Lögberg - 28.02.1895, Blaðsíða 5
LÖGtíERG FIMMTlJDAGINN 28. FEBRUAR 1895.
5
Hkr. sjer f>6 vonandi ekki eptir rúm-
inu, sem Lögberg „spatidjeraði-1 upp
k ruglið ór henni sj4lfri? eða álítur
Þvi illa varið?
í pessu satnbandi er ekki úr vegi
vekja athygli á pví, að Lögberg
hefur af maira að má en Hkr. pví pað
®ru um pessar tnundir um 30 dilkar
af lesmáli í Lögbergi, en ekki nema
uui 18 dálkar í Hkr. t>að er pannig
talsvert yfir priðjungi meira lesmál í
Lögbergi en i Hkr.
t>að er annars einkennilegt fyrir
Hkr. að vera að mæla rúm, sem grein-
um petta eða hitt efnið taka upp í
blöðunum. Oss finnst minna komið
Undir vöxtum en gæðum blaðagreina,
Þvi minna sem Hkr. ber á borð fyrir
lö3endur sína af öðrum eins flautum
°g i pvi hafa verið i seinni tið, pví
betra fyrir blaðið.
Að endingu vildum vjer segja,
að p<5 ritst. Hkr. gefi í skyn, að Lög-
berg hafi látið rigna yfir sig „fúkyrð-
uui“, pá er pað að eins eitt af pessum
örökstuddu uppástöndum blaðsins.
^jer höfum ekki farið nærri eins langt
°g vjer höfðum ástæðu til að fara,
ef vjer hefðum beitt sömu reglunni
Vlð hann og hann beitir við aðra.
Hann hefur pví ekki sanngjarna á-
®tæðu til að kvarta. En vjer pykjumst
bafa orðið varir við, að Hkr. vill hafa
zinveldi og einokun I öllu öðru. eins
°g hún vill hafa í verzlunarmálum
Hndsins. Hkr. var pegar frá upphafi
•Ueinilla við Lögberg, af pví að pegar
pað byrjaði, hafði Hkr. ekki lengur
einveldi og einokun i blaðamennsk-
unni hjer vestra. Lögberg hefur
neytt Hkr. til að stækka sig, og er
allt af að reyna að neyða hana til að
vera sannsögult og „decent“ blað;
°g út af pvi er blaðið öskuvont. Svo
V>11 Hkr. auðsjáanlega hafa einkalegp’
að svívirða aáungann, bæði í rit-
sb|órnar dálkum sinum og frjettagroin-
nui óvandaðra manna, og eptir pvi
setn vjer komumst næst, vill blaðið
belst að enginn hafi tækifæri til að
b0ra hönd fyrir höf uð sjer eða annara.
^að væri víst heldur ekki mikið tæki-
f®ri til pess, ef Hkr. væri ein um
bituna.
Frá Norður-Grænlandi.
Eptir Eyvind Astrup.
Niðurl.
Á ferðidni daginn eptir rákumst
v*ð skyndilega á ny bjarndyraspor
eptir karld^r, kvenndýr og u nga.
eun geta ekki gert sjer nema ófull-
°uina hugmynd um, hve æsandi áhrif
Sl*kt atvik hefur á Eskimóana, sem
sfckja veiðina af svo tnikilli ákefð, og
Uina rángjörnu hunda peirra, ef
*^eun hafa ekki haft tækifæri til að
V'rða pá fyrir sjer sjálfa, pegar svona
er ústatt. Hundarnir toga ópolin-
móðlega i tauma sína, hvessa eyrun
og stara út yfir hvitt flðtinn, en eig-
endur peirra tala saman, hvíslast á
með ákefð, nema staðar og hlusta,
teygja sig og gæta kring um sig,
hlaupa dálítið áfram og netna svo
aptur staðar, svo að menn fara i raun
og veru að efast dálítið um pað, hvort
menn, sem komast í slíka æsing við
pað eitt að sjá slóð eptir eiit eða tvö
d/r, geti verið að nokkru gagni sem
veiðimenn. En ekki purfa minn að
efast um pað. I>vi að pvert á móti
pví sem menn gætu búizt við, virðist
pessi æsing ekki að hafa önnur áhrif
en að skerpa greind peirra og hugs-
unarkrapt, svo að pegar menn hafa
gætt betur að, neyðast menn bráðlega
til pess að dást að veiðimanna hæfi-
ldikum peirra. í petta skipti varð
samt ekkert úr neinni veiði. Við
röktum pessar bjarndyraslóðir fram
°o aPtur um uaikla, tilbreytingariausa
fjarðarísinn, pangað til loksins að
sólin, stór og glóandi, faldi sig bak
við ísfjöll i fjarlægð. I>að var árang-
urslaust að Eskimóarnir horfðu i sjón-
p'pu minni, sem peir voru mjög hug-
fangnir af, út yfir hvítu flatneskjuna,
og svo afrjeðum við að lokum að hætta
við eltingaleikinn og halda ferð okkar
áfram. t>egar við svo seint um kveld-
ið vorum aptur komnir undir hlytt
snjópak, var ekki annað að sjá en ein-
tóina ánægju í andlitum okkar, og
spik og hreind/raket pótti okkur sá
bezti matur, sem við gætum óskað
okkur.
Morguninn eptir var veðrið enn
ljómandi fallegt og um hádegisbilið
varð sólin svo heit, að einstaka selir
ljetu á stangli lokkast upp úr sinum
smáhópum í ísnum til pess að baða
sig í liinum lífgandi geislum vorsólar-
innar. I>að var komið miðnætti áður
en við náðum okkar næsta áfanga-
stað, Eskimóabyggðinni við York-
höfðann, siðustu mannabyggð á leið
okkar. Þar töfðum við næstu tvo
dagana, sumpait til pess að lofa liund-
unum að hvila sig eptir löugu dag-
leiðirnar, sem við áður höfðum farið,
sumpart líka til pess að bíða eptir
breyting á veðrinu. sem allt í einu
hafði versnað. E>að var ekki laust
við að okkur leiddist dálítið pá daga,
pví að kofarnir á Norður Grænlandi
verða nokkuð pröngir fyrir „heldri
manna börn“, pegar maður hefst
nokkuð lengi við í peim hriðtepptur.
Á daginn var rabbað saman fjörlega,
og margar voru pær spurningar, sem
komið var með og sem svarað var,
bæði um siði og pjóðsögur Græn-
lendinga og um hin fjarlægu, suðrænu
lönd með hintim mörgu ólíku pjóðum.
Mjög skrítnar voru söngsamkomur
pær, sem haldnar voru á kveldin I
' einum eður öðrum kofa byggðarinnar;
par voru optast allir byggðamenn
'viðstaddir. Bumba úr garnahimnum
var par optast barin, og hysteriskar
kerlinganornir og undarlegir, gamlir
karlar skiptast par á um söngva og
hávær eintöl.
Snemma um mórgunin 0. apríl
kvöddum við loksins pennan stað og
hjeldum áfram ferðinni austur
eptir í björtu veðri. t>á viku,
sem nú kom, bar ekki neitt veru
lega merkilegt við, nema að pví
er snerti hinn vísindalega árangur.
Okkur tókst að komast til Grænlands-
strandarÍDnar og búa til uppdrátt af
allstóru svæði, par sem enginn maður
hafði áður stigið fæti sínum, og að
pví er landfræði árangurinn snerti vil
jeg pví segja, að pe^si ferð hafi tek-
izt óvenjulega vel. En pað á naum-
ast við að koma með nákvæma 1/sing
af pví starfi í pessu blaði, og auk pess
hefur komið skyrsla um pað i vfsinda-
legum ritum, par sem pið á bstur
heima. Ofurlitla bjarnarsögu, sem
gerðist á heinileiðinni, held jeg par á
móti, að jeg ætti að segja. I>að
var snemma um morguninn 21
apríl, að við höfðum yfirgefið
einn af okkar venjulegu snjókofum
par sem við höfðum verið um nóttina,
og pegar við beygðum fyrir dálít-
inn höfða, komum við allt í einu auga
á bvítabjörn mikinn hjer um bil 80
metra fram undan okkur. Nú fór að
lifna yfir hundunutn. t>eir putu á
fleygiferð yfir harðan snjóinn, en
björninn var ekki lengi að liugsa sig
um, hvað hann skyldi gera, heldur
reyndi svo skyndilega, sem honum
var unnt, að forða sjer. Þó voru.n
við innan skamms rjett að segja bún-
ir að ná honum, Kolotiugva var e!d-
fljótur að skera sundur taugina, sem
sameinaði hunda okkar, sem voru 8
talsins, sleðinn nam á augabragði
staðar og hundarnir, setn nú voru
orðnir lausir, putu með tvöföldum
hraða að loðna risanum, sem nú varð
að lokum að snúa sjer við til pess að
verja sig. Á peim stutta tíma, sem
við purftum, jeg og fylgdarmaður
minn, til pess að komast á vígvöllinn,
hafði jeg gott tækifæri til pess
að veita pví athygli, hve ágætlega
hundarnir beittu sjer. Jafnskjótt
sem peir höfðu náð birninum skipuðu
peir sjer í hálfhring fyrir framan óvin
sinn, rjeðust á hann með smánarti og
pað með svj mikilli ákefð, að jeg
póttist sjá, að peim væri pað fullljóst,
að pað væri undir úrslitunum komið,
hvort peir fengju nokkurn morgun-
verð eða ekki! í hvert skipti, sem
björninn lj'pti hinum öfluga framfæti
sinum upp til pjss að merja einhvern
af ofsækjendum sínum, tókst huudin
um að víkja sjer til hliðar eins og ör
fl/gi> °f> jafnframt sátu pá hundarnir
hinum megin sig ekki úr færi með,
að sækja að sem fastast. Tvö skot
úr bissum okkar bundu skjótt enda á
leikinn, og einni stund síðar var stóra
og fallega bjarnarskinnið komið á
sleðann okkar ásamt með allmiklu af
keti. Hundarnir fengu lika rikuleg
laun í styrkjandi máltíð, sem peim
var líka pörf á eptir hið dygga og
preytandi erviði peirra.
Að öðru leyii gerðist lítið sögu-
legt á heiinleiðirini, sem lokið var við
næstu viku, og jeg ætla pvi ekki að
preyta lesendurna ineð pví að lýsa
heuni nákvæmara. Að kveldi pess
29. apríis kveiktum við i síðasta sinni
á lýsislainpanum, borðuðum afgatiginn
af bjarnarketi okkar ogsváfum vel og
lengi undir hrímuðu og hálfhrundu
paki eins steinkofans, setn enginn
hafðist við i. Enn áttum við eptir
um 30 mílufjórðunga til vetrarbúða
okkar, en við komumst pangað heilu
og höldnu daginn eptir, og par með
var ferð okkar lokið.
E>að sem eptir var af vorinu leið
nú skjótt, pangað til eitt sólbjart
kveld í lok júlímánaðar, að tveir
grænlenzkir veiðimenn komu með pá
fregn, að skip pað væri i nánd,
sem við höfðuT. lengi práð, sem
áiið áður hafði verið samið um
að skyldi sækja okkur. Jeg á bágt
með að gera grein fyrir peiri i gleði,
sem pessi fregn olli okkur öllum.
Fjörug húrra hróp kváðu við í svala
kveldloptinu, berginálið drundi aptur
frá hinu pverhuýptu hömrum Barletts-
fjallsins, og leið svo hægt og hægt
burt tnilli ásanna langt í burt.
l’æpum tveim mánuðum eptir
pað eptirminnilega júimánaðarkveld
vorum við aptur komnir heilu og
höldnu í einn millfóiiabæinn í hinum
menntaða heiini.
Ilúsgögn til sölu.
1 húsi Einars Hjörleifssonar á Ross
Ave. eru til sölu
ýmisleg liúsgögn
svo s-em:
2 ofnar, 1 rúmstæði, rúmföt, 1 komm-
óða, 1 sóE, barnskerra, eldhúsborð,
skrifborð, gluggatjöld, borðbúnaður,
stundaklukka ísskápur og ýmislegt
fleira. «
Flestir munirnir eru nýlegir og
verða seldir við mjög vægu verði.
Samskot í byggingarsjóð
Tjaldbúðarinnar: K. Sveinungadóttir
$1,00. Lotið undir Tjaldbúðina kostaði
$150,00. En seljendurnir gáfu .$50,00 í
l>ví þannig: J. Ha?gart $27,00, W. Frank
$11.25 og II. Lindal $11,25.
Winnipeg 20. febr. 1895.
Ilafsteinn.Pjetursson.
516 William Ave.
ISLENZKUR LÆKNIR
t
Dx>. M. Halldorsson.
Park Jiiver,-N. J)ak.
[ViANiTOBA
SKATING
• RiNK
A horninu á McWilliam og Isabel Strætum
B.IND SPILAR ’> ♦
E>iiiðjudögu.m, Fimmtudögum
Laug ardögu m.
Opmn frá kl. 2.30 til 5 e. m.
og 7.30 til 10 á kveldin.
CAPTAIN BERGMAN Kknnik
MANITOBA.
fjekk Fyrstu Vkrðlaun (gullmeda-
líu) fyrir hveiti á malarasýningunni,
sein haldin var I Lundúnaborg 1892
og var hveiti úr öllum heiminum sýnt
par. En Manitoba er ekki að eins
hið bezta hveitiland í hnmi, heldur er
par einníg pað bezta kvikfjáriæktar-
land, sem auðið er að fá.
Manitora er hið hentugasta
svæði fyrir útflytjendur að setjast að
I, pví bæði er par enn mikið af ótekn-
um löndum, sem fást gefins, og upp-
vaxandi blómlegir bæir, par sem gott
fyrir karla og konur að fá atvinnu.
í Manitoba eru hin miklu og
fiskisælu veiðivötn, sem aldrei bregð-
ast.
í Manitoba eru járnbrautir mikl-
ar og markaðir góðir.
í Manitoba eru ágætir friskólar
hvervetna fyrir æskulýðinn.
í bæjunum Wiunipeg, Brandon
og Selkirk og fleiri bæjum munu
vera samtals um 4000 íslendingar.
— 1 nýlendunum: Argyle, Pipestone,
Nýja íslandi, Álptavatns, Shoal Lake,
Narrows og vesturströnd Manitoba
vatns, munu vera samtals um 4000
rslendingar. í öðrum stöðum í fylk-
inu er ætlað að sjeu 000 íslendingar.
í Manitoba eiga pvi heima um 8600
íslendingar, sem eigi munu iðrast
pess að vera pangað komnir. í Maní-
toba er rúm fyrir mörgum sinnum
annað eins. Auk pess eru i Norð-
vestur 7’etritoriunum og British Co-
lumbia að minnsta kosti um 1400 ís-
lendingar.
íslcnzkur urni>. >ðsm. ætíð reiðu-
búinn að leiðbeina ísl. innflytjendum.
Skrifið eptir nýjustu upplýsing-
um, bókum, kortum, (allt ókeypis) til
Hon. THOS. GREENWAY.
Minister *f Agriculture «fc Immigration.
WlNNITEG, MANITOBA.
23
»Það getur verið, að hann vilji mig ekki“. Það
v°ru fyrstu orðin, sem jeg heyrði.
»Hvernig ætti hann að geta undan pvi koinizt,
jeg væri staðráðinn í að hann skyldi eiga pig?
pess gætir pú bráðlega gert hann að leiksopp
^öndum pjer“.
»Við skulum ekki tala meira um petta nú“.
»Gott og vel. Hjer kemur líka Marta með
^•ðdegismatinn*1.
^ Og svona endaði samræðan. Jeg heyrði Mörtu
°Uia og loka glugganum og draga niður blæjuna —
j ® var farið að skyggja — og pá skreið jeg úr
^gsni minu, og komst yfir I bakgarðinn. Um
slUnd gat jeg ekki farið inn í húsið; hver einasta
au8 1 likama minum skalf. Mjer fannst eins og jeg
V®rl Umkringdur af eldhring — að gegn mjer hefði
Vevl® gert eitthvert svívirðilegt samsæri, sem jeg
' ui ekki til fulls, hvers eðlis væri, en sem jeg sæi
CDSÍn ráð til að forða mjer undan.
20
mjer. Við vorum nú orðnir tveir einir; hann hafði
beðið Mörtu að fara út úr herberginu.
„Ilefurðu nokkurn tíma tekið eptir Júdit, Silas?
Falleg stúlka, pó að jeg segi sjálfur frá, og gædd
peirri holdlegu fegurð, sem meira aðdráttarafl hefur
fyrir ungt fólk heldur en jafnvel fegurð andans. Ef
liún ætti að fara út í hinn syndum spillta heim,
mundu peir verða margir, sem elskuðu hana, og
börn heiðingjanna mundu flykkjast utan um hana til
að biðja liennar. En hvorki er pað vilji minn nje
liennar; jeg Óska, að hún bindist hinu helga hjóna-
bandi við einhvern reglusaman, guðhræddan ung-
ling. Jeg mundi ekki fara fram á, að hann hefði
gæði mammons, og ekki raundi jeg prá fyrir hönd
barnsins míns gull, eða gimsteina, eða fagurt lín,
eða silkiklæði; pví að hvað er allt slíkt í samanburði
við pann frið sálarinnar, sem yfirgengur allan
skilning?“
Jeg veit ekki, liverju jeg svaraði, jafuvel ekki,
hvort jeg svaraði neinu pessum kænlegu ræðum,
nje öðrum svipuðum, sem á eptir komu. Loksins
sendi hann mig inn í skólaherbergið með mörgutn
blessunarorðum, sem hljómuðu I eyrum mínum eins
og formælingar. E>a3, að komast burt frá pessari
hræsni, var líkast pví sem að fara úr sjúkraherbergis
Ódaun út í hreint himinloptið. Störf, sem safnast
höfðu saman meðan hann var að heiman hjeldu hon-
um frá heimilinu allan daginn og pangað til langt
fram á kveld.
19
Jeg lijelt áfram að sniða af dauðu blöðin og
visnu blómin, án pess mjer dytti í hug að standa á
hleri, pó að samræða peirra heyrðist eins vel pangað
sem jeg stóð, eins og inni í stofunni. En eftir að
fáeinar fyrstu setningarnar höfðu verið talaðar, fór
jeg að gera mjer grein fyrir, að pað væri óviðfeldið
að vera parna, og að nú væri jeg að lilusta á sam-
ræðu, sem mjer kæmi ekkert við. Jeg varfarinn að
hugsa um, hvernig jeg ætti að sleppa, án pess eptir
mjer yrði tekið, en pá vöktu orð nokkur atlygli
mína svo sterklega, að ósjálfrátt tafðist fyrir mjer að
fara, eins og jeg hafði ætlað mjer; svo mikil ákefð
kom í mig eptir að heyra meira.
Jeg ætla að skrifa samtalið upp eins nákvæm-
lega og jeg get munað pað.
Mr. Porter svaraði spurningum dóttur sinnar
fyrst cngu, en jeg heyrði hann mása og blása, likt
og mann, sem heitt er af göngu. Hún endurtók
spurningarnar enn ópolinmæðislegar.
„Enginn. Hann cr farinn til Parísar“, svaraði
liann hörkulega.
„Farinn til Parisar! Ö, livað á að verða um
mig — hvað á að verða um mig?“ hcyrði jeg Júdit
segja i örvæntingarróm. „Jeg elskaði hanu svo
ósköp heitt! En hann getur ekki, hann ætlar ekki,
hann skal ekki yfirgefa mig!-‘
„En liann er búinn að pvi. Síðasta brjefið hans
sýnir pað fullljóslega. ög nú cr hann farinn til
Parisar til J>c:;s að komast undau átöluui píuurn.