Lögberg - 26.09.1912, Qupperneq 2

7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 26. SEPTEMBER 1912.
Ferðasaga af Snæ-
^felisnesi. >
eftir
Guðmund Magnússon.
Þegar eg vaknaöi morguninn
sem eg var í Gröf i Breiðavík,
þótti mér ekki horfast vænlega á
meö framhald ferðarinnar, því að
regnið dundi á húsinti og fylgdi
því allmikið oívirðri. Ekki var
|tví í sviþ útlit fyrir annað, en eg
höfðum við enn styttri viðdvöl en
á Stapa og riðum þaðan götu þá,
sein iiggur út að Laugabrekku.
\ estan við liellna gengur hratuo
iaus landgeiri upp að jökli. í
gapa þar við mönnum kolsvartir
. ellar eins og afskaplegir fallbyss.t-
kjaftar. Gaman væri að ganga
þar um búöirnar í almennilega
tryldtím útsynningi', þegar brimið
onunt liefir vertð talsverð b\gð, • ryðst af ölltt afli inn í hellana, en
sem nú er í eyði. Aðalbólið þar
var Laugabrekka. sem var prest-
setur fram á iq. <»ld. Nú er hún í
eyði. Alt það erfiði, sem manna-
hendur hafa lagt þar í byggingar
og jarðabætur, drafnar niður og
verður til engra nota. lsletding-
ar hafa efni á því, að eyða þannig
afla fyrri kvnslóða. Bæjjarhúsag'
yrði að hýrast þar um daginn.
ílitt var þó miklu verra, að vasa- j tóftirnar eru al]ar signar sarnan og
úrið inítt var hætt að ganga og i vfír þa»-. ’Túnið orðið að
íékkst ekki á stað með neinu móti. (')r3E.i{tar_kargaþvfi, sem enn.ber þó
lút klukkur Snæfellinga sýndu alt | ofurlítjnn tóöu]it ag flókatryppi
annan tima en eg var \anur, enda crengU ; kirkjugarðinuni. Þar eru . w
ltar l>eim ekki sem bezt saman; er tveir legsteinar ennþá ofanjarðar, nokkrir róðrarbátar með breið-
það skiljanlegt, þar ,sem klukkur Hnnar fra t<S6or hinn frá 1720, firsku lagi, en óðum fækkar þeim
eru settar eftir göntlum eyktamörk-1 j^^jr yfjr danska verzlunarstjóra, og vélarbátar koma í staðinn
um, sem flest eru >ett af handa- , >e,tl verifj |lafa a Stapa á einokun- Nóttina, sem eg var á Sandi,
ltófi. Lnda skil eg varla hvar ar51(jltnutn j)(>tt inenn hafi ekki gisti eg hjá verzlunarstjóra Tangs-
ioftið brýst um inni fyrir og leit
ar út. Sá atgangur hlýtur að vera
ntikilfenglegur.
Sandur feða Hellissandur) er
allfjölbygt ]»orp; íbúar liklega um
600. Húsin eru flest smá og
standa á sandorpnum hraunum.
sem óðunt er verið að græða upp.
Lending er þar ill, i sandfjöru
undir hraunbrúninni, og verður
stundum að láta bátana hanga
í trjám á hraunbrún nni, eða setja
þá upp í sjálft hraunið, svo að sjór
taki ]>á ekki. Enn ganga það :n
menn á sunnanverðu Snæfellsnesi
hat'a eyktamörk, þar sem sjór er
ívrir öllu suðrinu. A sinalaárum ajj ]ata þessa steina troðast
nvklar mæitur á minningLm frá
>eiin tímum, er það þjóðarvan-
minum hefði mér 'ekki fundist
Miikið til um þessi óþægindi. Nu
var eg orðinn hinu svo vantir. að
mér leiddist mikið að vita ekki
með vissu hvað tíma leið.
sundur af stóðhrossum. Allar
þjóðir telja sér skylt, að vernda Rif. Þar var áður fjölmenn veiðii
minnistnerki dáinna manna, þótt stöð og kaupstaður, sem,1 nú er
útlendingar eigi i Ihlut, og sáyna ; mjög gengið úr sér. Rifsós var
nnindi okkur, ef þannig væri látið þá skipgengur hafskipum og mun
Ln alt getur lagast. Þegar eg ; fara me5 bautasteina landa vorra þeim hafa verið lagt þar i vetrar-
kom á fætur, hjó á tindana á Snæ-
fellsjökli gegnum alt skýjadrifið.
Það var góðs viti. Það benti á,
að ekki væri mikil vatnskolga í
loftinu. Og svipmikill var Snæ*
fellsás, þar sem hann óð i skýjun-
um. Eg hefði mist ntikils. hefði
eg ekki fengið að sjá liann slikan.
L'ndir hádegið stytt'i alveg upp
og lygndi um leið, svo að sóNkin
c g heiðríkja hélst allan daginn.
hinum óþægindunum, sent af
í öðrum löndum. Mér finst það
-kýfaus' skylda landstjórnarinnar
að hlutast til um, að þessum stein-
úm sé komið á óhultan stað.
Frá l.augabrekku sér til Lón>
draga, seni eru framrni við sjó. meö honttm 1467.
[>ar sá Laugabrekku-Einar tröll-
karl sitja á dranganum. þegar hann
veitti nafna sínum Lón-Einari eft-
irför út af hvalsmálinu. Tröll-
karlinn lét "róa fætur. svá at )>eir
daginn eftir og meiddi mig litið
eitt á fæti. En nú er kúskelin
öskubikar og óþægðast ekkert. _
fírimilsvellir er höfuðtól með 8
bygðum hjáleigum (10 eða jafnvel
12 eru taldar í jarðatókumý. Þar
er timburhús gott á heimasetrinu
og stórbóndalegt um að litast. |Þar
kvöddumst við Bergmann, en mað-
ur var staddur þar innan úr Eyr-
arsveit. sem eg gat orðið samferða.
Annars ætlaði bóndinn að lána
mér mann til fylgdar.
Samferðamaðuiiinn var gamall
hreppstjóri úr _ Eytarsveitinni,
Þórður að nafni frá Skerðings töð-
um, þessum leiðum vel kunnugur.
Spölkorn fyrir innan Brimisvelli
er Máfahlíð, insti báer í Fróðár*
sveitinni. Þar bjó á fyrstu árum
18. aldar Gísli Jónsson, sonur Jóns
\úgfússonar liólabiskups. Og þar
fæddist Magnús Gíslason amtmað1-
tir 4. janúar 1704. Magnús er einn
af merkilegustu mönnurn 18. áld-
arinnar. ekki einungis vegna þess,
að hann komst td hárra valda og
metorða. heldarj miklu fremur
vegna ]>ess, að hann átti manna
drýgstan þátt í viðreisnarviðleitni
þeirr'. sem einkennir 18. öldina,
þó að nte'ra bæri þar á öðrum en
honum.
Nú var eg kominn að þeim kafl-
lagi [naustL Staðurinn er mjög I anu,m, sem eg kveið tnest fyrir á
kunnur úr sögu fyrri alda. Þar Snæfellsnesi — Búlandshöfðit En
réðu enskir farmenn á Björn |Þor> j enginn má fara svo um nesið, að
leifsson ríka. sem þá var hirð- j hjá hanum sé sneitt. E'kki reyncl'-
-tj' ri. og drápu hann og sjö menn j i.st hann betri en eg bafði ímyndað
j mér hann, og glæfralegri leið hef
eg aldrei farið með hesta. Gatan
‘ Róstugt var í Rifi j 1 ’ggur framan i snarbrattri skriðu
þá riki I.jörn þar dó”. fþrælaskriðu). Björg eru fyrir
/ j ofan og björg fyrir neðan og gín-
Sá atburður varð (meðal ann- andi l sjórinn undir. Frá götunni
orsök til sjö.ára skætings j ()fan í sjó mun vera um 200 faðm-
)ana og Englendinga, sem þá j ar, og er liátt fyrir lofthrædda
5g fór af
verzlunar þar, Daníel Bergntann,
on hann reið með mér daginn eftir
nn að Brimilsvöllunx
\ milli Sands og Ölafsvikur er
Lr hinttm ópæginaunum, sem ai|tóku brimit, ok skelti þeim saman. arsj
vasaúrinu stöfuðu. bætti Guðjon , _vi at sjódrif varð af, ok kvað! milli
úrsmiður drengilega þegar eg kom • visll- vísan er j Landnámu.
heim aftur. Annars hefir dr. Helgi Péturss. nú. j baki og teymdi klárana með hægð
Aft afhallandi hádegi vai lagt tjáð inér, aö Lóndrangar væru leifí- \ egurinn inn til Ólafsvíkur j eftir þessari tæpu götu. Samferða
tað. Hallbjörn vai með mér til; |r af gomlum eldgíg, sem snjórinn liggur niðri i fjöru undir Ólafsvík- j niaður minn var svo gamall sem
voru jafnari að afli og valdi en. j menn og svimgjarna
nú.
um
1
fylgdar fram fyrir jökulinn. Það
vissum við fyrir, aö skemstu leið j
yrðum við' að fara og tefja sem j
ni'inst, því að háttum urðum við
að ná norður á Sand, eða liggja j
úti að öðrum kosti.
Frá Gröf út að Arnarstapa er j
vegur fremur ógreiður. lig'gtir um j
úfið og óslétt land fyrir ofan
sjávarhamra. Þar -omum tið aS
evðibýli. sem sttndur við litla á
og rennur hún litlti neðar fram af j
hömrunum. Býlið var uppgrónar
tóftir og ofurlitill túnbali i kring. j
I>að heitir Grímsstaðir Þar bjó | hestana'stiidra. stundum á skálæg
Sigurður Breiðfjörð skáld. l>egar
hann var í kvennamálum sinum
og margt gekk honum ]>ungle',a.
Þar mun það hafa verið, sem kona
er að brjóta niður. og leynir það urenni. Ókleifir liamrar erti fyr- j á gr'inum inátti sjá. og kvaðst
sér ekki, að svo er. ir ofan og þegár brim er og há- j aldre' hafa riðið alla 1 ið framan
Skamt fyrir vestan Laugabrekku j -iávað. skellur sjórinn sumstaðar j • höfðantvm. Samt ríða margir
taka hraunin við. Það eru mikil Upp í hamrana. Eru það kallaðir j þar, og gatan er iðulega farin með
ill bruna-öræfi og þreytandi j forvaðar. Reimt hefir löngtmi klyfjar og trjádrátt. Nærri má
þati að fara. í fyrri daga j ]„',tt undir Ólaísví’kurenni og ekki j geta, hvernig muni vera að fara
præddu skreiðarlestirnar sig um; ,'ieiglum hent áð vera þar á ferð í I þar. þegar svell er í skriðunni. —
þessi hraun. oft rnargar á diag. myrkri, því að auk annara skaða j Annars er það lítil þjóðarsæmd.
Nú >jást þar sjaldan menn á ferð. scm j>ar hafa orðið. kvað eitt sinn : að þetta skuli vera aðal-ýegur milli
G mlu troðningarnir eru grónir j ]lafa farist þar .skip með 12 mönn- j bygða. Sýslan er auðvitað of fá-
upp og sígnir saman, alstaðar eru j um. Sögð var mér saga af hrepp- ] tæk til þess, að leggja sæmilega
þeir óskírir og sumstaðar sjást j stjóra sem eitt sinn var þar einn á j færan veg yfir Búlandshöfða.
]>eir alls ekki. íerð í myrkri og brimi. Hreppr ! Landsjóður verðnr að gera það,
Fot fvrir fót urðuni við að láta ; stjórinn var í silfurhneptu vesti, i fvr cða siðar.
með tveim hnapparöðum, eins og 1 ***■
nægja að nefna allar konur frúr,
án ]>ess að skeyta ung-. hús eða
ekkju- framanvið til aðgreining-
ar? (\ð 111'nsta kosti er það á-
kveðin tillaga frá okkur, a'ð svo sé
gert. því að frú er stutt, fallegt og
alíslenzkt orð.
Nú má gera ráð fyrir, að sum-
um finnist þessi uppásttinga óvið|-
feldin. Sumtim Ungfrúnum eða
frökenunum þykir ef til vill hart
aðgöngu að hugsa til þess, a'ð ein-
hverjum kunni að detta í hug, að
þær séu giftar, eða frúnumi kann
aö þykja brotin réttindi sin, rneð
því að blanda þeim svo saman við
"sauðsvartan almúgann”. Þá höf-
tini við aðra tillögu fram að bera.
en hún er sú, að karlmennirnir séu
þá flokkaðir á sama hátt: ógiftir
karlmenn nefnist ungherrar eða
jungherrar, giftir afttir á móti
herrar og húsherrar, eftir því,
hvort þeir væru embættismenn cg
kaupstaðabúar eða sveitamenn. Sá
er mist hef'ði konu sína, ætti þá að
heita ekkjuheri'a eða ekkill. Með
]>es.su er lika samkvæim náð. En
þá væri tekin upp á ný gömul, og
viðfeldin venja, því að fyrrum var
tízka að flokka karla með titlum á
svipaðan hátt og enn á sér stað
urn konur. Finst okkur ól.kt
skemtilegra að taka upp þann sið-
inn. að allar konur hafi sama titil.
í sambandi við þctta mæLti
benda á, hve óþarft er að nota orð-
ið kensltikona; endft kemur þar
fljótt fram ósamkvæmni, þá er
konur hafa ýmsum opinberum
störfum að gegna. Setjum svo að
þær séu læknar, sýslumenn, hreppsr
nefndaroddvitar o. fl. Mundu
þær' þá nefnast lækningakonur,
sýslukonur, oddvitakonur og odd-
konur o. .s. frv.? Óliklegt er það.
Kennari er ágætt orð.'og virðist
geta staðist. hvort sen karl eða
kona á hlut að máli.
Nokkrar frúr á Xorðurlandi
Norðr,.
EDDY’S ELDSPtTUR ERU AREIÐANLEGAR
ÞEGAR kveikt er á Eddy’s eldspýtnm þá kviknar
altaf fljótt og vel á þeini og brenna með stöðugutn,
jöfnum loga.
ÞŒR frábæru eldspýtur eru gerðar úr ágætu efni
tilbúnar í beztu vélum undir eftirliti æfðra m.<nna.
EDDY'S eldspýtur eru alla tiö mcð þeirri tölu, sem til cr telcin
og eru seldar af heztu kaupmcnmim alstaöai.
THE E. B. EDDY
HUII, CANADA.
COMPANY, Limited
Búa líka til fötur, hala o fl.
THE GRAND TRUNK
PACIFIC RAILWAY’S
Great 5 Town “T™0"
Kg hefi lóðir til sölu mjög ódýrar með sérlega
væt;um skilmálum í eftirfylgjaudi bœjum:
MELVILLE, WATROUS, BIGGAR, SCOTT og WAINWRIGHT.
Allir þessir bœir eru við aðaibraut Grand Trunk félagsins, og eiga
óefað góða framtíð fyiir hendi. Nú er tækifærið að kaupa, því verðiö
hækkaróðnm Einnig hef eg hús og lóðir til sölu í öllum pörtum
Winnipeg-borgar. Komið og finnið mig að máli
VI. IV1 A I^KUfS^ON,
505 Builders Exchange Phone Main 1869
Islenzkir hestar.
Fuilur vagn af íslenzkum hestum kemur til Winnipeg þann 27. Septem-
ber og verða þeir seldir á uppboði þann dag, á gripatorgi C. P. R. — ef ekki
tefjast á leiðinni. Hestarnir koma beina leið frá íslandi og eru einhverjir
þeir fallegustu, sem komið hafa til Canada. Upplýsingar gefur
Thomas Maugham, McLaren Hotel, Winnipeg.
-f
-ý
4-
4
4
♦
♦
♦
4
♦
♦
4-
1 landsvæðis, þarsem Þingvelli og ' þokudunibung er landinu fylgir og
! Geysi er að finna, svo og Gullfoss,
iiiii.
hrufóttum hslluhraunum. ! títt var i fyrri daga. og bar með
stundum innau um apalliraun. T >er hyssu
f >S
iotfæn.
Þegar
Tiiiar.
en íegurð lians róma allir ferða-
menn.
Til norðurs eru víkur og vogar
og viö sjóndeildarhring ber þar
Snæfellsjökul, en ofan um gig
hans lætur Jules Verne þá menn
fara, er hann segir frá í ferðinni
að miðpunkti hnattarins.
Fyrir fótum mér er torgið í
grcin Lofsorð blaðsins i garð Reykjavík; }>ar stendur lúðraflokk-
vorn, í slendinga hér í landi, er einn ! ur af lystækipinu Grosser Kurfurst
votturinn um þá góðvild sem vér ! hjá líkneski Thorvaldsens og spil-
höfum alla tíð notið hjá því og ! ar fyrir fólkið. Það er aðeins hálf
þykir oss mikið til þess koma. að I stund til miðnættis, en þó nálega
X á degi. —-------
iCvenióik á ísiandi.
I þeim dálki blaðsins “Free
Press” sem mestmegnis höndlar
um ]>au málefni sem kvenfólkið
varðar. stóð nýlega eftirfylgjand:
eiga ]>au skilið. — Höfundur grein- | eins bjart eins og
>essum hraunum er talsverður liann kom á milli forvaðanna, var ----
gróðu'' fyrir sauðfé og hesta, og flett svo að honum. að hann kcwnst j Finnennilegt er. hver ósam-
hans — eða fylgikora — bar ge-t- jí]<lega snapasælt á vetrum, en ekki hvorki frjim né aftur. Var þá og l kvæmnj a ser stað um notkun titla,
inuin einu skeiö nn. >en t \ar. ( ^0r. kV, aUucmr o^óíSir eöa tun- wi-/»irx 0 mvrlmr ^IVA- mi lirpntv- . . , * 1
og ]>o enn einkenmLgra, hve um
þetta er þagað og Iitrð gert til þtjss
Ieru þar kúahagar góðir eða tun-
en Sigurði skel til að borða með :
spónamatinn. Sigurður bjc> þar í
4 ár, og þegar hann fór þaðan.
kvað l>ann ]>essa visu:
“Fjórum sinnum lét eg Ijá
Teiðar þúfur rota:
aldrei spretti á þeim strá
eigcndum t'l nota”.
Framan af lá le.ðin nokknð hátt
skollið á myrkur. Tók nú hrepp
stjórinn heldur að verða var að-
sókna af illu tegi. Greip ha in þá
mönnum hafa k<ima l>vi 5 ,i€tra horf- VilÍum
upp i hraununum og sá langt út á. j til ]>eirra ráða, sem
; af. Seglekip og gufuskip sáust vej erefist. að liann sleit silfur- j við i línum þeim, er hér fara á eft-
]>ar á fiski til og frá. Skip kom j i-napp úr vesti sínti. hlóð byssuna ii'. gera ljósari grem ;yrir þessu og
sunnan ílóa í stefnu frá Reykja* meg honum og skaut á drauginn. ' koma fram með akveðnar til'ógur,
ík. Langan thna sánm við ofur- r»nrfti hann að skjóta hverjum Allir kaflmenn. giftir a ógiftir,
litla örðu með reyk upp úr. Svo ili'urhnappnum eftir annan. því | eru nefndir og skrifaðir herrar, í
færðist
skipið það nær, að eg I jafnskjótt og einn draugurinn j hvaða stöðu sem þeir eru, og hvort
I þekti l>að i sjónnuki mínum. jÞað fellj stóð annar upp og veitti at- sem þeir eiga heima í kaupstað eða
'Þvk’r þetta hafa orðið aö áhrín> j var ••p'1()ra" a lei'ð til ísafjarðar. göngu. Þegar fjarað var svo, að sveit. í>e>su er öðruvísi farið um
orðum því að ef túnið er shgið, | ()kkur |K)kaSj smátt áfram, þegar í hreppstjórinn kæmist fyrir for- ! konumar. Þegar þær eru ógiftár,
k\að ætið koma óþurkar. og ihald-j skipig var tekiR til samanburðar. aSnnn. var liann búinn að skjóta eru þær nefndar ungfrúr. ung-
ast þar til taðan er orðin ónýt. Nú j Vftur en vis k()mUmst úr hraun- j ölluni silfurhnöppunum úr vesti j freyjur, jungfrúr og frökenar.
komiti 'vestur sínu, og taldi sig úr dauðans greip* Mestur befðartitill er fröken, en
inc’ir Bjargtanga. j um sloppið hafa.
Eft'r langa mæðu kpmum við að j Dlafsvík hafði eg enga við-
arinnar mun vera vel þektur rit- J------
höfundur á Englandi.
“Manitoba fylki
stærsta skerfinn af
kornið hefir til þessa lands frá ísr
lancli, og er mjög stolt af því fólki,
bæði körlum og konum, með því
að ]>að orkar miklu til þess að
! Eg sé niörg skáld fyrir inér á
hefir hlotið j,essu torgi. nærri allir Islendingar
>vi fólki, sem yrkja Qg margir þeirra eru skáld.
Á íslandi eru mennirnir eíns ólmir
a skrifa og skálda ernsog eldfjöllin
að gjósa; eg veit fyjrir víst að með-
al fjöldans niðri á götunni eru um
|>etta elzta fylki á Sléttunum skipi tuttUgU ritstjórar, vegna þess að
með heiðri og sómz sæti sitt í a]]ir sem vetling; geta valdjís j
þessu landi. íslend.ngar, bæð. Rvík eru þar stad(ljr. ()g þai1 eru
Kaidar og konur fylgjast með alhug gefin út 2Q blog , hverri viku. Sá
lítilmótlegasti sem fyrir þér verð-
a Hallbjörn landið og ætlaði að slá j unun, var ••p'lóra"
þar í sumar til að hrindí álögunt ;
um. Hvernig því fyrirtæki hefir j
vegnað. veit eg eklci. En þurka- j 11/)1"al,,'|
með framsókn og dug Vestur
landsins, en ]>að er óhætt að segja.
að yfirleitt séu íslenzkar konur
framfara meiri, hugmeiri um þau
mál sem erti efst á baugi helclur
en allar aðrar konur hér í landi.
H. De Vere Stackpoole hefir
ritað utn ferðir sinar á norðurslóð-
um og segir ]>ar frá því hvernig
sarnt hefir ekk/ verið það sem af ;
er slættinum.
Slcamt fyrir innan Stapa l'ggur '
vegurinn yfir svonefndan Sölva-
ha-mar. Það er ]>verhnýpt tórg,
slétt og fagurt. um fx) faðtnar á
hæð. Hraunið að ofan hefir
rtinnið nærri því íram á blábrún
i bamrinum. og verður livergi
farið nema milli þess og brúna *
innar. F.ru ]>að tæpar götur og
ægdegt að horfa fram af.
Vegurinn ofan af Sölvahamri
Stapameg'n kvað vera eitt af
vandræðamálum Snæfellsness- og
! ínappadalssýslu.
að ' cita fé ti! að laga harn og
1 æta. i stað þess að velja nýtt
vegarstæði og leggia veginn að
nýjti. T>essi vegur — “nfan klif-
er líkastur Jórtikleif eða Hof-
mnnnaflöt. en það er landsj'ðs-
veernr!
\ Stapa stóðuni við ekki lengi
',:ð. Þar er allstórt tiunímriiús á
aðalbýlinuí og i það er na fluttur
Sigfús Sveinl>jarnarson fasteign-
arsali, sem lengi liefir verið hér i
Reykjavík. Sigfús var ekki heima
cr\
tim.
Þar taka við á kafla
svartir vikursandar. svo að greið-
j ara varð um áframhaldið.
Allan jænnan dag var bjart og
-á upp á t nda á jöklin'im. Eg
fékk því að sjá hann frá öllum
stöðu. |Þar skildi Hallbjörn við
mig eftir langa og góða fylgd.
Fróðársveitm er svipfritt hérað,
;>(' að ekki fyndist mér eins mikið j
lil um hana eins og Staðarsveit . . , . ...
° . antekmns;arlaust og svo embættis
Bre.ðuvik. Fegurst er heim , ... f _____
t I hans er og oft gripið, þegar um
eldri ógiftar konur er að neða, og
menn eru farnir að veigra sér við
að nefna ]>ær ungfrúr. Giftu kon-
urnar hafa einkum tvo titla: frú
og húsfrú. Frúartltilinn hljóta
kaupstaðarkonurnar því nær und-
ur, er%el liklegt að sé rithöfundur
j og eg get borið um að sú bezta bók
! seni eg hef lesið um Island var
jeftir leiðscVgumann ferðamanna.
i Mig bar svo hátt yfir á svöllun-
j ttm, að eg sá yfir torgið og þing-
; húsið og til tjarnarinnar bakvið;
„ , . meðfram henni standa laglegustu
!llonum 8azt aö stallsystrum þe.rra íbúSarhúsin. Flestöll hús i Rvík
heimalandinu, á þessa le.ð: j.eni úr tre og lögð bárujámi. (Þó
ekki sé vænlegt að heyra, þá em
hliðum. Auðvitað breytir ltann j að líta á Fróðá. Bærinn er nafn-
dálítið útliti. |>egar komið er vest- frægur af Eyrbyggju. Meiri
ur og norður fyrir hann. Þá er kynjascgur eru hvergi í íslend-
skál:n uppi í honum opnari fyr.r ingascgum en þaðan eru sagðar.
og gle:ðara milli hyrnanna. Og
að norðanverðu nær jókullnn
‘tJv'ert ramrna) kvngi fylgir : húsfrúartitilinn
taðnum 1 meðvitund alnicnmngs.
ergra riðtir en að sunnan.
Gaman væri að fá skvringu en-
\ e-tur af Snæfellsjökli er fjöldi hvers, gáfaðs vísindamanns um
ið. hverni"
F róðár-reimleikan-
jalLhóla, seni allir'eru gamlireld
Altaf ær verið í g'ííar- HkTega allir líkir að aldri. j um hefði staðið. ekki síður en
frá ]>vi er ísinn var að leysa af skýringar dr. Iíelga Péturss á
landinu. Þessir hólar heita ýms- i Glám. Skyldi ]>að ek'ki hafa verið
konurnar. Sveitakonur giftar
bera aftur allar húsfrúartitilinn,
þó að þær hafi aldrei verið nema
hjú. Missi nú konjurjnar ímlenn
síra. missa ]>ær um !e:ð frúar- og
Þá heita þær
ekkjufrúr og ekkjur. eftir sama
mælikvarða og áður voru þær
nefndar frú cg húsfrú. Þessi
skifting á titkim kventólksins er
blátt áfram hlægileg. Mun ekki1
einn nægja, eins og karlmönnun-
. . ... um i Er nauðsynlegt að gera grein
• un nöfnum og eru til og frá um: hvitabjöm. sem upp karour oskn- fyr|r þvi meR titlum hvort stúlkan
v cðió framan við jökul.nn alla -tonni á Fróða.' Hvitahjorn ge “ er g;ft elSa úgift< hvort hún. er úr
leið út á Öndverðarnes. ’Þegar i nr verið 5 álna langur og hefir | sve;t e>;a kaUpstað?
þeir hafa brrnnið. hefir ekki skort ! ]>ó líklega ekki verið kominn upp }\uk þess< hve ]>etta er hlægi-
ita á Snæfellsnesl. j úr nema til bóga, þegar leið yfir )eg.( heimskulegt, getur það og al-
Eftir miðaftan fórum við um a vinnumanninn, og hvitabjöm, sem, undarlega flónslegan hroka i
Saxhóli óSaxahválí). og um nátt- ! ’xemur upp Úr öskustó, getur l.kst fó]k; Má setja |lér stutta skritlu
n-ál komtrm við ofan á Sancl. gráum sel. En hvern.g a þa að cem dæmi.
' ýra rófuna . skrevðarhlaðanum | Ma8ur eijln ; sveit fékk HtiHjör-
lega stöðu i sveit launaða af landg-
. , sjóði. Kona hans hafði ætið verið
með (hiacomi. — nnars crn nefnd húsfrú, og nú gætti engínn
FroðarundrmjaJbraa jafn-goðn ; ^ ^ nefna hana frú Þetta
............' . sárnaði manninum, sem vonlegt
auðsja.nlega skotið mn . soguna af I ar afi . k túni skamt fra
nhverjum hjatrualrfujlum aftjlt- | hétu auðyitað a„ar konUrnar frfir.
»n Ln 41« oæ «niHl1 irAf 1 , , , . ,
dann gat þess þvi emu smm við
væri í
“Það er ómögulegt að sjá það á
íslenzkum karlmönnum, hvaðá
lands menn ]>eir eru, livort heldur
þýzkir, danskir eða sænskir, en ísr
lenzkt kvenfólk er engti likt nema
sjálfu sér. og alveg ólikt öllu
öðru kvenfólki sem eg hef séð;.
Það kemur sjaldan fyrir að ís-
lenzkar stúlkur brosi. Þærgjalda
ekki bros við brosi, einsog þeirra
þau samt traustleg og lagleg til
að sjá. með því að þau eru mjög
ramlega bygð og fallega máluð.
Það er óhætt að segja að það er
furðuleg sjón, ]>egar þess er gætt
að efni'ð er aðkeypt utanlands frá;
bvi að á Isllandi' fæst hvorugt,
bárujárn né viður. T.sland hefir
ekkert aflögum nema kindur og
Ekki er nándamærri eins tilkdmu-
mikið norðan undir jöklinum sem
sunnan undir honum. Ilrikasvip-
og tilveru ]>essara 12 draitga, sem
ekki fara fyr en tóim er stefnt
kona hans gerði okkur beina. í urinn er þar minni og fegurðin
Kjartan Þorkelsson sem þar hefirllíka. Landið er blásið og brunn-, .. Evrbyggia er I
btVð og bygt þetta t mburhús. var ið. sviplítið og eyðilegt yfir að líta inn i söguna af
Staddur ]>ar og var að merkja dot og jokulsymn ekki ems fogur, þvi
sitt til burfflutnings. Hann gekk j að norður úr jöklinum ganga mó- e^ ^ ^ kaf]. ef mik]u ver
með okkur út fyrir túnið og sýndi bergs-hnúðar, sem skyggja á sjalf- ' sa?an að öðru leyti ■ 1 ,ann gat VSS ^V' 5nU s
okkur “gjárnar”. sem þar eru í an jökulinn. Uppi á einum þess- aStur ' g‘ ' ' : kunn.ngja sina. að þetta
-tröndinni o<> Gatklett. sem frægl- ara hnúða er klettur, sem nefndur \'ið fórum um rifið fynr neðan 1 raun og veru ranglæti, þvi að einu
varg j triisgripum fyrir Dyr-1 er Bráðarkista. Þar skildi Bárð- Eróðá. Þar fór eg af baki snöggt- j frúrnar um þessar sló«ir væru
ur Snæfellsás eftir lykilinn í! vast og tók upp kúskel. sem lá þar j konan sín og konan póstsins, af
skránni. þeear bann gekk siðast í sandinum og freistaði mín. Eg því að þeir væru einu menn í
frá kistunni, en hún er full af ætlaði að hafa hana fyrir öskuilát grendinni, er fengju laun sín beint
„ldli i heima hjá mér, en vafaðist ekki j úr landssjóði ! ! Fjölmargar aðr- j
Það, sem mest er um vert á að einhver kyngi kvnni að fylgja ; ar skrítlur mætti til tína, er mynd- j
þessu svæði, ern Svörtuloft. með henni fyrst hún var rekin á land á j ast hafa í þessu titlatogi. En þetta j
sjónum suðúr og vestur af önd-, Fróðárrifi. Vel getur verið, að í mun látið nægja hér.
Frá Stápá 1á leiðin yfir ofurlitið verðarnesi. en þau sjá menn ekki það hafi verið þessari kiTskel að Er nú kominn tími til að leggja
h lt út "í Hellnahverfið. (Þar, til fulls nema af sjóntim. Þá j kenna, að hestur datt undir mér |>essa fávizku niður? Mun ekki j
hól^ev! “Gjárnar” eru göt ofan
i hella. sem brimið hefir hnotið inn
í stviðlatórgið ,cg fellur sjór inn \
bá. Nú sat þar bjargfugl á eggj-
uni sínuim. En í ihaiustbri|mum
fvJlast hellarnir og brimið gýs upp
uin “giárnar"
suðrænu systur; manni er aUs smer< saltfisk< hross og sk4ld, Eg
ekki um það gefið í fyrstunni, ; tala nu ekki um, hin kynlegu áhrif
inað þurlegar þær eru, sérstaklega já myndunaraflið er stafa frá þeim
þarsem maður kemur í búðir að ; _________________________________
kaupa. Eg kunni ekki annað í ís-
lenzku en "og” og “já”, og varð að
gera mig skiljanlegan með bend-
ingum, en þegar svo stendur á,
j léttir það svo fjarskamikið undir
ef bros mætir brosi.
En ]>egar frá líður, hættir mað-
ur að þykkja þennan þyrking í
j svip og fasi, með ]>ví að hann
sprettur hvorki af, ógeði né kald-
lyndi, heldur einhverju öðru, sem
eg veit varla hvaða nafn eg 4 að
gefa. nema ef vera skyldi það að
þær fari hátiðlega hjá sér. Þetta
kvenfólk virðist alla tíð1 búa yfir
einh verjum miklum, isútfuiilutrt
þankabrotum, einhverjum háleit-'
um, almennum sorgarþanka, álíka
og ef éínhver þjóðskörungur hefði j
dáið deginum áður og enginn vissi j
neitt um það, nema kvenfólkið.”
Nokkru síðar flutti blaðið j
framhald af ritgerð þessa höfund- j
ar, á þessa leið:
Hann segir að svo virðist, sem j
hin stórgerða og óblíða riáttúra j
hafi sett á lund þeirra og fas eim- I
livern deyfðar eða dapurlerka svip, j
er þær geti aldrei losað sig við til |
fulls. '
“Frá svölum þess hótels sem eg j
gisti á,” segir hann, “blasir við mér
eldhrunninfi f jalllahringuir.' for- j
vörður þess eyðilega og hrjóstruga
oss mætti langt úti i hafi, heltist
yfir oss hjá gnúpum og suðandi
gjögrum Vestmannaeyja og komst
í algleyming þegar “úfið risaklung-
ur” og afréttarvatn blasir við
manni af hæðinni fyrir ofan Þing-
velli.
Þar er langt komið frá sjó, lág-
lendið eins evftilegt og hugsast get-
ur, en yfir ]>ví og allt um kring
mæna fjöllim með basalt virkjum
og vígisturnum; þvi líkustum, sem
gerð væru af fordæmdum öndum,
og er sú sjón áhrifamikil og ömun
leg. Gnýpurog höfðar vaða i j>oku
og viu'ðast þjóta hjá líkt og fylk-
ing brynjaðra riddara á harða
ferð.” '
Þessum höfundi verður skraf-
drjúgt um Þjóðverja og það hve
fast þeir ryðja sér til rúms alstað-
ar í heiminúm. Hann varð þess
alstaðar var á ferðum sinum um
verc'ldina og þótti takai út yfir,
þegar hann sé lúðraflokk af þýzku
skemtiskipi safna öllum Reykvík-
ingum í kringum sig. Einn aldr-
aðan tórgara segir hann hafa sleg-
ist á tal við sig og innt sig effci'r
hvbrni^ liði flotakeppni Breta. og
Þjóðverja. ÞJykir honum það
sýna hve likt standi á nú og fyrir
hundrað árum. er styrjöldin stóð
við Napoleon; þá hefði löngum
spurt verið, ef tveir hittust, hvað
væ^i að frétta af hernum og stríð-
inu, er þá geysaði sem óðast milli
Breta og Frakka.
—Fasteignasali var dreginn fvr-
ir lög og dóm liér í borginni þessa
daga fyrir að taka við peningum
hjá mannf til þess að kaupa lóði
fyrir, en prettaðist um, ]>að. Hann
tók 75 dali af konu í sama skyni,
en stakk þeim í sinn vasa. Hann
var dænidur í 6 mánaða tótrunar
húss vinnu.
Að hafa sauma
framan á sokkum má
virðast fráleitt! Nú, því nokk-
ur samskeyti
Þér hafið lengi brúkað sokka skeyttasam-
an a‘3 aftan, ljóta á fæti og ó^faegilega, af
iþví að þér hafið ekki reynt þokka og þæg-
indi
Samskeytalaust
nýtisku-snið
^Hvergisér samskeyti á]þ;im-gái3 að vörumerkinu. Þeir eru ,
^prjónaðir eptir lögun leggs og ökla. Þeir fara vel — endast
^lengur og er þægilegri en allir aðrir sokkar, því að hvergi er
^saumur á þeim. Ko3ta Joó engu meira— en hafa mikla a
^yfirburði að því leyti, að þeir endast betur, fara bet
ur og eru úr betra bandi en nokkur önnur
sokk plögg.
Búa til nœrfafnað
prjónapeisu og
sokka.
Búin t'l af
Penmans Limited
Paris, Canuda.