Lögberg - 29.07.1943, Blaðsíða 7

LÖGBERG. FIMTUDAGINN 29. JÚLÍ 1943.
7
Kveðjur frá
BAY verzlunínni
Einu sinni enn sendum vér íslendingum bug-
heilar kveðjur í tilefni af þjóðminningardegi
þeirra.
Orðstýr sona yðar og dætra í stríðsþjónust-
unni, hin miklu kaup yðar á sigurláns verð-
bréfum og stríðssparnaðarskýrteinum, stuðn-
ingur yðar við Rauða krossinn og önnur
mál í sambandi við stríðssóknina, hefir haft
mikilvæga þýðingu í baráttu sameinuðu þjóð
amna fyrir fullnaðarsigri.
Vér flytjum yður kveðjur í nafni Canada —
kjörlands yðar.
Tj>nÍ>j>on':sT5ati dompnnn.
INCORPORATED MAY 1670
\
Sprengjuflugvélar
Sprengjuflugvélum er skift í fiokka
eftir stærSum, þannig: sprengjuflug-
vélar af stærstu gerð, meSalstærð,
léttar sprengjuflugvélar og svo or-
ustusprengjuflugvélar.
Sumar sprengjuflugvélar, oft af
stærstu gerft, liafa þannig lagað starf
meC höndum, aö ekki þykir rétt afi
neftia þær sprengjuflugvélar, heldur
eftirlits-sprengjuflugvélar. Má þar
t. d. nefna sprengjufiugvéiar brezka
strandvarnarliösins (Coastal Com-
mand), sem hafa þaö sem aöalstarf
aÖ leita uppi kafbáta óvinarins og
gæta skipalesta. Þær hafa vitaskuld
sprengjur meöferöis, ef á þarf aö
halda. En þær þurfa fyrst aö leita
uppi skotspón sinn, áöur en þær geta
varpaö aö honum sprengjum. Er þaÖ
erfitf starf og krefst mikiliar árvekni,
þvi aö venjulega sér kafbátur, sem er
ofansjávar, flugvélina fyrst og er svo
kominn í kaf, áöur en flugvélin kemst
á vettvang. Hættulegasti óvinur flug-
mannanna í þessum feröum er til-
breytingarieysiö, sem gerir þá sljóa
og ruglaöa. Dugandi flugmaöur í
brezka strandvarnarliöinu, sem hefir
veriö 1100 klst. á flugi á hafi úti,
sagöist geta svariö þaö við alt, sem
honum var heilagt, aö hann heföi
tvivegis séö mann á mótorhjóli úti
á miöju Atlantshafi. Annar flug-
maöur bjargaði eitt sinn flugvél sinni
frá því aö rekast á stórt fjall mörg
hundruö mílur á hafi úti. Þakkaði
bann þaö eingöngu snarræði sínu.
Alt öðru máli er aö gegna meö þær
sprengjuflugvélar, sem hafa sítt fyrir-
fram ákveöna mark til aö gera árásir
á. Þær hafa sina föstli stefnu'til aö
fljúga eftir, því aö lítil hætta er á, aö
horgir og mannvirki geti hlaupist á
hrott af stað sinum á landakortinu.
Flugtnennirnir sleppa sprengjunum á
sínum staö og snúa síöan viö heim
á leiö.
í þessari grein verður eingöngu
minst á fjögra hreyfla sprengjuflug-
vélar, en hinar smærri bíöa seinni
tima, þar sem of langt yröi aö taka
þær allar til bæna i einu.
Bandamenn hafa lagt mikla áherzlu
á smíöi fjögra hrevfla sprengjuflug-
véla. — Þjóðverjar leggja hinsvegar
meiri áherzlu á smíöi meöalstórra
sprengjuflugvéla, sem nota má í
fjöldatilgangi. Þær sþrengjuflugvél-
ar, sem gert hafa mestan usla á meg-
inlandinu, er hin fræga brezka þrenn-
ing, Halifax, Stirling og Lancaster,
jsem oft er getiö um i fréttum. Eru.
Jpær allar ætlaöar til næturárása. Nv-
lega bættust svo 'hinar amerísku
flugvélar Liberator og Fjúgandi virk-
in viö hópinh og eru þær þannig
iorönar fimm. Eru Liberator vélarn-
ar og Fljúgandi virkin dagsárásaflug-
vélar.
Þjóðverjar eiga að niinsta kosti 3
jeftirtaldar geröir af fjögra hreyfla
.sprengjuflugvélum: Junkers Ju-01,
iHeinkel He-177 og Focke-Wulf
(Kurier. — Þá er tiL ný ítölsk fjögra
/hreyfla sprengjuflugvél, Piaggio
P-108. Bruni Mussolini, sonur einV
.ræöisherrans, fórst í flugslysi, er hann

Látið ekki tækifærið ganga
úr greipum yðar!
Verzlunarmennlun er ómissandi nú á dögum. og
það fólk, sem hennar nýlur, hefir ætíð forgangs-
réft þegar um vel launaðar stöður er að ræða.
Það margborgar sig. að finna oss að máli, ef þér
hafið í hyggju að ganga á verzlunarskóla; vér
höfum nokkur námskeið til sölu við frægustu og
fullkomnustu verzlunarskóla vestan lands.
The Columbia Press Limited
Toronto og Sargent. Winnipeg
II
:!l
(var aö lenda slíkri vél eftir reynslu-
flug. Honum til heiöurs var fyrsta
flugsveitin, sem fékk P-108 til notk-
unar, látin bera nafn hans.
Ekki er til þess vitað, aö Jápanar
^eigi neina fjögra hreyfla sprengju-
fugvél ennþá. Hinsvegar eiga Rúss-
pr að minsta kosti eina gerö, ef til
,vill fleiri. Rússar hafa einangrað sig
,mjög mikið og hefir umheimurinn
yfirleitt ekkert hugboö um flugstyrk
þeirra. En reynslan hefir sýnt, aö
þann er steriari en menn bjuggust
viö i fyrstu.
Skal nú fyrnefndum flugvélum lýs»
pánar.
Short "Stirling”
Stirling er stærsta og burðarmesta
sprengjuflugvél, sem i notkun er.
Vænghaf hennar er í)!t.l fet, en lengd
,87.3 fet. Stirling er knúin af fjórum
,1600 ha. Bristol Hercules loftkældum
hreyflum, sem veita henni 280 milna
•hámarkshraða á klst. Ber hún rúm-
pr 8 smálestir af sprengjum og getur
flogiö tæpl. 3,000 milna vegalengd.
(Stirling hefir 7 manna áhöfn. 8 Vél-
byssur eru til varnar, þar af 4 í aftur-
skotturni, 2 i 'miöskotturni ofan á og
2 i framskotturni.
Fyrsta Stirling-vélin flaug i maí
J030, en byrjað hafði verið á smíöi
hennar 1036. Lauk hún fyrstu ferö
sinni á þann hátt, aö hún brotnaði í
Jendingu, og var þegar “afskrifuö.”
Þrátt fvrir þetta óhapp var haldið á-
fram smíöi Stirling-véla meö þeim
árangri, sem reynslan sýnir.
Stirling-flugvélar fóru svo í fyrsta
árásarleiðangur sinn nóttina 10.—11.
febr. 1941 og hafa siðan haldiö áfram
i stööugt stærr-i stil. Þaö kynlegasta
viö Stirling-flugvélarnar er þaö,
þversu afskaplega snúningaliðugar
(þær eru, þrátt fyrir hina tröllslegu
.stærö. Eru þær jafnvel taldar færar
,um að berjast viö hraöfleygustu or-
ustuflugvélar einar síns liös.
Eitt sinn réöust t. dl þrjár þýzkar
Me-109 orustuflugvélar á tvær Stirling
vélar yfir Hollandsströndum. Var
önnur búin aö losa sig við ‘sprengjur
,sínar, en hin ekki. Var sú tóma vita-
skuld miklu liðugri og léttari á sér.
Gat hún dregið tvær hinna þýzku
orustuflugvéla frá þeirri fullfermdu.
I’riöja orustuflugvélin lét sanit ekki
segjast og steypti sér yfir hana, spú-
andi úr öllum sínum byssum, en hitti
ekki. Geröi þá Stirling flugmaöurinn
sér lítið fyrir og steypti flugvél sinni
pærri lóðrétt á eftir hinni þýzku
prustuflugvél og skipaði framskytt-
unni aö senda frá sér nokkrar völur.
Brátt sýndi hraöamælirinn 400 mílur
á klst. Sendi þá skyttan nokkur skot
meö þe*n afleiöingum, aö hin þýzka
prustuflugvél steypíist i sjóinn, en
gtirling-vélin, meö sinar 8 smálestir
af sprengjum, rétti sig viö, sem ekk-
ert væri.
Handley Page, "Halifax”
Halifax varö fyrst hinna hrezku
fjögra hreyfla sprengjuflugvéla, sem
tekin var i notkun. Er hún knúin af
fjórum 1300 ha. Rolls Royce Merliri
hreyflum og hefir 200 niilna hámarks-
þraöa á klst. Getur hún boriö úm 6
smálestir af sprengjum 3,000 mílna
vegalengd. Halifax hefir 7 manna
áhöfn og hefir 8 vélbyssur eins og
Stirling.
Halifax flugvélar geröu sina fyrstu
árás 11. marz 1941 og uröu Kiel og
Le Havre fyrir barðinu.
Avro "Lancastcr”
Hún er nýjust þeirra. Smíöuö upp
úr Manchester, sem hefir tvo 2000 ha.
Rolls-Royce Vulture hreyfla. Lan-
caster hefir 102 feta vænghaf og get-
ur borið alt aö þvi 8 sniálestir af
sprengjum, 3,000 milna vegalengd.
Jlún hefir 7 manna áhöfn. Lancaster
pr talin hest hinna brezku sprengju-
flugvéla. Hún hefir yfir 300 milna
hámarkshraöa á klst. Auk þess að
hafa 8 vélbyssur, samsvarandi þeim
á Stirling of Halifax, eru 2 vélbyssur,
,sem snúa niður. Fjórir 1300 ha. Rolls-
,Royce Merlin hrpyflar knvja hana á-
fram.
Lancaster-vélar geröu sína fyrstu
árás, er þær fóru 12 saman í hina
frægu för sina til Augsburg — i
björtu. Þær nutu ekki verndar orustu-
flugvéla. Urðu þær aö fljúga mjög
lágt, alt niöur i 12 feta hæö. aö sögn
flugmannanna. Af 12, sem fóru í
leiöangurinn, komu 5 til baka.
Bocing B-17 “Flying Fortress”
Flestir hafa heyrt getið um ame-
rísku “Fljúgandi virkin.” Þau haía
látið mikiö til sín taka upp á síðkast-
iö meö árásum á meginlandið. Fljúg-
andi virki hefir fjóra hreyfla, kemst
hraöast 300 mílur á klst. og getur
flogið yfir 3,000 mílna vegalengd.
Virkið hefir 104 feta vænghaf og get-
pr borið um 4 smáL af sprengjum.
Er lögð megináherzla á vopnun vél-
arinnar, sem dregur mikiö úr burðar-
magni hennar. Það hefir því engin
.sprengjuflugvél, sem í notkun er, eins
góð varnarskilyröi eins og B-17. Hún
hefir 12 vélbyssur og eina fallhyssu,
sem er sú stærsta, sem nokkur flugvél
,ber. B-17 hefir bólulagaðan skot-
Jurn undir miðjum skrokknun), og eru
flestar óvinaflugvélarnar skotnar niö-
,ur úr honum. Engin fjögra hreyfla
sprengjuflugvél kemst eins hátt qg
B-17, í 40,000 feta hæð, sem er stór
kostur i dagárásum.
Fljúgandi virkið er notað á nær öll-
um vigstöövum, þar sem barist er i
lofti, og einnig af hrezka strand-
varnarliöinu á hafi úti. Áhöfnin er
9 menn.
Consolidated B-24 "Liberator”
er amerisk eins og Fljúgandi virkið
,og hefir fjóra 1200 ha. Pratt and
Whitney loftk. hrevfla. Liberator,
sem er óvenju falleg flugvél, er senni-
Iega hraöfleygasta fjögra hreyfla
sprengjuflugvél, sem í notkun er,
meö 320 milna hámarkshraöa á klst.
Hún getur borið tæpar 6 smálestir af
sprengjum 3,000 mílna vegalengd.
Hún er með 110 feta vænghaf.
Liberator er eina fjögra hreyfla
rsprengjuflugvélin (í notkun), sem
lendir fram á sig. Eru slíkar lend-
ingar taldar veita meira öryggi, eink-
um að nóttu til. Liberator hefir 8
manna áhöfn. Hingað til liefir hún
veriö notuð einna mest af brezka
strandvarnarliðinu. Getur hún veriö
15 klst. á flugi í einu meö 200 mílna
meðalhraöa á klst. Liberator er
vopnuö 10 vélbyssum, sem komið hafa
aö góöu gagni. þegar hún hefir hitt
fyrir sér óvinaflugvélar á hafi úti.
Douglas /f-19
er stærsta landflugvél í heimi. Er
hún amerísk, og er aöeins til ein flug-
vél af þessari gerö. Hún hefir fjóra
1700 ha. Wright Cyclone loftk.
hreyfla og hefir aöeins 227 mílna há-
markshraða á klst., sem er of lítið
til þess að hún geti talist baráttuhæf.
Hún hefir 212 feta vænghaf og er
132 feta löng. Vegur hún tóm 85.000
lb., fullfermd 162,000 og getur flogið
7500 mílna vegalengd meö 8 smá-
lestir af sprengjum. Getur hún
þannig veriö á flugi i tvo daga sam-
fleytt.
B-19 hefir 10 manna áhöfn og 5
skotturna sér til varnar. Hún hefir
þríhjóla útbúnað og eru burðarhjólin
tvö um 2 metrar á hæö. B-19 er enn
á tilraunastigi og er búist viö endur-
bættum geröum af henni á næstunni.
Heinkel Hc-177
er nvjasta fjögra hreyfla sprengju-
flugvél Þjóðverja. Vegur tóm 35,000
lb., fullfermd 82,000 lb. Litið er vitað
um þessa flugvél, og aðeins fáar hafa
verið i notkun. Eftirtektarvert viö
byggingu He-177 er, aö hreyflarnir
eru tengdir saman tyeir og tveir og
ekki er annaö sjáanlegt, en að hún sé
tveggja hreyfla, nema viö nákvæma
skoðun, þar sem tveir hreyflar knýja
sömu skrúfuna.
He-177 er afar langfleyg, 7100
mílur. Hefir þess jafnvel gætt i brezk-
um blöðum, aö hún myndi vera fær
um aö fljúga til New York meö 1
smálest af sprengjum og síðan heim
aftur, án þess aö bæta viö sig elds-
neyti.
Pockc IVulf “Kuricr
er langfleyg þýzk fjögra hreyfla
sprengjuflugvél, sem mest hefir veriö
notuö yfir Atlantshafi til árása á
skipalestir. , Höfum viö Reykvíking-
ar séö hana aö minsta kosti einu sinni
yfir bæ okkar. “Kurier” er talin meö
beztu flugvélum, sem Þjóöverjar eiga.
Er hún smiöuö upp úr hinni frægu
Focke-Wulf “Kondor” farþegaflug-
vél. Á Hitler sjálfur eina slíka vél
tij eigin, nota.
Þá eiga Þjóöverjar Junkers Ju-91,
sem- er nýleg fjögra hryefla sprengju-
flugvél, en ekkert er um hana vitað.
Sania er aö segja um hina ítölsku
P-108 og rússnesku sprengjuflugvél-
ina.
Margt er frábrugöiö feö brezkum
og amerískum sprengjuflugvélum.
Engin amerisk sprengjuflugvél er t. d.
knúin af vökvakældum breyflum eins
og allflestar hinna brezku. Þá hefir
engin þjóð tekiö upp notkun á þri-
hjóla útbúnaöi (tricycle undercarri-
age) nema Ameríkumenn. Bretar
hafa frá öndveröu lagt kapp á að
vopna sprengjuflugvélar sinar vel.
Fundu þeir upp hinn hreyfanlega
skotturn, sem þeir settu í flestar
sprengjuflugvélar sinar. Hinsvegar er
stutt siðan Ameríkumenn fóru aö nota
hann. Voru hinar amerísku sprengju-
flugvélar mjög illa varöar áður. En
nú er Fljúgandi virkið bezt vopnaða
flugvél i heimi. J■
—(Lesbók).
Œtje iHarltJorougí)
F. J. FALL, forstjóri
SMITH STREET, WINNIPEG
•
220 eldírygg herbergi, með baði
Sérstakar máltíðir fyrir kveníólk, 35c
Afgreiddar á Mezzanine lofti
Businessmanna má'ltíðir fyrir 50c; bezt í bænum
Reynið vori Cofíee Shop fyrir 40c máltíðir
Vér önnumst um allskonar samkvæmi
<■»
Dans fyrir almenning — á laugardagskvöldum
Sírni 96 411