Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 31.03.1909, Síða 1

Verð árgangsins (minnst \
60 arkir) 3 kr. 50 aur.; J
trlendis 4, kr. 50 aur., og
i Ameríku ioll.: 1.50.
Bsrgist fyrir júnimán-
aðarlok.
ÞJOÐVILJINN.
-.. 1= TuTTUOASTI 08 ÞBIBJI ÁB8AN8UB, =| . ~-
•«--gaxt|= R£I T S T J Ó RI: SKÚLI THORODDSEN.
ZJppsögn skrifleg ogild
nema komið se til útgdý-
anda fyrir 30. dag jún-
mánaSar, og kaupandi
samhliða uppsögninni
horgi skuld sina fyrir
hlaðíð.
M 15.
E.EYKJAVÍK, 31. MAKZ.
1909.
—o— l
Sambandsmálið er enn í nefnd í neðri
deild alþingie, og fráleitt þess að vænta,
að nefndarálitið birtist, fyr en eptir páska,
eða nokkru eptir það, er forsetar alþing-
is korna úr utaoförinni.
Ekki svo að skilja, að raálinu þurfi
að fresta vegna nefndrar „utanfarar“, eða
búast sé við því, að hún geti valdið nokk-
urri breytingu, að því er snertir stefnu
meiri hluta þingsins i málinu.
Við kosningarnar síðastl. haust kom
vilji mikils meiri hluta kjósauda mjög
greinilega í Ijós, að því er til sambands-
málsins kemur, og braut sjálfstæðisflokks-
ins á alþingi er því svo skýr, sem frek-
ast er auðið.
Nú er þinginu skyit, að láta Dani sjá
sjálfstæðiskröfur Islendinga, svo sem vér
vitum þær róttar vera, og án þess nokk-
uð sé úr þeim dregið.
Það er konungssamband eingöngu,
sem vér viljum hafa, og eigum tilkall til,
og verði Dönum, í umboði Islendinga,
falið að fara með einhver mál vor, svo
sem utanríkismálin, um skemmrieðalengri
tíma, þarf að vera svo vel um þá hnút-
ana búið, að vór getum og sjálfir tekið
að oss, að fnri rneð þes-i mál vor, án
nokkurrar íhlutunar aí Dana haifu, er vór
óskum, eða að undangenginni hæfilega
langri uppsögn af vorri hálfu, eða þeirra,
eptir því sem nákvæmar yrði kveðið á
um í sáttmála þeim, er um samband ríkj-
anna verður gerður.
Eins og „Þjóðv.u hefir áður vikið að,
þá er alls eigi þess að vænta, þótt sam-
bandsmálið beri lauslega á góma við kon-
ung o. fl. í utanför forsetanna, að vér
verðum nokkurs ákveðins vísari ura vænt-
anlegar undirtektir af hálfu Dana í sam-
bandsmálinu, er á þær reynir.
Danskir stjórnmálaflokkar, sein tekið
hafa ástfóstri við frumvarp meiri hluta
miliilandanefndarinnar, og telja sig hafa I
gert oss Islendingum mestu kostakjör,
myndu, sem eðlilegt er, þykjast. þurfa að
ráða ráðum sínum sem rækilegast, áður
en þeir gætu heitið nokkru ákveðnu um
málið öðru, en í „uppkastinu“ felst.
Nú stendur og svo ílla á, að danskir
þingmenn eiga sem annrikast, og hafa
allan hugann við hervarnamálið, og geta
því alls eigi snúizt við því, að fara að
eiga langa fundi um sambandsmálið, og
velta bví fyrir sér, sem þurfs þykir, hvort
þeir eigi að víkja frá áliti dönsku milli-
landa-nefndarmannanna í því eða því at-
riðinu.
En á iauslegum ummælum eins, eða
fleiri, danskra stjórnmálamanna, sem for-
setarnir, eða einhver þeirra, kynni að
eiga tal við um málið, er alls rkki byggj-
andi, enda einatt hæpið að treysta því,
er skýrt er frá munnlegum samræðum, að
eitthvað hafi þá eigi gleymzt, eða mis-
skilizt, enda orðin þá eigi svo vegin, eða
yfirveguð, eins og ef um bíndandi tilboð,
eða samningí\ væri að ræða.
Vér gerum oss því alis enga von um,
að forsetar alþingis hafi ný tilboð að færa,
er þeir koma úr utanför sinni, og á það
hefir nÞjóðv.“ alls engar dulur dregið,
síðan er „utanför forsetanna" bar fyrst á
góma.
Danir þurfa að siá sjálfstæðiskröfur
Islendinga, samþykktar af alþingi í laga,-
formi eigi nokkuð að ávinnasf.
Og við því verður íslenzka þjóðin að
vera búin, að það nægi ef til vill ekki,
að sýna þeim þær einu sinni, heldur ef
til vill aptur og aptur.
En gerum vér það nógu opt, og ræki-
lega, sigrum vér fyr eða síðar.
Það verður því þrautseigja þjóðarinn-
ar, sem allt veltur á í máli þessu.
Iregnir frá alþingi.
—aoo—
VII.
Aðflutningsbann á áfengi.
Alit meiri hlutans
Meiri hluta nefndarinnar í málinu um
aðflutningsbann á áfengi farast meðal ann-
ars þannig orð í álitsskjali sínu um málið:
„Baráttan gegn áfengisbölinu hefir nú
verið háð með þjóð vorri um síðastliðna
hálfa öld, eður meir, en þó eigi með fullu
fylgi nema síðasta aldarfjórðung, eptir það
er inálið komst í hendur Good-Templar-
reglunni. I höndum henDar hefir málinu
þokað fram með sívaxandi hraða frá ör-
lítilli byrjun. Ávöxturinn af starfinu er
sá, að stórmikill meiri hluti þjóðarinnar
hefir gersamlega horfið frá áfengisátrún-
aðinum og sannfærst um, að áfengi er
ekkert annað en eitur, er að eins á að
vera til í lyfjabúðum, sem önnur eiturefni;
en hvar sem það er notað til drykkjar,
só það skaðlegt lífi og heilsu manna.
Reyndin hefir og um allar aldir að und-
anförnu í sögu mannkynsins verið sú, að
bölið, sem áfengisnautnin hefir valdið,
hefir verið eitt allra sárasta og átakan-
legasta mein einstaklinga og þjóða, stór-
virkara en jafn vel drepsóttir og styrjaldir.
Ávextirnir hafa jafnan verið: heilsutjón,
eignatjón, stórbilun á siðferðisiegu þreki
mannsins, ásamt mörgu öðru sem óþarft
er hér að telja. Læknar vorir, ekki sízt
þeir, er framarlega standa í sinni mennt,
staðfesta þennan vitnisburð um áhrif á-
fengisins ótvíræðlega. Svo er og um all-
an hinn menntaða heim.
Hvílíkur gróðí væri það þá eigi á all-
an hátt fyrir oss og niðja vora, að losna
við þennan þjóðaróvin, áfengið. Hvílík-
ur sómi þjóð vorri að vorða þsr á undan
flestum öðrum þjóðum. Og það vill svo
vel til að lega lands vors er oss í því
efni til stórhagræðis.
Vór hikum ekki við, að ráða alþingi
voru íslendinga tii að nota nú færið til
þess að samþykkja alger bannlög gegn
innflutningi áfengis, og erum vér þess
fulltrúa að þjóðinni muni margí'aldlega
bætast víntollsmissirinn, ekki í eiua átt,
hcddur í margar áttir.
Vér færum þetta fram, ekki að eins í
voru eigin nafni heldur þjóðarinnar. Sé
hægt að segja um nokkurt mál, eð það
hafi verið rækilega undirbúið, þá er það
þetta mál. Só hægt að segia í nokkru
iriáli: „Þjóðin vill þaðu, þá er það í þessu
máli. í þessu efni skirskotum við til
hinnar almennu atkvæðagreiðslu um málið
10. sept. siðastl., þar sem 60 af hverjum
100 kjósendum, er atkvæði greiddu, tjáðu
sig fylgjandi áfengisbannlögum En við
þessa tölu bannvina má bæta hinum fjöl-
menna skara islenzkra kvenna, sem í þessu
máli, sem mörgum öðrum, eru næmar á
þjóðarsómann. Enn má benda á æskulýð
vorn, sveÍDa jafnt og meyjar, eráreiðan-
lega, að stórmiklum hluta, fylgja af alúð
þessu máli.
I stuttu rnáli: áfengis-bannlög fela í
sér ekkert annað en réttmæta sjálfsvörn
gegn þjóðspillingu, og er þvi þjóðarsómi
og þjóðamauðsyn11.
í minni hluta nefndarinnar eru: Jón
í Múla, dr. Jón Þorkelsson og Jón á
Hvanná.
Kornforðabúr til skepnufóðurs.
Nefnd sú, er neðri deild alþingis skip-
aði, til að íhuga frumvarp um samþykktir
um kornforðabúr til skepnufóðurs, kemst,
meðal annars, svo að orði í nefndará-
litinu.
„Hugsunin, er liggur til grundvallar
fyrir frumv. þessu, er sú að stiga spor í
áttina til þess að útrýma úr sögu land-
bímaðar vors á komanda tíma einhverjum
hryggilegasta og skaðlegasta viðburði, sem
þar getur átt heima, en sem þvi miður
hefir of opt komið fyrir á liðnum tíma,
þeim viðburði, að búfó landsmanna hefir
farist fyrir hungur og fóðurskort, þegar
harðindi og óáran hafa gengið yfir land-
ið. — Hinar auknu og bættu samgöngur
við önnur lönd og simasambandið milli
vor og annara þjóða tryggja það að nokkru,
að optast verður kostur þess að bæta úr