Lögberg - 25.08.1921, Blaðsíða 3

LÖGBERG. FMTUDAGINN, 25. AGúST 1921
Bls. 3
I
1 '<l!l!l!!!lll!l!!llllll!lllllllinilll!llll!l!llllllllll!l!!!!ll!l!llllll!!ll!líl![!ll!!l!llllllllllllll!l!llll!lllllll!!lllll!*i
| Sérstök deild í blaðinu
1 <IT!!!!l!!!lll!lll!l!lllll!lllll!!lll!lllll!IU!l!IIIUIIl[imnnUin!I!llt!l!IIUtlDU!U!liailUlim[ni!n!
inailliH!ll!HII0a!!l!BI1!!B!!IIHim!inBII!lBIII!ai!1!ai!l!MHI!lia!Bail!aiI£
SOLSKIN
niiiinniiiiiiiiiiiiin’ |
Fyrir börn og ungíinga 1
f .....
II
Professional Cards !
WMliMWIllMI1Mi[lMllllMIIMIItMlll]MIMIl«]lllMIIIMIIMl]M«lliMllli»liMlllim;i:;MBWl!li.N
IIIIMIIIMlllll
IIIIHIIIMIIIMIIIMIIIII
l!!IMIIUMinHlll!MIM!!!MllllMIJI!M!IIIHI!!IMlMII!MlinMIIIMIIIII
IIIIIHillHMill!l
IIIMIIIII
IIIIMIIIIMIIIIHIIIMIIIMUIM'1!!
Jámsmiður.
Það var einu sinni fátækur bóndi, er Smiður
hét. Ekki er 'þess getið hvort hann var smiður
eða ekki, en Járn-Smiður var hann jafnan
nefndur.
Járn-Smiður hafði miðlungi gott orð á sér,
og ætluðu sumir að hann vissi lengra en nef hans
náði, enda lék hann nágranna sína ýmsum brell-
um.
Eitt sii^i tók hann línvoð frá konu einni og
fól undir sæng hennar.
Konan leitaði að voðinni, en fann ekki. Fór
liún 'þá til Járn-Smiðs og 'hét á hann að duga
sér og finna fyrir sig voðina.
—Hverju vilt þú launa, ef eg finn? spyr
Járn-Smiður.
— Pund af mjöli og pund af smjöri mun eg
gefa þér í fundarlaun, segir konan.
— Því mun eg kaupa, segir Járn-Smiður, og
tekur til að tauta eitthvað fyrir munni sér. Og
eftir nokkra stund segir hann 'konunni hvar voðin
er, og fær svo laun sín.
Skömmu senni hvarf folald, sem herramaður
einn átti, og fanst hvergi. En Járn-Smiður
hafði tekið það og bundið við tré út í skógi.
Herramaðurinn sendi eftir Járn-Smið og
spurði, hvort hann vissi hvar foaldið væri niður
komið.
— Ekki veit eg Iþað, segir Járn-Smiður, en
naumast trúi eg öðru en hægt sé að hafa upp á
því. ef reynt væri.
Hét þá herramaðurinn að launa honum vel,
ef hann fyndi fyrir sig folaldið, því það væri
hinn mesti kostagripur.
Jám-Smiður lézt þá þylja galdraþulur, og
að stundu liðinni segir hann að folaldið sé bund-
ið við tré út í skóginum, og fannst það þar sem
hann viísaði til.
Herramanninum þótti mikils vert um kunn-
áttu Jám-Smiðs, galt honum 100 krónur og lof-
aði hann mjög. Varð Járn-Smiður brátt fræg-
ur um alt landið, -og leituðu margir ráð hjá lion-
um.
Þá bar svo við, að keisarinn týndi giftingar-
hring sínum, og fanpt hann ekki hvemig sem
leitað var.
Keisarinn gerði þá út sendimenn með hesta
og vagn á fund Smiðs bónda, því að honum höfðu
borist fregnir um það, hve leikinn hann væri í
að finna horfna muni.
Níi þótti Járn-lSmið horfa óvænlega fyrir
sér og engar líkur til að hann fyndi hringinn.
Hann vildi þó ekki fæarst undan tilmælum keis-
arans, heldur freista hvemig úr kynni að rætast.
Steig hann nú upp í vagninn og var svo ekið til
hallar keisarans í einum spretti.
— Góðan daginn, bóndi góður, sagði keisar-
inn, er Jám-Smiður var leiddur fyrir hann.
— Heilir og sælir, herra keisari! sagði Járn-
Smiður, og fékk varla komið upp orði fyrir feimni
og kvíða.
— Eg hefi látið kveðja þig þig hingað, mælti
keisarinn, svo að eg geti fengið að vita hvar
hringurinn minn er niður kominn. Finnir þú
hann, mun eg vel launa. En takist þér ekki að
hafa uppi á honum, mun eg lífláta þig fyrir kukl
og pretti. Lét hann síðan leiða JárnJSmið í
-burtu og fara með hann inn í afskektan klefa.
— Nú getur þú þulið þulur þínar í alla nótt,
mælti 'keisarinn að skilnaði, en á morgun árdegis
verður þú að segja mér það sem eg hefi spurt þig
um.
Nú var Járn-Smið ekki farið að lítast á blik-
una. Þóttist hann ekki sjá annan kost vænni,
en að r'eyna að komast sem fyrst hurt úr höllinni.
Þó réð hann það af að bíða miðnættis, og fara
þegar haninn galaði í þriðja sinn.
Meðan bóndi var að brjóta heilann um þetta,
sátu þrír menn í næsta herbergi og vom að bera
saman ráð sín um það, hveraig.þeir ættu að sjá
sér borgið með hring keisarans, því þeir höfðu
stolið honum. Þessir menn voru bryti keisar-
ans, ökumaður hans og skósveinn.
— Nú er komið í óefni fyrir okkur, mælti einn
þeirra. Sé þessi ólu'kkans galdramaður eins
kænn sem sögur fara af, þá kemur hann öllu upp
um okkur. Við skulum nú standa á hleri við
dyrnar og vita hvers við verðum vísari. Kom-
umst við að raun um að hann viti um þjófnað-
inn, þá er ekki um annað að gera en að flýja á
náðir hans og biðja hann að koma ekki upp um
okkur.
Skósveinninn læddist nú að dyrunum og
hlustaði. En í sama bili gól haninn í fyrsta
sinn.
Bóndinn hafði beðið þess með óþreyju, að
haninn færi að gala, og sagði:
— Nú vantar tvö.
Skósveininum heyrðist hann segja “tvo”, og
hélt að hann ætti við félaga sína. Hann hljóp til
þeirra og sagði:
— Víst veit hann um ökkur, því áð þegar eg
lagði eyrað að skráargatinu, þá sagði hann að
nú vantaði tvo, og átti hann þar auðvitað við
ykkur.
— Bíðum við, — eg skal nú vita hvað eg
heyri, mælti brytinn, og lagði eyrað við hurðina.
En þá gól haninn í annað sinn.
— Nú er að eins eitt eftir, sagði bóndinn,
og varpaði öndinni léttara en áður.
Brytanum brá heldur en ekki í brún. Iíann
gekk til félaga sinna og mælti með skjélfandi
röddu:
— Það er enginn efi á því, að hann veit alt
út í æsar með okkur. Eg var ekki fyr kominn
að hurðinni en hann sagði að nú væri að eins
einn eftir.
— Nú ætla eg að reyna, mælti ökumaðurinn.
Verði hann mín var líka, 'þá er ekki um annað að
gera en að meðganga fyrir honum.
Hann lagði eyrað við skráargatið og hlust-
aði. Og það stóð heima: — í sömu svipan gól
haninn í þriðja sinn, og bóndi spratt á fætur og
sagði:
— Þriðja, — nú fer eg af stað.
Það var því ekki um að villast: hann hafði
orðið þeirra var allra, — vissi, að þeir vom
sekir og ætlaði nú af stað til keisarans, til þess
að segja til þeirra.
Þeir flýttu sér því inn til hans og fleygðu
sér fyrir fætur hans.
— Steyptu okkur ekki í glötun, góði maður!
Við skulum verá þér óendanlega þakklátir, ef þú
vægir okkur og segir ekki keisaranum frá stuld-
inum. Héma er hringurinn, gerðu við hann
hvað sem þú vilt, en í guðannn bænum vægðu
okkur!
Það lá við að fát kæmi á bóndann en vonum
bráðara var hann þó búinn að átta sig. Hann
setti nú upp dómarasvip og húðskammaði bófana,
en lofaði þeim því þó, að koma ekki upp um
þá, ef þeir hétu því og efndu, að stela aldrei fram-
ar. Því hétu þeir fúslega.
Hann lét nú hringinn undir gólfábreiðuna í
klefanum, og beið rólegur til morguns.
Árla morguns kom keisarinn til hans og
mælti.
— Hvar er nú hringurinn minn? — Hver
hefir stolið honum?
— Það hefir enginn stolið hringnum yðar
herra keisari, svaraði Jám-Smiðnr. Eg hygg að
hann hafi týnst og runnið héma inn undir gólf-
ábreiðuna.
Keisarinn lét nú taka upp úbreiðuna, og
undir henni fanst hringurinn.
Varð keisarinn mjög glaður, lét bera bónd-
anum ágætan morgunverð og gaf honum pung
mikinn fullan af peningum.
Engu að síður efaðist hann um það, að bónd-
inn væri gæddur nokkurri yfirnáttúrlegri gáfu
eða f jölkunnugur, og hugði því að reyna hann á
ný.
Meðan l>óndinn sat að morgunverði, gekk
keisarinn út í hallargarðinn og var að hugsa um
það, hverja þraut hann ætti að leggja fyrir bónd-
ann. Sá hann þá járnsmið skríða í garðinum,
tók hann upp og gekk með hann í luktum hnefa
inn til 'bóndans.
— Þú ert maþur glöggskygn og sannsögull,
mælti keisarinn; seg þú mér nú umsvifalaust,
hvað eg hefi í hendinni.
Bóndanum félst hugur. Hann varð laf-
hræddur, og í örvænting sinni mælti hann: — eins
og hann væri að tala við sjálfan sig:
— Vcsalings Járn-Smiður! Nú ertu genginn
í greipar keisarans, og þaðan fær enginn frelsað
þig!
Keisarinn lauk upp lófanum og leit á járti-
smiðinn með undrun.
— Eg verð að játa, að þú ert meiri galdra-
maður en eg hugði, mælti hann. Það er víst
bezt, að koma sér vel við þig.
Og hann gaf bóndanum annan pung af pen-
ingum, og varð með þeim vinátta mikil upp frá
því. Þurfti Jám-iSmiður aldrei framar að
beita brellum sér til fjár.
—Æskan.
Ung kvenhetja.
Snemma morguns gekk lítil stúlka, á að
gizka 9—10 ára gömul, eftir götu utarlega í
borginni Nýju Jórvík.
Gamli og gatslitni hatturinn hennar vernd-
aði andlitið lítið fyrir brennheitum sólargeislun-
um. ■ Skór hennar, rifnir og gatslitnir, gerðu
gönguna þunga og erfiða fyrir smáu fæturnar,
— vegurinn var harður og rykugur. — Hún hóf
göngu sína eftir veginum út úr bænum.
“Er þetta rétta leiðin til Sing-iSing” (fang-
dsi fyrir utan Nýju Jórvík) spurði hún mæðu-
lega mann sem hún mætti.
“Já, bamið mitt,” svaraði hann.
Það var kominn miður dagur, og litla stúlkan
hélt stöðugt áfram, án þess að hvíla sig.
“Er þetta leiðin til tSingJSing?” spurði hún
miðaldra mann sem ók fram hjá henni.
“Já,” svaraði hann, “en hvað ætlar þú
að gera þangað? Hann stöðvaði hestinn og
bauð litlu stúlkunni að vera í vagninum. Hún
gegndi því engu en hélt leiðar sinnar.
Þegar kvöld var komið, settist Katrín litla
(svo hét barnið) á stein, rétt við veginn, yfir-
komin af huigri og þreytu. Tár komu fram í
augu hennar, en hún barðist á móti því að gráta
alt hvað hún gat.
“Hvað hún er góðleg litla stúlkan, sem sit-
ur þama,” sagði ung stúlka, sem gekk eftir veg-
inum um leið og hún gékk til Katrínar og spurði:
“Því ertu hér alein?” %
“Eg er á leið til Sing-Sing,” svaraði Katrín.
“Það igetur ekki verið alvara þín bam? þú
getur ekki farið ein svo langa leið; það eru þrjár
mílur þangað héðan — þú hefir haldið það styttra
en það er.”
Katrín litla hristi höfuðið og svaraði engu,
og tárastraumur rann viðstöðulaust niður eftir
kinnum hennar.
“Hvað ætlar þú að gera til Sing-Sing?”
Katrín þagði. “Hefir þú borðað kveldmat eða
miðdegismat og ekki morgunmáltíð heldur?”
Katrín svaraði engu.
“Komdu með mér. Hvað heitir þú?”
“Katrín.”
“Fylgdu mér, Katrín, og fáðu þér að borða,
svo getur þú hvílt þig hjá okkur í nótt, haldið
síðan áfram á morgun ef þér lízt”.
Katrín litla fór á fætur, og fylgdist með
stúlkunni, sem talaði svo blíðlega til hennar. Eft-
ir stutta leið komu þær að stóru húsi og gengu
þar inn. En hvað alt var þar þrifalegt og fall-
egt.
“Anetta,” sagði stúlkan, “gefðu þessari
litlu stúlku að borða, og þegar hún hefir lo>kið því
skulum við athuga hvort við getum ekki hjálpað
henni meira.”
Meðan Katrín var að borða, fór unga stúlkan
sem með hana kom, inn til móður sinnar, og
sagði henni frá þessu. Meðan á því stóð, kom
miðaldra maður inn í stofuna. “Frá hverju
ertu að segja bamið mift'?” sagði hann blíð-
lega. —
“ó, það er gott þú komst, elsku pabbi, eg var
að segja mömmu frá lítil'li stúlku, sem eg hitti
grátandi við veginn. Hún segist vera á leið
til SingJSing.” Eg hefi víst einnig mætt henni
í dag, hún spurði mig til vegar; eg bauð henni
sæti í vagninum, en hún svaraði mér ekki, og
fór sína leið. Hvar er hún?”
“1 eldhúsinu hjá Anettu. Þegar hún hefir
borðað skulum við tala við hami. Hún getur ver-
ið hjá okkur í nótt.”
Litlu síðar gengu mæðgurnar fram í eldhús
og spurðu eftir barninu.
“Hún er að borða,” sagði Anetta.
“Eg sé ekki barnið, Anetta, sögðu mæðgurn-
ar.
Ungfrúin og Anetta leituðu að Katrínu litlu
bæði utan húss og innan, en fundu hana eigi.
“Anetta! sagðirðu ekki barninu að hún
ætti að vera hér í nótt?”
“Jú, ungfrú, eg sagði henni, að hún skyldi
fá lítið rúm til þess að sofa í í nótt, hún leit á
mig stómm augum, en svaraði mér engu, hún
hefir eflaust haldið áfram.”
“Hún hefir einhverja sorg að bera; Anetta,
kallaðu á mig ef liún kemur aftur.”
En Katrín kom ekki aftur, hún hélt leið
sína, hafði engan tíma til þess að hvíla sig yfir
nóttina. Nú gat hún grátið, það sá enginn tár
hennar, sem glitruðu líkt og perlur í húmi nætur-
innar.
Forstjóri fangelsisins í Sing-Sing sat á vinnu-
stofu simii, þegar hann fékk orð um, að lítil stúlka
óskaði þess að tala við hann. Forstjórinn sagði
að láta hana koma inn til sín. Kona forstjórans
þvoði Katrínu litlu og greiddi hár hennar, áður
en hún leiddi hana inn til manns síns.
“Hvaðan kemur þú?” spurði forstjórinn vin-
samlega.
“Frá Nýju Jórvík.”
“Hveraig komst þú hingað?”
“Eg kom gangandi.”
“Til hvers ertu komin?”
Óttablandin leit barnið á forstjórann og sagði
grátandi:
“Eg ætla að sjá hann pabba minn.”
“Hver er faðir þinn?”
“Hann heitir Tange,” stundi hún upp með
ekka.
“Við höfum þrjá með því nafni,” sagði um-
sjónarmaður fanganna við fangavörðinn.
“ Já.”
“Hvað heitir faðir þinn?”
Katrín gat ekki svarað fyrir gráti.
“Jæja, við skulum þá koma og sjá þessa
fanga, sem hér eru.”
Fangavörðurinn tók barnið með sér, en for-
stjórinn gekk á eftir þeim.
Löksins nam fangavörðurinn staðar og
barði upp á klefa, er þar var. Fram í klefagatið
kom harðlegt andlit.
“Hér er dóttir yðar, sem ætlar að sjá yður,
Jakob.”
“Dóttir mín? Eg á enga dóttur.”
“Faðir minn,” kallaði Katrín, en þegar hún
sá hið harðlega andlit mannsins varð hún hrædd
og hörfaði frá. Það var ekki faðir hennar.
“Svo förum við þá til hinna” sagði fanga-
vörðurinn blíðlega, og síðan gengu þau að öðrum
klefa.
“Rickard, hér er dóttir þín, Katrín litla.’
“Katrín litla? — Já eg átti dóttur með því
nfni, en hún var ekki lítil; óhöpp mín hafa lagt
hana í gröfina. — Guð fyrirgefi mér. — Nei, nei,
þetta er ekki mitt barn.” ’Stór tár komu fram í
augu gamla mannsins, hann snéri sér undan og
andvarpaði þungan.
Þau gengu til þriðja klefans.
“Stefán, hér er dóttir yðar, Katrín, komin
að heimsækja yður.”
“Hvað?” spurði hann hryssingslega, um leið
og hann rak andlitið fram í klefaopið.
“Pabbi, pabbi,” kallaði Katrín og rétti fram
hendurnar.
“Hvernig ertu komin hingað, barn?” spurði
maðurinn mæðulega.
“Viljið þér að barnið komi inn til yðar?”
spurði forstjórinn.
“Egþakka yður fyrir, ef það er hægt.”
'Þungu jámhurðinni að fngaklefanum var
lokið upp og barninu leyft að fara inn. Katrín
litla hljóp í fiaðm föður síns og sagði grátandi
“Pabbi, pabbi.” Hann þrýsti baminu fast að
brjósti sér um leið og tárin hrundu niður kinnar
hans.
“Til hvers ertu komin hingað?” ispurði 'hann
eftir litla stund.
“Eg var að finnta þig, pabbi.”
“Hvernig komstu?”
“Gangandi.”
Alla leið frá Nýju Jórvík? Hann faðmaði
barnið en innilegar en áður.
“Hvernig líður móðir þinni?”
(Framh.)
Dr. B. Gerzabek
íí- 5' 9í Sé fíá. Fnjrlandi. L. R. C P. frá London. M R. C. og
M. K. O. S. fra Mamtolba. Fyrverandi aðstoðarlæknir við
nospital í Vinarlborjr, Prajr ojr Berlín osr fleiri hospítöl.
Skrifstofa á eijrin hospital 415—117 Prichard Ave..
Wmmpejr. Sknfstofutimi fra 9-12 f. h. ojr 3-6 ojr 7-9 e. h.
Dr. B. Gerzabek eijrið hospital 415—417 Prichard Ave.
Stundun ojr læknine valdra sjúklinjra. sem Ibiást af brjóst-
vieiki, hjartabilun. majrasjúkdómum, innýflaveiki, kvensjúk-
domum. karlmannasjúkdómum. tausraveiklun.
DR.B J.BRANDSON
701 Ldndsay BuUding
Phone A 7067
Office tlmar: 2—3
Helmlli: 776 Victor St.
Phonet A 7122
Winnipeg, Man.
Dr. O. BJORNSON
701 I.indsay Building
Office Phone: 7067
Offfice tlmar: 2- —3
Helmili: 764 Vlctor St.
Telephone: A 7686
Winnipeg, Man.
DR. B. H. OLSON
701 Lindsay Bldg.
Office: A 7067.
Viðtaktími: 11—12 og 4.—6.30
10 Tlicbna Apts., Ilonte Street.
Phonc: Slieb. 5839.
WINNIPBJQ. MAN.
Dr. J. 0. FOSS,
íslenzkur læknir
Cavalier, N.-Dak.
Dr. J. Stefánsson
401 Boyd Buildirter
COR. P0RTÍ\CE AVE. & EDMOfiTOfi IT.
Stundar eingongu augna. eyma. nef
og kverka sjúkaóma. — Er að hitta
frékl. 10-12 l.h. ag 2- 5 e. h.—
Talsími: A 3521. Heimili: 627
McMiIlan Ave. Tal3. F 2691
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Building
Cor. Portage Ave. og Kdmonton
Stundar eérstaklega berklaaýkl
og aUra iungnasjúkdúma. Hr aS
flnna & ekrlfatofunnl kl. 11—
12 f.m. og kl. 2—4 c.m. Skrlf-
stofu tals. A 3521. Heimili 46
Alloway Ave. Talelml: Sher-
brook 3153
J. G. SNÆDAL,
TANNLŒKNIR
614 Somereet Block
Cor. Portage Avo. tg DomIJ Streot
Talrtínii:. A 8889
J. Johnson & Co.
Klirðskurðormafinr fyrir
Konur og Karla
Margra &ra reynsla
48214 Main Street
Rialto Block Tei. A 8484
WINNIPEG
Thos. H. Johnson
°g
Hjalmar A. Bergman
fslenzklr lögfræðingar
Skrifstofa Room 811 McArthur
Buildlng, Portage Ave.
P. O. Box 1656
Phones: A 6849 og 6840
W. J. IANDAIj & co.
W. J. Lindal. J. H. Lindal
B. Stefánsson.
l.ögfracðlngar
1207 Union Trust Bldg. Winnipeg
pá er einnig a8 finna á eftirfylgj-
andi timum og stöðum:
Lundar — á hverjum miðvikudegi.
Riverton—Fyrsta og þriðja
Þriðjudag hvers mánaSar
Gii íli—Fyrsta og þríðja mlð-
vrikudag hvers mánaðar
JOSEPH T. THORSON
fslenzkur lögfræðingur
Heimaf. Sher. 4725
Heimili: Alloway Court
Alloway Ave.
MESSKS. PHII.I.IPS & SCARTH
Barristers, Etc.
201 Montreal Trust Bldg.,
Winnlpeg
Phons: A 1336—1337
Phone: Garry 2616
JenkinsShoeCo.
639 Notre Dame
Avenue
Vér leggjum sérstaka áherzlu á að
selja meðöl eftir forskriftum lækna.
Hin beztu lyf, sem hægt er að fá,
eru notuö eingöngu. fegar þér komið
með forskriftina til vor, megið Þér
vera viss um fá rétt það eem læknir-
inn tekur til.
COLCLEUGH & CO
Notre Dame Ave. og Slierbrooke St.
Phones N 7659—7650
Giftingalyfisbréf seld
A. S. Bardal
843 SHerbrooke St.
Selur lfkkistur og annait um útfarír.
Allur úthúnaður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann alakonar minnisvarða
og legsteina.
Skrtfst. tnlsími N («08
Ileimills talsími N 6607
Vér geymuir. reiðhjól yfir vet-
urinn og gerum þau eins og ný,
ef þess er óskað. AJlar tegund-
ir af skautum búnar til sam.
kvæmt pöntun. Áreiðanlegt
verfc. Lipur afgreiðsla.
EMPIRE CYCLE, CO.
641Notre Dame Ave.
Giftinga og
Jarðarfara-
blóm

með litlum fyrirvara
Birch blómsali
616 Portage Ave. Tals. 720
ST JOHN 2 RING 3
JOSEPH TAVLOR
LÖGTAKSMAÐUh.
Heimllls-Tals.: St. John 184.
Skrifstof u-Tals.: Mnln 7078
Tekur lögtnkl bæðl húsalelgu.kuldir,
veðskuldir, vtxlaakuldlr, Afgreiðir alt
aem að lögum lýtur.
Skrlfstofa, 255 Mn<n Btreec
ROBINSON’S BLÓMA-DEILD
Ný blóm koma inn daglega. Gift-
ingar og hábíðiablóm sértaklega.
Útfararblóm búin með stuttum
fyrirvara. Alls konar blóm og frr
á vissum tíma. —íslenzka töluö i
búðinni.
Mrs. Rovatzos ráðskona.
Sunnud. tals. A6236
J. J. Swanson & Co.
Verzla með taateignir. Sjá ur
leigu á húaum. Ánnaat lán o.
eldsáhyrgðir G. fl.
808 Paris Building
Phones A 6S40—A 631*