Lögberg - 19.08.1891, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, MIÐVIKUDAGINN .19 ÁGÖST 1891.
S ögbcrg..
öefið út a5 57ít Hlaia Str. Winiiipcs.
af The Lögberg Printing Publishing Coy.
(Incorporated 27. May 1890).
Ritstjóri (Editor):
EINAK HJÖRLEIFSSON
BUsiNJtss manager: MAGNÚS PAULSON.
AUGLÝSINGAR: Smá-auglýsingar í eitt
skiptij 25 cts. fyrir 30 ortí eða 1 þuml.
dálkslengdar; 1 doll. um mánuSinn. Á stærri
anglýsingum e'ða augl. um lengri tíma af-
sláttur eptir samningi.
BÚSTADA-SKIPTI kaupenda verður að til-
kynna skrijtega og geta- um fyrverandi bú-
stað jafnframt.
UTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOFU
blaðsins er:
TKE L(ÍGBEF(C PÍJINTiNC & PUBLISK- CO.
P. O. Box 368, Winnipeg, Man.
UTANÁSKRIFT til RITSTJÓRANS er:.
EDITOlt LÖOBERG.
P. O. BOX 368. WINNIPEG MAN.
--- MIDSIKUD. ig. AGÚST i8gi--
£2£~ Samkvæmt landslögum er uppsögn
kaupanda á blaði ógild, nema hann sé
skuldlaus, þegar haDn segir upp. — Ef
kaupandi, sem er í skuld við blað-
ið, flytr vistferlum, án þess að tilkynna
heimilaskiftin, þá er það fyrir dómstól-
unum álitin sýnileg sönuun fyrir prett-
vísum tilgang'.
I3T Eftirleiðia verðr á hverri viku prent-
uð í blaðinu viðrkenning fyrir móttöku
ailra peninga, sem því hafa borizt fyrir-
farandi viku í pósti eða með bréfum,
en ekki fyrir peningum, sem menn af-
henda sjálfi* á afgreiðslustofu blaðsins'
því að þeir menn fá samstundis skriflega
viðrkenning. — Bandaríkjapeninga tekr
blaðið fullu verði (af Bandaríkjamönn-
um), og frá Islandi eru íslenzkir pen
ingaseðlar teknir gildir fuilu verði sem
borgun fyrir blaðið. — Sendið borgun í
P. 0. Money Orders, eða peninga lle-
gistered Letter. Sendið oss ekki bankaá-
visanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylg
fyrir innköllun.
Mr. Mercier,
stjórnarformaðurinn í Quebecfylki,
verður fyrir hörðum árásum um
þetta leyti. Ilonum hefur ver-
ið borið á brjúi af mótstöðumönn-
um sínum, að hann noti trúarbrögð-
in á allt að f>ví ósæmilegan hátt
til fiess að halda sjálfum sjer við
völdin, og nú hafa f>ær ákærur
fengið nytt líf og nýjan biturleik.
E>að er ekki nein nj bóla í
Quebec-fylki, að trúarbrögðin sjeu
notuð í pólitiskar ílokksþarfir, og
hefur sumt verið miður frynilegt
eða sæmilegt, sem upp hefur kom-
ið í því sainbandi. iDegar Sir
Ilector Langevin, til dæmis að
taka, leitaði sambandspingskosning-
ar I Charlevoix árið 1877, hafði
hann á sjer gullkross, sem páfinn
hafði lagt sjerstaklega blessun sína
yfir. Þessi kross var sýndur á ræðu-
pöllunum sem sjerstakt og ómót-
mælanlegt merki þess, í hve mik-
illi hylli pingmannsefnið væri hjá
Píusi páfa 9. Klerkarnir hótuðu
sóknarbörnum sínum hörðu, ef þeir
virtu þennan kross að vettugi og
mörkuðu ekki kjörseðla sína á þann
hátt, sem páfinn mundi kjósa. Síð-
ar urðu umræður um þennan kross
á sambandsþinginu. Einn af þing-
mönnunum frá Quebec-fylki miniat-
ist á það, hve vel Sir Hector hefði
leitazt við að færa sjer í nyt við
kosningarnar heiður þann sem hann
hefði af páfanum þegið, en kvart-
aði jafnframt yfir því, að hann
hefði gleymt að skýra kjósendun-
um frá því, hrað mikið blessun
páfans og krossinn hefði kostað. í
það sinn vakti þessi athugasemd
hneyksli mikið, því að í henni lá
það, að páfinn hefði selt blessun
sína fyrir veraldlega fjárinuni. All-
ir Ijetu þá svo sem það væri und-
ur ljótt og illa gert að gefa slíkt
í skyn. En samt sem áður munu
allmargir hafa trúað því þá, að
blessun páfans mundi ekki hafa
verið með öllu gefins.
Nú er Mr. Mercier borið á
brýn af mótstöðumönnum sínum, að
hann haíi fetað í fótspor Sir Hect-
ors Langevins í þessu efni, að eins
farið miklu lengra en trúarbvóðir
haris í konservatíva flokknum. Fyrstu
árin eptir að hann tók við ráð-
herrastörfum ljet hann sjer nægja
blessanir frá páfanum, en hann varð
líka mjög óspart fyrir þeim lilunn-
indum. Hvenær sem einhvers stað-
ar átti að fara fram kosning til
fylkisþingsins í Quebec, kom hrað-
frjett frá Rómaborg um það, að nú
hefði páfinn enn einu sinni bless-
að stjórnarformanninn þar. Ótví-
ræðlega er gefið í skyn af mót-
stöðumönnum Merciers, að liann liafi
borgað fyrir þessar blessanir.
Atvik eitt, sem varð suður í
Bandaríkjunum fjrir fáeinum mán-
uðum, telja þeir og að styr]ch mál-
stað sinn mjög. Þar var verið að
reyna að stofna banka, sem átti að
standa undir stjórn kaþólsku kirkj-
unnar. Deim sem gerast vildu hlut-
hafendur í þessum banka var með-
al annars bent á það sem mikils-
verð hlunnindi, að páfinn hefði
blessað fyrirtækið. Nú vildi svo til
að einum af helztu mönnum ka-
þólsku kirkjunnar, Corrigan erki-
biskupi, gazt ekki að fyrirtækinu,
og hann kom þvi þá upp, að svo
auðvelt væri að fá þessar páfa-
blessanir, að þær gætu ekki haft
mjög mikla þjðingu. Erkibiskup-
inn staðliæfði, að blessunar-eyðublöð
mætti liaupa , í pappírsbúðum í
Rómaborg ; svo væru þau send rík-
isritara páfans, og kærou þaðan
aptur undirskrifuð og innsigluð af
páfanum. í>að er á þennan hátt,
eða einhvern mjög svipaðan, að
mótstöðumenn Merciers hyggja, að
hann hafi komizt yfir blessanir sín-
ar. Degar þær komu tveimur eða
þremur dögura á undan kosningum,
höfðu þær mikil áhrif á kaþólska
alþjðumenn, og þeir hugðu, að með
þessu væri páfinn að benda þeim
á, að þeir ættu að gefa því þing-
mannsefni atkvæði ’sitt, sem ætlaði
að stuðla að því að Mr. Mercier hjeldi
völdunum. Deg'ar blessr.nirnar fóru
að verða nokkuð margar, og þar af
leiðandi liætt við að þær mundu missa
krapt sinn, varð Mercier riddari hins
heilaga Gregóriuss. Síðar fjekk hann
sjerstakt leyfi til að halda guðs-
þjónustur í húsi sínu, og þáði af
páfanum heilög ker, sem nota skyldi
við guðræknisathafnir. Næst var
hann gerður að greifa af hinu helga
rómverska ríki. Að lokum kom
hann úr Frakklandsferð sintii í vor
með ýmsa helga dóma, þar á með-
al tvo parta af blæju Maríu meyjar,
og liafa þeir blæju-partar verið af-
hentir yfirmönnum kaþólsku kirkj-
unnar í Quebec með iiinni mestu
viðhöfn. Aldrei fyr hefur nokkrum
snepli af blæju Maríu meyjar ver-
ið sleppt út úr Norðurálfunni, að
sögn, en nú voru Mercier fengnir
í hendur þessir partar í sjerstöku
virðÍDgar skyni fyrir trúrækni hans
og starf í þjónustu hinnar kaþólsku
kirkju.
Allar þessar kirkjulegu virðiag-
ar, sem Mr. Mercier hefur þegið,
telja mótstöðuraenn hans hreinasta
húmbúg og tál, sem notað sje til
að ginna með fáfróða alþjðu. En
það sem einkum veldur því að nú
er svo mikið um þetta atriði talað,
er það, að njjar og alvarlegar sak-
ir er farið að bera á formann Que-
bec-ráðaneytisins. Hann á að hafa
verið fátækur maður fyrir fimm ár-
um, en vita nú naumast aura sinna
tal. Hann á að hafa þegið stórfje
að gjöf af mönnum, sem komast
vildu að samningum við stjórnina
um vinnu þá, sem hún þurfti að
fá leysta af hendi. Þessir menn
eiga að hafa gefið honum hús það
sem hann bjr í, silfurborðbúnað
hans og vagn, og jafnvel loðkápu
og feldi til að skjla sjer í vetrar-
kuldunum. Jafnframt eiga og þess-
ir menn að hafa lagt óspart fje
fram við kosningar til þess að
halda honum við völdin. Yinsar
fleiri sakir eru á hann bornar, sem
allar siferta meðferð á almenning*
fje; hin síðasta og alvarlegasta af
þeiin öllum er sú, að 100,0('0 doll-
urum, sem veittir höfðu verið af
Quebec-þingi til járnbrautalagninga,
hafi alls ekki verið varið til þess sem
til var ætlazt, heldur hafi það fje
gengið allt í pólitiskar flokksþarfir.
Vel ber þess að gæta, að þetta
eru að eins ákærur, en ekki sann-
aðar sakir. Hvað mikið eða lítið
kann að vera satt í þeim, er enn
ómögulegt að segja. í konserva-
tíva flokknum er fögnuður mikill
út af þessum ásökunum; þeim meg-
in þykja þær koma á hentugum
tíma, rjett ofan í lineykslin, sem
komizt hafa upp í stjórnardeild
þeirri sem Sir Ilector Langevm
stjrði þangað til í síðustu viku.
Rannsókn liefur verið hafin af járn-
brautanefnd ölduneadeildarinnar í
Ottawa út • af ákærunni um þessa
$ 100,000, sem veittir voru til járn-
brautar, en eiga að liafa farið allt
annað. Mr. Mercier mótmælir því,
að sú nefnd hafi nokkurn rjett til
að rannsaka það mál, vegna þess
að fje það sem uin *r að ræða
hafi ekki verið veitt af sainbands-
þinginu, heldur af þingi Quebec-
fjlkis. En þau mótmæli virðast
ekki vera á miklum rökum byggð.
Að minnsta kosti líta Jms af helztu
blöðum frjálslynda flokksins—að vjer
ekki tölum um blöð íhaldsmanna—
svo á málið, að ekki dugi fyrir
Mercier að þverskallast gegn þeirri
rannsókn, kannast að sönnu afdrátt-
arlaust við það, að engin líkindi
sjeu til, að sú rannsókn verði óvil-
höll, en benda jafnframt á það, að
til brautar þeirrar (Baie des Chaleurs
brautarinnar) sem um er að ræða,
hafi sambandsstjórnin lagt fram
$ 525,000, og halda því fram, að
þar sem orð leiki á því að miklar
misfellur hafi verið á meðferð þess
fjár, sem ætlað hefur verið þessari
braut, þá sje full ástæða til þess
að sambaadsstjórnin skipti sjer af
málinu.
Hegningarlögin.
—o--
Dómsmála-ráðherrann í Ottawa,
Sir John Thompson, hefur lagt fyrir
þingið frumvarp til nýrra hegning-
arlaga, og er það lengsta lagafrum-
varpið, sem nokkurn tíma hefur
verið lagt fyrir Canadaþing, 340
blaðsíður og 1005 greinir. Eptir
þessu frumvarpi eiga ensku hegn,-
ingarlögin að vera numin úr gildi
hjer í landi. Hingað til hafa saka-
menn verið dæmdir eptir þeim.
Iíiel, til dæmis, var dæmdur sekur
um landráð eptir enskum lögum,
og það hefur komið fyrir, að menn
hafa verið teknir fastir hjer í landi
fyrir samsæri eptir gömlum lögum
frá ríkisárum Elisabetar drottningar.
Ekki er búizt við að þetta frum-
varp komizt gegn um þetta þing,
en að ári eru iíkindi til að það
verði að lögum, og fari svo, þá má
ekki þar á eptir höfða mál á móti
neinum manni fyrir brot gegn nein-
um lögum, sem gefin hafa verið út
af þingi Stórbretalands og írlands,
nema tekið sje fram í þeim lög-
um að þau gildi í Canada.
Vitaskuld hefur því verið hald-
ið af enskum hegningarlögum, sern
ráðherranum hefur þótt við eiga
lijer í *landinu, og hefur verið mik-
ið verk, að búa til eina heild úr
því og þeim iögum, sakamálum við-
víkjandi, sem gefin hafa verið út
hjer í landinu. Auk þess er í frum-
varpinu bætt við Jmsum njjurn
greinura, sem hvorki hafa áður stað-
ið í enskum nje canadiskum lögum,
og eru sumar þeirra allþjðingar-
miklar.
Eitt merkilegt atriði í frurn-
varpinu eru bendingar þær sem þar
standa um það, að hve miklu leyti
dómstólarnir skuli taka það til
greina, þegar ákærðir menn afsaka
sig með vitfirring. Hafl hinn á-
kærði á þeim tíma sem hann framdi
glæpinn verið svo viti firrtur eða
574
fyrir svivirðing, og í því skyni hef
jeg fengið ykkur alla til að koma
hingað. Jeg ætla að lesa upp játn-
in'guna, og þegar þið hafið fengið
að vita sannleikann, vil jeg fá ykk-
ur alla til að halda honum leynd-
um, úr því Mark Frettlby
er dauður, og enginn maður,
hefði neitt gott af því að
glæpur lians yrði almenningi kunn-
ur.“
veit“, sagði Calton eptir
litla þögn og sneri sjer að lög-
regluþjóninum, „að þjer eruð al-
gerlega sannfærður um, að þjer
hafið á rjettu og jeg á röngu að
standa, en hvernig lízt yður á, þeg-
ar jeg segi yður, að þegar Mark
Frettlby dó, hjelt liann einmitt á
því skjali, sem glæpurinn hafði
verið unnið fyrir?“
Andlitið á Kilsip lengdist tölu-
-vert.
„Hvaða skjal er það?“
„Hjónavígslu-vottorð Marks
Frettlbys og Rósönnu Moore, kon-
unnar, sem dó úti í skrílgötunni.“
Kilsip varð sjaldan forviða; í
þetta skipti varð hann það samtj
579
„Detta er allt þvættingur“, sagðí
málafærslumaðurinn óþolinmóðlega.
„Ekkert hefur komið fram gcgn
Moreland, sem getur flækt hann inn
í málið. Hvers vegna skyldi hann
hafa farið að finna Frettlby, ef hann
liefði drepið Whyte sjálfur?11
„En“, sagði Kilsip og kinkaði
kollinum spekingslega, „ef það er
satt, sem Moreland segir, að hann
hafi haft frakka Whytes áður en
morðið var framið, hvernig stendur
þá á því, að jeg skyldi síðar finna
frakkann uppi í furutrje 'í Fitzroy
garðinum og tóma klóróformsflösku
í vasanum?“
„Hann kann að hafa verið í
vitorði“, sagði Calton.
„Til hvers eru allar þessar á-
gizkanir?“ ?agði Chinston óþolinmóð-
lega; hann var orðinn dauðþreyttur
á umræðunum. „Við skulum lesa
játninguna, og þá fáum við innán
skamins að vita sannleikann, svo að
þetta urntal þarf ekki“.
Calton fjellst á það; þeir bjugg-
ust til að hlusta, og Calton byrj-
aði að lesa það sem hinn látni
rnaður hafði ritað.
582
segja, miður gott orð á sjer, þar
sem sakamenn voru hingað fluttir,
þá langaði mig þó til að fara þang-
að og byrja þar nýtt líf. En því
miður hafði jeg ekki efni á að kom-
ast það, og jeg sá ekki annað fyrir
mjer liggja, en að Jifa hinu dauf-
lega lífi skrifstofuþjóns í Lundún-
um, því að mjer var ómögulegt að
leggja neitt upp af þeim litlu laun-
um, sem jeg hafði. En rjett urn
það leyti dó frænka mín, ógipt
kona, og arfleiddi mig að fáeinuin
hundruðum punda, og með þau fór
jeg til Ástralíu, staðráðinn í að
verða auðugur maður. Jeg stóð
• nokkurn tíma við í Sidney, og fór
svo til Port Phillip, sem nú er svo
alþekkt með nafninu Melbourne, og
þar ætlaði jeg mjer að setjast að.
Jeg sá að þessi unga njlenda var
að blómgast, þó að mig auðvitað
dreymdi ekki þá um, að hjcr mundi
rísa upp heil þjóð, af því að það
var fyrir daga gullgraptarins. Jeg
var aðgætinn og spársamur á þeim
dögum, og jeg held sannarlega, að
það hafi verið sælasti parturinn af
lífi mínu.
571
irinn kurteislega.
„Munið þjer>“ sagði Calton og
leit framan í hann, „eptir liansom-
kerru morðinu, sem inönnum varð
svo tíðrætt um fyrir nokkrum mán-
uðum?“
„Já, jeg man eptir því,“ svar-
aði læknirinn í meira lagi forviða;
„e* hvað kemur það erfðaskránni
við?“
„Dað kemur ekkert erfðaskránni
við“, svaraði Calton alvarlega, „en
sannleikurinn er sá, að Mr. Frettl-
by var riðinn við þann atburð.“
Dr. Chinston leit spurnaraug-
um á Brian, en Brian gerði ekki
nema hrissta höfuðið.
„I>að kemur ekkert fangelsis-
vist minni við“, sagði hann með
hryggðar-svip.
Orðum þeim sem Madge hafði
sagt í óráðinu brá fyrir eins og
leiptri í huga læknisins.
Hann stóð á öndinni. „Við
hvað eigið þjer?“ sagði hann og
Jtti stólnum sem hann sat á, aptur
á bak. „Hvernig var liann við
morðið riðinn?“
„Það get jcg «kki sagt yður,‘*