Lögberg - 12.10.1944, Síða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. OKTÓBER, 1944
7
Líkn
Hér með fylgir orðsending til
íslendinga í Saskatchewan, sem
eg vona að þeir taki á móti með
vinsemd.
Fá orð í íslenzkri tungu, biðj-
andi um hjálp, tákna betur þörf
þess er biður, en orðið líkn.
Líknarfélög eru hjálparfélög
nefnd, er efsta stig þess máls er
notað.—
Kæru landar! Nú er eg kom-
in til þess að biðja um aðstoð til
líknar, ekki mér eða mínum,
heldur handa hóp af börnum í
vissu landi, er orðið hafa fyrir
skelfingum stríðsins. Því mið-
ur get eg-ekki gert frekari grein
fyrir þessu nú. Yfirvöldin hér
hafa leyft fjársöfnun, en þau
hafa enn ekki séð sér fært að
leyfa að það sé tekið til blað-
anna. Eg get því ekki tilgreint
hvert hjálpin fer, hér í blaðinu,
en vilji einhver voga á það, að
senda mér dollar til þessara
þarfa, þá skal strax um hæl
koma til hans eða hennar full
skýring prívat á því hvert hjálp-
in fer. Eg gæti bent á nokkra
íslendinga í Saskatchewan, sem
taka þátt í þessari söfnun, sér-
staklega einn sem mér er vel
kunnugt um, en af því eg tek
það alveg upp á mig að skrifa
þessar línur, sökum þess að eg á
erfitt með að ná í fólk að við-
tali, þá tel eg rétt allra kring-
umstæðna vegna, að nefna ekki
neinn.
Eg bið Lögberg og Heims-
kringlu að gera svo vel að taka
.þessar línur endurgjaldslaust og
birta einu sinni. Prentaðar
skýrslur eru nægar til yfir það,
sem gert hefir verið og svo mun
gert verða framvegis. í þessum
skýrslum getur hver einstakling-
ur rakið sig að réttu máli.
Nú er uppskeran að komast í
hendur manna. Það er mikill
munur á því að stunda vinnu
sína heima, í ró og næði og taka
nú á móti því, sem hjá mörgum
er afbragðs uppskera — prísinn
á öllum búsafurðum hærri en
lengi hefir verið — en að vera
staddur í skelfingum ófriðarins.
Sá munur er svo mikill, að hann
fær enginn útmálað. Og svo
hörmuleg sem örlög þeirra full-
orðnu eru, þeirra, sem þar eru
staddir, þá ógnar manni þó mest
að vita af börnunum þar. ís-
lendingar! Eg vona að þið vog-
ið dálítilli hjálp í hendur mér
í þessu, þó eg geti ekki greint
betur frá. Eg sannfæri ykkur
um, að það er líkn. Líka skal eg
sannfæra ykkur um það, að það
kemst til skila úr mínum hönd-
um.
Með vinsemd,
Rannveig K. G. Sigbjörnsson.
Box 78, Leslie, Sask.
Fagurfræðin og lífið
Framh. af 3. bls.
skefjum. Og þannig eiga þeir
að hegða sér í lífinu sjálfu, eins
og þegar þeir eru í leikhúsinu.
Fagurrænt verður aldrei það,
sem kemur mönnum langt út úr
jafnvægi.
Þó að tilfinningarnar komi
mest til greina við hin fagur-
rænu áhrif, hefir þó vit og vilji
mikið að segja. Tilfinningin
fyrir fegurð verður dýpri og
innilegri, ef þekking og viljia-
kraftur stendur að baki þeim, eða
styrkir þær.
Sumir menn telja fagurræn-
ar tilfinningar sérstaka tegund
tilfinninga.
En það er rangt. Allar til-
finningar spretta af sömu rót.
Taugakerfið er aðeins eitt
leiðslukerfi, þó að það séu
breytilegar kenndir og tilfinn-
ingar sem um það fara. Sá, sem
þjáist, sá sem er sigurglaður, sá
sem er í lífsháska finnur ekki
til á sama hátt og hinn. En öll
þessi ólíku hughrif, er menn
verða fyrir, eru svo að segja
leikin á sömu strengi, aðeins á
Á myndinni sézt björgunarliðið á Englandi
vera að hjálpa konu niður úr byggingu, sem
hefir orðið fyrir flugsprengju.
mismunandi hátt, eftir atvikum.
Hvað er fagurt? Það er eríitt
að svara þessari spurningu, svo
fullnægjandi sé. En það má
segja, að allt, sem komi oss í
fagurrænt ástand, sé fagurt.
En sálir mannanna eru svo
margvíslegar, að einn kallar
það fagurt, sem annar telur ekki
fagurt. Eða öðrum virðist eitt-
hvað miklu fegurra en hinum.
Það, sem veldur sterkum fjar-
rænum áhrifum hjá gáfuðum
og fróðum manni, virðist oft
þekkingarsnauðum og heimskum
manni lítilsvert, og jafnvel ó-
skiljanlegt að nokkur hrífist af
því.
Annars eru engin ákveðin tak-
mörk milli hins fagurræna, vís-
indalega og hagkvæma (prakt-
iska) að sumra áliti. Sem dæmi
um mismunandi smekk má
nefna það, að villtar og hálf-
villtar þjóðir iðka hljóðfæra-
slátt, er siðuðum mönnum virð-
ist arg og óhljóð, en hinir hafa
yndi af. Það vaknar því sú spurn
ing, hvort öllum fyndist ekki allt
jafn fagurt, væru þeir á sama
menningarstigi. En nær liggur þó
að svara því neitandi.
H. E. Örsted segir í riti sínu:
“Tveir kapítular í fagurfræði”:
“Hið fagra er það ástand hlut-
anna, sem veldur áhorfandan-
um ánægju eða gleði. Fegurðin
getur verið einhliða, eða rík af
margbreytni”.
Margir þykjast ekki skilja
hvað átt er við með orðunum
einhliða og margbreytni í þessu
sambandi, þar sem sumum
virðist það einhliða, er öðrum
virðist margbrotið. Og svo hið
gagnstæða. Annars er hið ein-
falda og margbrotna venjuleg-
ast saman slungið. Ef vér alltaf
fáumst við hið sama. koma leið-
indin. Og ef við allt í einu lend-
um í margbrotnu viðburða öng-
þveiti, truflumst vér.
Hvorttveggja getur verið
leiðinlegt. En oftast fer bezt á
því, að hið einfalda og marg-
brotna fari saman. 'Oss þykir
einföld bein lína leiðinlegri en
hringur og sporaskja. í því síð-
arnefnda er meiri tilbreytni, þó
formið sé einfalt.
Stórmeistari fagurfræðinnar,
Aristóteles, skýrir þetta í bók
sinni, “Poetik”.
Hann segir: “Hið fagra, hvort
sem það er málverk eða annað
hlutur, verður bæði að vera í
samræmi innbyrðis og út á við.
Málverk má ekki vera mjög lít-
ið, því að ef nærri því er geng-
ið, truflast stærðarhlutföllin
fyrir augum áhoríandans. Það
má heldur ekki vera of stórt.
Því ef það er afar stórt, getur
áhorfandinn ekki í sömu and-
ránni athugað það sem heild og
komið auga á hvern einstakan
hlut þess, svo fullnægjandi sé.
Hið fagra er ekki einungis
utan við oss sjálf. Það býr einn-
ig í oss. Hve mikla fegurð vér
sjáum og njótum fer mjög eft-
ir þekkingu vorri, næmleik til-
finninganna og vilja.
Vondur maður sér færra fag-
urt en góður.”
Vísir.
HLUTDEILD YÐAR
i
FRJÁLSU SAMFÉLAGI
Vér CANADABÚAR höfum átt þess koát að spara
og njóta lifnaðarhátta, sem aðrar þjóðir undraát yfir og
öfunda oss af. v
Vér höfum haft trauát á tápi voru og framtaki, og
með þessu hvorutveggja höfum vér grundvallað frjálát
þjóðfélag sem vér köllum Canada.
Sérhver einátaklingur, sem á hlutdeild í frelsi voru
ber einnig hina alvarlegu ábyrgð á að verja það. Með
því að kaupa Sigurláns Veðbréf, eignumát vér vissa
hlutdeild í framtíð Canada. Það, sem vér leggjum fram
í dag, er hlutdeild í framtíð Canada. Það, sem vér leggj-
um fram í dag, er hlutdeild vor í afkomu Canada á
%
morgun.
Sparifjár af frjálsum vilja, er nú hin meáta þörf, til
þess að átanda straum af síhœkkandi stríðskostnaði.
Kaupið að minsta kosti einu veðbréfi fleira en síðast.
Verið viðbúin að kaupa
FLEIRI SIGURLÁNS VEÐBRÉF
NATIONAL WAR FINANCE COMMITTEE
7-53