Lögberg - 01.05.1958, Síða 5

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 1. MAl 1958
5
AtiLGAHAL
LVCNNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Þýðingarmest af öilu er að þvo
á rétfan hótt
Banatilræðið við Hitler árið 1944
Vefnaðarvara slitnar og
skemmist á mismunandi hátt
og af mismunandi ágtæðum,
en með réttri meðferð getið
þið ráðið miklu um það, að
hún endist lengi — og líti
þokkalega jt.
Vefnaðarvöru, sem ekki er
verið að nota, á að geyma á
dimmum stað. Þetta verður
augljóst, ef þið athugið hvem-
ig t. d. gluggatjöld meyrna og
upplitast, er þau hafa hangið
uppi um tíma.
Látið aldrei raka dúka í
geymslu. Sveppagróður og
bakteríur, er valda rotnun,
þrífast í rekju og geta skemmt
dúkana. í raka bómullar-
dúka vilja t. d. koma svartir
blettir, sem erfitt er að ná úr,
nema blettirnir séu alveg nýir.
Geymið ekki óhreinan þvott
of lengi- Óhreinindi eru einnig
tilvalin gróðrarstía fyrir
bakteríur og sveppi og geta
auk þess sjálf haft þau áhrif
á dúkana, að þeir skemmast
og erfitt reynist að fá þá
hreina á ný.
Áður en farið er að þvo,
verður að ganga úr skugga
um, að efnið þoli þvott. Smá-
fellingar (,,plíseringar“) og
margir aðrir frágangar á efn-
um skemmast venjulega í
þvotti, sum efni hlaupa og
önnur láta lit. Ef þið eruð í
vafa, er réttast að efnahreinsa
flíkina. En vegna þess, hve
gufur hreinsunarvökvanna eru
hættulegar (t. d. eldfimar), er
ráðlegast að framkvæma ekki
meiriháttar efnahreinsanir
heima, heldur láta viður-
kennda efnalaug annast þær.
Öll vefjarefni þola þó þvott
úr vatni og sápu, ef rétt er að
farið. Nýju syntetísku þvotta-
efnin (duft eða lögur) slíta
minna en sápa, þvottasódi eða
sjálfvirk þvottaefni. Þau eru
sérlega hentug á ullarflíkur,
svo og flíkur úr silki og gervi-
vefjarefnum, en síðri á bóm-
ullarefni.
Viðkvæmar flíkur á að þvo
í höndunum. Varizt að nota of
heitt vatn við þvott á mislit-
um flíkum. Hitinn verður að
fara eftir því, hvað litirnir
þola (venjulega 50—70° á C.)
Ullarkjóla og karlmannsföt
verður að efnahreinsa, en ann-
an ullarfatnað, t. d. sokka og
nærfatnað, má þvo.
Bómull. — Bómullardúkar
þola mjög vel þvott, bæði mik-
inn núning og suðu (10—15
mín.) og þvott úr sápu, þvotta-
sóda og sjálfvirkum þvotta-
efnum. Enda er þess oft þörf,
þar eð óhreinindi festast mjög
í bómull-
Lín (hör). — Hördúka má
á að leggja þau á handklæði
aðeins þvo úr 50—70° heitu
vatni. Þeir þola síður núning
en bómullardúkar, og ekki má
nota þvottasóda eða sjálfvirk
þvottaefni. Þetta kemur þó
ekki að sök, þar eð mun auð-
veldara er að ná óhreinindum
úr hör en bómull.
Ull. — Ullardúkar skemm-
ast af þvottasóda — þeim mun
fyrr, sem upplausnin er heit-
ari. Þvoið ullarflíkur úr sápu
eða syntetískum þvottaefnum,
en aldrei úr sjálfvirkum
þvottaefnum. Vatnið á að vera
um 40° heitt. Nuddið ekki,
heldur kreistið flíkurnar var-
lega, svo að þær þófni ekki éða
slitni að óþörfu. Forðizt að
vinda þær í höndunum.
Silki. — Silki skemmist
einnig af heitri sódaupplausn,
og sé silkidúkur núinn, er
hætt við, að hann gliðni. Silki
er þvegið á sama hátt og ull.
Rayon og acelat. — Eins og
fyrr var sagt, er styrkleiki
votra rayon- og acetadúka
mun minni en þurra. Forðizt
því núning, ef hægt er. Hins
er varla mikil þörf ,þar eð
tiltölulega auðvelt er að ná
óhreinindum úr þessum efn-
um. Vatnið á að vera um 40°
heitt, og bezt er að nota ekki
sjálfvirk þvottaefni.
Nylon og önnur al-synlelísk
vefjarefni. — Þessi efni þola
hvers kyns þvottaefni og suðu-
hita flest þeirra, en óþarft er
að þvo þau úr svo heitu vatni,
þar eð mjög auðvelt er að ná
úr þeim óhreinindmn. Gætið
þess, að þvo aldrei hvítar og
mislitar nylonflíkur saman,
því að hvítt nylon er mjög
gjarnt á að taka lit. Flíkur úr
dacroni á ekki að vinda, held-
ur á að hengja þær til þerris
rennvotar, svo að brot festist
ekki í þær. Sjálfsagt er að fara
varlega með þunnu nylon-
sokkana í þvotti, svo að ekki
dragist til í þeim, og bezt er
að þvo þá eftir hverja notkun.
Lagt í bleytL — Sé þvottur-
inn lagður í bleyti og látinn
standa að minnsta kosti í 12
stundir, verður auðveldara að
ná úr honum óhreinindum,
þar sem vatnið losar um
sterkju og eggjahvítuefni og
skolar burtu ryki. Ullarplögg
á ekki að leggja í bleyti, og
ekki mislitar flíkur, nema
þær séu örugglega litfastar.
Skolað. — Skolið úr 3—4
vötnum. Þegar mislitur þvott-
ur er skolaður, er gott að láta
ofurlítið af ediki út í næstsíð-
asta skolvatnið, til þess að
skýra og festa litina.
Ólafur Ólafsson
Moose Jaw, Sask.
Nýlega afhenti frú Inga
kona Munda Egilssonar mér
minningargjöf til kirkjunnar
okkar hér í Vancouver um
Ólaf Ólafsson, bróður sinn, er
andaðist í Moose Jaw í Saskat-
chewan 13. febrúar s.l. —
Þakkað er innilega fyrir þessa
gjöf. —
Ólafur kom frá íslandi til
Canada árið 1887, þá ungur
maður eða um tvítugt. Hann
átti hér framundan langa og
starfsríka æfi og fjölbreyti-
lega svo að óvenjulegt er. Það
sýnir, að Ólafur var með af-
brigðum duglegur, áræðinn og
vel gefinn. Hann vann sem
járnbrautarverkamður, fé-
hirðir, landbúnaðarstarfsmað-
ur og síðast en ekki sízt bóndi
á eigin landi í Saskatchewan
og átti fjölda gripa. Þetta
tókst honum allt ágætlega. —
Hann hafði líka mikinn áhuga
á félags- og samvinnumálum-
Hann sá einn draum sinn ræt-
ast, er 200 gripaeigendur stofn-
urðu félag með sér í Moose
Jaw árið 1913 og ári síðar var
Ólafur kjörinn forseti sam-
takanna. — Síðar gekkst hann
fyrir því að stofnaður var fé-
lagsskapur til til að byggja og
starfrækja gripageymslur, eru
þær í Moose Jaw og þær
stærstu í Canada. Ólafur var
vara-forseti samtakanna frá
1918—1924 og síðan forseti til
dauðadags. Hann var einnig
frumkvöðull að því að efnt
var til árlegra sýninga á úr-
valsgripum í Moose Jaw og
átti þar fjölda verðlaunagripa.
Æfi Ólafs var merkileg saga
um hugsjóna og framkvæmda-
mann. Því minnast hans marg-
ir með virðingu og þakklæti.
Hann var níræður þegar hann
lézt, hraustur og starfsamur
til hins síðasta. Ekkju hans,
fjölskyldu og vinum er vottuð
samúð og virðing og allir
kveðja hann hjartans kveðju.
E. S. Brynjólfsson
Þurrkað. — Ullarplögg má
ekki hengja til þerris, heldur
og laga þau til, svo að þau nái
aftur upprunalegu lagi sínu,
þegar þau þorna. Mislitar flík-
ur má ekki hengja til þerris í
sól, því að þær geta upplitazt,
og ekki má heldur láta þær
liggja of lengi blautar. Flauel
og riflað flauel á að hengja
til þerris rennandi vott.
Strokið. — Réttur hiti strau
járns er 100°. Sé hitinn meiri,
verður að fara varlega, því að
vefjarefnin þola misvel háan
hita. — Eins og þegar hefur
verið vikið að, þola sum gervi-
vefjarefnin, t. d- acetat, nylon,
orlon, dacron og acrilan, mun
verr hita en bómull og rayon.
Þarf því að gæta varúðar,
þegar þessi efni eru strokin.
Einnig verður að fara gæti-
lega með ullarflíkur. Bezt er
að strjúka þær á ranghverf-
unni eða leggja yfir þær raka
dulu (úr bómull eða hör) og
strjúka *vo.
Framhald af bls. 3
ingu, og ég man að mér flaug
í hug, að ef til vill yrðu nú
gerðar loftárásir, fyrst svona
var bjart.
Strax og liðsforinginn var
horfinn, rannsakaði ég
geymslustað hans undir gólf-
inu, og fann þar niðursuðubox
með baunum og tómötum. Ég
stakk þeim inn á mig, lagfærði
gólfborðið aftur og læddist út.
Ég brosti með sjálfum mér, er
ég hugsaði til þess, hvað liðs-
foringinn myndi segja, þegar
hann gripi í tómt og sæi að
hinar dýrmætu niðursuðu-
vörur hans voru horfnar.
Ég hélt áleiðis til Nurnberg
og á leið minni til svissnesku
landamæranna át ég baunir og
ferðaðist aðeins á næturnar.
Þennan hluta Þýzkalands
þekkti ég gjörla, og hélt mér
fjarri allri byggð. Við Uml
brauzt ég inn í þrjú hús í út-
hverfi einu til þess að útvega
mér borgaralegan klæðnað. 1
þriðja húsinu var heppnin
með mér- Þar bjó gömul kona
og dóttir hennar. Ég fann þar
karlmannsföt, sem voru mér
næstum mátuleg; að vísu voru
þau helzt til þröng, en þau
voru þó að minnsta kosti betri
en einkennisbúningur nazista.
Ég gekk beint inn í húsið án
þess að hika við. Konurnar
tvær urðu dauðskelkaðar, þeg
ar þær sáu útganginn á mér,
því að ég var skítugur og
skeggjaður. Ég skipti um bún-
ing að þeim ásjáandi — svo
að þær færu síður að hrópa á
hjálp.
Nokkrum nóttum síðar fór
ég erfiða fjallgöngu og komst
að lokum yfir landamærin. Nú
vissi ég að ég var öruggur —
að minnsta kosti í bráð. Ég
hafði ekki mörg skref gengið
á svissneskri grund, þegar
tveir landamæraverðir beindu
að mér byssuhlaupum.
— Ég er á flótta frá nazist-
um, sagði ég. — Nafn mitt er
Johann Dietrich.
Þeir fluttu mig til yfir-
manns síns, sem gaf mér kaffi-
sopa og brauðsneið, og var það
mér kærkomin hressing. Ég át
brauðið af græðgi, og þegar ég
hafði lokið því lagði hann
hann fyrir mig nokkrar spurn-
ingar. Ég ákvað að segja allan
sannleikann:
— Ég heiti Johann Dietrich,
og var oberstlautinant í þýzka
hernum, sagði ég. — Það var
ég, sem var með von Stauffen-
berg, þegar við reyndum að
ráða Adolf Hitler af dögum.
Gestapo er á hælum mér. Ég
verð skotinn strax og þeir hafa
hendur í hári mínu. Ég sæki
um griðastað í Sviss.
Og griðastað hlaut ég, en
þar með var hættan þó ekki
liðin hjá. Ég vissi að það
myndu margir eldheitir naz-
istar sitja um líf mitt og þeir
myndu ekki gefast upp, fyrr
en þeir næðu mér. Ég hug-
leiddi mál mín um hríð. Bróð-
ir minn bjó í Bæheimi, aðra
ættingja átti ég ekki, og enga
konu, sem ég þurfti um að
hugsa. Ég mundi að minnsta
kosti ekki fara til Þýzkalands
aftur, það mundi vera hið
sama og leggja höfuðið á högg
stokkinn. Ég hafði kvatt föð-
urland mitt fyrir fullt og allt.
Ég fór því til Spánar og það-
an til Casablanca. Þaðan lagði
ég svo upp í hið langa ferða-
lag suður um til koparnám-
anna í Norður-Rhodesia.
Og nú dvel ég á stað einum
hér í Suður-Afríku, sem ég
kæri mig ekki um að gefa upp.
Að því er ég bezt veit, er ég
sá eini eftirlifandi, sem þekki
út í æsar til samsærisins gegn
Hitler og banatilræðisins við
hann þann 20. júlí 1944.
—Sunnudagsblaðið
„Allt til góðsf#
Framhald af bls. 4
blómanna og bros barnanna,
er áreiðanlega fær um að
hrífa hjörtu manna hátt upp á
hæðir fegurðarinnar og niður
í djúp sælunnar.
Allt er hreinum hreint, „allt
er mér leyfilegt", segir postul-
inn mikli. Kristindómurinn er
ekki aðeins handa hinum
þjáðu og deyjandi. Hann á sitt
gildi, sinn hljóm á gleðisam-
komum og í danssölum lífsins.
Boðskapur Jesú er heimur
fullur af fegurð og unaði,
dýpstu lífsnautn og frjóustu,
sem heimurinn á, og birtist
jafnt í listum, vináttu, ást og
tilbeiðslu, eitthvað handa
öllum-
Öllu þessu mætum við í
boðskapnum um kærleika
Guðs. Hver geisli dagsins,
hver dropi í dögg næturinnar
er ný sönnun þess auðs, sem
hann veitir opnum hug og
heitu hjarta.
Þannig skapast öryggi og ró
semi, göfgi og festa kristins
manns.
Einn merkasti boðberi
Kriststrúarinnar, — Stanley
Jones, — þekktur prédikari,
segir með Páli:
„Allt megna ég í krafti hans,
sem mig styrkan gjörir.“ „Allt.
Þú ert því alltaf viðbúinn.
örvar örlaganna geta ekki
grandað þér. Atomsprengja
getur einungis blásið þér
brott til landa eilífðarinnar og
fullkomnunarinnar, a n n a ð
megnar hún ekki, því að þú
ert í hendi Guðs. Hvað er þá
að óttast?“
Þetta segir þetta kristna
stórmenni og bætir við: „Þess
vegna getur kristinn maður
verið hamingjusamur bæði í
meðlæti og mótlæti, lífi og
dauða.“
„Allt verður þeim til góðs,
sem Guð elska.“
Arelíu* Níelsson
—TIMINN, 23. marz