Heimskringla - 26.01.1949, Page 6

6. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 26. JANÚAR 1949
RUTH
Þýtt hefir G. E. EyioidL
Eftir þennan rannsóknar túr, setti Ruth
lampan á borðið og settist svo á stól, og starði
í tryllingi á síðustu hurðina sem hún hafði lok-
að. “Þetta er verra en ef eg væri út á víðavangi”,
nöldraði hún. “Eg fer ekki í rúmið — nei, eg
sit hér heldur í alla nótt.”
Svo hallaði hún sér til baka og lét aftur aug-
un. Hvað hún var þreytt, ólýsanlega þreytt.
Henni fanst hún varla geta haldið uppi höfðinu,
það var þungt eins og blýklumpur, og auk þess
hafði hún verki um allan líkaman. Hún vildi
rétta úr sér — já, fyrir alla muni rétta úr sér, en
hún þorði það ekki. Rúmið stóð þar eins vel
uppbúið eins og mögulegt var, en hún þorði
ekki að fara upp í það. Þetta er ekkert svefn-
herbergi, hélt hún, bara gegnumgangs verelsi.
Mundi hún hvílast með því að leggja fæturna
upp á annan stól? Svefndrukkin rétti hún ann-
an stól að hinum og reyndi að hagræða sér sem
hægt var. Svo lokaði hún augunum; en það
varð ekki lengi, þetta varð óþolandi pínubekk-
ur. Hnútarnir í reyrstólunum sem hún hafði
ekki aðgætt, urðu svo óþolandi, er þeir pressuð-
ust inn í holdið, að hún hafði ekkert viðþol fyrir
kvölum.
19. KAFLI
Hún var stöðugt að hagræða sér, sem þó gaf
henni litla hvíld, svo bættist það við, að ljós-
birtan sem skein í gegnum gluggablæjurnar dró
allra handa kvikindi að sér, sem blóðþyrst sóttu
að henni til að auka á þjáningar hennar.
Loksins gat hún ekki þolað það lengur. Hún
stóð upp og fór, með veikum kröftum, að ýta
borði fyrir dyrnar út að hliðarherberginu. Svo
fór hún upp í rúmið og slökti ljósið, og sofnaði.
Hún heyrði í gegnum svefninn þungt fótatak í
hliðarherberginu. Hún settist upp og hlustaði,
en svo heyrði hún ekki neitt. Svo sofnaði hún
fast og svaf langt fram á næsta dag. Hana
dreymdi um sína löngu horfnu bernsku daga í
Sydney, og vaknaði með bros á vörunum; en
brosið dó út strax er hún leit í kring um sig í
herberginu. Það féll átakanlegur sorgarsvipur
yfir andlit hennar, er hún hugsaði til ferðar
sinnar frá Sydney til Þýzkalands og svo þaðan
til Java.
Alt í einu kom henni í hug loforð sitt um,
að hún skyldi haga sér samkvæmt reglum húss-
ins og venjum. Klukkan var rétt að verða tólf.
Hún hljóp, hrædd, upp úr rúminu. “Hvað
mun hann segja?” hugsaði hún, með hjartslaítti,
og klæddi sig með hraða; hún var að ímynda
sér hve harðstjórinn yrði reiðilegur á svipinn,
er hann mætti henni. Af óstyrk og angist gat
hún ekki sett upp hárið sitt, eins og hún var
vön, og áður en hún þorði að opna hurðina, stóð
hún í tvær mínútur með hendina á hurðar hún-
inum.
Hún skammaðist sín fyrir hve angistarfull
og kjarklaus hún var, en huggsaði sig við það, að
það gæti þó varla verið skaðlausari yfirsjón
en að sofa sig uppi — “en mun hann, þessi
hræðilegi og óþolandi maður, líta eins á'það?”
Einurðarlaus læddist húh gegnum tvö auð
herbergi, hún fann brennandi hitann frá hinum
steinlögðu gólfum gegnum skósólana sína, er
hún leit inn í salinn þar sem þau höfðu borðað
í gærkvöldi. Það sást engin manneskja þar, en
að opna hurð þorði hún ekki. Svo fór hún aftur
sömu leið og hún kom, og fór út á svalirnar
fyrir utan svefnherbergið sitt, eftir að hún hafði
lyft upp einni gluggablæjunni.
Svalirnar lágu meðfram bakhlið hússins;
það var miklu svalara þar en á framhliðinni.
Hún settist í þægilegan reyrstól, og reyndi að
koma hræðslunni úr huga sér. Hann var sjálf-
sagt ekki heima, líklega út á plantekrum sínum.
Bara hann yrði þar sem lengst!
En nú fór henni að leiðast að horfa út í
garðinn — það var eitthvað svo vitlaust, að eng-
inn kom til hennar eða skifti sér af henni. —
Var hún þó ekki húsmóðirin í húsinu! Það ætti
þó einhver að koma til að sýna henni einhverja
þjónustusemi. Hún vildi nú borða morgunmat,
hún fann til svengdar, hafði ekkert borðað í 24
tíma, svo það var ekki undarlegt að hún fyndi
til svengdar.
Hvar skulu þeir vera þessir kærulausu þjón-
ar? Hún heyrði ekki til neins, svo hún stóð upp
og gekk ofan af svölunum, og í kringum húsið.
Þar sá hún langa röð af smábyggingum, sem
hún áleit að væru heimili þjónustufólksins. Á
opnu svæði fyrir framan þessi hús, lék sér stór
barnahópur, sem öll voru ber. En undir eins og
börnin sáu hana, hlupu þau sitt í hverja áttina
hrædd og organdi. Við að heyra bamagrátinn,
kom út í dyrnar á einu húsinu, hái og granni
maðurinn, sem kvöldið áður hafði þjónað við
borðið, eða að minsta kosti var hann í samslags
búningi. Hann hniegði sig djúpt, og fór svo
inn í húsið.
“Hann hlýtur að hafa svo mikið vit að skilja,
að eg þarfnast matar og drykkjar”, hugsaði hún
og settist á reyrstólinn. “Eg er eins og viðundur
mállaus hér í þessu landi. Mundi það vera ó-
maksins vert að leggja á sig að læra málið?”
Hún hugsaði um þetta ofurlitla stund og
komst að þeirri niðurstöðu. “Nei”, þessa stuttu
stund sem eg verð hér, get eg bjargað mér með
bendingamáli, og ef eg svo síðar skyldi muna
eitt eða tvö orð í málinu, þá væri það bara til að
vekja óþægilegar endurminningar í huga mín-
um”.
Er þjónninn, skömmu síðar kom, stóð hún
upp og fylgdi honum gegnum salinn inn í borð-
stofuna, þar sem morgunverðurinn beið hennar.
Það var vel sett á borðið, sem var prýtt með
indælum blómum og rósum. f ávaxtaskálinni
voru rauðir, gulir og grænir ávextir, gullnir
ananas og appelsínur af öllum stærðum. Er hún
sá þessa ríkmannlegu framreiðslu, sagði hún,
eins og óvart, “Ó”, í lágum róm, sem hún breytti
strax í "’hum”. Húp vildi ekki fyrir nokkurn
mun viðurkenna, að það væri nokkuð fallegt
til á þessu hataða Sukawangi.
Hún vissi ekki einu sinni hvað það var, sem
þjónninn bar á borðið fyrir hana. Ekki einu
sinni ávextina, hvort það voru ávextir eða bara
soðið gras með blómknöppflm. Kjötið var þurt,
eins og það væri vindþurkað, og svo vissi hún
ekki af hvaða skepnu það var. Þessir austur-
landa menn éta alslags dýr, hugsaði hún. Svo að
öllu athuguðu hélt hún að best væri að éta aðeins
það sem hún þekti, svo sem-hrísgrjón og harða
ávexti. Sem eftirmat bar hann fram landsins
ljúffengustu ávexti, hinar sætu og kælandi dur-
ian hnetur. Þær eru líkar í laginu og að stærð,
ananas, skelin er brúnleit, en kjarninn er eins
og kjöt kendur, svalur og sætur, með freistandi
bragði, en lykat líkast og gamall ostur. Að þessir
ávextir eru síðast bornir á borð hefir þess vegna
sína ástæðu. Þegar Ruth fann þessa sterku lykt,
þaut hún upp úr stólnum, greip fyrir nasirnar
með annari hendinni, en benti þjóninum með
hinni að koma ekki nær, hann sneri hér undrandi
til baka með þetta sælgæti. Þegar þjónninn var
farinn, fór hún að líta yfir húsmunina í stofunni,
sem henni fanst lítið til um.
“Ef eg hef andstygð á nokkru,” hugsaði
hún, “þá er það, að sjá reyrstóla standa í röð
meðfram veggjunum eins og í vertshúsi. Það
er skaði að það skuli ekki vera drykkjuborð út í
einhverju horninu, þá gæti fólkið dansað og
skemt sér hér á hátíðunum!”
Svo stóð hún upp og gekk út.
“Danssalur númer tvö!” tautaði hún fyrir
munni sér. “Já, númer tvö!” sagði hún og hló,
er hún kom út í salsdyrnar. “Það er eins og
honum, þessum Bordwick, líki klunnalegir hús-
munir, það sannarlega vantaði þarna inn í skurð-
arborð — sjáum til, þarna er það!”
Hún hljóp að stórum flygli, sem stóð á
miðju salsgólfinu, hún lyfti upp lokinu og
studdi fingrunum á nóturnar. Ef tónarnir í þvi
hefðu verið ljótir og leiðinlegir, þá hefði það átt
betur við hugarástand hennar eins og það var;
en er hún heyrði að tónarnir voru fagrir og
mildir, sneri hún frá því með ólundarsvip, og
fanst það vera hefnd á. sig fyrir að setja út á
alt sem hún sá.
“Maður fær bara geispa við að horfa á þessa
auðu veggi,” sagði hún eins og í háði, við sjálfa
sig. “Hann gæti vel látið eftir sér að hafa fáein
málverk á veggjunum, þessi miljóneri! En þeg-
ar menn eru svo blindir fyrir fegurðinni, eins og
hann er-----”
Hún ypti öxlum og settist niður.
Að maðurinn hennar var sneiddur allri sið-
menningu og háttprýði, var nokkuð sem hún
þóttist alveg viss um, en hún vissi ekki hvernig
hún fór að vita það. Það var kanske af því, að hin
fríða og dáða Ruth Hillern hafði vakið viðbjóð
hjá honum? Hvað svo sem það var, þá gerði hún
enga tilraun til að komast að neinni sönnun
fyrir því. Hún hallaði sér aftur á bak í stólnum,
og lét augun aftur og hugsaði um hvernig hún
gæti flúið í burtu. Hvert átti hún að snúa sér?
Hún gat ekki farið til Þýzkalands, sem hún
hafði farið frá, svo himinlifandi fagnandi yfir
sinni tilkomandi lukku. Nei, hún vildi ekki gera
sig hlægilega, og svo er hún hugsaði sér svipinn
á Mrs. Hillern------”
Nei, það var ekki heldur nauðsynlegt. Hún
gat altaf fengið sér kennara stöðu á Indlandi.
Peningarnir sem hún hafði óeydda voru nógir
til að borga fyrir far til Madras eða Cálcutta.
Mr. og Mrs. Merryweather bjuggu í Cal-
cutta — góðar manneskjur, sem tækju opnum
örmum á móti henni. Hum! Með opnum örmum?
Það var nú ekki vást, Þau voru mjög kirkjulega
sinnuð, og í bænabók ensku kirkjunnar stóð eitt-
hvað um, að það gæti ekkert nema dauðinn að-
skilið löglega gift hjón. Ef nú þessi góðu hjón
bentu henni á þennan stað í bænabókinni? Og
ef þau gerðu það, og það sem væri ennlþá verra
álitu það sem kristilega skyldu, að tilkynna
manninum hennar um verustað hennar? Nei, í
hamingjunnar bænum, ekki að fara til Mr. og
Mrs. Merryweather! Þá var það bara Mrs.
Manning. Já, Ceylon var dálítið út úr alfara
leið, — en er ekki var um neitt annað að velja
— þá að fara til Mannings hjónanna!”
Það varð að bíða tækifæris, það var þýðing-
arlaust, að hugsa til þess í dag eða á morgun.
Fangavörðurinn, eins og hún kallaði í huga
sínum Mr. Bordwick, varð fyrst að komast yfir
það mistraust sem hann hafði á henni, síðan í
gær hún ætlaði að hlaupa út úr vagninum, út í
myrkrið, var ekki nema eðlilegt hann byggist
við að hún mundi flýja þegar hún sæi sér tæki-
færi. Hann lét hana auðvitað alveg sjálfráða
ferða sinnæ allan daginn, en var hann búinn að
fara svo langt burtu frá siðmenningunni, að
henni yrði ekki greitt um undankomu? Gang-
andi gat hún ekki komist til Tjandur, hún vissi
það vel. Auðvitað mundi hann sjá um, að hún
gæti ekki útvegað sér. hesta og vagn — og í
bæjunum gat hún heldur ekki komið sér neitt
áfram, er hún skildi ekki orð í málinu. Já, hann
hafði reiknað það alt út; hún sá nú að hún var
alt of fljótfær að segja, að hún vildi ekki læra
eitt einasta orð í landsmálinu.
Við allar þessar hugsanir og bollalegging-
ar, hafði svefninn sigið þyngra og þyngra á augu
hennar; það var bara undarlget að hún var ekki
sofnuð löngu fyr í þessum brennandi sólarlhita.
Allir í Sukawangi hættu vinnu í þrjá tíma eftir
hádegið. Er hún vaknaði eftir tveggja stunda
svefn, var komið slíkt steypiregn, að hún hafði
aldrei fyr séð. Það gerði hana svo sinnulausa, að
hún tók ekki eftir hinum brúna þjóni, sem kom
inn til að færa henni te og sætabrauð. Ósjálfrátt
hrökk hún við, en það var nóg til að auka á þá
óbeit sem þjónnin hafði á henni. Bollarnir
glömmruðu er hann setti bakkan á borðið og
hann flýtti sér alt hvað hann gat út úr herberg-
inu, svo hún gat ekki varist hlátri.
“Vesalings heigullinn! Það er eins og hann
hafi lært af húsbónda sínum, að hafa óbeit á
„ **
mer.
Hún horfði út um gluggan, og nú hefði hún
eins vel mátt gefa sér heigulsnafnið. Nú var
háðssvipurinn af andliti hennar, hún vék höfð-
inu til hliðar, eins fljótt og hún gat. Hvers-
vegna? Mr. Bordwick kom gangandi yfir gras-
sléttuna. Með niðurlútt höfuð, og haldandi báð-
um höndum fyrir andlitið, eins og til að verja
sig fyrir þessari hötuðu sjón, sat hún þar hreif-
ingarlaus. Samt sem áður knúði forvitnin hana
til að kíkja út á milli fingranna. Hvaða breyt-
ing! Það var gott að hún gat ekki séð sig sjálfa,
þessi stolta og hugaða Ruth! Þarna var hann þá
aftur, þessi maður, sem hún hataði, í vinnuföt-
unum sínum og holdvotur.
En hann fyrirvarð sig ekki vitund fyrir
það. Vatnið rann niður úr hári hans og skeggi,
en það var engin hraði á honum; hann stansaði
hvað eftir annað, að tala við þá sem hann mætti
af vinnufólkinu sínu. “Já. Þetta er fólk á borð
við hann, og sem honum líkar”, hugsaði hún.
“Nú mundi hann koma inn og svo færi hann að
kvelja hana. Henni hafði liðið all vel um dag-
inn, sem hún þakkaði fjarveru hans, og hún
þess vegna hafði lyst á að borða, en nú var það
búið þegar hann var komin heim.
Hún ýtti borðinu með tebakkanum frá sér,
og fór að ganga, hljóðlaust, um gólfið. í hvert
sinn, er hún hélt að hún heyrði fótatak í for-
stofunni, hrökk hún samna í kút. En svo leið og
beið, og hann kom ekki.
“Annað hvort hefur hann alveg gleymt til-
veru minni”, hugsaði hún, og rykkti til höfðinu,
“eða hann heidur að honum beri ekki að taka
neitt tillit til mín. Eg vil svo hjartanlega vera
undanþegin því, að hann sýni mér nokkra kurt-
eisi”.
Svo gekk hún út úr stofunni til að baða sig
og búa sig fyrir kvöldverðinn.
Stúlkan sem fylgdi henni til herbergis,
kvöldið áður færði henni ljós og er hún, í stað-
in fyrir að fara, stóð í dyrunum, leit svo út að
hún ætti að vera herbergisþjónusta hennar. Þeg-
ar Ruth fór að prófa hana, kom í ljós, að hún
var svo óvön því sem mest mátti vera, og er hún
varð svo feimin og óframfærin við að sjá hinn ó-
þýða svip frúarinnar, þá var eins og hennar litlu
og nettu fingur yrðu stirðir og skjálfandi, er
hún snerti húsmóður sína.
“Hverslags klaufi er þessi stúlka”, hugsaði
Ruth, “og hvað hún er hrædd. Hræðileg hlýtur
sú meðferð að vera, sem þjónustufólkið hér í
húsinu á við að búa. Ætla hann berji það eins
og hunda?” hugsaði hún. Hana hrylti við hugs-
uninni, og er hún skömmu seinna varð að fara
ofan í borðstofuna, fanst henni eins og hún væri
að ganga inn í drekabæli.
Þegar hún kom inn í dyrnar og sá hinn vel
upplýsta sal og hið prýðilega setta og blómum-
skreytta borð, mátti hún skammast sín fyrir
hugleysi sitt. Hún leit varla upp er Mr. Bord-
wick heilsaði henni, og virtist enn stoltari á
svipinn en daginn áður.
Hann spurði hana vingjarnlega, hvort henni
hefði ekki fundist dagurinn langur, en er hún
svaraði einungis með snöggu “Nei, þakk fyrir”,
sá hann og fann að sinni hennar var óbreytt, og
að hún vildi ekki taka þátt í neinu samtali. Af-
For a Good Profitable
Poultry Year . . .
Be Sure to Start with
PIONEER
“Bred for Production”
CHICKS
Approved R.O.P. Sired
100 50 25 100 50 25
W. Leg. 17.25 9.10 4.80
W. L. Pul. 35.00 18.00 9.25
W. L. Ckls. 4.00 2.50 1.50
16.75 8.85 4.70 N. Hamps. 18.25 9.60 5.05
30.00 15.50 8.00 N. H. Pul. 33.00 17.00 8.75
B. Rocks 18.25 9.60 5.05
B. R. Pul. 33.00 17.00 8.75
R. I. Reds 18.25 9.60 5.05
R.I.R. Pul. 33.00 17.00 8.75
11.00. 6.00 3.25 Hvy Breed Ckls
(our choice)
Pullets 96% acc. 100% live arrival guaranteed
ORDER NOW
Cash with order or a small deposit will assure deliverv
of these dependable Pioneer profit makers when you
want them. The earlier you order, the earlier you start
— the earlier you will havc eggs for sale at best prices.
P I O N E E R
H AT C H E R Y
416 H Corydon Ave., Winnipeg
Producers of High Quality Chicks since 1910
leiðingin var, að hann sagði ekki meira, og
máltíðin gekk svo hljótt fyrir sig eins og daginn
áður. Ef honum fanst þetta óviðfeldið, þá lét
hann ekki sjá nein slík merki á sér; en hún fór
að hreifa sig óþolinmóðlega fram og til baka á
stólnum.
Henni var í huga að spyrja hann einna eða
tveggja spurninga, en því lengur sem þögnin
varaði, þeim mun erviðara varð henni að rjúfa
þögnina. Máltíðin var að verða búin, og hann
var rétt í þann veginn að standa upp frá borðinu,
er hún herti upp huga sinn og sagði:
“Viltu gera svo vel og skipa stúlkunni að
vekja mig í fyrramálið á réttum tíma? Það get-
ur skeð að eg sofi mig uppi og verði ekki til-
búin að koma til morgunverðarins.”
“Það gerði ekkert til” .svaraði hann.
Hún leit tortryggnis augum á hann og roðn-
aði.
“Eg vildi heldur”, sagði hún í lágum róm.
“Eg hef lofað að fylgja hússins reglum, og eg vil
iþá helst gera það í þessu sem öðru.”
“Ágætt. Eins og þér sýnist.”
Hún gekk tvö skref að dyrunum, en stansaði
allt í einu.
“Eg er eins og dauður hlutur meðal þessa
fólks”, sagði hún rólega, “og eg finn að eg þarf
að læra málið.”
“Já, hver skollinn! Það var þó ekki svo van-
hugsað af henni" - - mátti lesa í andliti hans.
Hún sá það og skildi, og hnyklaði brýrnar,
en sagði: “Kanske þú viljir gera svo vel að gefa
mér nafn og áletrun einhvers bóksala, sem gæti
útvegað mér kennslubækur í málinu?”
“Það get eg sjálfur útvegað þér”, sagði
hann, “viltu bíða við eitt eða tvö augnablik!”
Svo gekk hann yfir að bakveggnum og þar út
um dyr.
“Hérna”, sagði hann er hann kom til baka,
“hér er malaysisk og ensk málfræði, og hér er
orðabók, og auðveldar lesbækur. Framburður-
inn er auðveldur og setningarnar stuttar. Ef þér
verður eitthvað ervitt, þá er eg reiðubúinn að
hjálpa þér með að komast fram úr því og skilja
það. Eg held mig í skrifstofunni minni á kvöld-
in. Það er svalasti staðurinn í húsinu, og skyldir
þú þurfa hjálpar, þá-----”
“Þakk fyrir”, sagði hún í flýti, “eg vil held-
ur fara inn í salinn!”
Hún tók bækurnar og gekk framhjá hon-
um, með óskup lítilli höfuðbeygingu. Þegar hún
kom út í dyrnar, mundi hún, að hún hafði enn
nokkuð á huganum, og þar sem hún gat nú talað
nokkurnveginn við, óVættina, þá áræddi hún það.
“Mér þykir undarlegt að það er ekki hægt
að læsa neinni hurð í húsinu”, sagði hún hik-
andi.
“Læsa!” endurtók hann, sjáanlega án þess
að vita hvað hún meinti.
“Já, að minstakosti hurðunum sem eru í
svefnherberginu mínu.”
“Ó, þú ert hræddum að það verði brotist
inn til þín?” Það var auðheyrt á málróm hans,
að hann hafði gaman af þessari ímyndun henn-
ar- “Vertu bara óhrædd, það er engin hætta á
því. Jú, smá gripdeildir koma fyrir. Innfædda
fólkinu þykir gaman að skreyta sig, og þegar
það sér nýtt skreytingarmeðal, þá getur velskeð
að einhver verði fingralangur í það, ef tækifæri
býðst. En það er óþarfi að freista þeirra með
því. En um þjófnaði og innbrot heyrist sjaldan
í bæjunum, en aldrei út á landinu!”
Hún leit niður fyrir sig, svo hann sæi ekki
reiðiglampann í augum sér, opnaði hurðina í
hasti og skelti henni á eftir sér.
“Þessi hræðilega manneskja!” hvæsti hún
og þrýsti báðum höndunum að andliti sér, sem
voru bæði rauðar og heitar, “hann vissi hvað eg
meinti!”