Heimskringla - 22.08.1956, Blaðsíða 1

CENTURY MOTORS LTD.
247 MAIN — Phone 92-3311

L

CENTURY MOTORS LTD.
241 MAIN-716 PORTAGE

LXX ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 22. ÁGÚST 5619
NÚMER 47.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
Stevenson og Kefauver
kosnir
Flokksþingi demókrata í Chi-
cago s.l. viku, lauk þannig að
Adlai Stevenson var kosinn for-
setaefni flokksins, en Ester Ke-
fauver vara-forsetaefni.
Verða þeir því kapparnir sem
á 'hólminn ganga í forsetakosn-
ingunum í haust á móti Eisen-
hower og Nixon af hálfu republ
ikana. Þíngi republikana er að
vísu en ekki lokið og stendur
yfir í San Francisco þessa viku.
En líkindin eru mikil, að breyt-
ing á vali forustu manna repu-
blikana verði engin.
Þing demókrata* 1 var eitt hið
hávaðasamasta sem það hefir
nokkru sinni verið. Þar voru
tveir sterkir, er sóttu um að vera
kjörnir, Harry S. Truman barð-
ist af öllum kröftum við að fá
Averell Harriman fylkisstjóra
j New York valinn af hálfu
fíokksins, en Frank S. Clen^ent,
fylkisstjóri frá Tennessee, reið
á vaðið með að mæla með teven-
son. Honum fylgdi Mrs. Frank-
lin D. Roosevelt að máli. Var
hún gerð kunnug af stjórnanda
þingsins sem “mesta kona
heims”, og var mjög fagnað.
Jafnvel Truman, sem hún and-
mælti, stóð upp úr sæti, er hún
kom fram og klappaði sem aðrir.
En' Truman sagði síðar, að hún
hefði illa misskilið málin, því
Harrimans sinnar berðust fyrir
New Deal, en ekki breytingum
þeim, sem Stevensons-menn
stefndu að. Sú stefna er svipuð
gegn demókrataflokkinum og
Eisenhowers gegn republikum.
En hvað sem um það er, var
Stevenson kjörinn með sæmileg
um meirihluta. Var kosningu
hans fagnað með básúnum og
sigurgöngu. En hið sama var
gert af fylgjendum Harrimans,
eftir kjörið sem sýndi kappið
cg hitann. Kjörið gekk ekki af
hávaðalaust af hálfu keppenda.
Og hávaðinn minkaði ekki, er
kom til kjörs vara-forsetaefnis-
ins, er Ester Kefauver hlaut.
Hafði hann áður barist sem ber-
serkur á móti Stevenson, en rétt
fyrir þing lýsti yfir að hann væri
hættur við að sækja, sem for-
setaefni en ætlaði að fylgja Stev-
enson að máli. Þetta þótti kyn-
legt í svip, en þó var það látið
gott heita, þar til að upp kom
um að Kefauver yrði í vali, sem
vara forsetaefni og að hann var
settur í það sæti af fylgjendum
Stevenson. Truman fór ekkert
dult með þetta og taldi hrossa-
kaupin þar augljós.
Adlai Stevenson tók við em-
bættinu og þakkaði hði sínu
góða framgöngu í kjörbarátt-
unni. Um val Kefauver sagði
hann, að hann gæti, ef það væri
vilji forsjónarinnar, að hann
félli úr leik á kjörtimabiliu,
glatt sig við, að góður vara-
forseti hefði verið kjörinn til að
taka við af sér. Að þessu undan-
skildu, fórust forsetaefninu vel
orð í ávarpi sínu og í samræmi
við, það sem væntá mátti.
Harry S. Truman fyrverandi
forseti beið þarna mikinn ósig-
ur og langt fram yfir það, sem
hann eða nokkur annar mun
hafa átt von af því líkum athesti,
sem hann hefir oft virst vera.
En þrátt fyrir það er búist við,
að það verði ekki til að kljúfa
demókrataflokkinn.
Kosningar í B. C.
í British Columbia fara fram
kosningar 19. september á þessu
hausti.
Það þykir furðu gegna, því
stjórnin hefir fylsta rétt að sitja
á valdastóli þar til 1958.
En hvað kemur til? Forsætis-
ráðherra W. A. C. Bennett vill
leyta álits kjósenda um stefnu
sína aðallega viðvíkjandi aðstoð
sem hann ráðgerir fyrir heimilis-
! eigendur, sem illa eru staddir
vegna skulda á eignum sínum
með að greiða háa skatta. Fer
stjórnin fram á að veita þeim
nokkra skatt-undanþágu.
En andstæðingar stjórnarinn-
ar, liberalar og CCF-sinar, telja
stjórnina í vanda stadda út af
kæru sem á ráðgjafa hennar var
Hafist handa um framkvæmdir við Betelbyggingarnar á Gimli
B etelbyggingarnar eins og þeim er ætlað að vera að ytra útliti
Nú hefir svo skipast til, að
Betelnefnd, í samráði við fjár-
öflunarnefnd byggingarsjóðsins,
hefir ákveðið að hafist skuli nú
þegar handa um framkvæmdir
við Betelbyggingarnar á Gimli,
þar sem búinn skal friðsæll dval-
borin og laut að því, að ráðgjaf- arstaður öldruðum mönnum og
inn hafi þegið mútur við úthlut- j konum af íslenzkum stofni, sem
un leyfa til viðartekju. Heitir. eigi hafa í annað hús að venda
hann R. C. Sommers. Sagði hann' — - - - ------
aí sér 27. febrúar, en stefndi
þeim er kæruna bar á hann og
heitir Sturdy, CCF-sinni. Til-
kynti Sturdy áður konunglegrij
nefnd frá sambandsstjórn Can-
þegar kvölda tekur og á daginn
líður; að hér sé um mikilvægt
mannúðarmál að ræða verður
ekki efað, að ihér ræði um mikið
menningannál, sem almenningi
beri að styðja; en fyrst af öllu
verða menn að láta sér skiljast,
aö umönnun hinna öldruðu þegna
sé þjóðfélagsskylda, sem enginn
megi láta undir höfuð leggjast
að fullnægja,
Svo sem þegar er kunnugt, er
allur kostnaður við áminsta
byggingu metinn á $180,000.00.
Af þeirri upphæð, að meðtöldu
$42,500.00 tillagi fylkisstjórnar-
iunar, er sjóðurinn nú kominn
upp í $91,127.29. Það er þvi sýnt,
að enn sé langt í land unz loka-
takmarki verði náð.
Hálfnað er verk þá hafið er,
segir hið fornkveðna; og það út
af fyrir sig, að nú verður þegar
tekið til starfa við byggingarnar,
hlýtur að blása málinu byr I segl
cg hraða fjárframlögunum.
Arfleiðið Betel. Heitið á
Betel. Látið Betelbyggingarsjóð
inn verða aðnjótandi næstu jóla-
gjafa yðar, er þar að kemur!
GUÐMUNDUR FRANK-
LIN OLSON
1896 — 1956
ada mútuþágu Sommers.
Er málið enn fyrir dómstólun-
um. Segja stjórnar andstæðingar
kosningarnar háðar vegna ótt-
ans á útkomu í málinu. En Ben-
nett segir málið ekki koma kosn-
ingunum neitt við, þar sem það
sé í höndum réttvísinnar Liberal
ar hafi og talið anuðsynlegt, að
íá úrskurð frá kjósendum um
traust þeirra á fylkisstjórninni.
En málið virðist ekki tekið
neitt sérlega alvarlega af almenn
ingi. Þjóðeyrisstjórnin er sterk
í fylkinu, hefir nú, er þing er
leyst upp, 28 þingmenn, en CCF
14, liberalar 4, óháðir 1, og verka
menn 1. Sagan um mútur, er,
meðan ekki er kunnugt um við
hvað hefir að styðjast, varla næg
til að verða svo sterkri stjórn að
falli.
Þingmönnum hefir verið fjölg
að, svo að þeir verða í næstu
koshingum 52 í stað 48 nú.
V.-lslenzkur glímumaður
í Evrópu
íslendingar hafa allt af gam.-
an af að frétta af löndum sínum
hvar sem þeir eru víðsvegar út
um heim, og ekki sízt ef eitthvað
nýstárlegt ber á góma í lífi
þeirra eða starfi. \
Eg lagði því hlustirnar við er
Skúli Bjarnason, sem hér var á
ferð frá Californíu, um íslend-
ingadagsleitið, sagði mér frá
systursyni sínum sem nú er ung-
ur glímukappi í Þýzkalandi.
Þetta er nú auðvitað ekki ís-
lenzk fegurðarglíma, en þvert á
móti nútíma íþrótt sem virðist
hafa náð miklum tökum á almenn
ingi, og ekki sízt síðan hægt er
að horfa á hana endalaust í sjón-
varpi.
Til þess að vera góðir glímu-
kappar verða menn að vera sterk
ir, vel byggðir og þrautsegir, og
ckkert af þessu virðist vanta
hvað Leonard Earl Edwards
snertir.
Leonard er sonur Kristínar
Gissurardóttir Bjarnason frá
Hafnarfirði, á íslandi, sem kom
til Canada 1913, en Skúli Bjarna-
son, bróðir hennar, kom 1912.
Maður Kristínar og faðir Leon-
ard, starfaði fyrir CPR járnbraut
nrfélagið, en hefur nú látið a*f
starfi, og á heima að 619 Furby
St. Kristín féll frá árið 1948, eft
“Og vinir berast burt á tímans
straumi
og blómin fölna á einni hélunótt”
Þann 13. marz s.l. andaðist á
spítalanum í Beausejour, Man.,
Guðmundur Franklin Olson, eft-
ir stutta legu, tæplega 60 ára að
aldri. Hann var fæddur í Glen-
boro, Man., 19. apríl 1896. For-
!eið frá Los Angeles til þess að
sækja hana, ef ske kynni að hún
fengi þar bót á meini því sem
dró hana til bana. Olive leit einn
ig til með hinum unga frænda
sínum og liðsynnti honum að
ýmsu leyti þar til hann útskrif-
aðist frá Manitoba háskóla í
þeirri grein sem nefnist “Com-
merce”. Þá var Leonard aðeins
tuttugu-og-eins árs, og mjög
myndarlegur piltur, bæði í sjón
og reynd. Hann starfaði um sinn
hjá James Richardson, og svo
fyrir Burrows Business Ma-
chines, en tók, sem fyrir, mikinn
þátt í alls konar íþróttum. Hann
var “Champion Weight Lifter”
i Manitoba.
Nú virðist hann hafa lennt
með öðrum piltum sem gáíu sig:
við æfingum í glímu, og varó
hann brátt afar vel þjálfaður í
þeirri íþrótt. Það varð úr að
hann og tveir aðrir piltar, annar
frá Texas en hinn frá Ástralíu,
voru sendir til Englands þar sem
þeir sýndu íþrótt þessa fyrir
fullu húsi, tvísvar í viku um sex
mánaða skeið. Nú eru þeir í
Þýzkalandi, hafa verið í Munich
cg víðar, og glíma þrisvar eða
fjórum sinnum á viku.
Hvar sem Leonard fer lætur
hann þess getið að hann sé fs-
lendingur, og segjir hann að víð
ast hvar virðist vera upphefð af
því, og er hann þá nefndur “Vík-
ingurinn
Móðir Leonards, Kristín,
starfrækti um langt skeið mynda
tökustofu hér í Winnipeg, sem
var rétt þjá Lyceum kvikmynda-
húsinu, á Portage Ave. Hún vann(
fyst er hún kom til Winnipeg,
hjá Walter Photo Studio, en
seinna keypti hún af Walters,
og var stofa hennar nefnd
Lyceum Photo Studio. Foreldr-
ar Kristínar voru Gissur Bjarna-
son frá Steinsmýri í Skaftafells-
sýslu, og kona hans, Sigríður
eldrar hans voru Guðmundur
Eyjólfsson Olson, bygginga-
meistari frá Geitdal í Skrídal i
S. Múlasýslu og kona hans Gísl-
ína, Gísladóttir ættuð úr Köldu
kinn. Flutti hann vestur 1878 en
hún 1873. Eru þau bæði fyrir
skömmu dáinn.
Hinn látni átti heima í Victoria
Beach og hafði verið þar að
mestu sína búskapartíð. Hann
stundaði fiskiveiðar, algenga-
vinnu, jarðrækt og á seinni árum
loðdýrarækt, trésmíði, o.fl.
Hann var giftur Eyjólfínu (Enu)
Árnadóttir Pálssonar og konu
hans Guðbjargar Eyjólfsdóttir.
Voru þau hjón systkinabörn.
Syrgir ekkjan nú ásamt einum
syni og tveim dætrum ástríkann
eiginmann og föður.
Frank var 1 .herþjónustu í
fyrri heimsstríðinu, var lengi á
vígstöðvunum, og tók þátt í
mörgum orustum. Douglas, son-
ur hans var í flughernum í síð-
ara heimsstríðinu við góðann orð
stýr. Frank á fjórar systur og
einn bróðir; Mrs. Helgi Benson,
vestur á Strönd; Mrs. B. Ander-
son, og Mrs. Webb, Winnipeg;
Mrs. Carrie Paulson, í Charles-
wood; og Arthur, í Selkirk, Man.
Frank var góður drengur, lífs
glaður og bjartsýnn. Hann lét lít
ið yfir sér, en vann í kyrþey, og
gerði aðeins sanngjarnar kröfur
til lífsins.
Vertu blessaður og sæll
frændi, 'og þakkir fyrir marga
gleðistund, og Guð gefi þér sól-
bjartann daginn á landi lífsins,
og leiði og styrki ástvini þina í
baráttu þessa heims. —G. J. O.
FRÉTTIR FRÁ STARF-
SEMI SAMEINUÐU
ÞJÓÐANNA
ir erfitt sjúkdómsstríð, og kom1 Sveinsdóttir frá Vatsnesi í Húna
systir hennar, Olive Nelson allaj vatnssýslu. —H.D.
ÓLL NORÐURLÖNDIN
TAKA ÞÁTT í NÝRRI
S. Þ. STOFNUN
Aðalbankastjóri Alþjóðabank-
ans, Eugene R. Black, skýrði ný
lega frá því, að ný alþjóða- lána
stofnun hefði tekið til starfa á
vegum Sameinuðu þjóðanna.
Biaðalesendur munu á næstunni
kynnast skammstöfun á alþjóða-
stofnun, IFC, sem þýðir “Inter-
national Finance Corporation”.
Þessari stofnun er einkum ætlað,
að örfa einkafjánmagnslána starf
semi til vanryktu landanna.
Lánastofnunin byrjar starf-
semi sína með 100 miljónir doll-
ara í sjóði, sem stofnaður var
með framlögum frá þeim ríkis-
stjórnum, sem taka þátt í stofn-
uninni. Nú þegar ihafa 31 ríki
lagt fram samtals 78.366.000 doll-
ara í sjóðinn. Samkvæmt stofn-
skrá IFC gat stofnunin tekið til
starfa er 30 ríki höfðu staðfest
stofnskrána og lagt fram samtals
75 miljónir dollara í sjóðinn.
Nýlega undirskrifuðu Frakk-
land og Vestur-Þýzkaland stofn
skrána, en 20 ríki hafa tilkynt að
þau munu á næstunni staðfesta
þátttöku sína í IFC. Er þannig
trygt, að þátttöku ríkin verða að
minsta kosti 51.
Óll Norðurlöndin fimm hafa
þegar gerst aðilar að IFC og
hafa hvert um sig lagt fram eftir
farandi tillög:
Danmörk ......... $753.000
Finnland 421.000
ísland 11.000
Noregur 554.000
Svíþjóð 1.108.000
Öll ríki, sem eru meðlimir í
Alþjóðabankanum geta gerst aö-
ilar að IFC. Stjórnarmeðlimir
hinna ýmsu landa í Alþjóðabank
anum taka sæti í stjórn IFC..
Eins og stendur eru 12 stjórnar-
meðlimir í FC. Fulltrúi Norður
landanna í stjórninni er íslend-
ingurinn Jón Árason, banka-
stjóri.
Gert er ráð fyrir, að IFC not
iæri sér starfsfólk Alþjóðabank
?ns og reynslu hans til þess að
rpara kosnað við mannahald.
IFC er ætlað að veita ián til
arðbærra fyrirtækja í vanyrktu
löndunum, þar sem ekki hefir
tekist að útvega lán frá einka
stofnunum. í framkvænidinni er
ætlast til, að IFC búi svo í hag
inn, að skilyrði verði fyrir hendi
til þess, að enkalán fást til fram-
kvæmda og arðbærra fyrirtækja.
Stofnuninn getur veitt lán að
vild til heilbrigðra fyrirtækja
á sviði verzlunar og landbúnaðar,
en aðaltilgangur IFC er að styðja
iðnaðarframkvæmdir. Það skil-
yrði er sett fyrir láni frá alþjóða
lánastofnuninni, að það komi
ekki í staðinn fyrir lán frá einka
fyrirtækjum, heldur sé það veitt,
ef ekki hefir tekist að f^ einka-
lán, eða til þess að styðja að því,
að einkafyrirtæki fáist til að lána
til framkvæmda.
Alþjóðastofnunin hefir í
byggju, að selja hluti sína í fyrir
tækjum þegar þau eru kominn á
fót og fastan grundvöll og eru
íarin að gefa arð.
Forstjóri IFC ,er Robert L.
Garner, Bandaríkjamaður, áður
aðstoðarbankastjóri í Alþjóða-
bankanum.
Framh. á 4. bls.
GÓÐUR GESTUR FRÁ
ÍSLANDI
Andrés Björnsson, dagskrár-
stjóri Ríkisútvarpsins íslenzka í
Reykjavík, hefir nokkra undan-
farna mánuði dvalið í Bandarikj
unum í boði utanríkisráðuneytis
þeirra, til þess að kynna sér út-
varpsstarfsemi frá sem flestum
hliðum. Með það fyrir augum
hefir hann stundað nám á Bos-
ton University og á Lowell Insti
tute þar í borg, og sérstaklega
gert sér far um að kynnast starfi
útvarpsstöðva á þeim slóðum.
Fyrri hluta júlímánaðar brá
hann sér vestur á Kyrrahafs-
strönd, til þess, um annað fram,
að heimsækja nákomið frænd-
fólk sitt í Blaine og Tacoma,
Washington, en hann er frænd-
margur vestur þar. f austurleið-
inni var hann nokkra daga í
Grand Forks, N. Dakota, og skoð
aði þar útvarpsstöðvar borgar-
innar ríkisháskólans, en þær eru
þrjár talsins. Var komu hans,
að sjálfsögðu, getið all ítarlega
í dagblaði borgarinnar, einnig
kom hann fram í sjónvarpi, og
viðtali við hann var útvarpað frá
útvarpsstöð ríksháskólans. Fjall
aði viðtalið um útvarpsstarfsemi
á íslandi, og þótti bæði greina-
gott og fróðlegt, að því, er ýmsir,
sem á það hlýddu, hafa tjáð grein
srhöfundi.
f fylgd með ræðismanni ís-
lands í N. Dakota, dr. Richard
Beck, heimsótti Andrés íslenzku
byggðina í Pembina og Cavalier
héruðum; dvöldu þeir þar í á-
gætri gistivináttu þeirra Kristj-
áns kaupmanns Kristjánssonar
og frú Valgerðar konu hans, að
Gardar, og fylgdi Kristján þeim
félögum á ýmsa helztu sögustaði
í byggðinni. Einnig komu þeir
á íslenzka elliheimilið Borg, að
Mountain, og var þar vel fagnað.
j Flutti Andrés þar faguryrtar og
lilýjar kveðjur heiman um haf.
! Séra Ólafur Skúlason bauð kest-
ina velkomna, en Richard Beck
kynnti ræðumann.
Frá Grand Forks hélt Andrés
til Minneapolis til vikudvalat^,
en þaðan austur á bóginn. Heim
til íslands fer hann laust eftir
miðjan ágúst. Löndum hans í N.
Dakota var hann kærkominn
gestur, og ættlandinu til sóma
með prúðmannlegri framkomu
sinni bæði i þeirra hópi og ann-
arra. Fylgja honum góðar óskir
á veg heim til ættjarðarstranda.
Richard Beck