Heimskringla - 20.05.1953, Blaðsíða 1

--------—--
AT ALL LEADING GROCERS
Super-Quality
“BUTTER-NUT”
BREAD
“Tops ia Quality & Taste”
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
PRÓFIN VIÐ MANITOiBA-
HÁSKÓLA
Uppsögn Manitoba-haskóla fer
fram í dag. Lýkur með því 74
kensluári skólans. Þeir sem
prófi hafa nú lokið eru 986.
Af íslendingum verðum vér
varir þessara er prófi ljúka:
Master of Arts (General course)
Dorothy Merle Kristjánson
Arthur Johannes Sigurdson
Joyce Marie Thordarson
ez-skurðinum, gefi stjórn
Egyptum eftir.
Hann telur þann rekstur ekki
koma neitt hernaði við, og Bret-
ar hafi ekki neina ástæðu að
hafa þar setulið.
En Bretar segja, að því verði
nú að mæta ef Naguib velji þann
kostinn.
Bandaríkin hafa álitið gott, að
I k.onungurinn var rekin og telja
| Egypta þjóð til forustu, sem
verndara frelsis Arabaríkjanna í
Bachelor of Science, (General, Vestur-Asíu. En Bretar hafa
course) ' reiðst þessu svo, að yfir Banda-
Francis Donald Johannson
Victor Allan Laxdal
Doctor of Medicine
Raymond Johnson B.A. (Sask.)
Gestur Kristjáson
John Donald Thordarson
Bach. of Science (Pharmacy)
Eyfi Oliver Walterson
Bach. in Science (Home Ec.)
Ruth Lilian Johnson
Joan Augusta Vopni
Bach. of Science (Agriculture)
William Gísli Olafson
Vilmar Theodor Sigvaldason
Bach. oí Science (Engineering)
John Edwin Barnie Thorstein-
son (electrical).
Magnus Ingiberg Danielson,
(mechanical).
Philip Olafur H. Petursson,
(mechanical)
Bach. oí Pedagogy
Margaret Sigvaldason, B.A.
Johanna Gudrun Wilson
Commission
(As Acting Sub-Lieutenant
the Royal Canadian Navy)
Arnolid Bruce Björnsson
(Royal Can. Infantry Corps)
Lieut. Kári Eggeertson
Lieut. Frederick Stefansson
líkin rignir skömmum frá þeim
B.ríkin virðast ekki telja mik-
ið tap í því, að Bretar fari með
her frá Suez og leyfi Egypt-
um að fara með stjórn á umferð-
1 um skipa. Þeir mundu sækja
mennina til að stjórna til Breta
og setuliðs væri þar varla þörf.
GÚMMÍBARÐAR A VAGNT
DROTTNINGAR
Bretar eru fastheldnir á forn-
ar venjur, en þó reyna þeir að
taka nýtízku þægindi í þjónustu
sína, þegar það brýtur ekki í
bága við þær. Þannig verður t.d.
nú um krýningarvagn Elizabet-
ar. Hann er 200 ára gamall, veg-
ur 4 smálestir, og er harla óþægi
legt að aka í honum. Til þess að
draga úr óþægindunum hafa
gúmmíbarðar verið settir á hjól-
in, en það er líka eina breyting-
in, sem gera mátti. Gullskrautið
utan á vagninum var og endur-
nýjað og kostaði það aðeins
hálfa milljón króna.
—Vísir, 16 .apríl.
in
SIR WINSTON
Sir Winston Churchill er ást-
mögur þjóðar sinnar. Hann hefir
verið heiðraður á margan hátt og
þó aldrei fram yfir það sem hann
á skilið. Hann hefir aldrei sózt
eftir heiðrum mikið, en hann
hefir þó verið heiðraður öllum
öðrum meira, í huga þjóðarinnar
vegna verka sinna. Það eru þau,
sem heiðri hans hafa á lofti hald
ið.
Og þau gera það enn, þrátt
fyrir það þó Elizabet II sæmdi
hann nýlega hinni mestu riddara
tign sem hún átti völ á, “The
Most Noble Order of the Gar-
ter”.
Að telja upp afreksverk Sir
Winston Churchill verður ekki
hér reynt. En eitt þeirra eru að
minsta kosti orðin sem hann tal-
aði kjark í þjóð sína með á einni
alvarlegustu stund hennar. Þau
orð hljóðuðu á stuttum tíma á
ótal tungum um al\a jörð, og
voru í hernum hjálp á við lið
margra herdeilda.
í hvert skifti sem við sjáum
nafn hans á prenti hér eftir, verð
ur það Sir Winston Churchill.
En í daglegu tali mun nafmð
“Winnie”, verða morgum fyrst
um sinn tamara.
NAGUIB KALLAR BRETA
ÁRÁSARMENN
f málunum um Suez-skurðinn
hitnaði svo milli Egypta cg
Breta s.l. viku, að allar sátta-til-
raunir voru á hilluna lagðar.
Naguib, stjórnari Egyptalands
krefst að Bretar hverfi frá Su
VILL HAMRA JÁRNIÐ
MEÐAN ÞAÐ ER HEITT
Sir Winston Churchill vill
koma því til leiðar að f jórir her-
jöfrar heimsins eigi sem fyrst
fund með Malenkov.. H'onum
þykir, þar sem annars staðar,
Banadaríkin ganga of langt
Frá morgni til kvölds hef eg band mitt úr brigðvonum unmð
bláþræði og hóla úr lopa á rokkinn minn spunmð,
hnokkarnir losnað, og snúrur af hjólinu hrokkið
hárfínir þræðir á kaf mn í gómana sokkið.
Hvar eru sigrar, og hvar er nú vonin og þráin?
kæfðar í rokkhljóði, foknar í eilífa bláinn,
týndir í glauminn og horfnir á hallandi fæti
hugþrekkir vinir sem framar eg aldregi mæti.
Misjafn er tíminn, og misstigin oft eru sporin
man eg það enn þegar gekk eg við hlið þína á vorin
þá risu fjöllin úr sævi í heiðblámanshilling
hjallar og berghallir ljómuðu í árroðagylling.
Nú er það lífsþörf mín einasta í ellinni að vinna
æfinnarþráð minn að teygja við rokkinn og spinna
þangað til kembunni hinstu eg kem fram í rokkinn
kvöldar í glugga, og sundur er þráðurinn hrokkinn.
VALD HLJÓMLISTARINNAR
í hrifning og leiðslu eg hlusta á þig
því hreinræktuð list þín töfrar mig;
þú hefur sálir í heiðið blátt
sem heiðstirnd hvelfing um miðja nátt.
Á hljómsins öldum eg áfram lið
og yfirstandandi og liðin tíð
mér hverfa, fagnaðar fyrir kend
sem friðarboðun af himni send.
Mér birtast veralda víðfeðm lönd
með voraldasólblik himinþönd.
f auganu glampar gullið tár
sem guð hafi strokið hönd um brár.
sem snúið hefðu Sameinuðu
þjóðunum á móti Rússlandi.
Bandaríkin hafa litlu eða engu
svarað þessu, nema hvað einn
þingmanna í Washington svar-
aði, að meðan Bandaríkin þyrftu
að bera þrjá fjórðu alls kosnað-
ar og mannafla í hernum í Koreu
stríðinu, ættu þeir að mega hafa
orðið með Attlee um stríðsmál-
in.
Á Ottawa þinginu feldu liber-
alar eða stjórnarsinnar tillögu
Knowles þingmanns frá Winr.i-
peg og CiCFsinna um að hækka
ellistyrkinn, sem svaraði vöru
hækkun síðustu 2 eða 3 ár. Á
móti hækkuninni greiddu 69 at-
kvæði, en 33 með.
•
Bæði efri og neðri deildir Sam
bandsþingsins hafa greitt atkv.,
með frumvarpi, er fer fram á, að
menn fái haldið áfram að vinna,
eftir 65 ára aldur í stjórnarþjón-
ustu. Formenn stjórna geta því
ráðið hvort verkamenn eru i
stjórnarvinnu eftir það. Félög
einstakra ættu að fara þarna að
dæmi stjórnarinnar—þegar alt
mælir með því að menn haldi á-
fram vinnu.
Séra Valdimar J. Eylands
Er það of langt gengið í aug-
um lýðræðis þjóðanna?
SLÆM BREYTING
Mánudagurinn í þessari viku
var haldinn helgur sem Victoriu
dagur, drotningardagur eða Em-
pire-dagur. En hvað helzt sem
menn vilja kalla daginn, voru
margir unnendur Brezkaríkisins
hér óánægðir með breytinguna
frá 24. maí til 18. maí. Þeir báru
því við, að fæðingardags Vic-
toriu drotningar hinnar góðu.
FRÉTTASAMTININGUR
kröfunum á hendur Rdssum. En !»«■ slðí“' 1833
hann álítur .Sa vonar, aS eitt- dagurmn væn hverjum goðum
hvað geti faliat í lempni Rúaaa. Breta helgur. Afaoknmn fyr r
sem til góðs gatti leitt, ef ré.ti- breytingunm v*r. .i fy»»
lega væri rannsakað eða reynt. orettlætanleg og afkaral.g.
Það er sem Churchill geri sér
ganga hispurslaust
borðsins. En það er alveg óvist
ennþá að hann geri það.
Adenauer, kanslari Vestur-
Þýzkalands, segir það sem Chur
hún var sú að f*ra alla helga
daga á mánudag eða laugardag
St. Laurent, forsætisráðherra
Canada lýsti yfir, að fjórir Can-
adamenn hefðu verið heiðraðir
með því, að vera skipaðir í
Queen’s Privy Council of Can-
ada (leyndarráð drotni-ngar) 12.
maí og voru þeir þessir:
George Drew, foringi íhalds-
flokks Canada, Rt. Hon. Th.
Rinfret, yfirdómari í hæstarétti.
Ross Macdonald, þingforseti í
Ottawa og Elie Beauregard, efri
málastofu forseti. Heiður þessi
er veittur í virðingarskyni fyrir
mikilvægt starf í þjóðarþágu.
Því fylgir titillinn honorable,
sem því er borinn hvort sem hinn
sæmdi er þingmaður er eða ekki.
' onir um, að Malent*OVfr™ ar‘ til°þess’að lengja hvíldina frá
vinnu, eins og það væri ekiti
hægt, nema að færa til alla helgi
og minningadaga. Verður næst
eflaust tekið upp á því, að breyta
Þýzkalands, segir þa s J til um a\\a þjóðminningadaga og
chill hafi á prjonunum e | :ólin og færa þá nær sunnudegin
líkt og Locarno-sammnginn J &
1925, sem Hitler
rauf sællar
minningar , en hann heldur að
nú komi að gagni milli Rúss-
lands og Vestur-veldanna.
um.
SKRÚÐSÝNING
Um 150 manns kom saman fyr-
Það sem sá samningur f jallaði j ir utan þinghús Manitoba s.l.
um, var að Bretland hjálpaði | föstudag En þá var “Citiezn-
Frakklandi, ef Þýzkaland réðist ship Eay” eða dagur Kanadiskra
á það, og svo aftur Þýzkalandi,, borgara. Voru í hópnum nýir og
ef Frakkar svikjust að því! j gamlir þegnar þessa lands frá 33
Rússinn lætur ekki skipast við,þjóðlöndum) klæddir búningum
orðin ein. Hann reiddi sig að|landsins> s€m þeir voru frá, og
minsta kosti ekki á lofarðafylgi.j báru flögg ættlandanna. Ræður
er hann tók Balkanlöndin, — j íluttu þarna fylkisstjóri R. F.
Tjekkóslóvakíu, Pólland og McWiHiams, D. L. Campbell,
Eystrasaltslöndin i sinar hend-. fQtsætisráðherra, og domararnir
ur og innlimaði Rússlandi. Það E MacPherson og W. J. Lin
er næsta ólíklegt, að hann líti dal. Miss Eylands bar fána ís
stórum augum á loforð Aden-, lands>
auer um að ráðast ekki á Rúss-
land, þó hann sé nú fús til að Þarna var og Indiána fjol
lofa því, að því er hann segir.
skylda fremst sett, enda voru
j ^ ct u þ; y i vji ******** fcj v f T * * • —
1 . .. , ... þeir fyrsta þjóð landsins.
Eisenhower forseti fer ekki^ >
duit með að það sé frelsisskerð-j Nokkrir tóku borgaraeið sinn
ing áminstra leppríkja, sem og Voru veitt full þegnréttindi.
Rússar eigi fyrir að svara. Hann Formaður Citizenship fé-
telur þær þjóðir ekki geta verið lagsins sem til þessarar sýningar
undanþegnar, þegar um vernd efndi, sagði skrúðsýningu þessa
lýðræðisins í heiminum sé að tákna einingu borgara þessa
ræða. Ilands-
Clement Attlee, foringi sósíal
ista á Bretlandi, gagnrýndi ný-
lega friðartilraunir stjórnar Eis-
enhowers í Koreu, þar sem það
sýndi sig ljóslega, að hendur
hennar væru bundnar af “öflum”
j Bandaríkjunum sem alls ekki
kysu frið.
Hann varaði og Eisenhower
stjórnina við að senda ekki slíka
menn á fund hinna “5 storu ,
sem Churchill hefði boðað til.
Hann tók vara fyrir þessu vegna
þess, að það væri bágt að segja
um hver stjórnaði Bandaríkjun-
um, þessir stríðsskarfar eða Eis-
enhower. _
‘ Attlee fann að stjórnarskra
Bandaríkjanna, þar sem valdinu
væri skift milli löggjafar, fram
kvæmdarvalds og dómsvalds. —
Hann sagði Bandaríkin vera með
Chiang Kai-shek, en ekki Kín-
verskum kommúnistum, sem
réttilega ættu að eiga fulltrúa
a þingi Sameinuðu þjóðanna.
“Ekki meðan Kommúnistar i
Kína eru í stríði við Sameinuðu
þjóðirnar”, tók Churchill fram :
fyrir Attlee.
“Nei, en eftir vopnahléð”, svar
aði Attlee.
Verzlun Breta í Kína er svo
mikil, að það er nauðsýnlegt að
tala einlæglega við Bandaríkin
um það mál. Og Bandaríkin virð
sst tala fyrir Sameinuðu þjóð
irnar í Koreu. Og það væru þau
Gimli-sveit á í erjum við sam-
bandsstjórnina út af því, að
verða að sjá fjölskyldum her-
manna farborða, sem brotlegir
hafa gerst við lögin og bægt er
fyrir það frá að veita heimili
sínu aðstoð. Framfærsla þessara
heimila lendir á sveitinni. En
það virðist með öllu rangt að aðr
ir beri ábyrgðina en herinn eða
sambandsstjórnin.
Sjálfur dómsmálaráðhr. lands-
ins, S. S. Garson, álítur stjórr.
sína ekki ábyrgðarfulla fyrir
gerðum hermannanna og vill
klemma kostnaðinum á Gimli-
sveit.
William Oatis, fregnriti As-
sociated Press, hefir verið látinn
laus úr fangelsi í Tjekkóslóvakíu
og er á leiðinni heim til sín, til
Bandaríkjanna.
Hann var dæmdur til 10 ára
fangavistar á tíð Klements Gott-
wald, sem þá var forseti Tjeklcó
slávakíu, fyrir skrif sín. Það var
1951. Gottwald er nú dæmdur og
Antoníu Zapotocky, hefir við
forseta stöðunni tekið. Samkv.,
skipun frá Moskva, lét hann Oat
is lausan s.l. viku.
Oatis var víst kúgaður til að
meðganga það, sem á hann var
borið. Allar tilraunir til að fá
hann náðaðan urðu að engu, unz
kona hans skrifaði forseta
Tjekkóslavakíu og sagði sögu
sína, að þau hafi aðeins verið
gift 3 mánuði þegar maður henn
ar var handtekinn og þeim væri
lífið óbærilegt. Er bréf hennar
þakkað að maður hennar fékk
lausn úr fangelsinu.
Heimskringlu hefir borist sú
fregn að United College, sem er
einn af sambandsskólum Mani-
toba háskólans, hafi nýlega kjör-
ið séra Valdimar J. Eylands
heiðursdoktor í guðfræði. (dr.
theol.). Sem kunnugt er, er sr.
Valdimar prestur Fyrsta lút.
safnaðar í Winnipeg forseti ísl.
lút. kirkjufélagsins og einnig
forseti Þjóðræknisfélagsins ísl.
í Vesturheimi.
Heimskringla árnar séra V. J.
Eylands til heilla með heiður-
inn.
FJÆR OG NÆR
Kveðjuathöfn
Mánudaginn, 11. maí, var Sig-
urgeir Axdal í Wynyard, Sask.,
borinn til moldar. Marga mánuði
hafði hann orðið að stríða við
vaxandi lasleika ,og dó 7. mai á
spítalanum í Wynyard.
Hann var fæddur 19. apríl 1888
á Öxará í Þingeyjarsýslu á ísl.,
og sem barn, þriggja ára að aldri
kom hann með foreldrum sínum
og bræðrum, vestur um haf og
til Gardar, N. Dak. Árið 1905
gerðist hann landnemi í vestur-
hluta Vatnabygðanna í Sask., og
bjó þar það sem eftir var af æf-
inni. Þar kyntist hann öllum erf-
iðleikum og líka ánægju og gleði
landnemanna, og leysti verk sitt
vel af hendi. Ríkidæmi hans í-
mynd mikilla eigna og gjaldeyr-
is varð aldrei hlutskifti hnas. En
ríkidæmi margra vina varð mik-
ið, og sýndu þeir alúð sína og
trygð með nærveru sinni við
kveðjuathöfn hans, sem fór fram
frá Sambandskirkjunni í Wyn-
yard. Séra P. M. Pétursson frá
Winnipeg flutti kveðjuorðin.
Sigurgeir, betur þektur sem
“Geiri”, kvæntist Guðrúnu Gísla
son 26. maí 1915, sem lifir hann,
ásamt með dætrum þeirra þrem-
ur, (Sigríði, Mrs. Wm. Toovey.
í Wynyard; Caroline, Mrs.
Lundgren, Swift Current og
Donna, í heimahúsum í Wyn-
yard. Þrjú börn mistu þau, tvo
drengi og eina dóttir. Auk barn-
anna sem lifa eru þrjú barnaböm
og tveir bræður, Halli, símastjóri
í Wynyard; og John hótelhald-
ari í Cavalier, N. Dak. Einn bróð
ir, Thórður, er dáinn fyrir mörg-
um árum.
“Minning góðra manna lifir
þótt þeir deyji” Svo mun enn
vera. Minning þeirra lifir og hin
góðu áhrif sem af þeim stöfuðu.
Af þeim breiðist blessun yfir
alla, sem á vegum þeirra voru, og
yfir minningarnar sem eru öll-
um kær. Þeir hvíla í friði, og
friður hinna góðu áhrifa færast
yfir hjörtu þeirra, sem lifa.
Skírnarathöfn
Við mæðradagsguðþjónustuna
í Fyrstu Sambandskirkjunni í
Winnipeg, sunr.udagsmorguninn
10. maí skírði séra Philip M. Pét-
ursson tvö börn, Brian Kieth,
son Mr. og Mrs. John Simundur
Borgford; og John Minter, son
Dr. og Mrs. William Leonard
Orr.
★ ★ ★
Fyrir fimm árum var ekki til
meðal Unitara nokkur stofnun í
mynd “Fellowship Units” sem
eru smá félög manna í borgum
í Bandaríkjunum og Canada, þar
sem engar kirkjur eru. Nú fimm
árum seinna, er búið að stofna
109 Fellowship Units. Meðal
þeirra eru fjögur í Canada, í
Victoria, B. C. Edmonton, Cal-
gary og Regina.