Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 17.05.1890, Blaðsíða 1

Vorð írp:. (ininnst 30
arkn) 3 kr.; í Amer.
1 doll. Borgist fyrir
miðjan jilniiuánuð,
Uppsðgn skrifleg. ð-
gilcí ncMini komin sð
til útgc'famla fyrir 1.
dag júliniánadar.
Nr. 19.
ísalirfti, latigardagiiin 17. maí.
1890.
„S V A Ra |
lir. Páis Briem
til „Pélags eins i í sa fj a r ðarsýslu“.
„Bragð er að þá barnið ftnnur", varð
oss að orði, er yér sáum, að enda ritstjéri
„J>jöðólfs“. hr. þorleifur Jónsson, var j>ó
sá smekkinaður, að vilja oigi skírskota
nema til „seiimi hlutans“ af „svari til fé-
lags eins i ísafjarðarsýsiu", er lir. P. Br.
hefir prenta látið í 18. og 19. nr. „þjóð-
óifs“ p. á.
það er sannast að segja um „Svar“ hr.
P. Br., að }iað er fljótfærnislegt og vati-
lnigsað í meira lagi; pað cr auðséð, að það
er uppstökkur og flumósa ungiingur, sem
liefir haldið um pennann. en c-kki hitin ráð-
setti pinginaður, er lretur geðshræringun-
um stjórnað af alvöru þess máls, er liann
ú uni að rreða.
Engum alvarlega hugsandi manni frer
það dulizt, hve ólieppilegt það er, að þjóð-
in skiptist í flokka i stjórnarskrármálinu,
og þvi var það skylda allra góðra drengja
af báðum flokkurn, að stuðla að þvi, að
samkomulag nreðist og það sein fyrst, áð-
ur en það verður um seinan.
það var af fullri meðvitund um þessa
skyldu, eins og alþm. Sigurður Stefánsson
tók frain á pólitiska fundinunt á Isafirði
13. marz þ. á., að pólitiskt félag eitt í
ísafjarðarsýslu skoraði á helztu forvígis-
mcnn liinna svo nefndu ,.miðlunarraanna“
að koma til málfundar á ísafjöro, og bauð
félagið jafnframt fé fram til að standast
kostnaðinn við ferð þeirra „miðlunarinann-
anna“.
Mörgum mun nú að vísu virðast svo,
sem það væri síður vor skylda að stíga
fyrsta sporið til samkomulags. þar sem vér
byggjum á þeiin sama grundvelli, er þjóðin
á undanfarandi alþingum og Jpngvallafuncl-
inum 1888 hefir lagt.
En málefnisins vcgna virtist oss, að vér
icttum eigi að láta slíka smámuni aptra
i oss frá að gera vort til, að það samkomu-
| lag nreðist i stjörnarskrármálinu, sein allir
i hyggnari menn landsins reskja eptir; þótt-
umst vér og að visari uin góðan árangur,
er vér sýnclum að fyrra bragði slika til-
slökun við þá, er klofninginum höfðu vald-
ið með niargvislegri „uppgjöt“ á þjóðkröf-
tun voruin, svo sem opt hefir sýnt verið.
En hr. P, Br. hefir nú gert hreint fyrir
s i n u m dyrum; við h a n n er unt ekkert
samkomulag að rreða framar i stjórnar-
skrármálinu; hann vill ekkert samkomu-
lag við inennina, um rnálið hirðir lianu
eigi, og byggir liann ályktanir sinar á ept-
irfylgjandi viturlegum ástreðum:
1., að hann og einn fundarboðandanna
(Sig. Stef.) séu „orðnir fullkomnir mót-
stöðumenn, og liafi ólikar skoðanir í
niörgu t. a. m. í launamálinu, Olfus-
árbniarmcilinu, menntamálinu o. fl.“ !
2., nð sér „finnist mikið af því, sem í
“þjóðviljanum" stendur, vera sann-
kölluð orðapólitík, sein hljóti að hafa
siðspillandi áhrif á þjóðina, og sem
sér standi stuggur af, ekki siður en
hrossakaupapólitíkinni, sem sér sýnist
vera farin að rétta upp sitt ófrýni-
lega höfuð í ’|>jóðviljanum,“!
3., af þessuin tveiiu undirstððuástæðum
dregur hann svo ályktunarástæðuna,
sem svo ntun eiga að heita, og segir:
„og þvi tek eg það upp, hvar er þá
von um árangur af fundarhaldi (um
stjórnarskrármálið) á ísafirði“!
4., Loks mun eiga að nefna letiástæðuna
— og það er hún ein, sem |>orleifur
Jónsson undirskrifar —, að það sc
svo óhægt fyrir þá félaga að skjótast
vestur á ísafjörð, þótt borgun sé í
boði, og hvorugur þeirra eigi annrikri
stöðu að gegna!
|>að er með öðrum orðum, að af þvi að
' P. Br. þ y k i s t vera annarar skoðunar en
séra Sigurður í launamálinu o. s. frv., og
af þvi að honum stendur stuggur af blaði
voru, þ á ályktar hann, að árangurslaust
sé að leita samkomulags við mótstöðumenn
sina i stjórnarskrármálinu. sent
allir sjá þó. að ekkert á skylt við Olfus-
árbrúna, hrossakaupnpólitik eða því um likt
þvögl þingmannsins.
J>að var varla von, að |>orleifur Jónsson
greti undirskrifað jafn persónulega og mein-
lokukennda hugsunarfrreði vinar síns.
Letiástreðan er þá ein eptir; svo
mikill er áhugi þeirra Páls og |>orleifs á
stjórnarskrárniálinu, sem þeir hafa ritað
uin aptur og fram og endalaust, að þeir
n e n n a ekki einu sinni að verja til þess
nokkrum vinnudögum utan heimilis, sér að
kostnaðarlitlu; vér hefðuni trúað, að séra
Jóni Bjarnasyni greti orðið matur úr þessu
ágæta dæmi upp á islenzkan „nihilismus“;
að minnsta kosti lýsir það ekki þeirri
„verka- eða framkvæmda-pólitík“, sem bú-
ast mætti við af hr. P. Br. — af lionum.
sent stendur slíkur stuggur af „orðapólitik-
inni“ og framkvæmdaleysi vor „J>jóðvilja-
manna“, er hann syo nefnir.
Hver orðið hcfði árangurinn af samkomu-
lagsfundi þeim, er hið ísfirzka félag fór
fram á i góðum tilgangi, er auðvitað eigi
gott að segja; en víst er um það, að þeir
félagar J>orleifur og Páll, sérstaklega hinn
síðarnefndi, þurfa eigi hér eptir að rnrela
stórt um samkomulagsanda í stjórnarski'ár-
málinu, því að þeir hafa, með því að taka
svo í áskorun ísfirðinga, gert sitt til að
hindra það samkomulag í stjórnarskrár-
ntálinu, sent allur fjöldi manna þráir, og
standa því nú, enn meir en áður, sent
sannnefndir sundrungainenn eða tvistrung-
arpostular i sögu stjórnarbaráttu íslendinga.
AUGLÝSINGARÉTTUR
„I SAFOLDAR" m. m.
—o—:o:—o—
J>að fer að verða sögulegt með auglýs-
ingaréttinn „ísafoldar1*; þarna má ekki