Heimskringla - 30.10.1946, Side 2

2. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 30. OKT. 1946
Gullbrúðhjón
Mælt fyrir hjónaskál
JUAN CLARKE og GESTS F. SIGURÐSSONAR
Mr. og Mrs. W. B. Gíslason
Eftir því sem Minneota Mascot.
farast orð 11. þ. m., hefir verið
gestkvæmt á heimili þeirra
Gíslason’s hjóna sunnudaginn
þar næst á undan eða þann 7.
október, því að þann dag höfðu
þau hjón lifað saman í fimtiu
ár. Ennfremur átti elzti sonur
þeirra, Virgil V. Gíslason kaup-
maður í Minneota tuttugu ára
giftingarafmæli þann dag, og
slóu þeir feðgar saman afmæl-
isfagnaðinum á heimili gömlu
hjónanna.
Þeim hjónum, W. B. Gíslason
og konu hans, hefir orðið sex
mannvænlegra barna auðið í
sínu farsæla hjónabandi, og voru
þau öll viðstödd þennan merkis
dag foreldra sinna; og hafði það
eigi viðborið í tuttugu ár, að öll
börnin væru stödd í einu undir
þaki foreldra sinna. Mascot seg-
ir að hús þeirra hjóna hafi stað-
ið opið frá kl. 3 til 10 um kveldið
og að fjöldi vina og vandamanna
hafi heimsótt þau til að áma
þeim heilla. Og efast enginn
um, er til þekkir, að svo hafi ver-
ið í ríkum mæli.
W. B. Gíslason er bróðir hinna
víðkunnu Gíslason’s bræðra frá
Minneota, Minn., þeirra: Bjöms
lögmanns er um eitt skeið var
lögsóknari í Lyon County, hann
lézt fyrir nokkmm árum; Jóns
bónda í Minneota, fyrverandi
þingmanns á ríkisþingi Minne-
sota; Áma, dómara í New Ulm,
Minnesota, og Halldórs prófess-
ors við ríkisháskólann í Minne-
sota. Fleiri vom þau systkini er
eg kann nú eigi að nefna; alt
merkis- og gæðafólk. Var Björn
Gíslason frá Haukstöðum í
Vopnafirði, alkunnur maður (á
sinni tíð, faðir þeirra.
W. B. Gíslason hefir lengst
æfinnar stundað verzlun bæði i
Minneota, Duluth og víðar í
Minnesota-ríki, og notið alstaðar
hylli og tiltrúar samferðamanna
sinna, enda er maðurinn val-
menni á alla lund. Hann var í
nokkur,ár póstafgreiðslumaður í
Minneota, en eigi er mér kunn-
ugt um, að hann hafi tekið þátt
í öðram opinbemm stjómar-
störfum.
Eg mintist áðan á, að Valdi
(en svo var hann ætíð nefndur í
vináhóp) hefði um skeið verzlað
í Duluth, en því minnist eg á
þetta aftur, að þar var það, sem
Káin orti til hans hina ódauð-
legu grafskrift um Phil O’Hare,
og hljóðar svo:
“Þér og mér til mótlætis
mennt og kurt frá snúinn
Phil O’Hare til helvítis
úr heiminum burt er flúinn.
Hafðu þreyju þangað til
þrýtur líf og kraftur;
ef þú getur fundið Phil,
færðu dalinn aftur.”
Svo em þessar vísur prentað
ar í Kviðlingum Káins, en eg
lærði tvær síðustu hendingarn-
ar svona:
“þá getur þú fundið Phil
og fengið dalinn aftur.”
Og kann eg miklu betur við þá
ending, enda er hún líkari hinni
græskulausu fyndni Káins.
En alt þetta skeði nú áður en
Káin varð þjóðfrægt átrúnaðar
goð allra gleðimanna. Og eitt er
víst, að þarna setti Káin þessa
þrenning, Phil O’Hare, Valda og
spesíuna, í þann ramma, er möl-
ur og ryð fá eigi grandað um
langan aldur.
Að endingu vil eg taka í hönd
þeirra hjóna og óska þeim allrar
blessunar með næstu fimtíu árin,
að þeim liðnum mun eg ámálga
þetta frekar. Sv.
ANNA BERGÞÓRSSON
1882 — 1946
12. október, 1946, lézt að heim-
ili sínu í Wynyard-bæ, Sask.
Anna Svanfríður Friðriksdóttir,
kona Kristjáns .verzlunarmanns
í Wynyard Guðmundssonar járn-
smiðs frá Sauðárkróki Bergþórs-
sonar. Var hún sungin til mold
ar af Rev. J. M. Alexander frá
íslenzku kirkjunni í Wynyard.
Anna var dóttir Friðriks
Svarfdals fymm hreppstjóra í
Ólafsfirði, Þorsteinssonar smiðs
og þjóðsagnaritara frá Upsum
Þorsteinssonar og konu hans
Ólínu Árnadóttur frá Hamri.
Systkin hinnar látnu á lífi em
Jómn Svarfdal, Ingibjörg Svarf-
dal og Árni Svarfdal, málari, öll
í Wynyard bygð. Yngsta syst-
kinið, Freyja, lézt gift kona suð-
ur í Bandaríkjunum fyrir meir
en aldarfjórðungi síðan.
Anna var fædd að Glæsibæ
við Eyjafjörð 8. desember, 1882,
og þaðan flutti hún með foreldr
um sínum, systkinum og afa sín-
um Þorsteini frá Upsum, til Vest-
urheims, 1889. Dvaldi hún með
John S. Brooks Limited
DUNVILLE, Ontario, Canada
MANUFACTURERS OF GILL NETTING
Okkar net eru búin til úr beztu tegund af hör tvinna
og fyrsta flokks “Sea Island Cotton” og egypskum tvinna.
Þér megið treysta bœði vörugœðum og verði
Allar pantanir fljótt og ábyggilega afgreiddar.
Captain M. R. Janes. Leland Hotel, Winnipeg
Umboðatnaður fyrir Manltoba, Saskatchewan og Alberta
Hann Gestur fyrir frelsi sínu barðist,
Ei frægð né launum, yzt á Heljarslóð,
Og andlitssári ósjálfrátt ei varðist
Svo yrði sýnt að frejsi kostar blóð.
Hví skyldi hann, sem firðist sérhvem fjötur
1 fremstu röð á Hausaskeljastað,
Nú feiga hér að ganga troðnar götur
I gömlu hafti og mega ei slíta það?
Hið fyrsta sp>or að læra’ að hata helsi
í hvaða mynd sem fyrir augu ber,
Er einmitt það að þrá og elska frelsi
Af þörf að gera margt sem bannað er.
— Hver fundarsamþykt kredduskrjóða skyldi,
Sem skömm er frá að segja að til sé enn,
Með reglum þeirra’ og fræðum falla úr gildi
Og fleira sem er eftir dauða menn.
Og nú er jafnvel helgu hjónabandi
Um hundrað þúsund slys og glæpi kent,
Því fyrsta reipi er fléttað var úr sandi,
Þó fjandinn ekki slíti það í tvent.
En fær er ástin eins að tengja saman
Og endast láta samlíf manns og fljóðs
Að minsta kosti meðan það er gaman
Og máske lengur sé það nóg til góðs.
Sé hætt við því að ástina eitthvað kæli,
Þá annast skyldi sveitarráð það starf
Að prófa oft með ástarhitamæli,
Hvort ástin sé eins heit og vera þarf.
Og sé um ást, sem er að kólna, að ræða,
Sem óðast skyldi læknastéttin þá
Með ástarnektar auka hana og glæða,
Svo enzt hún geti eins lengi og framast má.
#
Við biðjum öll um eilífð megi vara
Sú eining sem er gerð úr sálum tveim,
En það er meðan ástin endist — bara
Hið eina sem má treysta í þessum heim.
Hvort ástin var eða’ verið aldrei hefur
Ej varðar neins, ef brestur hennar yl,
Og hvenær sem hún hjónin yfirgefur
Ei halda skyldi band sem ekki er til.
Og hvað sem er um hugsjón ýmsra landa
Þar hjónaást ei lengur á sér stað
— Sú frelsishugsjón heillar sérhvern anda
Frá Hollywood til Utah og Stalingrad —
Við óskum frjálsrar ástar njóti Gestur
Sem auki honum fremd og sæmdarskrúð,
Og frjáls að lífsins borði sé hann seztur
Með sinni fríðu ensku snildarbrúð.
Guttormur J. Guttormssson
‘Lengi
stöfum á veggi húsanna:
lifi Tito”.
Þar er maður kominn til Júgó-
slavíu. Nú er komið alveg að
vesturtakmörkum hins slav-
neska heims, og þetta eru Slo-
venes, útverðir þess þjóðflokks,
þessa, hvað landlegu snertir,
innilokaða ættbálks, er síðan á
6. öld hefir breiðst yfir Danube-
sléttumar og fjalllendi Balkan-
ríkjanna, og hér á Istrian fjall-
skaganum hefir dreifst umhverf-
is Miðjarðarhafið. En hér hafa
þeir rekist á mannflokk, er lifað
hefir alt öðm lífi; Itölum, sem
gert höfðu fiskiveiðar að lifi-
brauði sínu, og höfðu þá þegar
öll umráð yfir borgum og höfn-
um á þeim slóðum.
Þannig hefir þá hinn þjóðem-
islegi og tungumálalegi árekstur
orðið til, er að nokkru leyti hefir
legið til gmndvallar fyrir póli-
tísku ósamlyndi og skærum alla
tíð í þessum löndum, en þó er það
ekki hið eina.
Nú á þessum tímum hefir á-
greiningurinn út af þjóðerni og
tungumálunum komist á hærra
stig, eða náð hámarki sínu, um
tvö hin mikilvægustu mannfé-
lagsmál, stjómmál og mannleg
réttindi.
✓
Italar em smám saman að ná
foreldmm sínum og systkinum
í Dakota um tölf ára skeið en þá
fluttist fjölskyldan til Winnipeg.
Þar giftist Anna 1902, Kristjíáni
eftirlifandi manni sínum. — Var
hjónaband þeirra mjög ástúð-
legt og hamingjusamt, enda er
Kristján G. Bergþórsson hvers
manns hugljúfi. Frá Winnipeg
fluttu þau hjónin vestur í Wyn-
vardjsveit 1908 ásamt foreldrum
hennar og systkinum. Nam
Kristján, Friðrik og Árni þar
lönd, og hjá þeim hjónum and-
aðist Friðrik og Ólína fyrir tæp-
um tuttugu ámm. í Wynyard
starfaði Anna af mikilli alúð og
dugnaði í Kvenfélaginu Fram-
sókn um margra ára skeið og var
forseti þess í nokkur ár.
Börn Önnu og Kristjáns á lífi
em þrír piltar og tvær stúlkur:
Elmo í Wynyard; Friðrik (Fred'
í Lethbridge, Alta.; Bjami í
Wynyard; allir kvæntir; Grace,
hjúkmnarkona í Winnipeg:
Ester skrifstofumær í Wynyard,
þriðja dóttirin andaðist hálf-
stálpuð fyrir mörgum ámm,
Ólína að nafni (“Lína” —söngv-
arinn litli), mjög sönghneigð
stúlka.
Anna Bergþórsson var fríð
kona sýnum og brosmild, ljúf-
lynd en þó kjarkmikil og stóði
alls staðar í stöðu sinni með
sæmd og prýði. Við fráfall
hennar er þungur harmur kveð-
inn að eiginmanni, börnum og
systkinum, því hún var í öllu
ljósið sem lýsti bezt, og hlýleik-
inn, sem hlýjaði mest.
Frændi
TVEIR HEIMAR
Eftir M. Philips Price, M.P.
Hamingjusamasti maðurinn í
allri Persíu er bláfátækur bóndi
Tspahanan Pitsant að nafni. Og
ástæðan er sú, að konan hans ól
honum fjórbura, fjórar fallegar
'elpur, nú fyrir skemstu. Hann
er rúmlega sjötugur.
sér á braut þokukendra lýðræð-
ishugsjóna, er byggjast á fyrir-
mynd og fordæmi Vesturheims-
stórveldanna.
En hálendið byggja Slovenes,
og þeirra ættbálkur, Croats, er
tala dálítið breytta slavneska
mállýsku.
Báðum kynkvíslunum hefir
Mussolini og Fasista-flokkur
hans misþyrmt um langa tíð und-
anfarið; þeim hefir verið fyrir-
boðið að tala sitt eigið tungumál,
skólum þeirra hefir verið lokað,
og sjálfir hafa þeir verið hrakt-
ir til að berjast og deyja í her-
deildum í Afríku, fyrir málefni
sem þeir hötuðu.
Þó þeir séu Kalþólskir eins og
ítalar, þá virðast trúmálin vega
léttara á metunum hjá þeim en
tungan og stjórnmálin. Tito
einn, virðist nú sem stendur vera
þess megnugur að vísa þeim á
útgönguleið úr þessu öngþveiti.
Hann þekkir tungumál þeirra
og alla hætti, og sýnist hafa á-
kveðna stefnuskrá til þess að
raða bætur á hinum ægilega
skorti og fátækt, er hefir verið
hið mesta böl alþýðunnar í Bal-
kanlöndunum um margar aldir.
Einnig virðist svo, sem Tito
hafi tekist að koma í veg fyrir
Trieste — Fyrir aðeins fáein
um dögum ferðaðist eg yfir svo
kallaðan Júlían-hluta Alpafjall-
anna í bíl — yfir Darvisoi skarð-
ið, og inn á sléttumar með
kiettaþústum hér og þar — en
það svæði er nefnt Venezia Giú-
lia.
Innan sex klukkustunda fór
eg fram hjá þremur mestu þjóð-
erna — og þjóðríkja skiftalínun-
um í AusturíEvrópu.
Það mótast skýrt í hugann, að
austur hluti Alpafjallanna, og
hvemig vötnum hallar, er ein-
hver hin skýrasta landamerkja-
lína milli Teutonisku og Latín-
sku heimanna.
Frá Klagenfurt til Villach sér
maður lítil Austurrísk þorp og
þrifalegar smáborgir með bar-
oque-kirkjum.
En þegar komið er yfir skarð-
ið, liggur vegurinn niður mikinn
bratta, gegnum djúpar gjár og
himingnæfandi klettadranga; og
jafnframt getur enginn varist
því, að taka eftir skiftingu þjóð-
ernanna á þessum slóðum. Þar
má sjá hvít ítölsk hús, með róm-
verskum ferhyrninga helluþök
um, þeldökt fólk, svartklætt
fólk, menn og konur ganga í
hægðurn sínum um götumar.
Hér er komið inn í hinn Lat-
ínska heim.
Næst sézt hið bláa og skæra
Adriahaf. Á hinni klettóttu
úrönd eru ítölsk þorp, en á bak
Við» hæðirnar sjást önnur þorp,
sem alt önnur tegund fólks býr í
— fólk, er talar algerlega annað
tungumál — hvorki þýzku eða
ítölsku..
Það tungumál hljómar ekki ó-
líkt rússnesku, og eg gat lesið
orð, er máluð vom með stórum
SUEE...
YOU’RE
THE
Eight out of ten Canadians
. now holding Victory Bonds
want to continue saving reg-
ularly. The new Canada Sav-
ings Bonds supply the answer
to this demand. They are
hetter than any comparable
form of saving . . . providing
a higher return than you can
get today on any investment
as safe and cashable.
Investigate Canada Savings
Bonds today and you’ll be
glad you’re one of the eight.
O Out of ÍO will bujr again....
CaiHKki Samtas Bonds