Lögberg - 02.07.1890, Qupperneq 1

Ligborg r> grfii út livern miðvikuclag al
'l'hc Lögberg I'rinting & Fublishing Co,
Skrifstofa: Argrei5slustofa: Prentsmifja:
573 ^a>n Str., Winniprg Man.
ICostar $2.(M) um árið (á íslandi 6 kr.)
Borgist fyrirfram. — Einstök núraer S c.
Lögbcrg is publishe evcry Werlnesriay by
the Ligberg Printing & Publtshing Cotnpany
at Xo. £73 M'iam Str., Winnipcg Man.
Subscription Price: $2.00 a year Tayable
in advance.
Single copies 5 c.
3. Ár. j
WINNIPEG, MAN. 2. JÚLÍ 1890.
Nr. 25.
FRJETTIR.
CANADA.
Miom.KTox genernl hefur sagt
af sjer emhifitti sftot, afhenti stjórn-
inni lausnarbetðni sfna ;'i laugartlacr-
inn var, ojr enoinn vali mun letka
a Jrvf að sú ósk hans verði upp-
fyllt. Ilann gat ekki hahli/t við
Boin æðsti hershhfðingi Canada, ept-.
ir að Jiingið hafði k.eðið upp yfir
honutn annan eins dótn eins og Jrað
gerði i vor.
Deiiajr standa ailntiklar yfir um
þessar mundir f blöðum frjálslynda
flokksins í austur-Fylkjum Canada.
Nokkur hluti flokksins vill hafa for-
ingjaskipti, svipta Laurier formennsk
unni, en gera lilakc að formanni
flokksins, enda var hann fyrirrenn-
ari Lauriers, og sleppti að cins
þeirri stöðu sökum heilsubrests. Nú
er hann kominn til heilsu aptur,
og pví eru peir margir, sem ekki
Jtykir pörf ú að hafa franskan mann
4 boðstólum af hendi frjálslynda
flokksins sem tilvonandi æðsta ráð-
lterra Canada.
Stórkosti.E6 svik með vindla
hafa korni/.t upp í Toronto. Ógrynni
vindla, sem búnir hafa verið til í
Canada, hafa Jtar verið seldir sem
Havana-vindlar. Kassarnir utan um
vöruna hafa haft vindlagerðar-merki
frá Havana og svo hefur jafnframt
veríð 4 jieitn toIlstimpiN Canada-
stjórnar, og J>að er auðvitað pað
ískyggileganta í inálinu. Gremjan
er mikil út af Jvessum svikum, og
verður auðvitað hafin ströng rann-
sókn.
Hudsonsklóa-brautin. Samn-
ingar" peir, sem Hudsonsflóa-braut-
arfjelagið hefur gert við stjórnina
hafa nú verið gerðir heyrnm kunn-
ir. Stjórnin veitir fjelaginu $80,000
styrk á ári f 20 ár, fyrir [>ann part
af brautinni sem liggur milli Winni-
peg og Saskatchewan, og eru pað
hjer um bil 250 inílur frá endan-
um á 40 mílna stúfnum, sem pegar
hefur lagður verið. Aptur á móti er
svo að sjá, sem ekki haft tnikið ver-
ið hæft í peirri fregn, að samning-
ar væru fullgerðir við brezka pen-
ingamenn, heldur ætlar Mr. Suther-
land, forseti brautarfjelagsins, tiIEng-
lands innan skamms ti! [>ess að
reyna að koinast að )>eim samning-
um. Utn brautarmálið rná pví segja,
að pví ha.fi pokað áfram, en að hinu
leytinu er ósjeð, hve langt pað
kann að eiga í land enn.
BANDARIKIN.
Átján jiajtxs dóu og áttatíu
og fimm ltnigu niður máttlausir í
Cliicago á lattgardaginn var — allt
af hitanum. Margir af peitn Sfein
hnijru niður voru í mikilli liættu
staddir, pegar síðast frjettist. — í
St, Louis varð liitinn sex mönnum
að bana pennan sama dag og tutt-
ugu og sjö hnigu niður aflvana. Frá
inörgum stöðum í Illinois, Indiana,
lowa og Wisconsin er telegraferað,
ao hitinn hafi verið ópolandi og marg-
ir hafi dáið af honurn á föstudaginn
og laugardaginn.
Maxxtai. hefur verið tekið í
Bandaríkjunum fyrirfarandi daga.
Enn hefur ekki niðurstaðan verið
birt alntenningi, en yfirumsjónar-
maður mauntajsins hefur pegar gizk-
að á að inannfjöldinn mttni vera ná-
lægt 04,500 000. Fóiksfjöldann I
nokkrutn stórbæjurium Itafa menn
fengið að vita. Brooklyn hefur 930-
670 íbúa; Baitimore 500,000; Boston
417,720; Buffilo 250,000; Cinoinnati
306,000; Chicago 1,085,000; Cleve-
land 248,(K)0; Coluntbia 114,000; Det-
roit 197,000; Grand liapids, Mich.,
95,000; Indianapolis 127,000; Louis-
ville 180,000; Milwaukee 200,000;
Minneapolis 185,000; New York 1,-
627,227; New Orleans 246,000;
Philadelphia 1,040,450; Pittsburg
250,000; St. Louis 440,000; St.
Paul 138,000; Washington 230, 000.
ÖNNUR LÖND.
Paxama-skurðurixx. Fyrir nokkru
síðan var scnd nefnd frá Frakk-
landi til pess að rannsaka og gefa
skyrslu um, hvernig stæði með
Panama-skurðinn, og hverjar horfur
væru á að pað fyrirtæki mundi
geta heppnazt. Nefndin liefur nú
gefið ]>á skyrslu, að með pví á-
ætlaða fyrirkomulagi mundi til
skurðgraptarins purfa 20 ár og 1,-
737,000,000 franka. Nefndin liygg-
ur að ómögulegt sje að fá fyrir-
tækinu framgengt nema með pví
móti að samkomulag verði um pað
og samtök meðal allra J>jóða, sem
hagnað hafa af skurðinutn.
Salisbury-stjórxix er í mikl-
um vanda stödd um pessar mundir.
Óánægjan með hana er mjög megn
meðal fylgismanna ltennar, og pað
er almenn skoðun inanna, að liún
muni ekki geta haldið sjer lcngi.
Hún hefur fyrir skömmu reynt að
styrkja sig með pví að fá pá
Hartington lávarð og Chambcrlain
inn S ráðaneytið, en peim hefur
ekki litizt á að ganga í nánara
samband en pegar á sjer stað við
stjórnina, og hafa pví ltafnað boð-
inu.
Yoðalkg pest. New York Her-
ald hefur fengið eptirfylgjandi fregn
dags. 13. júni siðastliðinn frá frjetta-
ritara sínum i Belize í Honduras:
Utn nokkra tnánuði hefur gengið
drepsótt í brezka partinum af Hon-
duras og Iýðvelduiiutn uinhverí-
is. Suinir segja að J>að sje gula
sóttin, en hvað sem J>að er, pá er
pessi pest svo voðaleg, að hún
drepur undantekningarlaust hvern
einasta mann, sem af ltenni sýkist-
Hver sem g tur fer frá Honduras,
annað hvort til Englands eða Banda-
ríkjanna. I Ceyo, 75 mílum norð-
vestur af Belize, er sagt að fólkið
deyi alveg hrönnmú satnan, og J>að
versta er, að engittn veit í raun
og veru, hvaða sjúkdómur petta
er. Norðurálfu-læknarnir segja að
pað sje gula sóttin, en Amoríku-
læktiarnir neita pví. Iiað eina sem
menn pvi vita með vissu utn syk-
ina er J>að, að eptir 5—6 daga er
hver rnaður dauður, setn af henni
sýkist, og peir sem eptir lifa spyrja
hver annan og sjálfa sig: „Hver
skyldi verða næstur11. Frjettaritar-
inn segir og, að mjög mikil tvi-
s/ni sje á, að tnenn mutti fram-
vegis geta komizt út af peiin stöðv-
utn, sem sóttin gengur á, sem ekki
er heldur nein furða, J>ví að fólk
er ófúst á að veita viðtöku t.önn.
um, sem ef til vill kunna að flytja
með sjer annati eins voðagcst
eins og J>essi drepsótt er.
S J Ö T T A ÁRSÞING
hins evang. liít. kirkjufjelags Isl. I
Westurhcimi.
I.
Að morgni föstud. 27. júní
1890 voru mættir á samkomuhúsi
Bræðrasafnaðar í Fljótsbyggð í N/ja
íslandi flestir ltinir væntanlegu full-
trúar kirkjufjelagsins auk forseta,
varaforseta, fjehirðis og prestsins
síra Hafstcins Pjeturssonar, og auk
pess fjöldi aðkomuíólks par á með-
al milli 50 og 60 utan byggðar.
IÝomu J>á boð frá prestinum
síra M. J. Skaptasen um, að hann
bæði að beðið væri eptir sjer með
pingsetningu. En fyrir votvega
sakir varð hann að fara vatnaleið;
og var svo gert.
Kl. 3,20 c. m. komu
menn aptur saman á pingstaðnum.
Áður en fundur var settur bað
formaður kirkjufjelagsins menn að
syngja sáhn. 017 í nýju sálmabók-
inni: „Vjer komum saman á kirkju-
ping“.
Síðan prjedikaði síra H. Pjet-
ursson og hafði fyrir texta Matth.
10, 15 -18 og Jóh. 18, 33—37.
Eptir ræðunni var sunginn sálm.
658 í nýju sálmabókinni.
Dví næst gengu fulltrúarnir
upp að altarinu og staðnæindust
J>ar. Yar svo kirkjupingið sett
samkvæmt pingsetningarforminu.
Forseti skýrði frá, að söínuðir
í kirkjufjelaginu væru nú pessir'
Garðar-söfnu”ur Fríkirkjusöfnuð
Dingvalla -— Frelsis —
Víkur — Selkirk —
Fjalla Winnipeg---
Hallson — ViðirneS —
Vídalíns — Gimli —
Little Salt — Árnes —
Peinbina — Breiðuvikr—
Duluth -— (?) Bræðra —
Victoria —- Mikleyjar —
Brandon — Fljótshl. —
Dingv. nýl.— (nlls 23).
Af pessutn kvaðst forseti hafa
vitneskju um • að Duluth-söfnuður
mundi tæplega vera til lengur.
Embættismcnn og prestar skýrði
hanu frá að væru pessir nú í kirkju-
fjelaginu:
Síra Jón Bjarnason, forseti, síra
Fr. J. Bcrgtnann, varaforseti, síra
Stgr. Dorláksson, skrifari, Árni
Friðriksson, fjehirðir, síra M. .1,
Skaptason, síra Ilafsteinn Pjeturs-
son, Friðjón Friðriksson, varaskrif-
ari, Kristinn Olaísson varafjehirðir.
Af J>essutn væri 8tgr. Þorláks-
son ekki mættur af tilkynntum or-
sökum. Annars væru nú mættir
allir embættismenn og varacmbætt-
isutenn fjelagsins nenta Kristinn
Ólafsson.
Forseti skoraði 4 fundarmenn
að gera tillögu um að nefnd til
að rannsaka kjörbrjef væri k o s i n,
en ekki skipuð. Benti á að sam-
kvæint fundarsköpum bæri sjerað
s k i p a menn í nefndina, en af
pvl sumir liefðu veriö óánægðir
með Jietta, lieíði hann ekkert á móti
að nefnd yrði kosin. — Enainn
óskaði að nefnd væri kosin. Yefndi
forsoti pá til Friðjón Friðriksson,
Jón Pórðarson, Jóh. Briem, og gaf
fundarldje meðan nefndin var að
starfi.
Eptir litla lirlð kont nefndin
fram með munnlega tillögu utn að
öll hin framlögðu kjörbrjef væru
tekin gild. Samp.
G. Þorsteinsson gat J>ess að
Nyrðri Víðirnes-söfnuður hjeti nú
Gimli-söfnuður. Forseti gat pess,
að sú nafnabreyting hefði eigi fyr
verið tilkynnt, en tók pessa til-
kynning gilda. Magn. Jónsson gat
pess, að Syðri Víðirnes-söfnuður
hjeti nú að eins Viðirnes-söfnuður.
Einnig tckið gilt.
Af söfnuðum, scin engir væri
mættir frá, liefði pessir sent afsök-
un: Victoria-söfnuður vesturá Kyrra-
hafsströnd, og væri eigi von á að
hann hefði efni á að senda. Ilinn
væri Brandon-söfnuður, sem lie'ði
sent afsökun, setn liann las upp.
Frá síra Stgr. Thorlakssyui kom
afsökun, sem og var lesin.
Síra Fr. B. gat J>ess, að auk
Stigs Þorvaldss. hefði Vídalins-
söfn. kosið annan fulltrúa, Bjari.a
Pjetursson, sem vera mundi von 4
síðar. Tveir smásöfnuðir af J>eim
er liann pjónaði: Little Salt og
Hallson, heíðu átt óhægt með fyrir
cfna sakir að senda fulltrúa.
Lagt til og stutt:
Afsökun pessara 4 safnaða og
síra Stgr. Thorl. sje gild tekin.
Samp. í einu hljóði.
Getið var og pess, að von væri
á fulltr. frá Fljótahlíðar-sbfn.
Samkvæmt fyrirspurn frá vara-
forseta skýrði formaður kjörbrjefa-
nefndar frá að J>essir ættu samkv.
framlögðum skjölutn sæti á lcirkju-
pinginu:
a. Embættismenn:
Síra Jón Bjarnason,
„ Friðrik .1. Bcrgmann,
,, Magnús Skaptasen,
„ Hafsteinn Pjetursson,
Árni Friðriksson.
b. Fulltrúar:
Garðar-söfn: Steíán Eyjólfsson,
Gunnlaugttr Pjetursson,
Jón Pórðarson.
Dingvalla-s.: Ásvaldur Sigurðsson.
Víkur-söfn.: I>. G. Jónsson,
Jóhannes Jónasson,
Tómas Halldórsson.
Fjalla-söfn.: Haraldur Pjetursson.
Vídalins-s.: Sti'uur Dorvaldsson.
n
Peinbina-s.: Jónas A. Siuurðsson.
n
I>ingv.-nýl.-s Hjálmar Hjálmarsson.
Frí irkju-s.: Björn Jónsson,
Jón Ólafsson.
Frelsis-söfn.: Friðjón Friðriksson,
Sigurður Cliristofersson.
Winnipeg-s.: P. S. Bardal,
W. H. Paulson,
M. Paulson,
E. Sumarliðason.
Selkirk-töfn: Björn Skaptason.
Víðines-s.: Kristján Abrahamsson.
Magnús Jónsson.
Gimli-söfn.: Guðni Thorsteinson.
Jón Stefánsson,
Sig Víðdal.
Mikleyjar-s.: Pjetur Bjarnason.
Fljótshlíðar: Jón Pjetursson.
Árness-s.: Gísli Jónsson.
Bræðra-s.: Jóhann Briem,
I>orgr. Jónsson.
Forseti las upp svo látandi árs-
skýrslu:
Arsskyksi.a forseta.
Síðan á kirkjupingi í fyrra
liefur að eins einn söfnuður rfenirið
n n
í k’rkjufjelngið. I>að er nýr söfn.
hjer í Nýja lsiandi, sem heilir Fljóts-
liliðar-söfnuður. Sá söfnuður hefur
myndast út af vexti hinnar svo
kölluðu Efri-byggðar við ísl.fljót,
heyrði áður . að nokkru leyti til
Breiðuvíkur-söfnuði, er nú ]>ar af
leiðandi hefúr ininnkað. Út um
hinar yngstu byggðir eða nýlendur
íslendinga hjer i landi hefur eng-
inn söfnuður myndazt J>etta ár.
í Álptavatns-nýlendu í Mani-
toba og í nýlendunni i Alberta-
hjeraði er víst svo margt íslenzkt
fólk r.ú, að J>ar gætu vafalaust
myndazt söfnuðir, ef kirkjufjelagið
væri svo á sig kotnið, að J>að gæti
veitt peim byggðarlögum nokkra
prests{>jónustu. Á pessu síðasta ári
hcfur og margt íslenzkt fólk fluít
frá Winnipeg, og tekið sjer ból-
festu i bænuin Seattlé, vostur við
Kyrrahafsströnd, í Wash., innan
Bandaríkja. Einnig J>ar er eflaust
færi til að mynda ísl. lútersk-
an söfniið ef prestspjónustu ekki
vantaði stm stendur. í Utah er,
eins og mörguin mun kunnugt, all-
mikið af íslenzku fóiki, sem flest
hefitr beinlínis flutt pangað frá ís-
landi, sumt fyrir mjög mörgum ár-
um, inn í trúarfje’lag Mormóna. f
seinni tið hefur nokkur hópur af
pessu afvegaleidda fólki rifið sig
lausan úr J>oim fjelagsskap, með
peim ásetningi að hvorfa aptur til
ltinnar lútersku barnatrúar sinnar.
I>að er í Spanish Fork, rð pessir
ísl. eiga heiina. Leikmaður einn
að nafni Runólíur Runólfsson, upp-
runninn í Vestmanneyjum, vel met-
inn, og að J>ví er virðist með góð-
um hæfilegleikum til að boða krist-
indótnsorðið, er leiðtogi pessa hóps,
og hefur ltann mælzt til að kirkju-
fjelag vort vildi viðurkenna liann
islenzkan lúterskan trúaiboða, og
prjedikara í pví byggðarlagi. Ilann
hefur ritað mjer um petta, og jeg
hef sagt honum, að jeg myndi
leggja J>cssa beiðni hans fram fyrir
kirkjufjclagið á pcssu árspingi; hann
Itefur góðan orðstýr af lúterskum
prestum af annarlegu pjóðerni J>ar
í Utah og muu jcg síðar leggja
fram fyrir J>irigið skilriki pví við-
vikjandi.
Prestar kirkjufjelagsins eru ein-
um fleiri en í fyrra. Eptir að jeg
var kominn til íslands, síðastliðið
sumar, í pcim erindum, sem fje-
lagið á siðastliðnu ársjringi J>ess
sendi mig pangað liciin til, lagði
hr. kandidat Haísteinn Pjctursson 4
stað ]>aðan vestur um haf og kom
til Winnipeg í liaust. Rjett eptir
að jeg var komiun úr [>essari
niinni íslandsfcrð, vígði jeg liann með
aðstoð varaforseta síra Friðriks J.
Bergmanns, til prests par í kirkju
vorri í Winnipeg sunnudaginn 9.
febr. upp á endnrnýjaða köllurt tii
hans frá söfnuðunutn í Argyle-byggð,
Fríkirkju- og Frolsis söfnuð’, og
gekk liann um leið i kirkjufjelagið
mcð J>ví að uudirskrjfa grundvallar-
lög pess. Tók hann svo tafarlaust
við ]>jónustu i [>eim söfnuði. Ilefur
koma hans pangað sýnilega haft
tnikla [>ýðing kristindóms málefninu
til eflingar. Blóntleguf sunr.udags-
skóli er nú í pví byggðarlagi með
130 lærisveir.um eða meir, og 12
kennurum, og safnaðarlima tala hef-
ur fjölgað uin rúmlega 230.
Kirkja liefur engin verið vígð
á árinu, tilheyrandi söfn. fjelags
vors, ncma kirkja Pembinasafn. Ilún
var vígð rjett eptir síðasta kirkju-
J>ing af forseta og varaforseta, laug-
ardagskvöldið, 29. júní 1889. Söfn.
; West Selkirk, sem gekk I kirkju-
fjeiagið rjett á uudan kirkjupingi
í fyrra, hefur á síðastliðnu ári kotn-
ið sjer upp myndarlegri kirkju og
hæfilega stórri fyrir sinn hóp. En
sú kirkja cr enupá óvígð. — Bran-
don söfn. hefur kevpt sjer lóð und-
ir kirkju par í bænutn, í von utn
að geta með tí'.nanum komið sjer
upp kirkju. —Söfnuðirttir í Viðirnes-
byggð ltjer í Nýja íslandi hafa á-
kveðið að roisa sjer sina kirkjuna
hvor liið bráðasta, og Miklcyjar-
söfn. mun pegar hafa komið sjer
nj'rri kirlcju tipp, pótt enn sje hún
ófitllgcrð og óvigð. — Kirkja Ar-
gyle-safnaðanna og kirkja Vídalíns-
safn i Dakota standa enn ófnllo-erð-
n
ar eins og i fyrra. — Kirkjur
Winnipeg-sufnnðar, Gardar-safnaðar