Heimskringla - 29.11.1944, Síða 6

6. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 29. NÓV. 1944
Þær fóru með hana að borði þar sem snyrti-
vörur voru seldar og þar gat hún keypt rétta
tegund af hársápu, naglaþjöl og andlitssmyrsli.
Þar skildu þær við hana hjá þaulæfðum af-
greiðslumanni, og þegar Wesley loksins fann
hana var hún hlaðin bögglum, og gleðibjarm-
inn frá æskuárunum ljómaði í fallegu augun-
um hennar. Wesley bar líka marga böggla.
“Komdu nú, við skulum komast heim,”
sagði hann.
3. Kap. — Elenóra fær sér bækur og finnur
ráð til að vinna sér inn fé.
Alla leiðina heim ræddu þau Wesley og
kona hans um það, hvernig þau gætu gefið
Elenóru það, sem þau höfðu keypt og hvað Mrs.
Komstock mundi segja.
“Eg er hrædd um að hún verði óskaplega
reið,” sagði Margrét Sinton kvíðafull.
“Eg er viss um að hún rifnar alveg af
ilsicu,” sagði Sinton röggsamlega. “En fyrst
hún lætur nágrönnum sínum það eftir að gæta
að barninu sínu, þarf hún ekki að reiðast þó að
þeir vilji gera það eins myndarlega og þeir geta.
Elenóra skal ganga á skólann og hún skal fá
• óll þau föt, og allar þær bækur, sem hún þarf,
þó að eg verði að læðast inn á land Kötu Kom-
stock og höggva niður eitt af trjánum hennar,
eða taka í burtu einhvern kálfinn hennar til
þess að borga það. Eg veit um tré sem hún á,
sem eitt fyrir sig gæti borgað skólagöngu henn-
ar í heilt ár. Þriðjungur af öllu þessu heyrir
Elenóru til, samkvæmt lögunum, og verði Kata
með nokkrar vífilengjur skal eg segja þenni
það, og sjá til að barnið fái það, sem henni ber.
Farð þú og talaðu við Kötu snemma á morgun;
eg skal koma með þér. Segðu henni að þig
langi til að fá mál af Elenóru, þar sem þú sért
að sauma kjól á hana fyrir það, sem hún hefir
svo oft hjálpað þér til, og nefndu svo lauslega
hin atriðin, sem þú ætlar að láta hana hafa.
Snúist Kata illa við þessu, skal eg taka til máls
og gera henni það skiljanlegt að eg leiti til dóm-
stólnna til að Elenóra nái rétti sínum.”
“Nei, Wesley Sinton, þú ert alveg orðinn
brjálaður.”
“Alls. ekki Veiztu að svona tilfelli eru orðin
svo algeng, að það hafa verið samin lög um
þau? Eg get með lögum og rétti neytt Kötu til
að láta Elenóru ganga á skólann og fæða hana
og klæða þangað til hún er lögaldra, og þá
getur hún tekið sinni hluta af eignunum.”
“En Kata verður brjáluð.”
“Hún er það hvort sem er. Hún hlýtur að
vera það, að eiga eins yndislega stúlku og
Elenóra er og láta hana líða skort, svo að eg sá
hana gráta eins mikið og heila jarðarför! Ann-
að eins gerir mig fjúkandi reiðan.”
Þegar Wesley kom frá því að húsa hestana
hafði Margrét leyst upp fjóra böggla með skín-
andi fallegum maðmullardúkum, eitt efnið var
ljósblátt, annað ljósrautt, eitt grátt með græn-
um röndum, og hið þriðja dökkbrúnt og blárúð-
ótt. Með hverju kjólefnanna fylgdi hálfur
annar meter af tilheyrandi borða. Þar voru
vasaklútar og brúnt leðurbelti. I höndunum
hélt hún á breiðborðuðum, ljósbrúnum strá-
hatti, með háum kolli, skreyttum flauelsbörð-
um'sem voru fest á hattinn með smárri, gyltri
hringja.
“Hann er hálf fátæklegur,” sagði hún.
“Það voru þrjár fjaðrir á honum. Verðið á
hattinum var hálfan þriðja dal, ein fjöðrin var
dal, hinar hálfan annan dal hver. Mér fanst
eg gæti ekki borgað svo mikið fyrir hann.”
“Nei, það virðist vera talsvert hátt verð,
en verður hann þá eins fallegur og hann á að
vera án þeirra?”
“Nei,” svaraði Margrét, “Það verða að vera
fjaðrir á honum. Manstu ekki eftir fallegu
páfuglsf jöðrunum, sem Phoebe Simms gaf
mér! Þrjár þeirra færu vel á þennan hátt í
stað þeirra, sem voru teknar af honum, og
enginn mun nokkurntíma sjá mismuninn. Þær
eiga við hattinn eins og þær hefðu verið gerðar
á hann, auk þess eru þær svolítið lengri og
breiðari en þær, sem á honum voru. Eg hugsa
að bezt væri að sauma þær á í kvöld á meðan eg
man hvernig þær sneru, og bíða ekki með það
þangað til á morgun.”
“Já, eigðu ekkert á hættu með það!” sagði
Wesley áhyggjufullur. Bessluð saumaðu þær
strax á, og eins vel og hægt er.”
“Leystu nú upp bögglana þína meðan eg
sæki tvinnann,” sagði Margrét.
Wesley kom með tvenna skó. Margrét tók
þá kleip í leðrið á þeim og strauk þá.
“Nei, en hvað þeir eru mjúkir,” hrópaði
hún. “Hvað keyptir þú meira?”
“Sjáðu nú til,” sagði Wesley, “eg fékk
hlut sem þú mintist á í morgun. Þú sagðir mér
um blikkfötuna, sem Kata léti Lenóru hafa und-
ir nestið í skólann, og þú sagðist hafa sagt
henni, að það væri til skammar að láta hana
hafa annað eins ílát. Þessvegna spurðist eg
fyrir og fann þetta hérna, og hugsa að það sé
einmitt það, sem hún þarf fyrir nestið sitt. Það
lítur þó að minsta vel út og er hentugt. Líttu
nú á!” Og Wesley opnaði böggulinn og lagði
brúna nestistinu úr leðri á borðið. Þar var hólf
fyrir brauðsneiðar, svolítil glerskjá fyrir kalt
kjöt eða hænsna steik, önnur fyrir ávexti, glas
með loki, sem skrúfað var á fyrir eggjamjólk
eða annað þvílíkt, þar var líka flaska til að hafa
í mjólk eða te og fallegur lítill hnífur og mat-
kvísl voru í slíðri í lokinu auk pentudúks.
Margrét varð alveg hrærð yfir þessu öllu
saman.
“En hvað mér þætti gaman að láta mat í
þessa tínu,” sagði hún frá sér numin.
“Þú skalt gera það í fyrsta skiftið, bara til
að sýna Kötu hvað sannarleg umhyggja er!”
sagði Wesley. “Farðu snemma á fætur á morg-
un og flýttu þér að sauma einn kjólanna. Þú
ættir að geta saumað einfaldan baðmullarkjól á
einum degi. Eg skal reita hænuna, svo steikir
þú hana og lætur eitthvert góðgæti með henni,
eða hvað, Margrét mín?”
“Það gæti eg aldrei lokið við. Eg er svo
fjarskalega sein að sauma og þessir kjólar eru
ekki svo einfaldir þegar farið er að sauma þá.
Það verður að brydda þá með samlitum bönd-
um, og fella þá í mittið, svo sem kraga og belti
og þetta tekur alt tíma.”
“Þá verður Kata Komstock að hjálpa þér,”
svaraði Wesley ákveðinn. “Getið þið saumað
og gert matinn í félagi?”
“Já, auðvitað, en hún gerir það aldrei.”
“Sjáðu nú bara til hvort hún gerir það
ekki!” sagði Wesley. “Farðu á fætur og sníddu
kjólinn, og svo strax þegar Elenóra er farin,
skal eg fara sjálfur og sækja Kötu. Henni
verður ekki eins mikið um það þegar eg kem
einsamall, og hún mun koma og hún mun
hjálpa til að búa til kjólinn. Hinir munirnir
eru jólagjafirnar okkar handa Elenóru. Hún
þarfnast þeirra vafalaust fremur nú en síðar,
og þessvegna er réttast að gefa henni þá núna.
Þetta er þín gjöf og þetta er mín, eða hvort sem
þú vilt gefa henni.” Wesley lyfti upp góðri
regnhlíf, brúnni á lit og hristi fallega brúna
regnkápu úr brotunum. Margrét lagði frá sér
hattinn og greip kápuna, hún reyndi hana og
strauk hana eins og hún væri að sýna henni
ástaratlot, og bar hana og regnhlífina saman.
“Lítur nokkuð rigningarlega út?” spurði
hún svo angistarfull, að Wesley fór að hlægja
“Og þessi síðasti böggull?” spurði hún og
hneig niður í stól með regnkápuna á herðunum.
“Eg gat ekki keypt alt þetta handa öðrum,
en ekkert handa minni eigin stúlku,” sagði
Wesley. “Jólin koma loks heim til þín, Mar-
grét!” Hann sýndi henni mjúkt atlatsklæði,
sem var eins og silki, grátt á litinn. “Þetta
væri fallegt í kjól á þig, Margrét, og færi vel
við rjóðu vangana þína og hæruskotna hárið.”
“Æ elsku karlinn minn!” sagði hún og
hljóp í fangið á honum.
Klukkan fjögur næsta morgun var Elenóra
að afhýða baunir. Klukkan sex gaf hún hænsn-
unum og grísunum, sópaði bæði herbergin,
kveikti upp eldinn og setti upp morgunmatinn.
Því næst klifraði hún upp mjóa stigann upp á
loftið, en þar hafði hún sofið síðan hún var lítil,
fór í ljótu skóna og kjólinn frá því í gær, slétti
úfna hárið og eftir að hafa borðað svolítið og
sett á sig hattinn lagði hún af stað.
“Það er ekkert vit í að þú farir fyr en eftir
klukkutíma,” sagði móðir hennar við hana.
“Eg ætla að reyna með einhverju móti að
ná í bækurnar,” svaraði Elenóra. “Eg er alveg
viss um, að eg finn þær ekki við veginn, bundn-
ar í böggul með utanáskriftinni minni.”
Lenóra gekk af stað til bæjarins alyeg
sömu leið og daginn áður. .Áhyggjur hennar
um fjármálin, voru ef auðið hefði verið, ennþá
meir nú en í gær, en samt leið henni ekki eins
illa. Hún þurfti að minsta kosti ekki að fara
aftur í gegnum örðugleika þá, sem að baki voru.
Það höfðu verið augnablik í gær, þegar hún
hafði óskað að sökkva niður úr gólfinu eða detta
niður dauð, en hvorugt hafði skeð. “Eg hugsa
að bezta leiðin til að fá bænir sínar uppfyltar I
sé sú að vinna fyrir bænheyrsluna,” hvíslaði
hún með þvermóðsku í röddinni.
í bókaverzlun einni í Onobasha spurði hún
um verðið á þeim bókum, sem hún þurfti að fá,
og komst að raun um, að 6 dalir hrykkju ekki til
að gajlda fyrir þær. Hún spurði hræðslulega
hvort notaðar bækur fengjust þar, en var sagt
að eina leiðin til að ná þeim væri hjá nemendum
fyrra árs.
“Viljið þér kaupa þessar?” spurði af-
greiðslumaðurinn og bar ótt á vegna þess að
búðin var að fyllast af skólabörnum, sem vildu
fá allra handa skólavörur, alt frá orðabók niður
í ritblý. “Já,” stundi Elenóra upp. “En eg
get ekki borgað þær í bili. Gerið svo vel og
látið mig fá þær núna, og þá skal eg annaðhvort
borga þær á föstudaginn eða skila þeim aftur
óskemdum. Gerið svo vel og lánið mér þær í
fáeina daga.”
Búðarþjónninn leit á hana hikandi, svo rit-
aði hann niður nafn hennar.
“Eg skal spyrja yfirmanninn að þessu,”
sagði hann. Er hann kom til baka las hún svar-
ið úr svip hans áður en hann tók til máls.
“Mér þykir það slæmt,” sagði hann, “en
yfirmaðurinn, hann Mr. Hann þekkir ekkert til
yðar. Þér eruð ekki ein af viðskiftavinum okk-
ar, og hann þorir ekki að hætta á þetta. Þér
verðið að hlaupa eftir peningunum.”
Elenóra flýtti sér út úr búðinni, og glamrið
í þungu skónum hennar bergmálaði í höfði
hennar sjálfrar eins og hamarshögg. Hún
reyndi tvær aðrar búðir, en það fór á sömu
leið, og sjúk af hugstríði komst hún út á götuna.
Hvað átti hún að gera? En nú var hún of
lömuð af ótta til að geta hugsað.
Það stóð þarna í bankaglugganum o'g starði
á hana með stóru-m, svörtum stöfum:
Óskast til kaups: Kálormar silkiormahýði,
púppur, nálflugur og fiðrildi ásamt alskonar
indverskum forngripum. Hæðsta verð goldið
út í hönd.
Elenóra tók eins fast og hún gat utan um
járnstengurnar fyrir framan borð gjaldkerans,
til þess að engin ný vonbrigði kollvörpuðu
henni.
“Hver er það sem kaupir silkiormahýði,
náttfiðriði og fiðrildi?” spurði hún og átti örð-
ugt með að tala.
“Fuglakonan,” svaraði gjaldkerinn. “Hafið
þér nokkur til sölu?”
“Eg hefi fáein, en eg veit ekki hvaða teg-
undir hún vill.”
“Þér getið farið og spurt hana sjálfa að
því,” svaraði gjaldkerinn. “Vitið þér hvar hún
á heima?”
“Já,” svaraði Elenóra. “Viljið þér segja
mér hvað klukkan er?”
“21 mínútu eftir 8,” svaraði gjaldkerinn.
Hún átti níu mínútur eftir þangað til skól-
inn byrjaði. Átti hún að fara á skólann eða til
fuglakonunnar? Margar stúlkur gengu fram
hjá henni og hún mundi hverjar þær voru. Þær
flýttu sér á skólann og Elenóra fylgdi þeirra
dæmi. Hún ætlaði að hafa tal af fuglakonunni
kl. 12. Bókstafareikningur var fyrsta náms-
greinin og henni féll svo vel við kennarann.
Hún gæti kanske hlaupið yfir til skólastjórans
og lánað hjá honum bók þangað til hún fengi
aðra.
Er hún gekk í gegn um hinn langa gang
skólans, tók hún eftir að stærðfræðiskennarinn
stóð í dyrum kenslustofunnar sinnar. Er hún
kom nær brosti hann og sagði við hana:
“Eg hefi verið að líta eftir hvort eg sæi
yður ekki.” Elenóra staðnæmdist undrandi.
“Eftir mér?” spurði hún.
“Já,” svaraði Henley prófessor. “Komið
inn.”
Elenóra fylgdist með honum inn 1 stofuna
og hann lokaði dyrunum.
Á kennarafundinum í gærkveldi mintist
einn kennarinn á, að einn nemandinn hans
hefði látið í ljósi, að hún héldi að skólinn mundi
leggja til bækurnar handa henni. Eg hélt að
það væruð þér. Var það svo?”
“Já,” stundi Elenóra upp.
“Fyrst því er svo íarið,” sagði prófessorinn,
“datt mér í hug að það gæti tekið yður nokk-
urn tíma að ná í bækurnar, og þér eruð alt of
góð í reikningi til að dragast aftur úr fyrir
bókaleysi. Eg símaði því fáeinum af annars
bekkjar nemendunum að koma með bækurnar
sínar frá því í fyrra. Mér þykir slæmt að þær
eru illa útleiknir, en innihaldið er samt alt.
Þær kosta yður 2 dali, og þér getið borgað þær
hvenær sem yður er það hentugt. Munduð þér
vilja fá þær?”
Elenóra hneig niður á stól, hún gat ekki
lengur staðið upprétt. Hún rétti fram báðar
hendurnar til að taka á móti bókunum og sagði
ekki neitt. Kennarinn þagði líka. Að síðustu
reis hún úr sætinu með bækurnar þrýstar að
brjóstinu eins og móðir, sem hefir endurheimt
týnt barnið sitt.
“Og annað atriði,” sagði kennarinn. “Þér
getið goldið skólagjaldið fjórum sinnum á ári
og fyrsta afborgun má dragast þangað til í
næsta mánuði. Liggur ekkert á fyr en ein-
hverntíma í október.”
Elenóra var nú komin inn í samkomusalinn
í annað sinn. Andlit hennar ljómaði eins og
dýrðlegasta sólaruppkoman yfir Flóanum. Hún
hirti nú ekkert framar um klunnalegu skóna
og snjáða kjólinn — hún hirti ekki um neitt
nema um bækurnar. Hún gat farið heim með
þær; hún gat lært þær utan að ef hún vildi. Og
þótt Fuglakonan keypti ekki af henni fiðrildin
hennar, þá var hún viss um, að hún gæti selt
burkna og rætur og margt annað. í dag fluttu
börnin sig til, svo að hún fengi sæti og margar
ungu stúlkurnar brostu til hennar og kinkuðu
kolli. Elenóra gleymdi öllu nema bókunum
sínurn, og að hún var þar, sem hún gat notað
þær á skynsamlegan hátt — öllu nema einu
smáatriði, og það var, að móðir hennar hefði
vitað að hún þurfti peninga fyrir bækur og
skólagjöld, og sagði henni ekki frá því, er hún
gaf samþykki sitt til að hún færi að ganga á
skólann.
4. Kap. — Elenóra finnur Fuglakonuna og
Sintons hjónin verða fyrir vonbrigðum.
Klukkan tólf tók Elenóra litla nestisbögg-
ulinn sinn og lagði af stað til að finna Fugla-
kona. Hún ætlaði fyrst að tala við hana og fara
svo eitthvað út fyrir bæinn og borða matinn
sinn. Hún sló þunga járnhamrinum á hurðina
og fékk sting í hjartað vegna bergmálsins, sem
höggin vöktu í hinni stóru, rauðu byggingu.
“Er fuglakonan heima?” spurði hún stúlk-
una.
“Já, hún er að borða,” svaraði stúlkan.
“Gerið svo vel og spyrja hana hvort
stúlka úr Flóanum geti fengið að tala við hana
viðvíkjandi fiðrildum, sem hana langar að fá."
“Eg þarf ekki að spyrja hana að því ef þér
komið til að tala um fiðrildi,” svaraði stúlkan
hlægjandi. “Mér hefir verið sagt að fylgja
hverjum þeim, sem kæmi með sýnishorn af
þeim. Komið þessa leið.”
Elenóra fylgdist með henni gegn um gang-
inn og inn í lágt herbergi með háum þiljum,
hornskápum með gömlu postulíni í og enskum
ofni. Við stórt eikarborð, sem var gult eins og
gull, sat kona, sem Elenóra hafði séð og fyglt á
eftir úti í Flóanum. Fuglakonan rétti henni
hendina og bauð hana velkomna.
“Eg heyrði,” sagði hún hlægjandi, “eitt-
hvað um pappkassa og sýnishorn, og það var
nóg til að opna dyr mínar fyrir yður. Ef það
eru náttfiðrildi vona eg að þér hafið þau hundr-
uðum saman. Eg hefi átt mjög annríkt í sumar
og ekki getað safnað neinum sjálf. Fáið yður
sæti og borðið með mér á meðan við tölum um
þetta. Úr Flóanum, eða hvað?”
“Já,” nálægt mýrinni,” svaraði Elenóra.
“Síðan hún var rist fram voga eg mér að jaðri
hennar um hábjartann daginn, en eg er ennþá
hrædd við hana að kveldinu til.”
“Hverju hafið þér safnað?” spurði Fugla-
konan er hún rétti Elenóru matinn.
“Eg er hrædd um að eg hafi ruðst hingað
inn til yðar og ónáðað yður til einsksis,” sagði
Elenóra. “Orðið “að safna” gerir mig ótta-
slegna. Mér hefir ætíð þótt gaman að útivist
og orðið leikfélagi með því sem lifir þar og hrær-
ist úti í haganum og skóginum. Þegar eg veitti
því eftirtekt, að náttfiðrildin deyja svo fljótt,
þá tók eg helzt þau til að safna þeim, vegna
þess að mér fanst ekkert rangt að gera það.”
“Eg hefi líka litið á það á þennan hátt,”
sagði Fuglakonan hughreystandi. Og þegar
hún sá að stúlkan gat ekki borðað neitt fyr en
hún fengi sig afgreidda hvað verð fiðrildanna
snerti, spurði hún hana að hverskonar fiðrildi
hún hefði í safni sínu.
“Eg þekki þau ekki öll,” svaraði Elenóra.
“Áður en Mr. Duncan flutti, sá hann mig oft í
nánd við mýrina, og hann sýndi mér kassa, sem
hann hefði búið til handa fóstursyni sínum, og
fékk mér lykilinn að kassanum. Þar voru
nokkrar bækur og munir, svo eg reyndi að læra
af bókunum hvernig ætti að veiða fiðrildi, en eg
er hrædd um að þau séu ekki í því ástandi sem
þér óskið að þau séu.”
“Eru það þessi stóru, sem fljúga helzt um
á nóttunni í júní?” spurði Fuglakonan.
“Já,” svaraði Elenóra. “Stór grá með rauð-
leitum blettum, ljósblá, græn, gul með fjólulit
og rauðgul.” _
“Hvað méíhið þér með rauðgul,” spurði
Fuglakonan svo fljótt að stúlkan næstum því
hrökk við.
“Ekki eiginlega rauð,” svaraði Elenóra með
titrandi röddu. “Þau eru rauðleit með gulbrún-
um lit og gulum flekkjum og gráum röndum á
vængjunum.”
“Hversu mörg?” spurði konan eins hvat-
skeytlega og fyr.
“Eg hafði víst yfir tvö hundruð egg,” svar-
aði Elenóra; “en sum þeirra unguðust aldrei út
og sumir hélormanna dóu. En eg hlýt að hafa
ein hundrað gallalaus.”
“Gallalaus! Hvernig gallalaus?” spurði
Fuglakonan.
“Eg á við með heila vængi, alla fætur og
fálmara og ekkert duft farið,” svaraði Elenóra
hikandi.
“Unga stúlka, þetta eru sjaldgæfustu nátt-
fiðrildi í Ameríku,” svaraði Fugglakonan hátíð-
lega. “Þér hafið 100 af heim og þau eru 100
dala virði eftir verðlistanum mínum. Eg 'get
brúkað þau öll, hvert eitt einasta þeirra.”
“En ef þau eru nú ekki sett rétt á nálarn-
ar?” rödd Elenóru titraði.
“Ef þau eru gallalaus gerir það ekkert til.
Eg get gert þau mjúk og get lagað þau eýis vel
og með þarf. Hvar eru þau? Hvenær get eg
fengið að sjá þau?”
“Þau eru í kassanum úti í Flóanum,” sagði
Elenóra. “Eg get ekki komið með mörg því eg
gæti kanske skemt þau, en eg get komið með
fáein eftir skólann.”