Austri - 09.06.1899, Page 1

Kemur út 3 á m&nuðí eðá
36 bl'óð til nœsta nýárs, og
kostar hér á landi aðeins
3 kr., erlcndis 4 kr.
O'/alddagi 1. jnlí.
tjppsögn skrijieg lúndin vii
áramót. Ógild nema kom-
in sé til ritstj. Jyrir 1. októ-
ber. Auglýsingar 10 aura.
Unan, eða 70 a.hvt, þuml.
dálks og hálfu dýrara á 1.
síðu.
IX* AK,.
Seyðisflrði, 9. júní
1899.
NR. 16
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið á laugard. kl. 4—5 e. m.
Magasiu <lu Nord.
XjebenhaYii, K.
Stærsta Yefnaðarvöruforða-
flúr a Norðurlöndum. Bæði
stórkaupskapur og smásala.
Gufuvélaverkstofur, gluggatjalda- og
húsbúnaðarvefnaðarstofur. Útibú og
útsala í 54 borgum landsins, og í
Málmey.
Nœgtir af allskonar vörubyrgðum
i bverri grein, allt frá hinum bbrotn-
ustu vörutegundum til hinna dýrustu.
Af vörum peim, er eiga við vort liæfi,
hefir Magasin du Nord miklu mciri
byrgðir, en nokkurt annað verzlunar-
iorðabúr í öðrum löndum. Yöruverð-
|3 er ætíð ódýrt og fastákveðið,
í*egar vorurnar eru sendar til
útlanda, er hinn danski tollur bættur
UPP-__________________________
Consul I. Y. HAYSTEEN
Oddeyri i 0Qord
anhefaler sin vel assorterede Handel
til Skibe og Reisende.
1) e ildarfundur
Gránufélagsins
í Seyðisfjarðar- og Eskifjarðardeild
verður í ár, að öllu forfallalausu, hald-
inn að Egilsstöðum á Yöllum, laugar-
daginn pann 1. júlímánaðar næstkom-
andi á hádegi.
Vestdalsoyn, 6. júní 1899,
E. Th. Hallgrímsson.
Aðalfundur
Gr ánuf élagsins
er ákveðinn á Vestdalseyri við Seyðis-
fjörð laugardaginn 12. ágúst n. k. á
hádegi. fetta tilkynnist hérmeð hin-
um kjörnu fundarfulltrúum.
Oddeyri, 17. maí 1899.
Davið Guðmundsson. Björn Jónsson
Frb. Steinsson.
ÚTLENDAR FRETTIR.
—o—
Einhver stbrmerkilegasta uppgötv-
un pessarar aldar rekur pó loks lest-
ina í lok hennar, ermjöglikleg er til
að gjöra stórbyltingar á atvinnulífi
manna, ferðalögum á sjó og landi,
hernaði, heilbrigði manna og lifnaðar-
háttum
Einsog pað hefir verið sagt um
hinn mikla mannvin, stjórnvitring og
náttúrufræðing, Franklín, hinn ame-
ríkska, „að hann hafi hrifið eldinguna
ofanaf himni og tamið hana“, eins má
nú segja um landa hans, Charles E.
Tripler í Newyork, að honum hafi nú
tekizt að ná á sitt vald loptinu úr
himinhvolfinu og leiða pað með hug-
viti sínu í pjónustu mannlegs hyggju-
vits og framfara.
Herra Tripler hefir nfl. tekizt að
pétta svo loptið, að hann fær pað
loks með vélakrapti sínum til pess að
verða flljótandi sem lögur, og er pað
pá svo ákaflega kalt, að heljarfrost
Norðurpólsins má í samanburði við
pað heita miðjarðarbaugshiti, par sem
hið fljótandi lopt er pá 230 stig! fyrir
neðan núll hitagráðu. Líkist pá hið
pétta fljótandi lopt mjólk á lit. Og
enn fær Tripler pessi pétt hið fljót-
andi (rennandi) lopt, svo að pað hleypur
saman í nokkurs konar ís, sem er mörg-
um sinnum kaldari en vanalegur ís.
Með hinu afarkalda lopti má nú
sjálfsagt drepa öll sjúkdóms efni og
bakteriur er pað nær til að sótthreinsa
herbergi á hinn allra öruggasta hátt
einsog pað hefir í fljótandi ástandj
reynzt afbragðs vel til að lækna með
„lupus“, og ýmsa aðra hörundskvilla
og sár.
Hið fljótandi lopt sjálft, hreint og
óblandað, er ekki eldfimt, en blandi
maður pví saman við vínanda, fram-
kemur pað voðalegasta afl, er pekkst
hefir, og á móts við pað er dynamitið
barnameðfæri eitt!
í viðurvist margra vísinda- og blaða-
manna vætti Tripler í vor, svolítinu
baðmullarhnoðra í sameinuðu fljót-
andi lopti og vínanda, ekki stærri en
svo að barn gat haldið á hnoðranum
milli pumalsfingurs og græðifingurs, og
lét síðan hnoðrann inn í sterkt járn-
hylki og la gði tundurleiðslu að til að
kveikja í hnoðranum, er svo sprengdi
járnhylkið í smáagnir, braut og reif
niður alla apturhlið liússins, og hrisli
nágrennið allt, sem jarðskjálfti væri!
Margar pvílíkar tilraunir hefir Trip-
ler pessi gjört í vor í návist margra
manna, er öilum kemur saman urn, að
hér sé uppgötvaður sá voðakraptur,
er muni leiða að miklu leyti úr gildi
gujuajl og rafurmagnskraftinn, pareð
pessi nýji kraptur er álitinn vera svo
miklu aflmeiri; og halda menn, að
petta nýja afl muni sjálfsagt útrýma
hinum báðum við vinnuvélar, járn-
brautir og á gufuskipum, og verður
líklega hættulegur keppinautur við
fossana okkar hér heima á Islandi er
nokkrir ísleuskir spekingar! er sjálf-
sagt eru uppúr pví vaxnir að líta í
útlend blöð og fylgja framförum nú-
tímans með athygli — hafa ráðið eig-
endum fossanna frá að gjöra sér arð-
berandi meðan tími er til.
En pessi voðalegi nýi aflvaki hlýt-
ur til allrar hamingju að styðja mjög
að útrýmingu alls ófriðar hér ájörðu;
pví allar hinar sterkustu víggirðingar
verða -nú til eiakis, par sem hægt
mundi verða að sprengja jafnvel hið
afarsterka hamravígi við Gibraltar í
smámolá á svipstundu með nokkrum
pundum af pessu voðalega sprengi-
efni.
Friðarpingið í Haag var sett p. 18.
f. m. einsog til stóð; og hefir pegar
eptir uppástungu forseta pess, JStaal,
genííið í 3 aðalnefudir. Eina til pess
að korna sér sainan um, hvernig bezt
og tryggilegast megi koraa á gjörðar-
dómmn í ágreiningum meðal pjóðanna.
Onnur nefndin skyldi fjalla um hvern-
ig bezt mættti koma á takmörkun á
herliði og herkostnaði; og hin priðja
átti að semja mildari og raannúðlegri9
hernaðarlöggjöf, en nú væri tíðkanleg
pjóða á meðal.
Voðaleg sprenging varð pann 23.
f. m. á efnafræðisstarfhúsi herraanna í
Kaupmaunahöfn, er drap pegar í stað
7 menn, særði 3 og sundraði bygging-
unni.
Dreyfusmálið. Með enska flutnings-
skipinu, er kom hingað 7. p. m., barzt
sú lítt trúanlega lausafregn, að Cassa-
tionsrétturinn hefði frávísað máli Drey-
fusar. En vissast er að bíða nánari
fregna með „Yestu“ 19. p. m., svo
margt sem talar móti pessum dóms-
úrslitum.
F r c g n
frá
AJVDRÉE.
Enn hefir fundizt • skeyti hér við
ísland frá loptfaranum Andrée og fé-
lögum hans.
Kak pað að pessu sinui á land í
Koilafirði við Húnaflóa, og fannst par
pann 14. maí s. 1.
petta skeyti frá Andrée, sem var
í flothylki úr korki með messinghólki
innaní, — sá Aasberg skipstjóri á
„8kálholti“ og afskrifaði og gaf skip-
stjóra Jakobsen á „Hólum“ eptirrit af,
sem hann svo göðfúslega lánaði oss.
Getur Aasberg skipstjóri ekkert um
að neitt orð hafi verið ólæsilegt í
pessu skeyti peirra Andrées, er hljóð-
aði pannig:
„Þessu sjöunda flothylki er kast-
að út úr loptfari Andrées kl. 10,55"
e. hád. 11. júlí 1897, hórumbil á 82.°
norðl. breiddar og 25 0 austl. lengdar.
Oss ber um 600 _metra í lopti
uppi.
Allt gengur vel.
Andrée. Strindberg. Franckel“.
fessi orðsending var rituð á lítið
bréfspjald er á var heimskautsupp-
dráttur, og var gjört stryk á upp-
dráttinn er sýndi að loptfarið stefndi
til norðausturs.
Bréfspjaldið var sent til Reykja-
víkur.
fessu flothylki er kastað rétt ept-
ir að Andrée fór upp i loptfari síuu
sumarið 1897 frá Spitsbergen, og er
fyrst og fremst merkilegt að pví leyti
að hér eru fullar sannanir fyrir pví,
að norðurför Andrées hefir byrjað vel.
Og að ööru leyti er pessi fundur injög
merkilegur, er liann sýnir hvernig haf-
strauma.rmr liggja, nfl. paðan norðan
úr Ishafinu mjög til suðvesturs hingað
að norðurströnd íslands, svo að fram-
vegis getur hingað verið að vænta
fregna frá norðurförunum.
Stj órnarskrármálið.
f. m. var í stjórnarskrármálinu sam-
pykkt svo hljóðandi aðaltillaga með
21 atkvæði gegn 1:
„Fundurinn skorar á pingmenn sýsl-
unnar, að fylgja pví fram af ýtrustu
kröptum að sampykkt verði á pingiuu
í sumar hið endurskoðaða stjórnar-
skrárfrumvarp, sem sampykkt var á
alpingi 1885 og 1893, og ef ekki fæst
samkomulag um pað, að gæta pess al-
varlega, að sampykkja ekki nokkra pá
miðlun er skerði landsréttiudi vor eða
verði pjóðinni til hindrunar í stjórnár-
skrárbaráttu vorri, sem væntanlega
verður háð framvegis, ef stjórnin held-
ur áfram að synja oss um eðlileg
stjórnarréttindi. fað skal sérstaklega
tekið fram, að ^unduriun er algjörlega
mótfallinn frv. pingm. Vestmanneyinga,
einsog hann heldur ekki er ánægður
með pað einsog pað var orðið með
breytingum efri deildar“.
Eptirfarandi viðaukatillaga var sam-
pykkt með öllum atkvæðum:
„Fái pingmenn hvorki endurskoðun-
arfrv. sampykkt né varnað pví að frv
pingm. Yestmanneyinga verði sampykkt^
pá reyni peir að koma inn í pað peim
ákvæðum, sem tryggi pinginu að fullu
fj ár veitingarvaldið“.
Alls voru rædd 16 mál á íundinúm
og mættir 22 kjósendur, en um 70
manns alls á fundinum. Fundarstjóri
var héraðslæknir Jón Jónsson.
Ritstjóri Bjarka, porsteinn Erlings-
son, var á pingmálafundi pessum.
Agrip af ræðu Olafs verzlunarstjóra
Davíðssonar um stjórnarskrármálið á
pingmálafundi pessum:
Hann kvað síg langa til að segja fá
orð um pennan dæmal. ráðgjafa sem
öll Yaltýskan snýst um. Kvaðst hafa
lesið mest pað er skrifað hefði verið
um málið, en ekki getað sannfærzt um
ágæti hans, né heldur um að oss væri
svo bráðnauðsynlegt að hrapa að stjórn-
arskrárbreytingu. pað sem Yaltýsk-
unni væri talið til gildis <ræri petta.
Að hún I'ærði oss sérstakan ráðgjafa
sem ekki hefði önnur störf, sem ætti
sæti á pingi, sem ætti að skilja og
mæla íslenzku og sem ætti að hafa á-
byrgð á allri stjórnarathöfninni.
I>á væri að athuga, hvort pessi gæði
væru í raun og veru svo mikil. Tað