Lögberg - 14.09.1933, Blaðsíða 1

46. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 14. SEPT. 1933
4NÚMER 37
Kveðjumót
Síðastl. þriðjudagskveld komu
saman milli þrjátíu og fjörutíu
íslendingar á Moore’s gildaskála
hér í borginni til þess að árna Mr.
Finni Johnson, fyrverandi rit-
stjóra Lögbergs, góðs brautar-
Igengis í tilefni af för hans til
íslands eftir fjörutíu ára dvöl
vestanhafs.
Hr. J. J. Bildfell stýrði kveðju-
móti þessu, og lét þess í upphafi
getið, að með því að tíminn væri
takmarkaður, yrði þeir, er til máls
tæki, að vera stuttorðir, og um það
var heldur ekki svikist.
Eftirgreindir menn fluttu heið-
ursgestinum kveðjuorð: Dr. B. J.
Brandson, Dr. Björn B. Jónsson,
Sig. Júl. Jóhannesson, er jafn-
framt las kvæði það, er hér fer á
eftir, Árni Eggertson, Einar P.
Jónsson, Eggert Fjeldsted, S. W.
Melsted, Dr. Thorlákson, Paul
Bardal og Hjálmar A. Bergman.
Báru tölurnar allar, þó stuttar
væri, órækt vitni um hlýhug til
heiðursígestsins og virðingu.
Mr. Johnson þakkaði með völd-
Um orðum sæmd þá og vinsemd,
er sér hefði auðsýnd verið með
samsætinu, sem og þá gjöf, ferða-
tösku, er honum var afhent til
minja um heimför hans. Góðhugur
fjölda vestrænna vina fylgja hon-
um til ættjarðar sinnar.
til finns JÓNSSONAR
(fyrverandi ritstj. Lögbergs)
Heilsaðu dölunum heima!—
hvar sem hinn íslenzka dal
mynd eða minningar geyma
máttugir guðsandar sveima
yfir hvern íslenzkan dal.
Heilsaðu fjöllunum heima!—
hvar sem ’hið íslenzka fjall
mynd eða minningar geyma
máttulgir guðsandar sveima
yfir hvern stöpul og stall.
Heilsaðu fólkinu heima!—
hvort sem ’hið íslenzka fólk
heill eða hörmungar geyma
himneskar guðslindir streyma
yfir hið íslenzka fólk.
Dalirnir, fólkið og fjöllin
fylla þinn hugsjóna geim
blikandi bláfjalla mjöllin,
'blömin um skrúðdala völlinn,
fólkið—alt fagni þér heim.
—Sig. Júl. Jóhannesson.
Dr. Charcot
Til Akureyrar hefir nú um nokk-
ur sumur komið hvítt, fagurt segl-
skip með frakkneska fánann við
hún. Þessu skipi stýrir tígulegur
aldraður maður nokkur, hæruskot-
inn og fráneygur mjög. Flestir
kannast við mannin, en færri vita
að ; elta er heimsfrægur maður og
hefir reynst íslandi hinn tryggasti
vinur. Hann er eins og öll mikil-
menni yfirlætislaus, en svo þýð-
ingarmiklar hafa rannsóknir hans á
straumum og f 1., bæði í Suður- og
Norðurhöfum verið, að almælt er að
almælt er að Dr. Charcot sé það
mjög að þakka, hve giftusamlega
för Amundsens tókst til Suður-póls-
ins. Dr. Charcot er læknir, en hug-
ur hans snerist fljótt til hafrann-
sókna og landkannana. Faðir hans
var með nafnfrægustu tauga- og
geðlæknum heimsins og brautryðj-
andi á því sviði. Listelskur var hann
nijög og söngvinn. Það má því
nærri geta hvert uppeldi þessi mað-
ur hefir fengið, enda ber hann þess
ljós merki. Svona mönnum eigum
viö að taka opnum örmum, og eg
veit að það hýrnar yfir fleirum en
mér í hvert sinn, sem hvita skipið
kemur, því þar vitum við, að vinur
er á ferðinni, en þeirra þörfnumst
vér mjög, svo litlir og fámennir sem
vér erum. Frakkar hafa löngum
verið vel séðir hér á landi, og þarf
þar eigi annað en minna á Gaimard
og hið gullfagra kvæði “Þú stóðst
á tindi Heklu hám,” sem Jónas
Hallgrímsson orti til hans 1839.—
V. St. —íslendingur.
JÓN JÚLlUS
fœddur 19. júlt, 1858, dáinn 9. september 1933
Síðastliðið laugardagskvöld, lézt að heimili dóttur sinnar
hér í borginni, Mrs. B. S. Benson, 757 Home Street, Jón Júlíus,
einn úr frumherjahópi íslendinga vestan hafs.
Jón heitinn var fæddur á Akureyri við Eyjaf jörð, þann 19.
dag júlímánaðar, árið 1858. Foreldri hans voru þau hjónin
Jón Jónsson og Þórunn Kristjánsdóttir. Um fermingaraldur
fluttist Jón til þeirra Sigfúsar Ólafssonar og Elínar Jónsdóttur
á Brekku í Kaupangssveit, er gengu honum í foreldrastað; með
þeim fluttist hann svo til þessa lands í stóra hópnum svonefnda,
er hingað kom árið 1876; settist Jón þegar að í Winnipeg og átti
þar dvöl jafnan síðan. |
Árið 1880 kvæntist Jón Júlíus og gekk að eiga eftirlifandi
ekkju sína, Sigrúnu Jónínu Jónsdóttur. Voru foreldri henn-
ar þau hjónin Jón Þorsteinsson, ættaður af Breiðafirði og Sig-
urlaug Sæmundsdóttir, er síðar varð kona Kristjáns Kjerne-
sted; var hún föðursystir gáfumannsins víðkunna, Valdimars
.Ásmundssonar, ritstjóra Fjallkonunnar. Kom Mrs. Júlíus til
þessa lands í sama hópnum og maður hennar. Þeim Jóni heitn-
um og konu hans varð fimm barna auðið; dóu tvö þeirra í
barnæsku. Sonur, Norman að nafni, lézt 13 ára gamall árið
1909, en Jón Lárus, 21 árs að aldri, mistu þau árið 1913. Ein
dóttir er á lífi frú Flora Benson, ekkja eftir Björn S. Benson,
lögfræðing, er lézt í Selkirk árið 1918. Hjá þessari ágætu
dóttur hafði Jón heitinn átt heima ásamt konu sinni mörg síðari
árin og notið hins mesta ástríkis, og þar lokaði dauðinn aug-
um hans eftir langa og hamingjusama æfi. Barnabörn Jóns
heitins eru þrjú, börn þeirra Mr. og Mrs. B. S. Benson, Norma,
Ruth og Barney, öll hin mannvænlegustu.
Systkini Jóns, sem lifa hann eru þessi:
Kristján Níels skáld að Mountain, N. Dak.; Eleonora Val-
gerður, fyrrum forstöðukona á Betel; Steinunn (Mrs. J. A.
J. Lindal) í Victoria, B.C., og Rósa Sigríður Þorvaldson á
Aukreyri.
Jón heitinn Júlíus var glæsimenni í framgöngu og vask-
legur að vallarsýn; hann var gleðimaður og fyndinn í viðræðu
og tilsvörum. í mörg ár vann hann að vegalagningum, og naut
ávalt almennra vinsælda samferðamanna sinna. Hann tók mik-
inn og margvíslegan þátt í félagslífi íslendinga hér í borg, ekki
hvað sizt kirkjulegri starfsemi og var með þeim fyrstu, er
grundvöll lögðu að Fyrsta lúterska söfnuði og taldist til hans
til dauðadags.
Heimili þeirra Júlíus-hjóna var orðlagt fyrir glaðværð og
gestrisni, er margir nutu góðs af, ekki þó sízt þeir, er nýkomnir
voru heiman af ættjörðinni og fáa eða enga áttu hér fyrst að.
Jarðarför Jóns heitins fór fram frá heimili Mrs.
Benson og Fyrstu lútersku kirkju, síðastliðinn þriðjudag. Dr.
Björn B. Jónsson flutti húskveðju á heimiiinu og stýrði at-
höfninni í kirkjunni, en Séra Rúnólfur Marteinsson flutti þar
minningar- og kveðjuræðu. En Mrs. B. H. Olson söng ein-
söng, “I’m going Home.”
Líkið var ausið moldu í Brookside grafreitnum af Dr.
Birni B. Jónssyni. Líkmenn voru þeir S. O. Olafson, Joe
Thorgeirsson, Olgeir Frederickson, Júlíus Davíðsson, J. J.
Swanson og Gordon Paulson.
Útförin fór fram undir umsjá útfararstofu A. S. Bardal.
Ur bænum
Séra Jóhann Bjarnason messar
væntanlega á þessum stöðum í Gimli
prestakalli næsta sunnudag, þ. 17.
sept., og á þeim tíma dags er hér
segir: í gamalmennaheimilinu
Betel kl. 9.30 f. h. og í kirkju Gimli-
safnaðar kl. 7 að kvöldi.—Til þess
er mælst, að fólk fjölmenni.
Mr. B. J. Lifmann, sveitaroddviti
í Bifröst, var í borginni á mánudag-
inn.
Til leigu uppbúið herbergi og fæði
fyrir einn eða tvo. Heppilegt fyrir
nemendur eða kennara. Öll þægindi
í húsinu. 922 Sherburn St. Rétt
við Sargent Ave.—Sími 26068.
Mr. B. Bjarnason, kaupmaður frá
Langruth, Man., kom til borgarinn-
ar í byrjun vikunnar.
I dánarfregn Johns Thordarsonar,
hveitikaupmanns er fyrir nokkru lézt
í Calgary, hefir sú missögn slæðst
inn sökum ófullkomins handrits, að
ekkja hans dveldi i Cornvallis, Ore.
Það er móðir Johns heitins er heima
á í Cornvallis, en ekkja hans býr í
Calgary.
Mánudagskvöldið 11. þ. m. voru
gefin saman i hjónaband Richard L.
Vopni og Guðrún Margaret Eyólf-
son.—Fór athöfnin fram á heimili
foreldra brúðgumans Mr. og Mrs.
Jón J. Vopni, að 597 Bannatyne
Ave. að viðstöddum all-stórum hóp
vina og vandamanna. Vígsluna
framkvæmdi dr. Björn B. Jónsson.
Mr. Guðm. Fjeldsted, fyrrum
þingmaður Gimli-kjördæmis, var
staddur í borginni á þriðjudaginn.
Til Ágúátar Magnús-
sonar
að Lundar, Man.
á sjötugsafmœli hans.
Hún getur þess guðspjallasagan:
Er gæzlumenn vöktu’ yfir hjörð
leið heilagur andi’ yfir hagann,
þar hljómaði: “Friður á jörð !”
Frá ljóstungum leiftrandi björtum
það ljómaði’ um hlíðar og börð.
Sem bergmál í hjarðsveina hjörtum
það hljómaði: “Friður á jörð!”
Oft sýnir það veraldarsagan
hve sál vor er ísræn og hörð
og skuggsýnt um hugræna hagann,
þar heimtað.er stríð yfir jörð.
Um fáeina friðsæla bletti
hér forsjónin heldur þó vörð.
Ef andi vor heyrnina hvetti,
þar heyrðist enn: “Friður á jörð!”
Hún kennir það sjötuga sagan
hve sigrandi’ er baráttan gjörð
ef bjart er um hugræna hagann
og hljómar þar: “Friður á jörð!”
Sig. Júl. Jóhanneson.
Úr Skagafirði
er skrifað á þessa leið 24. júli:
“. . . . Eg man ekki eftir héraðinu
Öllu fegurra yfir að líta, en nú í
sumar. Grasið er með mesta móti,
ekki einungis þar sem varla kemur
fyrir að grasvöxtur bregðist, heldur
hvar sem litið er. Heyskapur hefir
gengið vel, það sem af er og óþurk-
ar ekki orðið að meini.
Ef eg væri spurður, hvernig fólk-
inu vegnaði nú hér x Skagafirði,
rnundi eg svara því, að flestum liði
bærilega. Allir hafa nóg að bíta og
brenna, sem kallað er, skuldir eru
miklar hjá sumum og lítið um pen-
inga milli manna. Jafnvel efnuð-
ustu bændur kvarta nú um peninga-
leysi, þó að þeir hafi nóg af öllu
öðru. Það er engu líkara, en að
peningarnir sé að hverfa með öllu
hér i sveitunum og þykir mörgum
skrítið. Okkur er samt sagt, að
rniklir peningar séu í umferð, jafn-
vel með mesta móti, að því er banka-
reikningar herma, en það er áber-
andi hér um slóðir, hvað peninga-
leysið er mikið og alment. Og ekki
held eg, að sparisjóðir hér liggi með
peninga, svo að miklu nemi eða
venju fremur um þetta leyti árs.
Útflutningur í júlí
Af verkuðum saltfiski voru flutt
út 6,580,830 kg., verð kr. 2,586,320,
af óverkuðum salfiski 130,450 kg.,
verð kl. 61,740, af síld 41,658 tn.,
verð kl. 688,870, af laxi 18,040 kg.,
verð kr. 20,270, af lýsi 240,840 kg.,
verð 122,060, af fiskimjöli 332,400
kg., verð kr. 83,230, af síldarmjöli
1,930,000 kg., verð kr. 346,200, af
sundmaga 2,470 kg., verð kr. 3,170,
af söltuðum hrognum 1,221 tn.,
| verð kr. 18,480, af fiskbeinum 796,-
920 kg., verð kr. 75,170, af æðardún
50 kg., verð kr. 1,500, 72 hross, verð
kr. 6,630, af ull 162,750 kg., verð
kr. 162,980, af refaskinnum 26 kg.,
verð kr. 1,300, af söltuðum skinn-
um 550 kg. verð kr. 200, rotuðum
skinnum 360 kg., verð kr. 490, og
hertum skinnum 565 kg., verð kr.
2,250. Af ísfiski 84,140 kg., verð
kr. 19,940. Alls útflutt fyrir 4,210,-
800 kr., þar af landbúnaðarafurðir
fyrir innan við 200,000 kr.
Vísir, 11. ágúst.
ÚR B/ENUM
Til íslands lögðu héðan af stað á
miðvikudagskveldið Mr. Finnur
Johnson, Mrs. Þ. Þ. Þorsteinsson og
Miss Svanhvít Jóhannesson.
KIRKJAN
Messur í Fyrstu lútersku kirkju sunnudaginn 17. sept.:
Kl. 11 f. h.—ensk messa. Ræðuefni: “Changing of the Guard.”
Kl. 7 e. h.—íslenzk nxessa. Ræðefni: “Goðafoss”
íslenzk hjúkrunarkona
Miss Sigríður J. Kristjánsson
Þessi unga stúlka er útskrifuð
í hjúkrunarfræði af Almenna spít-
alanum hér í borg með lofsamleg-
um vitnisburði. Er hún dóttir Sig-
urbjörns heitins Kristjánssonar og
Guðrúnar Kristjánsson, er bjuggu
í Wynyard, Sask. Faðir þessarar
ungu hjúkrunarkonu lézt þann 24.
desember, 1931; móðir hennar er
búsett vestra og með henni býzt
Miss Kristjánsson við að dvelja
fram undir næstu áramót.
Asgeir Asgeirsson felát á
að aukaþingið verði
kallað saman í nóv.
Svohljóðandi bréf barst formanni
Sjálfstæðisflokksins, Ólafi Thors í
gærkvöldi frá Ásgeiri Ásgeirssyni
forsætisráðherra:
Hér með tilkynnist þingmönnum
Sjálfstæðisflokksins að ríkisstjórn-
in hefir orðið sammála um að leggja
til við konung, að kvatt verði til
aukaþings 1. nóvember næstkomandi
til samþyktar á frumvarpi því til
breytingar á stjórnskipunarlögun-
um, sem samþykt var á síðasta Al-
þingi, nýrra kosningalaga og annara
breytinga, sem leiSa af stjórnlaga-
breytingunni, að því tilskyldu, að
samkomulag náist um, að lagaá-
kvæði verði sett um, að heimilt sé
að kveðja til reglulegs þings (fjár-
lagaþings) síðar en 15. febrúar á
næsta ári að afstöðnum kosningum,
sem sýnt er að geta ekki farið fram
fyr en í júnímánuði.
Síldfeiðarnar
Siglufirði 20. ágúst.
Sildaraflinn hér var í gær 51,259
tunnur saltsíld, 66,353 Matjesíld
8,718 hausuð og slógdregin 1971,
hreinsuS og 19,208 tunnur krydd og
sykursöltuð. — Ríkisbræðslurnar
hafa tekið á móti 159,000 málum
síldar. Hjaltalín 35,800 málum.—
Auk þessa hefir talsvert verið fryst.
Þorskveiði hefir nær því ekkert
verið stunduð héðan í nærfelt tvo
mánuði.
Mikil úrkoma síðustu dagana,
einkanlega í fyrradag og fyrrinótt.
Engin síld kom inn í fyrradag og
gær, enda talsverður sjór úti fyrir.
Fjölda mörg veiðiskip liggja inni.
Norskur preátur verður
úti
Sonur hans ferst líka
O. C. Iversen dómkirkjuprófast-
ur í Bergen og sonur hans, 30 ára
að aldri fóru nýlega gangandi frá
Finse og ætluðu til Demmevasshytt-
en, sem er á vestanverðum Harð-
angursjökli. Tveimur dögum seinna
voru danskir ferðamenn á leið þarna
og fundu þeir þá lík prófasts skamt
frá sæluhúsinu.—Þykir líklegt að
hann hafi lagst þar til hvíldar og
sofnað og svo hafi þreyta og kuldi
varnað því aö hann vaknaði aftur.
Talið var víst, að sonur hans hefði
Uka farist, annaðhvort druknað í á,
sem þar er, eða fallið í jökul-
sprungu.
Var nú hafin leit bæði í sprung-
um í jöklinum, og eins í ánni. Voru
það hermenn, sem leitina gerðu.
Brú er yfir ána þarna og djúpur
hylur fyrir neðan. Þar var slætt
og fanst líkið þar. Er talið að mað-
urinn hafi einhvern veginn hratað
út af brúnni og druknaS í hylnum.
Úr bænum
Fólk er vinsamlegast beðið að
veita athygli auglýsingunni, er birt-
ist nú í þessu blaði, frá Mr. Albert
Stephensen píanókennara. Er þar
um ágætan ungan hæfileikamann að
ræða, er skilað hefir sérlega vel á-
fram á braut listar sinnar.
Fá orð í fullri meiningu
Alt af öðru hvoru hefir Lögberg veriö að minna kaup-
endur sína á það, hve afar mikið riði á, að áskriftargjöld yrði
greidd reglulega og grynt jafnframt á gömlum skuldum. Og
þó árangurinn hafi þegar orðið nokkur,er hann samt sem áður
hvergi nærri fullnægjandi. Enn á blaðið útistandandi upp-
hæðir í ógoldnum áskriftargjöldum, er mörgum þúsundum
skifta. Hvernig til tekst um framtíð blaðsins er að miklu leyti
undir kaupendunum sjálfum komið, því tæpast verður sann-
gjarnlega til þess ætlast, að útgefendurnir beri í það óendanlega
allan þann halla, er af útgáfunni leiðir og með ári hverju fer
fremur vaxandi en hitt.
Vestur-íslendingar mega ekki án Lögbergs vera; það hefir
nú verið í fjörutíu og sex ár, eða því sem næst, engan veginn
óverulegur hluti af menningarlífi þeirra, og vildi svo enn mega
vera um drjúgt tímabil. En til þess að svo megi verða er óum-
flýjanlegt, að kaupendur geri sér ljóst hverjar skyldur þeirra
eru við blaðið, og hve mikið veltur á aS þær séu nærgætnislega
ræktar.
Senn fer að líða að áramótunum. Kostið kapps um aS
vera skuldlausir við blaðið þá.