Lögberg - 20.06.1946, Page 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 20. JÚNÍ, 1946
5
Ali LSAMAL
rVENNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
EF ÞO VÆRIR í ÞEIRRA
SPORUM
Setjum svo, að þú ættir ekkert
nema stagbætta larfa til þess að
klæðast í. Mikið yrðir þú þakk-
lát :þeim, sem sendi þér snyrti-
legan kjól og hlýja kápu; þér
myndi finnast birta yfir deginum
og þér myndi aukast kjarkur til
þess að mæta erfiðleikunum sem
að þér steðjuðu. Og ef maðurinn
þinn ætti enga skó hefði engin
ráð til að útvega sér skó og yrði
að vefja fætur sínar druslum
og ganga sárfættur til vinnu dag
eftir dag, myndir þú ekki fagna
því innilega ef einhver væri svo
góðviljaður að senda honum par
af skóm, jafnvel skóm, sem not-
aðir hafa verið af öðrum? Og ef
þú hefðir ekki nokkur ráð með
það að að hylja nekt litlu barn-
anna þinna og þau grétu um
nætur af kulda vegna þess að þú
ættir ekki nóg af rúmfötum,
myndir þú ekki biðja guð að
blessa það góða fólk, sem sendi
þeim föt til að klæðast í og á-
breiður á rúm þeirra, til þess að
verja þau gegn kvölum kuld-
ans?
Ef þú værir í svona kringum-
stæðum, myndir þú áreiðanlega
verða því fólki óumræðilega
þakklát, sem rétti þér hjálpar-
hendi í neyð þinni.
Þúsundir og miljónir fata-
snauðra manna, kvenna og barna
í Evrópu og Asíu löndunum
mæna hingað vonaraugum til
okkar, sem búum í löndum alls-
nægtanna. Við megum ekki
bregðast þessu þjáða fólki. Ef við
værum í þeirra sporum, hvernig
myndi okkur verða við ef enginn
vildi hjálpa okkur?
“Alt sem þér viljið að menn-
irnir gjöri yður, það skuluð þið
þeim gjöra.”
Þann 17. þessa mánaðar hófst
allsherjar fatasöfnun um alt
landið, fyrir þetta bágstadda
fólk. Við erum ekki beðin um
ný föt, né föt sem við þörfnumst
sjálf. Við erum beðin að leita
vandlega í öllum okkar fata-
skápum og kistum og gefa öll
þau föt, sem við getum án verið.
Fötin verða að vera hrein og
bætt, ef þess þarf. Ef þú hefir
ekki tíma til að bæta þau, festu
þá bæturnar við þau.
Þörf er á öllum tegundum
fata; vetrar og súmarfata; ung-
barna, barna, kvenna og karl-
manna fata. Þú munt áreiðan-
lega geta sent eitthvað af þessu.
Þetta vantar:
Kjóla, kápur, draktir, buxur,
skó, skóhlífar, sokka, peysur,
nærföt, ábreiður, koddaver, lín-
lök; efni sem hægt er að sauma
úr; efni til að bæta með; band
til að prjóna úr; hnappa, tölur,
nálar og tvinna.
Ef þú gefur eitthvað, sem er
samstætt, t. d. skó, sokka, nátt-
föt, skaltu binda það vandlega
saman. Stakur skór kemur eng-
um að notum.
Leyfilegt er að festa miða með
nafni og heimilisfangi gefand-
ans, á hlutinn, sem gefinn er.
Þannig getur þú, ef þig langar
til, komist í persónulegt sam-
band við það fólk, sem nýtur
gjöfulsemi þinnar.
Munum það að þúsundir
nianna, sérstaklega konur og
i>örn, munu deyja á komandi
vetri, ef þeim verða ekki send
Mý föt. Sumstaðar í Evrópu er’
ómögulegt að kaupa föt, hvað
sem í boði er; þangað er því ekki
til nokkurs gagns að senda pen-
>ngagjafir. Barnaföt eru og ó-
fáanleg i mörgum löndum.
Björgum börnunum, konunum —
þessu bágstadda fólki, með því
að senda því verjur gegn kuld-
anum.
*
RÁÐ TIL ÞESS AÐ
SPARA SNÚNINGA
(Aðsent)
1. Hengdu minnisblöð og blý-
ant á vegginn í eldhúsinu og
skrifaðu á þau það sem þig vant-
ar. Ef þú gerir þetta að vana,
þá sparar þú þér margar auka
ferðir í verzlanirnar. Einnig er
gott ráð að skrifa niður á morgn-
ana allt það sem þú þarft að
koma í verk á hverjum degi.
2. Hafðu þurkur, wax og öll
fægingar áhöld í körfu og berðu
hana með þér úr einu herbergi í
annað, þegar þú hreinsar gólfin,
húsgögnin og gluggana.
+
FRÚ ROOSEVELT
HEFIR ORÐIÐ
Þær eiru óneitanlega dálítið
skrítnar sumar spurningarnar,
sem lagðar eru fyrir frú Roose-
velt.
Hérna eru nokkrar :
— Er það skóðún yðar, að
unga fólkið nú á dögum sé verra
en það var fyrir tíu eða tuttugu
árum ?
— Eg er nú komin yfir sex-
tugt og 'hefi oft og mörgum sinn-
um heyrt ungu fólki hallmælt.
Eg hygg, að heimurinn fari batn-
andi — og fólkið líka, og eg dáist
vissulega að unga fólkinu í dag.
— Viljið þér gera svo vel að
segja mér, hvort þér trúið á ást
við fyrstu sýn? Þekkið þér nokk-
ur dæmi þess?
— Nei, eg þekki þess engin
dæmi, og eg hefi ekki hugmynd
um, hvort eg trúi á ást við fyrstu
sýn eða ekki.
— Stundum eru spumingarnar
líka skynsamlegar, eins og t. d.
þessi hér: — Ef þér berið banda-
rískar konur saman við karl-
mennina, hver haldið þér þá að sé
aðalgalli iþeirra sem einstaklinga
— og einnig þeirra, er vinna að
félagsmálum eða opinberum
störfum? — Haldið þér að kon-
urnar skari fram úr karlmönn-
unum?
— Eg hygg, að konur, sem
starfa að félagsmálum. séu oft á
tíðum tilfinningarnæmari og láti
smámuni meira á sig fá en karl-
menn. Sömu sögu er að segja
um þær konur, sem gegna opin-
berum störfum. Þær eiga erf-
iðara með það en karlmennirn-
ir, að þola gagnrýni og það er
mjög auðvelt að telja úr þeim
kjarkinn.
Sem einstaklingar eru konur
vitanlega jafn ólíkar og karl-
mennirnir.
Það eru samt sem áður marg-
ar konur sem eiga það sameigin-
legt, að þær skortir sjálfstraust,
þegar þær taka að sér eitthvert
starf utan þess þröngva sviðs,
sem þeim hefir verið markað
um aldaraðir. Og það vill jafn-
vel brenna við að þær konur
sem aðeins starfa á heimilum
sínum þoli jafn illa hvers konar
gagnrýni og þær er vinna út á
við.
Eg hygg, að konur séu oft
glöggari mannþekkjarar en karl-
menn. Þær eru nákvæmari og
vandvirkari í störfum sínum.
Þær eru reiðubúnar til þess að
fórna meiru fyrir þann málstað,
sem þær trúa á. Og loks er það
skoðun mín, að þær tali oft á
tíðum minna og vinni meira en
karlmennirnir.
Morgunblaðið.
Ferming á Lundar
Á hvítasunnu, vorið 1898, ár-
inu áður en eg vígðist til prests,
flutti eg fyrstu guðsþjónustu
mína í Álftavatnsbygð, eins og
þá var talað. Nú er hún helzt
nefnd Lundar-bygð. Fyrsta
heimilið, sem eg kyntist þar um
slóðir, var ‘ heimili Mr. og Mrs.
Halldórs Halldórssonar. Þar var
að mér fanst miðstöð þessa mann
félags. Til þeirra átti eg margar
komur og ávalt góðar. Frá þess-
ari fyrstu guðsþjónustu minni
voru nú liðin 48 ár, aftur var eg
þar á hvítasunnu, 9. þ. m.
Að eg var þar á þessari síð-
ustu hvítasunnu, atvikaðist þann-
ig, að ejnn safnaðarfulltrúanna
í íslenzka lúterska söfnuðinum
á Lundar, Mrs. Daniel J. Lindal,
fann mig að máli í síðastliðnum
marz mánuðu, og tjáði mér
vandræði safnaðarins; þar sem
þeir hefðu engan prest en að
minsta kosti nokkurn hóp ung-
menna, sem þyrfti að búa undir
fermingu. Mæltist hann til að
eg hlypi undir bagga og veitti
þessu fólki einhverja hjálp fram
yfir fermingu á hvítasunnu. Eg
hafði annað verk að vinna og
mátti trauðla missa tíma frá
því verki, en mér fanst þarna
svo brýn þörf, að eg treysti mér
ekki til að neita þessari beiðni
með Öllu. Það varð því að samn-
ingi, að eg veitti þeim nokkra,
takmarkaða þjónustu. Starf
mitt hófst þar með barnaspurn-
ingum laugardaginn 16. marz,
og guðsþjónustu næsta dag. Eg
var þar 6 sunnudaga, spurði
börnin, þegar eg kom, bæði á
laugardögum og sunnudögum,
flutti alls 8 guðsþjónustur, tvær
þeirra kvöldguðsþjónustur á
ensku, var á Lundar alla vikuna
á undan hvítasunnu og hafði
fermingarflokkinn á hverjum
degi.
Það varð að samkomulagi, þeg-
ar í upphafi að tvær konur, þær
Miss Kristjana Fjeldsted og Mrs.
Ingibjörg Daníelson, tækju að
sér uppfræðslu fermingarflokks-
ins þá laugardaga sem eg ekki
væri þar. Það starf hepnaðist
með ágætum. Samvinna þeirra
við mig var hin allra ákjósan-
legasta, enda voru þær þeirri
kenslu prýðis vel vaxnar. Eg
fékk skýrslu af hverjum ein-
asta fundi, sem þær héldu með
flokknum, og eg sendi flokknum
ofurlítið ávarp i hvert sinn sem
eg var þar ekki.
Þessir unglingar drógu mig að
sér, sálir þeirra virtust opnar
fyrir góðum áhrifum, og hjá
þeim virtist ríkja alvara, ein-
lægni og lotning. Mér varð því
fljótt hlytt til þeirra. Mér fanst
þau vilja læra að þekkja hinn
eina sanna Guð og þann sem
sendi Jesúm Krist, og eg þráði
að við kennarar þeirra mættum
verða verkfæri í Drottins hendi
til þess að sú þekking kæmist
inn í sálarlíf þeirra. Á þeim
grundvelli hvíldi starf okkar.
Á Lundar er safnaðarkven-
félag sem nefnir sig Björk. Það
bygði sér dálítið fundarhús fyr-
ir vestan kirkjuna og er húsið
einnig nefnt Björk. Þar kom
fermingarflokkurinn ætíð sam-
an.
Áður en eg hóf þetta starf,
hafði eg, mörg ár, alls ekki kom-
ið til Lundar, þó eg ætti margar
jkamur þanlgað á ifyrri álrum.
Þegar eg kom þangað í marz-
.mánuði, var eg nærri forviða að
sjá, hvað bærinn hafði stækkað.
Af kunnugum mönnum var mér
sagt, að þar væru nú áreiðan-
lega 600 manns og ef til yill 800.
Ef til vill er þetta ágizkun, en
þar er margt manna, og meiri
hluti þess fólks er íslenzkt. Það
virðist nokkurn veginn víst, að
þar er nægilegur fólksfjöldi til
þess að bærinn fengi löggilding
og sérstaka stjórn; en margir
þar vilja víst fremur tilheyra
sveitinni. Umbætur eru þai*
töluverðar: reglulega útlögð
stræti, gangstéttir úr tré og
steypu, og sæmilegar akbrautir.
Þar eru tvær kirkjur: lútersk
og sambands kirkja, stór skóli
og stórt samkomuhús. Mig skort-
ir þekkingu til að segja greini-
lega frá atvinnu manna, iðnaði,
verzlunum, pósthúsi, símastöð,
bakarastofnun, og mörgu fleira.
Elzta stofnunin af því tagi er
smjörgjörðarhúsið, sem getið
hefir sér mikið álit víðsvegar.
Bæjarfólk hefir rafmagnsljós
sem framleidd eru með vélum í
bænum. Prentstofnun er þar
einnig, sem gefur út blað er
nefnist Interlake Municipal Ob-
server. Læknir er í bænum á-
gætur: Dr. Guðmundur Paul-
son. Leikfélag er þar einnig
starfandi, sem sýnt hefir sjón
leiki bæði þar og víðar. Ágætur
félagsskapur er þar einnig, sem
vinnur að “Youth Training.” Á
samkomu þess, meðan eg dvaldi
þar, var sýnt verk stúlkna,
saumaskapur og prjónles, ásamt
smíðum drengja. Þar fór fram
söngur, ræður, og líkamsæfingar
drengja og stúlkna.
Miss Sigríður Johnson hefir
heimili sitt á Lundar og vinnur
trúboðsstarf fyrir Sjöunda Dags
Aðventista, ágæt kona og ein-
læg, sem rekur starf sitt með
miklum dugnaði, gefur meðal
annars út blaðið “Stjörnuna.”
Ýmsir prestar hafa þjónað
lúterska söfnuðinum á Lundar,
má þar nefna séra Hjört J. Leo
og séra Adam Thorgrímson, af-
burðamenn að gáfum og mælsku.
Síðan þeirra misti við, hefir
prestþjónusta verið slitrótt.
Samt heldur söfnuðurinn áfram
að starfa. Sunnudagaskóli er þar
í góðu ásigkomulagi, og stýrir
Miss Kristjana Féldsted honum.
Safnaðarnefndina skipa nú Walt-
er Breckman, forseti; Miss Kristj-
ana Fjeldsted, skrifari; . Miss
Kristín Fjeldsted, féhirðir; Dan-
íel J. Líndal og Jón A. Björnson.
í síðustu tíð hefir staðið yfir all-
mikil breyting á kirkjunni:
kirkjan öll klædd að innan með
ágætu veggfóðri; kór með til-
vonandi altari; pallur þar fyrir
framan fyrir söngflokk, prédik-
unarstól og skírnarfont. Þegar
viðeigandi altari er komið á sinn
stað og fallegri málningu lokið,
verður þetta stórkostleg endur-
bót á kirkjunni. Hún verður
fallegri, hlýrri, og meiri not af
söngflokknum, vegna þess að
hann er nær söfnuðinum en áð-
ur. Mr. Felix Sigurdson, skóla-
stjórinn á Lundar, er organisti
safnaðarins. Mr. Jón A. Bjöms-
son hefir manna mest unnið að
þessari breyting á kirkjunni, og
á hann mikið þakklæti skilið
fyrir verk sitt.
Hvítasunnudagurinn rann upp
“skír og fagur.” Viðbúnaður var
eftir föngum, kirkjan gjörð hrein,
söngflokkur æfður. Áður en
guðsþjónustan hófst var hvert
einasta sæti skipað, og nokkur
hópur fólks stóð. Mr. Breckman
hringdi kirkjuklukkunni, kl. 2
síðdegis, organistinn hóf organ-
slátt, söngflokkurinn gekk inn
kirkjugólfið og á eftir honum
presturinn og fermingarflokk-
urinn, 25 unglingar að tölu; söng-
flokkurinn söng “Dýrð sé Guði í
upphæðum,” og guðsþjónustan
hélt áfram með yenjulegum
hætti eftir guðsþjónustuformi
kirkjufélagsins, þangað til pist-
ill dagsins hafði verið lesinn, en
á undan pistlinum söng söng-
flokkurinn kórsöng eftir S. K.
Hall. Guðsþjónustan eftir þetta
fór fram á ensku, því þannig
höfðu fermingarbörnin verið
uppfrædd. Aðeins fá barnanna
hefðu getað lært á íslenzku, flest
kunnu mjög lítið í móðurmáli
voru, og sum voru alls ekki ís-
lenzk.
Búist var við því að guðs-
þjónustan yrði afar löng, því
þar átti að fara fram, auk hins
vanalega, ferming hins stóya
hóps, skírn og altarisganga. Þess
vegna var óhjákvæmilegt, að pré-
dikun yrði mjög stutt. Eg flutti
samt tvær ræður: aðra á íslenzku
til safnaðarins, hina á ensku til
fermingarflokksins, en hvor fyrir
sig stóð ekki yfir nema 6 mínút-
ur. Sú breyting varð á þessari
tilhögun, að skírnin fór ekki
fram fyr en að guðsþjónustunni
lokinni
Fermingin er játning um lif-
andi trú á mannkyns Frelsarann.
Það var haft hugfast í öllum
undirbúningi og athöfninni
sjálfri, sem var í samræmi við
það sem venjulega tíðkast í lút-
ersku kirkjunni. Eitt atriði var
þar í viðbót við hið venjulega.
Öll fermingarbörnin voru látin
snúa sér að söfnuðinum meðan
hvert fyrir sig bar fram í heyr-
anda hljóði hugljúfustu ritning-
argrein sína.
Annað óvanalegt skeði við
þessa fermingar hátíð. Mæður
fermingarbarnanna höfðu tekið
sig saman um það að bjóða öllum
sem til guðsþjónustunnar komu,
til kaffiveizlu í stóra samkomu-
húsinu, sem er skamt frá kirkj-
unni, að guðsþjónustunni okinni.
Ágætar veitingar voru þar fram-
bornar. Þetta var yndislega fall-
eg hugmynd og alt prýðilega af
hendi leyst. Mr. Breckman tal-
aði þar nokkur vel viðeigandi
orð til fólksins, Miss Fjeldsted
til fermingarbarnanna, og eg
nokkur orð til foreldranna.
Nöfnin á fermingarbörnunum
eru þessi:
Jóhanna Marlene Magnússon
Lilja Ólafson
Ást Kristín Björnson
Anna Sigríður Thorgilsson
Jóna Erickson
Ára Jónasína Elsie Loftson
Sigríður Arndís Goodman
Evelyn Sigríður Stinson
Doris Eileen Johnson
Juno Louanna Helga Magnússon
Nancy Ann Sveinrún Einarson
Kaye Ellen Sigríður Eirickson
Shirley Ellen June Roberts
Beverly Joan Ann Roberts
Vilhelm Steinn Johnson
Kristján Matthías Johnson
Douglas Lloyd Oliver
Reginald Anderson
Kári Númi Vigfússon
Jóhann Bessi Vigfússon
John Kenneth Einarson
Melvin Sigfús Hurdal
Clifford Leslie Wallace Eirickson
Ernest Gordon Olafson
Gardar Norman Howardson
Þann tíma, sem eg starfaði á
Lundar, auk prédikana og spurn-
inga, leitaðist eg við að koma á
heimili manna og kynnast fólk-
inu eftir því sem tími vanst. Eft-
ir því sem mér fanst sjálfum,
kom eg á mörg heimili. Þó eg sé
enginn skemtimaður, hefi eg un-
un af þessu starfi. Hitti eg þar
fólk sem eg þekti áður, fólk úr
mínum átthögum á Islandi, fólk
sem eg þekti fyrir löngu, en vissi
ekki að væri á Lundar, fyr en
eg komst að því, þar. Lítið kristi-
legt gildi hafa þessar heimsóknir
víst haft, og fjölda heimila auðn-
aðist mér ekki að koma á, en eg
fann velvild og gæði alstaðar.
Einni konu veitti eg móttöku
inn í samfélag lúterskrar kirkju
úr hinni Rómversku. Blessun
Guðs hvíli yfir því fagra spori.
Ekki man eg til þess, að eg
hafi nokkuru sinni áður, á jafn-
löngum tíma framkvæmt jafn
margar skírnir eins og raun varð
á í þetta sinn á Lundar. Var það
mér mikið gleðiefni. Dyr virt-
ust opnast hvað eftir annað. Guð
var áreiðanlega með í verkinu.
Það var dásamlegt, meðal annars,
að sjá vaxna drengi taka á móti
skírninni með fögnuði. Lundar-
menn ræktu vel skírnarsakra-
mentið; en hið sama verður ekki
sagt um altarissakramentið. Mér
finst, að foreldrar, sem eiga tvö
börn ættu að elska þau bæði
jafnt. Jesús Kristur stofnaði
kirkjuna með orði sínu, líkama
og blóði. Hann gaf henni tvö
sakramenti.
Fólk á Lundar var mér undur
gott. Þau hjónin, Mí. og Mrs.
D. J. Líndal hýstu mig og fæddu
allan þennan tíma, algjörlega
endurgjaldslaust. Söfnuðinum
fórst vel við mig með borgun.
Foreldrar fermingarbarnanna
vottuðu mér þakklæti, með frá-
bæru örlæti, og hið sama verður
sagt um alla þá sem eg vann
prestsverk fyrir. Öllu þessu fólki
er eg af hjarta þakklátur og bið
eg Guð að launa þeim öllum og
blessa þau.
Á Lundar og í íslenzka bygð-
arlaginu þar umhverfis er mik-
ill verkahringur fyrir ungan, á-
hugasaman prest. Akramir eru
þar hvítir til uppskeru, en verka-
mennirnir of fáir. Þarna er
þörfin brýn og sár, en tækifærið
dásamlegt. Ó, að herra uppsker-
unnar vildi senda okkur verka-
menn. Ungi maður, ef þú lest
þessi orð mín, viltu ekki bjóða
fram þig og verk þitt, í víngarði
Drottins?
Rúnólfur Marteinsson.
Innköllunarmenn LÖG8ERGS
Amaranth, Man............. B. G. Kjartanson
Akra, N. Dak..............B. S. Thorvarðson
Árborg, Man ........... K. N. S. Fridfinnson
Árnes, Man..................... M. Einarsson
Baldur, Man.................... O. Anderson
Bellingham, Wash...........Árni Símonarson
Blaine, Wash. ............ Árni Símonarson
Cavalier, N. Dak. ....... B. S. Thorvarðson
Cypress River, Man............. O. Anderson
Churchbridge, Sask .....S. S. Christopherson
Edinburg, N. Dak ........... Páll B. Olafson
Elfros, Sask. Mrs. J. H. Goodmundson
Garðar, N. Dak. ........... Páll B. Olafson
Gerald, Sask.................... C. Paulson
Geysir, Man. K. N. S. Friðfinnson
Gimli, Man. O. N. Kárdal
Glehboro, Man ................ O. Anderson
Hallson, N. Dak. .......... Páll B. Olafson
Hnausa, Man............. K. N. S. Fridfinnson
Husavick, Man................ O. N. Kárdal
Langruth, Man............ John Valdimarson
Leslie, Sask.................. Jón Ólafsson
Lundar, Man. ................. Dan. Lindal
Mountain, N. Dak............ Páll B. Olafson
Point Roberts, Wash........... S. J. Mýrdal
Riverton, Man.......... K. N. S. Friðfinnson
Seattle, Wash. ............... J. J. Middal
Selkirk, Man. Mrs. V. Johnson
Tantallon, Sask. ........... J. Kr. Johnson
Vancouver, B.C................F. O. Lyngdal
Víðir, Man.........,... K. N. S. Friðfinnson
Westbourne, Man.......... Jón Valdimarson
Winnipeg Beach, Man........... O. N. Kárdal