Lögberg - 29.03.1928, Blaðsíða 6

BIs. o.
I
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 29. MARZ 1928.
Ljónið og Músin.
Eftir Charles Klein.
(Saga sú, sem hór birtist í íslenzkri þýðingu,
kom fyrst út árið 1906 í New York).
Nú var Jefferson kominn alla leið heim að
húsi foreldra sinna, þessarar afskaplega stóru
marmarahallar, sem hafði kostað John Burkitt
Ryder nálega tíu miljónir dala. Flestum, sem
til New York komu, var mikil forvitni á, að sjá
þessa miklu höll og gerðu sér ferð þangað og
reyndu þá um leið að koma auga á manninn,
sem þar bjó, og sem alment var talinn ríkasti
maður í heimi.
Þeir voru að eins tiltölulega fáir, sem nokk-
urn tíma auðnaðist að stíga fseti sínum inn fvr-
ir dyr þessarar miklu hallar. Ryder var alls
ekki gefinn fyrir gestagang, og hann gætti þess
vel, að ókunnugir menn væri sér ekki of nær-
göngulir. Það var engu líkara, en að hann væri
alt af hræddur um sig fyrir einhverjum eða ein-
hverju. Hann var ekki hræddur við lögin; það
var öðru nær, þó honum þætti stundum nokkuð
óþægilegt, að svara undir eiði ýms.um spurning
um, sem fyrir hann voru lagðar í réttarsalnum.
Þjónarmr höfðu þær skipanir, að hlevpa eng-
um inn í húsið, nema. Hon. Fitzrov Baglev gæfi
samþykki sitt til þess. Bagley var nokkurs-
konar ráðsmaður þar á heimilinu og skrifari
Ryders og trúnaðarmaður. Hann var ekki fyr-
ir all-löngu kominn frá England.’ og hafði á sér
mikinn höfðingjabrag. Hann var vanalega
fljótur að gefa sínar fyrirskipanir og annað-
hvort var gestinum .strax vísað inn, eða honum
var jafnfljótt vísað á dyr.
Þegar maður sá þetta mikla hús frá stræt-
inu, gat maður ekki varist þeirri hugsun, að
það líktist æði mikið fangelsi, að öðru en því,
að það var skrautlegra og meira í það borið.
Gluggar voru allir jórnvarðir og ákaflega há
og sterkleg járngirðing umhverf.’s það alt. Það
var ekki vanalegt, að ríkisfólkið í New York
væri) heima um þetta leyti ár.s, en það stóð nú
þannig á fyrir Ryder, að hann átti of annríkt
að sinna sínum gróðafyrirtækjum, til að fara
burt úr borginni, og frúin var ein af þessum
fáu Bandaríkjakonum, sem ekki gat haft alla
hluti eftir sínu eigin höfði, og það, sem meira
var, þó sætti hún sig algerlega við það, að bónd-
inn réði fyrir þau bæði.
Jefferson þurfti ekki að hringja, þegar
hann kom að dyrunum. Dyravörðurinn var á
sínum stað. Hann var þannig settur, að hann
sá hvern mann, sem að garði bar, og hann gat
jafnan látið sinn yfirmann vita um gestkom-
una, hvar sem hann var í húsinu. En það voru
fáeinir menn, sem höfðu þau forréttindi, að
þeir máttu ávalt koma, þeaur þeir vildu, og var
sonur húsbóndans þar eðlilega efstur á blaði.
Dyravörðurinh. opnaði því strax hujrðina |og
Jefferson gekk inn, og var nú aftur kominn
heim til foreldra sinna.
“Er faðir minn heima?” spurði Jeffer.son
þurlega.
“Nei,” sagði hinn v.irðulegi dyravörður,
“hann er úti, en Mr. Bagley er uppi á lofti.”—
Og eftir ofurlitla stund bætti hann við: “Mrs.
Ryder er líka iheima.”
A þessu mikla heimili gætti húsmóðurinnar
ekki meira en svo, að þjónunum þótti meira um
vert, hvort ráðsmaður heimilisins væri heima
eða ekki, heldur en jafnvel húsmóðirin sjálf.
Jeffer.son gekk beint upp á loft. Jafnvel
þótt hann væri þarna öllu nákunnugur, þá næst-
um ofbauð honum nú að sjá alt það skraut og
öll þau listaverk, sem þarna var hrúgað saman.
Þegar hann kom upp, ætlaði hann að fara til
herbergja móður sinnar, en heyrði þá manna-
mól frá skrifstofudyrunum. Það var Bagley,
sem þar var að segja einum þjóninum fyrir
verkum.
Fitzrov Bagley var sonur aðalsmanns nokk-
ur.s á Englandi. Hann hafði yfirgefið ættjörð
sína, henni að skaðlausu, því þar hepnaðist
honum ekki að verða að nokkru liði, og átti nú
að reyna, hvort ekki gengi betur í Bandaríkj-
unum; og þar hafði hann gengið í þjónustu hins
mikla auðmanns. Með þeirr.i von, að eiga þess
kost að tína upp einhverja mola, sem kynnu að
falla af borðum hins ríka og mikla manns.
Áuð\dtað var þetta heldur lítilfjörleg staða frá
.sjónarmiði aðalsmanns, en það bætti þó mikið
úr, að hann gat ávalt sagt, að hann væri einka-
skrifari og trúnaðarmaður hins auðugasta
manns ,í Bandaríkjunum. Til þess að geta
staðið vel í stöðu sinni, þurfti hann að vera
njósnari og smjaðrari, og þá hæfileika hafði
hann í rfkum mæ’i. Hann vhr hræddur við hús-
bónda sinn, og gerði a/lt sem hann gat t;l að
þóknaist honum og dekra við hann. En öðrum
reyndi hann að koma í skilning um að hann,
sem væri sonur eins hinna göfu.íru, ensku aðals’
manna, sýndi Bandaríkjamönnum mikið lftil-
læti og góðvild, með því að dvelia moðal þe:rra.
Þegar Rvder var ekki heima, þá stjórnaði hann
heimilinu nokkurn veginn eftir sínu höfði, og
það kom oft fyrir, að hann gaf allskonar fyrir-
skipanir, sem voru gagnstæðar þe:m fyrirSkip-
unum, sem Mrs. Ryder hafði áður gefið, og
hann var mjög afskiftasamur a.f vinnufólkinu
og ósanngjarn í þess garð. Mrs. Ryder :sætti
sig vel við þetta. Iíún trúði því, að Bagley
væri manninum sínum þarfur maður, og þá var
•svo sem sjálfsagt að sætta sig við talsverð ó-
þægindi af hans hendi, ef því var að skifta.
Þar að auki hafði hún ávalt borið hina mestu
virðingu fvrir siðum og háttum aðalsins á Eng-
landi, og hún efaði als ekki, að í þeim efnum
væri þessi þjónn manns.ins hennar allra manna
bezt að sér. Klæðaburður hans og málfæri
sannaði það ótvíræðlega. Alt sem við kom
borðsiðum, kunni hann upp á sínar tíu fingur
og kunni vel að umgangast höfðingja. Hann
var því ómissandi maður á heimilinu, að því er
frúnni skidist.
Á þessum manni hafði Jefferson megnasta
ógeð, og það var mest hans vegna, að hann vildi
helzt ekki vera heima. Hann grunaði fastlega,
að hann væri illmenni, engu síður en hann var
ruddamenni, og það var enginn efi á því, að
Jefferson skildi þennan þjón föður síns bysna
vel. Hann var maður undirförull og ágjarn,
eins og húsbóndi hans. Hann hafði alt af eitt-
hvert ráðaibrugg í huga, og það sem hann nú
var fvrst og fremst að hugsa um, var að ná í
auðuga, unga stúlku og fá hana til að giftast
sér, eðá koma því svo fyrir, að hún sæi þann
kostinn vænstan, að giftast sér. Honum duld-
ist ekk:, að hann hafði lítið tækifæri til að fá
slíka stúlku með því móti að ganga hreint að
verki o? biðja hennar, eins og gengur og gerist,'
og varð hann því að fara eirihverjar króka-
leiðir og ná stúlkunni á sitt vald án þess faðir
hennar vissi um það. Stúlkan, sem hann var
að hugsa um, var Kate, dóttir Senator Roberts,
sem var einkavinur húsbónda hans, eins og fyr
er getið. Og þau feðginin komu oft í hús Rvd-
ers og þau Miss Roberts og Bagley urðu tölu-
vert vel kunnug. Þessi unga og efnilega stúlka
háfði engar hærri hugsjónir en þær, að klæða
s:g fallega og njóta sem mestra skemtanna og
húii sá ekkert á móti því, að komast í náinn
kunningsskap við Bagley, og þegar hún komst
að því, hvert hann stefndi, þá var svo fjarri
því, að henni þætti þaíj miður, að henni þótti
meira að segja vænt um og töluvert til þess
koma. Hann var að vísu ekki í hárri stöðu nú,
en hann var af höfðingja ættum. og það gæti
svo farið, að hann yrði einn af lávörðunum á
Englandi, en sjálf hafði hún nóga peninga
handa þeim báðum. Það gat velið, að Bagley
yrði nógu góður eiginmaður. En hún sagði
engum frá þessu. og gætti þess vandlega, að fað-
ir hennar kæmist ekki á snoðir um þetta. Hún
vissi vel, að hann ætlaði.st til að hún giftist
Jefferson Ryder, en enginn vissi betur en hún
sjálf, að sá draumur mundi aldrei rætast.
Sjálfri féll henni Jefferson vel í geð og vildi
gjarnan giftast ho'rium, en e'f hann tók einhverja
aðra fram yfir hana, og hún hafði býsna Ijósa
hugmynd: um að svo mundi vera, þá var hún
ráðin í því, að taka ser það ekki nærri. Hún
hélt því áfram kunningsskapnum við Bagley,
svona á laun, en lét föður sinn og Ryder halda,
að Jefferson væri eini maðurinn, sem hún hafði
hug á.
“Jorkins,” sagði Bagley við þjóninn, sem
hann var að tala við, “þegar húsibóndinn kem-
ur heim, þarf hann á skrifstofunni að halda.
Sjáðu um, að hann verði ékki'ónáðaður. ”
Maðurinn játaði þessari fyrirskipun með
mikilli undirgefni og ætlaði svo að fara sína
leið, en Baglev kallaoi á hann aftur og sagði:
“Heyrðu, Jorkins, þú verður að setja ann-
an mann við framdyrnar. Þar var enginn um
tíma í gær, og þegar Mr. Rydep kom heim, þá
var úti fvrir dvrunum einhver náungi, sem var
svo ósvífinn, að ávarpa hann, þegar hann kom
út úr vagninum. 1 vikunni sem leið reyndi
einhver blaðamaður að taka mynd af honum á
sama/ stað. Mr. Ryder er æfur út af þessu.
Slíkt má ekki koma fyrir aftur. Eg ætlast til,
að þú sjáir um það. ”
“Það .skal verða séð um þetta, ” sagði þjónn-
inn og hneigði sig og fór svo ofan. Bagley leit
upp og kom þá auga á Jeffersion. Hann roðn-
aði og það var eins og honum yrði töluvert bylt
við að sjá hann.
“Komiðþér sælir! Svo þér eruð kominn
heim frá Evrópu, Jefferson. En hvað það er
ánægjulegt. Móður yðar þykir víst vænt um.
Hún er inni í sínum herbergjum. ’ ’
Jéfferson skild’, að Bagley vildi gjarnan
losast við sig sem fyrst, en hanri fór sér hægt
og staldraði við af ásettu ráði. Þegar þjónninn
var farinn, sagði hann:
“Þetta hús er alt af meir og meir að líkjast
hermannaskála. Þér hafið svo mikið af þjón-
um um alt húsið, að það er ekki hægt að þver-
fóta fyriri þoim.”
Bagley rétti úr sér, þandi út brjóstið og
setti á sig nokkurs konar ýfirvaldssvip, eins og
hans var siður, þegar hann vildi sýna vald sitt
og yfirlæti.
Það er algjörlega nauðsynlegt, að allrar
varúðar sé gætt, hvað föður yðar snertir. Líf
hins auðugasta og áhrifamesta fjármálamanns
er of mikils virði, til þess að gefa dónunum
ta’lsifæri á að vinna honum mein, eða kannske
ráða hann af dögum.”
“Hvaða fólk eigið þér við?” sagði Jeffer-
son og þótti sjáanlega hálfgaman að þessu.
“Þessa algengu dóna, lægri stéttirnar; þessi
i uddamenni, ” svaraði Bagley til að skvra mál
sitt.
“Já, sei, sei,” sagði Jefferson og hló við.
“ef| auðmenn’rnir okkar kæmust. nokkurs stað-
ar nærri því að vera eins góðir menn og vel
siðaðir eins og vanalegir alþýðumenn eru. þá
þvrftu þeir áreiðanlega engan vörð að hafa
um sig. ”
Bagley ypti öxlum og sagði:
“Faðir yðar hefir varað mig við þessum
iafnaðarhugmvndum, sem þér gangið með,” og
bætti síðan við með talsverðu yfirlæti: “Eg
he'fi þjónað í þrjú ár við hirðina á Englandi, og
eg veit hvaða ábyrgð á mér hvílir í þessum
efnum.”
“En þér eruð nú enginn hirðmaður hérna,”
sagði Jefferson.
“Hvað svo sem eg kann að vera,” svaraði
Baglev, “þá hefi eg hér engan yfirmann, nema
föður yðar einan. ”
“Meðal annara orða, Bagley;” sagði Jeff-
erson, “live nær bú’st þér við að faðir minn
komi heim? Eg þarf að finna hann. ”
“ Eg held það sé alveg ómögulegt,” svaraði
Baglev með miklu yfirlæti. “Hann hefir mælt
sér mót hér við eina þrjá menn fyrir kveldverð-
artíma, og þar að auki er hér dálítill fundur,
sem liann þarf að vera á. Nei, það er alveg
ómögulegt, að þér getið séð hann núna.”
“Eg er ekki að spyrja um, hvort það sé
mögulegt eða ómögulegt. Eg sagði bara, að eg
þyrfti að sjá hann, og eg ætla að gera það,”
sagði Jefferson \, þeim róm, að Baglev fann að
það var þýðingarlaust að veita mótstöðu. “Eg
ætla að skrifa honum nokkrar línur og skilja
þær eftir á skrifborðinu hans.”
Hann gekk að skrifstofudvrunum til að fara
þar inn, en Bagley reyndi að koma í veg fyrir
það og gekk í veginn fvrir hann.í
“Það er einhvrir þarna inni,” sagði hann í
hálfum hljóðum. “Einhver, sem er að bíða
eftir föður yðar.”
“ Já, einmitt það,” sagði Jefferson, “eg ætla
að sjá hver það er”, og svo vék hann Bagley
til hilðar og opnaði hurðina.. Jú, það var ein-
hver inni í herberginu. Það var Kate
Roberts.
“Komdu blessuð og sæl, Kate. Hvernig
líður þér?”
Þau nefndu hvort annað sínum skírnar-
nöfnum, því þau höfðu verið knnnug í mörix ár
og alt af verið góðir vinir, þó þau væru all-ólík.
TTonum, hafði jafnvel um tíma ekki fundist það
fiarri lagi, að láta að vilja föður síns og ganga
að eiga hana, og það var fvrst eftir að hann
kvntist Shirley Rossmore, að hann sá hversu
fjarstætt það var. Hann fann þá betur en
nokkru sinni fvr, hve óskaplega mikill munur
getur verið á tveimur konum. Kate bafði ýmsa
góða kosti. ITún var ekki gáfuð, og hún hugs-
aði ekki um margt annað, en að klæða sig vel
og láta eftir sér það sem hana langaði til og
eyða peningum. En 'þrátt fyrir það gat vel
verið, að hún yrði ánægð, ef hún giftist ein-
hverjum sæmilega góðum manni, og því sárn-
aði Jefferson, ef hún lenti í höndunum á þess-
um ref. sem nú var skrifari hjá föður hans, og
sem vafalaust vildi fá hana vegna þess að hún
átti sjálf $100,000, auk þess sem hún stóð til að
erfa eftir 'föður sinn. Hann ásetti sér að segja
ekkert um þetta í bráðina, en bjarga Kate úr
þessum voða, ef hann gæti. Þegar Kate heyrði
röddina., sneri hún sér við og rak upp dálítið
hljóð, og það datt alveg ofan yfir hana.
“Ert þú virkilega kominn, Jeff? Eg hélt
að þú værir í Evrópu. ”
“Eg kom í gær,” svaraði Jefferson um leið
og hann gekk að skrifborði föður síns og settist
þar niður og skrifaði fáeinar línur. Bagle>
hafði fvlgt ihonum' eftir inn í skrifstofuna og
nú gerði hann Kate einhverjar bendingar, sem
Jefferson átti sjálfsagt ekki að sjá, en sem
hann sá samt.
“Mér er kannske ófaukið?” sagði Jeffer-
son cíálítið ísmeygilega.
“Nei, það liggur ekki nærri,” sagði Kate
miög fljótlega. “Eg er hérna að bíða eftir
föður mínum. Hvað er að frétta ’frá París?”
“París er skemtileg, eins og æfinlega,”
svaraði hann.
“ftkemtirðu þér vel?”
“Já, ágætlega. Eg hefi aldrei farið jafn-
skemtilega ferð.”
’ “Þú hefir kannske verið í góðum félags-
skap?” sagði hún dálítið gletnislega; “eg heyri
sagt, að Miss Rossmore hafi verið í París.”
“Já, eg held það sé rétt,” sagði hann, eins
og það væri honum óviðkomandi.
Hún kærði sig ekki um að fara lengra út í
þessa. sálma og hann tók upp bók, sem var þar
á skrifborðinu. Bókin var “The American
Octopus.”
“Er faðir minn enn að lesa þessa bók? Hann
var að því þegar eg fór,” mælti Jefferson.
“ Allir lesa hana,” sagði Kate. “Bókin hef-
ir vakið ákaflega mikið umtal. Veiztu hver er
söguhetjan?”
“Hver er það?” sagði Jefferson og þóttist
ekkert vita, hvað hún var að fara.
“Það1 er nú bara liann faðir þinn, sjálfur
John Burkett Ryder! Þetta segja allir, blöðin
og allir sem lesa bókina. Hann segir það
sjálfur.”
“Er það mögulegt?” sagði Jefferson. “Eg
verð að lesa bókina.”
“Þessi bók hefir haft mikil áhrif á Mr.
Rvder,” sagði Bagley. “Eg hefi aldrei vitað
hann lesa neina bók eins vandlega. Hann ger-
ir alt sem hann getur til að komast fyrir, hver
er höfundurinn. Þetta er sjálfsagt vel skrifuð
bók, og hún gefur vkkur auðmönnunum í Ame-
ríku það óþvegið—”
“Hver sem höfundurinn er,” tók Kate fram
í, “þá er það einhver, sem þekkir Mr. Ryder
mjög vel. Þar er ýmlslegt, sem ókunnugnr
maður gæti ómögulega vitað.”
Jefferson fann, að þetta var töluvert hættu-
legt umtalsefni og til þess að gera enda á því,
stóð hann á fætur og sagði:
“Afsakið, að nú verð.eg að yfirgefa ykkur.
Eg þarf að fara að heifsa móður minni. Eg
sé þig aftur,” sagði hann við Kate um leið og
hann hneigði sig kurteislega fvrir henni og fór
út úr herherginu, en þóttist ekki sjá Baglev.
Þau stóðu þegjandi litla stund, eftir að hann
fór út. Kate fór fram að hurðinni og hlustaði
eft.ir fótatakinu, og þegar hún var viss um, að
Jefferson hevrði ekki til þeirra, fór hún aftur
til Bairley nsr sagði:
“Nú hafið þér komið mér í vandræði. Jeff-
erson heldur, að við mælum okkur hér mót og
þetta. sé staður, sem við notum til að hittast.”
“Það er það nú líka, að nokkrn leyti,” sagði
Baglev án bess að láta sér bregða. “Baðstu
mig ekki að finna þig hér?”
“Jú.” sagði Kate og tók upn hjá sér hréf.
“Eg ætlaði að spyrja yður, hvað þetta ætti að
þýða.” )
“Kæra Miss Roberts — Kate — eg—”
stamaði Baglev út úr sér.
“Hvernig djrfist þér að tala svona við mig.
BLUE RIBB0N
Baking
Powder
Því að vera í vanda með valið? Notið að eins Blue Ríbbon,
og þá munu allir að.ljar ánægðir verða.
Stórkostleg Utsala á
brúkuðum bílum
4
Vér bjóðum mörg ágaetis kjörkaup í búð vorri, Verðið
er sett niður úr öllu hófi, og vér verðum aðlosnavið bíl-
ana, því vér höfum ekki rúm fyrir þá.
Nú er tíminn til að kaupa
þar sem vér förum bráðum að hafa bílana úti, og þá
erum vér ekki neyddir til að lækka veiðið.
Vér tökum öllum sanngjörnum tilboðum.
TRANS-CANADA M0T0RS Ltd.
700 Portage Ave., nálægt Maryland
Velie & Gardner, distributors, Tals. 33 661
PASKA KJ0RKAUP
Vér höfum mikið úrval af allá. konar skóm, til að nota í
vor, fyrir menn, ikonur og börn. Mikið úr að velja. Margar
tegundir og allir litir til að velja úr. Verð $2.00 til $14.
225 pör af Kvenskóm, svartir
patent skór, brúnir og ljósleitir
Oxford. hneptir og reimaðir, flat-
ir hælar og miðlungs hælar. All-
ar stærðir og víddir. Vanaverð
$6.00 til $9.00
Nú seldir fyrir............
$4.95
Vér höfum, beztu og þægilegustu skó, sem til eru búnir
í Canada. Finnið oss og vér munum leiðbeina yður. Spyrj-
ð um skóna, sem halda fótum yðar í náttúrlegu ástandi.
175 pör Karlmanna skór og
Oxford, gulleitir og svartir,
þar á meðal beztu skór búnir
til í Bretlandi. Vanaverð er
$8.00 til $11.00. d»/»
Söluverð ...........«p0»O«)
150 pör Karlmanna sikór og
Oxford, gulir og svartir, úr
geitaskinni og kálfskinni. All-
ar stærðir og víddir. Vana-
verð $7 til $10
Söluverð ......
$4.95
25% afsláttur
af öllum skóm fyrir litla pilta 0;
stúlkur og börn. Mikið úrva
fyrir skólapilta og stúlkur.
267 Portage Avenue
3. búð vestur af Dingwalls
Tals. 28 237
þegar þér vitið að við Jefferson erum trúlof-
uð?”
Enginn vissi betur en Kate sjálf, að þetta
var ekki sannleikanum samkvæmt, en hún sagði
það samt, með fram til þess að fá þennan Eng-
lending, sem var svo mjög ástleitinn við hana.
til að segja hvað hann eiginlega væri að fara.