Lögberg - 05.03.1914, Blaðsíða 4

LOU13ERG, FIMTUDAGINN
5: MARZ 1914.
LÖGBERG
GeSB út hvern fimtudag af Thk
C0LUM8IA PrKSS LlMITBD
Corner William Ave. &
Sherbrooke Street
WlNNIPEG, — MANITOBA.
stefAn björnsson,
EDITOR flj
J. .a. BLÖNDAL,
BUSINESS MANAGER f)!
UTANÁSKRIFT TIL BLAÐSINS: fil
TheColumbiaPress.Ltd.
P. O. Box 3172, Winnipeg, Man. ||
utanAskrift ritstjórans:
1EDITOR LÖGBERG, ffl
P. O. Box 3172, Winnipeg. <11
Manitoba.
TALSÍMI: GARKY 2156 j|
Verð blaðsins $2.00 um árið. í|
Hveitimjöl og tollvernd
Það er kunnugra en frá
þurfi að segja, að hveitimylnu-
félögin í Canada senda miklar
birgðir mjöls til Stórbreta-
lands og selja þar. Hitt er og
jafn kunnugt að tollfrí mark-
aður er á Bretlandi og mylnu-
félögin eanadisku eiga þar því
að keppa við hveitikaupmenn
annara landa, bæði um verðlag
og vörugæði.
Votturinn um að sú sam-
samkejini hepnast mylnufélög-
unum canadisku vel, er það,
hve mikið þau selja Bretum af
hveitimjöli ár hvert. Enn
fremur svna þau miklu við-
skifti ár eftir ár, að hag hafa
þau að þessari verzlun. Ef
mylnufélögin í Canada hefðu
ekki arð af viðskiftunum, þá
mundi óðara taka fyrir þau,
því að mylnueigendurnir eru
hvgnir fjármálamenn, en eng-
ir aular. Engum dettur víst
heldur í hug, að þeir séu að
refea þessa miklu verzlun sér í
skaða af tómum brjóstgæðum
við Breta.
Þessi viðskifti eru ekkert
smáræði. A síðastliðnu ári
námu þau $11,773,493, eða
rúmum hehningi af allri
hveitimjölsverzlun Canada við
útlönd það ár. Á þessu má
glögt sjá, að mylnueigendur í
('anada geta malað hveiti
heima hjá sér og sent það svo
þúsundum mílna skiftir vfir
unum auðið að leggja, ekki að
eins sæmilegan hagnað á hveiti
sitt, er þeir selja samborgur-
um sínum hér í landi, heldur
geta þeir og neytt þá til að
greiða sér þeim mun meir fyr-
ir mjölið, sem verndartollur-
inn nemur. Af því tollfrelsið
á Bretlandi, heimilar öllum
þjóðum að keppa um hveiti-
mjölsverzlun þar verða mylnu-
félögin í Canada að láta sér
nægja, að selja vörur sínar þar
á sanngjörnu verði. Það gerir
allan muninn. Þar af sést
hvernig sú tollmálaráðstöfun,
er á að heita sett til að vernda
canadiskan atvinnuveg, er not-
uð til að sjúga út úr íbúum
þessa lands okurverð fyrir
matvæli, er allir landsmenn
þurfa á að halda. Þetta sýnir
og með öðru fleira, hvernig á
því stendur, að lífsnauðsynjar
eru dýrari í Canada, þar sem
þær eru framleiddar, heldur en
á Bretlandi, eftir að búið er
að senda þær þangað, einmitt
héðan, óraveg með járnbraut-
um og skipum og vitanlega
ærnmn kostnaði.
Reynslan hefir sýnt það að
mylnufélögin í Canada liafa
getað kept með góðum árangri
við mylnufélög annara landa,
bæði á Bretlandi og í Austur-
löndum. Reynslan hefir og
sýnt, að mylnufélögin í Can-
ada geta staðið sig við að selja
vörur sínar annars staðar, í
öðrum, fjarlægum löndum fyr-
ir miklu lægra verð, en þau
heimta heima fyrir, lijá sér, og
haft samt hag af hinni erlendu
verzlun. Þó að þetta sé al-
kunnugt orðið, að minsta öll-
um sem blöð lesa og um það
liirða að kynna sér það, og þótt
stjórn landsins viti þetta upp
a sínar tíu fingur, þá neitar
samt herra Borden og ráða-
neyti lians og fylgismenn aft-
urhaldsins í sambandsþinginu,
að létta af verndartoll-okinu
Það er gagnslítið fyrir al ■ | i
þýðuna að hrópa um uinbætur
í eyru þeirrar stjórnar sem svo
er þykkheyrð, að hún heyrir
ekkert nema hin eigingjörnu
fjárgræðgisóp einokunarfélag-
anna.
Wilson forsetiog Banda
ríkja þingið
Eins og öll önnur mikil-
menni á Wilson forseti Banda-1
rfkjamanna bæði öfluga fylg-
ismenn og harða mótstöðu-
menn, en um það getur enginn
neitað honum með réttu, að
hann er afburða(baa,ður, og
hefir glögglega sýnt, þó til-
töiulega skamt sé síðan hann
tók við hinu afar vandasama
og umfangsmikla embætti, að
hann hefir frába-ra hæfileika
til að stjórna, og er manna fær-
astur á að koma fram vilja
sínum, þó við ofurefli sé að
etja, ekki með ofurkappi elleg-
ar hörku, heldur með þeirri
hygni, Iægni og siaðfestu, sem
lamað hefir og smátt og smátt
brotið á bak aftur mótstöðuna,
ineð sínu mikla og gifturíka á-
hrifavaldi.
Þessu áhrifavaldi Wilson’s
j forseta er lýst rétt og skil-
merkilega í einu merkasta
blaði,. sem gefið er út í Can-
ada, á þá leið, sem hér segir:
“Wilson forseti er fæddur
stjórnari. Með valdi hæfileika
sinna, hvernig svo sem því er
háttað, hefir honum tekist bet-
ur en nokkrum einvmlds herra
hefði verið unt, að beygja
“frjálsustu þjóðina, sem sólin
skín á” undir sinn vilja. Og
því er eins varið með hann
eins og þá menn, sem uppvekj-
ast og eru konungar, annað
livort að erfð eða fæðingu, að
þegnarnir eru upp með sér af
að eiga slíka stjórnara. Eitt
THE DOMLNIOM BAi\K
81r KDMUND B. 08LKK, M. P., Pra W. 1>. MATTHKWS .Vice-Prni
C. A. BOGEKT, General Manager.
lnnborgaður höfuðstóll................$5,811,000
Varasjóður og óskiftur sjóður.........$7,400,000
pJER GETIÐ BYRJAD ItEIKNING MEÐ $1.00
Lað er ekki nauðsynlegt fyrir þig aö bíða þangað til þú eigæ-
ast mikla peninga til þess að hafa sparisjóðs peninga hjá
þessum banka. Reikning má byrja með $i.oo eða meira.
Renta reiknuð tvisvar á ári.
NOTBK OAME BKANCH: C. M. OENISON, Manager.
SELKIRK BRANCIl: .1, GBISOALE, Manacer.
er það, sem hverjum sönnum
á hveitimjöli, svo að almenn-1 stjórnara er skvlt að vita, og
ingur fái sanngjarnara verð hann hlýtur að vita, en það er,
á þessari óhjákvæmilegu mat-
artegund. Þessu neitar stjórn-
in nú, þegar alþýðan stynur
undir oki dýrtíðarinnar, er
drjúgum mundi léttast, ef toll-
kvöð þessi yrði afnumin og
meinfangalaust vrði þó öllum
atvinnuvegum landsins.
f’essi neitun Bordenstjórn-
ar er því harðúðugri og eftir-
minnilegri, sem það er á allra
vitorði, að Bandaríkjastjórn
... , .... .... ... | stendur viðbuin að veita Can-
lond og hoí og selt 1 tollfrjalsu , , , , ,
. adabuuin tollfn viðskifti a
landi með sæmilegum hagnaði.
Um verð þessa hveitimjöls,
sem Canada-mylnufél. senda |
til Englands, er það að segja, j
liveiti, hve nær sem stjórnin
hér vill afnema toll á þeim
varningi. Mótspyrna Bor-
hvers þegnar lians þarfnast,—
hvað þeir þrá, eða munu þrá
jafnskjótt og þeir liafa gert
sér grein fvrir þörf á því. Wil-
son forseti hefir “haft fram”
á Bandaríkjaþingi, með óbif-
anlegri festu hinar geysimiklu
lagabreytingar, er hann hafði
borið þar fram, og hann 'hefir
fengið frumvörpin samþykt
einmitt í þeirri mynd, sem
hann óskaði sjálfur; og þó að
festa lægi á bak við, hefir flutn-
ingur hans á málunum verið
lfkastur að mýkt dyn kattar-
ins. Fyrsta frumvarpið, sem
megin, sem hann stóð í flokks-
tilliti, að nafni til, og það vald
bar hann ofurliði. Af því að
þannig var í garðinn búið þeim
megin, þá höfðu .einokunarfé-
lögin, að svo vöxnu máli, lítið
að segja hjá hinum flokkinum.
Ef demókratar hefðu frestað
þessum tollmálafumbótum þar
til félögunum hefði tekist að
ná verulegu tangarhaldi á
þeim, þá kynni að vera, að
önnur hefði orðið reyndin á
En Wilson forseti beið ekki
eftir því; hann lagði strax
hönd á plóginn, og fékk því
framgengt, sem hann ætlaði
sér. Satt er það, að til voru
auðfélög, einkum í Suður
ríkjum, sem töldu sig til demó
krataflokksins að fornu fari,
og höfðu treyst á tollvernd
En þau urðu að láta í minni
pokann. Þjóðin vildi fá tol
af sykri afnuminn, og var
jafn ant um það verzlunar-
kvaðar afnám eins og hvert
annað tollafnám.
ÞaS sem forsetinn beitti ser
næst fyrir voru breytingar á pen-
ingamálum landsins. ' Því er svo
kynlega háttað um peninga, eins
og allar aðrar efnislegar og and-
legar eignir að við þá eiga ummæl
in alkunnu : “Að sérhverjum sem
hefir, mun verða gefið, en frá þeim
sem ekki hefir, mun jafnvel það,
sem hann hefir, tekið verða.” Þetta
er forn sannleiki — spakmæli, sem
sótt er i guðspjöllin, og á þar við
andlega hagfræði. En siðferðis-
lega þýðing hefir það og að sjálf-
sögðu. Ef mann fýsir að eignast
mikið af einhverju, þá má hann
ekki fara gálauslega með það litla
sem hann á eða hefir þegar aflað.
Við mann þann er vel er að sér í
járnbrautamálum t. a. m. eða kvik-
f járrækt, ellegar trjárækt, við hann
ræða aðrir menn gjarna um þessi
efni, og tjá honum alt, sem þeir
kunna að vita þar um. Sá sem
mjög lítið veit, gleymir þó að hann
fái fræðslu. En fái þessi regla að
njóta sin tálmunarlaust, þá verða
afleiðingamar örlagaþrungnar að
aÖ nýjustu verzlunarskýrslur ■ ,|ans^E,IIiariIirun ei °K l)ess
sýna, aS tunna af því er seld í a* oa(sokan!tgrI sem llun rlS'
London á $4.18, og er þaB bezta i "r 1 ,vlS ha*»”a"' ba'Si
teKund hveitimjöls. TitiS eitt hv“tlbændanna °* a,lra l,elrra
lakara hveitimjöl frá Canadn ""t"1""? er hveitímjö1
og enn lakara l>u' ía aS kauPa' Hvethhænd-
urmr í Canada græddu á af-
„ ... námi tollgarðsins, vegna þess
, , , , , , ... að þeim opnaðist þa betri og
a beztu tegund Canada-hveiti-1, , . , ^ .
, ... .... , , , a , 1 hagkvæman markaður fvnr
hveitimiols 1 verzlunarskyrrsl- * , o v, , r . „
, ,,7. aoal-aturð bua smna, en em af
um í Wmnipeg $5.00 sama j , , , v . .
, , , ,, , T , lielztu nauðsynjum lands-
pundatala og seld er 1 London . ... .... , , .
rnanna, hveitimjol, hlyti að
er selt á $4.06,
mjöl á $3.60.
jví er þá sem “ekki—hafa”. snert-
, , „ , i ,r. Það eru engin eyktamörk
hann bar tram, var niðuríærsla , \
tolla og í fríverzlnnarátt. Þjóð-1
inni sjálfri var ókunnugt um
á $4.18, í Montreal $5.10 og í j
Ilalifax $6.50. Sú hveitimjöls-1
tegund, sem seld er f London *. , . ... . ,
e ■ d.A na e e n • ' w • uð samkepni gæti komist að
fyrir $4.06, fæst ekki í Wmm-
c . . m , i um verzlun a þeirri voru.
jæg tynr minna en $4.80 og í
Montreal ekki undir $4.90.! * illögu um þetta tollafnám
Lakasta hveitimjölstegund, erjá.hveiti ,,ar uPlr hinn merki
í London kostar $3.60, er seld l,luffina^ur, Dr. Neely, í sam
í Canada fyrir $4.00 til $4.10.
ækka í verði, ef tollur á því
væri afnuminn svo, að óhindr-
A þessu mun margan furða.
Mun ýmsa Canadamenn víst
undra á því, að mylnueigend-
urnir hér í landi skuli geta
staðið sig við það, að senda
bandsþingi voru; fylgdu hon-
um að málum allir liberölu
þingmennirnir og einn con-
servatívi þingmaðurinn. En
tillagan var feld með því að
Borden stjórnarformaður og
hveitimjöls birgðir sínar aðra !lh hh l|aus, a^ undanteknum
einá óraleið, eins og er héðan j l,eim eiua þingmanni hans
til Englands, og selt þær þar á ,,okks» er %ar lagðist
la“gra verði, heldur en hægt er
að kaupa þær hjá þessum sömu
verzlunarfélögum heima hjá
þeim við dyr hveitimylnanna.
En þetta er nú samt alls
ekkert undarlegt. Mylnufé-
lögin nota sér það, að vernd-
artollur er á hveitimjöli í
Canada, er því er til fyrir-
stöðu, að aðrar þjóðir geti
fTutt inn í þetta land hveiti-
mjöl og selt hér kvaðalaust.
Þessvegna verður mylnneigend
í móti.
Hagsmunir bænda og al-
þýðu manna eru virtir að vett-
ugi þar sem auðfélögin drotna
og stjórnirnar ganga í tjóður-
bandi þeirra. Þeir sem kunna
að liafa efast um slíkt vald
auðfélaga í þessu landi, ættu
að geta leiðst í allan sannleik
í því efni, með því að virða
fyrir sér úrslit áður nefndrar
tillögu Dr. Neely’s í sam
bandsþinginu.
það, að hún var sinnandi frí-
verzlun. 1 fljótu bragði liefði
henni fundist það ganga lög-
broti næst. Fríverzlun hafði
sama sem verið bannfærð. En
hinsvegar var þjóðin búin að
skora á hólm einokunarfélög
um af öllu tagi. Reynt hafði
verið að setja margskonar lög
til að hnekkja valdi einokun-
arfélaganna. En alt til þessa
tíma hafði árangur að þeim
orðið lítill í flestum greinum.
Þjóðinni hafði ekki hugsast,
livað var hin styrkasta stoð
einokunarfélaganna, en það
voru hátollarnir.
Nú var
fyrir þing Bandaríkja, sem
sniðið var til þess, að kippa
skapar-öld eins og þah, hvah gjarnt
er til aS auöur og það vald sem
honum fylgir, safnist fyrir og
setjist aö hjá einstaklingnum. En
auhur er ekki almáttugur; ef svo
heffti verih, mundi Wilson forseta
ekki hafa tekist, ah lijgleiöa toll-
mála-frumvarpih. Sá atburöur
. sýndi, að þaS er til vald, sem auSi
er yfirsterkara. Ekki pr eignamis-
munurinn heldur jafnm kiS böl og
sumum kann aö sýnast; þvi auS-
legS er ekki blessun. Ef maSur
ver honum af fremsta megni mann-
kyninu til gclSs, þá öSlast maSur
blessun. Ef maSur notar ekki tæki-
færiS, sem honum gefst meS auS-
inum og valdinu til slíkra góSra
verka, þá verSur hinn minsti í
lagt lagafrumvarp | guSsnki meiri blessunar aSnjót-
j andi en hann, þ. e. a. s. sá fátæk-
asti og áhrifamesti maSur, er þó
Imrt einni sterkri meginstoð leg?llr fram allan s;nn lit|a au8
undan einokunarfélögunum, 0g ^p,rif til þess aS láta gott af sér
og la'kka tollgarðinn. Það uáðijleiða ; heiminum, því sá maSur
Öll hin miklu j
iðnaðarsamlög laridsins lögðu
er
frain að ganga. uu nm imx.u| þaS gerjr er sæl] og enginn annar
& laiiucmo Enginn getur orSiS sæll nema hann
sig fram um að koma í veg 5gruni sælu. Þessari skoSun
lyrir iíð lög sliks efnis vrði var halclig fram meS mestu ákefS
samþykt. Þai skorti ekki ein- ;i fun(li mikilsvirts félags eins i
drægni. ekki heldur fortölur, ylontreai. En þó er því þannig
og þa ^kki fé. En þjóðin vildi varifi ag félagsskapur kúgar
sjálf að löggjafarbreyting
þessi færi fram. Kunnugt var
það, að í stjómartíð Mr. Tafts
vildi landslýður fá nýmæli í þá
átt framgengt, er hnekti valdi samd; bankalagafrumvarp
einokunarfélagarina, og hann
liafði heitið að löggleiða slíkar
umbætur; en honum varð þess
menn — rænir menn ef satt skal
segja, og notar herfangiS til aS
efla áhrif sín og framleiSslumagn
til iSnaSarfyrirtækja. En Wilson
því
skyni, aS gera útlán auSveldara
en áSur, og einkanlega til aS gera
eigi auðið. Hvers v^gna
? i hægra fvrir um aS fá fé t:l aS
Vegna þess, að alt auðfélaga-1 reka l>á meginatvinnugrein er all-
valdið og áhrifin voru þeim ■ ar aSrar eru aS mestu leyti undir
komnar — akuryrkju og til aS
koma uppskeru í lóg. Sú atvinnu
grein, er allar aSrar hafa viS aS
stySjast, hefir aS undanförnu ekki
aS eins orSiS aS bera gjaldþol allra
hinna, en og þurft, þegar öllu hef-
ir veriS á botninn hvolft, aS bera
allar þær aukakvaSir, sem einka-
réttindi leggja á herSar landslýBn-
um. Þessu frumvarpi kom forset-
inn gegnum þingiS.
Þá er næst aS minnast á löggjöf
til aS hafa hemil á auSfélaga-sam-
böndunum. ÞaS eru engir sem
jafnkunnugir eru auSfélaga-sam-
böndum né láta sér annara um þau,
en þeir menn, sem stjórna þeim.
Þém var þaS ljóst, aS nú var aS
þvi komiS, aS eitthvaS sem um
munaSi mundi verSa gert, eSa
þyrfti aS sýnast verSa gert. Þéir
sáu aS þaS gat ekki komiS til mála
aS eimvagn umbótanna yrSi stöSv-
aSur, en hins kynni aS verSa auS-
iS, aS ná stjóm á honum. Þegar
svo forsetinn lét í ljós fyrirætlanir
sinar gagnvart samlögunum, meS
lægni þeirri, er hann er vanur aS
beita, þá var þeim tekiS meS blíS-
leik og brosi. BlöSin fluttu skop-
myndir af forsetanum, þar sem
hann var látinn vera Crockett
ofursti og samlögin birnungur
(raccoon), er situr uppi í tré og
kallar: “Skjóttu ekki; eg ætla aS
koma ofan,” og fleiri áþekkar
skopmyndir birtu blöSin. En Mr.
Wilson virtist aS svipa nokkuS til
Fabriciusar, Rómverjans göfuga,
sem þaS var um sagt, aS þaS væri
jafnerfitt aS þoka honum út af
braut skyldunnar, í ríkisins þágu,
eins og sólinni af göngu sinni.
Wilson forseti hefir enn meS
höndum ýms merkileg og nytsam-
leg nýmæli, sem heita má aS þegar
séu lögleidd.
+
+
♦
+
+
+
>
+
•♦•
+
♦
+
•f
+
-f
•4.
f
+
f
+
f
+
f
+
f
4
N0RTHERN CR0WN BANK
AÐALSKRIFSTOrA í WINNIPEG
Höfuðstoll (löggiltur) . . . $6,000,000
Höfuðstóll (greiddur) . . . $2,860,000
STJÓIINENDUK:
Formaður.................Sir. D. H. McMILLAN, K.C.M.G.
Vara-íormaður....................Capt. WM. KOBINSON
Sir D. C. CAMEKON, K.C.M.G., J.H.ASHDOVVN, H.T.CHAMPION
W. J. CHRISTIE, A. McTAVISH CAMPBELL, JOHN STOVEL
AUskonar bankastörf algreldd. — Vér byrjum reikninga við ein-
stakllnga eða félög og sanngjarnlr skilmálar veittir.—Ávisanlr scidar
til livaða staðar sem er á islandi.—Sérstakur gaumur gefinn sparl-
sjóðs innlögum, sem byrja má með elnum dollar. Kentur lagðar
við á hverjum sex mánuðum.
T. E. TttOKSTElNSON, Káösmaöur.
Cor. William Ave. og Sherbrooke St. Winnipeg, Man.
4-
♦
♦
+
4-
4*
♦
♦
*
♦
t
4-
•f
4*
♦
4«
4»
♦
4-
f
4f4f444t444+44444f4t4f 4f444f4f4f4+414f4A •Lt-l t-f-f-i'tf
Fagnaðarsamsæki
var herra Jóni J. Bíldfell og konu
hans haldiö á f'mtudagskveldih var
26. f. m. í tilefni af heimkomu
Bildfells og þeim góSa árangri,
sem orðiö hefir af íslandsför
hans i þarfir Eimskipafélagsins.
SamsætiS fór fram i hinu nýja
og veglega gistihúsi Eort Garry
Hotel, sem talitS er vistlegasta hótel
botgarinnar. í samsætinu voru
um þrjátíu manns; voru þah
nefndarmenn og konur sumra
þeirra og nokkrir fleiri, fyrir utan
heiðursgestina.
FormaSur nefndarinnar lierra
Árni Eggertsson bauh gestina vel-
komna, er sezt haföi veriS undir
borS, hlaSin gómsætum réttum, og
blómum prýdd. AS loknum snæS-
ingi kvaddi formaSur herra Bild-
fell til aS skýra frá árangri ferSar
hans ti! íslands. Flutti hann þar
um ítarlegt erindi, og t>ar öllu sam-
an viS fréttirnar, sem Islands-
blöSin nýkomnu hafa flutt af
stofnfundinum. HafSi Bíldfell
feng'S framgengt öllum hreyting-
artillögum nefndarinnar héSan aS
vestan, sem íslenzk lög leyfa.
Vesttir-íslendingar e;ga kost á
aS láta einn umboSsmann fara
meS öll atkvæSi á félagsfund-
um, þar sem allir íslenzkir
hluthafar nota sinn atkvæSisrétt aS
fullu. Annars ræSur sá umhoSs-
maSur þriSjungi atkvæSa á fundun-
um, en getur þar aS auki gefiS
öSrum umhoS, til aS fara meS þau
atkvæS', er Vestur-íslendingar
eiga, fram yfir þann þriSjung,
sem hann fer meS, og getur hver
sá fariS meS 500 atkvæSi mest.
Má á því sjá, aS heimild er fengin
Vestur-íslendingum. aS greiSa at-
kvæSi fyrir hvern hlut, sem þeir
hafa keypt eSa kaupa f félaginu.
í svipinn er laga fyrirmæli, nýlög-
tekiS, því til fyrirstöSu aS Vestur-
slendingar sitji í stjórn félagsins,
en frumvarp verSur lagt fyrir
næsta alþing, til aS veita undan-
háeu frá heim lögum, aS því er
luttöku Vestur-lslendinga snerti
stjóm félagsins, og taliS alveg
vist, aS sú undanþága verSi veitt.
HlutafjárupphæSin verSur og lítiö
eitt minni, en Vestur-lslendingar
fóru fram á, 1,200,000, en verSur
tryggari vegna þess, aS féS verS-
ur útborgaS alt eSa rétt alt. AS
öSru leyti eru allar tillögur Vest-
manna samþyktar, og er þaS langt
um meiri og glæsilegri árangur, en
jafnvel þeir bjartsýnustu nefndar-
mannanna dirfSust aS vona, þegar
þær voru samdar. Má þaS aS
sjálfsögSu fyrst og fremst þakka
dugnaSi og ötulleik herra Bildfells
og þar næst vaxandi tiltrú og
traust þjóSarinnar heima á Vestur-
íslendingum, og för Bíldfells hefir
aukiS og styrkt þaS traust meir en
IítiS.
Séra FriSrik Bergmann tók til
máls, eftir aS Bíldfell hafSi flutt
skýrslu sina, og þakkaSi honum
fyrir nefndarinnar hönd, þaS þarfa
og góSa verk, sem hann hefSi unn-
iS meS íslandsferS sinni. Mælti
hann mörg fögur orS og hlýleg til
heiSursgestsins og konu hans.
SagSi aS nefndin, og vér Vestur-
Islendingar ættum aS vera honum
mnilega þakklátir, og muna þaS ó-
eigingjarna og drengilega starf,
sem hann hefSi leyst af hendi í
þarfir Eimskipafélagsins — muna
þaS ekki aS eins nú í bili, heldur
lengi — lengi. Nokkrir fleiri tóku
til máls. Ásmundur P. Jóhanns-
son, Ámi Anderson og Th. Odd-
son.
Þá kvaddi forsetinn, Árni Egg-
ertsson sér hljóSs og sagSi, aS
vegna þess, hve tillögur Vestur-
fslendinga hefSu fengiS góSan byr
á stofnfundi Eimskipafélagsins,
ætlaS' hann aS hækka fjárframlög
sín til hlutakaupa í Eimskipafélag-
inu um 5000 kr. og séra F. J.
Bergmann lýsti og yfir því á
fundinum, aS hann ætlaSi aS skrifa
sig fyrir 1000 kr. í félaginu.
Þegar hér var komiS var skamt
t'l miSnættis, og var samsætinu, er
næsta ánægjulegt var i alla staSi,
þá slitiS meS því aS sýngja Eld-
gamla ísafold.
Yfirleitt munu nefndarmenn og
aSrir Vestur-fslendingar fagna
þeim góSu undirtektum, sem breyt-
ingartillögurnar héSan aS vestan
fengu á stofnfundinum í Reykja-
vik, og munu þau heppilegu úrslit
verSa til þess aS fjör komi í fjár-
söfnun'na á ný og aS þau 28,oc»
kr., sem nú vantar til aS fylla
^00,000 kr. markiS, hafist upp á
örstuttum tima. fslendingar á
Fróni búast viS þvi, og treysta
Vestur-íslendingum til þess. Þeir
líta svo á aS bræSur þeirra hér
fyrir vestan hafiS, eigi til þess
hæSi mátt:nn og drengskapinn ör-
uggan og verSi fúsir til aS sýna
hvorttveggja í verkinu.
Látum þeim verSa aS trú sinni.
ÞjóSernisleg ræktarsemi vors
krefst þess og vor eigin sæmd líka.
Ábyrgst skuldabréf
Peace River brautar.
Vancouver B. C. 23. febrúar. —
ÞaS er komiS á loft, aS fylkis aS-
stoS, sapiskonar og Canadian
Northern járnbraut er veitt, þaS er
aS segja ábyrgS skuldabréfa, muni
i té látin á þessu fylkisþingi til aS
byggja 330 mílna langa jámbraut
í landnorSur frá Fort George
gegnum Pine Pass inn í Peace
River héraS. Sú braut verSur
bygS til framhalds Pacific Great
Eastern brautar. sem nú er veriS
aS leggja milli Vancouver og Fort voru veitingarí fram hornar af
kvenfélags konum og “Royal
George; hennar markmiS er aS ná
viSskiftum milli Peace River og
Vancouver og keppa viS Edmon-
ton brautina, sem nú er veriS aS
hyggja. Þessi braut frá Fort
George á aS fullgerast sumnriS
1915-
('Man. Free Press. Feb. 24.—1914)
BlaSiS Vancouver Daily Sunset
getur þess líka, aS Panama skurS-
urinn hafi sömuleiSis mikil áhrif á
PBace River landiS, aS hin mikla
kornuppskera þar muni verSa flutt
gegn um Vancouver og ah sú borg
skul; búa sig undir þaS, þegar
Pacific Great Eastern brautin nái
til Peace landsins hjá Dunvegan.
1 Frá Hallson, N.D.
23. Febr. 1914.
Herra ritstjóri Lögbergs!
Mér hugkvæmdist nú aS 9enda
Lögbergi dálítinn fréttapistil, vona
þú frávísir honum ekki.
Þá er fyrst aS minnast á þaö,
sem mér þykir mestu skifta, næst
góSri heilsu, tíSarfariS. Enginn
af þeim þrjátíu vetrum, sem eg
hefi dvaliS hér, þolir samanburS
viS þannan vetur, hvaS veSurblíSu
snertir. Alt til jóla, einn dagurinn
öSrum betri. Á jóladag brá til
kulda, frostiS komst 16 gráSur of-
an fyrir frostpunktinn. 27. s. m.
fölnaSi aSéins, en tók af aftur, í
fyrstu viku Janúar svo góS tíS, aS
eins kaldara t:l 19, þá kom kafalds-
bylur og setti þá niSur allmikinn
snjó, siSan hefir smá bætt á hann,
þó ekki komiS neinn verulegur
hríSarbylur, en mjög vindasamt og
stöSug frost, komist á 48 stig fyrir
neSan frostpunkt. Nú er stilt
loftslag, því likast aS voriS sé í
nánd. Um heilsufar yfirleitt verC-
ur ekki sagt aS miklu hafi munaS,
frá því sem viS áSur höfum átt aS
veniast; aS visu hafa lítil brögS1 aS
umfarsveiki mátt heita, þar á móti
hafa einstákir menn veikst af ýms-
um sjúkdómum, þar á meSal er
kaupmaSur okkar í Hallson, herra
Kjartan Magnússon, hann veiktist
nokkru fyrir jól, og þótt hann sé
talsvert á batavegi, er langt frá því
liann sé búinn aS ná sömu heilsu
og áSur hafSi. Nýdáin er Wil-
hjálmur Þorsteipsson, eftir lang-
varandi veikindi. Eg veit hans
verSur nánar minst síSar. Hall-
son bygS hefir orSiS aS sæta þe:m
þungu kjörum, aS sjá á bak sínum
beztu mönnum, sumpart hafa þeir
flutt burtu, sumpart dáiS; nú er
svo komiS sögunni, aS miklar lík
ur benda til, aS bygSÍn nái sér aft-
ur, margt af börnum hennar náS
þroskaskeiSi og ekki minsti efi á,
aS þau fylla skörS:n, sem á hafa
orSiS, þartil og meS hafa lönd ver-
iS keypt, ærnu verSi. Káralöndin
svo nefndu, hájf sexion, keypti
herra Björn Eastman voriS 1913
og flutti þangaS meS fjölskyldu
sína. Beinlínis er ekki hægt aS
telja hann meS Hallson bygS, en
eg hugsa aS ekki verS'i langt þess
aS bíSa, og er slikt góS tilhugsun.
Bjöm er vel mentaSur maSur og
bezti drengur. E’nmg er keypt
landiS fyrir vestan Hallson, sem
eitt skeiS var eign vinar míns
Jóns sál. Péturssonar Skjöld, þaS
var keypt á $8000.00; fullyrt aS
kaupandi flytji þangaS meS vorinu.
Þótt Hallson búar séu fámennir,
eins og þegar er á vikiS, hafa þeir
jafnan sýnt þaS í verkinu, aS þeir
halda vel saman og eru gæddir
veglyndi. Þegar þeir hugsa sér aS
koma einhverju til leiSar, ganga
þeir hreint til verks, sem sjá má
af því sem hér skal sagt. KveldiB'
22. f. m. var kalt, 40 stig fyrir
neSan frostpunktinn. Klukkan 8j4
var sleSum ekiS aS húsi mínu, og
áSur en þeir höfSu sett upp skóna,
sem þá höfSu af sér tekiS, var
hópur karla og kvenna kominn í
húsiS, ekki færri en fjörutíu, og
HefSu veriS fleiri. ef frost'S heifSi
veriS skaplegt; en hvaS allir voru
samtaka aS koma á sama tíma, fæ
eg ekki skiliS. Sem verSugt var
var hópnum vel fagnaS. Jafnskjótt
og menn höfSu losaS sig viS yfir-
hafnir sínar, voru hljóSfæri hús-
sins komin í hreyfingu. Þannig
skemtu menn sér alllengi. Svo
Neighbors”, og voru þær hinar
myndarlegustu. AS máltíS lokinni
skýrSi herra Árni Magnússon, meS
liSlegum orSum. sem honum er
lagiS, hver tilgangur heimsóknar-
innar væri; því næst stóS upp herra
SigurSur Eina/sson og eftir aS
hafa talaS nokkur hlýleg orS1 til
ungu hjónanna, afhenti hann þeim
mvndarlegan sjóS, sem samanstóS
af gulli og silfri. Nýgiftu hjónin
eru Einar Ásmundsson og GuSný
Stefanía Erlendson ; þau hafSi séra
Kristinn K. Ólafsson gefiS saman
i hjónaband 18. Febr. aS Mountain.
Einar hakkaSi gjöfina meS nokkr-
um völdum orSum: eg sem aS
sjálfsögSu tók í sama strenginn.
Því næst voru sungnir og spilaSir