræð- j
um manna; festust hjá henni;
“vel kveðin orð” sem hún kunm
að bregða fyrir sig eftir ástæð-j
um; gat líka verið gamansöm,
með vel völdum orðum.
Vel hélt hún trú sína; komu
ávextir þess fram á margvís-
legan hátt í fúsleika og ósér-
plægni í garð allra mála, sem að
einhverju leyti lutu að kristileg-
um framförum; var góður hlut-
takandi í starfi Concordia og
Lögbergs safnaða; í kvenfélög-
um og sunnudagaskóla starfi;
með yfirlætislausri viðleitni
vildi hún koma vel fram í öllu;
og við alla; taldi hún sér þaði
brýna skyldu að ávaxta vel það
pund, sem henni hafði verið af-
hent, og lét þess iðulega getið.
Gaman hafði hún af því að stytta
sér stundir með því að setja fram
hugsanir sínar í bundnu máli;
enda mun hún hafa kunnað mik-
ið af ljóðum, fornum og nýjum.
Hún var ræðin og skemtileg í
viðræðu, og kunni að segja frá
mörgu; var ljúfleg og yfirlætis-
laus í framsetningu, og lagði
gott til öllum, sem á var minst.
Mjög var hún þakklát öllum,
sem sýndu henni góðvild; ann
------ ! mjög dætrum sínum og lét iðu-!
F. 14. marz 1844—D. 7. feb. 1944 lega í ljós þakklæti sitt fyrir þá
------ 1 ágætu umönnun, sem þær sýndu
Hún var fædd að Stað í Stein- henni.
grímsfirði. Foreldrar hennar Það má segja, að saga Guð-
voru hjónin Einar Jónatansson bjargar sé nátengdur þáttur
og Sigríður Hjaltadóttir, pró- sögu Þingvallabygðarinnar, svo
fasts á Stað í Steingrímsfirði.' varla verður sundur greint. Hún
Misti hún föður sinn á unga var ein af allra fyrstu frum-
aldri. Ólst hún upp frá því hjá byggjendum hér, og með þeim
móðurbróður sínum séra Andrési allra síðustu að fara héðan.
í Flatey á Breiðafirði. Hálfþrítug I Nú dró að lokaþættinum, þeg-
giftist hún Einari Jónssyni Suð-, ar kominn er háttatími fyrir
fjörð frá Seljalandi í Skútufirði. j flesta: en Guðbjörg átti all lang-
Þau Einar og Guðbjörg fluttust ( an áfanga fram undan; sá áfangi
frá Fossi í Suðurfj arðardölum í reyndist örðugur; varð hún fyr-
Professional and Business
- Directory - —=
Ornci Phoni
87 293
Rxs. Phont
72 409
GUÐBJÖRG EINARS-
DóTTIR SUÐFJÖRÐ
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hours:
12—1
4 P.M.—6 P.M.
AND BY APPOINTMENT
Dr. S. J. Jóhannesson
215 RUBY ST.
Beint suður af Banning
Talsimi 30 877
Vlðtalstíml kl. 3—5 e.h.
DR. S. ZEAVIN
*
Physician & Surgeon
504 BOYD BLDG. - Phone 22 616
Office hrs.: 2—6 p.m.
Res. 896 Garfield St., Ph. 34 40?
FINKLEMAN
OPTOMETRISTS & OPTICIANS
Sjónin prófuð—Eyes Tested
Gleraugu Mátuð—Glasses Fitted
200-1-2-3 Kensington Bldg.
275 Portage Ave., Cor. Smith St.
Phone Res. 403 587
Office 22 442 44 349
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REALTORS
Rental, Insurance and Financial
Agents
Siml: 26 821
308 AVENUE BLDG.—Wiimlpeg
THE WATCH SHOP
CARL K. THORLAKSON
Dlamond and Wedding Rings
Agent íor Bulova Waitches
Marriage Licenses Issued
699 SARGENT AVE
SUNNYSIDE BARBER
& BEAUTY SHOP
Hárskurðar og rakara stofa.
Snyrtingar salur fyrir kvenfólk.
Ábyggileg og greið viðskifti.
Sími 25 566
875 SARGENT Ave„ Winnipeg
Clifford Oshanek, eigandi
H. HALDORSON
BUILDER
23 Music and Arts Building
Broadway and Hargrave
Phone 21455
Winnipeg, Canada
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. Page, Managing Director
Wholesale Distributors of
Fresh and Frozen Fish
311 CHAMBERS ST.
Office Phone 86 651
Res. Phone 73 917
- ------------------------
A. SAEDAL
PAINTER& DECORATOR
*
Phone 29 654
★
696 Simcoe Sfc, Winnipeg
DR. A. V. JOHNSON
DENTIST
S0S Somerset Bldg.
Office 88 124 Res. 202 398
ANDREWS, ANDREWS,
THORVALDSON &
EGGERTSON
Lögfrœðingar
i
Bank of Nova Scotia Bldg.
Portage og Garry St.
Sími 98 291
DRS. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlœknar
★
406 TORONTO GEN. TRUSTS
„ „ BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
PHONE 26 545
WINNIPEG
Rovatzos Floral Shop
253 Notre Dame Ave., Phone 27 989
Fresh Cut Flowers Daily.
Planits ln Season
We speclalize in Wedding & Concert
Bouquets & Funeral Designs
Icelandic spoken
A. S. BARDAL
selur likkistur og annast um útfar-
lr. Allur útbúnaður sá besti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina.
843 SHERBROOKE ST.
' Phone 86 607 WINNIPEG
Union Loan & Investment
COMPANY
Rental, Insurance and Financial
Agents
Sími 23 631
510 Toronto General Trusts Bldg.
GUNDRY-PYMORE Ltd.
British Qúality - Fish Netting
60 Victoria St., Winnipeg, Man.
Phone 98 211
Manager: T. R. THORVALDSON
Your Patronage Will Be
Appreciated
The SWAN MFG. Co.
Manufacturers of
SWAN WEATHER-STRIP
281 JAMES ST., WINNIPEG
Phone 22 641
Halldór M. Swan, Manager
Halldór Sigurðsson
General Contractor
*
594 Alverstone St., Winnipeg
Sími 33 038
Barðarstrandasýslu ásamt þrem
börnum sínum til Ameríku 1883.
Dvöldu um tíma í Ontario- Árið
1885 fluttust þau til Winnipeg
og settust þar að. Næsta ár
héldu þau alfarin vestur þangað
þar sem var verið að stofna til
irmeiðslum fyrir nokkrum ár-
um, og beið þess aldrei bætur;
naut hún ágætrar aðhjúkrunar
dætra sinna, sem gerði henni
byrðina létta.
Svo kom hvíldin langþráða,
hæg og blíð; hressing og endur-
Þingvallanýlendunnar, þar sem næring eftir langa og örðuga
ferð, þar sem hvorki er harmur
né vein né kvöld; hið fyrra er1
farið.
“Nú opnar fóstran fangið góða,
og faðmar þreytta barnið sitt,
hún býr þar hlýtt um brjóstið
móða,
og blessar lokað auga þitt.”
“1 guðs nafni heimkomin,
hvíl þig nú,
, honum er sigurinn unninn.”
Hjartans þökk fyrir alt í öllu
s. s. c.
Frá
vini
JORNSON S
ÍOOKSTOREI
¥ÆtVJ 1
702 Sargent Ave., Winnipeg, Man.
LET Y0UR D0LLARS
FLY T0 BATTLE...
WAR SAVINGS CERTIFICATES