Austri - 12.11.1901, Page 1

«1
XI. AR
Seyðisfirði, 12. nóvember 1901.
TTR. 41
Koniaúi 3íi2blað d min. eð t
42 arkir minnst til ncasia
nýárs\ ’costar hér á landi
aðeins 3 kr., erlendis 4 kr.
Gjalddagi 1• júlí.
Uppsögm skri/ieg hrjuim víð
árambt. Ógild nema kom-
in st til r'ttsbj. fyrir 1. o?WÓ-
ber. Innl avgl. 10 enera
ttnan, efia 70 a. kmr
dcUhe og háhfti ÍMji-fsm á í.
slðu.
Biðjið ætíð nm
OttoMonsteds
d a n s k a s in j 0 r 1 í k i,
sem er alveg eins notadrjúgt og bragðgott og smjör.
Verksmiðjan er hin elzta og stærsta i Danmörku, og býr til
óefað Mna beztu vöru og ödýrustu í samanburði við gæðin.
Fæst hjá kanpmönnum.
Kommissionsforr etnin g.
Vi tiilade os höfligst at bringe til
D’Herrer Kjöbmæcds Kurdshab, at
vi have etableret os som Kommissions
Agenter for Færöerne & Island. Vi
have förste Klasses Forbin-
delser saavel her i Landet sompaa
Continentet for Salg af Færöiske og
Islandske Produkter. De Ordres der
maatte blive os betroede, xeffectueres
til laveste Markedspriser.
Til stabile Kjöbmænd gives en kortere
eller længere Kredit.
Dansk Korrespondance.
Ærbödigst
Anderson Brothers,
15 Robinson ítow
Hull.
líokkur orð
um
1
Olafsdalsskólann.
-—o—
Einsog öllum er kunnugt, hefir verið
haft við orð að leggja Ólafsdalsskólann
niður.
Saga inálsins er pessi:
pegar Torfi byrjaði sitt skólahald
1880, pá gjörði hann pað fyrst npp á
eigin spítur með litlum tilstyrk af
opinberu fé. Hann átti parafleiðandi
skólann sjálfur og á ennpá, aðeins
hefir hann fengið lán hjá Vesturamtinu
til að byggja skólahús og hefir amtið
Ólafsdalsskólann að veði. Smásaman
óx pað fé sem lagt var til skólans,
svo að Torfi fékk laun fyrir starfa
sinn, er síðan 1884 hafa verið 800 kr.
og ernfremur 350 kr. til aðstoðar-
kennara. Að öðru leyti hefir Torfi
orðið að standa straum af skólanum
sjálfur.
Nú síðustu árin hefir Torfi verið í
fjárpröng. Hann hauð pví amtsráði
Vesturamtsins að kanpa skólann, en
amtsráðið hafnaði pví boði á fundi
sínum 1898. Torfi sneri sér pá til
pingsins 1899 en pingið vildi pá ekkert
sinna málinu. A amtsráðsíundi 1901
færði amtsráðið sig pað upp á skaptið,
að pað sampykkti að ganga að veðinu
og leggja skólann niður. pinginu í
sumar pótti petta pó heldur langt
farið, og veitti 10,000 kr. til Vestur-
amtsins svo framt pað kaupi skólann
af Torfa.
p>að var pví eðlih gt, að á Búnaðar-
pinginu í sumar kæmi fram í'yrirspurn
til amtsráðsins í Vesturamtinu um
hverjar horfur væru á máli pessu.
J>essu svaraði amtmaður á pá leið,
að eptir undirtektum úr mörgum sýsl-
um væri líklegt að málið hefði góðau
framgang, og eptir atvikum var pað
svar tekið fullnægjandi í bráðina.
Við nánari aðgæzlu hefir nú amt-
maður fundið, að pað eru aðeins 3
sý-slur af 8, sem víst er um að séu
málinu fylgjandi.
Enn sem komið er, er p?í alveg
óvíst hvernig pessu velferðaimáli pjóð-
arinnar reiðir af; jafnvel pó pað sé
sennilegt, að amtsráðið gangi að pess<
um kostum, par sem ekki getur fram-
ar verið um nokkra peningaáhætta
fyrir amtsráðið að ræða. Torfi bauðst
til að selja Ólafsdal með jörðunum
Múla og Belgsdal, húsrm og áhöfn
allri fyrir virðingarverð 44 púsund
krónur; og sést ekki að pað hafi pótt
of dýrt.
Með pví að veita Vesturamtinu hina
umræddu upphæð, virðist pingið hafa
ætlað sér að herða á amtsráðiau með
að kaupa skólann, en mjög vanséð að
pað komi að gagni.
l»ví hefir vanalega verið haldið fram
af mótstöðumönnum skólans, að Ólafs-
dalur væri slæm jörð, skólinn illa
settur ogpvíætti hann aðleggjast niður.
En bingað til hefir petta ekki komið
að gjaldi, og er pó skólinn nú pegar
orðinn 20 ára og hefir ailt til pessa
dags veitt fullkomnari verklega kennslu
en nokkur hinna skólanna, og ennpá
mun ærið að starfa.
Mér finnst pingið i surnar hafa
farið heidur skammt í pessu máli; pví
var innanhandar, úr pví pað vildi láta
skólanu halda áiram, að veita Torfa
sjálfum féð svo framt amtið hafnaði
pví á ný að taka skólann að sér. En
pað er einsog pingið sé ,svo undur
sparsamt og aðgætið pegar verið er að
ræða um fjárveitingar til peirra, sem
mest og bezt berjast fyrir pví að efla
landbúnaðinn. f>ó pingið hefði veitt
Torfa sjálfum 10,000 kr., pá er pað
ekki neina 500 kr. launaviðbót á áii
til Torfa fyrir pau 20 ár sem haun
pegar hefir veitt skólanum forstöðu, eða
samskonar upphæð og bætt var við
sýslummninn í Suður-Múlasýslu um
alla ókomna tíð, og með pessum við-
auka hefðu laun Torfa aldrei farið
fram úr 1300 kr. eða sem svara '/3
af launum nefnds sýslumanns og tölu-
vert lægra en laun forstöðumanns
Eiðaskólans. fingið hefði pví á eng-
an hátt purft að fyrirverða sig fyrir
pessa íjárveitingu.
Hvernig sem fer, pá er nauðsynlegt
að athuga hvað gjöra skuli, ef amtsráð
Yesturamtsins heldur pví föstu að
leggja skólann niður, pví slíkt má með
engu móti eiga sér stað. Eyrst og
fremst er pað pjóðársmán að leggja
niður pann skóla sem mest gott hef-
u r getað látið af sér leiða. í annan
stað má hann sízt missast nú pegár
Hólaskóli hefir lagt niður verklegu
kennsluna, en síðast en ekki sízt er
pað, að vér höfum ekki ráð á pví að
láta Torfa setjast í helgan stein og
hætta að fræða pá af hinni uppvax-
andi kynslóð, sem helst finna köllun
hjá sér til að stunda jarðyrkju. p>að
er satt, Torfi er búinn að kenna oss
margt og mikjð, og áhrif hans eru
nú auðsæ víðast hvar á landinu, en
endist honum líf og heilsa, á liann
óefað eptir að i'ræða oss um ýmislegt
sem til framfara horfir fyrir land-
búnaðinn, en pað hefur nú sýnt sig að
aðalframíör pjóðar vorrar er bundin
við framfarir í landbúnaði. Eiski-
veiðar krÍDgum land eru alt of mikið
alpjóða eign til pess að vér getum
byggt framtíð vora á peim. Yér
ættum pví miklu fremur að efla
skólann svo mjög í höndum Torfa að
hann fái sem bezt staðizt, pau ár
sem hann fær notið pess að hafa
- Torfa fyrir forstöðumann. Eg vil ekki
taka of djúpt í árina, en vil segja svo
mikið, að pó pingið hefði veitt Torfa
sjálfum 10,000 kr. og hækkað laun
hans upp í 2000 kr., pá er pað alls
ekki meir en hæfilegt hefði verið, og
mundi petta hafa orðið Torfa nota-
drýgri styrkur en pó amtið sé pvingað
til að kaupa skólastofnunina sér pvert
um geð.
En hvað..sem öllu pessu líður, pá
má skólinn ekki leggjast niður; ef al.lt
um prýtur og hvorki amtið, pingið, né
búnaðarfélag landsins sjá sér fært að
rétta skólanum pá hjálparhönd sem
með parf, pá verðum vér heldur að
mynda hlutafélag og safna nægu fé til
að kaupa skólann; beini eg par máli
mínu helst til hinna íslenzku bænda.
Einnast ekki í landinu 340 bændur,
er séu færir um og hafi vilja til að
kauj a 100 kr. hlutabréf til pess með
pví að halda skðlanum uppi? Eg geng
að pví sem gefnn, að ef slíkt félag
væri myndað, pá mundi landssjóður
leggja fram 10,000 kr. pær er nú eru
hcitnar Yesturamtinu. Ef hluthafar
lofuðu fé pessu að standa vaxtalausu
meðan Torfi lifði og stjórnaði skólan-
um, pá yrði petta sá bezti styrkur
sem hann gæti fengið.
Yopnafirði, 27. okt. 1901.
Jón Jónsson,
læknir.
Ferðasöguagrip.
Eptir
Friðbjorn Bjarnarson
á Grýtubakka.
—o—
Niðurl.
|>etta látlausa drif er allan d.aginn
svo að segja eins; pó slotar vitund á
milli og hefir skipið sig pá ofurlítið
áfram. Kl. 12 er farið fram hjá ejmni
Man, og nú er ekki eptir nema svo
sem 8 kl. st. ferð í góðu veðri. —
Ecnna dag drepast alls 18 kindur
pangað til kl. 8 um kvöldið. og megn-
aði enginn mannleg stoð að firra, pær
dauða. Milli kl. 1—2 kom brotsjór á
kinnung stjórborða og mölvaði iremstu
réttina peim megin, sleit kaðla, sem
framlúku hleratmir vóru bundnir
með og senti peim ofauí lúkugatið.
Var pað alveg œerkilegt, að peir
skyldu ekki drepa margt af fé, sem
undir var niður á botni skipsins, en
en0a kind sakaði, og við réttina, sem
sem brotnaði, var strax gert, pó illt
væri að vinna að pví. —
Kl. 7 um kvöldið sjáum við vita
á Wales. Er nú farinn að smækka
sjórinD, en drifið er hið sania. Skipið
vinnur pó vel á nú. Kl. rúmlega 8
sjáum við lóssskipið í talsverðri fjær-
lægð og nálgaðist pað okkur óðum,
allt logandi í ljösum. KI. rétt um 9
kom lóssinn um borð. og urðu víst
aliir honum fegnir. Erum við nú 49
kvartmílur frá Liverpooi, pá er haín-
sögumaðurinn tekur við stjórninui, og
einmitt vika síðan leyst var frá Sval-
barðseyri. Strax og lóssinn var tekinn
við stjórninni, var gerð gagngerð leit
um allt skipið. Fundum við pá 22
kiudur dauðar, sem drepizt hafa frá
pví kl, 6 og til kl. 1L — En allt
gengur nú samt vel, að pví er skipið
snertir, pví pótt drif só á móti,
pá er svo að segja ongin kvika.
við erum komnir í svo grunnan sjó’
En dagurinn sem liðinn er. er sá leiðin-
legasti dagur sem eg hefi lifað, næst
20. sept. í fyrra haust, pá er „Bear*
• var að botnveltast fyrir sunnan ís-
| land.
Kl. 3ll2 er lagzt í ánni Mersoy. —
* Kl. 6 ætlum við að fara að bólverkinu
1 en er vér komum pangað, liggur engin
| ráðstöfun fyrir, til pess að taka á
\ móti okkur og annað skip búið að
fastsetja plássið. þetta var okkar
: seinasti sk llur. Ekki um annað að
í, gera, en leggjast aptur 1 ánni. f>að
- er svo segja að blæjalogn og brénn-