Lögberg - 23.12.1893, Side 2

2
LÖGBERQ, LAUGARDAGINN 23. DESEMBEB 1893.
-S ö g b e r g.
OefiS út aS I4S Prinoau Str., Winniptj '4<n
I The I. 'gberg Printing ár Publishing Co y.
(Incorporated May ll, l89o).
Ritsijór: (Editor);
F.INAR H/ÖRLEIFSSON
BtisiWESS MANAGF.r; JOHNA. BLÖNDAl
AUGLÝSINGAR: Smi-auglýsingar I eii
iVipti '16 cts. fyrit 30 orf! eíta 1 þum1
dálkilengdar; 1 doll. um mánuöinn. A staer>
augiýsingum eða augl. um lengri tima a>
sláttur eptir samningi.
UTANÁSKRIPT til AXGREIÐSLUSTOKl
blaffsins er:
THE LÓCBEHC PRINTIHC & PUBLISH. CO
P. O. Winnipeg, Man.
UT1NÍSKH.IKT til RITSTfÓRANS er:
KIIITOK LÖ«BER«.
P. O. BOX 368. WINNIPEG MAN.
— I.AUGAliD A-TINN 23 DES. 1803. —
19~ SamkTSpm lanCLslögum ar uppaögt
ka>ipanda á blafli ógild, nema hann af'
ikuldlaus, bngar hann aegir upp. — E*
kaupandi, »em er í gkuld vifi blafl
iA fljrtr vigtferlum, án besa afl tilkynna
heimilaskiftin, þá er þafl fyrir dómstól
unum ájitin sýnileg gömiun fyrir prett
ríium tilgangl.
ffr- Eptirleiflis Terður hTerJum þeim sem
lendir oss peninga fyrir blaflifl spnt viðu
kenning fyrir borguninni á brjefaspjaldi,
hTort sem borganirnar hafa til vor komifl
frá Umboflsmönnum vorum eða á annan
hátt. Ef menft fá ekki siíkar viöurkenu-
ingar epty- hæfllega lángan tíma, óskuir
yjer, aö þeir geri oss aðvart um þaö.
— Bandarikjapeninga tekr biaflif
fiillu verfli (af Bandaríkjamönnam).
og frá tslandi eru íslenzkir pen
iggasefllar teknir gildir fullu verfSi sen
borgun fyrir blaflið. — Seudið borgun í
P. n. Jtvruy Ordern, eða peninga 5
jittered Letter. Sendið oss e.kki bankaá
risanir, sem borgast. eiga annarstaflar er>
Winnípeg, nema 2ócts aukaborgun fylg
fyrir innköllun.
s ð — er ekki J>e£r»r svo komið? —
að hvenarr sem fylkisstjóra-embæt'
losnar, f>4 eifci að líta & p>ð sem her
fan£r, er menn eijri að berjast um f
pólitíska víjrvellinum, herfang, er sí>
keypinauturinn fái, sem jreti haft
sterkust áhrif á pá stjórn, er í pað
-kipli situr við vOldin — pe^ar svo
er komið, seyjum vjer, J>á heldur
fólkið ekki lengi áfram að virða em
bættið, eða f>ann sem f pví situr, ein-
mikið eins og æ»kilegt er frá hverjo
sem helzt sjónarmiði. I>essi fylkis-
stjóra-embætti svara til landstjóra
embættisins, pótt pau sjeu ekki alvej;
eins tilkomumikil. En hvað lenp’
mundi landstjórinn g-eta vonað að
halda peirri miklu virðinfru, sem Can-
adanienn nú syna af svo fúsu geði
peim tijrnarmönnum, sem biezka
stjómin sendir hingað, ef J>að væri
alkunnugt. að pessi heiðursstaða væri
til uppboðs á flokks-markaðnum, ojr
slegin peim manni,sem g*ti lagt fram
inest pólitísk eða persónuleg áhrif?-1—
Dað J>arf svo sem ekki að taka p»ð
fram, að höfundur greinarinnar hefur
ekki siður haft ( huganum keppnina
um petta embætti hjer í fylkinu en
pá samkeppni, sem hefur átt sjer stað
í New Brunswick.
„Nýja Astralía.“
Útdráttur úr grein f Lundúna-blaðinu
Westminster Revietv.
Ástralía hefur liingað til verið
talið fyrirheitna landið, oof nppgefuir
Bretar tiafa snúið pangað sínum
preyttu augum; menn hafa ætlað, að
par væri nóg um vel borg'aða vinnu,
lífið væri par auðvelt, og óyrktar jaið-
ir mætti fá J>ar fyrir svo að segja
ekkert. Að prautir gamla heimsins
skuli hafa komið fram af nyju undir
pessum nyju og vænlegu skilyrðum,
að flokkur af iðjusöinum duglegtim
tnönnum skuli hafa álitið ráðlegt að
yfirgefa pessa paradís, og flyja illendi
pað sem f væridum er, J>að er Areiðan-
leg sönnun fyrir pvf, að illendið er
fremur fólgið í fyrirkomulaginu á
mannfjelaginu en öðrum ástæðum. í
Astralfu, eins og hvervetna am ars
staðar. liefur nútíðarmeripingin hart f
fö/ með sjer fjör í borgunum, en deyfð
og fátækt á útkjálkunum. í Ástralíú
eins og hvervetna annars staðar, hafa
háu vinnulaunin íært upp verðið á
nauðsynjavörutn, og af pvf befur svo
aptur leitt óumflyjanlega apturkast í
viðskiptum manna, peningajjrot með
köflum. barátta milli verkainanna ofr
auðmanna, verkföll og pað sem pau
hafa í för með sjer. Og nú standa
menn á pví meginlandi steinhissa út
af fyrstu afleiðingunum af ástandinu.
D. lö. júlf 1893 lögðu tvö himdruð
útflytjendur af stað frá ströndum
Ástralíu til pess að stofua frjálsa sam-
eignar-nýlendu í Paraguay, og heit-
ir sú n/lenda „Nyja Astralía“.
Leiðtogi pessarar hreyf.ngar lieit-
ir William Lane, og pað er hann, sem
stofnað hefur Nyju Astralíu. Út-
fytj-ndur >essir hafa lagtafstað með
áhuoa. sem ekki hefur neinn stuðn-
ing af trúarbrögðunuin og verður ein
gö igu að nærast á tilfinningunni fyr-
ir simeigilegu bræðralagi og samoig-
inlegum hag. En sem stendur að
minnsta kosti hafa peir sömu skoðanir
eins ocr leiðtogi peirra, og sá leiðtogi
skoðar sósfalismusinn í sjálfu sjer hin
æðstu trúarbrögð.
Af landinu sjálfu er pað að segja
að pað hefði ekki getað verið .betur
valið. Dað er vel fallið fyrir líkams
bycrgincr nylendumannanna. Hvað
menntaðir jarðyrk’u nenn geta fram-
leitt par, sjest á pví, að tekizt hefur
að fratnleiða par allar tegundir ávax'a
frá epluin norðurlanda til mango-
ávaxta suðurlandanna.
Nylendan skiptist í porp. er hvert
um sig stjórnar sjer sjálft, og kýs sjer
leiðtoga eptir föitum reglum; svo er
og kosinn stjórnari (Director), sem
hefur yfirumsjón með öllum porpun-
um. Ver setjum hjer reglur péssa
fjelagss' apar sem allir fjelagar verða
að skrifa umdir.
Framleiðslan.—Nylendan í heild
»inni á allt pað erparf til að fratnleiða
-'i'iru nar og skipta f>eiin meðal mann;
Hún stendur fyrir framleiðsluuni oi
s'c'ptingunui. Hún hefur umsjón wt t
ö m fjflagssk--p, sem stofnað er ril
í pví skyni að spara vinnukrapt.
Uthlatanin.— Nylendan sjn
börnum fyrir uppeldi undir umsjón
foreldranna. Húnhódu uopi öl ni
teilbrigði og menntastofnunum. Hni
-lafnar saman öllurn ]>eitn fjármunun ,
>em hún parf á að halda. Afgan^n-
um af peim auðæfum, sem framleii d
eru, skal skipta jafut milli allra fub-
orðinna meðlima nylendu-fjelagsins,
án hliflsjóuar af kj'nferði, aldri, stöðu,
e^a líl a >degra og ar dlegra l æfileika.
Valdið.— Allir nylendu-fjelagar
s'ciidbinda s'g til að hiyða samvizku-
sainlega lögum ríkis pess er peir hafa
setzt að í, en annais skula peir stunda
undir pví valdi og peim reglum, ei
nú skal grein-': L<ynileg atkvæði
allra nylendu-fjelaga skulu vera hið
æðsta vald. Stjórnari (Director) kos
inn af tveim priðja allra atkvæða^
skal einti hafa framkvæmdarvaldið >•
h‘*ndi, og skal nefnd umijónarmanm
(S iperiiiteudt nts) vera ráðgjafar hans
Umsjónannenn skulu kosnir me<
tveim priðju atkvæða 1 hinum einstöki
deildum, og skulu peir vera einu yfir
völdin hver í siuni deild, undir yfir-
stjórn stjórnarans.
Rí. btr.— Reglur viðvíkj ndi
nylendunni í heild sínni skulu stað-
festar af tveim priðju allra fullorð
inna nylendn fjelaga. Reglur fyrii
einstakar deildir skulu >taðfestar a'
meiri hluta peiria fulltíða manna, sem
hlut eiga að máli. Allarreglur skulu
árlega bornar undir atkvæði inanua,
til pi ss mcnn lengi tíinann, er pær
sku’i standa í gildi, eða hafni peim>
Úr deilum, er koma uj>p milli ný-
lendu fjelagsins og eins eða (leiri fje
laga, skal skorið *ptir sanngirnis-á-
stæðum af gerðarmanui, er yfirvöld
nylenduni ar og peir fjelagar, sem
hlut eiga að máli, koma sjer saman
um. Úr deilum milli fjelagsmanna
skal skorið af gerðarmanni er báðir
málspartar koma sjer saman um.
Buttrekstur úr fjelagsskapnum fyrir
áframhaldandi og ófyrirgefanleg brot
gegn heill nylendu-fjelagsins verðtir
að sampykkjast af fimm sjöttu Idut-
uin allra fullorðinua fjelagsmanna.
Kosningar.— Allir embættis-
menn fara frá árlega, og annars hve-
nær sem peir hætta að hafa tiltrú
kjósenda siuna.
líjettur einstaklingansia.— E i p i
má skerða frelsi einstaklinganua að
pví er snertir hugsanir, trúarbrögð,
ræður, vinnu, eða hversem helzt önn-
ur efni, par sem ekki er komið í bága
við rjettindi annara.
Jafnrjetti karla og kvenna. Karl-
ar og konur skulu lmfa jafnan rjett I
fjelags-kapnum.
Trúarbröjð.— Trúarbaögðin
skulu ekki viðurkenud af nyiendu-
fjelaginu.
Við petta má bæta pví meðal
annars, að nylendu-f jelagið ætlar að
komast af án gjaldeyris í viðskiptnm
sínmn. Að öllum brotum gegn góðu
siðgæði á að hegna með burtrekstri;
að sá fjelagi, sem rekinn hefur verið
burt, fær útborgað allt, sem hann hef-
ur lagt til fjelagsskaparins; og að,
pótt engin sampykkt hafi enn verið
gerð pví viðvíkjandi, pá er búizt við
að áfengisbindindi verði framfylgt í
nylendunni, með pví að meiri hluti
fjelagsmanna hallast að algerðu bind-
iudi.
Skólar verða stofnaðir tafarlaust.
Tveir eða prír kennarar lögðu af stað
með fyrstu nylend'imönnuntim, og
von er á fleirum. Frjettablöð verða
gefin út, enda fóru nokkiir blaðamenn
með fyrsta hópnum. í honum voru
allskonar handiðnamenn, og útfytj-
endurnir höfðu með sjer allt pað sem
parf til að stofna verksnrðjur. Sanu-
leikurinn er sá, að pað liefur verið sjeð
am að hafa allt nnið, sem mannleg
hyggindi geta hug«að sjer að pöif
verði á, par á mrð,>l lækni og hjúkr-
unarkonu. Fjelagið ætlar sje fyrsta
árið að flytja út 1,200 nylendumanna,
og innan pryggjt ára hefur J>að samið
um að taka á móti 400 fjölskyldum.
William Lane, sem hefur hugsað út
Dað er svo að sjá, sem mótstöðu-
mönnuin Smead Dowd hitunar-fyrir-
komulagsins hafi tekizt að sannfæra
allmikinn hluta Winnipegmanna um
skaðvæni pess. 1 annari kjördeild
inni sagði Mr. Jos. Wolf sig úr skóla-
nefndinni vegna útásetninga peirra
sem nefndiu hafði fengið fyrir hituu-
arútbúning pennan, en bauð sig frair>
af uyjii. Hann beið ósigur með mikl-
um atkvæðamun fj'rir Mr. Wade,
sém er eiudreginn mótstöðumaður
pessa útbúnings. Og i fjórðu kjör
déi dinni kom.t Mr. Scott í skóla-
nefndina sömuleiðis með miklum »t
kvæðamun, vafalaust einkum fyrir
pað, *ð Imnn vill sem allra fyrst taka
hitunar-útbúning J>ennan burt úr
skólunuin.
Alnenningur manna er vitan-
lecra farinn að stórhncykslast á J>eirri
grtðugu keppni, sem á hinum siðari
ár.im, otf einkurn í ár, hefur átt sjer
stað um fylkisstjóra-embættin. Dess-
ar till n lintrar hafa fengið fo>m í
Torontobiað nu „Week“ i grein, sem
rituð er út af frjett um [>að, að J>ing-
maflureinn hafi sótzt eptir fylkisstjóra-
embættinu í New Brunswick. Dar
er koinizt að orði meðal annars á
J>essa leið: „Fj lkisstjóra staðan er sú
staða, sem æðst virðing og mestar
tekjur fylgia, af peim embættum, er
Canada-stjórn hofur yfir að ráða. Það
ætti ekki að vera of mikið, að mega
bú ist við pvi, að {>essum embættum
að minnsta kosti sje lialdið utan við
pólitisku c jelabiögðin, og að stjórn-
inrii sje Iofað að setja f pau beztu
nionnina, sein hún getur fengið. Ef
J>að eru til nokkur embætti i Canada,
sem ættu að leita mannanna, en sem
ekki ætti að vera sótzt eptir af met
orðagjörnum og fjegjörnutn mönnum.
f>á eru pað sannarlega ]>essi cmbætti
með 1 annara. Það atiiði eitt, að
peirra er krafist opinberlega sem
launa fyrir íl Aksfylgi eða sein per-
sónulegra vináttugjafa, ætti að
vera skoðað næg sönnun fyrir pví,
að sá sem með slíka kröfu kemur,
aje óhæfur fyrir slfka virðingarstöðj.
I>egar pað er orðið að sjálfsögðura
BÚSTAD A-SKIPTI kaupenda Terflur afl r.i
kjrni ehri/teqe og jeia um fyrcerandi b»
ntafl jafnframt.
vrirkomulagið, hefur sjeð pað, a’
'<ki er nein von um gott siðferði
ema önnum verði gert ljettara fyr
- ineð að kvænast. og eitt af pvi sen
'jerstaklega vakir fyrir honum er,að fí
ifarlaustinn í nylenduna eins margai
<onur eins og karla og styðja á allar
á't. að löglegum giptingum. Ef oý
end ifjelagar ganga í hjónaband vi?
>arlenda menn, varðar pað burt-
• kstri.
HEIMILID.
áðsendar greinar, frumsamdar og þýdd
r, sem creta heyrt undir ,.Heimilið“
•erða teknar með þökkum, sjerstaklega
■f þær eru um bitskap, en ekki megs
•ær vera mjög langar. Ritið að ein<
iðrumegin á blaðið, og sendið nafn yðai
>g heimili; vitaskuld vevður nafni yf.ai
'ialdið leyndu, ef þjer óskið þess. U>
ináskrfpt utan á þess konar greinum-
Editor „Heimilið“, Lögberg, Box 361-
Winuipeg, Man.]
Öfug spaesemi.
Það verður alilrei of opt brynt
fyrir mönnum pörfin á að fóðranaut-
gripi vel á haustin og helzt pann kafl-
mn sem tfðin er góð, pví pá er pað
ið gott fóður borgar sig bezt, pó
margir bændur s^ni í verkinu að peir
hafa ga gnstæða skoðun. Hvað Red
River dalinn snertir, pá erpað búiðað
■<yna sig, að pað er undantekning, ef
hveitirækt verður manni arðsöm par
Aptur á móti er par gnægð af naut
peningi, og mjólkurbúskapurinn er
rnáske sú búskapargrein, sem álitið er
að liægt sje að græða peninga á par
Ef reynsla beztu bænda annarssta?ar
er nokkurs virði, pá hafa peirsem búa
með fram Rauðá enn pá mikiðaðlæra
að pví er litur að undirstöðu peirri.
sem peir byggja gróða von sína á.
Kyr peirra, sem ef pær væru vel fóðr-
aðar á haustin mundu gefa góða nyt
— sjást ganga hundruðum sa nan á
upppornuðum ökrum og illgresis
fl.íinum, sem ekkert er upp úr að hafa
eða naumast nóg til að viðhalda lííi
p ;irra, og vandlega eru pær útilokað-
ar frá heystökkunum, af pví heyið.
sem k< star $2,5U vacrnhlassið, er að
áliti eigendanna of dyrmætt har da
kúm, sem ekki mjólka nema einn eða
tvo potta á dag. Þetta erlátiðganga
fram undir jól, ef tiðiu leyfir, og kúa-
bóndinn mundi hiklaust svara væri
hnnn að spurður, að pað borgaði sig
aldrei að vera að eyð i góðu heyi og
mat í kyrnar á peim tíma árs, sem
pær að sjálfsöðu ættu að liafa ofan af
fyrir sjer sjálfar — pað koma peir
tímar að ekki inundi veita af heyinu.
Eru nú aðrar eins ftlyktanir og pessar
gruudvallaðar á hyggilegum sjiarnaði
eða eru pær sprottnar af einberri van-
pekkingn?
Menn vita pað að heil vagnhlöss
af smjöri eru flutt alla leið fráOntario
og Quebec fylkjunum vestur að Kyrra-
hafi — fram lijá Winnipeg — og eins
áreiðanlegt cr pað, að ]>eir sem búa
smjörið til, vita að sú iðnaðargrein cr
J>eiin eins arðsöm cins ognokkurönn-
ur gæti verið. Þeiira land er pó ekki
eins gott eins og landið lxjerna, og
samt geta peir lifnð á pví, og keypt
fóður bærra verði, en p:ið er áWinní-
peg markaði.
Og Ontario og Quebec bændurn-
ir eru ekki peir einu sem iíta á pað
sem lmg, er margir lijer skoða sem
eyðs'usemi. Um endilangt Manitoba
og vestur undir Klettafjöil eru dæm-
DH
BAHING
P0WDÍR
HIÐ BEZT TILBUNA.
Óblönduð vínberja jCream of Tartar
Powder. Ekkert álún, ammonia eða
önnur óholl efni.
40 ára reynzlu.
in að menn fá petta frá 40 til 50 doll-
ira á ári upp úr góðri mjólkurkú. En
>40 á ári er ekki hægt að hafa upp úr
ú sem fóðruð er tvo mánuði á korn-
tönglastúfum og purru illgresi, og
ivo næstu fjóra mánuði á heyi, opt
lla hirtu. Keyri menn spölkörn út
ir Winnipeg að haustinu til, sjá menn
itundum bændur vera að hirða hálfvis-
ð heyrusl sem máske liefur verið sleg-
ð svo som sex vikum fyr, ellegar sleg-
ð ejitir ujipskeru ; slíkt hey geiir
iauma<t meira en halda líftórunni I
peim skejinum, sem pað er gefið. Dá-
!ftll afsökun getur verið fyrir bændur
pó peir sjeu nízkir á fóðrið, ef peir
búa í afskekktum byggðarlögum og
r'á ekki nctna 10—-15 c. — og p»ð í
ippsprengdum vörum—fyrir smjör
sitt, en pegar menn geta selt pað, eins
<>g hjer í Winnipeg, fyrir 25 c. i pen-
ingum, pá er pessi vesaldóms sparnað-
ur blátt á fram heimska. M -un, sem
inest liafa lagt sig eptir mjólkur-bú-
skap, segja að 20 pund af hvciti, sem
gefin sjeu allgóðri kú, gefi af sjer 3
pund af smjöri. Margir bændur hjer,
setn hafa svo allt aðra reynzlu fyrir
sjer, munu vafalaust álíta pað öfgar
einar.
Aðalástæðan fyrir pví, að mjólk
ur-búskapur hjer er ekki atðsamari en
hann er, er sú skoðun sem ríkir hjer,
að ekki sje neinu kostandi ujipákúna
pann tímann sem hún mjólkar ekki
vel. Slíkt er, sem sagt, mjögslæinnr
misreikningur. Sumir bændur segja,
að pessir, sem mest eru að prjedika
fyrir peim, hafi í raun og veru mjög
lítið vit á pví, sem peir sjeu að fara
með. En hvað sem pvi liður, J>ágeta
inenn gert tilraun sjálfir, og trúað svo
sjálfum sjer. Haustið er sá tími árs-
>ns, sem gott fóður borgar sig bezt á ;
á veturna sjesi pað ekki eins trreini-
lega; en einnig [>á og ætíð, eiyum vjer
að gjöra vel tii |>eirra skejina, sem
vjer ætlum og viljum hafa not af.
)>anu ÍO. janúar 1894
heldur íslenzka Verzlunarfjelagið árs-
tund sinn í verkamannfjelags húsinu
á Jetnima Str., kl. 7^ e. h. — Allir
hluthafar eru beðnir að koma eða
senda löglegt umboð fyrir sig, par eð
kosið verður í stjórnarnefnd fjelags-
ins Og ynris áríðai.di mál rædd.
>( : i ) ej>tir kveldinu.
í umboði fjelagsins
Jón Stefánsson.
Stúkan Ilekla
Heldur sfna sjöttu afmælis samkomu
á Nortli West Ilall, föstutlagskveldið
29. p. tn. Skemmtanir verða eins
góðar og fjölbreyttar og unnt verður.
Einnig verður par N/árs trje sem
vonandi er að verði vel klætt, par a 11-
ir hafa aðgang að senda á pað gjafir
til vina sinna og vandamanna. Dessir
hafa lofast til að veita gjöfunum mót-
töku: Mr. Sölvi Þorlákssou í búð
Finney kaupmanns, G. Johnson kaup-
maður á S. W. horninu Ross og Isa-
bella Str. G Jóhannson kaupmaður
405 Itoss Str. og Mrs. S. Olson 522
Notre Dame Str. West. Aðgangur að
samkomunni 15c. fyrir fullorðna, lOc.
börn innan 12 ára.
^igbalíit ^Siguríiöjöon
flytur fólk milli Nýja Íslands og Winni-
peg á hvata tíma sem er. Hefur betr
útbúnafl en nokkurn tima liefur sjezt á
brautinni áflur. bTjótari flutningur en á
nokkurn annan hátt, fram pg aptur á
fjórum ilögum. TjaUlaður sleði með
þreföldum botnr njp ofn. Eins vcl fer
um farþegja cins ng inni í húsutn þeirra.
Menri snúi sjer til kaúptnánrianna Guðmur.dar
Jónssonar <>g Stefáns Jónssonár á horni Koss og
Isabdl, eð'a Mrs. Kebekku Jolillson á Young bt.
4lc»iílut'b öcnt boxgar sig
FYRIR BÆNDUR,
Kæru landar.
Þjer, sem purfið að fá gripa-
fóður hratað eða malað, getið nú
fengið pað gert hjá mjer, bæði íljótt
og vel á hverjutn föstudegi og laugar-
degi.
Gudmundur Simonarson.
Bkí r. o., — — — Man.