Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 12.11.1904, Blaðsíða 1

Verð áryangsins (minnst
52 arkir') 3 kr. 50 awr.;
erlendis 4 kr. 50 aur.. og j
í Ameríku doll.: 1.50.
Borgist fyrir júnímán-
aöarlok.
ÞJOÐVILJINN.
—— -j= Átjándi áböanguh. =1=
-i-gsoc-|= RITST .7 ÓRI: SKÚLI THORODDSEN.
\izceg,—
| Uppsögn skrifleg, ógild
nerna komin sé til útgef-
j anda fyrir 30. daq júní-
i mánaðar, og kaupandi
samhliða uppsögnfnni
j borgi skuld sína fyrir
blaðið.
M 45.
'I
Bessastöbum, 12. NÓV.
1 9 C 4.
tJtlönd.
Frá útlönduiri liafa ný skeð borizt
þessi tíðindi:
Danmörk. Sundurlyndið í flokki
vinstrimanna, sem eigi leyndi sér a þingi
í fyrra vetur, gerði einnig vart við sig, I
er þingið tók til starfa í okt., með því
að Álbertí, og hans liðar, vildu þá eigi
endurkjósa Krabbe héraðsfógeta, eem vara-
forseta í þjóðþinginu, enda hafði hann
verið einn af snörpustu mótstöðumönnum
nhýðingarfrumvarpsins“ í fyrra, og er
einn af forkólfum hinna frjálslyndari
vinstrimanna. — Náði Krabbe þó kosn-
ingu, með 50 atkvæðum, en 46 atkvæða-
seðJar vinstrimanna (Álberti's, og hans
vina) voru ,.blankira. — Mælt er, að Al-
bertinyar hafi og viljað losna við Herman
Trier, sem forseta þjóðþingsins, og er
hann þó einn af frjálslyndustu og mikil-
hæfustu mönnum í liði vinstrimanna; en
þær tilraunir fengu svo illan byr, að Al-
bertingar sáu sér eigi annað vænna, en
að fylgjast með, að því er kosningu hans
snerti. — Á hinn bóginn tókst þeim, að
steypa Krabbe héraðsfógeta úr flokks-
stjórninni, og þykir það eigi miða sam-
lyndinu til eflingar.
Ills viti þykir það einnig, að fyrsta
frumvarpið, er Albertí lagði fram á þing-
inu, var „hýðingarfrumvarpið“ illræmda,
er nær hafði klofið flokk vinstrimanna í
fyrra, og ætJa því margir, að Albertí
stefni beint að því, að kljúfa vinstri-
flokkinn, þar sem hann leggur sJikt kapp
á þetta mál.
í fjárlagafrumvarpi þvi, er lagt var
fyrii ríkisþingið, eru tekjurnar fyrir næsta
fjárhagsár (frá 1. april 1905 til 81. marz
1906) taldar 79,656,697 kr., en útgjöJdin
79,480,418 kr.
í byrjun þingsins lagði kennslumála-
ráðherrann fram frv. um 3600 kr. árleg
eptirlaun fyrir ekkju Kíels sál. Finsen’s,
i heiðurs- og viðurkenningar-skyni fyrir
hið þarfa lifsstarf manns hennar, og var
það samþykkt í einu hljóði i þjóðþing-
inu.
Meðal annara stjórnarfrumvarpa má
nefna frv. um breytmgu á dómasHpuninni,
sama frv., er þingið fjallaði um í fyrra:
enn fremur frv. um breytingu hjúalaganna,
Vtftrygginqu sjömanna, o. fl.
Flest, ölgerðarhús i Danmörku, utan
Kaupmannahafnar, hafa ný skeð slegið
sér saman í stórt hlutafélag, og voru eig-
ur félagsmanna metnar 13 milj. króna.
Margir kvíða þvi, að félagsskapur þessi
verði þess valdandi, að „bjór“ hækki í
verði, og mun öllum ölþömburum þykja
það miður gleðiiegar fréttir. —
Noregur. Stórþing Norðmanna tók
til starfa 11. okt. — Helztu málin, sem
stjórnin gerir ráð fyrir, að til lykta verði
ráðið, er konsulamálið, og breyting toll-lug-
anna í þá stefnu, að veita innlendum
varningi meiri tollvernd, en verið hefir.
Holland. 6. okt. gekk þar mesta ofsa-
veður, er olli stórskemmdum á fiskiveiða-
flota Hollendinga, og töluverðu mann-
tjóni; frá þorpinu Ymuiden fórust t. d. 4
þilskip, ásarnt skipshöfn allri. —
Belgía. 7. okt. kviknaði í púðurbirgð-
um í virkinu St. Maríe, í grennd við
Calloo, og biðu 11 menn bana, og margir
meiddust.
Frakkland. Deilan milli páfa og
stjórnarinnar á Frakklandi harðnar óðum,
og hefir Combes, forsætisráðherra, nýlega
lagt fyrir þingið frv. um fullan skilnað
rikis og kirkju, og var það samþykkt í
fulltrúaþinginu, með 325 atkv.agegn 237.
f 4. okt. síðasti. andaðist myndhöggv-
arinn F. A. Bartlioldy, 79 ára að aldri.
— Eptir hann er frelsis-styttan mikla, er
stendur við innsiglinguna til New York,
og Frakkar gáfu Bandamönnum.
í Oiselle vildi ný skeð það slys til,
að tjald, sem reist hafði verið til sjón-
leika, hrundi, og hlutu 60 menn meiri
eða minni meiðsli. —
Spánn. í borginni Barcelona voru
ný skeð handsamaðir 3 „anarkistar“, er
áformað höfðu, að ráða Alfonso konung af
dögum.
í borginni Bilbao voru og ný rskeð
teknir 7 stjórnleysingjar, er höfðu komið
vítisvél inn í kirkju eina, til þess að hita
pilagrímum, er þangað var von.---------
Svissaraland. 7. okt. brann leikhús í
borginni Basel; en manntjón varð ekki.
— Umsjónarmaður leikhússins hengdi sig
rétt. á eptir. —
Rússland. Svo er að heyra, sem bylt-
ingamenn séu þar eigi af baki dottnir,
þar sem mælt er, að Nicolaj keisara hafi
verið veitt banatilræði 20. okt. síðastl. —
Keisara sakaði þó eigi, en mælt er, að
11 menn liafi hlotið sár, eða bana, við
tilræði þetta. — Annars eru fregnir enn
all-óljósar um atburð þenna,
Þýzkaland. 15. okt. síðastl. andaðist
Oeorg konungur á Saxlandi, og hefir því
Friðrik, sonur hans, tekið þar við kon-
ungdómi. —
Marocco. Eigi hefir soldáni enn tek-
izt, að friða ríki sitt, þar sem uppreisnar-
fo.ringinn Bu-Hamara fer enn herskildi
um landið. — Nýlega átti herlið soldáns
orustu við Bu-Hamara, og þykist lið sol-
dáns hafa borið hærri hlut, eptir mik-
ið mannfall, en svo er að sjá, sem Bu-
Hamara hafi þó enn rekið undan, og
muni hvergi nærri af baki dottinn.
TJruguay. Þar er uppreisninni enn
eigi lokið, og hafa uppreisnarmenn ný-
lega skotið foringja sinn, Munoz hers-
höfðingja, þótti hann hafa brugðizt sér,
og gengið að of auðvirðilegum samning-
um við stjórnina, — Heitir sá Paspí-
low, er nú stýrir uppreisnarmönnum, og
fór hann um landið, litt friðsamlega, með
6 þús. vopnaðra manna, er síðast fréttist.
Colorado. Bærinn Trinidad, er hafðl
um 6 þús. íbúa, gjöreyddist að mestu af
vatnsflóði í öndverðum október.
Mont Pelóe, eldfjallið á Martinique,
er ógurlegustu skemmdum, og manndauða,
olli í fyrra, fór aptur að gjósa í síðastl.
sept. — 29. sept. stóð reykjarmökkurinn
8 þús. feta hár uppi yfir fjallina, og brá
fyrir eJd-leiptrunum öðru hvoru. — Mann-
tjóns, eða verulegra skemmda, þó enn
eigi getið. —
í borginni Santiago, í lýðveldinu
Chili í Suður-Ameríku, hrundi ný skeð
stórhýsi, sem var í smíðum, og biðu 50
menn bana, en margir lemstruðust.
Amerískt gufuskip, „Mineola“, fórst
ný skeð í grennd við Kamsjatka-skagann
í Asíu, og týndust þar gráfelldir, og ot-
urskinn, sem talin voru 4 milj. króna
virði.
Austræni ófriðurinn. Orustunni miklu í
Mandsjúríinu, sem kennd er við Sha-ho, og
getið var í 43. nr. „Þjóðv.“, var lokið, og er
mælt, að barizt hafi verið alls í 11 daga, enda
tala fallinna og óvigra manna, af liði beggja,
þá orðín alls um 100 þús. — Um 13 þús.
fallinna Rússa segjast Þpanar hafa dysj-
að, og telja, að 50 þús. af liði Rússa
muni vera óvigar af sárum. — Sjálfir
segjast Japanar hafa misst 8,300 manna,
er fallið hafi; en um tölu sárra manna í
þeirra liði eru fregnir enn óljósar; en svo
voru Japanar bugaðir af þreytu, að ekki
gátu þeir rekið flóttann, sém þurft hefði,
og hefir Kuropatkin þvi tekizt, að safna
hinum tvístruðu hersveitum Rússa í grennd
við Mukden, og býst þar til varnar, enda
kvað hann eiga von á drjúgum liðsauka
þá og þegar. — Japanar vænta einnig
liðsauka á hverri stundu, og halda því
kyrru fyrir i bráð.
Ekki hafði Japönum enn tekizt að vinna
Port-Arthur 29. okt. síðastl., og er mælt,
að þeir hafi latið þar alls nær 50 þús.-
manna, er fallið hafa, eða orðið sárir, síð-
an umsátin hófst; en búist var við, að
þeir mnndu gera aðal-árásina á borgina
3. nóv., því að þá er afmælisdagur keis-
ara þeirra.
Eystrasaltsfloti Rússa er nú loks lagð-
ur af' stað til ófriðarstöðvanna, og er mælt,
að Rússar hafi keypt, eða sumpart leigt,
um 80 þýzk flutningaskip, til þess að
vera til taks hér og hvar með kolabirgð-
ir handa herskipunum, því að kol fá þau