Lögberg - 12.02.1931, Síða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. FEBRtrAR 1931.
Bls. 7.
Afmælisfagnaður
Los Angeles, 2 . jan. 1931.
Kæri vinur, Einar P. Jónsson,
ritstjóri Lö!gbergs, gerðu svo
vel fyrir mi!g og taktu þessa grein hra'átar ,
, . nafa í for með ser ognandi draum
mina í blað þitt. , óra. Ástæðan er venjulegast sú, að
Andvökunœtur
sökum stíflu
Gullið í Esjunni
Eftir Guðm. G. Bárðarson.
Það var uppi fótur og fit hér i
Ekkert eyðir eins lífsþrótti yð- Reykjavík veturinn 1904-5- Þá var
vökunætur, er j verið aS
mýrinni,
Ixira eftir vatni í Vatns-
sunnanvert við “Su'ður-
■ ... „ . pólinn” hér í bænum. Flaug þá sú
"• T™ 19ýl h“1<lln teytiT?2“|r'HaéiU ffnnlg «l!Tr »«*» « Wfc-. aS fundist hrftu
afar skemtileg og fjölmenn af-( i^zt'að' taka°‘ inn dálítið af gullkorn í grjótmylsnunni, sem kom
mælissamkoma, af mínum kæru ís- Bisurated Magnesia, áður en til upp úr holunni. — Járnsmiður, sem
l«ndingum, konum og karlmönn- hvíldar er gengið. Þetta meðal Vann að þvi að hvetja borana, sagði
um, í Los Angeles. Það var haft í*etir mýh'jandi áhrif ámeltingar- sv() £r^. ag rdkir á borunum, sem
,færin og nemur a brott olgu og , . v • , , , cx
i Good Templars Hall, 1225 Jeffer- óhollar sýrur, er þar kunna að hafa nann hefSi fenSl8 1 hendur, heföu
son Street, Los Angeles. Kl. 9 var sezt ^að; en við brottnám slíks ó- veriíS fullar af gulli, og hefði hann
samkoman byrjuð með því að Hr fagnaðar, kentst maginn í • sitt getað flisað það upp með hnífnum
p ,n , ,, ,, ’ ‘ ,__rétta ásiígkomulag og meltingin s;nunl 1 — Síðar var stofnað félag
. Feldsted, sem istyrði samkom vergur iöfn og eðlileg. “Bisurated , • • . t:j g ^ i)ar Q„ [e;ta
unni af sínum vanalega vilja og Magnesia fæst í öllum góðum lyfja- ’ . ... ‘ J. . , f.
lipurð sa!gði að svngia skvldi fvrst búðum. annað hvort sem duft. eða 1 trekara eftir gulli. ugi he 1 eg
npurð, salgði að syngja skyldi fyrst , töfluformi; i8 meðalið, og getað náð í neinar skýrslur um á-
vað ei svo glatt, sem goðia vma munllð þér fliótt sannfærast um rangurinn af þessum gullgreftri,
fundur? Það var sungið vel af gildi þess. |el:ki heldur getað grafið ujip neina
fjölda fólks. Mér duttu í hug
°g
margar gleðisamkomur heima á
mínu kæra íslandi; söngurinn fór
tnæta vel; .svo var margt fleira
sungið. Þorsteinn Goodman sön’g
einsöng og kona hans spilaði á
píanó, hverttveggja vel ert. Þessi
hjón komu frá Seattle í haust;
þau sungu og , spiluðu nokkrum
sinnum. Að því afstöðnu kallaði
forsetinn á Jón Þorbergsson,
sem las í bók langan draum held-
ur skrítinn. Að því búnu kallaði
—---e—-------------■--------------1 ; efnarannsóknir. á jarðefnum þeim,
hann vitna til þess sem er heilagt1 sem rannsökuð hafa verið frá þess-
og gott Hanu gaf mér að loknu um stað þau árin, er sanni, að þar
tali sínu góðan sjónauka. Eg tal- hafi fundist gull. Virðist svo, sem
aði svo nokkur orð í sömu átt. Mér aran£urmn haf. engmn orð.ö.-Se
_ , , __nokkur hér í bæ, er hafi sannanir i
er það sei ega ge e a a a u 1 h”ndum fyrir því, að gull hafi fund-
Jesú og hans orð og ver a ein igf , yatnsnlýrinni vig þessar bor-
íægri elsku til hans; hann er mér arnr> værj æskilegt að fá vitneskju
alt. um það.
Nú var alt prógram búið, eftir Fyrjr fáum árum beitti Helgi H.
bara að seðja sultinn og gera sér F.iríksson skólastj. sér fyrir því, að
gott af því, sem fram var reitt, og fenginn var kjarnatior hingað til
var þá klukkan langt gengin tólf. lands, til þess að gera enn frekari
forseti á Mr. Hannes Pétursson— Var svQ þeggi gieðisamkoma enduð tilraun í Vatnsmýrinni. Var þá
hann, kona hans og dóttir halda með handabandi og góðum óskum boraÖ 57 metra djúpt í jörðu. Bor-
hér til í Los Angeles á meðan það um heilgu Qg ,góða framtíð._ Eg uðu menn fyrst í gegnum grágrýti,
harðastaa f vetrinum líður hjá þar gendj kkur kveðjju> er ,þarna vor. síðan gegnum le.rstem og sandste.n
norður frá; svo byrjaði Péturs- ... _____.•„„ nieö sæskeljum, sv.paðan þeim, er
uð viðstödd, og eins öllum þeim,
®on að lýsa ástæðunni fyrir þess- gem ekk} gátu verið þar með af
ari stóru og skemtilegu samkomu,
finst i Fossvogi. Þar fyrir neðan
tók við grágrýti o. s. frv. En eng-
ara afmæli
steins Jónssonar. Mr. Pétursson
talaði snjalt og greinilega og bar
mér góðan vitnisburð. Að tölu
sinni aflokinni framvísaði hann
... ýmsum ástæðum, en serrr þó vildu inn vottur af gU]lj fanst í því, sem
sem gerð yæn 1 mmnmgu um atta- hafa gefað yerið þar Qg teki6 þátt u , kom
tíu og þriggja ára afmæli Þoi- , gamkvæminu mór til ánægju, —j Síðan var mikið rætt um gullfund
eg óska ykkur öllum !guðs bless- j Miðdal í Mosfellssveit. Við norö-
unar, að hann gefi ykkur öllum urjaðar Mosfellsheiðar-grágrýtisins
góða heilsu og nægilegt viður- i Miðdal koma fram tornar blágrýt-
væri, fylli hjörtu ykkar allra með ismyndanir, nijög ummyndaðar, lik-
til mín mjög fallegum gólflampa frú Qg trausti á guð föður og hans ar þeim, sem koma fram í giljum
og skínandi fállegri rós stórri í gon Jegú Krigt> sem að er upphaf sunnanvert í Esjunni. Er þar all-
blómapotti, sem hann sagði vera al]ra , óðra hluta; 0g umfram alt mlklS af kvartsgongum, og var tal-
frá vinum mínum og félaginu, svo jarðneskt; vakið 0g biðjið um trú lh> aS gulllð væri > þelm ^ngum.
fyrir tölu bróður míns, sem var heiiagan anda, svo við föllum fleirUU1 slnnum ,hefir verlí ram'
. . , , „ • . „„ og neuaK a Ud’ „ kvæmdur þar profgroftur, og sum-
vingjarnleg og vel me.nt, og eg ekki , freigtni fyrir þvi vonda. haf. ^ ^ Keifhack ;
vi ur enni þa , a vi erum < 1 ið hugfast; að Jesús er nálægur f>erlín, nafnkunnur jarðfræðingur
ouM.n of ^7irS p s 11TT1 kemur, þegar ykkur varir 0g nániufróÖur, fenginn til að at
hvert annað. Eg elska ykkur öll mingtj nema að þið 0g allir vaki ]1Uga námuna. Engar skýrslur hefi
og lofa 'guð fyrir að það er af yfir yðar sáluhjálp, það er að vera eg séð eftir hann um árangurinn, og
hjarta talað. Eg þakka þeim öll- reiðuhuinn við hans lúðurhljóm. ekki liefi eg heldur getað náð í nein-
um, sem hlut áttu í þessum inni- ^ aimattugur gefi okkur öllum arí áreiðanlegar upplýsingar um á-
leg velvöldu gjöfum; þið hefðuð fJ1 þegg vijjaþrek að höndla eilíft rangurinn af þessum rannsóknum í
Alrb: •x nnn‘i A 1 AliíS/'l'il -frri V»\7rmn Vpit pcr picri
líf,
Af hjarta er eg ykkar allra ís-
ekki getað gefið mér neitt annað,
sem mér hefði þótt eins vænt um.
Ljósið er minn leiðarvísir, og lendinga> trúr vinul% j Jesú nafni.
lampi minna fóta; og svo er rós-
in, og allar rósir o!g blóm tákna
ríki Jesú. Höldum því fast við
ljósið, svo við förum ekki villur
vegar. — Ein af íslenzku félags-
Þorsteinn Jónsson.
5701 7th Ave., Los Angeles. Cal.
—Kæri vinur, Einar P. Jónsson,
eg veit að á þessu eru mörg van-
Miðdal frá byrjun. Veit eg eigi
hvar þeirra er að leita. Björn
Kristjánsson alþingismaður hefir
rannsakað sýnishorn af kvartsi það-
an; reyndist lítið eða ekkert gull í
þeim.
Björn Kristjánsson hefir í mörg
ár rannsakað steina og bergtegundir
, * héðan og þaðan af landinu, til þess
konunum í Los Angeles gaf mér kvæði, eg er svo skjalfhentur orð- ^ ^ hyort • þeim fyndist gu[i eða
ljómandi fallegt afmælisspjald frá inn; Igerðu það bezta sem þú get- agrir dýrir málmar. Hefir hann birt
kvenfélaginu; á því stóðu allar ur Við það. . Eg sendi líka fjög- áfangtirirm af þessum raynsóknum
þær velvöldu heilla- og lukkuósk- ur stef, er vinur minn Erl. John- sinuni j "Vöku” (1929). Hefir hann
ir, sem nokkur !getur óskað öðr- son gerði; vil að þau verði með. funcJið gullvott í allmörgum stöð
(ealcium) og kísil (silicium), sem
smám saman hefir safnast x sprung-
urnar og fylt þær. Á sama hátt hef-
ir og bæði járn og brennisteinn bor-
ist í sprungufnar, sameinast og orð-
ið að brennisteinskís. Sumt af þessu
hefir vatnið leyst úr bergtegundun-
um í kring, en sumt hefir getað kom-
ið með heitu jarðvatninu og gufun-
um geysidjúpt úr jörðu. Á sama
hátt getur einnig gull og aðrir fá-
gætir málrnar borist neðan úr jörð-
unni og sest fyrir í slíkum sprungu-
fyllingum eða gönguxn. Eru marg-
ar gull- og silfurnámur erlendis
tengdar við slíka ganga. Þannig er
silfrið í Kongsbergi i Noregi að
finna í Kalkspatgöngum. Eti gull
er helzt að finna erlendis í kvarts-
göngum.
Áður en vér komum að námunni,
hafði Bjiirn Kristjánsson látið
höggva og sprengja 2—3 m. djúpa
gróf ofan í þergið, þar sem aðal-
gangarnir voru. Gátum við því valið
sýnishorn af ganggrjótinu í yfir-
borði og alt að 3 m. djúpt niður.
Völdum við Trausti allmörg sýnis-
horn frá mismuriandi stöðum. Rann-
sakaði hann 5 þeirra á Efnarann-
sóknarstofunni, og reyndi, hve inikið
af gulli fælist í þeim. %Læt eg hér
fylgja rannsóknarskýrslu hans.
Efnarannsóknarstofa ríkisins
R.vík 10. ág.^1929.
Hverfisgótu 44.
í júlímánuði 1929 hefir Efna-
rannsóknarstofa ríkisins rannsakað
5 sýnishorn af kvartsblönduðum
kalksteini úr Esju, og reynt hvort í
þeim fælist gull. Undirritaður hefir
sjálfur tekið sýnishornin á fundar-
staðnum.
Sýnishorn Ai, úr gangi, tekið ca.
3 m. undir yfirborði.
Sýnishorn Á2, frá sama stað (‘auð-
ugra að kvartsi).
Sýnishorn B, tekið af handahófi vir
steinhrúgu, er var leifar frá gömlu
•kalknámi.
Sýnishorn C, úr gangi. Tekið i yfir-
horði.
Sýnishorn D, úr gangi. Tekið í yfir-
borði.
• Hvert sýnishorn vóg 1—1,5 kg.
Sýnishornin voru möluð smátt og
þynt saltsýra látin verka á f>au,
þangað til alt kolsúrt kalk var upp-
leyst. Leifarnar, sem vógu 34—64
gr., voru bræddar á vanalegan hátt
i deiluofni. Silfurblönduðu gull-
kornin voru soðin í saltpéturssýru,
eftir að blýið hafði verið skilið úr
þeim. Léttust þá kornin um alt að
60% af þyngd sinni. Því næst voru
kornin brædd saman við silfur, er
vóg'2,5 sinnum tneira en þau sjálf,
og síðan i 10 mínútur látin liggja i
saltpéturssýru þHN03), er hafði
eðlisþyngd 1,2. Þvt næst aftur í
saltpéturssýru með eðlisþ. 1,3.
Gull fundið í sýnishornunum: í
Ai; sem svarar 10 gr. í smál.—A2:
setn svarar 19 gr. í smál.—B: sent
svarar 8 gr. í smál.—C: sem svarar
KVEF í HÖFÐI
HÁLSI og BRJÓSTI
læknast með Zam-Buk
Ointment 50c. Medicinal Soap 25c.
Það verður ekki véfengt lengur,
að gull sé þó til i jarðlögum hér á
landi. í glasi á borðinu fyrir fram-
an mig liggur ofurlítið íslenzkt gull-
korn, sem Trausti Ólafsson hefir
seitt út úr grjótmola úr Esjunni. Eg
lagði þetta gullkorn fram sem sönn-
unargagn með erindi því, er. eg flutti
um gullið í Esjunni á náttúrufræð-
ingafundinum í Kaupm.höfn í fyrra.
Nægði það ásamt efnarannsóknar-
skýrslu Trausta, sem prentuð er hér
á undan, til þess að sannfæra jarð-
fræðingana, er þar voru staddir.
Þetta ætti lika að vera nægileg
hvöt til þess að ríkið tæki að sér að
láta rannsaka til hlítar, hvort hér í
F.sjunni séu svo gullauðugar jarð-
myndanir, að það borgi sig að nema
þar gull. Rannsóknin myndi að vísu
kosta nokkurt fé. — En það er held-
ur ekki með öllu þýðingarlaust fyrir
ríkið, að fá skorið úr þessu. 1
hverju öðru menningarlandi myndi
r'.kið vilja veita til slíkra rannsókna
öflugan stuðning.
4. janúar, 1931.
—Visir.
Dánarfregnir
Þann 16. dag jan. s.l., andaðist
að heimili Mr. og Mrs. E. L. John-
son, við Árborg, Man., unglings-
maður, Lárus Magnús Björgvin
Si!gurðsson að nafni. Foreldrar
hans eru báðir dánir fyrir nokkru
síðan, en þau munu hafa verið
ættuð úr Borgarfjarðarsýslu. —
Lárus heitinn varð vetkur, þaí^
sem hann var að starfa norður fj
skógi. 20—30 mílur norður af Ár-j
borg. Var hann fluttur inn
Árborgar sjúkur. Hann naut
Vísindalegur
hugsunarháttur
Hugsandi menn ræða og rita sí-
felt mjög mikið um ástand menn-
ingarinnar og um það, hvert hún
stefnir nú. Sumir eru mjög von-
daufir um framtíð hennar, þykir
hún vera á leið spillingar o!g hnign-
unar. Aðrir segja, að nú sé að-
eins um umbrot að ræða, muni
fara þannig, að. menniugin komi
út úr þeim sterkari og heilbrigð-
ari en áður. Amerískt blað (St
Louis Post Dispatch) hefir safn-
að saman umræðum ýmsra merkra
manna um þessi efni, og þau hafa
einnig verið gefin út í bók. Þar
skrifar J. B. S. Haldane, hinn
fræ!gi líffræðingur, m. a. um vís-
indalegt sjónarmið og um nauð-
syn þess.
í grein sinni ræðir hann m. a
um sjúkdóma og afstöðu þeirra
o!g áhrif á mennina og líf þeirra.
Hann segir, að hugsunuarháttur-
inn gagnvart sjúkdómum sé venju-
lega þannig, að hant> sýni dável
skortinn á vísindalegu sjónar-
miði og vísindalegum hu’gsunar-
hætti, ekki einungis hjá slíku fólki
sem Christian Scientistum eða
öðrum slíkum, heldur hjá öllum
þorra venjulegs fólks, sem hafi
einhverja meiri eða minni trú á
læknisvísindin. Áður en kristnin
kom til ^ögunnar, var það hin
venjulega skoðun á sjúkdómum
að þeir væru refsingar einhvers
guðdóms fyrir syndir þess, sem
veikur væri, eða einhvers ættin’gja
hans. En þetta var ekki skoðun
: Jesú, eins og sést á svari hans,
1 þegar hann var spurður um blinda
manninn, hvort hann eða forfeður
hans hefðu syndgað svo að hann
væri blindur.----Sumir halda
að sjúkdómar verði ekki
til, ,,,
, ltka,
l læknaðir með öðru en því, “að
fullar þrjár vikur aðhlynningar og
* snua
_____ aftur til náttúrunnar.” En
umhvggiu á heimili nefndra hjonaþ .... , * , *
sannletkurtnn er sa, að slagorð-
bæði af þeirra hálfu og annara, ör
störfuðu í þeirra þarfir að því að
ið “að lifa í samræmi við náttúr-
, . una” er einber vitleysa. Siðaður
hlynna að honum, semenfean attij maður Qg vilturj
ftærstaddan til að hjúkra að sér
dejandi, að ógleymdum lækninum,
sem vitjaði hans. daglega. Lárusj
heitinn var jarðsunginn frá lút-j
ersku kirkjunni í Árborg, þann
20. jan, af séra Sigurði ólafssyni
um,— og eg óska ykkur, að ljósið
ÞORSTEINN JÓNSSON
frá Þverá í Eyjafirði á íslandi.
Fór til Ameríku 1874.
Þín virðist leiðin löng,
og lífsins iða ströng,
er þú vonglaður varðist mót.
Og nú í huga heill
þú hu’gsar ekki veill,
það er lífskröfum ljúfasta bót.
Jesú leiði ykkur allan veginn, og
alla þá, sem hjálpuðu til að gera
mér/ þessa blessaða vinasomkomu
svo undur hartanlega og unaðs-
ríka. — Líka minnist ég þeirra
ttiæðgna, dóttur minnar og dóttur-
dóttur, isem gerðu sitt bezta til að
gera mér alt til skemtunar, sem
er að vísu ekkert nýtt af þeirra
hálfu, því þær gera það daglega
af ágætum vilja og kærleika til
ttiín.
Að ’gjöfunum afhentum, fór
blessað fólkið að para sig saman
og dansa. Það gekk af með gleði
°g mestu kurteisi. En dóttir mín
og dótturdóttir og þrír synir dótt-
ur minnar, fóru að búa undir
veitingar; drengirnir eru á aldr-
inum 13, 15 og 17, velgefnir, ganga
allir á skóla. Svo var farið að veita
fólkinu, sem var til að taka á móti
því >aem fram var reitt; eg sá þá
fyrst stóra og þunga afmælisköku
á borði, með fleiru.
Meðan á þessu stóð, kom inn vin
ur minn Halldór Halldórsson, sem
er alkunnur meðal landa og er ein
niesta driffjöður í öllum skemti
eamkomum; hann kom að rétt um
tetta leyti, hafði ' verið bundinn
Vlð aðra samkomu. Hann kom til Eg var skrambi óheppinn í gær-
min og isagði sig langaði til að kvöldi, lasm., þegar eg tók bil hús-
segja hér fáein orð, og sagði eg bóndans.
hað velkomið. Byrjaði hann á því, Hvernig tók hann eftir því?
Ef þú fellur sem fræ
við þinn frumskóga blæð,
þig mun
þar blessuð elskan blíð
mun birtast alla tíð
til að yngja vor ellinnar bönd.
Að gleðjast kátt við kvöld,
við kærlieks trú og gjöld,
óska vinir og æskja þinn frið.
Svo lifðu Ijúfan dag,
lífsins guði í hag ,
meðan fótur þinn fold snertir
við.
Eg vil óska þess eins,
að þér ei kennir meins
um þinn óliðna æfinar dag,
og þau afmæliskvöld
orki færa þér gjöld
og að hagsæld þér veitist í hag.
Erl. Johnson.
um, einkum í Lóni og Álfafirði
eystra. Þá skýrir hann einnig frá
því, að hann hafi fundið gull í Mó-
gilsá í sunnanverðri Esjunni. Eftir
að þessi grein Björns Kristjánsson-
r kom út, urðu þessar gullrannsókn-
ir hans að umræðuefni í blöðunum í
Kaupmannahöfn. Var leitað álits
nokkurra danskra jarðfræðinga um
málið, og drógu þeir mjög í efa, að
þessar niðurstöður Björns væru rétt-
ar.
í fyrra sumar, áður en eg fór á
, *,,-*•*• i •• 1 norræna náttúrufræðingamótið í
bera að bhðviðrts strond 6
Kaupmannahofn, vtklt eg fa ttarlega
rannsókn á gullfundarstaðnum í
Esjunni, svo að eg gæti birt árang-
urinn á náttúrufræðingafundinum.
Varð það úr, að Björn Kristjáns-
son fór með mér og Trausta Ólafs-
s\ni efnafræðingi upp að Mógilsá.
Leiðbeindi hann okkur þangað, sem
hann hafði tekið þau sýnishorn, sem
Fann rannsakaði, og gullið hafði
fundist í. Er það sami staðurinn
þar sem kalknáman gamla var, sem
kalksteinn var tekinn úr til kalk-
brenslunnar hér í Reykjavík, er rek-
in var um stutt skeið. E,r staður-
inn stuttan spöl fyrir ofan aðalfoss-
inn í Mógilsá, á árbakkanum að
vestan, um 190 m. hátt yfir sjó. —
Þar umhverfis eru blágrýtismynd-
nir, sem auðsjáanlega hafa um langt
skeið orðið' fyrir miklum jarðhita-
áhrifum. Bergið er víða mjög
sprungið og sprungumar fyltar af
kalkspati og kvartsi. Sumar sprung-
að
segja frá hvaðan af íslandi eg Eg úk yfir ^ann.
J
urnar hafa verið örmjóar, en sú
stærsta 1—2 m. t þvermál. Er hún
fylt af kalksteins- og kvartsblend-
ingi, og var þar tekinn kalksteinninn
til ‘brenslunnar, í gamla daga. í
hefði^komið. Hann segir að þessi1
Þ°rsteinn Jónssjpn hafi komið frá| Svo þú elskar mig ekki lengur
Þverá í iSíaðarbygð á íslandi, og' _ Áður sagðirðu altaf að eg væri þessUm'sírungu-fymn'pTnTertals-
, Ut hlttgað vestur 1874, sé al- allur heimurinn fyrir þig. |vert af brennisteins-kís, sem glóir
Pektur að dugnaði og frámkvæmd-| já, alveg satt, en nú hefi ég eins og gull; gæti hann orðið til að
um, o!g eftir ajt) á þessum háa aukið lamdafræðisþekkingu mína villa ýmsum sjónir, svo að þeir héldu
að kískornin væru gull.
Blágrýtið er víða meyrt orðið og
aldri, liti hann vel út, og betur en mjög t,pp á síðkastið.
margir yngri; útlit mitt lýsti trú ____
°í? trausti á hinn algóða skaparaJ Sparsamur er Mansen, það hefijupplitaS út frá sprungunum; ýmist
Hann tók fram að útlit Johnsons ég reynt. Um daginn fann hann móleitt- bleikt eÖa grænleitt. Heitar
J*ri markvert. Honum fóru eftir- öskju fulla af Hkþorna hrin,gum ' Jarhgufnr hedt vatn, sem streymt
tektarverð orð af munni, sem og þegar hann hafði fundið þá> hef,5um SPrungur >e*ar endur fyr-
syndu n* u , .. , v tr longu, meðan þær voru djupt 1
Mér lík„«. " ir Sanna trU' f°r hann °g keyptl Ser Sk°’ Sem jörðu, hafa umbreytt berginu svona,
cr Hkaðt undur vel að heyra ------------ J
voru of þröngir.
ca. 3 gr. í smál.—D: aðeins vottur.
í mai 1928 rannsakaði eg sýnis-
liorn, tekið á sama stað og sýni.s-
hornin Ai og A2. t þýí reyndust
vera serp svarar 13 gr. af gulli í smá-
lest.
Rannsóknarstofan, Reykjavík,
Trausti Ólafsson.
Það má telja nokkurn veginn víst,
að gullið í þessum sýnishornum hat'i
verið í sambandi við brennisteinskis-
inn, enda er algengt að svo sé í nám-
um erlendis, þar sem líkt hagar til.
Að minsta kosti var ekki auðið að
finna nein hrein gullkorn í kvarts-
grjótinu eða mylsnunni af því, þó
það væri rækilega athugað með góðu
stækkunargleri.
Þessi niðurstaða gullrannsóknar-
innar á Mógilsá kom alveg heim við
það, sem Björn Kristjánsson hafði
fundið áður, og eru það góð með-
mæíi með öðrum rannsóknum hans.
Nú mun margur spyrja, hvort
nokkrar líkur séu til, að það geti
borgað sig að vinna gull á þessum
stað. — Þvi er ómögulegt að svara
með neinni vissu, að svo komnu.
Allvíða erlendis eru námur rekn-
ar, þar sem gullgrýtið hefir eigi
nema 10—12 gr. í smálest og á stöku
lest. En það er mjög komið undir
stöðum, þyki gullnámið borga sig,
þó að eigi séu nema 3—5 gr. í smá-
1 kaupgjaldi á þeim stað, þar sem
námið er rekið og annari aðstöðu
við námið. Það mun láta nærri að
hvert gr. gulls sé þriggja krónu virði
t íslenzkutn peningum, þar sem gull-
magnið er eigi nenia 10—20 gr, í
smálest 30—60 kr., sem allur kostn-
aður við vinnuna á smálestinni yrði
að takast afí auk annars kostnaðar
við vélar o. fl.
—En fyrst af öllu þarf að fá fulía
vissu um það, hve mikið sé fvrir
hendi af grjóti með þessu gullmagni.
—Það þarf að hreinsa svæöið, þar
seni gullagnirnar eru, svo mæla niegi
gangana, og kanna gullmagn þeirra
á fjölmörgum stöðum, framkvtema
reynslugröft, til þess að fá nokkuVi-
veginn vissu um kostnað við gröft-
inn, og til þess að fá vitneskju um
gullmagnið, þegar kemur nokkra
metra ofan í jörðina. Að þessu
loknu er fyrst hægt að fara nær um
það, hvort námið borgi sig með þeim
Sólrún Árnadóttir Anderson
eiginkona Ólafs Árnasonar And-'
erson, fyr bónda á Gilsá í Geysis-|
bygð, andaðist þann 21. jan. s.l. á
Gilsá, þar sem hún hafði dvalið
hjá Þórði bónda, syni þeirra hjóna.
Hún var 65 ára að aldri, fædd 24.
sept. 1865, að Eldleysu í Mjóa-
firði. Foreldrar hennar voru.
Árni Árnason og Ittgibjörg Ög-
mundsdóttir. Ung giftist hún
eftirlifandi manni sínum, Ólafi
Árnasyni, frá Gilsá í Mjóafirði.
Þau fluttu vestur um haf árið
1903; voru fynst í grend við Gimli-
bæ, og síðar á Gimli. Dvöldu um
hríð á Melstað í Mikley, síðar í
ísafoldarbygð, en námu svo land ogj
heilbrigði og
sjúkleiki, eru hvorttve!ggja hlutar
úr náttúrunni. Sumt í menning-
unni er óheilnæmt, en skýrslur
sýna það samt, að upp og ofan
lifir siðmentaður maður lengur
en ósiðmentaður. Sumt fólk held-
ur líka, að lækning hljóti að vera
til við flestum sjúkdómum. En
þekking á staðreyndum læknis-
fræðinnar mundi sannfæra það
um, að svo er ekki. Það er hæ'gt
að fyrirbyggja flesta sjúkdóma,
en ef sjúkdómarnir eru komnir á
annað borð, getur læknirinn í níu
af hverjdm tíu tilfellum gert lítið
annað en að fyrirskipa góða hjúkr-
un og hvíld.
Heilbrigðin og ástand læknis-
fræðinnar er nú vissulega mjög
alvarlegt. Læknisfræðinni fer
mikið fram, en það verður æ erf-
iðara og erfiðara að beita niður
stöðum hennar, hagnýta þær
I daglegu lífi.
Jólin hjá mömmu
Ætti ég himneska hörpu,
hljómþrungna’ af sannri list,
skyldi ég syngja sálma
— sæma hetjuna Krist.
Atburð liðinna alda
endurvekja í kveld;
kveða’ inn í hreysi og hallir
heilalgan jóla-eld.
En af því ég finn hve eru
ófullkomin mín ljóð,
ég reyni ei Krist að krýna
né kveikja í skugganum glóð.
— Þó fæ ég ekki þagað;
það sem til hjartans nær,
ósjálfrátt verður að orðum
og inst á strengina slær.
Og það sem nú hertekur hu'gann
og hjartanu er lýsandi sól,
er myndin af henni mömmu.
— Minning um liðin jól.
Þá þekti ég lítið til lífsins;
— látinn var faðir minn.
Húskofinn móður minnar
og mamma — var heimurinn.
í hreysinu okkar heima
hamingja og fögnuður bjó.
Við vorum alt af ánægð
— ýmislegt skorti þó.
Skrauti og litmörgum ljósum
lýst var ei kotið með.
Alt var með öreigans sniði,
— ekkert var jólatréð.
Þó litklæði ætti ég engin
og oft væri í hreysinu kalt.
Eg elskaði móður mína,
mér var hún lífið alt.
O'g þegar hún þýðum kossi
þrýsti á mína kinn,
— ég eignaðist þar um jólin
jörðina og himininn. %
Og fyrst þar i faðmi hennar
fann ég mig nálgast Krist.
— Æðri og auðugri ríki
hafa engir konungar gist.
Því gjöf á við göfgrar móður
guðdóms-kærleik o'g yl,
í heiminum hvergi er að finna
og himininn á ekki til
—Hvert sem mín leið hefir le'gið
um lönd eða ólgandi höf,
þvílíka aldrei aftur
—eignast hef jóla-gjöf.
Og nú, þegar klukkurnar kalla,
þær kveikja í sál minni eld.
— Eg finn mig í faðmi hennar
hið fyrsta og síðasta kveld.
'Bjarni M. Gíslason.
—Vísir.
ur sýna það, að 91% af brjóst-
krabba, sem tekinn var til með-
ferðar nægilega fljótt, hefir lækn-
ast og ekki tekið sig upp á síðustu
5 árum síðan skýrslurnar voru
gerðar. En flestir, sem fá krabba-
mein, deyja samt af því, af því að
þeir fara ekki til læknis fyr en
þeir finna sárlega til þess, en þá
er krabbinn orðinn «vo útbreiddur
i að ekki er unt að fjarlægja hann
Lífið hefir lengst og alveg. Það hefir sýnt sig, að
. barnadauði minkað í flestum meðaltimi frá því að menn fundu
nefndu byh sitt Gilsa, er það a! menningarlöndum á síðustu 50 ár-| einkenni vissa krabbameinsteg-
um. Aðalorsökin er útrýmin'g áj unda og þangað til þeir leituðu
vatnsrænum sjúkdómum eins og læknis, eru átta mánuðir. Þá er
kóleru og það, að tekist hefir það oftast um seinan. Ef blöo
næstum því að sigrast á skorti eða( birtu daglega lýsingu á byrjunar-
hungri, sem sjúkdómsorsök. Við einkennum krabbameins,
og þær hafa borið með sér kalkefnið vinnukrafti og tækjum, seni'völ er á.
bökkum íslendingafljótsins, og
bjuggu þau hjón þar nærfelt 20
ár. Hin síðari ár hefir Ólafur
bóndi verið á vist með Magnúsi
syni þeirra, bónda í Geysisbygð
norðanverðri, en hún með Þórði
syni þeirra hjóna, á hvers heimili
að dauða hennar bar að höndum.
AIls varð þeim hjónum tíu barna
auðið. Einn sonur þeirra, Sæbjörn
Kristján, er á íslandi. Sum af
börnum þeirra dóu í bernsku, en
tvo syni mistií þau uppkompa,
hinn síðari á næstliðnu sumri,
Björgvin að nafni. Börn þeirra,
sem á lífi eru, skulu hér up talin;
Þórður, bóndi á Gilsá, ókvæntur;
Magnús, bóndi í Geysisbygð,
kvæntur; Ingibjörg, kona Valdi-
mars Sigvaldasonar, bónda á Fram-
nesi í Geysisbygð; Sveinbjörn,
kvæntur, búsettur í Riverton; Ól-
afur, búsettur á Gimli.
Sólrún heitin stóð af fremsta
megni vel í stöðu sinni sem móð-
ir og kona. Er hennar sárt sakn-
að af ástvinum hennar öllum.
Trú var hún til dauðans þeim trú-
arlærdómum, sem hún hafði í
ætsku, og innrætti börnum sínum’
hið sama. Hún átti einlægan hlý-
hug í hjörtum nágranna og sam-
ferðafólks síns, sökum góðvilja
þess og kærleika, er hún bjó yfir.
Jarðarför hénnar fór fram þann
28. jan. Var fyrst kveðjuathöfn
á heimilinu og síðar frá Ge^sis-
kirkju, að viðstöddu allmörgu
fólki, ástvinum, nágrönnum og
sveitungum, er heiðruðu minningu
henir með nærvist sinni og sam
fylgd hinn síðasta áfanga.
Sig. Ólafsson.
vitum nú einnig, hvernig verjast á það að vísu líklega
mörgum sjúkdómum, t. d. syphil-
is, lögin o'g almenningsálitið (á
| Englapdi) bannar það, að tilraun
! sé tilraun sé til þess gerð að losa
mannkynið við þetta böl. Þess
vegna heldur syphilis áfram að
drepa börn og fylla heilsuhæli. Við hu’gsunarhætti. En það er þessi
vitum líka hvernig á að fást við og skortur á vísindalegum hugsunar-
sigra flestar tegundir krabbameinsj hætti, í stjórnmálum, heilbrigðis-
í brjósti. Það getur verið, að þetta málum og hverju sem er, serr^ er
mundi
minka út-
breiðslu þeirra, og verða til þess
að mál yrði hafið á hendur þeim,
en það mundi bjarga mörgum
mannslífum.
Þetta alt sýnir skort á vísinda-
legu sjónarmiði, vísindalegum
þyki furðulegt, en satt er það menningunni
samt. Brezkar heilbrigðisskýrsl- — Lögr.
hættulegastur. —
Rosedale KOL
MORE HEAT—LESS ASH
Exciusive Retailers in Greater Winnipeg
Lump $12.00 Egg $11.00
Coke, a 11 kinds, Stove or Nut $15.5JN
Souns, tor real economy, $7.00 per ton
Poca Lump — Foothills
Canmore Bricquets
Credti to responstble parties
THOS. JACKSON & SONS
370 Colony St. Phone 37 021