Lögberg - 02.07.1893, Page 1
Lögberg er gefið út hvern miðvikudag og
laugardag af
The LÖGBERG PRINTING & PUBLISHING CO.
Skrifstofa: Afgreiðsl ustofa: I'rcntsmiðja
148 Prinoess Str., Winnipeg Man.
Telcplione G75.
Ko.star $'2,oo um árið (á íslandi C kr.
borgist fyrirfram.—Einstök númer 5 ce.'.t.
Lögbrrg is published every Wednesday and
Saturday by
THR I.ÖGEERG PRINTING & PUBLISHING CO
a: I4S Princéss Str., Winnipeg Man.
'l'eleplkone (175.
Subícription pricc: $2,00 a year payal le
i.r advance.
Single copies 5 c.
6. Ar.
WIXNIPEG, MAN., MIDVIKUDAGINN 2. JULl 1893.
Nr. 59.
Jafnvel pótt prestsmál vort Ný-
íslendinga hafi verið rætt svo greini-
lega í nokkrum greinum í LOgbergi
við og við, að öllum skynsömum mönn-
um ætti að vera orðið auðvclt að átta
sig á pví, ætla jcg, íneð leyfi ritst-
Lögbergs, að bæta við pær umræður
nokkrum línum, með því að jeg veit,
að við pví er bái/.t af mörgum.
Jcg ætla að halda mjer við pá
vörn fyrir sjera Magnús J. Skaptason,
sem stendur í tveim töluliðum í 47.
nr. Lögb. p. á. Á pað er síðan hefur
komið frá inönnum sjera M. virðist
in jer en'cin pörf að niinnast frekara,
cn pegar hefur verið gert. 145 nöfn
cru rituð undir tölul. I. og 9 undir
tölul. 11. Ilver sem hugsar nokkuð
um málið inun oiga örðugt með að
gera sjer grein fyrir, livað jafnlöng
nafnadræsa á að |>ýða í sambandi við
cins auðvirðilega vörn, sem sjálf er I
raun og veru meiri sönnun fyrir mínu
máli cn nokkuð annað.
En pað er ekki óhugsandi, að ein-
liverjir, scm af eigin rcynslu cru alls
ókunnug’r prestlegri starfscmi sjera
M. hjcr á Gimli og í Nýja fsl. og
leggja sig lítt niður við að hugsa um
málið, kunni að geta leiðst af pessum
nafnafjölda til að tiúa pví, að pað hafi
verið óparfa uppátæki af mjer að fara
að rita um petta mál. 4>css vegna
virðist mjer ekki alls óparft að bæta
við nokkrum línum, sein að líkindum
vcrða niðurlagsorð mín í pessu máli.
Þeir 145, sem gera yfirlýsinguna
1, kalla grein mína „svívirðilega árás
á einn hinn dagfarsbe/ta mann, og
liið mesta ljúfmcnni, sem til er í
pessari nýlcndu;“ einmitt pað. Mundi
pað pykja góð og ljúfmannleg fram-
koma af leikmanni, að ganga um
ragnandi út af hverju smáræði, og
innan um trúarbragðatal, svo sein á-
licrzlu merki; að kalla menn ýmsum
Ónöfnum, segjast vcrða að drcpa mót-
stöðutnenn sína, reiða til hnefann með
peim ummælum, að annaðhvort verði
að láta undan, hausinn eða hnefinn
og II. pess liáttar; eða hafa engir af
pessum 145 sjeð eða hcyrt petta eða
pví um verra til prest sinsV Eða má-
ske pað sje ósaknæmara af presti en
öðrum í peirra augum? Jeg pykist
pó pekkja nöfn sumra peirra er vilja
láta tclja sig í snyrtimanna röð, inn-
an um pau 145, og vlst er utn pað, að
nógu tiltektasamir eru sumir peirra
um náungann, en pað cr ekki annað
að sjá, en peir sjeu orðnir blindaðir I
öilu pvl er viðkemur [>essari prests-
druslu og trúmálum bans, eða peir
láta heimskulegan pvergirðingshátt
n'iða, pó pað kosti pá álit peirra hver-
vetna par sem íslenzk tunga skilst.
115 neita pví að sjera Magnús leitist
við að dylja trúarskoðanir sínar. Það
fólk veit J>á hvcrju sjeraMagnús trúir
innst I li jarta sínu, annars verð jeg —
ineð fullu trausti til samjiykkis liugs-
andi manna — að neita pví um rjett
til að lýsa slíku yfir.
Þeir 145 neita j,vg ag sjera
Magnús segi »m tmskoðanir sínar
sitt í hvert skipti. Vel fylgið pjg
með, Jierrar mínir og frúr! Eru ekki
menn I söfnuðum sjera Magnúsar, sem
draga ongar dulur á pað, að peir sjeu
hrcinir og beinir tJnítarar? og eru
ckki menn I söfnuði sjera M. einniitt
hjcr á Gimli, sem hafa sagt og segja,
að |>eir fylgi honutn ekki, ef hann
neiti guðdómi Krists? ([>eir vita J>að
ckki), og hefur ekki sjera Magnús I
brjefi til Kristofers Jansons, sem birt
var í Lögbergi í fyrrasumar, nokkurn
vcginn skylaust ncitað guðdómi
Krists? Nú vil jeg spyrja: livernig
fer sjera Magnús að gera alla [>essa
menn ánægða með trúarstefnu sína?
Verður liann ekki að segja sitt í hvert
skiptið til að [>óknast peim öllum?
Jeg ætla að skjóta J>ví til allra skyn-
samra manna, hvort sverið kemur
ekki af sjálfu sjer.
4>að er tilfellið, að fóikið er o:ð-
ið algjörlega ringlað I trúrnálum, veit
ekki hverju [>að trúir, nje liverju
prestur pess trúir, eins og sýndi s:g
bezt á ársfundi Gimli-safnaðar í vetur,
par sem pessum spurningum var
hreyft, en livorki svarað af jiresti nje
söfnuði.
t>eir 145 1/sa hátíðlega yfir pví,
að sjera M. gegni ekki prestvcrkuro,
að forminu til,öðruvísi I eitt skipti en
annað; svo er nú pað. Skýrir hann
pá börn ætíð ej>tir reglum lútersku
kirkjunnar ? Eða ætíð ejitir rcglum
únítira? Eða eptir hvaða reglu,
fyrst pað er eins I öll skipti? Nú
skorajegá j ður 145 að sanna yðar
framburð; fyrst pjer hafið ekki enn
skorað á mig, ætla jeg að geyma mín
betri gögn, ef pjer viljið halda fram
máli yðar og miklu yfirlýsing!! Sjera
M. hcfur allt fram að næstliðnu vori
mjer vitanlega fermt börn alveg á
lúterskan máta, og haldið fermingar
ræður mjög líkar peim scm tíðkast
hjá lúterskum jirestum almennt við
pau tækifæri; en I Dagsbrún Nr. 6.
er prentuð fermingarræða hans á
Gimli næstliðið vor, og segir hann
sjálfur um liana, að hún sje „fjarri
því <(Ö vera lvtersJiu,og er jeg honum
alveg samdóma í pví; en pá vil jeg
spyrja hann, viðhafði liann samt ekki
hinar lútersku formúlur? Ef liann
hefur fiutt fermingar ræðu I anda Gn-
ítara — sem jeg álít ræðuna — en
viðhaft lúterskar formúlur, livcrnig á
pá að hugsa sjer meiri ósamkvæmi I
„prest.werkum að forminu til'\ mínir
heiðruðu 145?
Jeg er hræddur um að pjer 145
hafið hugsað yður nokkuð lítið um
áður en pjer rituðuð nöfn yðar undir
pctta bull úr Jóh. Sólmundssyni, sem
ljet sjera M. J>rengja sjer hjer inn sem
barnakennara, til pess að geta notað
hann I baráttu sinni fyrir trúarvingli
pví er liann nú er búinn að koma yfir
yður.
E>að var pess vegna engin furða
pó Jóh. Sólmundsson legði mikið
kajip á að fá undirskriptir yðar að
[>essari yfirlysing, pað var að J>ess
konar verkum, sem liontim var frá upp-
liafi ætlað að vinna, fremur en að upp-
fræðing ungmenna vorra. Og jeg
vcit, að aðferðin við pá nafnasöfnun
var frámunalega ómannleg I alla staði,
og yður sármikil vorkunn, J>ótt [>jer
l jetuð leiðast af fortölum, eggjunar-
orðurn og prábeiðni Jóhanns, og hins
vegar af vorkunnsemi við sjera M.,
sem pjer eitt sinn höfðuð unnað sem
presti, enda pótt pað sje nokkuð á
annan veg hjá mörgum yðar riú.
Til frekari skyringar vil jeg geta
pess, að meðal undirskripta pessara
eru nöfn fólks, sem bilað er á geðs-
tnunum, nöfn margra barna á ferm-
ingaraldri, sem algerlcga eru á valdi
húsbænda og foreldra sinna, nöfn
kvenna, scm eiga sitt aðallieimili I
Winnipeg og annarstaðar utan ny-
lendunnar, nöfn kvenna, sem eiga
heima í nyl., en aldrei eða sjaldan fara
út af heimilum sínuro, naumást til
kirkju, og pess vegna sjá og heyra til-
tölulega lítið af prestlegri framkomu
sjera Magnúsar, og svo nöfn manna,
sem í pólitiskum tilgangi og sökum
málafylgishagnaðar veita honum að
málum, án tillits til trúarstefnu hans.
Jeg pykist ekki J>urfa að sanna
frekar, að petta veldur mestu bölvun
I mannfjelaginu, og hver sem vildi
liafa fyrir pví, að kytina sjer Gimli-
Hfið cins og pað er nú, ht úr þessum
málum, hanu mundi sannfærast um
kð uðal-kyndill alls pess báls sje
presturiun sjera M. J. Skaptason.
Nú er að athu o-a tölulið II. Ár-
D
nesbyggjar ly'sa mig ósannindamann
að pví, að I Arncsbyggð sje enginn
„organiseraður“ söfnuður tilheyrandi
sjera Magnúsi.
Eptir pví scm jeg veit bezt, komu
peir saman á árfund sinn, en allt lenti
I óstandi, suinir vildu fara úr peim
söfnuði, sumir halda áfram að vera I
söfnuði, cn afsegja jirestinn sjera
Magnús. Við [>etta lenti allt I ráð-
leysi, engin nefnd varð kosin, og menn
dreifðust burt af fundi án nokkurra
endilegra úrslita, og munu flestir safn-
aðarlima hafa álitið að söfnuðurinn
væri upplej'stur.
Svona stendur enn, nema hvað
pessir 9 komu saman, til að gera pessa
yfirlysing, sökum pess, að sjera M.
hafði mælzt til pess af peim, að peir
gæfu sjer vitnisburð, og hefur peitn
pótt maklegt að offra mjer til J>ess, að
skyla smán pess prests er peir fyrir-
verða sig fyrir.
f>ann söfnnð eða J>að fjolag, sem
enga stjórnarncfnd hefur, kalla jcg ó-
organíserað, og söfnuður sá er hefur
til lieyrt sjera M. I Árnesbyggð var I
pví ástandi er cg ritaði greinina, og
er pað enu I dag, eptir pví s m jeg
hcf frjett.
Gímli, í júlí 1893.
Jónas Stefánsson.
ÚR BÆNUM
-06-
GRENDINNI.
íslendingadagurinn í dag.
Mr. og Mrs. Sigurður Sölvason á
Machray Str. hjer i bænum nrsstu 8
mánaða camlan dreno' á sunnudatr-
c- o n
inn var.
Fram með Manitoba og Norð-
vesturbrautinni kom ákaflega mikið
hagl með ofsaveðri á laugardagsnótt-
ina var, og gerði mikið tjón.
J. 13. Thorleifsson liefur keypt
leyfi til að hafa allskonar veitingar á
Exliibition Grounds, á IslendintradaíT-
inn 2. ágúst. Ilann vonast eptir að
allir landar sínir kaupi frekar að sjer,
en peim cnsku sem par eru.
Mr. Kristján 13enediktsson, verzl-
unarmaður á Baldur, kom hinsrnð til
bæjarins um helgina og er hjer fram
yfir Islendingadaginn. Ilann segir,
að bændur í Argyle búist nú við með-
alupjiskeru.
Eptir [>ví sem vjer liöfuin frjott
frá Mr. Sigtr. Jónassyni, er ekki von á
næsta innflytjcndahópnum íslenzka
fyrr cn nm miðjan pennan mánuð. í
honum verða um 500 manns. Dráttur-
inn stafar af pví, að örðugthefur geng-
ið að fá skip til að sækja menn inn á
hafnirnar.
Morðmálinu hjer í bænuin var
vlsað til dóms og laga á laugardaginn,
og hinir ákærðu, George Riley og
Joe. Le Blank, sitja I fangelsi fylkis-
ins og bíða dóms síns. Biley hefur
kannazt við að hafa rænt IVilson heit-
inn, off seuir að Lc Blank liafi verið
mcð sjcr við pað verk. Le Blank
kveðst ekki liafa verið við, heldur hafa
beðið Rileys spölkorn frá. En j>en-
ingunum skiptu peir milli sín að
minnsta kosti, ejitir framburö peirra
beggja. Aptur á móti neita peir pví,
að peir hafi ætlað að myrða manninn.
Dr. Gillies, sem skoðaði líkið, bar pað,
að maðurinn mundi liafa dáið af pvf,
að höfðinu á houum liefði veriðhnykkt
hart cptur á buk, og svo tokið fyrii
vitin á honum.
Júlínúincrið af Sunnanfara er ný-
komið, og par með byrjar 3. árgangur
blaðsins. Þetta nr. ílytur á fy'rstu síð
unni góðar myndir af 4 alpingismönn-
um: Benedikt Sveinssyni, Benedikl
Kristjánssyui, Einari Ásmundssyni og
Sgurði Gunnarssyni, og er svo til ætl-
azt að myndir af öllum núverandi
pingmönnum komi I [>essum árgangi,
og virðist oss pað ágætlcga til fundið.
Svo eru og í pessu nr. ljóðmæli eptir
Kinar IIjöileifsson og Þorst. V. Gísla-
son, ritdómur eptir Olaf Davíðsson um
„Jón biskuj) Vídalín,“ síðustu sögu
Torfh. Holm, ogymislegt fleira. Kaup-
endur að pessum 3. árg. ættu sannar-
lega ekki að verða færri en að hinum
fyrri árgöngum. I>að er vel varið ein-
um dol.’ar á ári til pess að styrkja
slíkt fyrirtæki sem útgáfu Sf., og pað
cr góð og varanleg ánægja, sem menn
fá I aðra liönd. Utsölumenn Sunnan-
fara hjer I bæ eru nú peir bræður M.
og W. II. Paulson, og peir biðja oss
að geta pess, að [>eir seudi ekki áskrif-
endum pennan nyja árgang, ncma
borgað sje fyrir liann fyrirfram.
Morðingjarnir, sem nú biða dóms
í fangelsinu hjer I bænum, eru ekki
einu flækingarnir, sem hefur verið of-
aukið hjer um undanfarandi vikur.
Þcir liafa verið hjer tugum saman, cg
eru nokkrir peirra komnir I hegning-
arhúsið 8 voru sendir pangað I einu
á föstudaginn var — sumir liafa verið
reknir úr bænum, og sumir eru sjálf-
sagt cnn að liengslast um bæinn og
í nájTrenninu. Ilafa verið svo mikil
brögð að ófögnuði pessum, að naum
ast, hcfur verið óhætt að vera einn á
ferð utan við bæinn seint á kveldin.
Einn bóndi var ræntur [>ví sem hanu
hufði meðferðis nylega nálægt Louise
brúnni. Líkar umlcvartanir kom frá
nokkrum smábæjum hjci I fylkinu,
svo að pað er svo að sjá, sem einhver
flækinga-alda sje að voltayfir landið.—-
Hvað eptir annað tóku borgararnir I
Neche, N. D. sig til bjer um daginn
og ráku flækingahój>, sem par hafðist
við norður fyrir landamærin,en Gretna-
menn ráku [>á jafuharðan af höndum
sjer suður yfir aptur, pangað til flæk-
ingunum fór að lciðast [>essi rekstur
fram og til baka, og hjeldu eitthvað
annað.
STÓRKOSTEG DÆGINDI.
Heimsækjendur Chicagosyningar-
innar, sem ferðast með Northern Paci-
fic og Wisconsin Central brautunuin,
eru fluttir að Grand Central vagn-
stöðvunum í Cliicago.
Þcirri fögru, stórkostlegu og cld-
tryggu byggingu hefur nú verið
breytt í hótell með Norðurálfu sniði,
með hjer um bil 200 herbergjum á-
gætlega upj>búnum. Til pæginda er
I hvorju peirra fyrir sig bæði heitt og
kalt vatn, rafurmagnsljós o. í'.
Borgun fyrir gistingu er mjög
sanngjörn, og mcnn geta tryggt sjer
hcrborgi fyrirfram hjá agentum Nort-
hern Pacific brautarinnar.
Með pví að taka Northern racific
brautina til Chicage geta lieimsækj-
endur komiat hjá ópægindum við
tlutning innan um borgina og geta
einniu ferðast milli Grand Central
O
vagnstöðvanna og syningarstaðarins
með eimlestum sem fara beina leið
milli pcirra staða.
Það er pað ciná láfurmágnsbélii
sem er byggt á vísindalegum grund-
velli og sem er vcl hentugt. Það
fram leiðir cgta rafurmagns straUní,
sem læknar marga sjúkdóina.
Ektii rafnriuasjis straiiuiur
er fram léiddur i ,,baUeri“ seni cr á beltihu og
er hægt aS lelða til allra hlutá likafnar.s.
Straimiinn cr hœgt aö' hafa veikan eða ■Merk.au
eptir Jví sem |>érfm kefst, og sá sem hrúkar
beltið getur hvenær sem cr temprað liann.
I’ríslisti vor mcil niyndiim
innihcldnr |;ær bc/.tu uppb'singer viðvikjanili:
bjl á bngvarandi sjúkdómum og hra'fnsótt,
einnig taugaveikUin, svörnum vitnisburönm,
nicö myndu-m af fólki scrn bcltiö hefur læknaö.
rríslisti og myndir et hellinu og nm hvcrnig
skal skrifa eptir þcim; á ensku, |>ýzku, svensku
og norsku. J>ess: bók verSur sentl hvcrjum
er sendir 6 c. frimerki.
Komið á skrifstoftir vorar pegar
pjer farið á hejmssyninguna, skoðið
einuig pað sem Dr. Ovven hefur að
séna í rafurmagns byggiiigunni
„Section N. Space 1. Sú stærsta
rafurmagnsbelta-verksrniðja í beim-
inum.
Getið um blað pctta pegar pjer
skrifið.
Frekari upplysingar um belti
pessi geta menn fengið með pvl að
snúa sjer tii II. G. Oddson.
Box 3t>8.
Winnipeg.
THE OWEN
Electric Bclt and Appliance Co.
Main Office and Only Factory.
Tiie Ovvex Ei.kctiíic Bei.tBuilwxo,
201- 211 State St. Ghicago, 111.
The Largest Electric Belt.Establish-;
ment in the World.
When writing mention this jiaper.
SAUMAMASKÍNUR
B. Axdersox, Giinli, Man., selur
allskonar Saumamaskíaur með ’lágu
verði og vægura borgunaiskilum
Flytur maskínúr kostnaðarlaust tif
kanpenda.
Borgar hæzta verð fyrir gamlar
sanmamasklnur.
Fyrir jieninga út í Lönd.
Sirloin Steak and Roast................i2c.
Round Steak.......................... IOc.
Porter Ilouse and Roast ................loc.
Rib Koasts ........................... loc.
Shoulder Roasts......................... 8c.
Chuck Roast..............................Gc.
Chuck Steak.......... ..................6c.
Shoulder Steak...........................8c.
Boiling Beef......................4C. to 6c.
Aðrar kjöttegundir tiltölulega cins billcgar;
Biiðin er opin á hverju kveldi lil kl, lo til off
Sefa daglauna mönnura tœkifæri til að fá virðí.
pcninga sinna. •
DOYLE & CO.
Ilorninu á M n og JamesStr. Thone. J55.
JJ3p*Fjelagið The Great Western
Commission agency & Advertising
contractors hefur sett uj>j> skrifstofu í
Winnijæg og cr. Mr. L. A. Layton
skrifari fjelagsins. L>eir gera almennt
Cmmission busincss. Búa til samn-
inga, veðsctningabrjcf, erfðaskrár, út-
vega ábyrgðarmcnn og innkalla
skuldir. t>eir útvega ennfrcmur lifs-
ábyrgð, og ábyrgð gcgu slysum, og
vátryggja bús og eignir. I>eir liafa
sjerstaklega gott tækifær' til að út-
vega mönnuin auglysingar mcð ymsu
sniði. Mr. Dargue ráðsmaður fjelags-
ins hefur mikla reynslu sem auglys-
inga agent, og getur pví gcfið mönn-
um leiðbeiningar í [>ví efni, óg spar-
að J>eim að minnsta kosii 20 j>rct.
Finnið [>á að máli og fullvissið yður
um að pað börgar sig að eiga viðskipti
við [>á.
Skrifstofa peirra er,
407 Main Str. YY innipeg.