Lögberg - 22.01.1914, Qupperneq 7

1,ÖGBERG, FIMTUDAGINN
22. JANÚAR 1914.
r
Þáttur frá Stefáni prófast: Þor-
lcifssyni.
Af röskle'íka Stefáns.
ÞaC var á einu hausti, aö Stefán
fór lestaferð fyrir sýslumann norö-
tir á Sléttu, aö sækja skreið, haföi
hann ungling meö sér; lögðu þeir
frá Ási í Kelduhverfi uppá
Reykjahe'ði aftur til baka, þar sem
kallaður er Bláskógavegur, er þar
talin hálf önnur þingmannaleiö á
mílli bygöa; var þykt veöur og
rigning nokkur cr þeir lögðu upp,
en er fram á daginn kom tók aö
drifa veðriö; komust þeir vestur á
heiðina, þar sem kallaðar eru Höf-
uðreiðar, var þá komnn kvið-
snjór og frosthrið hin d'mmasta,
enda var þá myrkt orðið af nótt;
treystist Stefán ei lengra að halda|
tóku þeir þá af 'hestum og bundu
þá saman, eti blóðu böggunum í
skjólgarð og gengu um gólf alla
nóttina. bótti Stefáni það verst,
að halda förunaut sinum vakandi,
])tí jafnan vildi hann leggja sig
niður og sofa, en Stefán rak hann
jafnskjótt á fætur aftur með keyri
Mnu: en er kiö á nóttina, tók
Stefán ærið að syfja, studdist
bann þá fram á baggana, seig þá
að honum svefnhöfgi l'itill. Þótti
honum þá koma að sér maður 1
grárri úlpu og segja við sig:
'V ltu ekki koma til mín?” Vakn-
aöi Stefán viö það, og þóttist sjá
eftir honum út i hriðina, sagöi
hann þá: “Far þú bölvaður!”
Fór og allur svefn af Stefáni —
en það var i sögnum, að maður sá
hefði áður orðið úti á 'heiðinni, er
kallað var að aftur gengi, og v’lti
oft um menn —, tók nú litið eitt
að rjúfa veðrið, svo að sá til lofts
• einum stað, var þá og komið
undir dag; fór nú Stefán að leggja
uPP_og mátti einn vinna að því,
er förunautur hans gat naumast
staðið undir; var nú hálf þ'-ng-
mannale ð eftir af heiðinni, kom-
ust þeir það um daginn og ofan.
að Heiðarbót, næsta bæ undir heið-
nn‘: skildi Stefán þar eftir hest-
ana og fönmaut sinn, er nú var
uudlaus orðinn, en þó ei kalinn til
'n k’Ha skemda. Stóð Stefán þar
sjálfur, en reið meir en hálfa
ll'H.^mannaleið, yfir Laxá og
•'skjálfandafljót nær ófært, og
’eim að Rauðuskriðu um kveldið,
en hriðin varaði i viku þar eftir.
ÍHér koma í sogu Gisla ættar-
t<>lur og upptalivng Presthóla
ó^esta, einkum Sigurðar sálma
s alds og afkomenda hans, er
roðlegt má vera fyrir ættfræð-
ni?a, en tæplega fyrir þorra les-
enda vorrn. og er þeim kafla þvi
slept.
— Ritstj.)
Stefán Sigist a<T Prcsthólum og
ffvongast.
En er. Stefán T’orleifsson, er
áður var frá horfið, 'hafði nokkur
ár verið i Rauðuskriðu, var það
að Jón prestur iborvaldsson í
Presthólum 1>aðst lians að aðstoð-
arpresti og vígðist Stefán þangað
'lr ð 1743, af Lodvik Harbó að eg
’yKg, þvi biskupslaust var þá á
ólitm; andaðist og hin sömu
n’>ssiri Jón biskup Árnason í
‘ hálaholti. Jón prestur Þorvalds-
s°n lifði siðan 7 vetur, gekk Stefán
Prestur að eiga Þórunni dóttur
‘tans, voru þe’rra dætur Þorbjö-g
°g Gróa og dó Þórunn þá þau
höfðti fá ár saman verið; gerðist
þá Þórdýs systir hennar ráðakona
hans all lengi siðan, en þegar fékk
hann Presthóla, er Jón prestur
andaðist, 1750.
Nú hafði Þorleifur stiftprófast-
ur, faðir Stefáns prests, dáið fyrir
ö vetrunt og druknað i bleytukíl
etnum, Seni segir árl>ókum' Jón
iref"«r I>or'e’fsRon fókk Múla eft-
ZÁ \TU' hann var stiltur
ráðU^tt ^ í hann Kristínu Kon-
raðsd'dtur frá Málmey og hélt
þ«..i -c ‘ vetur- Magnús
Þorleifsson var bóndi /..• 1
rr ,. . .... n ’i> atti hann
Hjerdysi dottur Péturs lö<rrettu.
manns Bjarnasonar; Voru ™
Retur. Ari Þorleifsson vígðist til
’.nmseyjar, an siðar en Stefán
prestur fengi Presthóla eftir jén
Prest. Ari var prestur í Grimsey
f/etur og siðan að Tjörn Qg
Grðum, og VOru mörg börn hans
ng eitt Ari læknir á Flugumýri.
ri prestur dó 7 vetrum áður en
jon prestur bróðir hans i Múla,
hn atnrneini ’ vör; var Ari prestur
sitt f1 ^1°^ er mæh hann bæri mein
* Karlmannlega.
En það gerð’st tiðmda i prest-
oum, að Þórdýs ráðakona prests
^tefans feg hygg aS hann væri
,nn ei orðinn prófastur Þingey-
Inga; varð hann það árið 1763 J
varð þunguð, og ól sveinbarn er
órm hét; var sveinn sá kendrn
nuskarh pre§ts er Þorsteinn hét
en nokkuð svo farið dult með i
vrstu; var það jafnan siðan i
nymt’, að prestur mundi faðir aö
svemmum og það telur Snókdalín,
Jð hann væri sonur Stefáns pró-
’asts, en kendur Þorste’ni; má og
enn greina gjörr, að nálega var þá
þegar á allra munni, aö svo væri,
þótt engir vildu þaö upptaka ber-
lega.
Prá Skinnastaðaprestuum og
fjólkyngi.
Ari hét maður, kallaður Galdra-
Ari, hann var son Jóns prests
gre paglennis á Skinnastöðum
Einarssonar prests galdrameistara
Nikulássonar i Héðinshöfða Ein-
arssonar; höfðu þeir feögar allir,
Einar og Jón prestar og Ari, ilt
orð um fjölkyngi; bróðir Jóns
prests var Galdra-Þórarinn, er
menn sögðu að liefði sagnaranda,
en Einar prestur, bróð r Ara, var
prestur eftir föður sinn á Skinna-
stað. Einar prestur Nikulásson,
er árbækur kalla galdrameistara,
átti Þorbjörgu Jónsdóttur og voru
þeirra börn Jón prestur greipa-
glennir, að þvi Árbækur nefna;
Runólfur i Hafrafellstungu hjá
Skinnastað, er margt manna er
frá komið — Þorvaldur i Axar-
f:rði, fjóröi Eiríkur i Skógum, er
margt er og frá komið, en dætur
þeirra Einars prests, Þórdis, Krist-
in og Guðriin — en Jón prestur
Einarsson átti fyrri Elinu Jóns-
dóttur prests i Sanrbæ i Eyjafröi
Hjaltasonar, var þeirra son Einar
lirestur á Skinnastaö — dó Ehn
í stcrubólu —. Siðan átti Jón
pfestur Steinvöru Árnadóttur
l>ónda á Sökku i Svaríaðardal. og
voru þeirra börn: 1. Galdra-Ari,
átti hann Ingibjörgu Illugadóttur
Halldórssonar, 2. Elin átti Magnús
Jónsson frá Strandhöfn. Helga
og Gull-Gunna eður Guðrún er átti
Jón Pétur Pétursson Arnsteð, og
var þeirra sonur Kristján trésmið-
ur í Reykjavik er druknaði
En fyrir þvi aö Galdra-Ari
kemur að nokkru við sögu þessa,
skal geta nokkurra munnmæla
sagna tun þá feðga og eru þær enn
sagðar nyrðra af gömlum mönnum
og fróðtim, má og sjá, að litt ‘hafa
þeir feögar þokkaðir verið, en vit-
menn miklir — getur þess og hinn
fróöi Espólin —, en all ófagrar erti
suinar sögur þær, og segjum vér
engan fullan sann á þeim, þó eitt-
hvaö megi til hæft vera. Það er
sagt að Einar prestur Nikulásson
vrði prestur á Skinnastað árið
1662 —- og svo segir i árbókum,
að Pétur Bjarnason frá Bustarfelli
Oddssonar, byggi i Axarfirði, hann
átti Elísabetu, dóttur Jóktiins
múms hollenska; var hann sérleg-
ur og undarlegur i háttum, sem
þeir frænlur fleiri. — Pétur hafði
umboð nokkuö eystra, og er sagt
bann ætti ilt við Einar prest á
Skinnastað, og þó af áleitni Einars
prcsts; var Eir.ar haldinn fjöl-
ktinnugur mjög. og mælt að haldiö
liafi galdraskóla og fyrir því
galdrameistari kallaður og brugðiö
var afkvænti hans við galdra, og
óhamingjusamt margt; er svo sagt,
að Pétur hafi tekið prest eitt sinn,
og borið til ár og viljað fleygja 1
hana. þvi að aflsmunur var svo
mikill, að einn varð hann öllu ag
ráöa með þeim. því Pétur var bæði
mikill og sterkur, sem fleiri frænd-
ur lians, en hann stöðvaði sig
sjálfur, fyrir guös sakir — kalla
menn að F,inar hafi orðiö honum
að meini með ólyfjan. Biöm á
Bustarfelli var sonur Péturs.
Það var eitt sinn þá hart var 1
ári, að sagt er, að prestur vildi
seyða hval að sér á Skinnastaða-
reka; tók hann þá ráö þaö, aö hann
lét grafa sig 1 sand niður við sjó
og hafði þar hjá sér Þorarinn son
sinn, aö gæta þess ef hann sæi
skýa nokkuð til hafs ns, því veður
var heiðrikt. Prestur starfaði að
f jölkyngis særingum niður i sand-
inum um hríð, en Þórarinn gætti
veðrabrigöa; að lyktum sá hann aö
syrti til hafs, og sagði föður sin-
um; lét prestur þá nokkurs af von
og gól enn ákafar galdrana, þv
næst dró ský upp í hafi og belgd:
upp bakka mikinn. rak ]>egar á
æsings norðan veður, með brim-
rofi miklu, kastaði þá hval miklum
Upp Viö það skreið prestur úr
sandinttm og bauð mönnum að
skera hvalinn — fét til sin he m
færa og sjóöa tót prestur þa
niðursetning sinn eta fyrsta bua,
og datt hann dauður ntður; at
prestur sðan sjálfur og sakað’
ekki, kvað hann þá ölltim ohætt aö
ræyta; sakaði hvalur sá menn eigt
s'ðan, þótt prestur byrgði þa
marga upp með honum.
Mjög fór orð af fjölkyngi E'n-
ars prests, svo að í sögum er að
Vestfirðingar, telja sumir þeir
vestan úr Arnarfirði verið hafa, að
þeir senda fjölkunnugan strák einn
norður á Skinnastað’, að freista
hversu Einar prestur væri máttugur
— en engar greinilegar sagnir fást
’>ær, hvaðan helzt strákur sá væri,
ella hvað hann héti —; þeir feðgar
ar þóttust vita hvers erindis hann
'ór, tóku vel við honum og settu
">nn inn 1 baðstofu, en er hann
hafði dvalið þar tvær eða þrjár
aætur, og þótt allhnísinn um hvað
"ina, störfuðu þeir feðgar eitthvað
út í kirkjugarði. Strákur sat inni
a skák og sá að meystelpa ung, sem
vera mundi 3 eða 4 vetra, kom inn
°g 3® honum; hann spyr hvað ‘hún
vildi; hún svarar; “‘Aö drepa þ gl’’
Strákur skipaði henni með harðri
hendi aö fara i fjósiö og drepa
beztu kúna og nautiö, sem prest-
arnir áttu; fór hún þvi fram.
Strákur gekk í hámót á eft'r henni,
og magnaði hana af nýju og bauð
henni að drepa prestana; hljóp hún
fyrst á Jón prest og ætlaði að
bana honum, segja sumir hann
glenti ]>á greipar út og tæki þá
ársham, og fyrir þvi væri hann
greipaglennir kallaður, en aðrir
telja að jafnan síöan glenti hann
greipar út er hann blessaði. Ein-
ar prestur kom aö þv'i, og þurftu
þeir alt við aö hafa, aö koma henni
fyrir; er þaö sagt, aö Einar prest-
ur þætt’st aldrei í slika raun kom-
iö hafa, sem þá að yfirstíga hana
og setja niöur aftur, og þótti þeim
íeðgum lítið glettingarbarn strák-
ur sá.
Strákur kom eftir það i Klifs-
liaga og kom sér þar vel viö bónda,
kvartaði bóndi um það, að jafn-
an misti hann kýr, svo mjög yrði
það óhagnaður búi sínu. Strákur
réöi honum að kaupa kvigu tvenn-
um verðum af Skinnastaða feög-
um, og varð bónda það að liði.
Það var annað aö bóndi kvartaöi
yfir þvi, að Skinnastaða prestar
vissu alt, er um sig væri talað.
Strákur kvaðst skyldi kenna hon-
um ráð það, að aldrei skyldi öðru-
vísi um þá ræða, en svo: “Menn-
irnir tindir brekktinn:” eða “menn-
imir undir höfðanum”; við það
gátu þeir ei við komið forvitni
sinni.
— Frarah.
Um voveiflegan
dauðdaga.
Rftir Gnðm. Björnsson.
Niðurl.
IX.
U>n citurhœttur, citursölu o. fl.
Eitrið scm varð Eyjólfi Jónssyni
að bana.
Nú er aö minnast á fosfórrottu-
citrið. Það hefir veriö selt hér '1
lyfjabúð'nni i lausasölu siöan um
1880', ef ekki lengur, og aldrei áð-
nr komið að meini, svo kunnugt
se. Þetta rottueitur er þannig
samansett, að mauk er gert úr
gúmmikvoðu, rúgméli, svinafeiti
og sykri, og i þetta mauk látinn
fosíór, svo að 1 eiturmaukinu eru
jafnan 20c/0 af fosfór. Lyfsalinn
segir mér, að um 200 rnanns komi
árlega og kaupi ]>ctta rottueitur,
og sé það jafnan selt i 35 gr.
skömtum (—j kvintj ; seljast þvi á
ári um 7000 gr. (=14 pundj.
Fosfór er mjög banvænt eitur.
Það er samt ágætis læknislyf — i
smáskömtum — t. d. við beinkröm
fþáoftast gefið i lýsiJ,*J en stærsti
leyfilegi læknisskamtur er 1 mgr.
(1-1000. gr.J í senn, 3 mgr. á sól-
arhring. Minsti banvænn skamtur
af fosfór er talinn 5 ctgr. ('5-100.
gr.J. í 35 gr. af fosfórrottueitri,
venjulegum útsöluskamti, eru nú
70 ctgr. (7 10. gr.J af fosfór, en
það eru 7 banvænir skamtar, ef
dauöaskamturinn er gerður 10
ctgr. að mcðaltali.
Fosfórrottueitur er ekki girni-
legt t:l átu, það cr eins og gróf-
gerður makstur, enda er ekki kunn-
Ugt, að það hafi nokkru sinni áð-
ur orðiö manneskju að meini, þó að
það hafi verið Selt heilan manns-
aldur hverjum sem hafa vildi.
En eg hef nú fengiö vitneskju
um það, að e:n geðveik kona hér
1 bæ réði sér nýlega bana á fos-
fórrottueitri — hafði áður kastað
sér tvivegis í sjóinn, en náðst.
Og svo kemur rétt á eftir þessi
óvænti atburður, ]>etta eiturmorð,
þar sem morðinginn játar að hafa
notað forfórrottueitur, blandaö þvi
í mat — úr fullri krukku, eða 35
j gr.; en þar i eru 70 ctgr. af fosfór,
i margfaldur dauðaskamtur.
Sjálfsmorð stnita. Undatrlegur
faraldur.
Þvi er ávalt og atstaðar svo
undarlega farið, að það er eins og
ný banaráð smiti, á þann hátt, að
þegar einn er riðinn á vaðið, fer
oft annar í sama farið, og svo
hver á fætur öðrum, fleiri og fleiri,
og verður stundum úr því ægilegur
faraldur.**J
Þess vegna tel eg varlegast að
le:ta nú strax einfaldra ráða til að
varna þvi, að fosfóreitrunin færist
hér i tízku.
En jafnframt þótti mér réttast
að athuga um leið og ihuga til
hlýtar eitursölu vfirleitt hér á landi.
Eiturkend lyf.
Uni sölu á eiturkendum lyfjum
eru itarleg og fullnægiandi ákvæði
i “Auglýsingu landlæknis til lækna
á íslandi um nýja lyfjaskrá. 21.
Okt. 1008” og “Auglýsingu land-
læknis til lyfsala á fslnadi um nýja
lvfíaskrá o. fl. 21. Okt. iqo8”.
éLögbirtingarbl., nr. 43, 1908).
Þarf engu við að bæta að svo
stöddu.
Eitur höfð til tna-rgs annars en
lœkninga.
Hér er að ræða um þau e tur,
sem keypt eru hjá lyfsölum eða
læknum og ætluð eru til annars en
lækninga. Er þar um þrent að
gera: — aJ Ýmsir vísindamcnn
þurfa á eiturefnum að halda til
rarnsókna sinna, t. d. klórófonni
og arseníki; b) sutnir iðttaðar-
menn og listamcnn þurfa eiturefni
t l iðnar sinnar, t. d. ljósmyndarar
súblimat, gullsmiöir cyankalium;
— c) loks er allri alþýðu tnanna
þörf á eiturefnum til aö eitra fyrir
rándýr (refi. ránfuglaj og nagdýr
érottur, mýsj, en til þess er eink-
um haft stryknm, fosfór og
arseník.
Lyfsalinn 1 Reykjavik hefir nú
tjáð mér, að hér sé aldrei — að
læknáslyfjum frátöldum — beðið
um önnur hættuleg eitur en þau,
sem nú eru nefnd; arseník, klóro-
fonn, súblnnat, cyankalium, stryk-
nín og fosfór.
Eitursala i islcnzkum lyfjobúðnm.
1 Iér á landi hefir jafnan verið
gætt allrar varúðar, höfð svonefnd
“aturbók" og í hana skráð, ef eit-
ur er selt til annars en lækninga;
er þar ritaður söludagur, heiti eit-
ursins, söluskamtur, til hvers það
er ætlað, nafn ]>ess, sem biður um
þaö, og nafn þess, sem ætlar að
nota það. Eru þessi eitur þá
stundum. seld áreiðanlegum mönn-
um þó að þeir hafi ekki læknistil-
v’isan élyfseðilJ, þó ekki stryknm.
Þaö liefir nú aldrei ver ð venja að
færa fosfórrottueitur í þessa eitur-
1x')k, ekki veriö talið nauðsynlegt.
í öðrum löndum hefir háskinn
stafað af fosfóreldspýtum, miklu
siðtir af fosfórrottueitri, þó mikið
sé })ar selt af þvi; og hér hefir þá
líka þetta rottueitulr verið selt
lieilan mannsaldur eða lengur og
aldrei skaðað fyr en nú.
Lagaboð um citursölu.
í islenzkum lögum eru mjög fá
ákvæði um þá eitursölu, sem hér
er um að ræða. — Þess hefir ekki
þurft. Gönuil dönsk tilskipun, 1.
April 1796, um eitursölu, mun hafa
átt að komast hér í gilli, en aldrei
varð af þvi, á löglegan liátt. Til-
skipun 3. Febr. 1835 um “Könrög
og Arsenik” komst i fult gildi, en
er lítils viröi og má heita úrelt.
TJá eru til lög, 15. Febr. 1895, um
auðkenni á eitruðum rjúpum. Og
loks má nefna auglýsáigu land-
læknis, 10. Marz 1913. um mcðferð
á refaeitri (i Lögb.bl. og Búnað-
arritinuj.
IJœttulcgasta citrið hér á landi.
Þess ber að gæta að stryknin er
það eitrið, sem langmest er notað
ésem refaeiturj um land alt. Hér
í lyfjabúðinni eru t. d. venjulega
seld um það bil 1000 gr. (=2 pund)
á ári. Strvknín er mikils metið
læknislyf. en rammasta eitur, svo
að stærsti leyfilegi læknisskamtur
er 5 mgr. fs-iooö. gr.J i einu, en
10 mgr. á sólarhring. 3 ctgr.
i (3-100. gr.J er minsti banvænn
skamtur handa fullorðinni mann-
eskju. í 1000 gr, —því sem selt |
] er i Reykjavik á ári — eru þá um
það bil 16000 mannskæð:r skamt- |
ar, ef dauðaskamturinn er gerður j
6 ctgr. að tneðaltaii. Þetta cr j
býsna agalegt. fljótt á að líta. En
þó að þetta eitur sé svona banvænt
og alstaðar um hönd haft, 1 hverri
sveit, þá hefir það ekki enn komiö
mönnum að meini, svo að ótti
standi af. Eg veit um tvu strykn'in-
sjálfsmorð. fyrir mörgurn árum,*J
annað ekki.
Byssurnar miklu hcettulegri en
eitrin.
Refir eru líka skotnir. Og það
er vist, að af skotvopnunum stend-
ur tniklu mciri lífshœtta en af rcfo-
citrinu og öllutn þessutn citrutn,
sem hcr kotna til greina. Hingað
| til hafa tniklu flciri slys -og
: sjálfstnorð hlotist af skotvopnum,
\ ctt af stryknín og öðrutn bráðdrep-
j andi eitrum, sem uth hönd eru
j höfð.
Hvcrnig hentast er að haga
eitursölu.
Eg hefi orðið þess var, að eit-
urmorðiö hefir slegið ótta á ýmsa
menn.
Þess vegna hef eg talið mér
skylt að gera landsstjórninni ljósa
grein fyrir eiturhættunum hér á
landi. og þá lika alþýðu manna.
Þetta mál er i sjálfu sér ofur-
einfalt og auövelt viðfangs fyrit
okkur Íslendinga, af því, að hér
á landi eru engin eitur byrluð, ö'.l
aðfengin; og hér eru heldur ekki
reinar stóriðnir, sem eiturhætta
fylgir, eins og i öðrum löndum;
bráðliættuleg eitur er hér hvergi að
fá nema hjá lyfsölum og læknum,
sem lyf selja. Þess vegna hafa lika
eiturslys og eiturmorð verð afar-
fátíð hér, á við það, sem gerist i
öðrum löndum.
F.n læknum og lyfsölum fjölg-
ar óðum. Og hms vegar hef eg
orðið var við allmikla óánægju hjá
alþýðu manna út af þvi, aö geta
ekki fengið nauðsynleg eitur, t. d.
stryknin, í lyfjabúðum án lyfseðils.
Þess vegna hef eg undanfama
tið gefið nánar gætur að öllu, sem
hér að lýtur, í þvi skyni að kom-
ast að raun um, hvernig h.ntast
muni að koma föstu skipulagi á
eitursölu lyfsala og réraðslekna,
aöra en lyfjasölu. Hef eg nú —
eins og fyr var sagt — talið rétt að
hraða þesssu, og ]>vi, með sam-
þykki stjórnarráðsins, gerið út
auglýsingu til lyfsala og lækna um
sölu á eiturtegundum til annara af- !
nota. en lækninga.
Meginatriðin eru þessi. — 1J j
Að þeim, sem á eitrum þurfa að j
lialda, veröi ekki neitaö, eða gert ■
| óþarflega erfitt fyrir að fá þau, j
þurfi ckki lyfseðil; — 2J en he:mta j
þar á móti framvegis þá trygg- j
ingu. aö hvcr, sctn kaupir eitur til \
verklegra afnota, eða til að eitra :
fyrir dýr, skuli afhcnda lyfsola
(eða héraðslækni) skriflcga beiðni
\ um citrið (á prentuðu eiöublaði)
ng rita nafn sitt undir; — 3J að'
lyfsalar og ■ héraðslæknar megi
selja eiturefnin gegn þess kotiar
skr flegri beiðni, ef þeir þekkja
bciðanda og sjá cngar líkur til þess,
að hatm tnuni faro rangt með eitr-
ið. Því aö eins, ef kaupandi er ó-
j kunnugtir seljanda, verður hann
aö fá meðmæli lögreglustjóra
! (sýslumanns, hreppstjóraj eða
\hcknis á beiðni sína^J — 4J eit-
urbdiðftirnar skal seljandi (lyfsali,
| liéraðálæknirj geytna og gera skrá
yfir (citurbók). Með þessum
hætti fæst ein sú bezta tryggirg
sem sé ljós og áreiðanleg vitn-
eskja um alla þess konar eitur-
sölu, og þó jafnframt hægðarauki
og sparnaðar fyrir almenn:ng frá
þvi sem nú gerist.
í öðrum löndum hefir víða orð-
ið að setja ströng lög og tilsk p-
anir um eiturgerð, eitursölu og
margs konar iðnað, sem eitur þarf
til og e:turhætta fylgir. Hér en
enn alls engin þörf á því um liku.
Eiturbeiðnir (1 stað lyfseðlaj,
likar þeim sem getið var, tíðkast
ufyrir æ öhkhnr ró ótilæ y æíð r
viða ánnarstaðar. Og þegar á alt
er litið. virðast þœr vera lang
brotaminsta og þó um leið no'a-
drýgsta trygg’ngin fyrir því, að
menn reyni ekki að afla sér þess-
a.ra eiturtegunda aö óþörfu, til
rangra afnota, og sizt i því skyni
að vinna glæp með þeim, — eig-
andi á ’hættu, að skrifleg beiðni
]>eirra um eitr ð komi óðar upp
um þá sökinni.
—Lögrétta.
Leiðréttingar.
ALLAN LINE
Konun^leg Póstgufuskip
VETRAR-FERDIR
Frá St. John og Halifax Frá Portland. .
til til
Liverpool og Glasgow. Glasgow
FARGJOLD
\ FYUSTA PARRÝMI...»80.00 o* upp
A ÖOIIO FAiíHVMI........$47.50
4 pRIÐJA FARRÝMI...... . S31.25
Fargjald frá íslandi
(Emigration rate)
Fyrir 12 ára ug eldri...* . .. $56.1«
“ 5 til 12 ára........... 28.05
“ 2 til 5 ára............ 18,95
“ 1 til 2 ára............ I3-5S
“ börn á 1. ári.......... 2.70
Allar frekari upplýsingar um gufuskipaferðirnar, far-
bréf og fargjöld gefur umboðsmaður vor, H. S. BARDAL,
borni Sherbrooke og Elgin, Winnipeg, sem annast um far-
gjalda sendingar til Islands fyrir þá sem til hnnB leita.
W. R. ALLAN
364 Main St., Winnipeg. Aðalumboðamaður ▼estanlands.

Tryggva Hallgrimssonar, — sem
mér er stór eftirsjá i, — að Ing-
unn móðir hans hafi verið “Jóns-
dóttir”. Hún var — Jónatans-
dótt r, dóttir Jónatans Jósafats-
sonar, sem lengi bjó i Miðhópi i
Víðidal i Húnavatnssýslu.
. .Victoria, B. C., 19. Des. 1913...
7. Asgeir J. Lindal.
Hranttir.
Hrannir græða kalinn kvist.
Kveldskin glæðir ríma.
Manni kvæða lærist list
liðins fræði-tima.
M. S.
I.
Þessar prentvillur hafa orðið í
ritgerö minni um Jósef Jónatans
soti Lindal, sem b’rtist í Lögbergi
]>. 29. Maí og 12. Júni f. á;
Greinin byrjar svona:
“Það hefir dregist nokkuð leng
ur fyrir mér en átt liefði að vera,
að m nnast dálitið itarlegar á b óö-
urson minn Líndal”, o. s. frv.
Niöurlag þessarar málsgreinar á aö
liljóða svo: .. að m’nnast dálitið
ítarlegar á Jósef lieit. bróður-son
minn Líndal. — í 27. linu að neð-
an, 1. dálki, 3. bls. "suma verka-
menn”, les: sam-verkamenn. — í
37. linu að ofan, 2. d., 3. bls., ‘Y6)”
les; 6. — f 59. 1. að ofan s. d. “því
vinstra”. les: því á vinstra. — í
46 1. að neðan, 3. d., 3. bls. “að
ýmsu leyti betur”, les: að ýmsu
leyti liðið betur. — I 17. 1. að neð-
an, s. d. “nann”, les; hann. — í 28.
1. að neðau, 3. d., 3. bl.. í III.
('niðurlags J kaflanum, “fsérs^ak-
lega, auðf., sé þau rikj”, les; (si'r-
staklega auðv. sé þein ríkirj. — f
45. 1. að neðan, s. d. “Þegar sá”,
les: Með því að sá. — EHefu lin-
um neðar, s. d. “ál'ts”, les: ílits. —
í 14. línu að neðan, s. d. “hegnv”,
les: hegnt. — f 20. 1. að ofan, 4.
d., 3. bls. “sakabótamál”, les:
skaðabótamál. —
II.
f kvæði minu til próf. S. Svein-
bjömssonar,' sem birtist i Lögb.
24. Júlí, f. á., liafa orðið þessar
prentvillur:
f 1. linu, 1. visu “heilsar”, les:
lieilsa. — í 2. 1., 2. vísu “frægðar-
sonur”, les; frægur sonur. — f. 3.
1. að neðan, 4. visu “fylgí”, les:
fylgja. —
III.
f kvæði núnu til V'lhjálms
Stefánssonar, sem birtist í Lögb.
14. Ágúst, f. á., hefir þetta mis-
prentast: ,
f 5. l'inu, 4. visu “Þar”, les:
Þars. — f 8. linu, 5. visu “þiv”,
les: þv'i. — f 5. linu, 8. vísu “vinn-
ur”, les: vinnir. —
IV.
Sú rit- eða prentvilla hefir orð-
•'ð í vel rituðu fregnbæfi frá
Seattle, Wash., sem birtizt i Lögb.
siðastkðið sumar, þar sem getið er
um lát hins unga og mvndarlega
systur-sonar míns, Benedikts
Peace River hérað.
200 manns vinna dag og uótt við
Edmonton Dunvegan British Col-
umbia brúna yfir Athabaska á
brautinni til Peace Riverhéraðs.
í kulda, snjó, bleytu
Þúsundir manna hafa nú
hlýjan fótabúnað til aö verj
ast kuldanum en það eru
LUMBERSOLE STÍGVÉLIN
Þú œttir að ganga í hópinn strax
ALLAR
Stœrdir
fyrir karla
konur og
unglinga.
Allirmed
sama verdi
Fóðrað-
ir m e ð
h y k k -
um ífók
a. Biðj-
ið um
þá í bi^ð
unum.
ekki.
The SCOTTISH WHOLESALE
SPECIALTY CO.
263 TalbotAve., Winnipeg;
*Öa 306 Nolre Dame Ave. 2 mín. frá Eaton
i$2°o
Ofeiivered Freo
Skrifið os* ef þeir fást
Verkinu miðar skjótt áfram á
stöplum og undirstöðu fyrir hið
mikla stálbrúar bíkn. Embættis-
memi járnbrautarinnar fara frá
Mirror Landing í bifreið 11 Dun-
vegan og setja upp vistastöðvar
meðfram járnbrautar stæðinu.
Frá fréttaritara Edmonton Bulletin
Mirror Landing, Alta., 31. Des.
Allan • daginn og nóttina með,
við sterk acetylene ljós, vinnur
hópur manna, tvö hundruð að tölu.
að því að reisa stórkostlega mikla
stálbrú yfir Athabasca fljót, þar-
sem það er 850 fet milli bakka.
Aðeins stöplarnir eru fullgerðir
ennþá, en fyrsta send'ngin af stá'-
inu í brúna er væntanleg til Ed-
monton innan skamms og verður
send í hasti eftir brautinni. Eftir
þv'i sem nú þykir Hklegt, verður
brúin fullgerð í Apríl, ef ekki fyr.
Bakkarnir eru fimtíu feta h'ir
og hefir verið grafið úr þe m fyrir
undirstöður og er alt vel undirbú'ð
t’l þess að verkinu verði fljótt
lokið af.
Staurabryggja befir verið lögð
yfir fljótið þar nærri sem Slave
áin minni kemur saman við það,
svo að stálið má fcggja hinumegin
við Athabasca án nokkurrar tafar.
Smith, cbief engineer fyrir Ed-
monton Dunvegan og British Col-
umb:a járnbraut, W. J. Pace, yf:r-
maður járnbrauta lagningar verka
og E. H. Douglas, sem er aðal-
verkfræðingur fylkisstjómar’nnar,
fóru með járnbraut í gær frá
Edmonton til þess að skoða b’’aut-
ina og ’i bifreið fara þeir ennfrem-
ur til Dunvegan t:l þess að segja
fyrir um vistabirgða stöðvar og
aðra hluti á þeim parti brautar-
ionar, sem ófullgerður er. Frétta-
ritari blaðs vors ('Edmonton Bulle-
tinj er þeim samferða. ferðalag'ð
stendur liklega í tíu daga, ef vel
viðrar. Snjór er ekki meiri en 2
þumlungar á dýpt.
Dunvegan járnbrautin liefir ekki
verið mölborin enn og er því mjög
cslétt yfirferðar sem stendur og 'i
átján klukkutíma er nú verið að
komast frá Edmonton til M’rror
Land'ng. Mjög fáir bæir eru á
þeirri leið enn sem komið er. helzt-
ir þeirra eru Westlock og Morin-
ville, en stórar bygðir risa ]>ar upp
nieð járnbrautinni. Nálega hver
lest, ssiii nú fer um, til flutninga
á brautar efni, hefir marga far-
þega meðferðis.
Undirbygg'ng undir stálteina er
fullgerð á 100 mílum fyrir vestan
Athabasca fljót eða á 250 milum
vestur af Edmonton. en brautar-
svæði er mælt út og ákveðið gegn-
um Township 78. Range 2 vestan
við 6. hádegisbaug, og eru aðeins
15 mílur eftir til Dunvegan, og
befir járnbrautarnefndin í Ottawa
samþykt það. Mæling brautar-
stæð'sins inn í Dunvegan t>æ verð-
ur fullgerð i vor.
Til í haust.
Til Prince Rupert væntum við
að geta rent lestum irá W nnipeg
næsta haust, um veturnótta skeið,
sagði tiýlega Morley Donaldson,
næst æzti maður í stjórn Grand
Trunk brautarinnar. Bilið sem ð-
brúað er, telst sem næst 130 mil-
um og með því að menn eru látnir
vinna ]>ar bæði dag og nótt, þá
þykir líklegt að brautin verði full-
j gerð á tilsettum tíma. Ejöllin eru
I svo lág, að livergi þarf að bora
' jarðgöng, og bratti er hvergi sagð-
I ur mikill. / Af fegurð og frjósemi
þess lands, sem brautin rennur
gegnum er mikið látið, svo og auð-
legð jarðmálma, einkum gulls og
i silfurs.
— Eitt stærsta bifreiða smíða
félag '1 he:minum, Ford Motor
Company í Detroit, ætlar sér að
skifta upp 10 miljónum dala ár-
lega meí5al verkamanna sinna, svo
að enginn þeirra hafi minna en 5
dala kaup á dag fyrir 8 stunda
vinnu. Félagið er stórauðugt, og
mæl'st fyrirtæki þess ekki vel
fyrir meðal annara stórfélaga.