Stefnir - 12.04.1901, Blaðsíða 1

Verð á 32 örkum er 2 kr. 50 au., er-
lendis 3 kr. Borgist fyrir 1. ágúst.
Uppsögn ógild, nema komin sje til út-
gefanda 1. október.
STEFNIR.
Níundi árgangur.
Auglýsingar kosta eina krónu IiTer
(lumlungur dálks á fyrstu síðu, ann-
ars staðar í blaðinu 75 aura. Smá-
auglýsingar borgist fyrirfram.
í). l)lað. AKUREYRI, 12. apríl. 1901.
Um flskiveidar oa flskisampykkt
Eyfirðinga.
Eptir bónda 4 Látrarströnd.
III.
Vilji raenn stuðla til þess, að porsk-
fiskiveiðarnar haldist við hjer innfjarðar, og
að aliuenningur hafi þeirra not, pá gefur pað
að skilja, að ekki dugar að halda áfram
peirri óskynsamlegu veiðiaðferð, að stöðva
íiskinn norðan við rifið, par sem svo tiltölu-
lega fáir hafa hans not, og pað ekki neroa
að eins um stundursakir.
Öllum peim, er pessa atvinnu stunda
hjer á firðinum, ætti pví nð vera pað áhuga-
mál, að ráðin yrði bót á pessu. En hætt
er við, að menn verði ekki einnar og sömu
meiningar um pað, hvað gjöia ætti til að
afstýra yfirvofandi eyðileggingu á tjeðri at-
vinnugrein.
það er álit vort, að einna hyggiiegast
væri, að aftekin væri öll lóða-veiðiaðferð
ytst á fiiðinum, eður utan við beina línu
úr Ólafsfjarðarmúla og austnr í austurland
á móts par við, er myndi verða nálregtEi-
lífsám milli Látra og Grímsness. Tímabil
pað, er lóðir ekki ætti að viðbafa utan við
nefnda línu, ætti að vera frá byrjun apríl-
mánaðar og til júnim. loka ár hvert.
Margir kunna að segja, að með pessu móti
myndi eyðilagðar fiskiveiðar peirra, er ytstir
búa um petta tímabil, eu pví myndum vjer
roótmæla. Yjer álítum pvert á móti, að
J'íirleitt myndi meiri veiðast, ekki að eins
innan við linuna heldur einnig utun við bana.
Menn snyndu vitanlega viðhafa haldfæra
veiði utan við linuna. Og pó sú veiðiað-
ferð yrði kannske ekki eins uppgripasöm,
pá myndu menn njóta fiskjarins miklu leng-
ur en rm er, og veiðar verða mildu jafnari.
Auk pess er sú veiðiaðferð miklum mun ó-
dýrri, hvað veiðigögn og beitu snertir. Ut-
lieimtir miklu minni mannafia, sem ekki er
lítilsvert, jafn örðugt eins og er orðið að
fá menn til bvers sem vera skal. Og loks
væri miklu hættu nrinna að róa með færi,
par menn pá geta (mldið ti! lands, hvenær
sem sjór og lopt gjörist iskyggilegt.
Eins ber pess að gæta, að ef pessitil-
högun yrði til pess, að fiskurinn gengi frek-
ar inn á fjörðinn og yrði ineiri, sem vjer
ekki efutnst um, pá yrði pað engu óheppi-
legra fyrir pá, er utarlega búa, að færa sig
inn á fjörðinn ti! fiskiveiðanna, svo sem inn
í Hrísey, par komast peir af með færri
menn, en pyrftu pó sjaldnar að sitja ilandi
sökum ógæfta.
En að pyrpast saman til fiskiveiða út við
fjarðarmynni, pUrfa til pess kappliðaða stóra
bý-ta. Eyða opt dögum í iðjuleysi sökum ó-
gælta. Kosta stórije til að sækja beitu svo
langan veg, og loks eyðileggja fyrir sjer og
öðrum porskveiðina að stuttum tima liðnum,
eins og áður er ávikið. ]pað virðist vera
ólíku óskynsamlegra og ætti ekki að eiga
sjer stað lengur.
Önnur mikilsverð breyting er pað, er
pyrfti að verða á porskveiðiaðferðinni hjá
oss bæði vor og sumar. — Vjer Eyfirðing-
ar liöfum nefnil. frá ómunatíð haft pann sið,
sem óvíða viðgengst, að leggja að eins eit.t
kast í sólarhring á hverjum bát, en leggj-
um aptur lengri línu í hvert skipti en aðrir
peir. er pann sið hafa að marg-róa.
|>ennan gamla vana ættum vjer að af
neraa, en taka pann sið upp, að marg-róa
á dag með stutta linu. Slíkt fyrirbyggði
linunauð og gerði ekki önnur eins aflaspjöl!
eins og hin langa lína, er vjer nú brúkura.
Einnig gætu menn pá betur leitast fyrir og
myndu síður fara hjá fiskinum, pó mishitt-
ur væri. eins og optast vill verða framan
af sumrinu.
Fleira er pað efalaust, sem gjöra mætti
til viðhalds og efiingar porskveiðunum.
þannig ætti aldrei að kasta út beitum eða
krossfiski. En einkum eru pað tvær áður-
nefndar breytingar, er vjer teljum afarnauð-
synlegt, að tekriar yrðu upp í tiskisampykkt
vora.
Að endingu skorum vjer á alla bugsandi
menn, er bjer eiga hlut að máli, að taka
porskfiskiveiðamál vort, Eyfirðinga, til alvar-
legrar athugunar. — Hjer er um mikilsvert
atriði að ræða, og ef nokkrar endurbætur
eiga að verða, pá purfum vjer allir að fylgj-
ast að í sátt og eindrægni. En skaronisýni
og eigingirni má ekki lengur blinda augu
vor í ntvinnumálum vorum.
Yjer teljum einnig hlutaðeigandi sýslu-
nefndum skylt að taka málið að sjer. Sýslu-
nefndirnar eiga að vera skipaðar vorum
beztu mönnum, sem ekki eiga að láta hlut-
drægni spilla góðu málefni. eða sýna kæru-
leysi í neinu pví, er að almeningsheillum í
hjeraðinu lýtur.
J>að hefir um fátt verið tiðræddara í
blöðunum nú á seinni tíð en „Presthóla-
málið“ og fríkirkusöfnuðinn í Ásmundar-
staðasókn, enda lítur út fyrir, að sumum
heimilisfeðrum, sem taldir hafa verið með
fríkirkjuhugmyndinni, pyki nóg um alla pá
skriffinnsku, par sem peir eigi l\afa ritað
nöfn sín undir yfirlýsingu pá, sem birt er í
51. tölubl. „Ejallkonunnar“ f. á.
Vjer höfum eigi ætlað oss að svara
greinum pessum, pví pað sem vjer höfum
sjeð af peim, hefir oss eigi fundist svara-
vert. En fvrnefnd yfirlýsing, og önnur
grein í 3. tölublaði fjallkonunnar petta ár
með yfirskript „Presthólamálin“, knýja oss
til að birta lyrir almenningi fáar athuga-
semdir við nefndar greinar.
það er eigi rjett hermt í greininni, að
sanikomulagið mil.li vor og síra Halldórs
B.jarnarsonar hafi farið batnandi nú í seinni
tíð, og eru yfirstandandi og nýafstaðin
málaferli talandi vottur um, að slikt getur
eigi átt sjer stað , en vjer höfum að eins
betur getað forðast að hafa mök við hann,
síðan hann var leystur frá prestskap og
fiutti frá Presthólum, sem vjer urðum mjög
fegnir.
]>ví síður er pað rjett hermt í grein
Ejallkonunnar, að pað mundu að eins tvö
heimili í Presthólasókn, sem eigi tækju sira
Halldór í fulla sátt, ef hann væri settur
inn í embætti sin aptur, pví vjer myndum
aldrei una við hann sem prest vorn.
0ðru ætlum vjer eigi að svara í nefnd-
um greinum. Vjer höfum eigi sjeð grein-
1 ina í 23. tölublaði „J>jóðviljans“, sem yfir-
! lýsingin talar um, og getum pví eigi-sagt
um. bve mikill sannleiki felst í henni, en
pað sem vjer höfum sjeð af ritgjörðum síra
Halldórs og fylgifiska hans, er allt sama
tuggan : Síra Halldór er maður, sem á
hvorki að hafa blett nje hrukku, en mót-
stöðumenn hans eiga að vera úrhrak mann-
fjelagsins, sem eiga að hafa lagt hann í
einelti með rðgi og olsóknum.
En einmitt sanna peir hið gagnstæða,
að puð gangi mjög örðugt að fegra mál-
stað pessa blettlausa manns. með öllum sín-
um ópverra greinum, sem peir stöðugt
birta í blöðunum, og sem eigi eingöngu
miða til að sverta oss fyrverandi sóknar-
börn hans, heldur og marga pjóðkunna
heiðursmenn, t. d. báða amtmennina, pró-
fast vorn, stiptsyfirvöld og yfir hötuð alla,
sem nokkur afskipti Imfa haft af máli síra
H„ og haldið hafa sinni eigin sannfæringu,
en hafa eigi gjört honum allt í vil.
Um leið og vjer endum pessar línur,
skulurn vjer skora á pá blaðstjóra, er
hingað til hafa flutt ósannar og villandi
greinar í blöðum sínum og borið hafa fyrir
sig „áreiðanlegra" manna sögusögn, að tíetta
skýlunni af peim herrum, svo almenningi
getist kostur á, að sjá pá við dagsbirtuna.
Ritað í Presthóiasókn, 1. dag marzm. 1901.
Kristján Sigurðsson bóndi á Yalpjófsstöðum,
Björn Bjarnarson bóndi á Arnnrstöðum,
J>. þorsteinsson bóndi á Daðastöðum, Jó-
hauna Bjarnardóttir á Grjótnesi, Daniel