Austurland - 30.07.1921, Page 3
\USTURLAND
3
Skósmfðavinnustofa
Sigurgísla Jónssonar, Seyðisí.
er af öllum, sem til þekkja, tví-
mælalaust talin bezta skósmíðavinnu-
stofa á Austurlandi. — Leysir fijótt
og vel af hendi allar aðgerðir á
skófatnaði. — Býr til nýjan skófatn-
að eftir máli. Hefur ávalt fyrirliggj-
andi nægar birgðir af öllu verkefni
tilheyrandi iðninni.
Handunninn skófatnaður er beztur.
„Social Demokraten“,kvartar mjög
svo undan því, að auðvaldiö sé
mjög svo harðdrægt og illvígt.
En að því er vér bezt vitum,
hafa borgarar norska ríkisins ekki
sýnt hina minstu harðdrægni. Og
þó að svo hefði ef til vill verið,
þá væri slíkt ekkert undarlegt, því
að svona verkfall er aldrei barna-
leikur — og var því líka beitt af
forystumönnum þess sem harð-
vítugri byltingatilraun. Og þarna
er mjög svo lærdómsríkt atriði í
snmbandi við verkfallið.
Tranmæl sagði á fundi í Krist-
janíu 7. júní, að verkfallið hefði
byrjað sem launastríð, en væri
orðið að ákafri þjóðfélagslegri
baráttu gegn auðvaldinu. Og þetta
er satt — svo satt sem verða má.
Allsherjarverkfaliið er harðasta
viðureignin, sem staðið hefur í
Noregi og sú fyrsta eftir að verka-
menn í Noregi gengu í „3ja int-
ernationale" í Moskva. 1 raun og
veru var þetta ein af aðalatlögum
Lenins.
Norski Bolsivikkaforinginn Bull,
hélt fyrir nokkrum mánuðum fyr-
irlestur í Kaupmannahöfn. Hann
lét þá í veðri vaka komu hins
norska allsherjarverkfalls og lét
inenn ekki ganga dulda þess álits
síns, að verkfallið yrði úrslitaorr-
usta, með eða móti Moskva —
og gerði hann sér hinar beztu
vonir um árangurinn. Qetur það
ef til vill satt verið, að í Noregi
iiafi Bolsivikkar náð meiri tökum
Oft og tíðum gekk eg fram og aft-
ur í borðstofunni, hringinn í kringum
borðið — tímunum saman. Mér fanst
vera í því einhver fróun.
Mamina koin inn.
— Hvað er þetta Kristján? sagði
hún, Þú ert altaf á ferðinni. Hef-
urðu tannpínu?
Hvað er að . . . .
Ekkert — eg var bara að fiugsa
um dálítið.
Og eg fór, svo að henni skyldi
ekki verða órótt.
Heiina gat eg ekki haldist viö og
ekki heldur úti.
Eini griðastaðurinn var gatan.
Þröngva sér til að lesa auglýsingar,
skoða í búðarglugga — og alt í einu
var eins og stungið væri í mig hnífi.
Nú er það komið — nú er alt
um garð gengið.
Og með öndina í hálsinum hljóp
eg heim á leið — en er eg nálgaðist
húsið, þorði eg samt ekki að fara inn.
Hugsaðu þér, ef alt væri nú um
garð gengið.
Svo var það dag einn, að pabbi
skipaði svo fyrir, að enginn skyldi
trufla hann. Enginn mátti fara inn til
hans. -i- Eg vissi hvað klukkan sló
— nú var alt á heljarþremi.
Eg gekk inn á skrifstofuna. Pabbi
en í nokkru öðrti landi í Evrópu
og er hinn norski atvinnulýður
eldrauður í öllum stnum atkvæða-
greiðslum.
En þrátt fyrir þetta — og þótt
120 þúsundir manna tækju þátt í
verkfallinu, þá kom aldrei til
neinnar úrslitaorrustu, Eftir örfáa
daga tók verkfallið að réna,
þjóðfélagið reyndist of þolið og
byltingahugurinn ekki nægur hjá
öllum almenningi.
Norska allsherjarverkfallið varð
því hinn mesti ósigur, sem nokk-
urntíma hefur hent byltingamenn
í nokkru landi, þar eð ekki var
þörf annarar hjálpar en þeirrar,
sem „Samfundshjælpen" gat veitt
með því að skipa öðrum í þau
sæti, sem auð voru. En sú bylting,
sem flýr algerlega af hólmi fyrir
þjóðfélagshjálpinni, án þess að
nokkuð slái í harðbakka — sú
bylting er ekki annað en skærur,
þar sem forvígismennirnir hafa
ekki minstu hugmynd um það,
hversu háttað er, þar sem bardag-
inn fer fram.
Þetta er þá ein niðurstaðan af
allsherjarverkfallinu norska. Hún
sýnir að eins það, að jafnvel í
því landi, þar sem Bolsivisman-
um er tekið opnustum örmum,
er þó enginn verulegur jarðvegur
fyrir hann.
Sjóræningjar.
Ensk blöð segja frá sögu, sem
er ekki allskostar trúleg, en virð-
ist þó hinsvegar ekki rneð öllu
fjarri sanni.
Segir hún frá allmerkilegum at
burði, sem kom fyrir enskan skip-
stjóra, sent nýlega er kominn heim
úr Brasilíuferð.
Skipstjóri þessi segir frá því, að
dagana sem hann var í Buinos
Aires, hafi mikið verið talað um
sat við skrifborðið. Ennið lagði hann
á borðröndina — líkaminn var sem
máttvana. Eg stóð litla stund og beið
Síðan reis pabbi upp, andvarpaði og
tók svo að skrifa bréf af mesta kappi.
Eg gekk nokkur skref, svo að hann
várð mín var og hrökk við.
Er það þú, sagði hann hrana-
lega, hvað vilt þú?
Eg leit framan f liann, og hann var
næstum óþekkjanlegur. Augnaráðið
svo angistarlegt, en þó dauflegt.
En pabbi, sagði eg, pabbi, er
þá engin von.
Og hvernig sem það gerðist, þá
lágum við hvor í annars örmum, eftir
eitt augnablik og pabbi — hann
hallaði höfðinu á öxl mína og grét.
Jæja, þá er að taka til starfa,
sagði hann, ekki er öll von úti, með
an maður hefur líf og heilsu.
Og aldrei gleymdist honum að segja
við mig: Ekkert við mömmu — ekki
eitt orð við mömmu. I iana má ekki
gruna neitt — hún mundi ekki lifa
það af.
Hún lifði það af.
Og svo, þegar tekist hafði að út-
vega peningana, sendisveinarnir komu
heim úr bönkunum og víxlarnir voru
í lagi, þá var eins og einhver óstjórn-
dularfult hvarf skonnortu einnar
frá Brasilíu, og sagt var, að á tæpu
hálfu ári, hefðu horfið að minsta
kosti þrjú skip, einmitt á skipa-
leiðinni sunnan við Azoreyjar,
skipaleið, sem ekki er fjölfarin.
Um þetta gengu ýmsar skrítnar
og ískyggilegar sögur, meðal ann-
ars var vakin upp görnul saga um
þýzkan kafbát, sem var á stríðs-
árunum tekinn af óaldarflokk, er
fekk skipshöfnina til að gera upp-
reist. Á þeim dögum vakti málið
allmikla eftirtekt, þar eð neðan-
sjávarbátur einn rændi gufuskip,
en eftir það heyröu menn ekkert
um neðansjávarbátinn, unz orð-
rómurinn er nú á nýjan leik vakn-
aður.
Skipstjórinn sigldi frá Buenos
Aires, án þess að láta sig hið
minsta skifta sögur þessar, en
sunnan við Azoreyjar kom það
fyrir, er breytti skyndilega skoðun
hans. Eitt sinn að degi til tóku
skipsmenn eftir einhverju dökkleitu
á sjónum, sem sté hægt og hægi
úr öldunum, nokkrum mílum
framan við skipið. Líktist þetta
mjög neðansjávarbát og hvarf aft-
ur, er skipið kom nær.
Skömmu síðar rakst eitthvað
svo hart á skipið, að einn botn-
plankinn gekk inn, svo aö varla
var hægt að koma skipinu í höfn
sakir leka.
Þegar skipstjórinn sagði frá
þessu, héldu yfirvöldin fyrst í stað
að þetta hefði hlotið að vera áð-
ur óþekt sker. En við nánari
r^nnsókn kom það í Ijós, að tjón-
ið virtist orsakast af einhverju,
sem gert hefði verið af manna
höndum.
Meðal sjómanna var mjög mik-
ið um þetta talað, og þykir alls
ekki ólíklegt, að neðansjávarbátur
hafi valdið tjóninu. En meðan
ekki eru til um málið nánari upp-
lýsingar, þykir ekki tiltækilegt að
* senda herskip til þess að fá að
leg löngun til að lifa og njóta gagn-
tæki pabba.
Nú var það allra dýrasta ekki nógu
gott fyrir hann, sem áður hafði verið
allra manna nægjusamastur. Vínin
voru ekki nógu dýr, réttirnir ekki
nógu Ijúffengir og fataefnin ekki nógu
fín og injúk. Hann var í silkiskyrt-
um, silkisokkum og hafði silkirekk-
voðir í rúminu og fjölda hafði hann
af loðkápum frökkum og öðrum
yfirhöfnum.
Mamma sagði: Ja, það held eg að
eg verði að segja, að flónskan kemur
með ellinni. Er nú ekki kallinn okk-
ar orðinn spjátrungur.
Og svo hló mamma. í rauninni
hafði hún yndi af að sjá hann svona
strokinn og silkiklæddan. Og hann
var líka glæsilegur, skaltu vita, glæsi-
legur og tiginn fram á síðustu stundu.
Grannur, snyrtilegur og fimlegur,
og svo þessi rödd, sem þú manst
eftir — röddin, sem aldrei var hávær
eða hvöss, en titraði að eins lítiö
eitt, þegar hann var í geðshræringu
en alt af komu orðin hægt og
hávaðalaust, eins og þau rynnu eftir
mjúku flosi.
Tímarnir frá 10—12 á degi hverj-
um voru fullir eftirvæntingar. Og
vita frekari deili á þessum dular-
fulla leyndardómi.
Hitt og þetta.
Skip.
E.s. „Sterling" kom hingað s. I.
sunnudag á leið til útlanda. Hafði
skipið svo að segja enga bið. Meðal
farþega voru Ari Arnalds, bæjarfógeti,
Jóhannes Jóhannesson, bæjarfógeti,
Jóhannes Kjarval, málari, Krabbe,
vitamálastjóri og dóttir hans, ungfrú
Margrét Björnsdóttir, frú Margrét
Lárusdóttir, frú Pálína Andrésdóttir,
ungfrú Kristbjörg Jónasdóttir, ungfrú
Valdís Tryggvadóttir o. fl. Sama dag
kom hér vitaskipið „Nora“, skipstjóri
Guðm. Kristjánsson, stýrimannaskóla-
kennari. Einnig kom samdægurs e.s.
„Are“. Með honum fóru til útlanda
Fr. Wathne, kaupmaður, og frú. E.s.
„Sirius“ kom hér að kvöldi síðastl.
miðvikudag. Meðal farþega voru frú
Margrét Friðriksdóttir, Stefán Th.
Jónsson, konsúll og Eyjólfur Jóns-
son, bankastjóri. Hér kom einnig e.s.
„Capri“ með 730 smál. af kolum til
kaupmannanna Imslands, Wathne og
Stefáns Th. Jónssonar, konsúls. í
gær kom hér skonnortan „Eva“ frá
Kolding, skipstjóri Freizig, með salt
og vistir til færeyskra fiskiskipa. Tek-
ur skipið hér aftur fisk til Færeyja.
Hjónaband.
Gefin voru saman í hjónaband í
gærkvöld ungfrú Margrét Friðriksdótt-
ir, símamær og Þoxsteinn Gíslason,
fulltrúi. í dag verða vígö að Brekku
í Mjóafirði ungfrú Ragnhildur Vil-
hjálmsdóttir og Sigurður Vilhjálms-
son, kaupfélagsstjóri, frá Hánefsstöð-
um. Óskar „Austurland" hvorttvegju
hjónunum allra heilla.
Jóhannes Jóhannesson,
bæjarfógeti, þingmaður Seyðfirð-
inga, er nú staddur hér og mun halda
Hund meö kjósendum, áður en hann
fer.
orðin var venja hjá okkur að borða
ekki morgunverð fyr en klukkan eitt.
Og aldrei virtist pabbi hafa verið
eins unglegur og þá, göngulagið
aldrei eins fjaðurmagnað og fjörlegt,
frá því að ég man fyrst eftir honum.
Þegar pabbi kom, var líkast því
sem úrfjöður einhverrar ofsakæti
hefði verið dregin upp í öllum á heim-
ilinu. Svo var sem allir þyrftu að
hafa sem hæst um sig, vera sem
hamingjusamastir — í hinzta sinn.
Pabbi kom sjaldan niður á skrif-
stofuna eftir morgunverð. Hann var
kyr uppi. Nú var engin viðskifti
framar að leysa af hendi . Nú var
að eins orrusta hins líðandi dags,
og henni var lokið, unz næsti dagur-
inn kom.
Við ókum út úr bænum — út á
búgarðinn. Pabba datt ótal margt í
hug, sem hann stakk þá upp á og
framkyæmdi.
Ég man sérstaklega eftir einu
kvöldi. Gestir höfðu veriö hjá okkur,
og pabbi hafði sungið fyrir þá. Þú
manst víst, að hann hafði svo ljóm-
andi fallega söngrödd. Á eftir stóð
mamma við hljóðfærið, einmitt þegar
pabbi kom til að slökkva Ijósin. Hún
lagði handleggina um hálsinn á hon-
um og sagði: