Lögberg - 08.11.1934, Blaðsíða 3
LÖGBEKG, FIMTUDAGINN 8. NÓVEMBER, 1934
3
Grettir
Ekki kæmi mér á óvart, þó a'S
einhverpum kynni aS sýnast sem
svo, aS veriS sé aS bera í bakkafull-
an lækinn, er eg fer nú að segja
frá vitrum hundi, sem eg átti á
yngri árum mínum og lógaSi sakir
elli, fyrir 34 árum síSan. Þó lang-
ar mig aS Dýraverndarinn birti
sögukorn þetta, og vona, aS lesend-
ur hans virSi mér til vorkunnar til-
raun þessa, aS halda minningu seppa
míns viS lýSi.
Það mun hafa veriS áriS 1885, aS
eg eignaSist hund þennan, og var
þaS meS dálítiS einkennilegum
hætti. Eg átti þá heima hjá for-
eldrum mínum á Borgum í Vopna-
firði, og skrapp eitt sinn, eins og
gengur og gerist, til næsta bæjar,
sem eg hirSi þó ekki um aS nafn-
greina. Sá eg þar á bænutn stálp-
aSan hvolp, svartan aS lit, en mjög
ótútlegan, ljótan útlits og í mesta
máta vanhirtan. Mér hafSi snemma
falliS illa, aS sjá skepnur í slæmu
standi, hvort sem var af skorti eSa
annari vanlíSan. Gat eg því ekki á
mér setiS, og fór eitthvaS aS tala
um útlit hvolpsins. VarS húsfreyj-
an fyrir svörum og sagSi eg mætti
eiga hvolpinn,.ef eg héldi aS væri
artandi upp á hann. Fyrir honum
lægi ekki annaS en að verSa lógaS,
og þaS hiS bráSasta. Flann væri
mesta vanmetaskepna, sem engu
tauti yrSi komiS viS. t fyrsta lagi
stæli hann öllu, sem hann næSi í af
matartæi, og þar næst sýndi hann
sig líklegan til aS-bíta menn og rífa.
Og i stuttu máli væri ekki annaS
um hann aS segja, en alt hiS versta.
Þó aS lýsing húsfreyju væri alt
annaS en fögur, fór eg samt aS
veita hvolpinum meiri athygli en
áSur, og kjassa hann. Gat eg ekki
betur séð, en aS augu hans væri
greindarleg, og aS i þeim speglaS-
ist fullkomin einlægni. TalaSi eg
hlýlega til hans, klappaSi honum og
reyndi á allar lundir aS láta eins vel |
aS honum og eg gat. Tók hann því 1
öllu vel, og lét á ýmsan hátt í ljós
ánægju sina yfir því, aS hafa loks-
ins fundiS mann, sem hann virtist
mega treysta. Var auSfundiS í
öllu aS atlot mín voru honum ný-
lunda, sem í fyrstu kom honum
undarlega fyrir sjónir. En hitt fór
ekki dult, aS honum féllu ])au vel í
geS, og þegar hann fór aS sleikja
hendur mínar, sýndist mér svipur
húsfreyju verSa eitthvaS undarlega
kindarlegur. Eg bjóst svo til ferð-
ar, kvaddi fólkiS og kallaSi á hvolp-
inn meS því nafni, sem honum hafSi
veriS gefiS, en þaS var Grettir. Brá
hann viS og fylgdi mér viSstöSu-
laust. Var hann hinn ánægSasti og
fögnuSur hans mikill. Þóttist eg
geta lesiS úr augum hans, aS hann
væri feginn því, aS skilja viS heim-
ilið og fólkiS þar, hvaS sem viS
tæki.
Upp frá þeirri stundu yfirgaf
hann mig aldrei, hvorki á nótt eSa
degi, væri hann sjálfráStir, þar til
vegir skildu, eins og fyr segir. Og
sú er sannfæring mín, aS eg hafi
aldrei, hvorki fyr né síSar, gengiS
stærra happaspor til næsta bæjar,
en daginn þann, sem eg eignaSist
Gretti.
Skamma stund hafSi eg átt
Gretti, er eg varS þess var aS hann
var ágætum vitmunum gæddur.
VarS hann og brátt hinn vænsti
fjárhundur, svo meS afbrigSum
þótti, og mátti segja, aS þá list
lærSi hann a.f sjjálfsdáSum. Þá
var fært frá á hverju sumri, og
kom mönnum því betur á þeim dög-
um, aS þurfa ekki að tefja sig viS
aS ganga hvert spor í kringum ærn-
ar, til aS halda þeim vísum. Komst
eg og létt út af þvi aS gæta kví-
ánna, því aS þar var Grettir jafnan
á verSi. HeyrSi eg líka utan aS
mér, aS margur öfundaSi mig af
slíkum smalahundi, og sumir buS-
ust til aS greiSa afar verS fyrir
hann, ef eg vildi selja hann. En
eg hafSi sömu svör viS alla; það
væri sama, hvaS í boSi væri; Gretti
seldi eg ekki neinum . . . . og svo
mundi hann ekki tolla hjá öSrum
en mér.
AS mörgu var Grettir einkenni-
legur í háttum og varS eg þess brátt
var, er eg fór aS nota hann viS aS
smala ánum. T. d. dugSi mér ekki,
ef eg var aÖ smala í brattlertdi, aS
vera fyrir ofan ærnar, þá íékst
hann ekki til aS reka þær ofan eftir.
Tók eg þá þaS ráS, að ganga i ró-
legheitum eftir jafnlendinu fyrir
neSan, en lét Gretti hafa fyrir þvi
a'S smala brekkurnar. Sýndi sig
fljótt, aS þetta átti betur viS skap
hans. Þurfti eg ekki annaS en benda
honum aS fara upp á viS. Tók
hann þá á rás, rótaSi aSeins viS
þeim ánum, sem á leiS hans urSu
upp brekkurnar, en hélt svo áfram á
slóSum hinna upp fyrir brúnir, og
létti ekki fyr en hann þóttist viss
um aS hafa komist fyrir þær allar.
En þær ær, sem urðu hans varar
héldu oftast heim á leiS, enda skild-
ist þeim fljótt, aS ekki var viS lamb-
iS aS leika sér þar sem Grettir var
og vissu á hverju þær áttu von, ef
þær voru. eitthvaS aS dunda í brekk-
unum ; því aS þegar hann kom aftur
aS ofan fylgdi hann þeim fast eftir
heim á kvíaból, og stundum nokkuS
harkalega.
S)?stir mín, sem þá var 12 ára aS
aldri var oft send til að snúast viS
ærnar. En aldrei hlýddi Grettir
mér aS fylgja henni, þótt eg skipaSi
honum þaS meS harðri hendi, og
hún gerSi sit’t til aS hæna hann aS
sér. Þá tók eg þaS ráS, aS eg batt
um hann snæri, og lét telpuna svo
teyma hann meS sér þangaS til hún
þurfti aS nota hann. Þá fór hann
aldrei frá henni, fyr en hún var
komin aftur heim meS ærnar, og
smalaSi þá eins og hann var vanur.
Þá var ekki mjög amalegt aö reka
meS honum stóra fjárhópa, og
svæsinn var hann aldrei; tók þó dá-
lítiS i óþægar og bágrækar kindur
ef því var að skifta, en takiS var
svo laglegt, aS hann skemdi aldrei
neina kind. Aftur á móti var hann
mjög ýtinn viS alla stórgripi, og
væri honum att í hesta var hapn á
stundum svo harSleikinn, aS þeir
æddu undan honum eins og trylling-
ar. Og teymdi eg taumþungan
hest, þurfti eg ekki annaS en segja
Gretti aS reka á eftir. Hann fór
ekki aS gelta, eins og flestra hunda
er siSur, heldur glefsaÖi hann þegj-
andi í hæla hestsins, er sá sitt ó-
vænná og gekk liSlega fram með.
Á þeim árum fékst eg talsvert
viS að skjóta rjúpur, og fvlgdi
Grettir mér jafnan fast eftir, þó aS
mér væri lítiÖ um þaS gefiS. En
ekki var mér til neins aS ætla aS
loka hann inni; hann vissi alt af
hvaS mér leið, og gætti þess vand-
lega aS fylgjia mér. Aldrei elti
hann rjúpur, en svo var vigamóSur
hans mikill, aS þegar eg bar byss-
una upp aS vanganum og miSaÖi á
rjúpu, þá rauk hann af staS, og
tetlaði aS verSa nógu fljótur aS
hremma bráSina. En stundum
varS hann helst til veiSibráSur og
stygSi upp rjúpurnar áSur en mér
vanst tími til aS hleypa af. DugÖi
mér hvorki aS sneypa hann né hirta,
og var engu líkara en að honum
væri ekki sjálfrátt, þegar svo bar
undir.. Enda var þaS aSeins í þessu
eina, sem hann hlýddi ekki skipun-
um mínum. HafSi eg þá ekki önn-
ur ráS, en aS hafa hann i sauÖbandi,
og batt hinum enda snærisins utan
um mig. Lét hann sér þetta vel líka,
er hann vandist þvi, og gat eg geng-
ið þannig meS hann allan daginn,
án þess aS hann gerSi mér nokkura
minstu hindrun.
Snemma komst eg aS því að Grett-
ir var meS afbrigum ratvís og vissi
eg aS óhætt mundi aS trcysta hon-
um. Er mér þó eitt atvik, öSrum
fremur, minnisstætt, er sannar rat-
vísi hans. Eg var eitt sinn sem oft-
ar staddur i Hofteigi á Jökuldal, og
vorum viS þy þrír saman, Vopn-
firSingar. Þá var hálfur mánuSur
af vetri og kominn talsverSur snjór
á SmjörvatnsheiÖi. ViS lögðum af
staS árla morguns, en eftir því sem
viÖ færÖumst liærra upp á heiSina,
IjókkaSi veSurútlit. Námum viS
þá staðar á melhól einum og rædd-
um milli okkar, hvort ráSlegt mundi
aS halda ferSinni áfram, eða ekki.
Grettir hafSi runniS á undan, eins
og hann var vanur. En þegar hann
varð þess var, aS viS höfSum num-
iS staSar, settist hann niSur þar
sem hann var kominn, og mændi í
norður; þóttist eg sjá, aS heimfýsi
mundi komin í hann. ViS vorum
svo aS þinga um það fram og aftur,
hvaS gera skyldi. Létu félagar
mínir á sér skilja, aÖ ráSlegast
mundi aS snúa aftur, en eg var þess
fýsandi, aS halda áfram, og«agSi aS
óhætt mundi að streysta hundinum:
hann mundi rata, væri hann sjálf-
ráður. Allir sem til þekkja vita,
aS SmjörvatnsheiSi er afar löng og
svo aS segja kennileitalaus, en hver
melaldan annari lik. Er þar þvi
vandrataS, einkanlega þó í skamm-
degis-hríSarveSrum. Þegar viS
höfSum tafiS þarna um stund og
þæft um ferÖalagiÖ, kallaSi eg á
Gretti. Virtist hann mjög á báS-
um áttum aS gegna mér, en
skreiddist þó til mín, og leyndi sér
ekki, aS hann gerSi það meÖ mestu
ólund. SagSi eg þá glaSlega, en lézt
þó aSallega snúa máli mínu til
Grettis:
“Jæja, viS skulum ekki vera aS
þrátta um þetta lengur, heldur halda
áfram ferSinni!”
GlaÖnaÖi þá yfir Gretti, og lagÖi
hann samstundis á staS, og stefndi
i sömu átt og áSur. Og þar meS
var teningnum kastaÖ. ViS héld-
um svo á eftir hundinum, og lét-
um hann ráða ferÖinni. Og þannig
gekk þaS alla leiS yfir hei'Öina, aS
Grettir var jafnan spölkorn á und-
an, fór þráÖbeint án þess nokkuru
sinni aS hika, og virtust allir sam-
huga um aS hlita leiSsögu hans.
AS vísu var aldréi mjög hvast, en
afar dimt og því villugjarnt. Mundi
því heimförin yfir Smjörvatnsheiði
hafa reynst okkur torsóttari í þetta
sinn, hefSum viS ekki notiÖ leiS-
sögu Grettis, og jafnvel tvísýnt um
ferðalokin.
—Eg er nú farinn aS eldast, ferð-
sat lítiS og kem sjaldan til kinda.
En eftir aS samvistum okkar Grett-
is lauk hefi eg aldrei komið svo til
kinda, aS mér hafi ekki orSiS hugs-
aS til hans. Hefi eg þó oft átt
væna og góða fjárhunda, en engan
jafnsnjallan honum, hvorki um vit
né dugna'S.
ÁsbjarnarstöSum, 12. april 1932.
Guðmnndnr Kristjánssón.
—Dýraverndarinn.
SPURNING OG SVAR.
Af því eg veit hann er og var
andlegum Lrafti gæddur.
SegSu mér, laxmaöur, hvernig og
hvar
og hvenær var djöfullinn fæddur?
K. N.
Eru aS grufla ártalið,
öSlings myrkra svinna;
ætla aS heiSra afmæliS,
ef þeir daginn finna.
Gamli.
Svar við spurningu K. N.
Stjána að svara fyllir fang,
fram samt Gvendur brokkar:
Djöfullinn er lang-lang-lang-
langafa bróðir okkar.
Svona kirkjan sagði mér
söguna vísdómsrika.
Sönn ef hver ein saga er
sönn er þessi líka.
7. G. D.
Móðir
MóSir, þin eg minnast vil í óði,
móðir, þó mér orð> um tungu vef jist
móðir, þó aS mál í gráti kefjist,
móSir, viS þig ræði eg bezt i hljóSi.
MóSir, þó aS mörg séu skilnaSs árin,
móSir, þinn eg æ er sami drengur,
móSir, þína minning á eg lengur,
móSir, ennþá flóa saknaÖs tárin.
Hví er eg alt af svona sorgargljúpur
saknaðsfullur, veill og táramildur,
get eg ei læknast lífs í svölum
bárum ?
Hvort er mér sorgar áverkinn svo
djúpur,
og æfi minnar vegur hörmum
fyldur,
og sál mín þrungin sorgarinnar
tárum ?
S. B. B.
Úr Austur-Skafta feitssýslu. —
Samkvæmt frétt frá tiÖindamanni
útvarpsins i HornifirSi náðu bænd-
ar þar irn seintts u heyjum í -síðast-
liðinni viku. Hey eru þar hrakin,
en munu nálgast meðallag aS vöxt-
um, hjá flestum.
PHYSICIANS and SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office tímar 2-3 Heimili 214 WAVERLEY ST. Phone 403 288 Winnipeg, Manitoba DR. J. STEFANSSON 216-220 Medical Arts Bldg. Talsími 26 688 Stundar augna, eyrna, nef og kverka sjúkdóma.—Er að hitta kl. 2.30 til 5.30 e. h. Heimili: 6 38 McMILLAN AVE. Talsími 42 691 Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medical Arts Bldg. Cor. Gr&ham og Kennedy Sts. Phones 21 213—21 144 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200
<
DR. B. H. OLSON Dr. S. J. Johannesson
216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834--Office tímar 4.30-6 Viðtalstími 3—5 e. h.
Heimili: 5 ST. JAMES PLACE Winnipeg, Manitoba 218 Sherburn St.—Sími 30877
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C. tslenzknr lögfrœOingur Skrifstofa: Room 811 McArthur Building, Portage Ave. P.O. Box 1656 PHONES 95 052 og 39 043 J. T. THORSON, K.C. tslenzkur lögfrœOingur 801 GREAT WEST PERM. BLD. Phone 92 755 W. J. LINDAL K.C. og BJORN STEFANSSON tslenzkir lögfrœðingar 325 MAIN ST. (á öðru gólfi) PHONE 97 621 Er að hitta að Girjjli l'yrsta miðvikud. í hverjum mánuði, og að Lundar fyrsta föstudag
G. S. THORVALDSON B.A., LL.B. tslenzkur lögfraiöingur Skrifst. 702 CONFEDERATION LIFE BUILDING Main St., gegnt City Hall Phone 97 024 E. G. Baldwinson, LL.B. lslenzkur lögfrœöingur Phone 98 013 504 McINTYRE BLK. Svanhvit Johannesson LL.B. tslenzkur "lögmaöur” Viðtalsst.: 609 Mc ARTHUR BG. Portage Ave. (I skrifstofum McMurray & Greschuk) Sími 95 030 Heimili: 218 SHERBURN ST. Sími 30 877
DRUGGISTS DENTISTS
Medical Arts Drug Store R. A. McMillan PRESCRIPTIONS Surgical and Sick Room Supplies Phone 23 325 Medical Arts Bldg. Winnipeg, Man. DR. A. V. JOHNSON tsienzkur Tannlœknir 212 CURRY BLDG., WINNIPEG Gegnt pósthúsinu Sfmi 96 210 Heimilis 33 328 Drs. H. R. & H. W. TWEED Tannlœknar 403 TORONTO GENERAL TRUSTS BUILÐING Cor. Portage Ave. og Smith St. PHONE*26 545 WINNIPEG
Phone Your Orders Dr. Cecil D. McLeod DR. T. GREENBERG
Roberts DrugStores Dentist Dentist
Limited Royal Bank Building Hours 10 a. m. to 9 p.m.
Sargent and Sherbrooke Sts. PHONES:
Dependable Druggists Phones 3-6994. Res. 4034-72 Office 36 196 Res. 51 455
Prompt Dciivery. Nine Stores Winnipag, Man. Ste. 4 Norman Apts.
814 Sargent Ave., Winnipeg
OPTOMETRISTS
MASSEUR
“Optical AuthoritieR of the West” STRAIN’S LIMITED Optometrists 318 Smith Street (Toronto General Trusts Buildlng) G. W. MAGNUSSON Nuddlœknir 41 FURBY STREET Phone 36 137
Tel. 24 552 Winnipeg Símið og semjið um samtalstfma
/ BUSINESS CARDS
A. S. BARDAL 84 8 SHERBROOKE ST. Selur líkkistur og annast um út- farir. Allur útbúnaður sá beztl. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarða og legsteina. Skrifstofu talsimi: 86 607 Heimilis talsími: 501 562 HANK’S HAIRDRESSING PARLOR and BARBER SHOP 3 Doors West of St. Charles Hotel Expert Operators We speeialize in Permanent Wavins, Finger Wavlng, Brush Curling and Beauty Culture. 251 NOTRE DAME AVE. Phone 25 070 J. J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG., WINNIPEG Fasteignasalar. Leigja hús. Út- vega peningalán og eldsábyrgð af öllu tægi. Phone 94 221
A. C. JOHNSON 907 CONFEDERATION LIFE BUILDING, WINNIPEG Annast um fasteignir manna. Tekur, að sór að ávaxta sparifé fólks. Selur eldsábyrgð og bif- reiða ábyrgðir. Skriflegum fyrir- spurnum svarað samstundis. Skrifst.s. 96 7 57—Heimas. 33 328 o0RE’S TAJc ' LTD. 28 333 LOWEST RATES IN THE CITY Furniture and Piano Moving C. E. SIMONITE TLD. DEPENDABLE INSURANCE SERVICE Real Estate — llentals Phone Office 95 411 806 McArthur Bldg.
HÓTEL í WINNIPEG
THE MARLBOROUGH SMITH STREET, WINNIPEG ^Winnipeg’s Dovm Town Hotel" 220 Rooms with Bath Banquets, Dances, Conventions, Dinners and Functions of all klnds Coffee Shoppe F. J. FALD, Manager 11 ST. REGIS HOTEL 285 SMITH ST„ WINNIPEG pœgilegur og rólegur bústaöur i miöbiki borgarinnar. Herbergi $.2.00 og þar yfir; með baðklefa $3.00 og þar yfir. Agætar máltfðir 40c—60c Free Parking for Ouests SEYMOUR HOTEL 100 Rooms with and without bath RATES REASONABLE Phone 28 411 277 Market St. C. G. Hutchison, Prop. PHONE 28 411
CorntoaU Hotcl
Sérstakt ver6 á viku fyrir námu- og fiskimenn. KomiC eins o& þér eruð klæddir.
J. F. MAHONEY, framkvæmdarstj. MAIN & RUPERT WINNIPEG
11 o ■ _ k 1 i * • .1 U1 •• 1 1 jy
it rays to Advertise ín tli ie Logl berg