Lögberg - 01.06.1933, Blaðsíða 6
Bls. 6 . LÖGBERG, FIMTLDAGINN i. JÚNÍ, 1933
•»——----—-----------~>
Pollyanna þroskaál
Eftir ELEANOR II. PORTER
I. KAPÍTULI.
l)ella Wetherby gekk hratt og skörulega
upp dyratröppurnar að húsi systur sinnar á
Commonwealth stræti 0g hringdi hiklaust
dyrabjöllunni. Frá hvirfli til ilja bar þessi
stúlka það með sér að hún var ekki aðeins
falleg, heldur líka hraust og sterk og enn-
fremur, að hún vi.ssi hvað hún vildi og var
ákveðin og einbeitt og lífsglöð. Þetta mátti
meðal annars heyra á mæli hennar, þegari
vinnukonan opnaði útihurðina.
“Gróðan daginn, Mary. Er systir mín
heima?”
“Já, Mrs. Carew er heima,” sagði hún
mjög dræmt, “ en hún sagði mér að hún vildi*
ekki taka á móti gestum. ”
“Sagði 'hún það? Það genr ekkert, eg er
ekki gestur,” sagði Miss Wetherby brosandi,
“svo eg má koma til hennar. Kærðu þig ekki
um þetta, Mary, eg skal jafna það við systur
mína. Hvar er hún—er hún í setustofunni ? ’ ’
“Já,” sagði vinnukonan mjög dræmt, “en
hún sagði—” En Miss Wetheby var komin
liálfa leið upp stigann og leit þá við, en stúlk-
an stóð þar enn mjög vandræðaleg, eins og
hún hefði það á samvizkunni, að hún hefði
ekki gert skyldu sína.
Della Wetherby gekk rakleitt að dyrunum
á einu herberginu og stóð hurðin í hálfa gátt.
Hún drap rösklega á dyr. “Hvað er nú um
að vera, Marv ? ’ ’ var sagt í töluverðum erg-
elsisróm inni í herberginu. “Ilefi eg ekki-nei,
ert það þú, Della! Hvaðan kemur þú, systir
mín góð?” Var nú málrómurinn blíðlegri og
glaðlegri en áður.
“ Já, það er Della,” sagði unga stúlkan ein-
staklega glaðlega og blíðlega og var nú komin
inn á mitt gólf. “Eg var niður við vatnið
yfir helgina með tveimur öðrum hjúkrunar-
konum, en er nú aftur á leið til heilsuhælisins.
Þessvegna er eg hér nú, en eg má ekki standa
lengi við. Hérna er erindið, ” bætti hún við
og kystl systur sína langan og heitan koss.
Gf'leðibragðið, sem komið hafði yfir Mrs.
Carew við að sjá systur sína, var nú aftur
horfið. Óánægjusvipurinn hafði aftur færst
yfir andlit hennar.
“Vitaskuld, eg hefði svo sem mátt vita
þetta,” sagði hún. “Þú stendur aldrei lengi
við hér. ’ ’
“Hér!” sagði Della og hló lijartanlega. Svo
varð hún alvarlegri á svipinn, en leit þó blíð-
lega til systur sinnar. “Góða Ruth, Eg gæti
það ekki, mér væri Iblátt áfrain ómögulegt að
ve'ra hér. Þú veist að eg get það ekki, systir
mín góð.”
“Það er mér hulið hversvegna þú getur það
ekki,” sagði Mrs. Carew óánægjulega.
Della Wetherby liristið höfuðið.
“ Jú, þú veist það góða mín. Mér er ómögu-
legt að una við þetta aðgerðaley.si og óánægju
og gremju.”
“En mér líður illa og það er gremja í huga
mínum. ”
“ Já, en það ætti ekki að vera.”
“Því ekki? Hvernig gæti eg verið öðru-
vísi?”
Della Wetherby sýndi að nú þurfti hún að
taka töluvert á þolinmæðinni.
“Heyrðu mér, Ruth! Þú ert þrjátíú og
þriggja ára gömul, og þú ert heilsugóð, eða
gætir verið það, ef þú lifðir eins og annað
fólk og gættir heilsunnar, og þú hefir áreið-
anlega nógan tíma til þess, og þá skortir þig
sízt peninga. Þú gætir áreiðanlega gert ann-
að þarfara þenna yndislega morgun en að
kúra hér inni í þessu húsi, sem er eins og
dauðra manna gröf, og gefa vinnukonunni
þær fyrirskipanir að hleypa engum inn til
þín. ”
“En eg vil helzt enga manneskju sjá.”
Mrs. Carow varð ofboð raunaleg á svipinn
og lrálf leit undan.
“Gfetur þú ómögnlega skilið þetta, Della
mín. Eg er ekki eins og þú. Eg get ekki
gleymt. ’ ’
Það var eins og Della tæki sér beinlínis
nærri að heyra þetta.
“Þú átt við Jamie, býst eg við. Eg gleymi
því ekki heldur, systir mín, eg gæti það ekki.
En við erum ekki nær því að finna hann, þó
við sökkvum okkur niður í þunglyndi og aum-
ingjaskap. ’ ’
“Eins og eg hafi ekki reynt í átta löng og
erfið ár að finna hann og það á alt annan hátt,
en að sýta og gráta, ’ ’ svaraði Mrs. Carew, en
það var grátstafur í röddinni og það var auð-
fundið að henni mislíkaði við systur sína.
“Auðvitað hefir þú reynt að finna hann,”
flýtti Della sér að segja. “En við skulum
báðar halda áfram að leita hans, þangað til
við finnum hann, eða deyjum. En að láta
sorgina fá yfirhönd yfir sér gerir okkur ebk-
ert gagn.”
‘ ‘ Eg vil ekki gera neitt í þá átt, sem þú ert
að tala um,” svaraði Mrs. Carew mæðulega.
Það varð dálítil þögn. Yngri konan sat og
horfði á systur sína og það leyndi sér ekki að
hún var áhyggjufull og það var langt frá, að
liún væri systur sinni sammála.
“Fyrirgefðu mér, Ruth,” sagði hún eftir
stundarþögn, en ætlar þú altaf að vera svona?
Þú ert ekkja, eg veit það, en þú varst ekki
gift nema eitt ár, og maðurinn þinn var miklu
eldri heldur en þú. Það mátti heita að þú
værir bara unglingur þá. Þér getur varla
fundist þetta eina ár vera annað eða meira
nú, heldur en eins og draumur. Það ætti á-
reiðanlega ekki að eyðileggja alt þitt líf. ”
“Það er nú líklegast ekki,” sagði Mrs.
Carew dræmt.
“Ætlar þú þá altaf að vera svona?”
“Ja, eg veit ekki — ef eg gœtá fundið
Jamie—”
“Já, já, eg veit þetta, góða Ruth. En er
ekkert til í veröldinni, sem þú gætir haft á-
nægju af, annað en Jamie?”
‘ ‘ Það virðist ekki vera svo, ekkert, sem eg
get látið mér detta í hug. ’ ’
Það leit út fyrir að Miss Wetherby þætti
stiórlega fyrir, en svo hló hún alt í'einu.
“Heyrðu, Ruth, eg vildi gefa þér inntöku af
Pollyanna. Það er víst enginn, sem þarf þess
frekar með heldur en þú. ”
Mrs. Carew virtist verða hálf hverft við
þetta.
“Eg hefi enga hugmynd um hvað þetta er,
sem þú kallar Pollyanna, en hvað sem það er,
þá vil eg ekkert hafa með það að gera,” sagði
Mrs. Carew og var nú töluvert hvöss í máli.
“Þetta er ekki þitt lofsamlega heilsuhæli og
eg er ekki ein af þínum sjúklingum og þú
verður að muna það, að eg vil ekkert hafa
með þessar inntökur og lækningastull að
gera. ’ ’
Augnaráð Dellu Wetherbý varð gletnislegt,
en það færðist ekkert bros á varir hennar.
“Pollyanna er ekki meðal, góða mín, þó eg
hafi stundum heyrt fólk segja, að hún væri
gott heilsulyf. Pollyanna er lítil stúlka.”
“Barn! Hvernig gat eg vitað það? Þið
hafið eitthvað, sem þið kallið ‘belladonna’
og því gæti þá ekki vel verið til annað meðal,
sem héti ‘pollyanna’? Þar að auki ert þú alt
af að ráðleggja mér eitthvað og þú nefndir
áreiðanlega ‘ inntöku ’ og með inntöku er vana-
lega átt við einhvers konar meðal.”
“Það má nú til sanns vegar færa, að Polly-
anna sé nokkurskonar læknislyf,” sagði Della
brosandi. Allir læknarnir á heilsuhælinu segja
að hún sé betri heldur en nokkurt meðal, sem
þeir þekki. Hún er lítil stúlka, Ruth, tólf eða
þrettán ára.gömul, sem var á heilsuhælinu í
alt sumar sem leið og mikinn part af vetrin-
um. Bg kyntist ihenni ekki nema í einn eða
tvo mánuði, því hún fór stuttu eftir að eg
kom. En þau kynni voru nógu mikil til þess,
að eg varð fyrir rniklum áhrifum frá henni.
Fólkið þar er enn altaf að tala um hana og
leika þá leiki, sem hún lék. ’ ’
“Leiki!”
“Já,” sagði Della og brosti einkennilega,
“hennar gamanleiki. Eg gleymi því aldrei
þegar eg kyntist þeim fyrst. Einn hluti af
lækningatilraununum við 'hana var mjög ó-
þægilegur og jafnvel kvalafullur. Þetta var
gert á hverjum þriðjudgsmorgni og skömmu
eftir að eg kom varð það mitt hlutverk að
gera þetta. Eg kveið fyrir þessu, því sam-
kvæmt reynslu minni af öðrum börnum, átti
eg von á að hún mundi grúta og hljóða ósköpin
öll, ef þá ekki eitthvað enn verra. Eg varð
alveg hissa þegar eg kom og hún brosti við
mér svo ósköp góðlátlega og sagði að sér
þætti vænt um að eg kæmi. Og hvort sem þú
trúir því eða ekki þá kom það ekki fyrir að
hún kvartaði eða gréti og vissi eg þó, að þetta
meiddi hana óttalega mikið.
“Eg býst við eg hafi sagt eitthvað í þá átt,
að eg furðaði mig á live stilt og góð hún var,
því hún sagði svo ofboð einlægnislega: ‘Eg
kveið lengi óttalega fyrir þessum degi; en svo
fór eg að hugsa um það, að þessi dagur væri
fyrir mig líkt og þvottadagurinn fyrir Nancy,
við gætum báðar glatt okkur við þá hugsun, að
slíkur dagur kæmi ekki aftur í heila viku. Mér
fanst eg því geta verið glöðust á þriðjudögum
af öllum dögum vikunnar.”.
“Þetta er líklega fjarskalega merkilegt,”
sagði Mrs. Carew, “en ekki get eg nú samt
séð neinn gamanleik í þessu.”
“Eg sá það nú ekki heldur þá strax, en
seinna skýrði hún þetta fyrir mér. Hún var
dóttir fáta'ks prests einhversstaðar, í Vestur-
landinu og það var trúboðsfélag kvenna, sem
sá um uppeldi hennar. Þegar hún var ósköp
lítil langaði hana f jarska mikið til að eignast
brúðu og hún trúði því, að hún mundi eignast
brúðu, ef hún óskaði þess einlæglega. Og svo
fékk hún einhverja -sendingu og var nú alveg
viss um að þama kæmi brúðan, en þetta voru
þá dálitlar hækjur.
“Barnið fór náttúrlega að hágráta, en það
var þá sem faðir Ihennar kendi henni, að leita
ávalt að einhverju gleðiefni, í hverju sem
fyrir kæmi og hann sagði henni, að hún gæti
nú strax byrjað á að gleðjast yfir því, að hún
þyrfti ekki á hækjunum að halda. Þetta var
nú byrjunin. Pollyanna sagði að þetta hefði
verið ágætur leikur og hún hefði leikið hann
alt af síðan. Og liún sagði, að því erfiðara
sem það væri að finna nokkurt gleðiefni í því
sem fyrir kæmi, því skemtilegra væri að reyna
það, því það hepnaðist altaf, ef maður reyndi
nógu mikið til þess, en það væri stundum
fjarska erfitt.”
“Þetta hlýtur að vera stórmerkilegt,”
sagði Mrs. Carew, en þó hún segði þetta, var
auðfundið að hún í raun og veru gerði lítið
úr því, sem systir hennar var að segja henni.
“Þú mundir sjá að þetta er merkilegt, ef
þú bara vissir hve góð áhrif þetta hefir haft
í heilsuhælinu,” sagði Della; og Dr. Ames
segist hafa heyrt, að í þorpinu sem hún kom
frá ha'fi orðið gagngerð breyting á fólkinu
fyrir hennar áhrif. Hann er vel kunnugur
Dr. Chilton, sem giftist frænku Pollyanna.
Mér skilst að hjónabandið hafi verið eitthvað
öðruvísi heldur en það átti að vera, en hún
hafi komið þar öllu aftur í gott lag.
“Fyrir einum tveimur árum dó faðir Polly-
anna og hún var send austur til frænku sinn-
ar. 1 október varð hún fyrir bilslysi og henni
var sagt að 'hún myndi aldrei geta gengið
eftir það. 1 apríl sendi Dr. Chilton hana á
heilsuhælið og hún var þar þangað til í marz
árið eftir, eða næstum í heilt ár. Þegar hún
fór heim, mátti heita að hún væri orðin jafn-
góð. Þú hefðir átt að sjá barnið! Hún var
svo innilega glöð, en henni þótti bara slæmt
að hún skyldi ekki geta gengið alla leið heim.
Þegar hún kom heim, var tekið á móti henni
með mestu virktum og hljóðfæraflokkurinn
kom meira að segja á móti henni til að bjóða
hana velkomna.
En þú getur ekki skilið Pollvanna. Til þess
verður maður að sjá hana. Þess vegna sagði
eg að eg vildi að þú kyntist henni. Það gæti
gert þér óendanlega mikið gott.
Það var auðséð á Mrs. Carew að henni þótti
lítið til þessa koma.
“Eg verð að segja þér alveg eins og er,”
sagði hún kuldalega, “að eg er hér á alt öðru
máli heldur en þú. Mig langar ekki til að
ganga gegn um nokkra gerbreyfingu, Eg
kæri mig ekki um að fá einhvern til að breyta
mér frá því sem eg er og prédika fyrir mér
þakklátssemi og eg veit ekki hvað ög hvað.
Eg hefi aldrei getað þolað þess konar prédik-
anir. ’ ’
Hún komst ekki lengra, því Della skellihló.
“Heyrðu Ruth mín géð! Það er ekki rangt
að segja að Pollyanna se reglulegt læknislyf.
En það er ekki von þú skiljir þetta. Eg sagði
þér að maður yrði að sjá hana til að geta skil-
ið þetta. Eg býst ekki við að þú kærir þig
mikið um að sjá hana, en það er nú einmitt
það sem þú þyrftir samt.” Hún hló aftur, en
það stóð ekki lengi og hún varð brátt mjög al-.
varleg á svipinn, 0g þegar hún nú horfði á
systur sína var auðséð að henni var alt annað
en hlátur í huga.
“En þegar maður talar nú í fullri alvöru,
svstir mín góð,” sagði hún, “heldurðu ekki
að eitthvað væri hægt að gera ? Þú mátt ekki
eyða lífinu svona. Þú ættir að fara meira út
og kynnast fólkinu.”
‘ ‘ Því ætti eg að gera það, þegar eg vil það
ekki sjálf ? Eg er þreytt á öðru fólki og mér
leiðist það. Eg hefi altaf haft ógeð á þessu
samkvæmislífi. ’ ’
“En því þá ekki að fara að gera eitthvað—
vinna fyrir eitthvert góðgerðafélag ? ”
“Glóða Della mín, við höfum oft talað um
þetta áður. Eg gef peninga til líknarstarfs,
mikla peninga, og það er nóg. Meira að segja
er eg ekki viss um, að það sé ekki^f mikið.
Eg trúi ekki á það, að dekra of mikið við
lölk.”
“Það er gott að gefa peninga, en það er
betra að gefa eitthvað af sjálfum sér—sínum
eigin tíma og kröftum. Ef þú bara gætir farið
að hugsa um eitthvað annað en sjálfa þig,
fengið áhuga á einhvei'ju verki, og þá sér-
staklega líknarstarfsemi, þá mundi það gera
þér óendanlega mikið gott—”
“Nei, góða Della mín, hættu nú þessu. Mér
þykir reglulega vænt um þig og mér þykir
mjög vænt um að þú komir hér, en eg get ekki
þolað að það sé prédikað yfir mér og mér sagt
hvernig eg á að hugsa og hvernig eg á að lifa.
Það er svo sem'ekkert á móti ]>ví fyrir
þig, að gerast líknarengill og gefa sjúklingum
kaldan drykk og binda um sár þeirra og alt að
tarna. Þú getur kannske gleymt Jamie með
þessu móti, en eg get ]>að ekki. Það yrði bara
til þess að eg hugsaði ennþá meira um hann.
Eg mundi altaf vera að hugsa um hvort nokk-
ur væri til að gefa honum svaladrykk eða
binda um sár hans. Þar að auki væri mér
alveg ómögulegt að umgangast fólk eins og
það alment gengur og gerist. ”
“Hefihðu nokkurntíma reynt það?”
“Nei, auðvitað ekki,” svaraði Mrs. Carew
kuldalega.
“Hvernig getur þú þá vitað þetta, meðan
þií reynir það ekki?” spurði liin unga hjúkr-
unarkona dálítið óþolinmóðlega. “En nú
verð eg að fara, góða mín. Eg þarf að finna
hinar stúlkurnar á járnbrautarstöðinni og
lestin fer klukkan hálf eitt. Mér þykir ósköp
slæmt ef eg hefi gert þér gramt í geði, ’ ’ sagði
liún um leið og hún kysti syttur sína.
“Mér er aldrei gramt í geði við þig, Della,”
sagði Mrs. Carew. “En ef þú bara gætir
skilið mig!”
Rétt á eftir fór Della Wetherby út úr þessu
fallega húsi, en sem henni fanst líkjast svo
mjög dauðs manns gröf. Yfirbragð hennar
og jafnvel fótatak, var alt öðru vísi, heldur
en þegar hún fyrir llálfum klukkutíma kom í
þetta hús. Það var eins og allur léttleikinn
væri horfinn og vorgleðin, sem þá bjó í sál
hennar. Fyrst eftir að hún kom út, gekk hún
hægt og þunglamalega og það var rétt eins og
áhyggjur og sorgir legðust á hana, sem hún
ætti erfitt með að bera. Svo reisti liún alt í
einu höfuðið og fór að ganga hratt og létti-
legá.
Það mundi gera alveg út af við mig, ef eg
ætti að vera eina viku í þessu liúsi,” sagði
hún við sjálfa sig. “Eg held jafnvel Polly-
anna gæti ekki fært nokkurn sólargeisla inn á
þetta heimili, og það eina, sem hún gæti glatt
sig yfir þar, væri hugsunin um það, að þar
þyrfti hún ekki að vera lengi. ’ ’
En þetta vantraust á Pollyanna varaði ekki
lengi í huga hinnar ungu hjúkrunarkonu. Hún
fór aftur að láta sér finnast, að Pollyanna
gæti orðið systur sinni til mikils gagns. Hún
var varla fyr komin aftur til þeilsuhælisins,
þegar nokkuð kom fyrir, sem varð þess vald-
andi, að hún tók fyrsta tækifæri, en það var
daginn eftir að hún kom heim, að fara aftur
þessar fimmtíu mílur til Boston.
Þegar hún kom í hús systur sinnar, fann
hún þar alla hluti alveg með kvrrum kjörum,
og það leit helzt út fyrir að Mrs. Carew hefði
ekki hreyft sig úr stað síðan daginn áður.
Þa,ð datt ofan yfir hana, að sjá systur sína
komna aftur, en hún tók engu að síður ástúð-
lega kveðju hennar. “Eg mátti til að koma
aftur,” sagði Della, “og í þetta sinn verður
þú að gera eins og eg vil. Hlustaðu nú á mig.
Eg held þú getir fengið Pollyanna liingað, ef
þú bara vilt.”
“En eg vil það ekki,” sagði Mrs. Carew
mjög kuldalega.
Della Wetherby virtist ekki heyra þetta, en
hélt bara hiklaust áfram.
“Þegar eg kom heim í gær, var Dr. Ames
nýbúinn að fá bréf frá Dr. Chilton, sem eg
sagði þér að væri giftur frænku Pollyanna.
Þar segir að ,hann ætli að fara til Þýskalands
og vera þar í vetur til að fullkomna sig í ein-
hverri grein læknisfræðinnar. Hann ætlar að
taka konuna með sér, éf liann gæti fengið stað,
sem honum líkaði fyrir Pollyanna, þar sem
hún gæti verið í vetur. Hann er helzt að hugsa
um að koma henni í einhvern heimavistar-
skóla fyrir stúlkur. ’ ’
“Skelfileg vitleysa er þetta, Della! Eins og
mig langi til að fá barn inn á heimilið til að
ergja mig og gera xnér ónæði.
“Það er svo sem ekki að það þurfi að passa
hana eins og smábarn. Hún lilýtur að vera
nærri fullra þrettán ára nú og lnin er svo
myndarleg í öllu, eins og bezt má vera fyrir
stúlku á hennar aldri.”
‘ ‘ Mér líkar ekki þessi börn, sem sagt er um
að séu sérstaklega myndarleg í sér,” sagði
Mrs. Carew, en hún hló um leið og liún sagði
Iþetta og einmitt það, að hún hló gaf systur
hennar kjark til að reka erindi sitt með enn
meiri festu, heldur en liún mundi kannske x
annars hafa gert.
Orsökin var kannske sú, hve þetta bar brátt
að og var! einkennilegt, eða þá að sagan um
Pollyanna hafði shert við hjarta frúarinnar,
eða þá að hún átti bágt með að neita systur
sinni um það sem hún bað hana, en nokkuð
var það, að þegar Della Wetherby fór eftir
hálfa klukkustund, liafði Ruth Carew lofað
henni að taka Pollyanna á heimili sitt.
“En þú verður að muna eftir þessu,” sagði
Mrs. Carew að skilnaði, “að ef það kemur
fyrir að krakkinh fari að prédika yfir mér og
segja mér livað eg á að gera og ekki að gera,
þá sgndi eg hana tafalaust til þín, og þú getur
gert við hana hvað sem þér sýnist, en eg vil
þá ekki liafa meira með hana að gera, ”
‘ ‘ Eg skal muna eftir þessu, en eg liefi eng-
ar áhyggjur af því,” sagði Della um leið og
hún fór. Við sjálfa sig sagði hún í hálfum
hljóðum um leið og hún flýtti sér burtu:
“Helmingnum af mínu verki er nú lokið. Þá
er að byrja á hinum helmingnum, að fá Polly-
anna til að koma. En hún bara verður að
koma. Eg skal orða bréfið þannig að hún
komist ekki hjá að láta hana koma.”