Austri - 20.01.1892, Blaðsíða 3
Nr. 2.
A U S T R I
7
og betri samgöngum dettur vist
engum í hug aö neita, en þar
sem Hérabsbúar hafa engar sam-
göngur á sjó hvorki viö Fjarða-
menn né útlönd, þá mun öllum
óhlutdrægum mönnum sýnastþao
sanngjarnt ab Hérabsbúar sitji
nú fyrir ab fá þenna styrk í þetta
sinn, og þab því íremur stun
þessi npphæb (6000 kr.) vai alls-
endis ónóg til a» vera verulegur
styrkur ab kaupa bát til vöru-
flutninga milli Fjarbanna; og svo
er þess ab gæta, ab ef slíkur
gufubátur fengist síbar, þá liefbi
Austurland í heild sinni miklu
meira gagn af honum, ef kom-
inn yrbi á vöruflutningur í Lag-
arfljótsós, svo ab komist gæti
meiri vibskipti milli Fjarbarbúa
og Hérabsbúa sem bábum mundi
verba stör hagur ab. Fjarbabú-
ar hafa nú toluverbar sam-
göngur bæbi sín á miTli og beint
frá útlöndum meiri og betri en
fleztir abrir hlatar landsins, og á
liinn kjarkmikli og fjörugi O,
AYöithne mestan og beztan þátfc
í þvi. Skip hans og fleirí annara
ganga tnilli Fjarbanna mestanhlut-
ii árs. Herra 0. Wathne ætti
heldur ab halda áfram ab beita
sínum alkunna dugnabi til ab
auka og efla þær samgöngur sjálf-
um sér og Fjarbabúum í hag held-
ur en ab vera ab reyna ab kveikja
tvidrægni og tortryggni milli
Austfirbinga í þessu gufubátsmáli.
Eg er þess fullviss ab allir betri
menn Hérabsins mundu fúslega
stybja ab því ab Hérabsbúar
gengjust undir samkynja fjár-
framlög, eins og hér er urn ab
ræba ef Fjarbamenn vildu koma
á gufubátsferbum lijá sér, síbar
meir, því sem betur fer er nú
fjöldi manna farinn ab skilja ab
iramfarir svæita og héraba og alls
landsins þurfa ab byggjast ásam-
haldi og eindrægni, og ab út-
rýma þarf þeim hugsunarhætti
ab hollast sé ab liver bauki sér
og eigi sem minnst saman vib
abra ab sælda,
Hrakspár höf. um þab ab
þetta fyrirtæki komi aldrei til
framkvæmdar, og Iandssjóbur og
sýslan muni abeins spara fé, vona
eg ekki rætist. Eg vona Hér-
absbúar séu nú búnir ab fá ljósa
sannfseringu um þabab þeirverba
ab treysta á sjálfa sig, og sýna
eigin krapta. til ab koma á upp-
sigling á Lagarfljótsös, en ekkiá
fögur og ginnandi kaupmanna-
loforb, sem lítib eba ekkert er
gjört til ab framkvæma.
Hérabsbúar! Verib nú v«l
samtaka og látib ei hugfallast
þó eittlivab gangi stirt í byrjun-
inni. Sleppib öllum hreppa og
hérabsríg, og upj'gefist aldrei fyr
en þér getið feugib þá ánægju ab
sjá gufubát skríba inn um Lag-
arfljótsós, þó þab kuuni ab mis-
takast á þeesu ári. Ef þabgatu
koinist á bátaferbir eptir Lagar-
fljótsósí síbustu 10 árín af 19.
öldinni, þá væri þó eitt verulegt
framfaraspor stigib á Fjótsdals-
liérabi á þessari öld.
(Aðcent.) BLNDINDI. Sunnuclagirm 10.
jan. las ritstj. „Austra“, upp ágætan
bindindis fyrirlestur sera ÆðstiTempl-
ar Good-Templars-stúkunnar „Herðu-
breið Nr. 5 á Fjarðaröldu.
Fyrirlestur pessi var raikið vel
sóttur af meðlimum stúknanna áSeyð-
ísfirði. og öðrum fleiri eptir pví sem
húsrúm leyfði. Svo leiðis fyrirlestrar
ættu að tiðkast víða. pví paðeraldrei
of opt brýnt fyrir almenningi. hvað
illar afleiðmgar ofdrykkjan hefir í
för með sér; pað er hún sem gjörir
manninn að vítfirring, hún varpar
mannimim til jarðar, hvar liann skríð-
ur með máttvana Uendnr, og aflvana
kné, og veltist í saur sinum líkt og
svínið, pessi sjón mætti vekja lijá
manninum margvíslegar hugsanir; par
Guð hefir skapað manninn í sinni
mynd og líking.
Já, tíminn er stuttur bræður, sem
oss er ætlað að dvelja hér ogipenn-
an heim kemur euginn af oss aptur,
pað eru einúngis orð vor og gjörðir
sem vér skiljum eptir pegar vér för-
um liéðan, pá er hryggilegt að sjá
að innsigli Bakkusar skuli fylgja vor-
um síðustu leifum og afmynda pær.
En seni betur fer eru margir farnir að
sjá aðsér í pessu tilliti. það skyldi ein-
ungis vera að mest brögð væru að of-
drykkjunni, á meðal vorra æðstu em-
bættismanna, sem sitja í hægindastól-
uui sínum, við hin dýru vínborð, jáog
pá drýpur máske af borðum peirra
á vegfarandi freistingarmann sem að
dyrum peirra ber, hálit glas af vini
honum tíl falls og hrösunar. þetta
ætti ekki að eiga sér stað; lit-
um heldur upp yfir vínflöskurnar upp
í hæðirnar, hvaðan öll blessan kemur
frá, og vegsömum hann sem par býr,
eklci með dýrindis vinflöskum, heldur
af trú, von og kærleika. þámundum
vér brátt sjá góðan ávöxt verka vorra
ef vér verðum peim peningum, sem
vér gefum fyrir vinið, voru fátæka
landi til gagns og sóma.
þeir, sem hærra standa, eiga að
ganga á undan peim sem neðar standa
með góðu eptirdæmi. pví eptir höfð-
inu dansa limirnir, og pað sem höfð-
ingjarnir hafast að, hinir ætla sér
leyfist pað.
Nú eru orðnir peir tiniar að mennt-
un almennings er kominá mikið hærra
stig en var fyrir 20 árum. Ótal skól-
ar víðsvegar um land, og petta ætti að
vera framför fyrir almenning. En á
einu ríður mest fyrir kennara allra
stétta: að útbúa skólalærisveina sína
með trú von og kærleíka, það er
ekki nóg að sýnast liðlegur á velli,
klæðast fínum fötum og s. frv. en
liafa máske óbeit á öllu hinu háleita
serc ætti að knýja manninn áfram til
að hefia huga sinn upp yfir allt petta
stundlega glys veraldarinnar sern
hverfur á einu augnabliki. Nei, stönd-
um við og lítum yfir allt petta og
vöknumafdraumi vorum eins og Jaköb,
pegar hann lagði sig fyrir á viðavangí
og hann vaknaði og sagði: „hér er
lilið himinsins, hér býr (luð vissulega,
og eg vissí pað ekki“, sagðí hann.
Hér læt eg staðar nema, pví eg
er eigi fær um að útlista pessi orð
hans, það getur liver og einn gjört
fyrir síg sem skyn ber á hvað pau
hafa að pýða. En kappkostum hver
og einn að grípa skjöld trúarinnar
U
manni sinum og hann fékk að vita á hverju Amalia áttivon. þegar
hann heyrði um pann mikla auð er Alex átti í vændum, pá hættihann
með ánægju við að uá i Amaliu, par sem jarðagózið og annaðerfða-
fé leuti hiá dóttur hans Blanka, er hún gengi að eiga Alex. Fund-
ur peirra Ernsts var purr og hátiðlegur frá greifans hlið, en Ernst
lét sér hvergi bregða heldur en vant var.
Amalia var lukkuleg, pví hún var ástfanginn og mátti nú gang-
ast við pvi, að liún elskaði pann yngissvein, er pegar við hina fyrstu
sjón hafði hnfið svo uijög á hjarta hennar.
Hún var pó ekki samdóma nióður sinni, um að halda að Ernst
værí að minnsta kosti aðalsmaíur eða jafnvel konuugborinn. hún á-
leit hann sléttan og réttan bóndason og œskti ekki að haun væri
annað eða meira.
„þér mun pað full alvara, döttir mín, að eiga Ernst og engan
annan?“ spurði herra Waldhúusen Amaliu morguninn eptir.
»það stendurvið pað sem eg hefi sagthérum, faðir minn. Ann-
aðhvort á eg Ernst, eða pá engan mann,u
get reyndar hindrað petta hjónaband, en pó ekki nema uni
stundarsakir, samkvæmt yfirlýstum vilja pínum. Eg vil ekki setja
niig á móti ást pinni, en gættu að pvi, að pað getur haft ópægileg-
ar afieiðingar fyrir pig, að pú giptist ótignum manni“.
„Faðir minn! ertu frá vitinu“! hvíslaði Alex að karli og hnippti
úpyrniilega við honum.
hefi aðgætt allt og hopa ekki frá ásetningi mínum“, svar-
a 1 aldhausen syni sínum og snéri sér að Amaliu með svofelldum
orðum:
„þá hefi eg gjört skyldu mina, og varað pig við að giptastnið-
ur fyrir pig, en par sem pú ert staðráðin í að halda samt áfram,
þa vil eg ekki framar aptra pér frá pessum ráðahag, og vil eg nú
helzt að hann takist sem fyrst. það var ósk föðursystur pinnar, að
þú værir gefin í hjónaband í kirkjunni á gózi hennar, er pú átt nú
^ð erfa, og pví verðum við að fara pangað að fám dögum liðnum.“
þessi ákvörðun gladdi auðsjáanlega Amaliu. En Ernst lét sér
ckki hregða fremur en hann var vanur.
í*au Waldhausen komu fyrstu dagana árið 1869 til góz pess
er átt hafði Flóra Hauenstein greifafrú. Og voru pau Ostenfeld
61
„"Nei, nei, fabir minn! Lúktu nú vib söguna, er þú
þegar hefir sagt svo mikib af henni Hver eríbí svo jarba-
gózið og abrar eigur hinuar látnu, hver var þab, fabir minn?“
„Libsforingi Alex Waldliausen“-
Alex stökk upp.
„Eg, fabir minn, eg?“
„Syfjar þig nú ekki tengur?*1
„Allur svefn er af mér“.
„Nú sérbu ab eg haíbi gildar ást«bur til þess ab setja
imig á móti því ab Ama!ia giptist Ostenfeld greifa, er út
séb var um ab hún vildi taka þér. En þá kom þessi Ernst í
góbar þarfir; og þó hann sé manna dulastur. þá sá egþó
svo mikib, ab hann bar áræbi tii að reyiía ab ná ást Ama-
liu. Eg sá um að þail næðu fundi hvors annars, án þess
nokkub bæri á. og þab gladdi mig mjög áb verba þess vai,
ab þau felldu ástarhug hvort til annars, þó þau reyndu ab
skýla því. Er eg haíbi sannfærzt um ab svo var, þá lét
eg heyra á mer, ab Ernst mundi vera annar saeiri mabur,
en hann þættist vera, og loks tókst mér ab sannfæra konu
máia um þetta. Nú er allt búib, er Atnalia hefir kvebib
upp úr meb þab, ab hún vilji aldrei eiga annan mann en
þenna Ernst. Eg hefi varab hana vib því að taka ekki svo
ofan fyrir sig, en hún er samt fastráðin i ab eiga hann.
Eg er nú hárviss um aib hann er bændaættar og að þú
erfir jarðagözið. En einn skilmála verður þú að uppfylla
til þess að eg þegi, og vari hana ekki frekar við þessum
ráðahag",
„þér getur þó eigi kornib til hugar ab vara hana vib
þessu og skaða son þinn, þitt eigið hold og blóð“.
„Hvab er að tarna? Nú hitnar þér umhjarta. En yfir