Lögberg - 20.06.1907, Blaðsíða 6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 20. JÚNÍ 1907
LÍFS EÐA LIÐINN
EFTIR
HUGH CONWAY.
Eg varö gagntekinn af tilhlökkun. Þ.essu var
ómögulegt aö neita. Eg átti þá að fá að sjá hana
einu sinni enn, sitja við hliðina á henni i nærri þrjár
klukkustundir, og svo að skilja við hana—skilja við
hana fyrir fult og ait.
Klukkan þrjú var eg kominn til “Floral Hall” og
beið þar. Vagni frú Estmere var ekið þangað, Val-
entínus og Claudina komu út úr honum. Mér fanst
hún hrökkva við þegar hún sá mig, en svo heilsaði
hún mér samt ofur rólega. Valentínus setti upp
vandræðasvip, sneri sér að frænku sinni og sagði:
“Eg verð að biðja Þig afsökunar, Claudína mín.
Mér þykir mjög slæmt að nú stendur einmitt svo á,
að eg verð að hitta mann í mikilvægum erindagerðum
t kveld. Þess vegna hefi eg beðið Filippits að vera í
minn stað og annast um þig fyrir mig.
Nú sá eg Claudínu í fyrsta sinn bæði hrygga og
reiða. Hún leit fyrst á Valentínus og svo á vaguinn,
sem var kominn á stað aftur. Ef Valentínus hefði
ekki verið búinn að skipa ökumanninum að snúa við
heimleiðis, mundi hún vafalaust hafa stigið aftur inn
t vagninn. Hún rétti úr sér, sneri sér að Valentínusi
og sagði þóttalega:
“Ef eg hefði vitaö, að Þú þurftir öðrutn störíurn
að gcgna, þá hefði eg getað setið heima. Eg hefði
þá ekki bakað Mr. Norris annað eins ónæði og þetta.”
“Eg get getið því nærri, Claudína min góð,”
svaraði hrekkjanmitrinn, og lét sér hvergi bregða.
„Eg efaðist ekki um það, að Þú mundir hafa setið
heima og mist af þessum síðasta samsöng. Þess
vegna einmitt sendi eg Filippusi hraðskeyti. Þú ætt-
ir heldur að Þakka mér fyrir hugulsemina og svo ætt-
uð þið nú að fara að komast á stað. Hérna eru að-
göngumiðarnir, Filippus.“
Cfatidína tók síðan i hönd mér og sagði ekkert
frekara. Valentínus kvaddi okkur svo hlæjandi og
þaut á stað. Og eftir litla stund vorurn við sezt,
hvort við annars hlið, í miðjum salnum, þar sem sam-
söngurinn átti að fara fram.
Við komitm þangað snemma, eða leikhúsfólkið
var þá á eftir tímanttm. Þegar búið var að afhenda
okkur skemtiskrána, sneri Claudina sér að mér og
sagði:
“Eg ímynda mér, að óþarfi sé fyrir mig að segja
yður að eg var alls ekki nein orsök í því að þér voruð
ónáðaðir þetta til að fylgja mér.”
“Verið þér ekki að hafa orð ttm þetta. Eg vona
að þér skemtið yður á samsöngnum.”
“Valentínus á ekkert með að fara svona að,” hélt
liún áfram. “Hann er hugsttnarlaus og ruddalegur á
stttndum.”
“Já, en hann er það ekki alt af. Vera má að það
sé einmitt þetta kæruleysi og hugsunarleysi, sem gerir
ir hann svo aðlaðandi.”
“Þér eruð vinur hans, og þér reynið Þvt að berja
í brestina, sem hann hefir.”
“Eg er vinur hans, eða held að minsta kosti að eg
s4 t>að,” sagði eg í einkennilegum rómi.
“Eg er bara frænka hans, eins og Þér vitið, og þó
að mér þyki innilega vænt um hann, þá hefi eg þrek
til að benda honttm á gallana.”
“Eftir því, sem eg kemst næst, Miss Neville, þá
hflt eg að vinátta ykkar Valentínusar væri meira en
frændsamleg ”
. Hvað feginn sem eg hefði viljað, gat eg þó ekki
gert að því, að bitttr gremjtthreimur heyrðist glögg-
lega í rödd minni. Claudina leit niður fyrir sig og
blóðroðnaði. Hún horfði á skemtiskrána sina, og lét
sem hún hefði ekki heyrt Það sem eg sagði.
“Þey!” sagði hún brosandi. “Við verðum að
hlusta. því söngurinn er að byrja.”
Um leið og hún sagði þetta, kvað við söngurinn
tnnan úr salnttm. Það var “Naviganti”, sem sungið
var. Hár maður holdskarpur og dökkeygður söng
diskantinn, lágur maður; gildttr og dökkeygður, með
mikið yfirskegg, söng bassann, en feitlagin kona, enn
Þá dökkeygðari en karlmennirnir báðir, með sýnileg-
an skegghýung á efri vörinni, söng milliröddina.
Margar aðsendar, mismunandi skærar stjörnur
frá ttalíu skintt á sönghimninum þetta kveld; en eg
skeytti litið um sönginn. Mér fanst hann auðvitað ;
þægilegt vögguljóð til að halda mér i Þeirri huglát-
legu leiðslu, 'sem eg var í, þar sem eg sat og horfði
í sífellu á yndislega vangann á Claudinu, rétt við hlið-
ina á tnér. Ekkert af Þvi, sem eg heyrði, gat jaínast
við það.sem eg sá. Ekkert jafnast við áriægjuna af
þvt að horfa á kinnina á henni og það sem sá«t af
snjóhvítum hálsinum á henni milli ljósjarpa hársins
og kjólkragans hennar. Eg var öldungis fttllviss urn
það, að engin ein einasta af öllum Þeim aragrúa af
konum, sem þarna vortt saman komnar, gat ja.fnast
við Claudínu. Engin þeirra var eins íturvaxin og
tígttleg sem hún, engin svo handnett, engin klædd
jafn-smekklega. Og Það var Estmere, sem hafði
hlotnazt að ná í hana, þessa aödáanlegtt friðtt kontt.
Og eftir tæpa tvo klukkutíma mundi það eitt liggja
fyrir að bölva heimsku minni og svikum við vin min,
fyrir það að hafa leyft mér að örfa þá ást á ný, sent
eg hafði á unnustu hans. Skelfíng vildi egjhafa gef-
ið rnikið til að hafa kynst Claitdinu áður en hún trú-
lofaðist Valentínusi, eða að \'alentínus ltefði ekki
verið vinur minn!
En hlustaði Claudína nú á sönginn tneð meiri at-
hygli en eg Eg get ekki sagt það nteð vissu. En
nokkuð var það, að þegar við fórum að tala um sam-
sönginn á heimleiðinni, þá vorunt við bæði því nær
jafn-klók um hann. Við mundum ekki nöfnin á
mörgttm söngmönnunum né heldttr eftir söngvununt,
nema örfáum. — Claudína var fjörmikil stúlka og
vildi jafnaðarlegast heldttr ganga heim af skemtisam-
komttm en aka í vagni.
“Eg fæ oftast höfttðverk þegar eg liefi setið á
heldur lélegum samkomum eins og þessari, nenta eg
gangi heim,” sagði hún. „Eg veit, að það er langttr
vegur til St. John's Wood, en ef yðttr er sama, þá vil
eg heldur að við förutn gangandi. Eg er hissa, að
Valentínus skuli ekki koma.”
Valentínus lét ekki sjá sig. Við biðum þó eftir
honum stundarkorn, og logðttm síðan á stað tvö ein
heimleiðis.
Á leiðinni töluðutn við ekki mikið saman. Eg
treysti mér ekki til að ræða við hana um hversdags-
lega smámuni, og hún virtist ekki fús til að brjóta
upp á neintt sérstöku umtalsefni.
Þegar við vorum komin á fáförttltt götttna, sent
lá beint til St. John’s Wood og því nær heim að húsi
frú Estmere, þar sem við urðum að skilja, fórum við
að verða dálitið málhreifari.
“Hvernig stendur á Þvi, að þér hafið ekki heim-
sótt okkur nú uni langan tíma?” spttrði hún þá.
Eg stamaði einhverju út úr mér um það, að eg
hefði verið í önnum. Eg sá Það á henni, að hún trúði
mér ekki. “Valentínus segir, að þér séuð ekki heil-
brigður,” mælti hún enn fremur. “Er það satt?”
“Eg ímynda mér, að það sé sjóloftið, sem eg
þarfnast. Annað held eg ekki að sé að mér. Eg
hefi lofað Valentínusi að fara með honttm til Bourne-
mouth í vikunni sem kemur.”
“Já, hann sagði okkur frá því. Frænktt þótti
fjarska vænt um Það. Hún hefir orðið allra mesta
uppáhald á yður, Mr. Norris. Þér ættuð að vera upp
með yðttr af því.”
“Eg er það líka,” svaraði eg. “Hún er einhver
sú indælasta kona, sem eg hefi kynst.”
“Já, það er hún sannarlega, Mr. Norris—indæl-
asta kona er hún. Hún hefir oft átt andstætt um
dagana. Það tná bæði ráða Það af að sjá ltana í
sjón og heyra það á málrómnum hennar. Finst yður
ekki hægt að þekkja manninn mikið af málrómnum?”
Eg játti því, og fór nokkrttm fleiri maklegttm
orðttm um frú Estmere.
“Hún á svo fáa vini,” mælti Claudina enn frent-
ur, “svo mér þykir vært um, að einn skuli hafa bæst
í hópinn; tryggur vinur, ímynda eg mér. Eg vona
að þér reynist henni svo. Ætlið þér ekki að gera
það, Mr. Norris, hvað svo sem þér síðar kunnið að
heyra um hana gott eða ilt?”
“Eg vona að eg heyri aldrei neitt ilt um frú Est-
mere,” svaraði eg, hálf hissa á hve alvörugefiu hún
var.
“Getur verið ekki“, sagði hún. “En nú erttnt við
komin heim. Ætlið þér ekki að koma inn og drekka
bolla af te hjá okkttr?”
“Nei, þakka yðttr fyrir,” sagði eg tneð áherzht,
“ekki í kveld.”
Hún lagði ekkert að mér með það,. Eg býst við
að hún hafi getið sér til um ástæðuna fyrir þessari
sýnilegu ókurteisi í mér.
Þegar við komum að hliðinu sagði eg: “Hér
ætla cg þá að kveðja yður, Miss Neville. Eg býst
helzt við, að eg sjái yðttr ekki aftur áður en Þér farið
burt héðan. Það verða líklegast mörg ár þangað til
fundttm okkar ber aftur saman. Fg vona að þér
hugsið til mín endttr og eins.”
Eg nagaði mig í handarbökin fyrir hreintinn,
sem var í rödd minni þegar eg sagði þessi fátt orð, en
mér var ómögulegt að gera við því. Eg var að skilja
við Claudíntt.
“Hvert hafið þér annars hugsað yðttr að fara
ettir að þér hafið heimsótt vini yðar t Shropshire?”
spurði eg, því að mér fanst eitthvert dálítið hugnun-
arefni í þvt að geta hugsað um hana á einhverjttm
\issum stað.
“Eg er hætt við að fara til Shropshire,” sagði
hún nteð ltægð. “Vinkona mín ein er lögst j/eik. Eg
heyrði það ekki fyr en í gærkveldi. Það kotn rttgl-
ingi á alla ferðaáætlun mína.”
“Hvert farið þér þá á lattgardaginn, þegar þér
i farið héðan ?” spttrði eg.
“Eg ætla ekki að fara á lattgardaginn. Frænka
| hefir talið mig á að fara með sér að sjónttm, til
j Bournemottth, svo að ef þér verðið henni samferða
þangað, þá sjáumst við bráðum aftur.”
Eg var sem steini lostinn. Mér var haldið í
heijargreipum miskunnarlausra örlaga. Blóðið þaut
með ofsahraða um æðar mínar. Eg vissi varla hvað
eg sagði. Eg hafði beðið skipbrot fast upp í land-
steinunum, en eg tók á því, sem eg haföi til, heiöri
míntim og mannorði til bjargar.
“Eg get ekki farið þangað—eg ætla alls ekki að
fara þangað,” hrópaði eg. “Mér er ofboðið nt:ð
þessu. Eg afber það ekki!”
Claudína leit niður fyrir sig. Hún krafðist
j engrar útskýringar á þessum einkennilegtt orðttm.
“Þá lteld eg viö verðunt að kveðjast,” sagði hún
ofur blíðlega og rétti mér höndina.
“Já, verið þér sælar,” sagði eg. “Verið þér sæl-
ar. Þér vitið, Clattdina. hvers vegna eg get ekki
j farið til Bournemouth. Eg er vinur Valentínusar,
j og heiðarlegttr maðttr,að eg held,með óflekkuðu manti-
j orði. En ef eg umgengst yður einutn degi lengur,
mundi eg gleyma allri vináttu, heiðri og öllu nenta
I ástinni, setn eg ber til yðar. Fyrirgefið mér og ver-
ið þér sælar.”
Eg óskaði ekki eftir neintt svari og beið heldttr
; ekki eftir því. Eg greip um hönd hennar sem
j sriöggvast, slepti henni samstundis aftur, og þaut svo
! á stað eins fljótt og eg gat, eftir rykttgu brautinni, og
j leit aldrei um öxl fyr en eg var kotninn í hvarf við
j húsið. Og enginn lánleysingi hefir vtst bannsungið
í tilverunni meira ett Filippus Norris gerði þá. En
j hafði eg nú samt staðið við orð mín og reynst vini
! míntim trúr?
VTIT. KAPITUU.
“l*að er í lifrinni á þér.” sagði Valenttnus, þeg-
j ar hann kom daginn eftir og sá hve fölur eg var og
j tckinn til augnanna. “Það er í lifrinni á þér. Eg
j veit. Itvernig sú veiki hagar sér. Eg fæ þetta iðu-
| lega í Októbermánuði, þegar hnetur eru orðnar full-
þroskaðar. Eg httgsa að þér skáni þegar Hú ferð
með okkttr til Bournemouth í næstu viktt. Eftir á að
Ityggja þá fer Claudína með okkur. Hún ætlar ekki
I til kttnningjanna í Shropshire.”
“Itg veit það. Hftn sagði mér það í gær. Eg
I lteld annars, að eg ætti hvergi að fara. Mér verður
j ofattkið.” t
“Ekki er liætt við því. Það verðttr leiðinleg
ferð, ef þú ferð ekki líka. Við Clattdina erurn fyrir-
myndar elskendttr, sem engan angra. Hve nær meg-
tttn við búast við þér?”
“Einhvern tima seint í vikunni,” svaraði eg, þvt
að eg hélt að það yrði hægra fyrir ntig að losna, með
því að senda bréflega afsökun, en að fara að þrefa
ttm það þarna*við Valentintts. Eg vissi að það yrði
erfitt.
Mánudaginn næstan á eftir lögðu þau öll á stað
frá Lundúnaborg. Eg sá engan annan af fjölskyld-
unni áður en þau lögðtt á stað, en Valentínus. Frú
Estmere skrifaði einkar vinsamlegt bréf, og lagði að
ntér að konta á eftir þeim ttndir eins og eg gæti, og
lét í Ijósi hve leitt sér þætti að heyra, að eg skyldi ekki
vera vel heilbrigður. Strax eftir að eg hafði fengið
fulla vissu ttm að*þau væru farin, létti mér .töluvert
og eg fór að leitast við að kæfa ást mína. Eg hlaut
að gera það. En þrátt fyrir alla viðleitni mína í því
efni, gat eg samt ekki gleyrnt Claudínu. Eg sat
klukkustundum saman í öngum mínum út af því og
leið frámunalega illa. Eg sá loks að þetta dugði ekki.
Líklegt var að eg hefði gott af því að breyta til. Eg
ásetti mér að minsta kosti að reyna það. /
Eg liefi getið Þess áður, að auk æruverða klúbbs-
ins, sem eg hafði gengið í, þá hafði eg líka gerst með-
limur annars klúbbs, sem meira fjör var í. Það var
fámennari klúbbur, alment kallaður “Æskumannafé-
lagið”, og voru þar margvíslegar skemtanir um hönd
hafðar, er ungum mönnum á mínum aldri voru hug-
þekkar. Það voru líka fjörmiklir piltar, sem til-
heyrðu þessum félagsskap, og margt líkt með þeim
mörgum hverjum. Þarna fékk maður góðan mat, og
vínin þar voru óaðfinnanleg. Fjörugar viðræður og
hárhvöss svör voru þar jafnan á takteinum í reyk-
ingasalnum, og margir meðlimir klúbbsins voru ágæt-
ir vist- og “piquet”-spilarar. Eg hafði jafnan haft
gaman af að spila Þau spil er útheimta hugsun og
kunnáttu, og hafði spilað nokkrar “rúbertur” í þess-
um klúbb á stundum. Þar var venjulegast ekki spil-
að um háa vinninga, og fyrir mér hafði tap og gróði
hér um bil staðist á til þessa. Vitanlega var fjár-
glæfra spila-klíka ein í klúbbnum, og fyrir kom það
að kvisaðist um að þar hefði stórfé gengið milli
manna, en hingað til hafði eg ekki orðið var við neitt
af þvi tagi. Valentínus og Victor, kunningi okkar
begTíja» voru meðlimir klúbbs þessa, auk margra ann-
ara, sem mér geðjaðist vel að og eg hafði gaman af
að hitta þar.
Þar sem eg hafði nú ásett mér að breyta til um
lifnaðarháttu mína og leita nýrrar dægrastyttingar,
hændist eg helzt að Æskumannafélaginu. Mér var
Þar þá fyrst fyrir að fara að spila vist, og eigi leið á
löngu, þar til eg varð ákaflega fýkinn í að spila hana.
Eg var heldur ekki búinn að spila þar nema nokkur
kveld í röð þegar fjárhættuspila seggirnir fóru að
hafa augastað á mér sem væntanlegri féþúfu, og tóku
mér því tveim höndum. Gekk svo í allmörg kveld, og
eg fann skjótt og þótti vænt um að í spilasollinum, og
í æsingnum sem fylgir vinningi og tapi, hvarflaði
hugur minn frá Claudínu. Eg hafði skrifað Valen-
tínusi og sagt honum, að mér væri ómögulegt að
hitta þau í Bournemouth. Skammarbréfinu, sem
hann sendi mér aftur um hæl hafði eg ekki brjóst á
að svara aftur.
Á að gizka tiu dögum eftir að Estmere-fólkið
hafði farið burt úr Lundúnum, kom eg inn í sal
Æskumannafélagsins hér um bil klukkan tíu að
kveldi.. Sex eða sjö menn voru þar fyrir, sem eg
þekti, ásamt einum gesti. Hann hafði eg aldrei séð.
Kunningjar mínir þar bentu mér óðar að koma til
þeirra i hópinn svo eg settist hjá þeirn. Þeir voru
allir aö hlæja að einhverju, sem ókunnugi maðurinn
hafði sagt, er virtist hafa valið sér það hlutverk, að
skemta öllum hópnum. Hann var á að gizka hálf-
fimtugur að aldri, klæddur snyrtimannlegum búningi,
og af látbragði hans og tilburðum mátti auðveldlega
ráða aö hann var hermaður. Hann var fríðskapaður,
en svipurinn ekki að sama skapi. Hann var ljós-
hærður og bláeygður. en þessi bláu augu voru svo
kuldaleg. að mér fanst sem þau mundu engan yl eða
trygg'yndi geta sýnt. Það leit út fyrir að hann væri
þaulkunnugur klúbbmeðlimunum, sem þarna voru
saman komnir, og hann var að skýra frá ýmsu, sem
fyrir hann hafði komið í síðustu ferð hans um Ev-
rópu, og gerði það í meira lagi hispurslaust. Mál-
rómur hans var hreinn og skær eins og málmhljóm-
ur, glögg áherzla lögð á hvert orð og orðfærið skipu-
legt. Því varð heldur ekki neitað, að það var skemtí-
legt að vissu leyti að heyra hann tala, en í hversdags-
legum viðræðum hafði eg aldrei heyrt nokkrum manni
farast kuldalegar orð, en þessum. Kaldhæðnislegi
fyrirlitningartónninn, sem lá í orðunum hvað seni
hann talaði, jafnvel þó það væri þess kyns að okkur
væri heilagt, hefði getað verið hrífandi, ef hann hefði
eigi lýst jaf-miklu tilfinningarleysi og hann gerði. Á
útliti manns þessa mátti glögglega sjá að hann hafðt
notið lífsins í ríkulegum mæli, og af viöræðum hans
var hægt að heyra, að hann hafði tæmt bikar nautn-
anna í botn. Þó að mér litist fremttr illa á manninn
undir eins og eg sá hann, gat eg samt ekki gert að Þvt
að eg tældist til að hlusta á hann og hlæja með hinum
að mörgum þeim snjöllu bituryrðum, sem hann sagði.
“Hver er hann þessi maður,” hvíslaði eg að sessu
naut mínum.
“Chesham heitir hann,” svaraði sá sem eg spurði.
“Hann er dáskemtilegur náungi á stundum, en þræl-
menni getur hann verið, þegar því er að skifta.”
“Eg get trúað þvi,” svaraði eg.
í þessum svifum kom Harding, einhver beztx
vistspilarinn í klúbbnum, inn. Hann leit strax til mín
og eg sá, að hann var í þeim erindagerðum kominn,
að fá mig “í slag”.
“Nei, hvað er þetta? Er Chesham kominn aft-
ur?“ sagði hann svo. “Ja, nú held eg að hægt verði,
að “koma í einn hring“. Komið yfir í spilaherberg -
ið! Eða er það kannske of snemt enn þá? Freeman
bíður eftir okkur.”
Hver verðttr fjórði maðurinn?” spttrði Chesham.
Harding leit á Þá, sem inni voru og sagði: “Það
verður Norris. Hann er farinn að spila mjög lag-
lega.”
“Mér er illa við að spila við byrjendur,” sagði
Chesham.
“Hvaða vitleysa. Komið þér bara,” sagði Hard-
ing.
Chesham stóð upp og fór á eftir Harding. Eg
tók srax eftir þvt, að honum veitti hálf-erfitt að
standa á fætur, og þar eð hann gekk rétt á undan mér
sá eg glögt, að hann var æði mikið haltur. Þó gekk
hann ekki við stokk. En eigi að siður gekk hann
þráðbeinn, þó hann sjáanlega ætti mjög óhægt með
það. Hann var haltur á hægra fæti.
“Hann minnir mann á Asmodeus,*J og hefir
meira að segja likamslýti hans,” sagði eg við sjálfan
mig, um leið og við gengum inn i spilaherbergið, þar
sem spilaborð var til reiðu og tvenn ný spil lágu á.
*) Asmodeus var guð hégómleikans, og hjóna-
bands-óhamingjunnar hjá Austurlandabúum til forna.
Hann var álitinn haltur á öðrum fæti.—Þýð.