Lögberg - 27.06.1888, Side 2

LOGBEEG-
MIDVIKUJ).
JÚNÍ 188S.
U T G E F E N I) U lt:
Sigtr. Jónasson,
lJergvin Jónsson,
Árni Friðriksson,
Einar J[jörleifsson,
Olaf'nr Uórgeirsson,
Sigurður .J. Jóliannesson,
Allar upph'singnr viðvíkjandi verði á
nuglvsingum í „Lögbergi" getn menn
lengiö á skrifstofu blaðsins.
Hve nær sem kaupendur Lögbergs
kipta um bíístað, eru J>eir vinsamlegnst
l)cðnir, að senda skriflegt skeyti
um það til skrifstofu blaðsins.
Utan á öll brjef, sem útgefcndum „Lög-
bergs“ eru skrifuð víðvíkjandi blaðinu,
ætti að skrifa :
Tlic Lögbcrg Printing Co.
14 llorie Str., Winnipeg, Jlnn.
HVEHS VEGNA FAKA ÞEJIl ?
Þjódriljinn, blað fsfirðiuga, lief-
ur skrifað um fvrri l>ók Gröndals
niit I 'crtnrli r iinxfc i'ó ir. />jódrilj<in-
iiiii J>vkir [>að ekki svo vitlaus bók,
]>vkir ]>að vel til fallið að berja á
„agentunum“, lieldur eins og Grön-
dal, að ísland sje betri landkostum
búið en sá liluti Aineriku, er ís-
lendiixrar hafa kosiö til aðseturs;
eins þykir ÞjórJvi /j<< n lon það
ekkert ólíklega til getið að landar
ínuni á síðasta sumri liafa misst í
vinnukrajiti við útflutningana sem
svari 8 millíónum króna.
En Þjóðciljiiin heldur að ut-
flytjendurnir muni ekki kenna það
skorti á landskostum að þeir flýja
landið,. lieldur kúgun dönsku stjórn-
arinnar.
11m.
I>að eru undarlegir menn, þessir
útflytjendur. þegar þeir koma hing-
að vestur, þá ber ]>að ekki svo ó-
sjaldnn við að kunningjar þeirra
spyrja þá, livers vegna þeir eigin
lega liali farið vestur. Og þá fara
þeir venjulega að tala eitthvað um
liafís og grasbrest og atvinnuleysi
og ýmsan eymdarskaji; það ber og
við, að þeir segjast hafa farið
vegna barnanna sinna, segja að ]>á
langi svo mikið til að þau geti
fengið að læra eitthvað, en þess
sje ekki kostur á íslandi ; það
kemur enda fyrir, að þeir fara að
rugla eitthvað um j>iiu/ þjóðarinn-
ar á Islandi, segja jafnvel stund-
um eitthvað í ]>á átt, að það sje
meiningarJaust og stefnulaust, allir
vilji þar vera leiðtogar og svo
verði það enginn, og þar fram
ejitir götunum, sem vjer þoruin
varla að Jiafa ejitir. En aldrei
skulu þeir minnast á dönsku
stjórnina, ekki freinur en hún væri
ekki til.
Er það ekki undarlegt að þeir
skuli svona gleyma því, sein rak
]>á burt frá ættjörð sinni, á ekki
lengri tíina en meðan þeir eru að
komast yfir hafið? Og er það ekki
öldungis óskiljanlegt, eð þeir skuli
allt í cinu fara að kenria því uin,
sem el/i rnk ]>á burtu?
B K J E F
frá Mountain.
k’rii frjettnritara Jjörfberys
ii /ir/j/iipiiiijinii.
Ferðin suður gat naumast tali/.t
skemtntiferð. Yagnlestin lullaðist á-
fram til St. Vincent, eins og hún
viT“ri ujijigefin, Sumir sögðu að
hún kæmist ekki liarðar vegna
stormsins, sem var allharður og
beint á móti okkur; aðrir sögðu
að það þyrfti ekki storin til það
væri æfinleíra farið svona •rætileo'ii
á þessari braut. Og svo komust
Winnijieg-menn í hugleiðingar út
af Mr. Greenwav, sem hafði hafn-
að boðinu um að kaujia þessa braut.
Og til þess að hefna sín fyrir allt
Tírollið, þá kom inönnum saman
um að þessi braut væri ekki eig-
andi.
Almenn ósk okkar allra ferða-
mannanna hefur það verið að Ben.
Gröndal hefði verið.mitt á ineðal
okkar á Jiessari ferð. Hann er svo
hræddur við þurkinn hjer í Ame-
ríku. En við höfuin haft raka, svo
að Gröndal hefði vafalaust verið
ánægður. í Pembina dynjandi. rign-
ing, svo að dálítil stöðuvötn mynd-
uðust hjer og þar á fáeinum mín-
útum. Við biðum þar fram undir
kveld ejitir þurviðri, en annars voru
sendimenu frá Mountain-söfnuði þar
fyrir, ]>egar við komuin, til þess
að flytja fulltrúa norðan-safnaðanna
vestur. Skúrir og flugi r skijitu
nóttinni inilli sin. Flu'ninutn er
O
illa við þurk og vel við vætu
eins og Gröndal. Og meðferð flugn-
anna á þessuin restinfonnn var
hörmuleg og óforsvaranleg. Yið
reyndmn að verja okkur á allan
hugsaleg hátt; við bunduin á hvern
blettinn, sein annars er vanur að
vera ber á líkaina okkar, alla þá
ldúta og allar þær skufsur, sein
við gátum náð í; við náðum okkur
í hríslur og börðum á fluofunum;
við gerðum okkur að lifandi reyk-
háfum. En allt kom fyrir ekki;
flugurnar voru margar og við fáir
í samanburði við þær. Og hingað
eruin við koinir, þrútnir, rauðir,
bláir, og ef til vill sumir grænir,
ejitir þessa náunga, sem eru svona
líkir Gröndal að eðlisfari, eins o<r
áður liefur verið bent á.
Eu viðtökurnar hjer komu oss
brátt til að gleyma ölluin flugum
og þessháttar óþægindum. J>ví að
hjer var livervetna að koma sem í
be/.tu föðurhús.
-x-
*
Fyrsta samkoma 4. kirkjuþings-
íns, guðsþjónusta, var haldin í nýju
kirkjunni hjer á Mountain á föstud.
var, og byrjaði kl. 11. Kirkjan er
snoturt hús og hefur sæti fyrir liátt
Jón Skarulerbeg
Friðrik Jóliannesson
fJttle Sault söfnuður
Stefán Sigurðsson.
Pembina söfnuður
Jón Jónsson.
Winnijieg söfnuður
Sigtr. Jónasson
A. Friðriksson
S. J. Jóhannesson
W. Paulson
Jón Blöndal
M. Paulson
Fríkirkju söfnuður:
Bjiirn Jónsson.
Frelsis söfnuður:
Fri ðj ón Fri ðri ksson.
Víðirnes söfnuður:
Sveinn Sölvasoii.
Arness söfnuður:
Gunnlauirur Ma<rmiss<in.
~ i~i
Breiðuvíkur söfnuður:
Magnús Jónasson
Bræðra söfnuður:
Gunnsteinn Eyjólfsson
Mikleyjar söfnuður:
Tómas Ásbjarnarson.
Af þessuin voru allir annaðhvort
komnir eða væntanle<nr innan
skarnins, nema Si<rtrv<>-<rur Jónasson,
sein hafði ekki getað sótt fundinu.
Auk hinna almennu ráðstafana
þingsins til að koma sjer í lag,
kom sjerstaklega tvennt frain á fund-
inuin þann dag, sem nokkra þýð-
ingu hafði, s/eijrsla forseta og ein-
liiiittisnianna-kosniiii/. Forseti minnt-
ist einkum á: prestmál safn-
a ð a n n a, k i r k i u b v <r <r i n <>■ a r,
sunnudagaskóla <)<>■ ferminorar
í sambandi við þá, b i n d i n d i s-
m á 1 i ð, og Sameininguna.
Yiðvíkjandi jirestmálunum gat for-
seti þess, að kirkjufjel. hefði bætzt
2 prestar síðan síðasta kirkjuþing
var haldið. Líkleut tahli hann o<r
O O
vera hino-að
O
Eða skyldi það geta skeð, að
þetta sje einhver misskilningur lijá
Jijóðr Ujununi ?
á 8. hundrað manns. -— Kirkjan var
hjer uin bil full. Fyrst var sung-
inn sálmurinn nr. 017 í sálmabók-
inni: Vjer kornwn saman á hirkju-
ftuul, eptir Yalilemar Briem. í>ar
næst las sjera Magnús Skaptason
uj)ji Jóh. 10, 1—18. Svo hjelt sjera
Stgr. Þorláksson bæn. Forseti
kirkjufjelagsins, sjera .Tón Bjarna-
son flutti þar næst prjedikun og
lagði út af Róin. 1, 14: Jjg er í
skuld bœði rið fírikki og ckki—
fírikki, baði vitra o<j fáfróða. Að
lyktuin var sunginn sálmur Matth.
Jochumssonar nr. 088: Faðir
andunna.
Kl. 3 sarna dagiun setti forseti
1. þing kirkjufjelagsins. þessir áttu
sæti á fundinum.
, I. Prestas:
Sjera Jón Bjarnason
— Fr. .T. Bergmann
— Magnús Skaptason
— >>fgr- þorJáksson
II. Fulltrúar safnaða:
Gardar siifnuður:
E. H. Ber<xman
O
S. Ber<rman
O
Jóseji Walter
Kr. Olafsson
Víkur söfnuður tain liefði
Friðbjörn Björnsson liætta við
þ. G. Jónsson svo hefðu
Jóhannes Jónasson bætzt við.
Vídalíns söfnuður. „Út af
að fáanleírir mundu
O
vestur 2 menn, til að standa í jirests-
þjónustu, annar mjög efnilegur ung-
ur guðfræðingur og liinn maður,
sem þegar hefur verið jirestur á ís-
landi í nokkur ár. Mikla þörf taldi
forseti á fleiri [irestuin; þeir fáu
prestar, sem lijer væru, hefðu allt
of mikið annríki; svo væri og
öflug ólútersk kirkjudeild farin að
reyna að krækja í Islendinga í
kirkjulegu tilliti, og líklegt að við-
líka kirkjuleg veiði verði byrjuð
víðar; . og svo væri og farið að
bóla á fjelagsskap ineðal íslend-
inga í [>á átt að eyðileggja kristna
trú og kristilega kirkju.
A iðvíkjandi kirkjubyggingum gat
forseti ])'ess að lokið liefði verið
við 3 kirkjur síðan í fyrra, í Winni
Mountain og Pembina. 2
j,eg, .uountain og reimnna. a væru þeir) 8em ha,(la vil(lu 8ama fundar
og langt komnar, á Garðar og í Ví
o i-)"......’ V'S
dalínssöfnuði; stórmikið kvað hann
hafa verið lagt í sölurnar þessara
kirkna vegna.
Sunnudagaskóli hefur ekki kom
izt á í neinum söfnuði, þar sein
hann var ekki áður. En tala ung-
menna liefur farið vaxandi á sum-
um skólunum. Mjög áríðandi kvað
forseti að un<rmennin haldist
O
skólunum ejitir ferminguna. „Ef
vjer missurn þau út úr sd. skól-
anum mcð fermingunni eða rjett
ejitir hana, þá er svo hætt við, að
þau inissist líka út úr kirkjunni,
og þá er fertningin, sem á að hjálpa
safnaðarlífi voru við, orðin að tál
gröf fyrir kirkju vora, eins og hún
vitanlega er orðin svo hörmulega
almennt á íslandi.“
Bindindismálið verður kirlcjuþing
ið að athuga. Ef kirkjan er ófá
anleg til að taka málið að sjer, [>á
gjöra aðrir það, Good-templarar í
Winnijieg sjiyrja nú: Er kirkjan
því hlynnt eða ekki, að inynd
aðar sjeu af þeim bindindisstúkur
fvrir börn? Kirkjufjelagið verður nú
að ráða eitthvað við sig.
„Sameiningin“ hefði haldið áfrain
líkt og áður. Nokkrir hefðu sagt
ujiji kaupum á blaðinU, og einkum
gat forseti ]>ess að Menningarfje-
lagsskajiarandinn kring um Moun-
fengið
nokkra til að
að kaujia blaðið. En
ajitur nýir kaujiendur
því, hve fljótir sumir
þeirra, er koinizt hafa inn í liinn
kirkjulega fjelagsskaji vorn, háfa
verið til að snúa bakinu að oss
og starfi voru og alveg upj, úr þurru
tekið til að leggja andlegt lag sitt
viö þá, er alveg ólíkri stefnu fylgja“,
þá lagði forseti ]>að til, „að kirkju-
þing vort gefi söfnuðunum bending
um að meiri varúðar þurfi frain-
vi*ris að oa;ta við inno-ön<rii að-
“ O O O
komanda fullorðins fólks í söfnuð-
ina, til þess að sú meðvitund kom-
ist inn í almenning, að það sje
alvarlegra sjior, scm i:..enn stíga
með því að ganga í söfnuð, held-
ur en það hefur sýnzt vera að und-
anförnu fyrir inörgum“,
I>rátt fyrir ýmsa örðugleika, kvaðst
forseti geta vottað, að árið hefði
verið blessunarríkt fyrir kirkjufje*
lagið, bezta ár, sein enn hefur
komið.
I>essir voru kosnir emhættismenn
kirkjufjelagsins; forseti sjera .Tón
Bjarnason, endurkosinn, skrifari sjera
Stgr. Horláksson, fjehirðir Árni Frið-
riksson, endurkosinn. Vara-embætt-
ismenn: Varaforseti sjera. Friðrik
Bergmann. endurkosinn. Varaskrif-
ari sjera Magnús Skajitason. Vara-
fjehirðir .Tósep Sigvaldason.
Um kvöldið hjelt ojera Stein-
grímur þorláksson fyrirlestur, Utn
fyUiniju timans. Efni fyrirlesturs-
ins var að skýra fyrir mönnum, hvern-
ig koma Krists í heiminn hefði verið
undirbúin af forsjónarinnar hendi,
bæði að því, er viðvíkur andastefnu
Gyðinga og heiðingja og pólitísku
og borgaralegu ástandi í heiminum.
Aðalatriðið, sem rætt var á laug-
ardaginn, var breyting á þingtlmu
kirkjrifjilagsiiis. Fulltrúar Winnipeg-
safnaðar og safnaðanna í Nýja ís-
landi og sjera Magnús Skajitason
hjeldu því fast fram að þingið yrði
haldið í inarzmánuði í stað júní-
mánaðar. Ilinir allir voru á móti
þeirri breytingu. Umræður um þetta
mál voru all-langar og tiltölulega
harðar. Nýja-íslands menn gáfu í
skyn, að fengju þeir ekki þessu á-
huganiáli sínu framgengt, þá væri
nokkur hætta á að söfnuðirnir í Nýja
íslandi kyrinu að liætta að senda
fulltrúa á þing. Aðalástæður Winni-
jieg manna í þessu máli voru þær,
að það kæmi hart niður á full-
trúuin jiaðan að hlaupa frá vinnu
sinni í júnímánuði, þar sem sá mán-
uður eininitt heyrði þeim tíma til,
sem atvinna þar væri einna inest.
Ný-Isl. báru það aj)tur á móti eink-
um fram til stuðnings sínu máli,
að fundur gæti ekki haldizt hjá þeim
nerna á vetrum, sökum hafnaleysis.
tima sem að undanförnu, færðu það
til síns máls, að mjög illt væri að
ferðast í liörkum og illviðrum
vetruin, og að það gæti stundum
orðið geypi-dýrt; svo yrði og fund-
urinn að miklu minni notum víðast
hvar á vetrum, þvi að utanfundar-
menn ættu þá svo örðugt jneð að
sækja þá. Friðjón Friðriksson lang-
aði til að miðla málum, og lagði
það til, að fundartimanum yrði
ekki breytt af kirkjuþinginu, en að
forseta kirkjufjelagsins yrði leyft
að breyta honum, þegar ástæða
þætti til þess. þessi upjiástunga
var fehl með tilstyrk Nýja-Islands-
manna. Niðurstaða málsins varð sú
að fundartiininn hefzt' fyrst um sinn
óbreyttur.
Gardar-söfnuður hafði boðið fulltrú-
unum og gestum þingsins til kvölilverö-
ar á laugardaginn. Enginn fundur var
því settur eptir hádegi. Kl. 3—4 lögðu
menn af stað frá Mountain suður eptir.
Þegar til Gárdur kom, var mönnum
ekið til nýju kirkjunnar, sem nú er í
smíðum. Hún er að eins komin undir
|>ak, en ósmíðuð inntin, og verður mik-
ið liús; þar verða að líkindum sæti fyrir
ein 400 manns eða meir. — Fjöldi fólks
var samnn kominn í kirkjunni og kring
um hana. Borð höfðu verið reist líkt
og í veizlum lieima á Islandi fyrir
stafni og fram með hliðunum. Kvöld-
verðurinn var Jiinn rausnarlegasti, og
þar borðuðu að minnsta kosti 200 manns.
Þetta hefur því sjálfsagt verið stórkost-
legasta veizlan, si;m íglendingar hafa
enn haldið vestau hafs. Eptir að staðið
Jiafði verið upp frá borðum, var Iiald-
inn fjöldi af rteðum. Allir luku upp
sama munni um |>að, að kirlijufjelagið
hefði gert mjög mikið gagn, auk þess
að lialda uppi trúarJiragðaboðun meðnl
íslendinga ; |nð hefði jafnað allan ríg,
sem lieföi bólað á miJJi nýlendnanná,
og tlregið saman Iiugi manna, og sjera
Jóni Bjarnasyni, sem mestan og beztan
þátt Iiefur átt í því að stofna þetta fjc-
lag og lialda því við, voru fœrðar mikl-
ar þakkir fyrir það starf. Um það leyti
að r.ienn fóru að liugsa til ferða, skall
á húðariguing. Allir gestirnir settust
því að á Giirdar, og voru öllum útveg-
uð rúm greiðlega og umsvifalaust. Sam-
koman hafði lieppnazt prýðilega, og allir
virtust vera í cinkar-góðu skapi.
Á sunnudaginn var kirkjan á Moun-
tiin vígð. Allir 4 prestarnir, sem þar
voru við staddir, lögðu sinn skerf til
þeirrar atliafnar. Vígsluform það, sem
kirkjufjelagið liefur inn leitt, er mönn-
um kunnugt frá því Winnipeg-kirkjan
var vígð, svo að ekki er þörf á að geta
um það nákvæmar lijer. Sjera Steingr.
Þorláksson prjedikaði. Öll sætin í kirkj •
unnt voru full, og nokkrir stóðu.
Jii'vknn r'tgðra kirkna var mál
það, sem fyrst var tekið til um-
ræðu á inánudausmorp'uninn.
Árni k’riðriksson, AViiinijieo1, jrat
þess að þetta væri þýðingarmikið
fyrir Winnijiegsöfnuð, einkum að
því er arðberandi samkoinum við-
viki. Hann lagði þá sjiurningu fyr-
ir þingið, hvort því fyndist ótil-
hlýðilegt að haldnar væru siðsam-
legar samkomur í kirkjum til arðs
fyrir söfnuðina, svo sem fyrirlestrar
og þær skemmtanir, sem á enska
tungu eru kallaðar „sociales“.
k’riðbjöi'ii Jijörnsson, Mountain,
áleit að óráðlagt mundi að halda
aðrar samkomur í kirkjum en guðs-
þjónustusanikomur, og margir mundu
fella sig illa við það, þar á með-
al ræðumaðurinn sjálfur. En guðs-
þjónustu áleit hann ýmislegt, fyrir
utan messur, svo sein sunnudaga-
skóla, siðferðislega fyrirlestra, safn-
aða og kirkjufjelagsfundi og sam-
ræður tilheyrandi trúrækni og fleira
þessu líkt. Almcnnar skemmt-
anir áleit hknn ekki ættu við I
kirkjum, nema jólatrje.
Sjera k’r. Jiergmann sagði að
upjphaflega hefðu ]>að verið að eins
Ameríkuinenn, sein liefðu haft kirkj-
ur sínar til annars en guðsþjónustu.
Norðurlandaþjóðirnar liefðu yfir höf-
uð verið því mótfallnar. Aðalat-
riðið virtist ræðumanni það, livort
oaf ráðlep-t að
O O
það væri leyfilegt
byggja að mestu eða miklu leyti
peningamál safnaðanna á arðberandi
samkonium. Kæðum. var því mót-
fallinn, áleit að það mundi deyfa
áhugann fyrir kirkjumálum. Safn-
a aðarlífið styrktist við það, ef menn
yrðu þess varir að þeir legðu eitt-
hvað í sölurnar fyrir kirkju sína.
Á skemmtanir færu menn til þess
að skemmta sjer, en gerðu sjer þá
enga grein fyrir að þeir væru að
neinu leyti að vinna fyrir guðsríki.
Slíkt ylli áhugaleysi. Að hinu leyt-
inu ætti kirkjufjelagið að styðja að
skemmtunuin, því það mætti ekki fá
á sig júetistiskt snið; en það ætti
að kajijikosta að gera skemmtan-
irnar sem göfugastar; J>ví niiður
væru ísl. naumast komnir á það
stig, að þeir væru færir um að
skemmta sjer fallega. Söfnuðirnir
yrðu ])ví að vera mjög varkárir.
Viðvíkjandi sjmrsmálinu um að halda
samkomur í kirkjunum, þá hafði
ræðum. ekkert á móti fyrirlestrum
og skemmtunum, sem eitthvað er
nppbyggilegt við, ef þar kemst
ekkert að vanheilag’t o<r hvers<la<rs-
legt. En móti öllum matarveizlum
í kirkjum var ræðum. eindregið,
þeim fylgdi nokkur ljottúð, og guð-
ræknisáhrifin, sem menn ættu að
verða fyrir í þessu sama húsi, veikt-
ust við þetta.
Einstök smáfjelög innan safnaðanna
áleit rreðumaður að gætu lialdið )>ess
liáttar samkomur (>ó ekki í kirkjunum —
en naumast væri tillilýðilegt að söfnuð-
irnir stæðu fyrir J.essu í heild sinni.
Þeir freru |>á að reiða sig á |>essa tekju-
grein. Ymsir innl. söfnuðir hjer vestur
l'rá, t. <1. í Winnipeg, lcyfðu sjer |>etta