Heimskringla - 13.12.1944, Blaðsíða 6

HEIMSKRINGLA
6. SIÐA
STÚLKAN Or
FLÓANUM
“Það er eg líka alveg viss um að það er,”
sagði Margrét Sinton. “Farðu nú úr og reyndu
hana og ef hún er mátuleg skal eg hafa hana
tilbúna á morgun. Hérna éru lágir skór handa
þér!”
Elenóra dansaði. “Æ, elsku góðu vinir!”
hrópaði hún. “Eg get borgað fyrir þetta á
morgun. Er það ekki dásamlegt! Eg var að
hugsa um það á leiðinni heim, að eg mætti til að
fá léttari skó þangað til að kólnaði, og eg var
að hugsa um hvað eg ætti að gera þegar haust-
rigningarnar kæmu.”
MEg var að hugsa um að gefa þér þykkari
pils og kápu,” sagði Mrs. Komstock.
“Já, þú sagðist ætla að gera það!” sagði
Eenlóra. “En þú þarft þess ekki nú. Eg get
keypt sjálf hverja einustu flík, sem eg þarf.
Og næst kemur það upp úr dúrnum að eg get
hjálpað þér að borga skattinn, mamma!”
Elenóra veifaði treyjunni og fór inn í svefn-
herbergið. Er hún opnaði hurðina hrópaði hún
upp yfir sig af gleði.
“Hvað hafið þér gert?” spurði hún. “Aldrei
á æfi minni hefi eg séð svona marga böggla.
Eg er bara dauðhrædd um að eg geti ekki borgað
fyrir alt þetta, og þurfi svo að vera án einhvers
af því.”
“Mundir þú ekki taka á móti þessu ef þú
gætir ekki borgað fyrir það?” spurði móðir
hennar strax.
“Ekki nema að þú gerðir það,” svaraði
Elenóra. “Enginh hefir rétt til að taka móti
vörum, sem hann getur ekki borgað fyrir, eða
hvað?”
“En að þiggja þær af gömlum vinum, eins
og Möggu og Wesley!” rödd Mrs. Komstock
var þrungin af sigurhrósi.
“Allra síst frá þeim,” svaraði Lenóra djarf-
lega. Miklu frekar af einhverjum ókunnugum
en af þeim, því að eg skulda þeim svo mikið
meira en eg get nokkru sinni endurgoldið.”
“Það er gott að þú þarft þess ekki,” svar-
aði Mrs. Komstock. “Magga valdi þessi kjóla-
efni, af því að hún þekkir betur þessháttar hluti
en eg, og hefir svo góðan smekk. Þú getur
borgað eins mikið og þú hefir peninga til að
borga, og ef meiri þeninga þarf gæti eg kanske
selt slátraranum einhvern kálfinn. En séu þessi
efni of dýrmæt fyrir okkur má skila þeim aftur.
Alt sem ekki hefir verið notað má senda til baka.
Þau hafa bara komið með það til að við gætum
litið á það.”
Elenóra fór nú að opna pakkana. Hatturinn
kom fyrst.
“Mamma!” hrópaði hún. “Mamma, þú hef-
ir sjálfsagt séð ihann, en þú hefir ekki séð mig
með hann. Eg verð að setja hann upp.”
“Vogaðu ekki að setja hann upp fyr en þú
hefir þvegið þér um höfuðið og hárið þitt er
greitt. Á meðan það þornar getur þú borðað
kvöldmatinn, og á meðan verður kjóllinn til-
búinn. Svo getur þú sett á þig nýja bandið og
nýja hattinn. Litli kringlótti böggullinn ofan
á körfunni eru sokkarnir.”
Margrét settist niður og saumaði í ákafa,
svo opnaði hún saumavélina og saumaði á hana
löngu saumana.
Elenóra kom brátt aftur og hélt upp pilsinu
og dansaði eftir gólfinu í fallegu, nýju skónum.
Wesley og Margrét þorðu varla að draga
andann um stund. Svo fór Wesley til að gefa
skepnunum. Elenóra lagði á borðið og þegar
vatnið var heitt, lagði Margrét stórt handklæði
á herðar henni og þvoði og þerraði hið fallega
hár hennar, samkvæmt þeim fyrirmælum, sem
hún hafði fengið kvöldið áður. Þegar hárið fór
að þorna bylgjaðist það út í allar áttir og ljósið
tindraði og glitraði á því.
“Nú er hugmyndin að láta það vera eðlilegt
og eins og það sjálft vill hrökkva. Vogaðu ekki
að nota þetta illræmda járn, sem þær nota til að
fá liði í hárið,” sagði Margrét. “Þvoðu það
svona aðra hverja viku á meðan þú ert á skól-
anum, hristu svo úr því og þurkaðu það. Skildu
það síðan fyrir miðju enni og strjúktu það svo
aftur með höfðinu, og festu það svo að aftan
með bandi — svona”, og silkibandið var hnýtt.
um hár hennar í stóra lykkju. Eg skal nú sýna
þér það,” Margrét hnýtti hvern borðann eftir
annan um hár hennar, svo að ekki væri hægt
að skila þeim aftur, en afsakaði þetta á þann
hátt, að hún væri að reyna að sjá hver þeirra
færi henni bezt. Svo kom hún með regnkáp-
una, sem gerði Elenóru himinlifandi glaða.
Hún setti hattinn á höfuðið. Það var bara
ljósbrúnn stráhattur með fallegum páfugla
fjöðrum öðru megin. Margrét hrópaði upp
yfir sig af hrifningu, Wesley sló á lærið. Andlit
Elenóru var í þeirra augum fegursta sfón, sem
hægt var að sjá. Þykkar augabrýr, andlitið
fjörlegt og gáfulegt og litfagurt, og hárið gull-
, jarpt. Mrs. Komstock stóð eins og steini lostin.
“Eg vildi að þú hefðir spurt um verðið áður
en þú lézt hann upp,” sagði hún. “Við höfum
aldrei ráð til að kaupa þetta.”
“Hann kostar ekki eins mikið og þú held-
ur,” sagði Margrét. “Sérðu ekki hvað eg gerði?
Eg fékk þá til að taka vængfjaðirnar af hattin-
um og setti svo í staðinn nokkrar fjaðrir, sem
Phoebe Simms gaf mér af páfuglinum sínum.
Þessi hattur kostar þig aðeins hálfan annan
dal.”
Hún forðaðist að líta á Wesley en horfði
beint framan í Mrs. Komstock. Elenóra tók af
sér 'hattinn og skoðaði hann.
“Nei, það eru þá rauðlitu, gulbrúnu væng-
fjaðrirnar þínar!” hrópaði hún. “Mamma,
sjáðu hve fallega þær eru saumaðar á! Mér
finst þær skrau'tlegar. Eg vil miklu heldur
hafa þær en fjaðrir úr búðinni.”
“Það segi eg líka,” svaraði Mrs. Komstock,
“ef Margrét má missa þær, þá verður þetta
fallegur hattur og þar ofan í kaupið ódýr. Þú
verður að fara fram hjá húsi Mrs. Simms og
sýna henni hattinn.”
“Elenóra hneig niður á stól af því að hún
gat ekki staðið lengur og horfði á tána á öðrum
skónum sínum. “Eg er sanriarlega orðin eins
og drotning!” hvíslaði hún. “Hvað meira hefi
eg fengið?”
“Bara belti, fáeina vasaklúta, eina háa skó
til að ganga í þegar kalt er eða rigning,” svaraði
Margrét og rétti henni bögglana.
“Háu skórnir eru mín hugmynd,” sagði
Wesley. “Strax og rignir eru lágir skór einskis
virði, og með því að kaupa tvenn fékk eg þó
dálítið ódýrari. Lágu skórnir kostuðu tvo dali
en hinir hálfan þriðja dal, bæði pörin kostuðu
þrjá dali og sjötíu og fimm cent. Er það ekki
ódýrt?”
“Það eru sannarleg kjörkaup,” svaraði Mrs.
Komstock, “ef það eru góðir skór og þeir líta út
fyrir að vera það.”
“Þetta,” sagði Wesley, og kom nú með síð-
asta böggulinn, “er jólagjöfin frá Margrétu
frænku þinni til þín. Eg hefi aðra handa þér
en hún er heima. Eg skal koma með hana á
morgun.”
Hann fékk Margrétu regnhlífina, en hún
rétti Elenóru hana, sem spenti hana út og sett-
ist undir hana. Því næst kysti hún þau bæði.
Hún fékk sér svo blað og blýant og skrifaði
niður verðið á öllu, sem hún hafði fengið nema
regnhlífinni, lagði svo alt saman og sagði svo
hlægjandi:
“Þið gerið svo vel og bíðið með borgunina
þangað til á morgun. Þá skal eg áreiðanlega
hafa peningana til.”
“Elenóra,” sagði Wesley, “þú vilt nú
ekki----”
“Elenóra flýttu þér hingað snöggvast,”
kallaði Mrs. Komstock framan úr eldhúsinu.
“Þú þarft að hjálpa mér!”
“Bíddu bara augnablik, mamma,” svaraði
Elenóra, lagði saman regnhlífina og hljóp út í
eldhúsið. Hún iþurfti margt að annast og svo
kom kvöldmaturinn. Elenóra talaði án afláts,
Wesley og Margrét töluðu alt hvað þau gátu,
en Mrs. Komstock lagði í orð, við og við, eins
og hún var vön. En Wesley Sinton hafði auga
á henni, og af og til tók hann eftir að smádrættir
komu í kring um munninn. Hann vissi að þetta
var í fyrsta skiftið í sextán ár, sem hún hló að
einhverju. Hún neyddi sig til að vera eins
alvarleg og hún gat. Wesley vissi hvað hún
var að hugsa um.
Að kveldverði loknum var lokið við kjólinn
og sniðið á næsta kjól ákveðið og svo fóru Sin-
tons hjónin heim. Elenóra safnaði saman öllum
sínum dýrgripum.
Á leiðinni upp stigann stansaði hún og
sagði blíðlega: “Má eg ekki kyssa þig góða nótt,
mamma?”
“Sleptu öllum fleðulátum,” sagði Mrs.
Komstock. “Eg myndi ætla að þú hefðir átt
nógu lengi heima hjá mér til að vita, að eg hirði
ekkert um slíkt.”
“En mig langaði svo til að sýna þér á ein-
hvern hátt hversú hamingjusöm eg er og þakk-
lát þér.”
“Mér þætti gaman að vita fyrir hvað?”
svaraði Mrs. Komstock. “Magga Sinton valdi
þessa hluti og kom með þá hingað, og þú borgar
fyrir þá.”
“En þú virðist viljug til að láta mig fá þá
og sagðist mundir borga fyrir ef eitthvað vant-
aði upp á,” sagði Elenóra.
“Getur verið,” svaraði Mrs. Komstock.
“Getur verið. Eg hugsaði mér að kaupa handa
þér skjólgóð föt þegar vetraði, og getur verið að
eg geri það. Farðu nú í rúmið, og umfram alt
farðu ekki að spegla þig og gera þig að bjána.”
6. Kap. — Pete Carson fær samvizkubit.
Mrs. Komstock tíndi upp bréfaruslið af
gólfinu og slökti síðan á eldhússlampanum. —
Hún stóð um stund á miðju stofugóLfinu, síðan
gekk hún inn í herbergið sitt. Hún settist á
rúmstokkinn og hugsaði um eitthvað, síðan
grúfðist hún ofan í koddan og hristist og skalf
af hlátri.
Niður veginn lötruðu þau Sintons hjónin.
Hvorugt þeirra mælti orð frá vörum um það,
sem þau hugsuðu bæði um. “Sleikt! Sleikt
þangað til við erum kolbrunninn,” sagði hann.
“Hefir þér nokkurntíma fundist að þú værir
þvílíkur grasasni Sem í kvöld. Hvernig fór
kerlingin að þessu?”
“Hún fór engan vegin að því!” svaraði
Margrét og harkaði af sér grátinn. “Hún gerði
ekki neitt. Hún treysti á göfugleika Elenóru, að
þetta mundi alt fara eins og það ætti að fara.
Wesley, hún er sannarlegur engill. En margt
þarf hún ennþá að gegnum gangast. Tókstu
eftir. hvernig Kata Komstock hremdi pening-
ana?” Áður en sex mánuðir eru liðnir verður
hún úti um allan flóann til að klóra saman
skordýr og örvarodda til að borga með skattana.
Eg þekki hana.”
“Já, þá gerir þú betur en eg?” sgði Wesley.
“Hún yfirgengur minn skilning. En hún getur
j)ó hlegið ennþá, en það hefði eg aldrei hugsað
að hún gæti. Eg þyrði að veðja dal um það, að
gætum við séð hana á þessu augnabliki, þá er
hún að veltast um í hlátri yfir því hvernig við
urðum undir í þessari sennu.”
Bæði stönsuðu á veginum og litu til baka.
“Þarna er ljósið í herbergi Elenóru,” sagði
Margrét. “Aumingja barnið mun strjúka þessi
föt og hanga yfir bókunum fram undir dag, en
hún verður samt sómasamlega til fara þegar
hún fer næst á skólann. Enginn fórn pr of stór
fyrir það.”
“Já, ef Kata lætur hana þá ganga í þeim!
Langsennilegast, að hún láti hana ganga í gömlu
fötunum út alla vikuna.”
“Ó, nei,” svaraði Margrét. “Það þorir hún
ekki. Kata slakaði nú talsvert til, talsvert mik-
ið, þegar tekið er til greina hvernig hún er,
þótt hún fengi vilja sínurn framgangt í aðal
atriðunum. Hún linaðist upp og þegar Elenóra
getur sannfært hana um að hún getur farið
tómhent út ujn morguninn og kemur heim með
svo mikla peninga, að hún getur borgað allar
þessar bækur og öll fötin, sannar hún henni að
það vcerður að taka hana til greina, og Kata er
nógu skynsöm. Hún hugsar sig um tvisvar áður
en hún gerir það. Elenóra fer ekki aftur á
miðskólann í þessum druslum. Sjáðu bara til!
Hún heldur að hún hafi nú fengið góðar vörur
fyrir lágt verð, en hún véit ekki hvað þetta
kostaði, fyr en hún fer að reyna að kaupa þetta
sjálf fyrir sama verð. Wesley hvernig var það
annars með verðið? Feldir þú ekki af því tals-
vert mikið?
“Þú byrjaðir,” svaraði Wesley. “Verðið
var #étt, við sögðum aldrei hvað vörurnar kost-
uðu okkur, en hvað þær mundu kosta hana.
Minni skjátlast auðvitað þegar hún hyggur sig
færa um að borga þetta alt. Getur hún í raun og
veru tínt saman dót fyrir það fé hérna í Flóan-
um? Sá ekki Fuglakonan hversu hugrökk hún
var og gaf henni bara peningana?”
“Nei, það hugsa eg ekki,” sagði Margrét.
“Mig minnir að eg hafi heyrt að hún borgi, eða
bjóðist til að borga fyrir fiðrildi og allskonar
pöddur, og eg veit um fólk, sem hefir selt þess-
um bankamanni indverska forngripi. Eg heyrði
að pípusafnið Ihans hafi verið betra en það, sem
sýnt var á hundrað ára sýningunni. Þessir hlutir
eru í háu verði nú.”
“Eg hefi heilan kút af þessu dóti út í hlöð-
unni og Elenóra á það; eða eg tíndi þetta upp
fyrir hana, uí því að hún bað mig um það. En
Magga, hVernig í ósköpunum fór Kata að
þessu?”
“Eg er að hugsa um það. Eg sagði þér að
hún hafi hreint ekkert gert, að Elenóra hafi séð
um það. Hún gekk inn og tók þetta alt úr hönd-
unum á okkur. Hugsum okkur nú að við hefð-
um fengið Elenóru þegar hún lá í vöggunni og
látið henni í té alla þá ástúð, sem við mundum
hafa veitt okkar eigin barni, og við hefðum
alið hana upp í eftirlæti á allan hátt, þangað
til hún varð það sem hún er nú með því að vera
hrakin og einmana og neydd til að hugsa fyrir
sig sjálfa, eins og Kata Komstock hefir talið
hana vera?”
“Þú getur verið óhrædd um,” sagði Wesley
ákveðinn, “að gott atlæti skemmir engan. Við
hefðum ekki gert henni neitt ilt með að elska
hana. Hún hefði lært iðjusemi og skynsamlega
breytni, mundi hafa mentast og orðið fullorðin
stúlka, án þess að til þess hefði þurft hrakning
og misþyrmingu, og alist upp eins og heimilis-
laus hundsaumingi.”
“En þú skilur ekki hvað eg á við, Wesley.
Hún mundi hafa vaxið upp hjá okkur og orðið
ágætis stúlka; því að það virðist sem Elenóra
sé fædd með þeim hæfileika að verða ágætis
stúlka, en með okkar uppeldisaðferð mundi
hún þá hafa kynst tilverunni eins og hún þekkir
hana nú. Hvaða armæða er það, sem hún þekk-
ir ekki? Meðferðin, sem hún hefir orðið fyrir
WINNIPEG, 13. DES. 1944
hjá móður sinni hefir ekki gert hana harðúðga.
Eg held að bezt væri fyrir okkur að láta þetta
afskiftalaust. Það getur vel verið að Kata
Komstock viti hvað hún er að fara. Því það
veit trúa mín, að Elenóra hefir orðið meiri per-
sóna fyrir hrakninginn, eri hún hefði orðið fyrir
dálætið.”
“Eg hefi ekki fyr haldið að eg gæti hlustáð
á viturlegar hugmyndir án þess að skilja þær.
En það kemur til af því að eg er einfaldur, seinn
áð skilja og hefi enga mentun svo að segja,”
sagði Wesley. “Þegar þú útskýrir þetta skil eg
hvað þú átt við, en auðsæilega tekur Elenóra
þetta ekki nærri sér. Eg mun ekki láta þetta
afskiftalaust, en gá betur 'að mér en hingað til.
Eg fékk þarna snoppunig, en geti eg ekki alveg
rangt til, þá hefir Kata Komstock fengið hann
líka, og lært af honum lí'ka. Hún sá að mér
var bláföst alvara að draga hana fyrir lög og
dóm ef hún slakaði ekki svolítið á taumunum, og
hún mun slaka á taumunum, vittu bara til.”
Lenóra kveikti á tveimur kertum uppi í
loftinu og setti þau á litla borðið sitt, raðaði svo
bókunum og horfði með ástaraugum á fallegu
fötin sín. Svo klæddi hún sig í litla hvíta nátt-
kjólinn sinn , hristi úr hárinu svo að það þorn-
aði alveg, dró stól að borðinu.og opnaði bæk-
urnar með lotningarsvip. Mikill dragsúgur
streymdi gegnum gluggann, því að herbergið
náði eftir endilöngu loftinu, og gluggar voru á
báðum stöfnum. Elenóra stóð upp og fór til að
loka austurglugganum. Hún stóð um stund og
horfði á stjörnurnar á himninum og dökkar
útlínur dreifðra trjáa í Flóanum, sem nú var
næstum orðinn skóglaust. í áttina til skordýr?-
kassans hennar sást ljóstýra og hvarf svo. Elen-
óra rétti úr sér og starði undrandi. Var það
hyggilegt af henni að geyma peningana sína
þarna? Þarna sást ljósið á ný. Það blakti sem
snöggvast og svo hvarf það. Hún beið um
stund, en sá ekkert framar, síðan sneri hún aftur
til bókanna.
Klunnalegur mannræfill drógst niður Flóa-
veginn.
Fuglakonan var við kassa freknótta
drengsins í kvöld,” sagði hann. “Mér þætti
gaman að vita til hvers hún var þar?” Hann
þeygði út af veginum og inn í kjarrið. Litli raf-
magnslampinn, sem hann hafði hangandi á
vestinu, sendi lítinn ljósgeislan út. Hann tók
lykil upp úr vasanum, stakk honum í kassalás-
inn og opnaði kassann. Ljósgeislinn skein'með-
an hann rannsakaði það, sem var í kassanum.
Fjórði hluti fiðrildanna var farinn. “Elenóra
hlýtur að hafa verið hérna með Fuglakonunni
og fengið henni þau.” Hann stóð eins og tré-
drumbur eitt augnablik. Hin hvössu augu
hans höfðu séð peningana, sem höfðu verið
fólgnir í flýti á kassabotninum. Hann hrifsaði
þá, slökti ljósið, lokaði kassanum í myrkrinu
og hélt síðan í flýti niður stíginn. Nú stansaði
hann og hlustaði með atHygli því hann heyrði
langdregið væl í turnuglu. Hann hélt áfram
og skömmu síðar staðnæmdist hann aftur, því
nú mætti maður honum, sem hvíslaði lágt:
“Ert það þú Pete?”
“Já,” svaraði hinn.
“Eg kom hingað til að segja þér að eg sá
Ijósið þitt,” sagði hann. “Eg heyrði að Fugla-
konan hefði verið við kassann, nokkuð nýtt til
tíðinda?”
“Ekki vitundar ögn,” svaraði Pete. “Hún
• fékk sér bara fjórða hlutan af fiðrildunum-
Sennilega hefir Komstock stúlkan selt henni
þau. Heyrði að iþær hefðu verið saman. Tekur
líklega afganginn á morgun.”
“Ert þú að fara heim núna?” spurði maður-
inn. ,
“Nei,” svaraði Pete, “eg ætla þessa leið. ’
Hann hafði séð Ijósið í glugga Elenóru og nú
langaði hann til að forvitnast um hversvegna
þar væri ljós um þetta leyti. Hann rölti eftir
veginum og sfnáþreifaði á seðlunum, sem hanri
hafði ekki gefið sér tíma til að telja og hló við
og við.
“Virðist nógu mikið til að borga sig,” hvísl-
aði hann. “Og þú, Bill, komst nákvæmlega sjö
mínútum of seint.”
Loftið var of langt, ljósið var of nálægf
hinum gaflinum og húsið of fjarlægt veginuiu
til þess að hann gæti séð neitt, þótt hann klifraði
yfir girðinguna og gengi svolítinn spöl til baka
til að komast framundan glugganum. HanU
hélt að Mrs. Komstock væri kanske vakandi, og
hann vissi að hún gekk stundum á nóttunni út í
mýrina, sem lá á bak við húsið hennar. Stund-
um heyrðist hljóð frá þeim stað, sem skelfdu
hvern, sem var um það leyti á ferð í nágrenn-
inu, svo að þeir hlupu í burtu eins og þeir ættu
lífið að leysa. Hann langaði því ekkert til að
róla sig um á bak við húsið. Hann sneri því aftur
út á veginn og klifraði svo aftur yfir girðinguna-
Er hann stóð beint á móti vestur glugganuna
gat hann séð Elenóru. Hún sat við lítið borð og
las í bók, til sitt hvorrar handar stóð logandi
kerti. Hár hennar féll í gyltum straum utn
hana, og er hún las, lyfti hún því við og við með
hendinni.