Lögberg - 18.12.1919, Síða 3

Lögberg - 18.12.1919, Síða 3
LÖGBERG FIMTUADGINN 18. DESEMBER, 1919 Bls. 3 Komið til mín. ÞaÖ stóð til, að Krists-mynd Einars Jónsson- ar yrði prentuð í Sólskini í þetta sinn. En því miður gat 'það ekki orðið sökum þess, að tílni vanst ekki til þess að prenta liana í öllum þeim litum, sem þurfti til Iþess að myndin gæti notið sín. Manni auðnast það máske síðar. Um Krists-myndina er gvltur 'kross, með hvítum bakgrunni. En undir fótum fretsarans er lmött- urinn, en upp við bjróst hans. hvtílir syndum hlaðinn og þreyttur vegfarandi. En undir myndinni standa tþessi tkærleiks- ríku hugguna r orð frelsarans sjálfs, sem tekin eru úr 11. kapítula Matteusar guðspjalls: “Kom- ið til mín, allir þér, tsern erviðið og þunga eruð hlaðnir, eg vil gefa yður hvíld.” Þessi rödd, sem hljómað hefir þreyttum og sorgmæddum vegfarendum í nátján hundruð ár, hve yndisleg er liún ekki? Hve yndislegt er það ekki, að mega halla höfði s'ínu, þegar maður er þreyttur, þegar manni er kalt og þegar manni finst nrnður ætla að hniga undir erfiðleikunum, að geta þá hallað sér að hjarta frelsara síns og drottins. Kom þú til mín, þú barn, sem broshýrt horf- ir fram á morgun æfi þinnar. Með vonir þínar, með bros þitt, með tár þín, með líf þitt alt. Kom þú til mín, þn unglingur, sem finnur lífs- aflið svella í taugum þér, og þróttinn vaxa í köglnm þér, með drauma þína, með raunir þínar, með hinar glóbjörtu framtíðar lífsvonir. Komið til mín ukn hádegisbil lífs yðar, þú maður og þú kona, þegar uppfylling helgustu vona ykkar er að rætast. Kom með elskhuga þinn eða ástrney. Tvomið og vígið líf ykkar við hjarta mér; komið með vonir ykkar, ríkar og hlýj- ar, eins og sólargeislann. Komið með kvíða. ykk- ar, et einhver er; komið með ykkar framtíðar- líf og njótið þess, og njótist við hjarta mér. Komið til mlín, þér miðaldra menn ogkonur, sem erviði lífsins er farið að beygja og áhyggj- ur lífsins að lama. Komið með byrðar yðar, komið með sorgir yðar, kmnið með vonirnar, sem ekki rættust og urðu tál. Komið með ánægju- stundimar, sem lýsa eins og leiftur um nótt. Kom- ið iskilyrðislaust með alt, sem þið eigið, alt sem ]>ið þráið og alt, sem þið saknið, og alt, sem þið óttist. Komið til mín, þér öldungar og aldurhnignu konur, sean södd eruð orðin lífdaganna, þér, settn finnið lífsaflið vera að Iþverra, og lífsgleðina, og itífsánægjuna vera að minka; þér, sem eruð orðin marg-reynd í skóla lífsins, þér, sem sjáið sólina vera að síga — vera að nálgast sjóndeildarhring- inu í vesturátt. Komið til mín með alla yðar erviðleika, með allar yðar s>mdir, með alla yðar sorg og einstæðngsskap — með alla yðar eilífð- arvon. Móðirin. Eftir H. C. Andersen. Móðir sat hjá barni sínu kornungu; hún var svo hrygg, svo hrædd um að það mundi deyja. Það var nábleikt í framan, augun litlu höfðu lok- ast aftur; það dró svo hægt andann og var öðru hverju eins og það andvarpaði; því sorgbitnari horfði móðirin á aumingjann litla. Pá var barið á dyr og kom inn fátækur maður gainall og hafði sveipað um sig einhverju, sem var áþekt stórri hross-verju, sér til hita, enda var hon- um ekki vanþörf á; úti var alt þakið ís og fönnum og vindurinn næddi svo napurt, að tók á andlitið. Af því nú gamahnennið nötraði af kulda og barnunginn blundaði ofurlítið, þá stóð móðirin upp og setti mjólk í dálítilli pönnu inn í ofninn og ætlaði að hita hana lianda honum; gamli maður- inn sat og ruggaði og móðirin settist rétt hjá hon- um og horfði á barnið sitt sjúka; það dró svo þungt andann og liélt upp hendinni litlu. “Heldurðu ekki, að það verði kyrt hjá mér, barnið mitt?” sagði hún, “guð fer ekki að taka það frá mér. ” Gamli maðurinn, sem var dauðinn sjálfur, kinkaði kollinum svo undarlega; það gat bæði þýtt já og nei. Móðirin horfði í gaupnir sér og tárin hrundu niður eftir kjnfnum hennar; hún var yfirkomin af höfuðþyngslum, því henni hafði ekki komið dúr á auga í þrjá sólarhringa, og sofnaði hún nú, en það var að eins í svip; hún hrökk upp skjálfandi af kulda. “Hvað er þetta?” sagði hún og leit á alla vegu frá sér, er gamli maðurinn var farinn og barnið hennar litla var horfið; hann hafði haft það burt með sér. tJti í stofuhominu marraði í stundaklukkunni gömlu og blýlóðið rann alt niður á gólf, og þá stóð klukkan. Pln vesalings móðirinn hljóp út úr húsinu og kallaði á barnið sitt. Ij ti í miðri fönninni sat kona síðkhedd og svartklædd og mælti: “Dauðinn var inni í stof- unni hjá þér, eg sá hvar hann skaust með baraið þitt litla; hann er fljótari á sér en vindurinn; hann skilar aldrei aftur því, sem hann tekur.” “Segið mér bara, hverja leið hann fór,” mælti móðirinn, “segðu mér leiðina, þá skal eg finna hann.” “Veit eg vegin,” sagði srartklædda konan; “en áður en ég segi þér hann, verðurðu nð sragja fyrir mig allar vísurnar, sem þú hefir sungið fyrir barnið þitt; mér er yndi að þeim; eg er nóttin, eg sá hversu þú tárfeldir meðan þú söngst þær. ” “Eg skal syngja þær allar,” sagði móðirin, “en tefðu mig ekki, svo eg geti náð honum og fundið barnið mitt.” En nóttin sat þögul og grafkýr; þá sló móðir- in höndum sínuin, söng og táraðist; maigar voru vísurnar; þó vóru tárin fleiri; eftir það sagði nóttin: Farðu hægra megin, inn í greniskóginn dimma; þangað sá eg dauðan fara með barnið þitt litla.” Langt inn í skóginum lágu vegirnir á víxl og vissi hún ekki, hvern fara skyldi; þá sá hún hvar stóð þyrnirunnur blaðlaus og blómlaus; þetta var líka um hávetur og var ísing á greinunum. > “Hefurðu ekki séð dauðann ganga fyrir með barnið initt?” —“Jú!” svaraði þyrnirunnurinn “en fyr segi eg þér ekki, hverja leið hann fór, en þú vermir mig við hjarta þitt; ég frýs í hel ég verð að tómum fs. ” Hún þrýsti þymirunninum að brjósti sínu svo fast, að honum gat vel ylnað, og gengu þvrara- ir inn í holdið, svo að blóðið dreyrði í stórum dropum, en þvrairunnurinn skant út nýum og grænum blöðum og blómgaðist um nóttina í vetrar nístingnum, svo var hlýtt. við hjarta hinnar mótlættu móður; og þyrnirunnurinn sagði henni veginn, sem hún átti að fara. Þá kom hún að miklu hafi, en þar vóru hvorki skip né bátar. Sjóinn hafði ekki lagt svo vel, að ísinn héldi og ekki var hann svo grunnur, að hún gæti vaðið, en yfir hann varð hún að komast, úr því hún vildi finna barnið sitt; hún lagðist niðnr til að drekka upp sjóinn og var það ógjörningur, en móðirinn hélt í hörmum sínum að kraftaverk kynni að verða. “Nei, þetta tekst aldrei,” sagði sjórinn, “við skulum hqldur koma okkur saman; mér þykir gaman að safna perlum, og augun þfn eru skær- ustu perlurnar, sem eg hef séð; viljirþú gráta þeim til mín, þá skal eg bera þig til stóra gróðrar- luissins, þar sem dauðinn býr og gætir blóma og trjáa; hvert þeirra um sig er mannslíf.” “Æ, alt vil ég vinna til að komast þangað sem baraið mitt er,” sagði móðirin grátmædda og grét en sárar,og augu hennar hnigu niður á hafsbotn og urðu að tveimur dýrindis perlum, en sjórinn reið undir hana, og kastaðist hún í einni sveiflu yfir á ströndina fyrir handan. Þar stóð undarlegt hús mílubreitt og var ekki að vita, hvort það væri skóg vaxið fjall með hellisskútum, eða það væri timbrað upp; aumingja móðirin gat. ekki séð það hún hafði grátið úr sér augun. “Hvar get eg hitt dauðann, sem fór með barti- ið mitt litla?” sagði hún. \ “Ekki hefir hann komið hingað enn þá,” sagði grafarakonan gamla, sem gæta átti gróðrar- húss dauðans. — “Hvemig komstu á veginn hingað og hver hefir hjálpað þér?” “Guð hefir hjálpað mér ,” svaraði hún, hann er miskunsamur það munt þú vera líka. Hvar get eg fundið baraið mitt litla?” “Eg þekki það ekki,” mælti konan, “og þú ert sjónlaus. Fjöldi blóma og trjáa hefir fölnað í nótt, dauðinn kemur bráðum og gróðursetur þau f nýjum reit. Pú veizt víst, að hver maður á sitt lífstré eða sitt blóm, eftir því sem hverjum kann að vera háttað; þau eru eins á að sjá og hver önnur jurt eða tré, en hjartsláttur er í þeim öllum. Baraahjörtun bærast líka. Eftir þessu skaltu fara ; ekki er að vita, nema þú þekkir hjartslátt barnsins þíns, en hvað gefurðu mér til þess, að eg segi þér, hvað þú áttað gera frekara?” “Egá ekkert að gefa,” ansaði móðirin sorg- bitna, “en eg skal ganga á heimsenda fyrir þig?” “Þangað á eg ekkert að sækja,” sagði konan, “en þú getur látið mig fá svarta hárið þitt síða; þú \reist sjálf að það er fallegt, og það á nú við mig; eg skal láta þig fá livíta hárið mitt; það er betra en ekki neitt. ’ ’ “Þú mælist þá ekki til meira!” sagði móðiriu “ það er þér velkomið. ” Og hún gaf göndu kon- uuni fallega hárið sitt, og fékk hárið hennar snjó- hvíta í staðinn. Nú gengu þær inn í hið mikla gróðrarhiís dauðans. Þar óx f jöldi trjáa og blóma undarlega hvað innan um annað; þar stóðu fagrir hýasintar undir glerhjálmum, þar stóðu gildvaxnir píónar; þar uxu sæjurtir og vóru sumar þeirra mjög svo blómlegar, en aftur var kyrkingur í sumum; vatnssníglarnir hringuðu sig utanum þær og svartir krabbar læstu sig uin stofnana. Þar stóðu fagrir pálmar, eikur, lilynir, péturseljur og blómgað blóðberg; hvert tré og hvert blóm átti sér nafn, hvert einstakt merkti mannslíf og vóru mennirnir á lífi, sumir á Kínlandi, sumir á Græn- landi og hvarvetna í heiminum. Þar stóðu stór tré í litlum gróðrarkerum, svo að þau máttu ekki þrífast og lá við að þau sprengdu kerin; hingað og ]>angað stóðu líka lítil og leiðinleg blóm í frjóvum jarðvegi; ]iau voru varin mosa alt í kring, og dekurlega liirt og stunduð. En móðirinn harm- þrungna laut ofan að öllum litlu nýgræðingunum og eyrði mannshjörtun bærast í þeim öllum og innan um þúsundir þúsunda þekti hún hjartslátt- inn barnsins síns. “Parna er það!” kallaði hún og seildist með hendina út yfir dálítin bláan kókus, sem hallaðist út á aðra hliðina og var næsta sjúklegur. “Snertu ekki blómið,” sagði gamla konan, “en stattu héraa þegar dauðinn kemur, — en lians er nú von á hverri stundu, — þá láttu láttu hann ekki kippa jurtinni upp og hótaðu hon- um, að þú skulir fara eins með hin blómin; þá verður hann hræddur, því hann á að standa drottn skil á þeim og má ekkert upp slíta fvr en honum þóknast.” í sama bili blós nákaldur þytur eftir endilöng- um salnum og fann móðirin blinda á sér, að það var dauðinn, sem kom. “Hvernig gazt >þú ratað hingað?” spurði dauðinn, “hvernig gazt þú orðið fljótari en eg?” ““tjg er móðir,” svaraði hún: Og dauðinn seildist með sinni löngu liendi eftr blóminu litla og veika, en hún hélt höndunum rígspertum utan um það, og var Jm3 hrædd um að hún kynni að koma við blöðin. Þá blés dauðinn á hendur hennar og fann hún að það var kaldara en vetrarnepjan; féllust henni þá hendur. “Þú mátt ekkert við mér,” sagði dauðinn. “En guð má við þér,” sagði hún. “Eg geri ekki annað en það, sem er hans vilji,” mælti dauðinn, “ég er hans urtagarðsmað- ur; ég tek öll blóm hans og tré og gróðurset þau í stóra paradösargarðinum á ókunna landinu, en ekki þori eg að segja þér, hveraig þau gróa þar og hveraig þar hagar til. ” “Gefðu mér barnið mitt aftur,” grátbændi móðirin hann. T sama bili tók hún útan um tvö fögur blóm, sem stóðu þar rétt hjá, sitt með hvorri hendi, og kallaði til dauðans: ‘ ‘ Eg slít upp öll blómin þín, því eg er sturluð af örvæntingu.” “Snertu ekki á þeim ,” sagði dauðinn: “Þú þykist sjálf vera svo ólánssöm, en nú ætlarðu að að gera aðra móðir jafn ólánsama.” “Aðra móður?” sagði hún og slepti undir eins blómunum. “Hérna ern augun þín, ” sagði dauðinn, “ég hef slætt þau upp úr sjónurn; það stóð svo mikil birta af þeim;ég vissi ekki að það vóru augun þín; taktu við þeim aftur, þau eru skærari núna ei; þau vóru áður; líttu svo niður í djúpa branninn rétt hjá þér, og skal eg segja þér nöfnin á baðum blómunum, sem þú ætlaðir að slíta upp; þú sérð þá ókomna æfi þeirra, >alt, sem þú ætlaðir að eyða og ónýta. ’ ’ Og hún leit niður í brunninn og var það fagnaðar sjón að sjá, hversu æfi annars barnsns varð blessunarrík fyrir heiminn, hversu það jók auðnu og yndi allstaðar nærri sér. Og hún sá ]>að, sem fyrir hinn barninu lá og það var ekki annað en böl og bágindi, skelfing og volæði. “Hvortveggja er vilji guðs,” sagði dauðinn. “Hvort þeirra er blóm ógæfunnar og hvort er blóm blessunarinnar?” spurði hún. “Það segi cg þér ekki,” ansaði dauðinn, “en hitt skaltu vita, að annað þeirra var blómið barnsins þíns; það vóru forlög þess sem þú súst, ■— hin ókoma æfi þess. ” Þá hljóðaði móðirinn upp yfir sig af ótta. “Hvort þeirra var barnið mitt? segðu mér það; frelsaðu saklevsingjann, frelsaðu barnið mitt frá öllu þessu volæði; taktu það heldur burt, og flvttu það inn í guðsríki; gleymdu tárum mínum, gleymdu bænum míuni, gleymdu öllu sem eg hef sagt eða gert. “Eg skil þig ekki,” mælti dauðinn. “Viltu fá barnið þitt aftur, eða á eg að fara með það þangað sem þú ekki veist?” Þá sló móðirinn höndum sínum og féll á kné og bað til guðs: “Bænheyr mig ekki, ef eg bið gagnstætt þínum vilja, sem öllum «r fyrir bestu, bænheyr mig ekki.” Og hiin drap höfði niður í skaut sér. Og dauðinn fór með barnið hennar inn í hið ókunna landið. Síðasta perlan. Eftir H. C. Andersen. Það var á einu ríkisheimili, farsældarheimili; allir þar inni vóru glaðir og bátir, liúsbændurnir. hjúin og vinirnir, því á þessum degi var sonur og erfingi í heiminn borinn; móðurinni og barninu leið vel. Lampinn í svefnherberginu var hjúpaður til liálfs; þar var nötalegt inni og héngu þykk tjöld úr dýrindis silki fyrir gluggum og vóru dregin þétt saman. Gólfábreiðan var þykk og rajúk sem mosi; alt var ems og í haginn búið til að blunda, sofa og njóta þægilegrar hvíldar; það gerði vöku- konan líka; hún svaf og það mátti hún . Pví hér var alt svo blessunarríkt. og ánægjulegt. Verndarandi hússins stóð við höfðalagið; yfir barnið, við brjóst móðurinnar breiddist eins og net lír blikandi stjörnum; hver þeirra um sig var heillaperla. Allar lífsins góðu dísir höfðu fæit hina nýfædda barni gáfur sínar; heilbrigði, auðlegð, ást og hamingja lýstu liér í ljóma, í stuttu máli alt, sem framast verður óskað hér á jörðu. “Alt hefir hingað verið fært og gefið,” sagði verndarandinn. “Nei!” heyrðist sagt rétt hjá; það var hinn góði engill barnsins. “Ein dís er ókomin enn með gáfu sína, en hiín kemur, hún kemur einhvern tíma m«ð hana, þó það kunni að dragast árum saman. Svðustu perluna vantar.” “Vantar? hér má ekkert vanta, en sé svo, þá leitum hana uppi, ]>essa voldugu dís; förum að finna hana. ’ ’ “Hún kemur, hún kemur einhveratíma; hennar perlu verður að hafa til þess að kerf ið geti orðið bundið saman.” “Hvar býr hún? hvar á hún heima? s«g mér það; eg fer og sæki perluna.” “Nú, þú vilt það,” sagði hinn góði engill barnsins; eg skal leiða þig á hennar fund, hvar svo sem hennar verður að leita; liún hefur engan varanlegan samaistað; hún keniur í höll keisarans og kofa kotungsins; hún fer ekki svo fram hjá nokkrum manni, að ekki verði eitthvað til menja og öllum færir hún einhverja gjöf, hvort sem það nú er heill heimur eða eitthvert leikfang. Það fer ekki heldur hjá því að hún muni líka hitta þetta barii. Þér mun þykja, að ekki sé ráð nema í tíma sé tokið; og er þá bezt við förum að sækja perl- una, seinustu perluna í allri þessari auðlegð.” Og nú svifu þeir hönd í hönd til þ«ss staðar sem dísin dvaldi á um þennan tíma. Það var stórhýsi með dimmum göngum og tómum stofum, og var þar einhver undarleg kyrð á öllu; vóru þar opnir gluggar í röð, svo að hráslagaloft-ið að utan lagði inn í húsið, en fyrir gluggunum héngu hvít tjöld, löng og síð og blöktu fyrir vindsúgnum. Á miðju gólfinu stóð opin líkkista og í henni lá lík konu einnar, sem dáin var í blóma aldurs síns; hún var alþakin yndislegum, glænýum rósum svo að ekki sást annað en hendurnar fögru lagðar í kross og andlitið svipgöfga, sem dýrðl«gt var orðið í dauðanum með hinum háleita blæ alvör- unnar og helgunarinnar í guði. Við kistuna stóð maður hennar og börn; það var hedl hópur; hið minsta hafði hann á handlegg sér; þau kvöddu hana í síðasta sinn, og maðurinn kysti á hönd hennar, höndina, sem nú var eins.og visið laufblað, en tafði áður veitt þeim hjúkrun og þægindi með krafti sínum og kærleika. B«isk og liöfug tár lirundu í stórum dropum niður á gólfið; en ekki var þar talað nokkurt orð. í ]>eirri þögn bjó heill sorgar heimur. Og þau gengu burt með grátekka, hægt. og stilt. Ljós logaði þar inni, blaktandi í vindinum og tcygði upp rautt skarið. ókunnugir menn komu inn, lögðu lokið vfir hina framliðnu og slógu hart á naglana ;hamarshöggin buldu svo að undir tók i herbergjum og göngum hússins; þau ómuðu til hjartna þeirra; sem áttu um sárt að binda. “Hv«rt ertu að fara með mig?” sagði verndarandinn; “ekki býr hér nein dís, sem á þá perlu, er teljast megi með bestu gjöfum lífsins.” “A þessum stað býr hún, héraa á þessari helgu stund,” sagði verndarengillinn og benti út í horn, og þar sem móðirinn hafði setið í lifanda lífi innan um blóm og myndir, þar sem hún eins og heilladís hússins hafði horft kærleiksríkum augum til bónda síns, barna og vina, þar sem hún hafði lýst eins og sólargeisli á heimilinu og verið sameiningarband og hjarta alls og allra, s«m þar vóru, — þar sat nú ókunn kona í síðum klæðum; það var Sorgiv, sem nú var orðin húsfrvja og móðir í stað hinnar framliðnu. Brennandi tár hrundi niður í skaut hennar, og varð að perlu; hún glitraði með öllum regnbogans litum og engillinn greip hana og stóð af henni birta eins og af stjörnu með sjölitum Ijóma. “ Sorgarperluna, síðustu perluna má ekki yanta; af lienni eykst hinum öðram perlurn ljómi og máttur. Hér máttu sjá litaskraut friðarbogans, —friðarbogans, sem tengir jörðina við himininn. í hvert smn, er einhver ástvinur deyr frá oss, þá eignumst vér á himnum einum vininum fleira, sem vér þráum. Vér horfum úr náttmyrkri jarðarinnar upp td stjaraanna, upp til fullkom- nunarinnar. Virtu fyrir þér sorgarperluna; í henni eru fólgnir Psykke-vængirnir, s«m bera oss burtu héðan.”

x

Lögberg

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.