Lögberg - 08.06.1911, Page 4

4
L.ÖGBKRG, FIMTUDAGINN 8. JÚNÍ ign.
LÖGBERG
Gefiffl át hvern fimtudag a£ The
COLUMBIA PRBSS LlMITED
Corner William Ave. & Nena St,
WlNNIPEG, - - MaNITOBA.
STEF. BJÖRNSSON, Editor.
J. A. BLÖNDAL, Business Manager.
utanXskrift.
m COLUHBIA PKESS Ltd
P. O. Box 3084, Winnipeg, Man.
UTANÁSKRIFT RIT3TJÓRANS:.
ED.TOR LÖGBERGJ
P. O. Box 3084, Winnipeg, Manitoba.
TELEPHONE Garry 2156
Verð biaðsins: $2.00 um árið.
Manntal og kosningar.
Tíunda hvert ár lætur sam-
bandsstjórnin taka manntal um
alla Canada. Nú stendur ein-
mitt slíkt manntal yfir, og er
fólksfjöldi miöaöur viö þaö, sem
hann var í. Júní þ. á. Við slík
manntöl er síöan miðaður þing-
mannafjöldi í hverju fylki, þann-
ig aö íbúatölunni í Quebecfylki er
deilt með 65, og fyrir þá íbúatölu
sem út kemur má, hvar sem er,
senda einn mann á sambands-
þing. Við þetta manntal búast
menn t. d. viö, af því aö fólki
hefir fjölgaö inikið í stórborgun-
um í Quebec á seinni árum, að í-
búar þar í fylki verði 2,210,000.
Ef deilt er í þá íbúatölu með 65,
þá veröur útkoman 34,000, og
eiga því hverjir 34,000 íbúar í
öllum fylkjum Canada heimting á
aö senda e i n n mann á sam-
bandsþing, sem málsvara sinn.
Þaö er reyndar ekki víst, aö miö-
aö verði einmitt við 34,000, get-
ur verið bæði ofurlítiö meira eöa
minna—líklegra þó aö talan, sem
miöaö veröur við veröi heldur
lægri, en hvort sem veröur þykir
þaö engum vafa bundið að Vest-
urfylkjunum, Manitoba, Saskat-
chewan og Alberta, veröi heimil-
aö, aö manntali þessu loknu, aö
senda aö minsta kosti 10 þing-
mönnum fleira á sambandsþing
en áður. Svo mikið hefir fólki
fjölgað í þeim fylkjum síðan 1901
aö manntal stjórnarinnar var tek-
iö næst á undan.
En eins og allir vita gengur
býsna langur tímií þaö aö ganga
frá manntalsskýrslum þessum.svo
aö þær megi leggja fyrir þing og
til aö breyta síöan eftir þeim kjör-
dœma skiftingunni á löglegan
hátt. Er mjög sennilegt að það
mundi dragast nokkuö fram eftir
hausti, þó aö ekkert þinghlé yröi
eftir aö sambandsþingiö kemur
saman í Júlí og þangaö til í Nóv-
ember. ÞaÖ gerði að vísu hvorki
til né frá, ef víst væri að kosning-
ar yrðu ekki fyr en á næsta ári,
eöa þegar kjörtímabil núverandi
sambandsstjórnar væri útrunnið.
Ef kosningar drægjust þangað til
gætu Vesturfylkin átt sanngjarn-
lega marga fulltrúa á sambands-
þinginu. En ef kosningar skyldu
veröa f haust, áður en lög um
nýja kjördæmaskifting verða sam-
þykt, fá Vesturfylkin ékki að
bandsþinginu sem vilja neyða
sambandsstjórnina til aö láta þær
fara fram í haust, og fá því ef til
vill til leiðar komiö.
Getgátan um að kosningar verði
í September ber þaö ljóslega með
sér, að Bordens menn á þingi
hafi fastráðiö aö þröngva stjórn-
inni til kosninga þetta haust.
Svo stendur sem sé á, aö nú
ur fyrir bændurna að bera hann,
svo að þeir fara suður yfir landa-
mæralínuna til að losast við hann.
Oss er sagt, að þó að tollurinn sé
of þungur fyrir bændurna, þá sé
hann nauðsynlegur fyrir iðnaðinn,
en eg held því fram, að það sé
hægt að breyta tollinum þannig, að
það verði einnig iðnaðinum til
hagsmuna. Ef fólkið í Canada
kemur frjálslyndri stjórn til valda,
eins og eg er viss um að það gerir
þegarer þingiö búiö aö veita | fákaft lófaklapp;> ^ slfal t“llin
nægilegt fé til stjórnarkostnaöar; um VErða breytt þannig, að það
þangaö til 1. Sept. þ. á., en leng- jIétti á almenningi, og þetta verður
ur ekki. Sennilega ætla con- gert á sama hátt og það var gert á
servatívar sér aö neita því aö Englandi: smátt og smátt, án þess
srmþykkja fleiri fjárveitingar til f, hnekkÍa iSnaBinum. Þetta er í
., 1 , , ... : fam orðum stefna frjálslynda
stjornarreksturs, fyr en stjórnm j flokksins . tollmálinu/,
felst á kosningar í haust. Ef ______________
consvervatívar halda fast viö þaö, Ekkert vit er heldur í þeim get-
þá « sennilegt að sambands- sökum afturhaldsblaða, í garð Sir
stjórnin sjái sér ekki annað fært Wilfrids og liberala, að þeir hafi
en að leysa upp þing og efna til !ver’® andvígir viðskiftum Canada
nýrra kosninga, þvflað hún getur
ekki haldiö áfram aö stjórna . fé-
laust. Vitanlega traðkar þá
minr.i hluti á þingi rétti meiri
hlutans, og er það bæði ranglátt
og óeðlilegt, en meðan þingsköp-
in eru eins úr garöi gerð og þau
eru nú, þá er eigi hægt við þessu
aö gera. En sjálfsagt hlýtur
mönnum að skiljast það, hverjir
hvatamenn eru aö því aö kosn-
ingar fari fram í haust. Þaö eru
conservatívar og óvinir viðskifta-
frumvarpsins. Þaö eru þeir, sem
ekki vilja, aö íbúar Vesturlands-
ins geti beitt áhrifum sínum, til
aö koma frumvarpinu í gegnum
þingiö, meö því að senda svo
marga þingmenn til Ottawa sem
þeim ber. Conservatívar vita
mjög vel, að bændum í Vestur-
fylkjunum er áhugamál að viö-
skiftafrumvarpið verði að lögum,
og munu sýna það viö næstu
kosningar. Þessvega er um aö
gera aö halda vilja þeirr?, vilja
bændanna, vilja alþýöunnar niöri,
meðan hægt er og drífa kosningar
af áöur en hann getur notiö sín
réttilega, áður en búið er að lög-
leiða nýja kjördæmaskifting, og
áður en fjölgað hefir verið þing-
mönnum í Vesturfylkjunum eftir
fólksfjölda til jafns við hin fylkin.
Þessari drengilegu aðferö ætla
conservatívar aö beitaviö Vestur-
fylkin í næstu kosningum. Verði
þeim að góðu! Mikið má vera
ef þeir græða stórt á öðru eins of-
beldi, hér í sléttufylkjunum þar
sem bændur vita það upp á sínar
tíu fingur, aö ef viöskiftafrum-
varpið,— sem kosningarnar eiga
aðallega að standa um — verður
að lögum, þá fá þeir hærra verð
en nokkru sinni áður fyrir afuröir
sínar, á hentugum markaöi skamt
frá sér, og hins vegar lífsnauð-
synjar, aö sunnan sem þeir ekki
framleiöa, á drjúgum lægra |veröi
en áður, af því að tollur veröur
ýmist lækkaður stórum á þeim,
eöa afnumin alveg.
Þetta munu kjósendur í Norö-
vesturlandinu hafa hugfast ef efnt
verðurtil kosninga um viöskifta-
frumvarpið í haust, og ekki mega
þeir heldur gleyma því, hverjir
viö Bandaríkin. Sannleikurinn er
sá, aö liberalar hafa altaf veriö
því meömæltir, og tóku upp á
stefnuskrá sína 1893 ákvæöi um
aö viöskiftasamningar milli Can-
ada og Bandaríkjanna væri æski-
legir, og eru þau ákvæöi þannig:
Yfirlýsing um viðskiftasamn-
ing við Bandaríkin.
“Samþykt, meö hliösjón af því
aö Canada og Bandaríkin Hggja
hvort viö hliðina á ööru, og hags-
munir þeirra eru að mörgu leyti
100 ÁRA STARF
Aðeim einn dollar og fimtán cent í olíu
og viðgerðum. t>að er fyrirmyndln <5-
viðjafnanlega
SHARPLES
Tubular
skilvindur
Þessi handhreyíða Tu-
bular afkastaði 100 ára
verki í fimm til átta kúa
smjörbúi. Biðjið um
skýrslu með mynd-
um, sem segir frá
þeseu stórvirki.
Skoðið myndirnar
sem sýna, hvernig
partar skilvindunn
ar stóðust slitið.
Tubular endast
lífstíð. Abyrgst
sífelt af elzta skilvindu
félagi álfunnar.
Tubulars hafa tvö-
falt skilmagn við
aðrar skilvindur,
og skiljaþví helm-
ingi hreinna. Þaer
borga sig með því
að spara rjóma.er
aðrar eyða. Kru drsklausar
Þér verðið ekki ánægðir fyr en þér
eignist ágæta, lífstíðar Tubular. Eina
nýtízku skilvinda. Beztíheimi. Kynn-
ist henm.
Viljið þér sjá beztu skilvindu? Um-
boðsmaður vor sýnir yður Tubular ut-
an og innan . Ef þér þekkið hann ekki
þá spyrjið oss um nafn hans. Hvers-
vegnakaupa ,,ódýra“ skilvindu? Ekki
ómaks-
vert.
Biðjið
urn verð
... a 343
list
THE SHARPLES SEPARATOR CO.
Toronto, Ont Winmpcg, Man.
30
yrs
The DOniNION BANh
SELKIRK UT1BUI8.
Alls konar bankastörf af hendi leyst.
Sparisjóösdeiidin.
Tekið við innlögum, frá $1.00 að upphæð
j ojj þar yfir Hæstu vextir borgaðir tvisvai
sitmntn á ári. Viðskíftum bænda og ano-
arra sveitamanna sérstakur gaumur geírnn
Bréfleg innleggog úttektir aígreiddar. Ósk-
að eftir bréfavlðskiftum.
G»eid<dur höftíðstóll.$ 4,000,000
Vnyosjóðr og óskiftur gróSi $ 5,300,000
Allar eignir.........$62,600,00«
Inoieignar skírteini (letter of credite) selá
sem eru greiðanieg um alisn heim.
j. GRISDALE,
bankastjóri.
iengu bygö, að meö þvi aö sam-
þykkja þaö skuldbindi Canada sig
til að veita “endurgjaldslaust”
mörgum öörum ríkjum samskonar
tollhlunnindi eins og Bandarikj-
! tmum. Óþarft er aö taka þaö'
fram aö aöeins tveir aöilar eru aÖ
j viöskiftsamningunum. Annar er
J Canadastjóm. Hinn er Banda-
| ríkjastjórn. Hlunnindin em því
] á hvoruga hliðina bindandi gagn-
J vart öörum þjóöum fnemur en
| samningar milli einstakra manna
eru bindandi fyrir aöra en þá, sem
gera þá rnilli sín, eöa hina réttu
tnálsaöila.
I
N0RTHERN CR0WN BANK
AÐALSKRIFSTOEA í WINNIPEG
HöfuðstóH (löggiltur) . . . $6,000,000
HofuDstófi (greiddwr) . . . $2,200,000
STJÓRNENDUR:
Formaður ----- sir D. H. McMillan, K. C. M. G.
Vara-formaður ------- Capt. Wm. Robinson
Jas, H. Ashdown H. T. Champion Frederick Nation
D. C- Cameron W, C. Leistikow Hon. R. P, Koblin
Aðalráðsmaðnr: Robt. Campbell. Umsj.m. útibúa L. M. McCarthy.
Alskonar bankastðrfum sint í öllum útibúuna, — Lán veitt einstaklingum,
Firmum, borgar- og sveitar-félögum og félögura einstakra manna, með
hentugum skilmátum.-Sérstakur gaumurgeflnn að sparisjóðs innlögum.
títibú hvevetna um Cauada.
T. E. THORSTEINSON, Ráðsmaöur.
Corner William Ave. og Nena St. Winnipeg. Man.
junnar, en Laurierstjórnin hikar
ckki viö aö draga hennar taum í
, viöskiftamálinu og þess vegna er
; alþýðunni skylt aö standa meö
i Laurierstjórninni og það gerir
hún líka vafalaust.
Örþrifa ráö afturhaldsmanna í
orrahriöinni gegn viðskiftafrum-
varpinu er þaö, aö. hrópa hátt og
jspyrja hvað liberalar séu aö hugsa,
livort þeir ætli aö segja Bretakon-
1 ungi upp trú og hollustu, og
. . , | um hverflyndi eöa stefnuleysi
sameiginlegir þa se það æskilegt viSskiftamáHnu. Þaö nær engn I " é j á Bandaríki
að samkomulagið se sem vinsam- i átt pr p-aOT1ciallc flAnqka neYS)a se£ 1 S11110 a Dandarikj-
legast, og aö mikil og frjálsleg '_________ unum!. Slikt tal er bæöi létt-
, , , ,, úöugt og smásálarlegt. Fyrst er
Eitt af þvi, sem afturhaldsmenn á þag a8 lita> ag forvigismEnn vig.
___ Það er gagnslaus flónska.
og að mikil og frjálsleg ’ ________
verzlunarviðskifti eigi sér stað
Aö Canada os brezka ríkið í fram Pf11 vlSí^lftafrum7 j skiftafrumvarpsins hafa hingaötil,
Aö Canada og brezka rikiö 1 warpmu, er þaö, aö stjomm hafi hye nær sem á hefir reynt, sýnt
fult svo mikla þegnhollustu eins
og þeir afturhaldsmenn, sem hæst
_ I «■ II II ■■ L# f-N V I/ t-W IILI sr*l ■ Kl ■MIIIIU/II - -
skiftasamningurinn stóö, var sér
- , , • v tu jni.u, ci pav, uu ðijuium nui
heild sinm mum hafa niikinn hag enga heimild haft til aS gera vis
a þvi, aö slik viöskifti komist á. skjftasamningana við Bandaríkja-
Aö timabilið, sem ^gamli viö- stjorn_ í>eSs vegna séu kosningar
nauösynlegar. En til svars þvi er
stök hagsæld í hinum brezku ný- þaS) ag fyrst og fremst hefir Laur
lendum í Norður Ameríku.
ier stjórnin haft umboð til þess
æpa um þegnhollustu sína og ligg--
ur við aö geri sig hlæg'ilega meö
því að “flagga með“ henni og
státa af henni hvemig sem á stend-
ur. Hér á þaö alls ekki viö. Eng-
um lifandi manni í Bandaríkjum
a | hefir dottið í hug að neyða oss
“Aö þaö var villandi og óheið- frá þjÓSinni. Stjórnin er kosin
a egt af stjórnmni, að láta kosn- til aS framfylgja stefnuskrár á-
mgar fara fram 1891 undir því Lvægum sínum öllum, og þar á
yfirskym aö viöskiftasamningur me8al aS sjálfsögSu viðskiftasamn-10a ,atTWltl tiI a- . ... n f
við Bandarikin væri 1 vændum og : :nfra stefnus,krár ákvæöunnm nsr í; Canadamenn ll1 skilja viö Breta
að það var eert til aö blekkia ^ 1 f, ar akvænunum’ °S J 0g ganga Bandarikjunum á hönd.
kjósendurna blekkJa,annan staö haföi stjormn fengiö T\ ^ aS sameiniJ yrSi hlyti
“Að engin einlæu tilraun hefir' ^ tl] M.framkvfmda> J því a« veröa aö fara samnings-
/vo engin einiæg tnraun tietir einmitt j viöskiftamáhnu frá bænda L* ___ „„4. „1 u- x
verið gerð til aö ná þeim samn- nefndinni miklu sem bændurnir -Clð' ,n samnmSar Seta ekkl or5-
inei heldur er har á móti aup- f - , miklu se bæmlurnir, s Um þetta nema baðir malsaöilar
nigi, nemui er par a moti aug- fjolmennasta stéttin í Canada, I ío1i- f ~
symlegt, að núverandi afturhalds- sendi á fund hennar austur til falllst a |>a', °ss vitanlega dettur
stjórn, sem einokunar og auö- Qttawa i Desembermánuöi í haus engUm , fr 1 Canada 1 hug EÖ fal1’
ma„„a sambond hafa vald yfir, sú nefnd hvMti me6 «■
æskir ekki eftir að slíkur samn- it \ k°mið m mala að Bandarikja-
samn" 'lýsingum Laurierstiómina
mguir komist a. hrinda álei'l
Aö fyrsta stigið, til að ná því BandarlkÍH.
takmarki er að fa völdin
til að
hendur
þeim flokki, sem heföi einlægan
áhuga á, aö fá komið á samning-
um, meö skilyrðum sem heiðarleg
séu fyrir bæöi löndin.
“Aö sanngjarn og frjálslegur
tollafnáms-samningur mundi leiöa
fram hin miklu auöæfi, sem Can-
ada hefir þegiö af náttúrunnar
hendi; mundi auka verzlunar viö-
skifti milli þessara landa afarmik-
iö; mundi stuöla aö vinsamlegu
samkomulagi milli þessara tveggja
þjóöa; mundi nema burtu margar
orsakir, sem að undanförnu hafa
valdiö gremju og deilum milli
stjórna beggja landanna og mundi
stuðla aö vinsamlegu samkomu-
lagi milli brezka ríkisins og lýö-
veldisins, sem er bezta trygging
fyrir friöi og hagsæld.
Að frjálslyndi flokkurinn er
... ,, , .. .*imenn hafl faris þeirra á leit. Og
í íhrmda .a viöskiftamalinu viö mála sannast mun þaS vera> aS
' þessir ímynduöui þegnhollustu-
1. Vér erum ifastlega fnieð- forustusauðir eru alls ekker^
mæltir gagnskiftalegri friverzl- hræddir viö samruna landanna, en
un milli Canada og Bandaríkj-!liafa lostl® UPP þessum óumneði-
anna á öllum garöávöxtum, ak- le&a leiöindajarmi «ingöngu til
uryrkju og kvikfjárræktar af-íl)ess reyna aö koma inn ótta hjá
urðum, vamarlyfjum (spraying! almenningi. 1 frumvarpinu, sem
materials), oliu til lýsingar, elds- nn llg'fur fyrir> er ekkert annaö'
neytis og áburöar, steinlími, safrt. en aö Canadaþjóöin sé fús á
fiski og trjáviði. að skifta viö Bandaríkjamenn, ef
2. Enn fremur gagnskiftalegri Bandaríkjamenn borguöu hærra
fríverzlun milli beggja landanna I ver® fyrir búsfuröir þeirra en
á öllum akuryrkju verkfærum, aðrar þjóöir, og hingaö til hafa
vélum, vögnum, og sérhverjum sllk verzlunarviöskifti aldrei veriö
u,"í~ úr þeim, og ef svo væri, fa'’" f’’ — *—*“ “,J"“
hluta
að æskilegar ráösályktanir tæk-
ist, þá öölist þær gildi fremur j
fyrir óháða framkvæmd hlutað- j
talin til landráöa, og veröa aldrei
meöan veröld er bygð.
hafa aú sótt þaö fastast aö Vest-
uríylkinyrðu svift réttmætrihlut-jíuiivísir, að sérhver sUkur samn-
töku í sambandsþinginu og lög-j ingur mundi fá samþykki stjórn-
gjöf landsins. Sú lítilsviröing og J ar hennar hátignar, sem nauösyn-
senda fleiri þingmenn á Ottawa þaö ranglæti ætti að verða mönn- j er 111 t®55 a« nokkur samn-
þingiö en nú, þrátt fyrir þaö, þó j um lengi minnistætt. in.->ur ver®i geröur.
aö íbúatalan hafi meir en þrefald-
ast í þeim fylkjum á síðustu io
árum, og um leiö er traökaö rétti
þeirra, svo aö þau fá; eigi rétt-
mœta hluttöku í löggjöf landsins.
En fari svo mega íbúar Vestur-
. . ., Engum, sem nokkurt skyn ber
eigandi stjórna heldur en harö- a stjómmál, dettur í hug aö neita
ar og fastar samningskröfur. því, að meö viðskiftasamningunum
:er stórt spor stigiö í verzlunar-
v arla er hægt aö taka i fám frelsis átt. Það leynir sér heldur
reiðubúinn til þess aö leitast viö orSum fram skýlausari yfirlýsing- Ekki hjá afturhaldsmönnum sjálf-
að koma slíkum samningi á, og ar um ÞaS. ap verzlunarsamningar Um. Annars berðust þeir ekki
sé þar í innifalið tollafnám á til- yið Bandaríkin séu æskilegir, og móti frumvarpinu af öllum kröft-
búnum vörum, og vér erum þess ^
Orrahríðin gegn við-
skif tasanmj ngunum.
Eins og menn vita, hefir núver-
andi sambandsstjórn gert alt sitt
til aö fullnægja þessum stefnu-
jskrár ákvæðum. Skömmu eftir aö
hún kom til valda var nefnd skip-
uö af hæfustu Canadamönnum, sem
völ var á, til aö reyna að koma á
im milli land-
otviræöara umboð en þetta er j urn eins og þeir gera nú, og önnur
trauðla hægt aö hugsa sér. Það ástæðan fyrir þá til aö hamast
symr gerla aö þaö er svo langt frá gegn því er sú, aö þeir vita aö, ef
þvi að nokkur vafi geti verið á|þaS verSur aS jögum> hafa Uber_
þvi, að almenningur í Canada séjalar heiður af því um alla ókomna
motfallmn auknum verzlunar við- tíma, og það svíður náttúrlega
skiftum við Bandaríkjamenn, aö afturtialdsmönnum og frelsisfénd-
fulltruarnir fara jafnvel fram á j Um.
enn þá víðtækari tollafnámssamn- Aftur á móti er það svo sem
inga heldur en - mhandsstjórhin auðvitað að menn, sem hugsa um
hefir þegar fengiö, og það eina heill og heiður landsins í heild
ynm aö mega finna að hinu ný- j sinni eins og þeir gera Sir Wil-
. . , . Afturhaldshlööin “stór og smá W- — —_______
fylkjanna kenna oonseiwatív um halda áfram orrahríöinni gegn Við- tollafnáms-samningu
um það. Þaö eru þeir sem róa, 3l<ifta-frumvarpinu, og brigsla lib- anna. En þegar til kom varö þaö
aC því öllum árum aö kosningar erölum að þeir séu óþjóöhollir, brátt ljóst, aö Bandaríkjastjóm
veröi í haust, áöur en íbúarnir í j óhagsýnir og illviljaðir bændum vildi ekki ganga að
samda viöskiftafrumvavp. að þaö
gangi ekki nógu lang- i tolllækk-
unar áttina í sumum ícignum.
Allir vita, að römmustu óvinir
samningum ! tollhlunnindastefnunnar viö Breta
Manitoba, Saskatchewan og Al- °g verzlunarstéttum. Blöð aftur- þessum, nema ýmsum þrætbmálum kafa verið afturhaldsmenn og
bertafylkjum hafi fen«iö nýja haldsmanna hér bergmála Cham- [værí ráöið til lykta, sem voru milli verndartollasinnar. Þeim mun
J... , .... . . , ' -, berlain's kenningarnar austan af Canada og Bandaríkjanna. Þetta kynlegra er það nú að heyra þá
jor æmas í íng, og^ eirTH 1 Englandi, en vitanlega af mismun- voru þrætumál, sem conservativa hrópa hástöfum um þaö, hve þau
aö senda málsvara frá sér á þing ancli þelching- 0g kunnugleik. — stjórnin haföi enga viðleitni sýnt hlunnindi séu nú orðin æskileg, og
til jafns viö hin fylkin. Engu þau brigsl Hkr. t. d. í sambandi á aö ráöa til lykta, meöan hún var Hve bráðnauðsynlegt sé að auka
gegnir hitt sem afturhaldsblööin viö viöskiftasafrumvarpið munu við völd. I^aurier stjórnin hefir Þau, eftir aö líkindi fóru að veröa
eru aö reyna aö telja mönnum vera nærri því eins dæmi, að Sir á allan hátt stuölaö aö þvi, aö fá ril þess, aö viðskifta frumvarpiö
trú um og þar á meöal Hkr., aö Wflfrid hafi verið mesti tollvemd- bundinn enda á þau deilumál, án vl® Bandaríkin yröi aö lögum.
armaöur 1896, þegar hann leiddi jþess aö halla rétti Canada, en þau Þdr eru aö reyna að telja mönn-
Laurier-stjórnin sé í leynilegum
kosningaundirbúningi, og hafi orö- J j Qanada
iö hverft viö!! þegar afturhalds- öþarfi er aö vísu að hafa
menn hafi komið því upp!! aðjupp þá tollmálastefnu Sir Wilfrid jbandsstjómin er loks búin aö koma muni þaö tvimælalaust hnekkja
frjálslynda flokkinn til sigurs hér hafa mest veriö því til fyrirstööu, jum tru um það, afturhaldsmenn,
að samningarnir kæmist á. En 'a® ef viöskiftafmmvarpið við
hér j nú er svo langt komið, aö sam- ! Landaríkin veröi samþykt, þá
kosningar yröu í Septembermán-
uöi næstkomandi.
Sannleikurinn er sá eins og all-
flestum er kunnugt, aö það er
öldungis óráöiö enn, hvort kosn-
ingar veröa á þessu hausti eöa
ekki. Aö réttu lagi ættu þær
ekki aö verða fyr en á næsta ári,
en það eru conservatívar í sam- stæða Erj ag tollurinn er of þung- jstjórnar, meö því að brigzla henni gegn Viöskiftafrumvarpinu er á
frid Laurier og Taft, hljóta að
vera samningum þessum fylgj-'
andi og láta sér ant um, aö þeir
komist á. En jaf'n-skiljanlegt er
aftur á móti hitt, aö auðmanna-
klikur beggja megin landamær-
anna kunni aö bíða mikinn skaöa
af samningum þessum, og séu
þess vegna andvígir þeim, og beiti
því öllum áhrifum sinum og ærnu
fé til aö berjast gegn þeim, og
veröa afturlialdsmenn sjálfkjör-
in leigutól þeirra eins og fyrri.
Þaö er þegar fariö að kvisast, að
afturhaldsflokkurinn hér í Canada
eigi ekki aö ganga tómhentur út í
baráttuna um viöskiftafrumvarp-
ið. I hít hans kváðu hafa lofað
aö Ieggja auöklíkur á Englandi,
iönaðar og auðmanna samlög í
Canada, og enn fleiri félög er
móti viöskiftafrumvarpinu leggj-
ast, og hafa þegar veriöi geröar
ráöstafanir til að gefa út mesta ó-
*
I stórborgunum.
Það er alment viöurkent aö
stjórn stórborganna sé í betralagi
í noröan veröri Evrópu en sunnan
til; í þeim efnum er viöbrugöiö
stórborgum á Englandi og Þýzka-
landi en í Miðjarðarhafslöndun-
um aftur alt ööru máli aö gegna.
Þar sem hiö opinbera gengur
meö röggsemd og gætni að starfi
sínu, þar veröa þjóöfélagsböndin
traustari og þar viröir almenning-
ur lögin meira, en af því leiöir
aftur meöal annars þaö, aö menn
geta veriö óhultari um líf sitt og
limi, aö slys veröa færri t. d. í
stórborgunum og almenn heil-
brigöi meiri.
Mikill munur er í þessum efn-
: um á Frakklandi og Englandi, og
1 er þó skaint á milli þeirra landa.
Stjórnin í stórborgunum er þar
mjög svo ólík. Kæruleysið, sem
; er eitt af einkennum Suðurlanda-
búanna hefir náö sér vel niöri á
Frakklandi og kemur það f ljós í
j stjórn ogí daglegu framferöi
manna í stórborgunum þar í landi.
Hvergi veröur munurinn þó jafn
áþreifanlegur eins og á stjórn og
starfrækslu járnbrautamála í þess-
um tveim nágranna ríkjum. Á
Englandi er járnbrautamála starf-
ræksla einhver hin öruggasta og
bezta sem til er í heimi. í Frakk-
landi er hún ööru nær,
í skýrslum um umferö á göt-
um höfuöborganna íþessum tveim
ríkjum kemur mismunurinn á
góöri reglu og stjórnsemi vel í
jljós. Skýrslur síöastliöins árs
bera það tvímælalaust meö sér
hve langt um nættuminna er aö
feröast um götur Lundúnaborgar
heldur en göturnar í París, og er
þó mannfjöldinn í Lundúnum
meir en tvöfalt meiri heldur ^n f
París,
I fyrra uröu alls 3488 manns
fyrir bifreiöum í Lundúnum, en
nærri fimm sinnum fleiri í París
! eöa 16,362. Fyrir strœtisvögn-
um og motor-flutningsvögnum
uröu 35°3 menn í Lundúnum en
1179 í París; en þess ber aö gæta
aö þessi fiutningstæki eru marg-
falt meira notuö í Lundúnum
heldur en í París. Fyrir fólks-
flutningsvögnum sem hestargengu
fyrir urðu 7368 menn í París, en
304 í Lundúnum, en þeir vagnar
eru miklu meira brúkaöir í París.
En þegar vissasti mælikvaröinn
er tekinn n.l. hvað margir hafi
I oröiö fyrir vögnum í hverjum
bænum fyrir sig á umgetnu ári,
þá verður reyndin sú, að 6033
rnenn hafa oröið fyrir vögnum í
Lundúnum, en í París 40,961.
Lauriers og frjálslynda flokksins, viöskiftamáHmi í viðunanlegt horf jíoHhlunnindumim viö Breta. Þétta
sem samþykt var fyrir kosning- h>g framkvæmdir hennar i þeim nær engri átt. Sannleikurinn er
arnar 1896, því aö hún er öllum efnum eru nú sem fyr í beinu sá, að Canada á eftir sem áöur ó-
þorra manna vel kunn og er í fám j samræmi viö hina upphaflegu skoraöa heimild á aö auka toll- __________________________________ ^
orðum tekin fram i þeirri ápetu'stefnu Laurier1 stjórnarinnar og hlunnindin viö Breta eftir því sem grynni af fjugritum og öörum
ræöu, sem Sir Wilfrid fluttií í liherala í þessu máli. Svo aö þaö ‘djórninni hér sýnist, og horfur fjandsamlegum pésum gegn því,
Sohmer Park i Montreal 24. Apríl er óvinnandi verk fvrir afturhalds- |eru a- a® Þau tollhlunnindi veröi 0g veröur eigi betur séö, en aö
1896. Þar segir svo: menn aö ímymla sér að þeim tak- aukln áöur en langt um líöur. hér hafi miljónamæringar’, verzl-
“Fólkiö er daglega aö fækka. j ist aö rýra gildi á samninga- -------------- ‘ unarrísar og forrikir ?önaöarbur-
Og hver er ástæöan? Hin eina á- jtilraunum núvErandi sambands-1 Sú viöbára afturhaldsmanna
geisar gengiö í bandalag til aö
berjast móti hagsmunum alþýö-
Refsing auðmanna.
Það er aðdáanlegt svar, sem
j Taft forseti veitti sendinefnd
nokkurri, er ,fór þess á leit, aö
j tveir auömenn fengi uppgjöf saka,
er sekir uröu um óráðvandlega
j bankastjóm. Þeir hafa verið lít-
inn tíma i fangelsi, ekki helming
þess tímabils, sem þeir voru
dæmdir til, en þeim hugnaði ekki
ævin þar. Þess vegna sækja þeir
um náöun og fá nokkra fomkunn-
ingja sína og starfsbræður í liö
meö sér, áhrifamikla menn og
mæta, sem undirrita umsókn um
náðun. Af því ð þeir voru kunn-
ir menn, auömenn, bankastjórar,
sem brotið höföu lög bankanna og
svikið þúsundir dollara, þá fengu
þeir aðra menn, sem njóta virð-
ingar, til aö sækja um náöun sinna
vegna. Ef þeir heföi veriö fátæk-
lingar, sem stoliö heföi hundruö-
um dollara, þá heföi þeir fengiö
aö sitja allan hegningartímann í
fangelsi, og enginn heföi viljaö né
getað rétt þeim hjálparhönd.
Það er þessum mönnum ekki til
sæmdar, aö þeir hlupu svo fljótt
undir bagga. Þar með' er ekki
sagt, aö þeir myndi hafa gert sig
seka um samskonar lagabrot, en
þeir viröast ekki sjá mikilleik
lagabrotsins jafnskýrt eins og for-
setinn; þaö er eins og þeim viröist
það ekki nema eölilegt, og refs-
ingin alt of þung. En í hverju er
lagabrotiö fólgið? Mennirnir hafa
dregið sér félagsfé, peninga, sei.i
aðrir áttu, fé sem þeim var trúaö
fyrir til að ávaxta, og þeir nota
þaö til eiginna '-Hgsmuna. Vitan-
lega geröu* þeir sér vonir um mik-
inn arö, og ætluðu aö greiða hverj-
um sitt síðarmeir, en paö kemur
í sama stað niður. Þáð var þjófn-
aður alt aö einu, þjófnaöur, sem
leynt var eins og öllum þjófnaöi,
nema stigamanna þjófnaöi. Það
er glæpur, sem kippir fótum und-
an tiltrú þjóðarinnar og velgengni
almennings. Án tiltrúar er ekki
unt að framkvæma nokkurt stór-
virki. Taft forseti hefir greinilega
sýnt, aö það er engin ástæöa til
aö hegna smáþjófnaöi, en þyrma
stórþjófum.
Hann sýnir líka, aö aðrir stæl-
ast til óknytta, ef slíkum glæpum
er ekki hegnt. Þegar svona hagar
til. má ekki fara aö g^öþótta eöa
löngun glæpamannanna, iheldur aö
heill þjóðfélagsins. Refsing
þeirra verður að vera öörum til
varnaðar, sem eiga aö gæta al-
manna fjár, svo aö þeir hætti ekki
annara manna fé í fyrirtæki sín,
eins og þeir geröu Charles W.
Morse og John R. Walsh. Þeir
sem hafa yfir fjársjóöum annara
aö ráöa, eiga oft kost á að stela og
leiðast í margskonar freistni. Þaö
kann satt aö vera, aö slíkir glæpir
hafi stundum veriö framdir án
þess aö uppvíst hafi orðið, af því
aö fyrirtækin hafa lánast sem fénu
var hætt í. En þeim mun brýnari
þörf er til refsingar þegar slíkt
veröur uppvíst, og refsingin á bæöi
aö vera ströng og henni fastlega
fram fylgt^ Því aö hvenær sem
tjón hlýzt, veröur þaö víötækt, og
margir verða fyrir skakkafalli.
Þessi og þvílík dæmi sýna og
sanna, hve sú kenning sumra góö-
samra fangelsisfræðinga er þrótt-
laus, aö tilgangur hegningarinnar
sé ekki hegningin sjálf, heldur
betrun fangans. Allra ráða ætti
aö beita til aö betra glæpamenn,
einkum ef þeir eru ungir. Og
öllum föngum ætti að: kenna ein-
hverja iön eöa atvinnu, svo aö
þeir gæti lifað ráövandlega að
lokinni fangavistinni, ef þeir vildi.
En þegar menn eru dæmdir til
hegningar, þá er það gert í því
skyni aö verndla þjóöfélagiö, en
hitt er auka atriði, aö betra fang-
ana. Hvernig getur þjóöin meö
vægð eða mentun betrað glæp-
sekan bankastjóra? Honum verö-
ur aö hegna og þaö þunglega, en
ekki veita honum uppgjöf saka
þó aö honum hugni ekki fanga-
vistin, eöa þykist of góður til aö
bera afleiðingarnar af glæ/p sín-
um. —r- Independent.
Fimtíu ára framfarir.
Verzlunarmálastjórnin birtir ár-
lega ofurlitla akýrslu, fsem jekki
er nema tvær blaösíður, en hefir
þó aö geyma yfirlit yfir núver-
andi hag og framfarir brezku
þjóöarinnar. Þar má sjá aðalatr-
iöin úr sögu Englands seinustu
fimtíu árin, og sú sjón má vissu-
lega gleöja hvern Englending.
Fyrir fimtíu árum máttu Bret-
landsevjar teljast einskonar furöu
verk í efnalegum skilningi, meö
sívaxandi fólksfjölda og órjúfandi
iðnaöarfélög. En furöuverkiö hef-
ir oröið enn undarlegra. Brezka
þjóðin hefir á þessum 50 árum
stofnsett nýlendur og lagt hym-
ingarsteininn aö nýjum og voldug-
um þjóöum. En þó hefir íbúatala
brezku eyjanna aukist um rúmar
16 miljónir. Þjóöinni hefir líka
vaxiö fiskur um hrygg, hvaö menn
ing snertir, en menningunni hefir
fylgt vaxandi ánægja og betra
heilsufar. Fæðingar hafa fækkaö
en þaö hefir unnist upp á því, aö
dauðsföll liafa líka fækkaö. Fá-