Austri - 10.09.1901, Side 1

Kouni út Sxj.2blað á m&n. <-ð ■
42 arkir minnst t-il narnta
nýárs] kostar hér á landi
aðei-ís H kr., erlendis i kr.
Gtahldaoi í. in'i.
Upps'ógm skrifteg bnndin við
árnmót. Ógild nema kom-
i.n sé til ntstj. fyrir 1. oktö-
'■er. Innl. augl 10 aura
iíiian, eða 70 a hverþ-um'.
dAlks oq hálfu df/rara é 1.
-'ÍMl.
XI. AE
Seyðisíirði, 10. septemiíer 1901.

líE. S8

Biðjið ætíð Tim
Heiðraða skiptavini í Hér-
aði bið eg að muna eptir að
borga skuldir sínar nú í haust-
kauptíðinni.
Sláturfé o g fé á
f æ t i tek eg með sömu skil-
yrðuni og aðrir kaupmenn hér.
Seyðisfirði, 24. ágúst 1901.
Jóhann Yigfússon.
Ollum þeim, sem sýndu hluttekn-
ingu sína við sjúkdóm og dauða ókkar
élshaða sonar, Carl A. Tulinius,
fœrum við hérmeð okhar beztu þahkir.
Eskifirði, 19. ágúst 1901.
Guðrún Tulinius. Carl D. Tulinius.
Til kaupenda Ausfcra.
—O—
Vér höfum nú haldið úti Austra, —
og fyrstur stækkað „fornut11 íslenzkra
blaða hér á landi, — í nólægt 11 ár,
og hefir útbreiðsla' blaðsins farið alltaf
jafnt vaxandi ár frá ári, einkurn pó
hér k Austur- og Norðuriandi.
J>að, sem mest mun hala stutt að
hinni vaxandi utbreiðslu Austra í
pessum landsfjórðungum, er að menn
^jigja par nú almennt fram sko’unum
Jóns Sigurðssonar um inrrlenda stjórn,
en vér höfum aldrei látið vtlla oss
sjónir í pví rnáli, en jafnan haldið
sem er alveg eius notadrjúgt og hragðgott og smjör.
Verksmiðjau er hin elzta og stærsta i Banmörku, og hýr til
óefað hiiia beztn vörn og ödýrustn í samanbnrði við gæðin.
F æ st hj á kanpmönnum.
S ka u d 1 a.
I*að auglýsist hérmeð öllum, setn keypt kafa ábyrgð á
lífl sínn í fllutafélaginu Skandía, að það fleíir takið eptirfarandi
ákvörðun:
Þá er flinir votryggðu fatlast, t. d. missa sjónina, verða
máttlausir, missa limi, svo porr verða öfærir til vinnu', verða
sinnisveikir o. s. frv., pá skulu fleir upp frá ]>ví ekkert
áflyrgðargjald borga félaginu.
líánari upplysingar fá hinir votryggðu í umflurðarflréfl,
er umboðsmenn Skandía á íslandi afflenda þeim.
Seyðisfirði í ágústmánuði 1901.
H. í. Ernst.
Aðalumhoðsmaður á íslandi.
fram, bæði í Norðlingi og Aust-ra, sem
innlendastri stjórn í sórmálum vor
Íslendínga. Enda er oss óhætt að
fullyrða, að fáir af saaitíðarmönnum
Jóns Sigurðssonar voru houam hand-
gengnari en vér, er vér eigi.segjum oss
til lofs, heldur pví til sönnnnar, að vér
pekktum mörgum betur stefnu Jóns
Sigurðssonar í pjóðmálum vorum, sér-
staklega í stjórnarskrármálinu.
J>að mun og flestra manoa rómur,
að Austri beri langt af öðrum íslenzk-
um blöðum hvað útlendar frétt-
i r snertir, sem eðlilegt er, par sem
samgöngurnar við útlönd mega heita
hérjafnar sumar og vetur, og yfirieitt
beztar hér við laud.
Ennfremur hefir almenningur sjálf-
sagt virt pað við Au-.tra, hvað hann
heíir verið fráhdtur pvi, að láðast á
aðva menn að fyrra bragði, og illinda-
laus, en aðeins varið hendur sínar er
á hann hefir verið leitað, og pó opt látið
ónot í sinn garo kyr liggja og eigi virt
pau svars.
Loks mun pað almannarómur, að
Austri flytji skemmtilegastar og sið-
beztar neðanmálssögur íslenzkra blaða,
er flestum pykir mikiU kostur við
blaðið.
Nýjum kaupendum blaðsins hafa og
verið veitt pau vildarfijör, að láta pá
fá 2 árg. af sögusafoi blaðsins í kaup-
bæti. Yerður pví og haldið áfram hér
eptir einsog áður.
Með útbreiðslu blaðsins fóru eðlilega
auglýsingar pess vaxandi. En pá
gjörðum vér kaupendum pað hagræði,
að vér fjölguðum tölublöðum Austra
um 12 bálfrar arkar töhiblöl, án pess
að hækka verðið á blaðinu um einn
einasta eyri. Yonam vér, að kaup-
endur Austra séu svo réltsýnir, að
virða petta og sjá að rétti peirra hefir
alls eigi verið ípyngt, pó að auglýs-
ingar bafi vaxið í blaðinu.
Með vaxandi auglýsingum verður
blaðaeigendunum líka miklu hægra að
stækka og auðga blað sitt kaupend-
unum í vil, og höfum vér mikinn hug
á að framkvæma pað pegar á næsta
ari.
En pví miður standa hin bágbornu
skil á andvirði blaðsins öilum hluun-
ind im, skilvísum kaupendum í hag. mjög
fyrir framkvæaidum, pví ið vanskilin
á andvirði bíaða hér á lanli exn svo
gífurleg, að slíkt getur enginn gjört
sér í hugarlund. er eigi pekkir til pess.
Og slík vangreiðsla blýtur að draga
mjög bæði áhuga og krapt ritstjórans
frá pví að gjöra blað sitt svo fuilkom-
lega úr garði sem hæ :t væri, ef allir
kanpendur væri skilvísir.
það skal með pakklæti játað, nð
margir kaupendur standa í baztu skil-
um með blaðaborgunina. Ea vanskila-
mennirnir eru alltof margir, er hafa
eigi greitt andvirði hlaðsins í mörg
ár, prátt fyrir ítrek.iðar áskoranir
ritstjórans í Austra og prívat til pcirra
sjálfra. Og pó-höfum vér víðast um
land, kaupendum til hægðar og léttis,
komið pví svo fyrir, að andvirði blaðs-
ins má skrifa inn við einhverja verzl-
un í grennd við kaupondurna. svo ölhnn
skilv's'im mönnuia ætti að vera hæg
borgun blaðsius.
Yér biðjnm nú hina háttvirtu kaup-
endur Austra, nær og fjær, að borfja
nú bbiðið í haustkanptiðinni eða í síð-
asta lagi fyrir nýár.
feim, sem skulda fyrir Austra fyrir
fleiri undanfariu ár og ekki verða
við pessum vinsamlegu tilmælum vor-
um, getam vér ekki haldið áfram að
senda blaðið frá næsta nýári, en neyð-
umst til poss, mjög á móti vilja vor-
um, að gjöra rúðstöfnn til að inn-
heimta pesjar margra ára skuldir fyrir
blað.ið á annan hátt.
Skapti Jósepsson.
B r ó f
Knúds mannvirkjafræðmgs Zimsens.
urn rannsóknir til undirbúnings
klæðaverksmiðju á íslandi.
—o—
Eeykjavik 2. dag ágústmánaðar 1901.
Til hius háa aipingis íslendinga.
Samkvæmt lögum 21. júní 1900 um
unbirbúning og stofnnn klæðaverk-
smiðju á íslandi, fól stjórnin mér í
vetur að gjöra allar nauðsynlegar
rannsóknir pessu viðvíkjandi. Hefi eg
ferðast um Danmörku, Norveg og
þýzkaland til að kynna mér fyrir-
komulag á klæðaverksniiðjnm par og
verð á vélum. Síðan heii eg feiðast
hér á londi til að ranusaka, hvar álit-
legast mnndi vera að set.ja upp klæða-
verksmiðjn. Ski 1 eg ley.fa mér með
fám orðnin, að skýra hinu háa alpingi
frá árangrinum af pessnm rannsóku-
um míuum
'I. Yerksvið verksmiðju.
Samkvæmt landshagsskýrslnm er ár-
lega flutt út frá íslnndi hér um bil
l* l/2 millj. pund af ull, auk pess sera
sent er til vinnu í dönsknm og norsk-
ura verksmiðjum, og er pað liklega í
k' ingum 60 pús. pd. þá er enn ótalin
sú ull, sem nnnin er í landinn sjúlfu.
það er pannig t;l nóg verkefni fyrir
verksmiðjnr. pótt fleiri væru. Eg alít
samt ekki heppilegt fyr it ura sinn að
setja npp varksmiðju, sem eingöngu
ynni dúka fyrir eicinn raikning til sölu
hér á landi og erlendis. Til pess að
sh.k veiksm-ðja eæt.i borið sig, pyrfti
fyrst að fá göðan útlendan markað
fyrir duka úr íslenzkti ull. Aptur á móti
held eg, að lítil verksmiðja, sent vildi
vinna mestmeguis úr aðseudri ull,
mnndi geta fengið nnega atvinnu. Gæti
hún p'i jaínfrarnt unnið lítið eitt fyrir
eigin reikning og stnásaman skap ið
bæ’i innlendan og útlenden rnarkað
fyrir vöru sína. í skýrslu minni hér
á eptir á eg pví eingöagr við pannig
lagaða verksmiðju.
II. Stærð og stofnfé.
Heppilegast tel eg, að gjöra verk-
sraiðjunn pinnig úr garði, að hún geti
uuiiið úr 80 pus. pundum af ull á áiu
og mundi hún pá sð likindura fá næga
atvinuu pegar fyrstu árin. Si.mt ætti
að húa svo um pogar við byggingu
vorksmiðjunnar, að hacgt væri með
tilltöluloga litlum kostnaði að íæra út
kvíarnar, svo vinna mætti úr 120 pús.
pundum árlega. Hygg eg, að ekki
muni líða raörg ár áður en pessa
gjörist pörf. Yerksraiðjuna parf að
búa út með hinum beztu og fullkomn-
ustu vélum, og mun kostnaðuiinn við
að koma henrii upp verða um 105 pús.
krónur, sé hún sett psr sem hagan-
leíur vatnskraptur er fyrir hendi.
Mátulegt starfsfé fyrir verksmiðjuca
tei eg að væri 25 pús, krónur og má
pað trauðla vera minna. A!lt stofnfé
vorður pannig 130 pús. krönur.
III. Er fyrirtækið arðvænlegt.
Eg á hér við verksmiðju af peirrj
stærð, sem um er getið, og sem rekin
só með vatnsafli. Monu hin árlegu
útgjöld nema c. 49500 króaura, par
af vinnulaun 24500 krónur og við-
haldskostnaður 6000 krónur, Er pessi
síðasti liður hátt rciknaður, en pá
ætlast eg ti), að pað sem afgangs
verður, sé haft til að mynda varasjóði.
Eru öll gjöld t eiknuð svo hátt, að pau
vevða naumust meiti, meðan ekki
stækkar verksmiðjan.
Hvað árstekjunum viðvíkur, hefi eg
áætlað pær fyrir fyrsta úiið og n unu