Lögberg - 15.04.1893, Síða 2

2
LÖGBERG LAUGARDAGINN 15. ABRÍL. 1893
'£ ögb crg.
a(i 573 Mífin Str. TVinnipes:
The I.ö%ber% Printinq & Publishing Coy.
(Incorporated 27. May 1890).
KcrsTjÓRi (Editor);
EJNAR HfÖRLEIFSSON
business managrr: JOHN A. BLÖNDAL.
AU'.LÝSINGAR: Smá-augl)singar t eic
kipti 2ö cís. fyrir 30 or?S eAa 1 þuml
dálks’engdar; 1 doll. um mánuðinn. Á stærr
'Uglýsingum eða augl. um lengri tirr.a ai-
sláttur eptir samningi
riCsTAD A-SKIPTI kaupenda verður að til
kynrn skrifiequ og geta um fymtrandi bí
3tað jafnframt.
tJTANÁSKRIPT til AFGREIÐSLUSTOPL
blaðsins er:
THE LGCBERC PRÍNTINC & PUBLISH- CO.
p. O. Box 368, Winnipeg, Man.
UTANÁSKKIFT til RITSTJÓRANS er:
EUirftft LÍiCHERG.
P. O. BOX 368. WINNIPEG MAN.
— Laugarkagijin 15. ape 1893. —
jy Samkvæmt, landslögum er uppsögn
kaupanda á blaði ógild, nema hann sé
skuldlaus, þegar hann segir upp. — Et
kaupandi, sem er í skuld við blað-
,3 flytr vistlerlum, án þess að tilkynna
ieimilaskiftin, þá er það fyrir (lómstól-
nnum álitin sýnilsg sönuun fyrir prett
visuni tilgang’.
0T" Eptirleiðis verður hvei jum þeim sem
sendtr oss peninga fyrir blaðið sent viður
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi,
hvort sem borganirnar hufa til vor komið
frá Umboðsmönnum vorum eða á anuan
hátt. Ef menn fá ekki slíkar viðurkenn-
in ar eptir hadilega lángan tiina, óskum
vjer, að )eir geri oss uðviut um þuð.
— Bandarikjapeninga tekr blaðiP
filllu verði (at' Bandaúkjamönnum),
o; frá Islandi eru íslentkir pen-
ingaseðlar teknir gildir fullu verði sem
borgun fyrinblaðið. — Sendið borgun i
1\ 0. Alortey Orders, eða peainga í li
gistered Letter. Sendið oss ekki bankaú
vísanir, sem borgast eiga annarstaðar en
í Winnipeg, nema 25cts aukaborgun fylg
fyrir in-nköllun.
TIL IIVEITIBÆNDA.
Nú, f>e<rar sáninCTartíinina fer í
hönd, virðist ekki ópirft að minnast
á hinn versta ó.vin hveitisins hjer í
g-endinni, ryðið (smut). Dominion-
stjómin hefur líka seut út leiðbeining-
ar því viðvíkjandi, sem ætlaðar eru
b endum í Manitoba og Norðvestur-
la idinu, tii pess að þeir geti fyrir-
b/ggt þessa sketnmd á vöru sinni.
E i ineð pví að vjer ermn ekki vi-sir
u i), að pær leiðbeiuingur hafi komizt
í nendur alira f>eirra lesenda vorra,
s3 u þyrftu að iá pær, |>á setjum vjer
hjer aðalatriðið úr þeim.
Leys eitt pund af blásteini (cop-
per sulphate) upp í liálfri annari fötu
af vatni, og stökk blöndu þessari á
tíu búshel af sáningarhveiti, sem hreitt
hjfur verið út í þjettum vagnkassa
eða á hreinu gó'.li; hrær stöð igt í
k irninu meðan verið er að stökkva
bl indunni á það, og blanda því öllu
▼ el saman til þess að allt hveitið
vökni. Eptir fáeinar klukkustundir
m i sá hveitinu. Gott er að stökkva
þ issari blöndu á hveitið að kveldinu,
O' sá því svo morguninn eptir. Ef
vatnið er haft volgt, og blásteinsmol-
arnir eru brotnir sundur, þá leysast
þeir upp á fáeinum mínútum. Með
því að blásteinsblandan dregur nokkuð
úr krapti hveitisins til að skjóta frjó-
öngum, og það því rneira, sem blandan
situr lengur á því, þá er betra að
láta ekki dragast lengi að sá, eptir að
stökkt hefur vorið á hveitið.
Menn hafa tekið eptir því, að
hveiti hefur stundum ryðgað, þó að
úicæðið hafi verið hreint og gott.
Ilaldið er, að það komi af ryðögnmn í
jarðveginum, og liafi þar náð að snerta
kornið, þegar það var að skjóta frjó-
öngum. Millíónir af slíkum ögnurn
berast með vindinum í allar áftir um
þreskingartímann, og því er vafalaust
tnikið af þeim í jaiðveginum í öllum
þeim hjeruðum þessa lands, sem
liveiti er rarktað í. Dess vegna er
miklu óhultara að fara með allt út-
sæði á þann hátt, sem nú hefur verið
frá skyrt, hvort sem sjáanlegt er ryð
á því eða ekki, þvl að blásteinshland-
an ver útsæðið fyrir þessum ögnum í
jarðveginum.
Letta er aðalatriðiðí leiðbeiriing-
unurn, sein eru undirskrifaðar af for-
stöðumiinnnm tilraunabúanna í Ott-
awa, Brandnn og Ipdian Head, og það
er vonaudi, að eptir þeim verði farið.
Kostnaðurir.n er svo að segja enginn,
eitt cent lrjer um bil á búshelið af út-
sreði, og það er afdráttarlaust fullyrt
af búfræðingum landsins, að hveitinu
sje með öllu óhætt fyrir ryði, ef þessi
aðferð sje viðhöfð.
í þessu sambandi virðist oss og
rjett að nrinna á það sem blöðin eru
jafnt og stöðugt að reyna að hamra
inn í höfuðin á inönnum: að varast að
sá frcsnu hveiti. Eptir þeirri niður-
stöð r, sem tilraunahúin hafa komizt
að, eru mjög lítil líkindi til þess, að
slíkt liáttalair verði mönnum ekki til
stórskaóa, og á það skyldu menn ald-
rei hætta, neina allt annað útsæði sje
ófáanlegt.
SAMNINGURINN VIÐ FRAKK-
LAND.
Dað er svo að sjá, sem samning-
urinn, sem Sir Charles Tupper gerði
njtlega við stjórnina t Frakklandi fyrir
hönd Canada, ætli að verða Canada-
stjórn örðugri heldur en hún bjóst
við í fyrstu. Lesendur vorir munu
minnast þess, að stjórnin var sjálf svo
óánægð með samninginn, að hún fór
ekki fram á, að hann væri 'staðfestur
af þinginu. Að hinu ieytinu hjelt
S r Cliarles því fram, að hann hefði
gert samninginn í samráði við Canada-
stjórn, henni hefði verið kunnugt um
öll samnings-atriðin, og nú yrði hún
að standa við hann.
Með því að stjórnin hafði lcom-
izl að þeirri niðurstöðu að samningur-
inn væri óhafandi, þá virtistekki ne-ma
einn vegur vera fær fyiir hana: sá, að
kalla Sir Cliarles heim, og taka af hon-
utn embættið. Dað virtist liggja í
angiim uppi, að annaðhvortyrði stjórn-
in að bera ábyrgð á samningi fuíltrúa
síns, eða þá, ef hún treystist ekki til
þess, að hætta að hafa hann fyrir sinn
fuiltrúa.
Dað er svo að sjá, sem Sir John
Thompson, sem nú er á Frakklandi,
liafi komizt að þessari niðurstöðu
skömmu eptir að hann kom þangað.
Og með því að stjórnin vill ekki setja
frá embætti Sir Charles Tupper, sem
hefur verið einn af öflugustu máttar-
stólpum apturlialdsflokksins hjer í
landinu, og auk þess faðir eins ráð-
herrans, þá hefur nú stjórnin sr.úið
við blaðinu og ætlar að biðja næsta
þiug um að staðfesta samninginn.
í>að er ekki ólíklegt að stjórn-
inni þyki heldur súrt í broti, að neyð-
ast til slíks, og geri það með fremur
þungum hug. Hún hefur sjálf lyst
yfir því á síðasta þirgi, að htnni
þcki samnirgurinn óhafandi, og
að þess vegna biðji hún þingið
ekki um staðfesting á lionum. Og
svo kemur hún á næsta þing einmitt
m ð þá sömu beiðni, sem hún hafði
áður I/st yfir, að hún gæti ekki fengið
af sjer að fara fram á — allt til þess
að eins, að geta haidið einum vini
sínum í embætti. öllu meiri ómynd
mun ekki hafa komið fyrir í sögu
þessa lands.
En svo er eptir að vita, hvort
þingið læturhafa sig til þess, að stað-
festa sarnriing, sem r j >tt áður hefur
fengið þennan vitnisburð iijá söinu
stjórninni, sem leggur hann fyrir þing-
ið. Víst er um það, að frjálslyndi
parturinn af þinginu veröur ekki fá-
anlegur til neins slíks, eptir því sem
Mr. Laurier hefur ótvíræðlega í ljósi
látið. Það sem honum þykir að samn-
ingnum er fyrst og fremst það, að ef
hann verður staðfestur, þáá, eptir hans
skihiingi, og eins eptir skilningi fjár-
málaráðherrans í Ottawa, Frakk-
land heimtingá öllum þeim viðskipta-
hlunnindum, sem Canada kann að
veita nokkru öðru ríki. Nú vonast
Mr. Lauier eptir því, að þess verði
ekki langt að bíða, að Canada takist
að gera viðskiptasarnning við Banda-
ríkin, sem hún mundi hafa hundr-
að sinnum meiri hagnað af heldur en
viðskiptasamningi við Frakkland.
En hann hyggur, að sá hagnaður
mundi fara tnjög að forgörðum, ef>
Canada væri svo sem af sjálfsögðu
skyidug til að gefa Fri'kkum öll hin
sömn hlunnindi, sem Bandarfkjamönn-
uu) eru fyrirhuguð, ef samningur um
toliafnám hjer á landamærunum
kemst á.
Hvað apturhaldsflokkurinn "ill til
vinna, til þess að halda stjórn sinni
við völdin, er ekki auðvelt að gizka á.
En að minnsta kosti verður fróðlegt
að sjá, hvernig næsta þing tekur samn-
ingnum, og hverja grein stjórnin ger-
ir fyrir sinnaskiptum sínum, þegar
hún leggur hann fyrir þingið.
EKKI í MÁLI VIÐS.JÁLFAN SIG.
Heiðraði ritstjóri Lögbergs!
Jeg vil biðja yður að gera svo
vel að ijá mjer rúm í yðar heiðraða
blaði fyrir þessar fáu línur.
Frjettaritari Lögbergs ritar heil-
langa grein frá Gimli 2. marz 1893,
sem ekki snertir mína persónu nema
að litlu leyti. í raun og veru er það
ekki þess virði að svara því, en þegar
búið er að gera slíkt að blaðamáli,
þá er maður neyddur til að gefa skýr-
ingu, sem jeg hefði þó ekki gert, nama
fyrir kunningja mfna, sem óska eptir
að þetta mál sje skýrt opinberlega,
svo altnenningur geti dæmt í því.
Vorið 1890 flutti jeg hingað í
Breiðuvik, ásamt bróður mínum Jó-
hatinesi Sigurðssyni, sem hefur verið
fjelagi minn síðan; þá leijðum við
hús hjá núverandi nágranna okkar,
því að við áttum ekkert skýli yfir okk-
ur hjer í víkinni. 24. mai þetta sama
vor komum við f'á Selkirk með nokk-
uð af vörum á seglbát, sem við leigð-
um f sömu ferð og við keyptum vör-
nrnar, en með því að engin verzlun
hafði verið hjer 1 Breiðuvik nokkra
undarifarna mánuði, þá seldum við
aliar þær vörur næstu 3—4 daga.
Báturinn var virtur lijá þáver-
andi eiganda, jafnframt verzlun hans,
og var því ranglátt að virða bátinn
aptur, þó hann væri fluttur til Ny ís-
lands sama vorið. Á yfirskoðunar-
fundi, sem Gimli sveitarráð lijelt 11.
júní satna ár, virtu þeir hjá mjer bát-
inn á $200; svo giskuðu þpirá, að jeg
mund' eiga nokkuð á annað hundraðl
doliara virði af vörum, sem ekki voru l
ti’ um þær mundir, því 17 dagar voru
liðnir frá því við bræður komum með
vörur þærer skattur var lngður á, þar
til yfirskoðunarfundur var haldinn, og
var jeg þá settur á matskrá sveitai-
innar. Á þessum sama fundi vareinn
af þeim „alvitru“ skarpskygn-
ari en hinir, og sagði, „það væri rjett
að virða hjá mjer eins og öðrum, þó
hann væri ekki viss um, hvort það
væri samkvæmt lögum eða ekki“.
Síðan kom það fram hjá einum þeirra,
að við mundum vera vörulausir, og
annar, sem kunnugur var, samsinnti
það, að mjög lítið mundi vera til. t>á
æpir sá „skarpskygni“ upp og segir,
„það ekkert gera til, því það sje þá
uppselt og peningar í aðra liönd, en
með bátinn sje ekki spursmál, því það
viti allir, að báturinn sje til, og sagð-
ist því ekki skilja í, því þeir væru að
hafa á inóti slíku þar fullkominn þörf
væri á því að fá alla þá peninga sem
unnt væri, svo allt gæti staðist, enda
þurfi þeir ekki að vera hræddir um,
að þessi skattálaga komi þeim í nokk-
urn vanda siðar meir, því St. Sigurðs-
son vilji heldur borga skattinn, en láta
lögsækja sig, eins og hinn, sem við
höfum meðhöndlað á sama bátt.“ Deir
sem voru í minni hluta Ijetu tilleiðast
heldur en að láta manninn fara í tryll-
ing, sem honum hætti svo við, og
varð því sanngirni, fyrirhyggja og
skynsenii að lúta þessum löngu og
róstasömu röksemdum! — 7. október
1890 fjekk jeg rei kning frá Gimli-
sveitarstjórn,að upphæð $5,70, af
búð fyrir sunnan Sandy Bar; eins og
sjá iná, höfðu þeir gert svonalagaða
samsteypu úr bátnum og vörunum og
kalla það búð fyrir sunnan Sandy Bar,
og vita nú allir nágrannar mínir og
allir þeir, sem nokkuð þekkja til mín,
að jeg hafði ekki liúð' fvrir sunnan
Sandy IJar uin þær mundir. 20 nóv.
sama ár skrifaði jeg sveitarstjórninni
um yfirsjón hennar: á yfirskoðunar-
fundi að virða bát sem jeg átti ekki,
og vörur aem ekki voru til, og bað
því ráðið að lagfæra þetta hið allra
bráðasta, og fjekk jeg ekkert svar frá
þeim; en nokkru síðar átti jeg tal
við ráðið á Gimli, og sagðr það mjer,
að rjettilega væri skattur á mig lagður.
15. febrúar 1892 var hjer maður
á ferð sendur af ráðinu til að inn-
heiinta alla útistandandi skatta; þá
vildi útsendari innheimta „skattþann
hinn miklaP. Jeg þverneitaði að
borga þá lúalegu og ólögmætu kröfu
sem þeir höfðu gert á hendur mjer.
Þrátt fyrir þverneitun mína að borga
skattinn, þá þorði ekki hin gamla
sveitarstjórn að lögsækja mig, en
á sama tíma lögsótti hún menn, sem
ekki gátu borgað útsendara. Óhætt
er að segja að sveitarstjórnin hafi
fengið margar ákúrur bæði munnlega
°g brjeflega frá mjer, fyrir þá ósæmi-
legu aðferð, sem hún brúkaði við mig,
þá nýkominn og óviss urn hvort jeg
mundi staðnæmast í þessu byggðar-
lagi. Þar sem frjettaritarinn segi ið
jeg sje í máli við sjálfan mig, opinber-
ar hann fávizku sína, að minnsta kosti
í þessu máli, og gefur þar með í skyn
að sveitarstjórnin samanstandi af ein-
um manni, (oddvitanum) og sje hann
því í máli við sjálfan sig. Af þessu
geta nienn sjeð skrifarans hugsunar-
fræðislega rugling, eins og hann er
saman knúsaður í allri þeirrigein. En
meðal annars — er það ekki lúalegt
fyrir Gimli-búa, að vita. til þess, að
þvílíkt föðurleysisafk ' ærni skuli fæð-
ast á meðal þeirra? — sem saman
stendur af hroka, tnikilmennsku og
sjerstöku sjálfsáliti.
Að endingu vil jeg biðja alla
sinngjarna og góða drengi að íhuga
hið framangreinda og vona jeg þá, að
engum dyljist, að eitthvað hljóti að
vera óhreint við þessa kröfu. Jeg
hef fengið úrskurð beztu lögmanna í
Manitoba um múl þetta, og segja þeir
að sjálfir skuli þeir ábyrgjast, að jeg
þurfi ekki að borga þessa kröfu, og jeg
þurfi ekki að leggja fram neina pen-
inga til að halda því ináli til streitu,
eE jeg óski eptir. Svo vona jeg að
allir skynsamir menn virði á betri veg,
þó jeg vilji ekki láta fara illa með
mína persónu, og ekki heldur með
mig sem oddvita.
Með virðing til allra lesencla
blaðsins.
Hnausa P. O. 4. apríl 1893.
Stephan Sigurdsson.
FRKGNBRJEF ÚR NÝJA
ÍSLANDI.
loELANDIG RIVICR 7 APRIL 1893.
Hinn 0. þ. rn. var haldin almenn-
ur fuL’dur fyrir alit Nýja íslanrl í skóla-
húsinti í Breiðuvík. Fundur sá var
sem framhald af ársfundi þeim sem
haldinn var á sama stað í fyrra vor, til
að ræða ýtns framfaramðl nýlendunn-
ar. Fundurinu vnr fremur fámennur,
ýmsar standandi ncdndir voru til sSð-
an í fyrra, og var húizt við, að þær
mættu á fundinum, en það varð ekki.
Forseti var kosinn lir. St. Sigurðs-
son. Setti hann fundinh og kvað fyrst
liggja til umræðu innflutningsmál
nýlendunnar, og síðan hver önnur mál,
er menn vildu ræða
Jón Pjetursson kvað það helzt
liggja fvrir. að hinar ýmsu deildir at-
huguðu, á inóti livað mörgum inn-
flvtjendum liver þeirra gæti og vildi
taka. Eiiinig hvort menn vildit hafa
nianu í Winnipeg til að taka á móti
innfh tjendtun, þegar þeir kærnu, eins
og áður hefði verið gjört.
Gísli .Tónsson áleit engan efa á
þvi, að almenningur vildi innflutning
til nýl. en óvíst væri, hvort menn
vildu nndanteKningarlaust alla sem
kæmu. llanu hafði heyrt að margir
vildu að eins sjálfstæða men.i hingað.
Áieit borga sig að lia.fa inann í Winni-
peg á kostnað sveitarinnar til að leið-
beiria innflytjendum, eins og áður
hefði gert verið. Vildi leggja það
til. að sveitarráðsmönnum væri falið á
hendur að komast eptir viija rnanna
því viðvíkjandi í deildum sínum.
Einnig væri nauðsynlegt að sá sem
sendur væri til Winnipeg, hefði skýrsl-
ur og Jýsingar um ótekin lönd, eyði-
hús, og nöfn búenda í hverri deild,
slíkt gæti orðið til gagns fyrir inn-
flytjendur. Nauðsynlegt væri að hafa
menn í hverri deilcl til að taka á móti
innflytjendum þegar hingað kæmi
og leiðbeina þeim.
A. ,1. Skagfjeld kvað þá skoðun
hafa komið fram á fundi, að betra væri
að sveitin verði fje til að styrkja inn-
flytjendur, þegarhingað kæmi, heldur
ea að kosta agent í Winnipeg. Slíkt
væri einnig sin skoðun. Álit nýl.
hel aukizt síðastliðið ár, og hngur
margra rnundu stefna hingað á yfir-
standandi tíma.
Stefán Fnðbjörnsson áleit ómissandi
að liafa agent í Winnipeg, slikt væri
það sem allar aðrar byggðir geiðu.
Innflytjendur væru Ókunnir og ráð-
lausir þegar hingað til lands kæmi,
og væri nauðsynlegt að leiðbeina
þeim. Margir hinir allra aumustu
hefðu verið sendir til þessarar nýl.,
þótt sumir þeirra sjeu orðnir nýtir
bændur nú.
A. J. Skagfeid áleit að fólk á ís-
landi væri búið að fá fullkomnari liug-
myndir um lönd og líðan manna hjer
vestra, en áður beíði verið. Agentar
þess vegna ekki eins nauðsynlegir.
Ef fólk yrði óánægt síðar meir, þá
væri betra að það gæti ekki kentöðr-
um urn að ltafa tælt það lringað.
Jón Pjetursson vildi að agent
væri hafðtir í Winnipeg. Ekki til að
laða fólk hingaö, lieldur til að leið-
beina þeim sem þegar hefðu ákvatðað
sig til að fara og sjá um að þeim efn-
aðri væri ekki snúið frá aðfara liingað,
eins og tíðkast hefði; þekking manna
heima á högurn okkar hjer vectra
hefði óefað aukizt í seinni tíð, en samt
væri hún ekki nægileg. Sveitin auð-
vitað tækist töluvertí þau við að kosta
mann efra. Skýrslur þær sem G. J.
hefði talað um væru óefað góðar, ef
liægt væri að fá þær.
Gísli Jónsson bar fram svolátandi
uppástungu: Fundurtnn skorar á
sveitarráðið að leita vilja almennings
því viðvíkjandi, hvort hafaskuli mann
á kostnað sveitarinnar í Winnipeg til
að taka á móti innflytjendum.
St. Sicfurðsson kvaðst ekki <reta
felt sig við svorta lagaða uppástungu,
vildi ekki að sveitin færi að kosta
mann þar efra, heldur að eins að ein-
hver S Winnipeg væri látinn tala máli
voru, og segja þá velkomna, sem
koma vildu.
Uppástungan borin upp og sanr-
þykkt.
Gísli Jónsson óskaði að urn leið
og sveitarráðinu væri gefin til kynna
þessi samþykkt, væri þvl gefnar bend-
ingar nm að lcjósa nefndir til að safna
skýrslum þeim' sern áður liafði verið
minnzt A. Öskaði að málið kæinist
inn á næsta sveitarráðsfund.
Eptir nokkrar fleiri umræður því
viðvíkjandi, fjellust menn á það, þá
með því skilyrði að sveitinni ykist
crkki kostnaður af að wifna skýrslununt.
Forseti sleit furtdinutn kl. 4. e. It.
Það slys vildi til hjer, að barn,
sem hr. Jón Hornfjörð og lcona lians
eiga, skaðbrendi sig rneð því að hella
Eina itreina Cream Tartar Powder.—Engin amónía; ekkert álún.
Brúkað á millíónum heimila. Fjörutíuára á markaðnum