Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 30.09.1909, Blaðsíða 1

j ZJppsöifn nkrifleo ögilrf
nema komið sé til útgef-
J anda fyrir 30. dag júní-
niánaoar, og kaupandi
I samhliða uppsögninni
I borgi skuld sína fyrir
blaðið.
Verð árgangsins (minnst
60 arkir) 3 kr. 50 aur.;
erlendis 4 kr. 50 aurog
i Ameriku rfoll.: 1.50.
Borgist fyrir júnimán-
aðarlok.
—-.... |= TuTTUSASTI 00 ÞHIBJI ÁK0ANGUB. =1-- ■ ' —-
-Sk- |
RITSTfJOKI: SKtJLI THORODDSEN. =|
M 44.
Reykjayík, 30. SEPT.
Útlönd.
—o—
Helztu tíðindi er borist hafa frá út-
löndum, eru:
Danmörk. Eitt af gufuskipum „sam-
einaða gufuskipafélagsins“ sökk Dýekeð
í Norðursjónum, og týndu þar tólf menn
lífi, en nokkrnm var bjargað. — Skip
þetta hét „Lolland“, en skipherrann
Níelsen, og var hann einn þeirra, er
drukknuðu.
B. águst síðastl. var á eyjunni St. Thomas
afhjúpað líkneski Christiáns konungs ní-
unda.
f 11. sept. þ. á. andaðist O. Siesby,
fæddur 12. ág. 1828, og hafði hann ver-
ið hraðritari í ríkisþinginu yfir 50 ár, frá
1850—1902.
7. des. næstk. eru 500 ár liðin siðan
bærinn Nysted hlaut kaupstaðarréttindi,
og hefur verið ákveðið, að minnast þess
með hátíðahöldum 7. júní 1910.
Taugaveiki hefir gert vart við sig í
borginni Skive, og sýktust þar 40 einn
daginn.
Eptir öll veizluhöldin í Kaupmanna-
höfn til fagnaðar við dr. Coolc, heimskauts-
fara, gerði Kaupmannahafnarháskóli hann
að heiðursdoktor
J. C. Christensen hefir nýlega höfðað
meiðyrðflmál gegn ýmsum blöðum, er
flutt hafa árása-greinar gegn honum, út
af afskiptum hans af .á/óerfí-hneyxlinu,
og skipun hans, sem hermálaráðherra. —
Andstæðingar hans safna um þessar mund-
ir í ákafa undirskriptum undir“áskorun í
þá átt, að hann sé látinn víkja úr ráða-
neytinu, en fylgismenn hans senda hon-
um traustsyfirlýsingar.
Hervarna-frumvarpið var til umræðu,
í landsþinginu, er siðast fréttist, og mun
nefndarálit þar hafa birzt’litlu eptir miðj-
an sept. — Talið víst að málið nái fram
að ganga á þinginu sakir sambræðings
milli stjórnarflokkanna og hægrimanna.
Bretland. Nýlega hélt Rosebery lá-
varður ræðu í borginni Glasgow. — Hann
var um eitt skeið formaður frjálslynda
flokksins, og forsætisráðherra Breta, og
vakti ræða hans því all-mikla eptirtekt.
— Andmælti hann fjárlagafrumvarpi
stjórnarinnar í ýmsum greinum, kvað
skatta-ákvæði þeirra myndu verða til þess,
að efnamenn kæmu fé sínu á vöxtu í
öðrum löndum, og réðust í færri fyrir-
tæki, en nú, og skapaði það atvinnuleysi
í landinu. — Yæri engu líkara, en að
stóreignamenn væru skoðaðir, sem glæpa-
menn.
Rosebery lávarður er nú talinn geng-
inn úr frjálslynda flokknum, og er það
íhaldsmönnum all-mikill ávinningur.
Gizkað er á, að efri málst.ofan muni
synja fjárlögunum samþykkis, og að þess
verði þá ef til vill skammt að biða, að
stjórnin rjúfi þingið, og efni til nýrra \
kosninga. — —
Frakkland. í borginni Carmaux laust
nýskeð niður eldingu, og lenti á presti
er flutti ræðu í prédikunarstól i kirkju
sinni. — Fékk prestur brunasár mikil, og
tungan varð máttlaus. —
Svissaraland. 10.—11. sept. voru á-
kafar kafaldshriðir á fjöllum i Svissara-
landi, og urðu þar nokkrir menn úti. —
ítalía. Hertoginn frá Abruzzerne, frændi
Ítalíu konungs, sem kunnur er af rann-
sóknarferðum sínum, kleif nýskeð upp á
fjallið Godwin Austen, sem er 28,250
feta hár tindur í Himmalaya-fjallgarðinum
— Hann komst þó eigi hærra en, 24,600
tet; en það er 7C0 fetum hærra, en nokk-
ur hefir áður klifrað á fjöll upp, að því
er kunnugt er um. —
ö-rikkland. Forsætisráðherraun, er tók
við stjórninni af Rhállis-ráðaneytinu heit-
ir Mauramichalis, og er enn ókunnugt um,
hvort hann nýtur fylgis meiri hluta þings.
— Það var uppþot af hálfu liðsforingja,
er ráðaneytisskiptunum olli, og mislíkaði
liðsforingjunum það ekki hvað sízt, að
Geor^konuDgur hefur falið sonum sinum
æfstu embætti í hernum.
Sumar fregnir fara í þá att, að liðs-
foringjauppþotið hafi aðallega beinzt gegn
konungsættinni, en því kvað þó vera mót-
mælt af hálfu liðsforingjanna sjálfra.
Austurríki. 4.—8. okt. næstk. halda
ýmsir fulltrúar frá ýmsum þjóðfélögum
fund í Vín, til þess að ræða um heppi-
leg ráð, til þess að afstýra „hvítu þræla-
sölunni“; sem svo er nefnd, en hún er í
því fólgin, að kvennmenn eru ginutir, í
vistir til ókunDra lsnda, eð lofað þar vel
launuðu starfi, en seldar síðan í kvenna-
búr múhamedstrúarmanna o. fl.
Rússland. Mælt er, að stofnað sé ný-
lega sænskt-þýzkt félag, er ætli sér að
samtengja Eystrasalt og Svartahafið með
skipaskurði, og er það hið þarfasta fyrir-
tæki, sem óefað hefir mjög mikla þýð-
ÍDgu, að því er snertir viðskipti Þýzka-
lands, og Norðurlanda við ýms héruð í
Rússlandi.
í Finnlandi vorufjórirmedódista-prest-
ar nýlega han dteknir, allir af góðum ætt-
um, tveir karlraenn og tveir kvennmenn,
sakaðir um það, að hafa breytt út skeð-
legar pólitískar skoðanir. — En í hverju
glæpur þeirra er aðallega fóiginn, fer þó
svo leynt, að almenningi er ókunnugt um
það, og hefir fangelsan þessi því víða
mælzt all-i!la fyrir á Finnlandi. —
19 09.
Spitzbergen. í kofa á Spitzbergen
fann Norðurheimsfari Dýlega fjóra menn
látna. — Sátu þrír þeirra örendir við borð,
en einn var hjá rúmi þar í kofanum, hafði
reynt að sbreiðast þangað, en látist áður
en hann fékk skreiðst í bælið. — Talið
líklegt, að þeir hafi látizt af þvi, að þeir
hafi neytt eitraðrar fæðu. — — —
Þýzkaland. Þýzkaland hefir iengi
haft það orð á sér, að óvíða væri meira
drukkið af ýmiskonar öli, og kom það
sér því mjög ílla, er ölgerðarmenn hækk-
uðu nýlega verð á öli, og ekki hvað sizt
mæltist það ílla fyrir hjá verkmannalýðn-
um, er svaraði verðhækkuninni mjög al-
mennt með því, að hætta að drekka öl,
enda leiddi það á sumum stöðum til þess,
að verðið var aptur lækkað, þó að ýmsir
ölgerðarmanna setji enn við sinn keip. —
Búlgaría. Á síðastl. hausti tók Ferdín-
and fursti sér konungsnafn, þótt Búlgaría
væri skattland Tyrkja. — Þótti stjórn
Tyrkja þetta ósvinna mikil, en loks fór
þó svo að lokum, að stjórn Ung-Tyrkja
samþykkti nefnt tiltæki hans, og lætur
haDn nú bráðlega krýna sig til konungs.
Bandaríkin. Þar er nýlega dáinn E.
H. Harriman, járnbrautarkóngur. — Hann
var á yngri árum snauður maður, en einn
af voldugustu járnbrautarkóngum Amer-
iku, er hann andaðist. Hann var jarð-
sunginn 12. sept. sídastl., og meðal ann-
ara fylgdu honum þá um fimmtíu mill-
jóna-eigendur til graíar. — Allar járn-
brautarlestir hans námu staðar í 5 mín-
útur, er líkkistu hans var sökkt í gröf-
ina, og fánar blöktu í hálfri stöng á 500
járnbrautarstöðvarhúsum, er voru hans
eign.---------
Canada. Canadamenn ætla, sem getið
hefir verið i nÞjóðv.“, að koma sér upp
herskipastól, en fyrst um sinn lána Bret-
ar þeim tvö herskiþ til strandvarna. —
Canadamenn greiða þó skipshöÍDUDum
kaup, meðan er þau eru við strandgæzl-
una. — — —
Mexico. Tala manna þeirra, er lífi
týndu í vatnsflóðinu í borginni Monterey,
var alls 10 þús, en eignatjónið nemur að
sögn um 50 millj. dollara. — — —
Norðurfarir. 15. ágúst síðastl. reyndi
Wellmann að fara á loptfari frá SpiT»-
bergen til norðurheimsskautsins, en lán-
aðist eigi, með því að eitthvað bilaði i
loptfarinu, er komið var 20 milur norður
á við. — Hann er nú, að mælt er, bætt-
ur við, að hugsa til heimskautafarar, þar
sem dr. Cook og Peary hafa nú náð tak-
markinu. —